TRENDSPOTTING: technieken, trucs en tegenvallers
De natuurtrend: Ecotrend? Natuurlijk... Hoe kan je de consument één stapje voor zijn en al met het juiste product staan wachten als hij hunkerend arriveert? Bestaan er manieren om netjes langs de overstocks en de afknappers heen te zeilen en recht naar de gaten in de markt toe te gaan? Vooraleer we dat bevestigen, stomen we u klaar voor een lijvige cursus trendspotten. Broksgewijs serveert reclameadviesbureau Phobos u een ruime perceptie van de trend en al zijn nukken. Mondjesmaat. Met oog voor axioma en nuance, voor theorie en realiteit. En met een krasse kronkel op zijn tijd. Aan de vooravond van de 21ste eeuw is de natuur een gekneusde ziel; een beestje dat de evolutie van de mens, en dan vooral de industriële revolutie, niet zonder kleerscheuren kon doorstaan. Niettemin blijft de natuur een allesomvattende factor voor zowat alle facetten van het dagelijks leven. Het kon dus niet anders of ook trendspotting zou er een kapstokje aan ophangen. In dit artikel lichten we de voornaamste beweegredenen van de natuurtrends eruit en gaan we als steeds op zoek naar de implicaties voor de marketing en de besluiten die u er als ondernemer uit kan trekken. Er gaat immers geen dag voorbij of we worden geconfronteerd met dioxine- of dolle koeiencrisis of andere vrienden van Jakoba Kreutzfeldt. Met stijgende brandstofprijzen door de uitputting van de natuurlijke fossiele energiebronnen. Met het broeikaseffect, de verpakkingsberg, het mestactieplan... Veelal ecologische kwesties die een commerciële weerslag in zich dragen. We zouden kunnen van wal steken met een flux aan cijfers en wetenschappelijk onderbouwde studieresultaten om aan te tonen dat er een en ander schort met Moeder Aarde, maar laat ons die open deur niet intrappen. Eén van de problemen met dit land is immers ook dat teveel mensen zeggen : “Het probleem met dit land is...” Wordt ons ook niet dagelijks ingehamerd dat we met dreigingen en paniekzaaierij alleen maar verdere angst en verlamming bereiken? Iets of iemand de schuld geven en veroordelen is per definitie niet erg motiverend, wat niet wil zeggen dat het steeds onterecht is. Maar de oververzadiging aan negatieve berichtgeving over onze natuur zal de komende decennia
de natuurtrend net nog versterken. Positieve consequentie daarvan is allicht dat mensen uiteindelijk steeds bewuster zullen zijn van essentiële evoluties als afval sorteren en zeker ook afval vermijden. De evolutie kreeg gestaag vorm sinds een dikke 10 jaar. Ondernemers spelen steeds meer in op de drang naar ecologie die speelt bij de bevolking. Gerecycleerd papier moest immers bruin en van inferieure kwaliteit ogen om op de lens van An en Jan Modaal als echt natuurvriendelijk over te komen. Of dit ook daadwerkelijk een natuurvriendelijker effect had, was ondergeschikt aan het gevoel dat wij aan de natuur denken en er in ons commerciële gedrag iets voor doen. Imagebuilding, want achter de schermen zorgde de computer niet voor een papierloze, maar voor een papierverslindende wereld. Het patroon is genoegzaam bekend: net als bij de diverse derdewereldacties geven we een beetje om een soort schuldgevoel te milderen, maar kunnen we ook met ons milieubewust aankoopgedrag wezenlijk niets meer betekenen dan een druppel op een hete plaat. Natuurlijk helpen alle beetjes, maar pakweg “de afvalberg doen verdwijnen” kan bezwaarlijk als realistische drijfveer van dit proces bestempeld worden: momenteel geeft de marketing vooral wat de consument wil, een gevoel van milieu-minded vertrouwen. Toen onze waspoederfabrikanten geconcentreerd waspoeder op de markt brachten, resulteerde dit eerder in het omgekeerde effect. Mensen kochten deze doos omwille
Wenst u meer te weten, KLIK HIER St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be
TRENDSPOTTING: technieken, trucs en tegenvallers
van de natuuren bleken zelfs bereid voor 1 kilogram dergelijk poeder evenveel te betalen als voor 5 kilogram. Maar op de keper beschouwd werd het verbruik in de wasmachine niet zo drastisch verlaagd - het bakje voor waspoeder is immers nog steeds even groot, niet waar? Zodoende speelden de waspoederfabrikanten in op een natuurtrend met een afwijkend resultaat. Producten die op de ecotrend wilden inspelen, moesten ook in een voor iedereen overduidelijk groen corset gedrongen worden. Je kan een product immers maar als natuurvriendelijk slijten wanneer de consument er door de uiterlijke trekken van het product op gewezen wordt. Een soberder vormgeving, een geïmproviseerd kwaliteitslabel, een groen punt en andere staaltjes van inventieve spitsmarketing moesten de consument overtuigen van de propere handen van het product. Niettemin is het een duidelijke evolutie dat die consument ook in deze materie met de dag kritischer wordt en dat de creatieve geesten voor marktprospectie hun labels steeds steviger moeten onderbouwen. Ook de specifieke nichemarkt die ontstaan is door de natuurtrend - bioproducten, reformwinkels, en dies meer - tiert bij de gratie van vegetariërs, veganisten en alle anderen die het gezonder gaan leven tot hun motto gemaakt hebben. Zelfs het verenigingsleven heeft, door de groei van dierenrechtenorganisaties als GAIA en het WWF, ingespeeld op deze aanwezige behoeften. In de toekomst zullen twee factoren die de geest achter dierenrechtenorganisaties gevoed hebben, nog aan gewicht winnen: de verstedelijkte generaties die totaal vervreemd zijn van de natuurlijke realiteit en de tv-cultuur die dieren in filmpjes als mensen tekent. Extreme voorbeelden in dit kringetje zijn het ALF of het - godbetert - minder bekende en gelukkig marginale VHEMT (Voluntary Human Extinction Movement). Uw vertaalmachine had het al begrepen: deze laatste streeft het vrijwillig uitsterven van het mensdom na. U mag best even dewenkbrauwen fronsen. Inspelen op de natuurtrend is dus geen rariteit meer en ook niet langer het monopolie van één bepaalde sector.
In de ondernemerswereld is het ook geen luxe meer: elk bedrijf ervaart een concrete behoefte aan een positief imago inzake milieubewustzijn of natuurvriendelijkheid. Het zijn immers de bedrijven met het meest negatieve imago, zoals de chemische nijverheid, die het meest belang zijn gaan hechten aan een dergelijke Operatie Opsmuk. Gezien de huidige schaarste op de arbeidsmarkt, mag het bovendien geen verbazing wekken dat ook de sollicitanten gevoelig zijn voor de natuurvriendelijke uitstraling en aanpak van hun potentiële werkgevers. Zelden is de conclusie in onze trendspottingsessie zo kristallijn helder geweest: de ecotrend is een besliste blijver. Uw product of dienst doet er goed aan, zou zulks nog niet gebeurd zijn, de publieke opinie ook hier niet in de wind te slaan. Als u op enigerlei wijze een redelijke, goed onderbouwde en verantwoorde zet kan doen die het ecologische imago van uw product opvijzelt en liefst ook daadwerkelijk verbetert, dan aarzelt u allicht geen seconde. Uiteraard met het behoud van gezond zakelijk verstand; de extreme productlijn catert immers nog steeds voor een minuscule nichemarkt en men kan er alvast een paar biologisch geteelde bonen op te week leggen dat deze markt vooreerst niet aangroeit. Toch houden wij nog enkele wetenswaardigheden op zak: ook de natuurtrend heeft vluchtiger rages gekend als de bruine zak of het gerecycleerd papier. En weet dat de 21ste eeuw een aan de gang zijnde trend bezegelt en meer dan ooit het tijdperk van het individu inluidt. Me, myself and I heet steeds vaker de norm en in dàt egoplaatje nemen gezondheid en evenwicht met de natuur de centrale plaats in. ik Carlo van Tichelen
Wenst u meer te weten, KLIK HIER St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be