B I U R O W Y S T A W A R T Y S T Y C Z N Y C H W K I E L C A C H
N A R C Y Z P I Ó R E C K I
NARCYZ PIÓRECKI e-mail: narcyzp@o2.pl Te l . 6 0 0 9 7 9 9 5 8
Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie: na Wydziale Malarstwa, w Pracowni prof. Jana Szancenbacha (dyplom w 1986 r), w latach 1984-88 w Pracowni Tkaniny Artystycznej u prof. Lilii Kulki i prof. Ryszarda Kwietnia, w latach 1984-86 w Pracowni Litografii Włodzimierza Kunca (specjalizacja). W latach 80-tych prowadził Galerię Trzech Obrazów w ASP w Krakowie. Od 1997 r. jest pracownikiem dydaktycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. Obecnie jest adiunktem, kierownikiem Zakładu Agroturystyki i Turystyki Konnej na Wydziale Wychowania Fizycznego. W 2002 r. uzyskał kwalifikacje I stopnia w dziedzinie sztuk plastycznych z zakresu wzornictwa na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Jest autorem wielu indywidualnych i uczestnikiem wystaw zbiorowych w Polsce i zagranicą. W 2005 r. otrzymał brązowy Medal „Zasłużony Kulturze-Gloria Artis”. Jest członkiem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórczego „Wiklina” oraz Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego i Polskiego Towarzystwa Ogrodów Botanicznych. Uprawia malarstwo, tkaninę monumentalną, rysunek, litografię, fotografię. W latach 90-tych XX w. brał czynny udział w promowaniu sztuki polskiej w kraju i zagranicą, organizując wystawy we Francji i Niemczech. Od 2002 r. jest dyrektorem Arboretum i Zakładu Fizjografii w Bolestraszycach, gdzie czynnie zajmuje się krzewieniem kultury i edukacją społeczeństwa w zakresie ochrony dziedzictwa przyrody i kultury. Kształtuje i nowatorsko prowadzi założenie parkowe Arboretum zbudowane na bazie starego ogrodu wokół zabytkowego dworu, niegdyś zamieszkiwanego przez malarza epoki romantyzmu, Piotra Michałowskiego. Wzbogaca kolekcje roślin, kształtuje jego przestrzeń, inicjuje i prowadzi prace rewaloryzacyjne obiektów zabytkowych. W latach 2002- 2010 opracował projekt zagospodarowania oraz przeprowadził szereg prac pielęgnacyjno-konserwatorskich na terenie fortu XIIIb - jednego z fortów Twierdzy Przemyśl włączonego do Arboretum. Jest założycielem Centrum Dziedzictwa Kulturowo-Przyrodniczego przy Arboretum (2002 r.), które prowadzi różnorodne zajęcia o tematyce kulturowo-przyrodniczej (lekcje, warsztaty, plenery, konkursy). Uczestniczą w nich zarówno uznani specjaliści z dziedziny, jak też dzieci, młodzież szkolna, studenci i osoby dorosłe. Nawiązuje liczne kontakty z Ogrodami Botanicznymi w Polsce i zagranicą min. z Ogrodami Botanicznymi: w Kijowie, Lwowie, Humaniu, Białej Cerkwi - Ukraina, Tartu - Estonia, Brnie - Słowacja i innymi, czego efektem jest stała współpraca oraz wymiana roślin i doświadczeń. Utrzymuje również żywe kontakty z placówkami o charakterze kulturalnym, czego efektem są wspólnie organizowane wystawy, plenery, warsztaty i seminaria naukowe, min. z Akademią Sztuk Pięknych w Krakowie i w Łodzi, Domem Kultury w Tarnobrzegu, Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytetem Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie, Papieską Akademią Teologiczną PAN w Krakowie, Akademią Sztuk Pięknych oraz Galerią „Irina” w Kijowie i innymi instytucjami.
Ma ogromny wkład w popularyzację i promocje Arboretum - publikuje artykuły naukowe, prowadzi liczne wykłady i prezentacje dotyczące Arboretum podczas organizowanych w Polsce i zagranicą konferencji. Prowadzi systematycznie badania naukowe terenowe dotyczące zabytkowych założeń ogrodowych oraz rozmieszczenia i występowania wybranych gatunków drzew o znaczeniu historycznym na terenie Małopolski Wschodniej i Ukrainy. Wynikiem tej działalności są min. prezentacje multimedialne, które popularyzują wiedzę o dziedzictwie kulturowo-przyrodniczym. Organizuje w Arboretum imprezy kulturalne, min. od 2002 r. Międzynarodowy Plener Artystyczny „Wiklina w Arboretum”, który jest nieocenionym wkładem w promowanie wikliny, jako w pełni ekologicznego tworzywa artystycznego. Prace wiklinowe wykonane podczas plenerów są prezentowane w przestrzeni Arboretum odwiedzanym przez około 80 tys. zwiedzających rocznie i cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Jest organizatorem Międzynarodowego Pleneru Artystycznego Bolestraszyce - Tarnobrzeg oraz Seminarium Naukowego „Natura-Kultura” - międzynarodowego forum, podczas którego uczestnicy prezentują nowe trendy w sztuce i kulturze. Z jego inicjatywy powstała w Arboretum „Galeria Sztuki u Piotra”, w której są prezentowane prace artystów w Polski i zagranicy. Jest także organizatorem wystaw przyrodniczych w działającym przy Arboretum Muzeum Przyrodniczym. Założył także w Arboretum ogród dydaktyczny dla osób niepełnosprawnych zwany Sensualnym Ogrodem Uniwersalnym. Jest to jedyny tego rodzaju tak rozbudowany ogród w Polsce, jeden z nielicznych w świecie. W ogrodzie tym działa „Galeria przez Dotyk”, w której są eksponowane różnego typu rzeźby min. ceramiczne, drewniane i wiklinowe. Jest organizatorem Festiwalu Ogrodowego w Bolestraszycach, którego celem jest prezentacja najnowszych działań z pogranicza sztuki i projektowania nowych przestrzeni ogrodowych.
Lobelia cardinalis akryl na płótnie 100x80 cm, 2012
Trzy Gracje olej, akryl na płótnie 100x80 cm, 2011
Moje ogrody, akryl na płótnie, 200x224 cm, 2012
Kreatywną stroną osobowości Narcyza Pióreckiego rządzą dwie ogromne pasje: sztuka i ogrody. Właściwie również kształtowanie przestrzeni ogrodów jest dla tego wyjątkowego artysty rodzajem działań artystycznych, działań, których materią są zmienne, pulsujące życiem organizmy roślin, ziemia, woda, powietrze, światło i mrok. Sztuka Narcyza Pióreckiego od początku karmi się naturą – jej obserwacją, kontemplacją, pogłębioną znajomością jej prawideł – i, przede wszystkim, empatycznym jej przeżywaniem, z mocą i głębią, które sprawiają, że wyrażanie się poprzez jej formy, te rzeczywiste i te, przetransponowane w formy plastyczne, stało się istotą jego twórczości. Gdyby poszukać bliskich mu postaw twórczych, należałoby przywołać sztukę secesji z jej fascynacją pięknem naturalnych rytmów motywów roślinnych, a także wspólne im źródło inspiracji – elegancką i oszczędną sztukę japońskich drzeworytów, z ich charakterystycznym, płaskim sposobem kodowania przestrzeni. Lecz artystów secesyjnych interesowała raczej, podkreślana estetyzującą stylizacją, dekoracyjność miękko wijących się wici roślinnych, elegancja kształtów liści i wyszukanych form kwiatów. Narcyz Piórecki natomiast stara się, z jednej strony, zgłębiać nie tyle ich zewnętrzną urodę, co istotę ich organicznej natury, z drugiej zaś – własne z nimi związane odczucia i emocje. Każda z jego prac, obraz, rysunek, grafika czy tkanina artystyczna, jest wypadkową wiedzy, w „szkiełko i oko” wyposażonego ogrodnika i botanika, oraz doznań, estetycznych olśnień i emocji wrażliwego artysty. Zazwyczaj pracuje w cyklach, rozważając intrygujący go problem w serii kilku prac, często wykonanych w różnych technikach: malarskich, graficznych, rysunkowych – w tym w rysunku i malarstwie aerografem, fotografii oraz w różnych, także własnych, technikach tkaniny artystycznej. Niejednokrotnie przemyślenia skrystalizowane w trakcie wykonywania obrazu są inspiracją dla tkaniny – i odwrotnie. Wiele jego tkanin przybiera formę monumentalnych, przestrzennych realizacji. Część z nich artysta przeznaczył do prezentacji w ogrodzie: w formalnej symbiozie z wiekowymi drzewami, ich poskręcanymi konarami i zgrubiałą, pomarszczoną strukturą kory uwidacznia się ich bliska im organiczność. Porównując jego lekkie i powietrzne malarstwo z ciężkimi, fakturowymi formami tkackimi, odnosi się wrażenie, że to w ich tworzeniu, wymagającym siły fizycznej, artysta zaspokaja potrzebę zmagania się z oporną materią. Analogiczne, podobnego kształtu i proweniencji formy, które dominują w jego obrazach, sprawiają wrażenie wręcz odcieleśnionych. Artysta najchętniej używa farb wodnych: ekoliny i akrylu, wykorzystując ich właściwości miękkiego rozlewania się, przenikania, półprzejrzystości. Unika ostrych, łamanych linii, gęstej materii farby, głębokich czerni. Delikatne, często wręcz wiotkie i ulotne kształty maluje kolorami zaczerpniętymi z natury: stąd, równie często jak w najpiękniejszych kwiatach, pojawiają się w jego obrazach wyrafinowane róże, fiolety, czerwienie, turkusowe błękity, rozjaśnione światłem zielenie. W charakterystyczny sposób konfrontuje w przestrzeni jednego obrazu partie malowane tradycyjnie, pędzlem, z tymi namalowanymi aerografem. Po mistrzowsku posługując się tym trudnym narzędziem, tworzy materie niepokojące miękką cielesnością, która optycznie wybrzusza się, pączkuje, rośnie, tworząc złudzenie potencjalnego ruchu. Aerografem kształtuje także tła kompozycji, mających charakter impresji inspirowanych przestrzenią, co pozwala mu uzyskać ich wizualną, powietrzną lekkość. Część prac tworzy tylko pędzlem – należą do nich te najbardziej ekspresyjne, a nawet drapieżne w wyrazie, malarskie interpretacje „osobowości” wybranych roślin i kwiatów. Dynamizm linii, nasycone, mocne barwy, świadczą o emocjonalnym charakterze aktu tworzenia. Ogrody Narcyza Pióreckiego – te rzeczywiste: kształtowany przez niego ogród Arboretum w Bolestraszycach i inne, i te wewnętrzne, rodem ze świata wrażeń, wyobraźni i wrażliwości, dopełniają się wzajemnie. A czynnikiem scalającym ich wpływy w jedność, przejawiającą się w jego znakomitych dziełach jest niezwykła i oryginalna osobowość ich twórcy.
Stanisława Zacharko
Pod wodą - akryl, ekolina na płótnie 80x100cm, 2011
Pod lodem - akryl, ekolina na płótnie, 100x100 cm, 2012.
Pergola zimą - akryl na płótnie 80x100 cm, 2012
Pergola latem - akryl, ekolina na płótnie 80x100 cm, 2012
O G R O D Y W Y O B R A Ź N I Każdy z nas ma jakiś swój świat, do którego zaprasza tylko nielicznych. Narcyz Piórecki otwiera się przed miłośnikami sztuki, zachęcając ich do odwiedzania jego ogrodów… Rosną w nich zagadkowe rośliny, które artysta maluje w ogromnym powiększeniu, jak gdyby umieszczał je pod lupą swojej wyobraźni, a następnie wyciągał na światło dzienne ich detale. Widziane z bliska, przypominają baśniowe stwory, których fantazyjne, czasem wręcz przerażające kształty łagodzi kolorystyka, w żadnym stopniu nie napawająca lękiem. Jest bowiem żywa i pełna dynamiki, niczym wielobarwna łąka lub pełna egzotycznych kwiatów oranżeria. Nawet jeśli dany obraz jest monochromatyczny, czyli powstaje w jednej barwie, jej odcienie są niezwykle zróżnicowane. Najlepiej widać to na przykładzie błękitu, który dominuje w większości obrazów. Kolejnym ich ważnym elementem jest światło. To pod nie artysta ogląda uwieczniane przez siebie rośliny i to samo proponuje odbiorcy. Światło służy mu także do tego, by jedne rzeczy uwypuklić, inne zaś przy jego pomocy rozmyć tak, że zdają się w nim rozpływać. Hołd, który artysta w swych pracach składa światłu, nie jest przypadkowy, gdyż jako miłośnik roślin w pełni docenia jego ogromną rolę w procesie ich rozwoju. Wiąże się to również z kilkuletnią pracą Narcyza Pióreckiego na stanowisku dyrektora Arboretum i Zakładu Fizjografii w Bolestraszycach. Prowadzony przez niego piękny ogród botaniczny z pewnością stanowi dla niego najważniejsze źródło inspiracji. Twórca kreuje swą artystyczną rzeczywistość na dwa sposoby: albo za pomocą śmiałych, wyrazistych pociągnięć pędzla, albo wręcz przeciwnie – za pomocą aerografu, którego cechą jest to, że pozostawiany przez niego ślad jest subtelny, miękki, delikatny i nadmiernie nie skupia na sobie uwagi odbiorcy. Mimo tego pozornego rozziewu, stosowane przez Narcyza Pióreckiego rozwiązania formalne są tak charakterystyczne, że czynią jego prace rozpoznawalnymi. A jest to coś, do czego dąży wielu twórców. Magdalena Dziubak
Moje ogrody, akryl na płótnie, 200x224 cm, 2012
WYSTAWY INDYWIDUALNE: 1993 1996 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2007 2008 2009 2010 2011
Przemyśl – Zamek Kazimierzowski – malarstwo, tkanina Chambourcy (Francja) – Desert de Retz – malarstwo, tkanina Porto-Vecchio – Francja Galeria Milla – malarstwo, tkanina Krasiczyn – Zamek Galeria ARP – tkanina, malarstwo Lublin – KUL Galeria I – malarstwo, tkanina Rzeszów – BWA Rzeszów – tkanina, malarstwo Tarnobrzeg – Galeria TDK – Moje ogrody – tkanina, malarstwo Przemyśl – Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej – tkanina Bolestraszyce – Arboretum Galeria u Piotra – fotografie Sandomierz – Galeria BWA – Moje Ogrody 2 – malarstwo, rysunek Łódź – Galeria Rynek Sztuki – malarstwo Kijów – Galeria Irena – Moje ogrody 3 – malarstwo Kijów – Ogród Botaniczny im. M. M. Grishko – Moje ogrody 3 – malarstwo Międzyrzec Podlaski – Galeria „Es” – Ogrody wyobraźni – malarstwo Preszov (Słowacja) – Galéria Átrium – malarstwo Olkusz – Galeria Sztuki Współczesnej BWA - malarstwo
WAŻNIEJSZE WYSTAWY ZBIOROWE: 1988 1988 1988 1988 1989 1989 1989 1990
Kraków BWA – Szancenbach i Uczniowie – malarstwo Sopot BWA – Szancenbach i Uczniowie – malarstwo Warszawa – Arsenał – tkan Przemyśl – Bóg, Człowiek, Świat – malarstwo Toruń BWA – Szancenbach i Uczniowie – malarstwo Wrocław – Szancenbach i Uczniowie – malarstwo Warszawa Zachęta – Szancenbach i Uczniowie – malarstwo Paryż – Exposition d’Europe Artiste, Grande Galerie du Nouveau Forum des Halles – malarstwo 1991 Kraków BWA – Splot – tkanina 1991 Paryż Grand Palais – Salon Biennale 1991 – grafika 1991 Paryż – Salon Les Surindependants – malarstwo 1991 Łódź BWA – Splot – tkanina 1992 Opole BWA – Splot – tkanina 1992 Przemyśl PGSzW – Obraz 92 – malarstwo 1993 La Celle Saint-Cloud – Francja – Juin Art. Graphique – rysunek 1993 Monfort l’Aumary (Francja) – Association Renaissance/Odrodzenie – malarstwo 1994 La Celle Saint-Cloud (Francja) – Salon des Arts – malarstwo 1994 Bergkamen (Niemcy) – „Splot“ – Textilkunstaus der Region Krakau – tkanina 1996 Paryż – Autour des Associations Artistiques Polonaises en France – malarstwo 1996 Bondy (Francja) – Quelques Artistes Polonais en France – malarstwo 1997 Vanres (Francja) – Salon de Vanves – malarstwo
1998 1998 2001
La Celle Saint-Cloud (Francja) – malarstwo Bastia (Francja) – Angle Droit – Galerie Mila – tkanina Tarnobrzeg Galeria TDK – Sploty – wiklinowe obiekty Sandomierz BWA, Kielce BWA, Przemyśl Galeria Sztuki Współczesnej – „Artefakty 2001” – malarstwo 2002 Kraków NCK Galeria Cent. – Pieczęć Czasu – tkanina Rudnik – I Ogólnopolskie Biennale Wikliny – wiklinowe obiekty Tarnobrzeg Galeria TDK – Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – wiklinowe obiekty, rysunek 2003 Tarnobrzeg Galeria TDK – VI Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – wiklinowe obiekty 2004 Kraków Galeria ZPAP – Pryzmat I Festiwal Tkaniny Kraków 2004 – wiklinowe obiekty Łódź Galeria Nowa – Wiklina – wiklinowe obiekty Warszawa Instytut Wzornictwa Przemysłowego – Wokół wikliny – wiklinowe obiekty Tarnobrzeg Galeria TDK – VII Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – rysunek Busko-Zdrój BWA Kielce Galeria Zielona – O wiklinie – wiklinowe obiekty 2005 Kielce BWA Galeria Piwnice – O wiklinie – wiklinowe obiekty Arboretum Bolestraszyce Galeria u Piotra – O wiklinie – wiklinowe obiekty Kraków Nowohuckie Centrum Kultury – O wiklinie – wiklinowe obiekty Czudec Galeria Pedagogów – malarstwo Iwonicz Zdrój Galeria Światowid – malarstwo Tarnobrzeg Galeria TDK – VIII Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – wiklinowe obiekty 2006 Tarnobrzeg Galeria TDK – VIII Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – wiklinowe obiekty, rysunek 2007 Tarnobrzeg Galeria TDK – IX Ogólnopolski Plener Wikliniarsko-Rysunkowy – rysunek, malarstwo 2008 VII Międzynarodowy Plener Artystyczny Wiklina w Arboretum – wiklinowe obiekty 2010 Stowarzyszenie Akademia Łucznica Dwór w Łucznicy – Platforma sztuki – fotografie 2011 Bytom Biuro Promocji – Platforma sztuki – fotografie Falenica Klub Kultury – Platforma sztuki – fotografie NAGRODY I WYRÓŻNIENIA: 1987 – stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki 2006 – brązowy medal Zasłużony Kulturze-Gloria Artis
Irys - odbicie w tafli - akryl na płótnie, 80x100 cm, 2011
Łąka o świcie, akryl na płótnie, 100x80 cm, 2011
Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach, Galeria „Na Piętrze” - 11 - 27 maja 2012 BWA w Kielcach Galeria „Zielona” - Busko -Zdrój - 21 czerwca - 14 lipca 2012
Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach Dyrektor: Stanisława Zacharko-Łagowska Kielce, ul. Leśna 7 tel. +48 41 344 49 42 fax +48 41 344 27 51 www.bwakielce.art.pl e-mail: sekretariat@bwakielce.art.pl
Kurator wystawy: Stanisława Zacharko-Łagowska Projekt katalogu: Rafał Łagowski Opr. graficzne katalogu: Katarzyna Samczyńska Druk: Zakład Poligraficzny SAM-WIL 26-001 Masłów, ul. Modrzewiowa 46e www.samwil.pl
Na stronie tytułowej -Krzak róży - akryl, ekolina na płótnie 100x80 cm, 2011 Wydawnictwo Biura Wystaw Artystycznych w Kielcach ISBN 978 - 83 - 89437 - 45 - 7