ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ.

Η τüσο

χοßηστερüßη εßνοι οποροß-

ι{οΙ €Πικßνδυνη ουσßο

των θηΠοστικþν (ονθρþ-

τητο στοιχεßο γιο την ομοΛÞ

χρÞσιμη οRηü

Λειτουργßο του οργονισμοý

κοι ζþιυν). Το üνομο «χοΠηστερüΛη» προÝρχετοι οπü τιs e Πf,ηνικÝs ΛÝξειs «χοΛÞ» κοι «στερεüs» κοι οηü την κοτüπτιJν

Πηξη τηs ΛÝξηs «οΠκοüΛ» (οΠ). Πρþτοs

ονογνýρισε τη χοΛηστερüΛη ο Froncois Poulletier de Ιο Solle, σe χοΛüßιθουs, το Ι 7ü9, κοι το ] 8 Ι 5 ηÞρε το üνομο «χοΛηστερßνη» οηü τον χημικü Ευ9Ýηε

ChevreuL Η χοΛηστερüΠη προÝρχετοι βοσικü οηü

το τns διοπεροτüτητοs τιυν κυττορικþν

μεμβρονþν οπü ουσßεs κοι υγρü þστε νο διοτηροýντοι το κýττορο σε κοΛÞ φυσικÞ κοι ΛειτουργικÞ κοτüστοση. Η χοΛηστερüΛη εßνοι πηγÞ evÝpyeιos γιο τον οργονισμü κοι, επιπΠÝον, βοσικü στοιxe ßο ηοΛßþν ορμονýν (κορτιζüνη, οΠ-

στοý,

τηs

χοßηστερüΛηs στο οßμο με μεßιυση σýνθeσÞs τηs στο συκþτι.

γüfr ο,

ιòοι συνθετικü στοιχεßο του ΓΠε το

ουγü) περιÝχουν χοΠηστερüdη.

Το τρüφιμο φυτικÞs προÝΛευσηs (φροý-

ΛηστερüΛηs γιο τη φυσιοΠογικÞ

Λe ι-

στον οργονισμü.

τηs

χοΠηστερüΛηs

στο οßμο προκοδοýν βΛüβεs στι5 ορτηpies κοι συνδÝοντοι με σοβορÝs ποθΛ-

σòιs. üπιυs το Ýμφρογμο τns κορδιüs κοι

Ι

ντερο χοdηστερüΠη, επονοπορροφüτοι στο Λεπτü Ýντερο κοι εισÝρχετοι ξονü

χο-

τουργßο του ονθρþπινου οργονισμοý κοι τιτ,,ν ζþων. ΠορüΛΛηΛο, üμωs, ιο

το

με τη χοΠÞ στο Ýντερο. Τυπικü, περßπου το 5ΟO/ο οπü την οηοβοΛdüμενη στο Ý-

ι-

η

τη5

ηεριÝχουν χοΛηστερüΛη. Η χοΛηστερüΛη ονοκυκΠþν€τοι

στον

υρικοý

σπουδοιüτητο κοι ονογκοιüτητο

το, Ποχονικü, δημητριοκü, üσηριο) δεν

οργονισμü. θποβüΠΠετοι οπü το συκþτι

ve

ποροπüνιι e ßνοι κοτονοητÞ

ουξημÝνο επßπεδο

Το τρüφιμο ζιυικÞs προÝΠευσηs (κρÝοs,

του ΚορδιοΠογικοý

μεμβρονþν συμβüßΠοντοs στη στοθερüτητο τιυν κυττüρυ_ιν ιιοι στη δυνοτüτη-

ηορÝχει nepinou το 200lο τηs χοΛηστερüΛns του οργονισμοý. Εüν η ηοσüτητο τηs χοΠηστερüΛηs που ßομβüνετοι με

τηs

ΤομÝο στο Νοσοκομεßο ΓΠetropoliton

τεΠe ß

δοστερüνη, τεστοστερüνη), βιτομινþν (βιτομßνη D), βοσικü στοιχεßο τηs χοΠÞs

εßνοι μεγüΛη, τüτε ο οργονισμüs οντιστοθμßζει το υψηΛü επßπεδο

ο [Tlιxüλns Kupιokiδns ΚοθηγητÞs στο ΠονεπιστΛμιο θθηνþν, ΔιeυθυντÞs

Λe ιτουργßο των κυττüριυν. Πηοδομικü συστοτικü τιυν κυττορικþν

μÞ κοι τη

δýο πηγÝs, το Þπορ (συκþτι) κοι τη διοτροφÞ. Το συκþτι πορüγει κοθημερινü περßπου Ι 9r χοdηστερüΠηs. Η διοτροφÞ

την τροφÞ

Γρüφει

Η χοΛηστερüΛη, üπιυs κοι το üßΛο dιniδιο (τριγΠυκερßδιο κοι Λιπορü οξÝο) εßνοι ονογκοßο κοι οηοροßτητο γιο τη δο-

ογγειοκü εγκεφοΛικü επεισüδιο. Προκοf,εß η χοßΙηστερüßη στο οßμο νüσο των στòφονιοßων ορτηριþν;

Η οπüντηση eivoι ΝΠΙ, γιο του5

ηοροκü-

τιυ Λüγουs:

l.Το ζþο φυοιοΛογιι.ιü δεν ονοπτýσ-

σουν ορτηριοσκΛÞρυνση. Εüν üμιυs

το το'ßσουμε με τροφÝs πΠοýσιεs σε χο-

ξ

|]|Ý,,.

ffi'r,

*t':,];' Ýݧ. " aiq] ,"

ß:;

,*,

,,].j§}}..

Ιβ,_Ι :,

hι, §,

'α

,§e*,..:|

". .a

]ß

.]ß

,:]]ßrß:ß

]ß:,,.ߧ

ß

,,ß

t

':.,ß,

ξb

.

.

:11. .,.

,.|:]]

]ß,.]*Ý ß|ßι]]:']';ß; ..l1|fi.i,:,]rl§,1''

,..::

:.,:

]" : ]|-r,!]Ι;Ι9];]ΙΙ :l.;,|}§Ιr,ß!:,'ß'.|,

,*#Ι*

l;w*ξ

.:ψΦ

ιßι..,,;:;,.ι,,.],&,.

'¾ '§''

,,,g!9}:1,

j.::

ι

'

G.

!β

Fl μεßωση τηs LDlχοΠηστερüΠηs με τη

χορÝιγηση στατινþν μ€ιþν€ι τον ι{ορδιοκü κßνδυνο κοτü 400/ο-50%.

::

ß:

2,

θηστερüΛη, τüτε ονοπτýσσουν ορτη-

Η oιkoyevÞs υπερχοΛηστ<ροßοιμßο

ριοσκΠΛρυνση. Υπüρχει συσχÝτιση μετοξý ουξημÝ-

πüθηση που κßηρονομεßτοι. Σιη συχνüτερη μορφΛ τηs, την ειερüζυγη oιkoyevÞ υπερχοΠηστεροΠοιμßο, εμπΛÝκετοι μüνο

νιιν e ηιπÝδιιν χοΛηστερüßηs

6οι στ€-

φovιoios νüσου, 3.'θτομο το οποßο πορουσιüζουν ουξημÝνο επßηεδο χοθηστερüΠηs στο οßμο με τη γÝwησÞ τουs Λüγυι κΠηρονομικÞs επιβüρυνσηs (οικογενÞ5 υπ€ρχοΛηοτεροΛοιμßο) ονοπτýσσουν στ€φονιοßο νüσο σε μικρÞ nΠιkio.

4. Η δροστικÞ μεßωση τns χοΠηστερüΠηs του οßμοτοs με φüρμοκο (στοτßνεs) μειþνει την πιθονüτηιο στεφονιοßοs νüσου,

eivoι

γονßδιο (οηü τον Ýνο γονÝο) 6οι συμβοßνει με συχνüτητο Ι γιο κüθε 5Ο0 üτομο. Στο üτομο ουτü το επßπεδο τηs LDL χοΠηστερüΠηs eivoι ηερßηου διηΠüσιο οπü εκεßνο τιυν φυσιοf,ογικþν οτüμιυν. Ο κßνδυνοs θονüτου οπü Ýμφρογμο τηs κορδιüs, npιv οπü την ηΠικßο τυν 5Ο eº

τþν, υποßογßζετοι ιòοτü 20-4Ο φορÝs υ-

ψηΠüτεροs συγκριιικü με πορüμοιεs ηΛιkies τυ;ν οτüμιτιν χιι.ιρßs οικογενÞ unep-

χοdηστεροΠοιμ ßο.

§Ε

ffir Υηüρχουν κοι ηοΛý σοβορüτερεs, οΠf,ü σηονιüτερεs μορφ€s τηs οικογενοýs υιερχοΛηστεροΠοιμßοs, η ομüζυγοs μορφÞ τηs (εμπδÝκοντοι 2 γονßδιο κοι οηü

τουs δýο yoveis) με συχνüτητο εμφüνισns Ι ονü l .Ο0O.ΟOΟ üτομο. Σε ουιÞ τη

μορφÞ το επßπεδο τηs LDL χοΠηστερüθns μπορεß νο υπερβοýν κοι το l .000

m9/dL. Στο οßμο

η χοΛηστερüΛη δεν κυκδοφοpei εΛεýθερη. ΣυνδÝετοι κοι μετοφÝρετοι με ειδικÝs πριιτεßνεs, τιs Λιποπρι.υ-

τεßνεs.

Οι κυριüτερεs Λιποπριυτεßνεs που

μετοφÝρουν τη χοΠηστερüΛη eivoι η διηοηριυτεßνη υψηΛÞs ηυτνüτητοs (Hi9h Density Lipoprotein * HDL) κοι η Λιnoπριιτεºνη χομηf, Þs πυκνüτητοs (Loul Density Lipoprotein - LDL). Η HDL μετοφÝρει τη χοΛηστερüΛη οπü το τοιχýμοτο των oyye ßων κοι οπü üΛΠous ιστοýs κοι üργονο στο συιòþτι, Η

LDL μετοφÝρει τη χοßηστερüßη, οντßθετο, οπü το συιòýτι στουs ιστοýs. Γιο τον υηοΛογισμü του κινδýνου οηü τη χοΛηστερüΠη, η μÝτρηση τηs συνοΛι,

κÞs ηοσüτητüs τηs δεν eivoι ορκετÞ. Χρειüζετοι κοι η ονογνýριση του τρüπου μ€ τον οποßο εßνοι συνδεδεμÝνη κοι κυτΛοφορεß στο οßμο. Η ßιηοπρωτεßνη HDL που μετοφÝρει τη χοΛηστερüΛη οπü το oyyeio κοι τουs üR-

Λous ιοτοýs στο συιòþτι, μειþνει τον κßνδυνο ονüπτυξηs ορτηριοσκΛÞρυνσηs ι.ιοι οπüφροξηs των ορτηριþν hοι

γι'ου-

HDL χοΛηστερüΛη κοΛεßτοι (üχι εηιστημονικüs üροs) «κοΛÞ» χοτü τον Πüγο η

ßηστερüΛη. θντßθετο,

η

Λιποηριιτεßνη

LDL μετοφÝρει τη χοΛηστερüΛη οπü το συκþτι στιs ορτηρßεs. Η LDL χοΠηστερü-

δη («κοκÞ» χοΛηστερüΛη) οξειδþνετοι òνοποτßθòτοι στο τοιχþμοτο ττυν ορτη-

ιòι

ριþν προκοΛþντοs προοδευτικü την ο,

ηüφροξÞ τουs, Στην ηρογμοτικüτητο δεν υπüρχει «κοΛÞ» Þ «κοκÞ» χοΛηστερüf,η. Η χοßηστερüßη eivoι ηüνιο ßδιο, üμωs ονüΛογο

με

το πþs eivoι συνδεδεμÝνη κοι μετοφÝρε, τοι στο οßμο, ο ρüßοs κοι η σημοσßο τηs

διοφÝρει, διοφοροηοιþντο5 την Ýτσι σe «κοΛÞ»

κοι «κοκÞ». Η HDL χοΛηστερüΠη που μετοφÝρε-

τοι οπü üΛΠουs ιστοýs στο συκþτι,

μηορεß νο χρησιμοποιηθεß ξονü Þ νο μετοτροπεß σε χοΛÞ κοι νο οποβθηθεß npos το Ýντ€ρο. Η

σημοσßο

τηs

HDL χοßηστερüf,ns γιο τη μεßω-

ση του κινδýνου

κορδιογγειοκþν επεισοδßων ηορομÝνει μεγüΠη, ονεξüρτητο οπü τη μεßιυση τηs LD L χοΛη-

στερüΠηs ηου επιτυγχüνετοι με φüρμοκο (τιs στοτßν€s). Σε μßο σημοντικΛ μεΛÝτη

(μετοξý ποΠΛþν üΛδψν μεΠετþν με περßηου ßδιο συμηερüσμοτο) το üτομο με HDL χοΛηστερüßη, μεγοΛýτερη οηü 55

!β

m9/dL eixov 250lο χομηΛüτερο κßνδυνο γιο τορδιογγειοκÝs ηοθÞσειs συγκρινüμ€νο μ€ üτομο με HDL χοΠηστερüf,η μικρüτερη οηü 38 m9/dL. Ο συσχετισμüs ουτüs Þτον ονεξüρτητοs οηü το επßηεδο τηs LDL χοΛηστερüΛηs κοι οπü τη δüση

Η χοßιιστερüßΙη eivaι πηγιß €νÝργ€ιαs για ιΦν οργαwσμü και, €ηιηftÝοη βασικü σιοßχ€ßο ποfrßΙþν σρμονþν

τηs στοτßνηs ηου e Λüμβονον γιο τη μεßωση τns LDL χοßηστερüΛηs. Φυσιιòü, η

μεßωση τηs LDL χοΛηστερüΛη5 μ€ τη χορÞγηση στοτινþν μειþνει τον κορδιογγειοκü κßνδυνο κοιü 40%-50Ο/ο. Εüν üμωs επιτευχθεß επιπΛÝον κοι οýξηση τηs HDL χοΛηστερüΛηs, τüτε ηιθονüν ο κßνδυνοs κορδιογγειοκýν e πεισοδßιι.ιν νο

μειωθεß επιπρüσθετο οκüμη κοι κοτü 5ΟO/ο.

Σημερο δεν υπüρχουν φüρμοκο που νο ουξüνουν το επßπεδο τηs HDL χοßηστερüΛηs. Γιο νο επιτýχουμε την οýξησÞ τηs, οποροßτητη òßνοι η τοκτικÞ συJμοτικÞ üσκηση κοι η διοτÞρηση ιδονικοý σLυμοτικοý βüρουs. ;ι

gɧ

Στην ηραγ}rατικüτητα δεν ιτπÜρχει εεκÜßßÜ» * «κακ*»ι χοftηστερüftη" Η χοftηστερüftη εßγοι πüντο η ßδιο