INDEX 45

Page 1


2

EDITORIAL

INDEX_ Μηνιαίο περιοδικό για το βιβλίο Τεύχος #45 Απριλιοσ - μαϊοσ - ιουνιοσ '11 ISSN: 1790-6741

ΕΚΔΟΤΕΣ Τάσος Βογιατζής (editor@avopolis.gr), Νίκος Χατζόπουλος (nickh@oxy.gr) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Χριστίνα Οικονομίδου (chrisoiko@gmail.com) Μάκης Τσίτας (mtsitas@otenet.gr)

∆Ô Ó¤Ô Ì˘ıÈÛÙfiÚËÌ· ÙÔ˘ ªÈÛ¤Ï √˘ÂÏÌ¤Î ‚Ú·‚Â›Ô °ÎÔÓÎ 2010

ÂΉfiÛÂȘ Ù˘ ∂™∆π∞™ ∞ ¶ √

∆ √

1 8 8 5

¶ÂÚ›ÙÂÚÔ 15, Stand 23

Ô‡Ú

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Άσπα Σκαπέρδα (askaperda@gmail.com) ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Κυριακίδου ΔIOPΘΩΣH KEIMENΩN Χάιδω Παπαβασιλείου ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Ζέφη Κόλια, Επιστήμη Μπινάζη, Γιώτα Συκιώτη, Γιώργος Τσακνιάς, Sabine von Traute, Helen of Troy, ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Ευαγγελία Ακρίβου, Γιώργος Βέης, Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, Κώστας Καλημέρης, Έφη Καλλιφατίδη, Κατερίνα Καριζώνη, Αρετή Κολλάτου, Γιάννης Κορίδης, Κωνσταντίνος Ι. Κορίδης, Διονύσης Κωστίδης, Κώστας Μέρμης, Κωνσταντίνος Μπούρας, Σιδέρης Ντιούδης, Χρίστος Παπαγεωργίου, Σταυρούλα Τσούπρου, Πέτρος Σταματιάδης, Γιώργος Sunny Φερμελετζής, Φίλιππος Φιλίππου, Ελένη Χωρεάνθη, Νίκη Eideneier.

¢π∂£¡∏™ ∂∫£∂™∏ µπµ§π√À £∂™™∞§√¡π∫∏™ HELEXPO (5-8 ª∞´√À 2011) ¡π∫∏ ª∞ƒ∞°∫√À

ΕΚΤΥΠΩΣΗ – ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε.

¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Ù˘: °Â˙Ô‡Ï

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Γεωργία Λαμπροπούλου

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΒΕΒΑΙΟ ΔΡΟΜΟ Γεννιέται ο άνθρωπος κι ο ήλιος γίνετ’ αμέσως πάθος ο ποιητής έχει ένα δρόμο σαν όνειρο μαύρο χαμογελαστό έχει ένα βέβαιο δρόμο τόπους – τόπους αγκάθια τόπους – τόπους ωραία χαλιά π’ ο άτυχος τα ματώνει. Κι όταν ο ήλιος πέσει στις θνητές κορφές αρχίζουν τ’ άστρα. Εκεί του δρόμου η τέλεψη πάλι μια γέννα μας προσμένει.

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Άννα Δουλγερίδου

¶∞ƒ∞™∫∂À∏ 6 ª∞´√À 2011, 17.00ã-18.00ã ∞π£√À™∞ ∆πªøª∂¡ø¡ Ãøƒø¡ (¶∂ƒπ¶∆∂ƒ√ 15)

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ – ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Δέσποινα Παντελίδου

™∆ƒ∞∆√™ ¡. ¢√ƒ¢∞¡∞™

¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘: ∏ °ÂÚÌ·ÓÈ΋ ÛÙÔÏ‹ ÛÙË Ó·Êı·Ï›ÓË. ∂È‚ÈÒÛÂȘ ÙÔ˘ ‰ÔÛÈÏÔÁÈÛÌÔ‡ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, 1945-1974

INDEX Θεμιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210 5226609 Fax: 210 5227768 e-mail: index@brainfood.gr www.indexonline.gr

¶∞ƒ∞™∫∂À∏ 6 ª∞´√À 2011, 18.00ã-19.00ã ∞π£√À™∞ √¢À™™∂∞ ∂§À∆∏ (¶∂ƒπ¶∆∂ƒ√ 13)

ªπ™∂§ √À∂§ª¶∂∫

¶·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙÔ˘ ‚Ú·‚Â˘Ì¤ÓÔ˘ Ì °ÎÔÓÎÔ‡Ú ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ Ì˘ıÈÛÙÔÚ‹Ì·Ùfi˜ ÙÔ˘: √ ¯¿ÚÙ˘ Î·È Ë ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·

Νίκος Καρούζος

™∞µµ∞∆√ 7 ª∞´√À 2011, 18.00ã-19.00ã ∞π£√À™∞ ¡π∫√À °∫∞∆™√À (¶∂ƒπ¶∆∂ƒ√ 15)

Καλή χρονιά! Φωτογραφία εξωφύλλου: Χρυσή Πατρώνα

INDEX_45

™Â fiÏ· Ù· ‚È‚ÏÈÔˆÏ›·


4

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ_ ΤΕΥΧΟΣ 45

συνδρομές Το index κυκλοφορεί σε 20.000 αντίτυπα. Θα το βρείτε σε επιλεγμένα σημεία σε όλη την Ελλάδα. Μπορείτε όμως να το λαμβάνετε στο σπίτι σας με τη σιγουριά ότι δε θα χάσετε ούτε ένα τεύχος, επιλέγοντας μία από τις παρακάτω δυνατότητες συνδρομής:

���������������� ��������

��������������������������������� �������������������������������������� �������������������������������� ���������������������������������� ���������������������������������� ���������������������������� ������������������������������ ���������������������������������� ���������������������������������� ������������������������� �������������������������������� ���������������������������������������� ������������������������������������ ������������������������������������� ����������������������������������� ������������������������������������� ���������������������������� �������������������������������������� ������������������������������������� ��������������������������������

1. 8 € το χρόνο = ετήσια συνδρομή

2. 02

38

06

46

editorial βιβλία που μας άφησαν άφωνους

08

focus

Umberto Eco Roger Penrose

12

flyers

Eιδήσεις, σχόλια, προσκλήσεις και προκλήσεις

16

συνenteyξeiσ

Jeff kinney Θράσος Καμινάκης

20

Μαρία Στασινοπούλου, Δανάη Σούλη, Μιλτιάδης Τσαπόγας

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ

56

θεματικές διαδρομές

Μύθοι και πραγματικότητες

60

Εκ των εσω

ΘΕΜΑ/ΡΕΠΟΡΤΑΖ

61

ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ...

Αφιέρωμα

Happening, μουσική, παράσταση

Εκπαίδευση

62

top 5

INDEX_45

�������������������������������������� ���������������������������������� ��������������������������������������� �������������������������������������� �������������������������������� ����������������������������� ���������������������������������� �������������������������������������� �������������������������������� �������������������������������� ��������������������������������� �����������������������������

Απo την πένα στο πιρούνι και… αντiστροφα

Όσπρια

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΣΦΟΝΤΥΛΙ

Βιβλιόφιλες αστρολογικές προβλέψεις

ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΔΙΚΑ ΜΑΣ! Στείλτε ταχυδρομική επιταγή με το ανάλογο ποσό στη διεύθυνση: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ INDEX, Θεμιστοκλέους 80, Τ.Κ. 106 81, Αθήνα, με τα στοιχεία σας (όνομα, τηλέφωνο, διεύθυνση, email) και θα λαμβάνετε το Index κάθε μήνα για όλο το χρόνο.

�����������������

����������������������������� ���������������������������������� ���������������������������������� ������������������������������ ��������������������������������� �����������������

�����������

58

Πανεπιστημιακά συγγράμματα

34

15 € το χρόνο = ετήσια συνδρομή + 1 βιβλίο (επιλογή μεταξύ των βιβλίων: Μεθυσμένο Ημερολόγιο του Hunter S. Thompson από τις εκδόσεις ΟΞΥ και Ο ηττημένος του Sir Peter Ustinov από τις εκδόσεις EMΠΕΙΡΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ).

���������������������� ������������������������������ ��������������������������������� ��������������������������������� ����������������������������������� ����������������������������������� ������������������������������������ ����������������������������������� �������������������������������� ����������������������������������� ������������������������������� ����������������������������������� �������������������������

���������� ��������������������������

��������������� �����

αυτοπαρουσιάσεις

Θανάσης Γεωργίου

24

�����������������

βιτρίνα

48

���������������� ��������������������������

�����������������

�����������������

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 5226609 �������������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������������

���������������������������������� ����������������������������������� ������������������������������������ ����������������������������������� ��������������������������������� �������������������������� ������������������������������ �������������������������� ����������������������� ���������������������������������� ���������������������������������� ������������������������������� ������������������������������ �������������������������������� ����������������������������


6

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΦΗΣΑΝ ΑΦΩΝΟΥΣ

Σιντάρθ Καρά Σεξ τράφικιν

Danilo Kis Homo Poeticus

ΑΣΒΟΣ

SCRIPTA

Για την κόλαση του διαχρονικού εμπορίου ανθρώπων. Γλώσσα ξυράφι. Μαρτυρίες και αυστηρά αριθμητικά στοιχεία, εμπειρίες που φέρνουν τον άνθρωπο πολύ πιο κάτω από τα ζώα. Το χρήμα ως ολετήρ. Το ασχημάτιστο κορίτσι, το άπραγο αγόρι ως αποχωρητήρια. Το βιβλίο αυτό είναι απλώς καταπέλτης. Γιώργος Βέης

Ζαν Βωτρέν (κείμενα) Tardi (εικονογράφιση) Η κραυγή του λαού. Ιστορίες απο την Παρισινή Κομμούνα

Η ουσία της λογοτεχνίας, ο έμμετρος λόγος και η δεοντολογία της γραφής, το επάγγελμα του λογοτέχνη με τη στενή έννοια του όρου, είναι κάποια από τα ζητήματα που πραγματεύεται ο Ντανίλο Κις στην παρούσα συλλογή δοκιμίων. Με τη γνωστή του διαύγεια και την απαράμιλλη γοητεία της γραφής του καταφέρνει να μας ξεναγήσει σε πολύ σημαντικά έργα της λογοτεχνίας της Ευρώπης και της Αμερικής. Χριστίνα Οικονομίδου

Ρέιμοντ Κάρβερ Λοιπόν, θα πάψεις, σε παρακαλώ; ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

ΚΨΜ Ένα λαϊκό εικονογραφημένο μυθιστόρημα, αφιερωμένο στα 140 χρόνια απο την Παρισινή Κομμούνα. Ο Βοτρέν εξιστορεί, με στυλ εμπνευσμένο απο τους Γάλλους συγγραφείς του 19ου αιώνα, τα γεγονότα της Επανάστασης της Παρισινής Κομμούνας χωρίς εξιδανικεύσεις, ηρωοποιήσεις και προπαγάνδες, ενώ ο κορυφαίος σχεδιαστής κόμικς Tardi την εικονογραφεί κινηματογραφικά, ζωντανεύοντας το Παρίσι του 1871 μέσα απ' τη δράση των ηρώων του στις πλατείες, τους δρόμους και τα οδοφράγματα. Η Παρισινή Κομμούνα και η σφαγιαστική καταστολή της έχει αγνοηθεί σκόπιμα από την επίσημη γαλλική και ευρωπαϊκή ιστορία, ενώ στην Ελλάδα έχουμε σχεδόν μεσάνυχτα.

Ο «απόλυτος μετρ της εύγλωττης λεπτομέρειας» σε μια συλλογή διηγημάτων που τον εισήγαγε, το 1976, στον αστερισμό των μελλοντικών κλασικών συγγραφέων. Sabine von Traute

Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα ΘΕΜΕΛΙΟ

Ζέφη Κόλια

Νίκος Μυλόπουλος Ξημερώνει το γέλιο σου ΟΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ Ποίηση συναρπαστική· η οποία αφομοιώνοντας το «εγώ» και μετατρέποντάς το σε «εμείς», είτε παιχνιδίζοντας ερωτικά, είτε ανιχνεύοντας υπαρξιακά, είτε καταγγέλλοντας κοινωνικά, είτε διεκδικώντας συλλογικά, βρίσκει τον τρόπο να επαληθεύσει παλαιότερες και νέες δημιουργικές εκδοχές.

Όλα μπορούν να συμβούν όταν ο σατανάς μεταμορφωμένος σε απλό επισκέπτη και συνοδευόμενος από μια απίστευτη κουστωδία (συμπεριλαμβανομένου ενός γάτου που μιλά) εμφανίζεται ξαφνικά στη Μόσχα. Στο πέρασμά του οι δομές του σταλινικού καθεστώτος ανατρέπονται. Ο Μαιτρ και η αγαπημένη του Μαργαρίτα θα επιβιώσουν της σαρωτικής «επίθεσης»; Ένα μυθιστόρημα που ασκεί πολιτική κριτική με όρους φανταστικού ρεαλισμού. Άσπα Σκαπέρδα

Τόλης Καζαντζής Η παρέλαση – Ενηλικίωση

Χρίστος Παπαγεωργίου

ΝΕΦΕΛΗ Γιατί όπως γράφει και ο Αλέξης Ζήρας: «Εντύπωση προκαλεί η ικανότητα του Τόλη Καζαντζή να δίνει με απόλυτα λιτό τρόπο ζωή σε μια σειρά ανθρώπινους χαρακτήρες, πειστικούς γι’ αυτό που είναι και –ακόμα εντυπωσιακότερο– αυτόνομους μέσα στο αφήγημα». Μάκης Τσίτας

Eσάςς;την

Γράψτε µα ς για τα άποψή σα α. α σας βιβλί αγαπηµέν µε Περιµένου ς στο κείµενά σα xmag.gr de in i@ gnom

INDEX_45


8

FOCUS_ΠOPTPAITA

Από την Έφη Καλλιφατίδη

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ε∆ΡΑ Αριστοτέλους 7, 546 24 Τ 2310 277 004 E info@ianos.gr AΘHNA Σταδίου 24, 105 64 Τ 210 32 17 917 E as_info@ianos.gr IANOS.GR www.ianos.gr

Umberto Eco

Η «αστυνομική» πλοκή της Ιστορίας

Ο Umberto Eco γεννήθηκε στην Αλεσάντρια του Πιεμόντε το 1932. Από το 1975 έχει την καθηγητική έδρα Σημειωτικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, ενώ από το 1988 είναι πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Μελετών Σημειωτικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Μαρίνο. Αν και αρχικά παρακολούθησε σπουδές Νομικής, εγκατέλειψε αυτό τον τομέα και ακολούθησε σπουδές Μεσαιωνικής Φιλοσοφίας και Λογοτεχνίας. Από το 1962 ως το τέλος του 1970 ο Eco ανέπτυξε τη δική του θεωρία στη Σημειολογία. Το 1965 εξελέγη καθηγητής Οπτικών Επικοινωνιών στη Φλωρεντία και το 1966 καθηγητής Σημειολογίας στο Μιλάνο. Το 1971 το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια του προσέφερε τη θέση του τακτικού καθηγητή της Σημειολογίας και το 1974 ο Eco οργάνωσε τον Διεθνή Σύνδεσμο Σημειολογικών Μελετών. Μέσα στη δεκαετία του 1970 άρχισε να γράφει τα μυθιστορήματά του, κάνοντας την αρχή με Το όνομα του ρόδου, που τιμήθηκε με το βραβείο Strega το 1981 και το Médicis Étranger το 1982, ενώ πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Ο Eco περνάει τον καιρό του με τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά τους ανάμεσα στο σπίτι του στο Μιλάνο (ένα διαμέρισμα-λαβύρινθο με μια βιβλιοθήκη 30.000 βιβλίων) και στο εξοχικό του στο Ρίμινι.

INDEX_45

Το νέο μυθιστόρημά του, ένα ακόμα έργο με αστυνομική-ιστορική πλοκή, διαδραματίζεται κατά τον 19ο αιώνα ανάμεσα στο Τορίνο, το Παλέρμο και το Παρίσι, ακολουθώντας την αγαπημένη στον Eco συνταγή του «ρομάντζου των επιφυλλίδων» και συνοψίζοντας μέσα απ’ τη μυθοπλασία την ιστορία του fin-de-siécle με όλα της τα σκαμπανεβάσματα, τις μόδες, τα κινήματα και τις αμφιλεγόμενες προσωπικότητες που βρήκαν πρόσφορο έδαφος σε μια εποχή γενικών ζυμώσεων. Έχουμε, λοιπόν, και λέμε: δελεαστικούς ήρωες που ανταποκρίνονται στα γούστα και του πιο απαιτητικού αναγνώστη –υστερικές σατανίστριες, πτώματα σε υπονόμους, απατεώνες-φαρσέρ της Ιστορίας, Γαριβαλδίνους και την υπόθεση Ντρέιφους, Ιησουίτες, μασόνους και Καρμπονάρους που συνωμοτούν ο ένας εναντίον του άλλου, μυστικές υπηρεσίες των Μεγάλων Δυνάμεων, το κίβδηλο κατασκεύασμα των Πρωτοκόλλων των Σοφών της Σιών, τις σφαγές της Κομούνας των Παρισίων και όλα τα γεγονότα που σημάδεψαν την εποχή. Μια σύνθετη και συναρπαστική πλοκή που επίκεντρό της έχει τον μοναδικό μη υπαρκτό χαρακτήρα ολόκληρου του βιβλίου: τον Σιμόνε Σιμονίνι, ίσως τον πιο κακό και ασυνείδητο κεντρικό ήρωα που εμφανίστηκε ποτέ σε μυθιστόρημα. Κι όμως, παρότι ανύπαρκτος, οι πράξεις του έγιναν στ’ αλήθεια, ίσως από περισσότερα από ένα άτομα, ενώ αντίθετα οι υπόλοιποι ήρωες του βιβλίου είναι υπαρκτά ιστορικά πρόσωπα και προκαλούν τον αναγνώστη να σκαλίσει την ιστορία τους. Το βιβλίο υποκίνησε αντιφατικές κριτικές. Κατηγορήθηκε για αντισημιτισμό – σαθρή κατηγορία, μιας και ο βασικός αντισημίτης, και μάλιστα άνευ ουσιαστικού λόγου, είναι ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας, πράγμα που από μόνο του καταρρίπτει την υπόσταση ενός τέτοιου χαρακτηρισμού. Αντίθετα, είναι τόση η υπερβολή αυτού του «αντισημιτισμού», που τον αναιρεί από την αρχή. Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να κάνουν τον διαχωρισμό ανάμεσα στη μυθοπλασία και στην Ιστορία, πράγμα που πιθανόν εξηγεί και την αρνητική

στάση της Καθολικής Εκκλησίας, μέσω του Osservatore Romano, απέναντι στο έργο του Eco. Kι όμως, αυτό που βασικά απορρέει από το έργο, δεν είναι κάποιος «αντιισμός», αλλά η ίδια η ανάγκη που νιώθει ο άνθρωπος να στρέψει κάπου το μίσος του, έμφυτο στοιχείο της αγελαίας του φύσης, να το διοχετεύσει απέναντι στον «διαφορετικό», είτε λέγεται Εβραίος, είτε Αρμένιος, είτε γυναίκα, είτε οτιδήποτε άλλο. Το μίσος αυτό γίνεται στη συνέχεια έδαφος όπου καλλιεργείται μια ιδεολογία, η οποία δικαιώνει με τη σειρά της κάθε εκδήλωσή του. Ο ίδιος ο Eco, σχετικά με τις πολεμικές που υποκίνησε το έργο του, απάντησε: «Όποιος γράφει ένα δοκίμιο χημείας, μπορεί να περιμένει ότι κάποιος άλλος θα το χρησιμοποιήσει για να δηλητηριάσει τη γιαγιά του. Πάντα υπάρχουν οι κακοπροαίρετοι. Αλλά εν γένει, δεν νομίζω ότι χρειάζεται να διαβάσουν τα μυθιστορήματά μου για να διαμορφώσουν απόψεις. Αντίθετα, με το βιβλίο μου προσπάθησα ν’ αποκαλύψω και να βγάλω στο φως τις συνωμοσίες τους». Ο συγγραφέας δεν προτείνει καμία ολοκληρωμένη ανάγνωση της ιστορίας, αν και όλα τα γεγονότα είναι ιστορικά τεκμηριωμένα και αφαιρούν την ηρωική λάμψη από πολλές σελίδες της πρόσφατης ιστορίας. Αντίθετα, προβάλλει σε κάθε περίσταση τις αντίθετες απόψεις, φέρνοντάς τες σε αντιπαράθεση και, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Eco, «πρέπει να είναι κανείς βλάκας για να τις πάρει στα σοβαρά». Αλλά όπως λέει και η –ιταλική μεν, πετυχημένη δε– παροιμία, «η μάνα του βλάκα είναι πάντα γκαστρωμένη».

ΤΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

νέo βιβλίo

XΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

H πολιτικὴ γονιµότητα τῆς ὀργῆς

Κατά κεφαλήν καλλιέργεια (Η αντίσταση στην παρακµή)

To πολιτικό ζητούµενο

Η κατάρρευση

στην Ελλάδα σήµερα

του πολιτικού συστήµατος στην Ελλάδα σήµερα

Έπαινος ψήφου τιµωρητικής

Προφορική αµεσότητα


10

FOCUS_ΠOPTPAITA

Από την Άσπα Σκαπέρδα

Roger Penrose

Μια «άλλη» πραγματικότητα

Ο Ρότζερ Πένροουζ είναι ένας παγκοσμίου φήμης επιστήμονας και στοχαστής, γνωστός στην Ελλάδα από τα προηγούμενα βιβλία του Ο Νέος Αυτοκράτορας και Σκιές του νου, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου το 1931 στο Essex της Αγγλίας. Μεγάλωσε σε περιβάλλον ιδιαίτερα ευνοϊκό προς τις θετικές επιστήμες: οι γονείς του γιατροί, ο ένας του αδερφός μαθηματικός, ο άλλος πρωταθλητής Αγγλίας στο σκάκι. Αρχικά ο Πένροουζ ήταν διχασμένος μεταξύ ιατρικής και μαθηματικών, ωστόσο τον κέρδισε η μαγεία των αριθμών. Όπως χαρακτηριστικά έχει, αναφέρει θυμάται τον εαυτό του μόλις 10 χρονών να φτιάχνει ανομοιόμορφα πολύεδρα. Από τότε έχουν περάσει αρκετά χρόνια και ως ενήλικας πλέον διατελεί καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης όπου κατέχει την έδρα των Μαθηματικών Rouge Ball, διδάσκοντας όπως ο ίδιος λέει «Ψυχαγωγικά Μαθηματικά». Οι τομείς με τους οποίους ασχολείται σχετίζονται με τις επιστήμες των μαθηματικών και της θεωρητικής φυσικής, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του αναφέρεται στη Θεωρία της Σχετικότητας και στην Κβαντική Φυσική. Εκκινώντας από τη μελέτη της συμμετρίας και της αρμονίας των γεωμετρικών σχημάτων

INDEX_45

έχει αναπτύξει τις πολύ γνωστές θεωρίες του για τις Μαύρες Τρύπες. Επιπλέον, στο πλούσιο συγγραφικό του έργο αναλύει τις απόψεις του για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο όρος «τεχνητή νοημοσύνη» αναφέρεται στον κλάδο της επιστήμης υπολογιστών ο οποίος ασχολείται με τη σχεδίαση και την υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων που μιμούνται στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις του για τη δημιουργία του κόσμου, το λεγόμενο «Μπιγκ Μπανγκ». Για τους περισσότερους επιστήμονες δεν τίθεται η παραμικρή αμφιβολία ότι το σύμπαν γεννήθηκε από μια μεγάλη έκρηξη, ωστόσο υπάρχουν και οι σκεπτικιστές. Σύμφωνα με τις νέες επιστημονικές διαπιστώσεις του Πένροουζ, ο χώρος και ο χρόνος δεν δημιουργήθηκαν μαζί με την αρχική «μεγάλη έκρηξη» του σύμπαντος, αλλά στην πραγματικότητα το σύμπαν κάνει συνεχείς κύκλους «γέννησης» και «θανάτου», μέσα από μια αιώνια διαδοχή φάσεων, παραπέμποντας σε μια «κυκλική» κοσμολογία. Το Αναζητώντας την Πραγματικότητα αποτελεί μια εκτεταμένη περιγραφή του φυσικού σύμπαντος και της μαθηματικής θεωρίας που το διέπει. Σ’ αυτό το μεγαλόπνοο έργο χιλίων διακοσίων σελίδων, ο Πένροουζ, ξεναγεί τον αναγνώστη στα «θαύματα»

του φυσικού κόσμου. Σκοπός του είναι να περιγράψει με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια τα όσα μέχρι σήμερα γνωρίζουμε για το σύμπαν και να μας μεταδώσει την αίσθηση της βαθιάς ομορφιάς του και των φιλοσοφικών του προεκτάσεων. Μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται είναι τα είδη των αριθμών στη Φυσική, οι ιδέες του Λογισμού και της σύγχρονης Γεωμετρίας, οι έννοιες του Απείρου, η Θεωρία της Σχετικότητας, τα θεμέλια και οι διενέξεις της Κβαντικής Μηχανικής, το καθιερωμένο πρότυπο της Σωματιδιακής Φυσικής, η Κοσμολογία, η Μεγάλη Έκρηξη, οι Μαύρες Οπές, η πρόκληση του Δεύτερου Νόμου της Θερμοδυναμικής, η θεωρία των χορδών και η θεωρία Μ, η κβαντική βαρύτητα βρόχων, ενώ αναδεικνύει παράλληλα και τις νέες κατευθύνσεις τους. Τα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου εμπεριέχουν το μαθηματικό υπόβαθρο που απαιτείται, ώστε να είναι κατανοητές οι θεωρίες της Φυσικής που αναπτύσσονται στη συνέχεια. Επιπλέον, η εκτεταμένη χρήση των εικόνων βοηθά τον αναγνώστη να κατανοήσει τις μαθηματικές, γεωμετρικές και φυσικές θεωρίες. Όπως γράφει και ο ίδιος, «αυτό το βιβλίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν ένας πραγματικός οδηγός για τις θεμελιώδεις ιδέες (και τα ερωτήματα) της μοντέρνας φυσικής». Ο Πένροουζ έχει τιμηθεί για το έργο του με αρκετά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου και του βραβείου Wolf της Φυσικής το 1988, το οποίο μοιράστηκε με τον Stephen Hawking, για την από κοινού συνεισφορά τους στην κατανόηση του σύμπαντος.

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΚΟΒΟΣΤΗΣ


FLYERS _ΕΙΔHΣΕΙΣ, ΣΧOΛΙΑ, ΠΡΟΣΚΛHΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛHΣΕΙΣ

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: SABINE VON TRAUTE

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ Ι Δ Ρ Υ Μ Α

Διά βίου μάθηση…

Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ

&

Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σ

Η οριστική έκδοση του αυτοβιογραφικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη

Οι δρόμοι του Αρχάγγελου Το χρέος

Χόρχε Λουίς Μπόρχες Σε ηλικία οκτώ ετών έγραψε το πρώτο του διήγημα και μέσα από το πλούσιο έργο του είναι ολοφάνερο ότι δεν έπαψε ούτε στιγμή να διδάσκεται –και, φυσικά, να μας διδάσκει– σε όλη του τη ζωή. Χρειάζεται κάτι παραπάνω; Sabine von Traute

Oscar Wild Τα εξαιρετικής ευαισθησίας παραμύθια του. Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, Η σημασία του να είσαι σοβαρός, De profundis. Εκκεντρικός, προκλητικός, όμορφος. Το σπινθηροβόλο πνεύμα που κήρυξε τον πόλεμο στους σοβαροφανείς καλλιτεχνίζοντες του 19ου αιώνα. Που ανήγαγε το ευφυολόγημα σε καλλιτεχνική άποψη. Ο δανδής διανοούμενος, o ομοφυλόφιλος αριστοκράτης που δεν δίστασε να φυλακιστεί για την τολμηρότητα των ιδεών του. Εδώ και ενάμιση αιώνα ο Όσκαρ Γουάιλντ παραμένει ο πιο ρηξικέλευθος συγγραφέας, για όλες τις ηλικίες.

Καζιμίρ Μάλεβιτς Η τεμπελιά, πραγματική αλήθεια του ανθρώπου ΝΗΣΙΔΕΣ Και αναρωτιέται ο Κ. Μάλεβιτς, ένας από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους της Ρώσικης Πρωτοπορίας: γιατί, ενώ η τεμπελιά αποτελεί μια ιδιαίτερη δραστηριότητα για τον άνθρωπο και η εργασία θα έπρεπε να θεωρείται καταραμένη, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο; Μια δαιμονοποιημένη λέξη, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες πλήρους ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων. Μητέρα της ζωής την ανακηρύσσει ο Μάλεβιτς, εμείς;

Ιωάννου, Καζαντζής, Πεντζίκης

Είθισται οι βιογραφίες να εξιστορούν τη ζωή και το έργο προσωπικοτήτων που έχουν αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα τους στο πέρασμα των χρόνων. Υπό αυτό το πρίσμα πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο βιογραφούμενος και όχι ο βιογράφος. Όταν ο δεύτερος επιλέγει να αυτοπροβάλλεται σαν συμπρωταγωνιστής και μάλιστα στον τίτλο του βιβλίου, τότε μιλάμε για εγωκεντρισμό; Για εγωπάθεια; Κάτι με εγώ πάντως! Άσπα Σκαπέρδα

Ντίνος Χριστιανόπουλος Εγώ, φαντάρος στο χακί ΜΠΙΛΙΕΤΟ

Άννα Δενδρινού Ο δάσκαλός μου κι εγώ ΨΥΧΗΣ ΤΑ ΛΑΜΠΡΥΡΙΣΜΑΤΑ

Φώτης Κρικζώνης Εγώ, ο μπάρμαν ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

«Όλοι ψάχνουμε να βρούμε το γιατί υπάρχουμε και ποια η σκοπιμότητα της ύπαρξής μας. Κάποια στιγμή της πνευματικής αναζήτησής μου βρήκα τον δάσκαλό μου και αυτό το βιβλίο είναι η μαρτυρία μου για το πώς όλα τα υπαρξιακά μου ερωτήματα βρήκαν την απάντησή τους μέσα από τον δρόμο που αυτός μου γνώρισε.» Αυτό που ΔΕΝ μας λέει η συγγραφέας, είναι γιατί αυτό την καθιστά τόσο σημαντική….

Ο Φώτης Κρικζώνης, ο «διάσημος» –κατά τη γνώμη του– «πατέρας των διακόνων της ποτοχοΐας», αφηγείται μέσω της πένας μιας «γραφιά» (θέλω να πω: χωρίς να επιχειρεί καν ο ίδιος να πετύχει ή να αποτύχει στην υπόθεση της γραφής) την ιστορία του, από τα παιδικά του χρόνια μέχρι και το «επίτευγμά» του, το μπαρ «17». Απλώς, ένας ακόμα άνθρωπος που νομίζει ότι είναι εξαιρετικά διαφορετικός και ως εκ τούτου σημαντικός, σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους...

INDEX_45

Sabine von Traute

Έτος έκδοσης: 2011 | ISBN 978-960-524-323-4 3 σκληρόδετοι τόμοι σε κασετίνα 17 X 24 εκ. | 1400 σελ. | Λιανική τιμή: 60 €

Αν α ζ η τ ή σ τ ε τ a σ ε ό λ α τ α β ι β λ ι ο π ω λ ε ί α , ή π α ρ α γ γ ε ί λτ ε τ a μ έ σ ω τ ο υ w w w . c u p . g r

Άσπα Σκαπέρδα

Μάκης Τσίτας

Έτος έκδοσης: 2009 | ISBN 978-960-524-272-5 2 σκληρόδετοι τόμοι σε κασετίνα 16 X 24 εκ. | 1270 σελ. | Λιανική τιμή: 60 €

Μάκης Τσίτας

Ζέφη Κόλια

Δεν φτάνει που η φωτογραφία του καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του εξωφύλλου (το ίδιο έπραξε σε ακόμα τέσσερα βιβλία του), βάζει και το ΕΓΩ στον τίτλο. Για να μην μπερδευτούμε προφανώς. (Το πράγμα γίνεται θλιβερότερο αν σκεφτεί κανείς ότι είναι ο ίδιος άνθρωπος που κάποτε κατακεραύνωνε όσους ομοτέχνους του τολμούσαν να βάλουν τη –μικρή– φωτογραφία τους στο εσωτερικό του βιβλίου ή στο αυτί του εξωφύλλου…)

Τόμοι Α´, Β´, Γ´ : Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - Η ΑΝΑΛΥΣΗ - Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ 1967-1974

Η Τριανδρία (των κορυφαίων της πεζογραφίας) της Θεσσαλονίκης. Επανέρχομαι στα βιβλία τους ξανά και ξανά. Κάθε φορά με την ίδια συγκίνηση και τον ίδιο θαυμασμό. Κάθε φορά ανακαλύπτοντας καινούριους θησαυρούς.

ȊȷȫȦɂ ǿȧȹȫȠ ȑȦȪ 'BY t XXX DVQ HS t JOGP!DVQ HS

Εγωπάθειας εγκώμιο…

Ροζίτα Σώκου Ο Μάριος κι εγώ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

,

Τόμοι Α´, Β´

Χριστίνα Οικονομίδου


14

FLYERS _ΕΙΔHΣΕΙΣ, ΣΧOΛΙΑ, ΠΡΟΣΚΛHΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛHΣΕΙΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: SABINE VON TRAUTE

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ

Εκστρατεία φιλαναγνωσίας ξεκινούν τα καταστήματα Public, με στόχο τη διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού, την αφύπνιση του μη ενεργού αναγνώστη, την ενδυνάμωση του ρόλου του βιβλίου και την ανάδειξή του ως μέσου ψυχαγωγίας στην καθημερινότητά μας. Η δράση αυτή –που τελεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου– έχει κεντρικό μήνυμα «Κάποιο βιβλίο μιλάει για σένα. To έχεις διαβάσει;» και θα διαρκέσει μέχρι τον Δεκέμβριο του 2011, με προοπτική συνέχισής της και κατά το 2012. Στην εκστρατεία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η δωρεάν προσφορά 10.000 βιβλίων σε κοινωφελή ιδρύματα, η δημιουργία βιβλιοθηκών σε χώρους αναμονής (τράπεζες, νοσοκομεία), πρωτότυπες δράσεις προώθησης του βιβλίου στο διαδίκτυο, οργάνωση σχετικών σεμιναρίων, δράσεις ανταλλαγής βιβλίων, ενδυνάμωση των θεματικών εκδηλώσεών τους αλλά και τη διοργάνωση για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε κεντρικά σημεία πόλεων, μιας βραδιάς στα πρότυπα του World Book Night, θεσμού ήδη πετυχημένου στο εξωτερικό. Θα γίνει, επίσης, καμπάνια προβολής του βιβλίου μέσα από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, με πόρτα-πόρτα διανομή φυλλαδίων και προβολή του βιβλίου στους διαθέσιμους διαφημιστικούς χώρους της πόλης. Η εκστρατεία των Public καλεί σε συμμετοχή όλους τους φυσικούς συνεργάτες της: εκδότες, συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές, βιβλιοθήκες, λέσχες ανάγνωσης και σχετικούς φορείς του χώρου του βιβλίου, καθώς και όποιον αγαπάει τα βιβλία. Πρεσβευτές της εκστρατείας φιλαναγνωσίας των Public έχουν οριστεί, μεταξύ άλλων, οι: Αναστάσης Βιστωνίτης, Λένα Διβάνη, Άλκη Ζέη, Ανδρέας Μήτσου, Αλέξης Σταμάτης,

INDEX_45

Πέτρος Τατσόπουλος, Ευγένιος Τριβιζάς, Αλέξης Ζήρας, Κωνσταντίνος Τζούμας, Αναστασία Μουτσάτσου. Τα διεθνή στοιχεία δείχνουν ότι σε περίοδο οικονομικής κρίσης είναι εφικτή η διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού. Σύμφωνα με στοιχεία του 2009 η Γερµανία είχε άνοδο στις πωλήσεις βιβλίων κατά 10%, οι ΗΠΑ κατά 7% και η Γαλλία κατά 8%. Η χώρα μας, βέβαια, δεν έχει να επιδείξει ανάλογα αποτελέσματα. Αντίθετα, το 2010 υπήρξε πτώση πωλήσεων κατά 10%. Επίσης, σύμφωνα με την πρόσφατη πανελλήνια έρευνα αναγνωστικής συμπεριφοράς του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκε μεν ο αριθμός των (ευκαιριακών ή συστηματικών) αναγνωστών, μειώθηκε όμως ο μέσος όρος των αναγνωσμένων βιβλίων από 7 σε 5,9. Ο κ. Βασίλης Βασιλείου, εμπορικός διευθυντής βιβλίου των Public, ανέφερε σχετικά: «Βάσει των στοιχείων της πρόσφατης πανελλήνιας έρευνας του ΕΚΕΒΙ για την αναγνωστική συμπεριφορά κατά το 2010, αλλά και αξιοποιώντας τη ραγδαία εξελισσόμενη σχέση μας με το αναγνωστικό κοινό, στα Public θεωρούμε ότι μέσα από αυτή την εκστρατεία θα διευρύνουμε το αναγνωστικό κοινό δημιουργώντας νέους αναγνώστες και θα ενδυναμώσουμε τη συνήθεια της ανάγνωσης στο υφιστάμενο παραδοσιακό κοινό του βιβλίου». Το πρώτο κατάστημα Public ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2005 στη Θεσσαλονίκη. Σήμερα η αλυσίδα αριθμεί 11 καταστήματα και διαθέτει 200.000 τίτλους βιβλίων, οι οποίοι είναι επίσης διαθέσιμοι και από το ηλεκτρονικό της κατάστημα. Με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της σχέσης τους με το αναγνωστικό κοινό τα Public διοργάνωσαν και διοργανώνουν πολυάριθμες εκδηλώσεις για το βιβλίο με προσκεκλημένους σημαντικούς Έλληνες και ξένους συγγραφείς και επιστήμονες. Μεταξύ άλλων, έχουν φιλοξενήσει τον Νικόλαο Χρηστάκη, τον Paul Krugman, τον Jorge Bucay, τη Victoria Hislop, τον Maurice Attia, τον Ian Rankin, την Thea Halo, τον Σταύρο Θεοδωράκη, τον Απόστολο Δοξιάδη, τη Λένα Διβάνη, τη Σώτη Τριανταφύλλου, τον Ευγένιο Τριβιζά, τον Τίτο Πατρίκιο, τον Βασίλη Βασιλικό, την Ελένη Πριοβόλου, τον Τάκη Θεοδωρόπουλο, τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη, τον Άρη Σφακιανάκη, την Αμάντα Μιχαλοπούλου, τον Αλέξη Σταμάτη, τον Κωσταντίνο Τζούμα, τον Πέτρο Τατσόπουλο, την Ιωάννα Καρυστιάνη και πολλούς άλλους. Κατά τη διάρκεια του 2010 πραγματοποιήθηκαν 100 εκδηλώσεις βιβλίου, τις οποίες παρακολούθησαν 8.000 παρευρισκόμενοι. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της εκστρατείας τα Public έχουν προσεγγίσει και άλλες εταιρείες που θεωρούν ότι μπορούν να συμμετέχουν στη διάδοση του μηνύματος.


ΣYNENTEYΞH

16

17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη Ποιο ήταν το κίνητρο για να γράψετε το πρώτο βιβλίο, από τα πέντε της σειράς Το ημερολόγιο ενός σπασίκλα; Πάντοτε ήθελα να γίνω σκιτσογράφος εφημερίδων, αλλά δεν μπόρεσα να μπω στον χώρο αυτό. Η αλήθεια είναι ότι τα σκίτσα μου δεν ήταν και τόσο καλά. Έτσι αποφάσισα να γράψω ένα βιβλίο σε μορφή ημερολογίου, ως αγόρι της πρώτης γυμνασίου. Ήξερα ότι αν έγραφα και ζωγράφιζα σαν παιδί, κανείς δεν θα μπορούσε να πει ότι η δουλειά μου δεν ήταν αρκετά καλή. Ήταν εύκολο να το εκδώσετε; Στάθηκα πραγματικά τυχερός. Πήγα σε ένα συνέδριο για κόμικς στη Νέα Υόρκη το 2006, «οπλισμένος» με ένα δείγμα είκοσι σελίδων. Έπεσα ακριβώς πάνω στο κατάλληλο άτομο, τον Τσάρλι Κόκμαν. Του άρεσε η δουλειά μου, κι από τότε παραμένει εκδότης μου. Για ποιον λόγο τον ήρωα που δημιουργήσατε, τον Γκρεγκ, τον βάζετε να πρωταγωνιστεί ως μαθητής του Γυμνασίου; Σκέφτηκα ότι το γυμνάσιο θα ήταν καλό σκηνικό για τα βιβλία μου. Δεν γράφουν πολλοί άνθρωποι για τα παιδιά του γυμνασίου, διότι είναι μια αρκετά δύσκολη περίοδος στη ζωή του ατόμου. Σκέφτηκα όμως ότι αποτελούσε το τέλειο σκηνικό για κωμωδία. Δεν ήταν δύσκολο να γράψετε αλλά και να ζωγραφίσετε το συγκεκριμένο βιβλίο; Μου είναι δύσκολο να γράφω και δύσκολο να ζωγραφίζω. Τα κάνω και τα δύο πολύ αργά. Πάντα όμως βρίσκω όσο χρόνο χρειάζεται για να τα τελειώσω. Ο Γκρεγκ είναι ένα παιδί στην εφηβεία. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει θα μπορούσαν να τα έχουν και άλλοι έφηβοι στη σημερινή κοινωνία; Νομίζω ότι ο Γκρεγκ ευθύνεται ο ίδιος για τα προβλήματά του. Το βιβλίο μου δεν είναι κοινωνικός σχολιασμός. Αφορά συγκεκριμένα τον Γκρεγκ, ο οποίος είναι ένας πρωταγωνιστής με πολλά ελαττώματα. Σε όλα τα βιβλία σας υπάρχει χιούμορ. Μήπως και αυτό το στοιχείο μαζί με την εξαιρετική δουλειά σας και την πρωτοτυπία της αποτέλεσε ένα σημείο αναγνώρισης και επιτυχίας των βιβλίων σας;

Ναι, πιστεύω ότι το χιούμορ είναι ο λόγος που τα παιδιά επιστρέφουν συνεχώς στα βιβλία μου. Δουλεύω πολύ σκληρά γράφοντας τα κείμενα για τα σκίτσα και είμαι περήφανος για το χιούμορ που υπάρχει στα βιβλία μου. Πώς ανταποκρίθηκαν στα βιβλία σας οι μικροί αναγνώστες; Υπήρξε μεγάλη ανταπόκριση από την αρχή. Πιστεύω ότι στα παιδιά αρέσει να διαβάζουν κάτι που δεν τους φαίνεται σαν εργασία. Το διάβασμα θα πρέπει να είναι διασκέδαση για τα παιδιά. Στο τέταρτο βιβλίο της ομώνυμης σειράς, Το ημερολόγιο ενός σπασίκλα: Φτιάξε το δικό σου βιβλίο, δίνετε τον λόγο στους εφήβους. Τους προτείνετε να ζωγραφίσουν, να απαντήσουν σε ερωτήσεις και στο τέλος να γράψουν τη δική τους προσωπική ιστορία. Μπορείτε να μας εξηγήσετε αυτή την πρωτοτυπία; Πιστεύω ότι κάθε παιδί έχει μια ιστορία μέσα του και ήθελα να βάλω τον έλεγχο στα χέρια των παιδιών. Νομίζω ότι το ημερολόγιο Φτιάξε το δικό σου βιβλίο δείχνει στα παιδιά ότι δεν χρειάζεται να είναι παθητικά. Μπορούν και μόνα τους να δημιουργήσουν υπέροχα πράγματα. Ξέρετε πως και στην Ελλάδα τα βιβλία σας γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία; Ένα από τα πρώτα μηνύματα που έλαβα ήταν από έναν Έλληνα φοιτητή της Νομικής που διάβαζε τη δουλειά μου στο διαδίκτυο, κι έτσι έχω μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου για την Ελλάδα. Δεδομένου ότι ζω σε μια μικρή πόλη στη Μασαχουσέτη κι έχω δύο μικρά παιδιά, δεν ταξιδεύω και πολύ, οπότε είναι πραγματικά συναρπαστικό και ευχάριστο ν’ ακούω ότι η σειρά έχει επιτυχία στην Ελλάδα! Τι θα προτείνατε μέσα από τις σελίδες του περιοδικού Index στους Έλληνες αναγνώστες; Θα πρότεινα να πείτε τις δικές σας ιστορίες. Τα βιβλία μου είναι πολύ συνηθισμένα. Δεν υπάρχουν ειδικά εφέ, ούτε δράκοι ή βρικόλακες. Οι ιστορίες μου είναι από την καθημερινή ζωή. Πιστεύω πως αυτές είναι οι καλύτερες ιστορίες… εκείνες που ακούγονται πραγματικά αληθινές. Ευχαριστίες στον καθηγητή ΤΕΙ Ηγουμενίτσας κ. Περικλή Τάγκα για τη βοήθεια στη μετάφραση.

Κάθε παιδί έχει μια ιστορία μέσα του

Jeff kinney

βιβλία:

Ο Τζεφ Κίνι είναι σχεδιαστής διαδικτυακών παιχνιδιών. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ουάσινγκτον και το 1995 μετακόμισε στη Νέα Αγγλία. Ο Τζεφ ζει τώρα στη νότια Μασαχουσέτη με τη σύζυγό του Τζούλι και τους δυο γιους τους, τον Γουίλ και τον Γκραντ.

Το ημερολόγιο ενός σπασίκλα ΨΥΧΟΓΙΟΣ

INDEX_45

INDEX_45 INDEX_45


ΣYNENTEYΞH

18

Γιατί Lost Love Stories; Γιατί δεν υπάρχουν άλλες ιστορίες αγάπης. Όλοι οι μεγάλοι έρωτες είναι μοιραίοι και καταδικασμένοι να τελειώσουν μέσα σε μια βαθιά αγωνία που συνορεύει μ’ εκείνη του θανάτου. Φυσικά, όλα τα παραμύθια του κόσμου προσπαθούν να υποστηρίξουν το αντίθετο. Αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι το πετυχαίνουν. Ηρωικοί είναι οι έρωτες που, ενώ ξέρουν την τύχη τους, το παλεύουν μέχρι θανάτου. Κι εγώ μόνο τέτοιους έρωτες έχω ζήσει: ηρωικούς και παραμυθένιους. Γι’ αυτούς γράφω. Τι και ποιοι είναι οι LSD; Αρχικά του συγκροτήματος Ladies Sing Desperately. Το όνομά μας ήταν/είναι «παραισθητικό». Οι LSD αποτελούνται από μουσικούς, στιχουργούς, εικαστικούς, ηθοποιούς. Στόχος μας, να αφηγούμαστε μουσικά παραμύθια που ερμηνεύονται από την ομάδα μπροστά σε ζωντανό κοινό. Από πότε έχετε ξεκινήσει να δουλεύετε μαζί και τι «καρπούς» έχει αποδώσει μέχρι στιγμής αυτή η συνεργασία; Με τον Γιώργο Στεφανακίδη γνωριστήκαμε για να συνεργαστούμε στο σεμινάριο Στιχουργικής, που άρχισε πριν μερικά χρόνια στο Μικρό Πολυτεχνείο υπό την εποπτεία της Δήμητρας Γαλάνη. Τα παραμυθοτράγουδα ήταν μέρος της «ύλης» που μαζί διδάξαμε. Και μέσα από αυτά δέσαμε μεταξύ μας. Σιγά σιγά η δημιουργική συντροφιά μεγάλωσε, μπήκανε κι άλλοι μουσικοί, ερμηνευτές, ηθοποιοί που ξεστόμιζαν με μεγάλη ευχαρίστηση τις Lost Love Stories μας. Επίσης, η ομάδα είναι διαρκώς ανανεώσιμη. Μπαινοβγαίνουν καλλιτέχνες που, για λίγο έστω, γίνονται LSD. Το Lost Love Stories ήταν αρχικά μια παράσταση, που από το 2007 παίζεται με διαφορετική σκηνοθεσία και νέους συντελεστές, κάθε χρόνο σε διάφορους χώρους. Το 2009 το έργο σκηνοθέτησε η ηθοποιός Σοφία Σεϊρλή και τότε αποφασίσαμε να το εκδώσουμε. Φέτος το καλοκαίρι θα ανέβει, σε σκηνοθεσία Ιρίνας Μπόικο, στο νεοσύστατο Pocket Theatre in Athens. Είναι η έκτη φορά που ανεβαίνει με νέα σκηνοθετική προσέγγιση μέσα σε τέσσερα χρόνια. Προηγήθηκαν άλλες πέντε σκηνοθετικές προσεγγίσεις σε χώρους πολύ ατμοσφαιρικούς όπως το Altera Pars, το Booze, το Art House, το Pandou, το Nixon… Οι LSD θα συνεχίζουν όσο οι lost love stories που αφηγούνται θα ζουν και θα βασιλεύουν…

Τα παραμύθια μιλούν τη γλώσσα των ονείρων

ΘΡΑΣΟΣ ΚΑΜΙΝΑΚΗΣ

Τα παραμύθια που περιλαμβάνει το Lost Love Stories είναι κάθε άλλο παρά αισιόδοξα. Πιστεύετε ότι το παραμύθι είναι συνυφασμένο με το σκοτάδι; Υπάρχει ένα κλασικό βιβλίο με απίστευτα παραμύθια του Ντίκενς που τιτλοφορείται Για να διαβάζεται το Σούρουπο. Τα περισσότερα παραμύθια λέγονται τη νύχτα. Για να βοηθήσουν τους ανήσυχους ανθρώπους, είτε μεγάλους είτε παιδιά, να ταξιδέψουν πιο εύκολα στη χώρα των ονείρων. Τα όνειρα είναι ούτως ή άλλως σκοτεινά, όσο πολύχρωμα ή αισιόδοξα κι αν είναι. Και τα παραμύθια μιλούν τη γλώσσα των ονείρων. Είναι συγχωριανοί.

βιβλία:

Θράσος Καμινάκης (κείμενα) LSD (μουσική ερμηνεία) Βίκτωρ Μελίστας (εικονογράφηση)

19 Ωστόσο, οι Lost Love Stories δεν συμφωνώ πως είναι απαισιόδοξες ιστορίες επειδή είναι μοιραίοι οι έρωτες που αφηγούνται. Είναι πολύ ειρωνικές, εξ ου και ο ξενόγλωσσος τίτλος τους, όπως ειρωνική, σχεδόν σαρκαστική, είναι και η ονομασία της ομάδας LSD. Και ναι! Είναι σκοτεινές ιστορίες, κυρίως γιατί διαδραματίζονται στις μικρές ώρες τις νύχτας, αλλά και γιατί οι κεντρικοί ήρωες (το γουρουνάκι, η ταραντούλα, ο καθρέφτης και ο φίκος) τα βάζουν στο τέλος τόσο σκληρά με τη μοίρα τους – κάτι που ούτως ή άλλως είναι καλύτερο να το κάνεις μόνο νύχτα, αν θες να πολεμήσεις με την αυξημένη πιθανότητα να χάσεις και να χαθείς, αλλά με το κεφάλι ψηλά. Μόνο τη νύχτα μπορούν να συμβούν τα ιερά πράγματα της ζωής και του θανάτου. Επίσης, θα ήθελα να τονίσω πως και οι δύο ιστορίες είναι βιωματικές. Ερωτεύτηκα μέχρι θανάτου, έχασα άνθρωπο και κινδύνεψα να πεθάνω. Επειδή ζω από θαύμα αποφάσισα να εκδοθούν. Έχετε δημιουργήσει έναν πολυ-σεμιναριακό χώρο, στον οποίο και εσείς διδάσκετε. Πείτε μας λίγα λόγια για το Μικρό Πολυτεχνείο και τα εργαστήρια γραφής. Στο Μικρό Πολυτεχνείο γίνεται γερή δουλειά με όσους μας εμπιστεύονται και έρχονται στις δημιουργικές ομάδες γραφής για να ακονίσουν τα μολυβάκια τους και να μοιραστούν με «συνομώτες» την κλίση τους προς το γράψιμο, την εμμονή τους με τη λογοτεχνία, την ανάγκη τους να βελτιώσουν τα εκφραστικά τους μέσα, την επιθυμία τους να βρούν μυθοπλαστικά κλειδιά ή να εμβολιάσουν αποτελεσματικά την έμπνευσή τους. Συμμετέχουν άνθρωποι κάθε ηλικίας, συχνά με σπάνιο ταλέντο στον γραπτό λόγο, αλλά πάντα με αδιαμφισβήτητη όρεξη να συναντηθούν με τον γράφοντα εαυτό τους και να ικανοποιήσουν το απωθημένο τους, να εκτεθούν τελικά και να φέρουν στο φως ιστορίες, κείμενα, στίχους, σενάρια και θεατρικά έργα που ολομόναχοι μπορεί να μην έγραφαν ποτέ. Οι συντονιστές των σεμιναρίων γραφής είναι έμπειροι καθοδηγητές σ’ αυτή τη διαδρομή και έχουν εκπαιδευτικό ήθος, κάτι που δημιουργεί μεγάλη σύμπνοια μεταξύ των γραφιάδων που συμμετέχουν σε μια ομάδα, άμιλλα και, πάνω απ’ όλα, την απόφαση να βάλουν όλοι τους τον πήχυ όλο και ψηλότερα στην προσπάθειά τους να εκλεπτύνουν και να σμιλέψουν τον λόγο τους. Γίνονται εργαστήρια για τη συγγραφή διηγήματος, μυθιστορήματος, θεατρικού έργου, παραμυθιού, σεναρίου, αρθρογραφίας και κειμενογραφίας, στιχουργικής. Ευτυχώς βλέπουμε αρκετά από τα ολοκληρωμένα έργα αυτών των ανθρώπων να εκδίδονται, να γίνονται ταινίες και να παίζονται στο θέατρο. Και αυτή είναι η δικαίωση όλων μας. Από την άνοιξη του 2011 στους χώρους του Μικρού Πολυτεχνείου προστέθηκε ένα παραθαλάσσιο εξοχικό σπίτι στο Μαύρο Λιθάρι της Σαρωνίδας, όπου έχουμε την επιθυμία να δημιουργηθεί το «Σπίτι του Συγγραφέα», με στόχο να φιλοξενούνται σημαντικοί Έλληνες και ξένοι λογοτέχνες. Παράλληλα αυτός θα είναι ο χώρος του Summer School του Μικρού Πολυτεχνείου με πρότυπες δημιουργικές ομάδες γραφής σε όλα τα είδη του γραπτού λόγου. Μια παραμυθένια ευχή; Καλή τύχη!

Ο Θράσος Καμινάκης γεννήθηκε και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Νομικά στην Αθήνα, Φιλοσοφία, Ιστορία, Εγκληματολογία και Κινηματογράφο στο Παρίσι. Συνεργάστηκε με σημαντικούς Γάλλους θεωρητικούς και κινηματογραφιστές όπως ο Marc Ferro, ο Eric Romer, και άλλοι. Συνεργάστηκε με ελληνικά περιοδικά ως ανταποκριτής σε διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου, δούλεψε αρκετά χρόνια στον χώρο της διαφήμισης και σκηνοθέτησε στο θέατρο πολλές παραστάσεις. Ίδρυσε στην Αθήνα το Pocket Theatre και διοργάνωσε το ομώνυμο φεστιβάλ.

LOST LOVE STORIES Θεατρο τσεπησ

INDEX_43 INDEX_45

INDEX_45 INDEX_43


Πανεπιστημιακά συγγράμματα

20 ΘΕΜΑ/ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΠΑ ΣΚΑΠΕΡΔΑ

Πανεπιστημιακά συγγράμματα Ήταν τέλη Σεπτέμβρη όταν η Άννα Διαμαντοπούλου περιέγραφε την κατάσταση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ως τα «greek statistics» στην παιδεία, προαναγγέλλοντας αλλαγές στη διοίκηση των Πανεπιστημίων, στην οργάνωση των σπουδών, στον τρόπο εξέτασης των φοιτητών, στον τρόπο διδασκαλίας και στον τρόπο διανομής των συγγραμμάτων. Κάπως έτσι φτάσαμε και στις πρόσφατες ανακοινώσεις για την επικείμενη μεταρρύθμιση στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, η απόφαση των εκδοτών να αναστείλουν προσωρινά τη διανομή των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων, αποδεικνύει για ακόμη μια φορά ότι το Υπουργείο Παιδείας κάθε άλλο παρά τακτοποιημένους έχει τους λογαριασμούς του. Με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις και προσπαθώντας να κατανοήσουμε τι ακριβώς έχει συμβεί, επικοινωνήσαμε με τέσσερις εκδοτικούς οίκους που διαθέτουν μακρόχρονη εμπειρία στον χώρο της έκδοσης πανεπιστημιακών συγγραμμάτων.

INDEX_45

21

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Ο ΚΛΑΔΟΣ Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκδότες σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα είναι κυρίως δύο: οι ανεξόφλητες οφειλές του Υπουργείου και η αργοπορία κοστολόγησης των συγγραμμάτων. Σύμφωνα με τον Γιώργο Δαρδανό των εκδόσεων Gutenberg, «υπάρχουν οφειλόμενα χρήματα του Υπουργείου προς τους εκδότες από το 2006 μέχρι τις 31.12.2010 και για το έτος 2010-2011, των οποίων η πληρωμή, σύμφωνα με την υπόσχεση του Υπουργείου Παιδείας, έπρεπε ν’ αρχίσει τον Ιανουάριο του 2011». Επίσης, πολλά είναι τα βιβλία «που δεν έχουν κοστολογηθεί και δεν έχει εκδοθεί η απόφαση της κοστολόγησής τους μέχρι σήμερα». «Τελειώνει και ο Απρίλιος και λεφτά δεν έχουμε πάρει, ούτε σταγόνα. Και το χρέος δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο. Εξίσου σημαντικό είναι ότι καμιά επίσημη άποψη ή δέσμευση δεν υπάρχει. Οι επιχειρήσεις, ως γνωστόν, έχουν δαπάνες λειτουργίας. Η παραγωγή κι αυτή τρέχει. Τα δάνεια κάποτε εξαντλούνται κι αυτά. Από εμάς τους εκδότες, όμως, αναμένεται καρτερία και συνέχιση του υψηλόφρονος έργου μας, να διαθέτουμε τα ωραία και φροντισμένα βιβλία μας στους φοιτητές», παρατηρεί η Μάγγη Μίνογλου των εκδόσεων Κριτική. «Γιατί τέτοια περιφρόνηση προς τους ανθρώπους που δουλεύουν στον κλάδο του βιβλίου; Πώς θα μπορέσουμε εμείς, ως επιχειρήσεις, να σχεδιάσουμε τις επιλογές μας για το επόμενο διάστημα; Πώς θα τις χρηματοδοτήσουμε;». Μια σειρά εύλογων ερωτημάτων που τίθενται από την κυρία Μίνογλου σχετικά με το μέλλον του κλάδου, αξιολογώντας ως πρωτοφανή τη στάση της σημερινής ηγεσίας του Υπουργείου. Ο Τάσος Κυριακίδης, από τις εκδόσεις Αφοί Κυριακίδη, θα προσθέσει ότι ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα είναι «να υποδειχθεί και, τελικά, να επιλεγεί ένα καλό βιβλίο για διανομή». Στην κοστολόγηση των βιβλίων επικεντρώνεται και η Ελένη Σακελλάρη των εκδόσεων University Studio Press, λέγοντάς μας ότι «τα βιβλία κοστολογούνται συνήθως μετά από ένα εξάμηνο, αφού κατατεθούν στο Υπουργείο οι αιτήσεις κοστολόγησης από τους εκδότες – και αυτό αφορά

μόνο τα καινούργια βιβλία, αφού για τα παλιά δεν έχει γίνει καμία ανακοστολόγηση από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 και εξής». Τα παραπάνω προβλήματα υπήρξαν και οι βασικοί λόγοι για τους οποίους, σε συνεδρίασή τους στις 16 Μαρτίου, τα συλλογικά όργανα των εκδοτών αποφάσισαν την προσωρινή αναστολή έναρξης διανομής των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων για το εαρινό εξάμηνο, ζητώντας την επίσημη τακτοποίηση των οικονομικών οφειλών από το Υπουργείο Παιδείας και την οριστικοποίηση της νέας κοστολόγησης. «Οι συλλογικοί φορείς ζητούσαν την έγκαιρη, σαφή, επίσημη και συγκεκριμένη ενημέρωση για το θέμα των πληρωμών. Το κρυφτό δεν αποτελεί δυνατότητα προσέγγισης ενός τέτοιου προβλήματος. Καταλαβαίνετε ότι αυτή είναι μια θεμελιώδης απαίτηση, αν θέλουμε να προχωρήσουμε εύρυθμα στον δρόμο της προόδου. Γιατί η Παιδεία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της», λέει χαρακτηριστικά η Μ. Μίνογλου, εξηγώντας τους λόγους της συγκεκριμένης απόφασης. Ο Γ. Δαρδανός υποστηρίζει ότι αυτή η κίνηση σε καμία περίπτωση «δεν πρέπει να εκληφθεί ως απερ­γιακή κινητοποίηση, γιατί κά­τι τέτοιο δεν συνάδει με το ύ­φος και το ήθος του κλάδου», χαρακτηρίζοντάς την έναν «πο­λιτισμένο τρόπο κοινοποίησης των προ­βλη­μάτων του κλάδου και ευγενική αντί­δραση σε όσα του καταλογίζονται». Από την πλευρά τους οι Θεσσαλονικείς εκδότες κράτησαν διαφορετική στάση στο ζήτημα. Κατά την άποψη του Τ. Κυριακίδη οι «συλλογικοί φορείς» δεν ήταν παρά μια μικρή μερίδα του κλάδου. Τονίζοντας ότι η εποχή που διανύουμε δεν προσφέρεται για διεκδικήσεις –π.χ. αυξήσεις–, εξηγεί ότι ο εκδοτικός οίκος «δεν μετείχε στην αποχή της διανομής από καθαρά αντικειμενικές εκτιμήσεις και όχι από οποιαδήποτε άλλη αιτία». Στο ίδιο πνεύμα η Ε. Σακελλάρη θα υπογραμμίσει: «η κίνηση των συναδέλφων μας να αναστείλουν τις διανομές για το εαρινό εξάμηνο 2010-2011 δεν μας βρίσκει σύμφωνους, γι’ αυτό δεν συμμετείχαμε. Οι εκκρεμότητες των παλαιότερων ετών δεν έχουν διευθετηθεί ακόμη, αλλά έχει γίνει μια σοβαρή προσπάθεια να συγκεντρωθούν στο Υπουργείο και να κλείσουν».

INDEX_45


Πανεπιστημιακά συγγράμματα

22 ΠΕΡΙ ΚΑΚΟΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Όμως, στις αρχές Μαρτίου, πριν από την απόφαση της προσωρινής αναστολής διανομής των συγγραμμάτων, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας προχώρησε στη δημοσιοποίηση στοιχείων που προέ­κυ­ ψαν από το πρόγραμμα «Εύδοξος» και υποδείκνυαν ατασθαλίες και κακοδιαχείριση στο σύστημα διάθεσής τους. Το πρόγραμμα «Εύδοξος» είναι μια ηλεκτρονική υπηρεσία, η οποία αυτοματοποιεί τη διαδικασία επιλογής συγγραμμάτων από τους διδάσκοντες και τους φοιτητές και τη μετέπειτα παραλαβή τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν, το κόστος των συγγραμμάτων διέφερε κατά πολύ από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο και, επιπλέον, ενώ οι φοιτητές που χρειάζονταν πανεπιστημιακά βιβλία ήταν μόνο 243.000, οι αγορές μέχρι τώρα κάλυπταν 600.000 άτομα. Ατασθαλίες για τις οποίες «ως εκδότες είμαστε οι τελευταίοι που ευθυνόμαστε, αφού ακολουθούμε πάντα αποφάσεις των Τμημάτων των Πανεπιστημίων για το πόσα και ποια συγγράμματα πρέπει να μοιράσουμε στους φοιτητές», θα απαντήσει η κυρία Σακελλάρη σχετικά με τις υποδείξεις του Υπουργείου. Για αψυχολόγητη κίνηση και με εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις κάνει λόγο η κυρία Μίνογλου, τονίζοντας την ανάγκη για την παραδειγματική τιμωρία των υπαιτίων. «Είναι εντελώς άδικο, πέρα από το ότι δεν ωφελεί κανέναν, να απαξιώνεται και να διασύρεται ένας ολόκληρος κλάδος, πολύ περισσότερο ένας κλάδος στον οποίο η κοινωνία εμπιστεύεται το δομικό υλικό για την Παιδεία. Γιατί αυτό είναι κάτι που “κολλάει” στις συνειδήσεις των ανθρώπων και υποσκάπτει εντέλει τα θεμέλια της δημοκρατίας. Έχει συνεπώς τεράστιο κόστος και η αποκατάσταση είναι, φοβάμαι, πολύ δύσκολη», συμπληρώνει. Σύμφωνα με τον κύριο Δαρδανό, «στόχος αυτών των δημοσιευμάτων δεν είναι ασφαλώς να διορθώσουν τα κακώς κείμενα στον χώρο». Ο ίδιος διαπιστώνει εντέλει «μια μεθοδευμένη –από δύο διαπιστευμένους συντάκτες του Υπουργείου Παιδείας, σε συνεργασία, βέβαια, με παράγοντες του Υπ. Παιδείας– λυσσαλέα επίθεση εναντίον των εκδοτών επιστημονικού βιβλίου με ψευδή στοιχεία που παρουσιάζουν διαφορετική εικόνα από την πραγματικότητα». Τα παραδείγματα που αναφέρει είναι χαρακτηριστικά. Τα δημοσιεύματα αναφέρονταν σε «φαγοπότι και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, λέγοντας ότι τα βιβλία είναι κοστολογημένα από 50 έως και 200 ευρώ, ενώ σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η κα Υπουργός ο μέσος όρος του κόστους ανά σύγγραμμα δεν ξεπερνά τα 20 ευρώ. Επίσης, ο μέσος όρος του κόστους των συγγραμμάτων ανά φοιτητή δεν ξεπερνά τα 160 ευρώ στα ΑΕΙ και

…ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΥΔΟΞΟΣ» Στις αρχές του φετινού ακαδημαϊκού έτους και με τυμπανοκρουσίες το υπουργείο Παιδείας εγκαινίασε τη λειτουργία της ηλεκτρονικής υπηρεσίας «Εύδοξος», επιδιώκοντας την εξυγίανση του συστήματος διανομής των συγγραμμάτων στους φοιτητές. Ας δούμε όμως και τις απόψεις των εκδοτών σχετικά με το πρόγραμμα. Μάγγη Μίνογλου

Ο «Εύδοξος» είναι μια καινοτομία που αγκαλιάσαμε και στηρίξαμε από τα πρώτα στάδια, με τις βελτιωτικές μας προτάσεις και αρκετών ωρών ενασχόληση. Είναι ένα σύστημα εξαιρετικό που λύνει πολλά και ουσιαστικά γραφειοκρατικά προβλήματα -και όχι μόνο-, ξεκαθαρίζει το τοπίο για όλους, συντονίζει τους ενεχόμενους φορείς και αποδείχτηκε ότι δούλεψε θαυμάσια από την αρχή, με ελάχιστα λειτουργικά προβλήματα. Κινδυνεύει, ωστόσο, να χάσει την αξιοπιστία του, λόγω μη ευθυγράμμισης των υπουργικών αποφάσεων ή επειδή οι καταληκτικές ημερομηνίες παραλαβής βιβλίων αλλάζουν ad hoc ενώ όλοι ξέρουν ότι θα δοθεί παράταση, εγκύκλιοι ανατρέπουν τις αρχικές συνιστώσες, αποφασίζονται εκ των υστέρων εξαιρέσεις τμημάτων και δημιουργούνται καθυστερήσεις, με συνέπεια να αποσυντονίζεται κάτι που δοκιμάστηκε και πέτυχε ήδη εξ αρχής. Ποιος θα εμπιστευτεί ένα τέτοιο σύστημα; Μακάρι να μην είναι κι αυτή άλλη μια περίπτωση καινοτόμας παρέμβασης που στη συνέχεια γίνεται «κόσκινο» για ασήμαντες πολιτικές σκοπιμότητες ή λόγω αναποφασιστικότητας του κρατικού μηχανισμού.

INDEX_45

τα 115 στα ΤΕΙ και όχι τα 1.100 ευρώ όπως δημοσίευσαν οι εφημερίδες». «Κι αν τελικά υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις δεν έχουν το δικαίωμα να γενικεύουν», καταλήγει. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΟΥ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΟΣ; Με αφορμή τη διαπίστωση κακοδιαχείρισης και στο πλαίσιο της σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής και των περικοπών που εφαρμόζονται γενικότερα, το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε στην καθιέρωση της παροχής ενός διδακτικού εγχειριδίου για κάθε μάθημα, γεγονός που εγείρει προβληματισμούς ως προς την ποιότητα της γνώσης που παρέχεται από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Σε εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας, προς τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, με τίτλο «Εγκύκλιος σχετικά με την εφαρμογή της υπ’ αριθμ. Φ.1/76244/Β3/30/30-6-2010(Β987) Υπουργικής απόφασης» και ημερομηνία 28 Ιανουαρίου 2011, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Οι Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ και τα Ακαδημαϊκά Συμβούλια των ΑΕΑ οφείλουν να περιλαμβάνουν στο συνολικό κατάλογο διδακτικών συγγραμμάτων (2) δύο ή περισσότερες διαζευκτικές επιλογές συγγραμμάτων για κάθε μάθημα, ενώ στην κάθε επιλογή πρέπει να περιλαμβάνεται ένα και μόνο διδακτικό εγχειρίδιο». «Ο θεσμός του πολλαπλού συγγράμματος βελτίωσε την ποιότητα των βιβλίων και αύξησε τον ανταγωνισμό μεταξύ των εκδοτών για όλο και καλύτερες, πιο ενημερωμένες και αξιόλογες εκδόσεις βιβλίων. Επίσης αύξησε τον αριθμό των επιστημονικών βιβλίων που μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν στα ελληνικά», αντιτείνει ο Γ. Δαρδανός, δίνοντας «τη δυνατότητα στους φοιτητές και στους σπουδαστές να έρθουν σε επαφή με τη γνώση μέσω περισσοτέρων του ενός βιβλίων, δεδομένης της απουσίας οργανωμένων βιβλιοθηκών-αναγνωστηρίων». Συνεπώς η κατάργηση του πολλαπλού συγγράμματος αποδεικνύεται «επιβλαβής για την ίδια τη φυσιογνωμία των πανεπιστημίων, όπου ζητούμενο είναι η σύνθεση απόψεων και όχι η παπαγαλία του ενός και μόνο “ευαγγελίου”». Για «περιορισμό της γνώσης» κάνει λόγο η Μ. Μίνογλου, ενώ η Ε. Σακελλάρη τονίζει ότι «δεν μπορεί να υπάρχει μια τόσο αυστηρή απόφαση και να ισχύει για όλα τα μαθήματα, αφού υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε κάθε μάθημα ή Τμήμα και Σχολή». Τις ενστάσεις του διατυπώνει και ο Τ. Κυριακίδης, κρίνοντας ότι «με μεγαλύτερη κατανόηση, αντικειμενική βεβαίως, και ευελιξία θα πρέπει να εγκρίνεται το δεύτερο βιβλίο».

Γιώργος Δαρδανός

Παρά τις όποιες επι­φυλάξεις πολλών εκδοτών ως προς τη μη πιλοτική εφαρ­μογή του προ­γράμ­ ματος, το σύστημα –παρά τα μικρά προβλήματα που προέκυψαν– αντεπεξήλθε, θα έλεγα, ικανοποιητικά κατά το χειμερινό εξάμη­νο του ακα­ δημαϊκού έτους 2010-2011. Θεωρούμε ότι οι εκδότες, στο σύνολό τους, συνέ­δρα­μαν τα μέγιστα, εφόσον ήταν συνεπείς σε όλες τους τις υπο­χρε­ώ­σεις. Στο τέλος, όμως, θα βγάλουμε όλοι τα συμπεράσματά μας. Το αρνητικό είναι ότι το σύστημα «Εύδοξος» χρησιμοποιείται και για τη διενέργεια ανώνυμων ερευνών με βάση όχι το περιεχόμενο της παιδείας, αλλά τις αντιλήψεις ανθρώπων που φαίνεται ότι έχουν σπουδάσει με σκονάκια και θέματα SOS. Ελένη Σακελλάρη

Όσον αφορά τον «Εύδοξο», σε γενικές γραμμές πιστεύουμε ότι είναι μία καλή υπηρεσία. Βοηθάει στην πιο έγκαιρη διάθεση των συγγραμμάτων στους φοιτητές, δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους χρήστες (εκδότες, φοιτητές, Υπουργείο κ.λπ.) να παρακολουθούν ηλεκτρονικά όλα τα στάδια της διανομής. Υπάρχουν όμως και κάποια προβλήματα (όπως με τους χρόνους λήξης των δηλώσεων συγγραμμάτων από τους φοιτητές που συμπίπτουν με τη λήξη της διανομής), που πιστεύουμε ότι θα λυθούν στο μέλλον. Τάσος Κυριακίδης

Θεωρητικά και πρακτικά, μέχρι αυτήν την στιγμή, το σύστημα λειτούργησε κατά άριστο και άψογο τρόπο.


εκπαιδευση

24

Αφιέρωμα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

8Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Την Πέμπτη 5 Μαΐου ανοίγει τις πύλες της η 8η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, μια διοργάνωση που έχει γίνει πλέον ένας επιτυχημένος θεσμός. Όπως κάθε χρόνο, πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων και δράσεων πλαισιώνουν την έκθεση και αποτυπώνουν σημαντικές πτυχές του εκδοτικού και συγγραφικού γίγνεσθαι. 190 Έλληνες και ξένοι συγγραφείς θα δώσουν το παρών και τη δική τους ξεχωριστή έμφαση στο «πώς» και το «γιατί» της σύγχρονης πολιτιστικής δημιουργίας. Φεστιβάλ για τη λογοτεχνία της Μέσης Ανατολής και του Μαγκρέμπ Συγγραφείς-διανοούμενοι από 9 χώρες θα προσφέρουν τη διεισδυτική ματιά τους στην πραγματικότητα που διαμορφώνεται στον ευρύτερο μεσογειακό κόσμο λόγω των στρατιωτικών, πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων αυτή την περίοδο. Κοινός άξονας, η πολιτιστική δημιουργία, οι ιδέες και η λογοτεχνική έκφανσή τους. Στην 8η ΔΕΒΘ θα παραβρεθούν οι: Ταρίκ Αλί (Πακιστάν-Ηνωμένο Βασίλειο), Σάλουα Αλ Ναΐμι (Συρία), Γιοάνες Γκεμπρεγκεόργκις (Αιθιοπία), Γκαμάλ Γιτάνι (Αίγυπτος), Νταβίντ Γκρόσμαν (Ισραήλ), Ντενίζ Καβουκτσούογλου (Τουρκία),Τουνά Κιρεμιτσί (Τουρκία), Xόντα Μπαρακάτ (Λίβανος), Σοφί Μπεσίς (Τυνησία), Mπουαλέμ Σανσάλ (Αλγερία), Μαλέκ Σεμπέλ (Αλγερία), Μπαχά Ταχέρ (Αίγυπτος) και Σούμπχι Χαντίντι (Συρία). Παιδική και Εφηβική Γωνιά Όπως κάθε χρόνο, χιλιάδες μαθητές από 30 σχολεία της Θεσσαλονίκης και των όμορων νομών πρόκειται θα περιδιαβούν την παραδοσιακή Παιδική Γωνιά αλλά και την Εφηβική Γωνιά (που λειτουργεί από την περσινή χρονιά), όπου θα φιλοξενηθεί ένα πλήθος από εκδηλώσεις με στόχο την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και εν γένει της παιδείας για τις νεότερες γενιές.

INDEX_45

Το πρόγραμμα των παράλληλων εκδηλώσεων περιλαμβάνει επίσης: Περίπτερο «Οδυσσέας Ελύτης» (με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του) Το ειδικό αφιέρωμα για τον ποιητή περιλαμβάνει περίπτερο με μεγάλη έκθεση με εργοβιογραφικά στοιχεία, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του. Στον ίδιο χώρο θα παρουσιαστεί έκθεση βιβλίων που θα περιλαμβάνει εκτός από τα έργα του ποιητή και μεταφράσεις τους, βιβλία που έχουν γραφτεί για τη ζωή και το έργο του νομπελίστα ποιητή, αλλά και σε ειδικά διαμορφωμένες γωνιές ηχητικό και οπτικοακουστικό υλικό.

Ακόμη, σε όλη τη διάρκεια της Έκθεσης στο stand της εταιρείας ITisART οι μικροί μας φίλοι –και όχι μόνο– θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν πώς μπορούν να γίνουν δημιουργοί των δικών τους ψηφιακών κόμικς αξιοποιώντας τις διαδραστικές τεχνολογίες, τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Η Myebooks οργανώνει στρογγυλό τραπέζι με θέμα: «DRM Protection: The safe way for ebooks project» και ομιλητές τους: Michael Dudley, (διευθυντής πωλήσεων ADOBE Corporation), Paul Balogh, (τεχνικός διευθυντής Humanitas Books), Nίκο Πασχαλάκης, (ψηφιακό βιβλιοπωλείο myebooks), Χάρη Ψυχογιός, (εκδόσεις Ψυχογιός). Θα οργανωθεί, επίσης, μια συζήτηση στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου «Βιβλίο, Εκπαίδευση και Ψηφιοποίηση». «Περίπατος Πολιτισμού» με τον δήμο Θεσσαλονίκης Μια πολιτιστική –λογοτεχνική και εικαστική– διαδρομή θα ενώνει το Δημαρχιακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης με τρία εμβληματικά μουσεία της πόλης, το Αρχαιολογικό, το Βυζαντινό και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, και θα καταλήγει στον χώρο της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης (στα κτίρια της HELEXPO) κατά τη διάρκεια του τετραημέρου. Τη δράση οργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης/Αντιδημαρχία Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού στο πλαίσιο της ΔΕΒΘ. Επίσης, το κτίριο του Δημαρχείου θα φιλοξενήσει την έκθεση φωτογραφίας «theSOULoniki loves to read» που παρουσιάζει 50 Έλληνες και ξένους συγγραφείς, σε πορτρέτα ποπ αισθητικής. Το βράδυ των εγκαινίων της Έκθεσης (Πέμπτη 5 Μαΐου), στον υπαίθριο χώρο του Δημαρχείου, ένα ανοιχτό street party με έλληνες συγγραφείς στον ρόλο του dj προσκαλεί όλους τους βιβλιόφιλους της πόλης και τους επισκέπτες από άλλες πόλεις να συμμετάσχουν στη μεγάλη γιορτή του βιβλίου. Θεματική έκθεση και διεθνές συνέδριο για το βιβλίο και τη σύγχρονη εκπαίδευση Αντικείμενο της φετινής θεματικής έκθεσης αλλά και σημείο «τριβής» για τους συμμετέχοντες στο διεθνές συνέδριο με θέμα «Βιβλίο και Εκπαίδευση. Τι πρέπει να αλλάξει;» (που οργανώνεται με τη συμμετοχή Ελλήνων, Γάλλων, Ιταλών, Νορβηγών και Φιλανδών ειδικών επιστημόνων), είναι οι προοπτικές του εκπαιδευτικού συστήματος με τη συμβολή του βιβλίου, σε σχέση με τις σύγχρονες ανάγκες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και σε συνάρτηση με την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών χωρών, τις νέες δυνατότητες της ψηφιοποίησης και του Διαδικτύου, τα προγράμματα φιλαναγνωσίας στις μικρότερες ηλικίες. Θα συμμετάσχουν 30 Έλληνες ειδικοί καθώς και ξένες προσωπικότητες του χώρου. Στο περίπτερο της θεματικής έκθεσης θα λειτουργήσει έκθεση εκπαιδευτικών βιβλίων (500 περίπου τίτλοι) καθώς και δύο εικαστικές εκθέσεις που ανατρέχουν στο παρελθόν και διηγούνται την ιστορία του ελληνικού σχολείου:

Η Γωνιά των Περιοδικών Τα περιοδικά λόγου και στοχασμού, έντυπα και ηλεκτρονικά, βρίσκουν τη θέση τους μέσα στην Έκθεση. Παρουσιάζοντα τα τελευταία τεύχη των έντυπων σε καλαίσθητες προθήκες, ενώ για τα ηλεκτρονικά έχει προβλεφθεί μια οθόνη με σύνδεση στο Διαδίκτυο, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να περιηγηθούν στις σελίδες τους. Παλαιότερα τεύχη των περιοδικών θα προσφέρονται δωρεάν στη διάρκεια του τετραημέρου. Θα οργανωθεί επίσης μια συζήτηση για τα περιοδικά και το νέο ψηφιακό περιβάλλον.

• Έκθεση παλαιών αναγνωστικών του 19ου και 20ού αιώνα Θα εκτεθούν παλαιά αναγνωστικά του 19ου και 20ού αιώνα από τη συλλογή του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών – Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη και θα προβάλλονται σε μεγάλη οθόνη σκαναρισμένα παλαιά βιβλία. • Έκθεση φωτογραφίας του Μουσείου Μπενάκη Στο περίπτερο της θεματικής έκθεσης θα φιλοξενηθεί επίσης η έκθεση φωτογραφίας της Βούλας Παπαϊωάννου και του Δημήτρη Χαρισιάδη, όπου αμφότεροι εστιάζουν τον φακό τους σε σχολεία της ελληνικής επικράτειας σε παλαιότερες δεκαετίες. Στο ίδιο πλαίσιο έχουν οργανωθεί ένα εργαστήρι ορθογραφίας καθώς και η παρουσίαση της «Σχεδιαζόμενης ψηφιακής διαμόρφωσης των Αρχαίων και Νέων ελληνικών στο Γυμνάσιο και το Λύκειο», από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Στο περίπτερο της Θεματικής Έκθεσης θα λειτουργήσει και η Γωνιά Εκπαιδευτικών και Γονέων, όπου θα πραγματοποιηθεί ένα παράλληλο και πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων οργανωμένων από τους εκδότες.

Η Γωνιά των Νέων Τεχνολογιών Θα παρουσιαστούν οι τελευταίες συσκευές ηλεκτρονικής ανάγνωσης (e-book), που προκάλεσαν έντονα το ενδιαφέρον του κοινού στην περσινή πρώτη τους εμφάνιση.

Η συντακτική ομάδα του περιοδικού Index, με αφορμή τη φετινή θεματική έκθεση της ΔΕΒΘ, ετοίμασε και σας παρουσιάζει ένα αφιέρωμα με μερικά από τα πιο σημαντικά βιβλία που αναφέρονται στην εκπαίδευση.

25

Γιάννης Γεωργουδάκης Αξιολόγηση εκπαιδευτικών: μύθοι και πραγματικότητες ΔΙΑΥΛΟΣ Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα η σημασία της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών έχει εγείρει διάφορους προβληματισμούς και συζητήσεις στην εκπαιδευτική και μη κοινότητα. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά και αφορούν τους φορείς της αξιολόγησης, τα κριτήρια, τα μέσα, την πρόσβαση στα αποτελέσματα της αξιολόγησης, την αξιοποίησή τους κ.ά. Από τότε που καταργήθηκε ο θεσμός του επιθεωρητή, το ζήτημα της αξιολόγησης έχει λάβει «πολεμικές» διαστάσεις, με συνδικαλιστές, πολιτικούς, ανώτερους υπαλλήλους του Υπουργείου Παιδείας και καθηγητές να μην μπορούν να καταλήξουν στην επίλυσή του. Το παρόν βιβλίο επιχειρεί από τη μια να καταγράψει τα σύγχρονα επιστημονικά ρεύματα και τις εμπειρίες από την εφαρμογή της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών ανά τον κόσμο, και από την άλλη να παρουσιάσει την ιστορική διαδρομή της μη αξιολόγησης στην Ελλάδα. Είναι γεγονός ότι το Υπουργείο Παιδείας δείχνει μια σχετική αμηχανία ως προς την επίλυση του συγκεκριμένου θέματος, ενώ μια μερίδα των εκπαιδευτικών αρνείται να προσαρμοστεί σε οποιεσδήποτε αλλαγές. Αυτό το αδιέξοδο προσπαθεί να αναδείξει ο συγγραφέας, απευθυνόμενος σε όλους τους συντελεστές της εκπαίδευσης.

Gunther Kress, Theo van Leeuwen Η ανάγνωση των εικόνων ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Η γραμματική του οπτικού σχεδιασμού αναλύει τον συσχετισμό μεταξύ του οπτικού και του λεκτικού και τα νοήματα που προκύπτουν από αυτόν στο εκάστοτε κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον. Οι συγγραφείς ξεκίνησαν την έρευνά τους με ερέθισμα όλα όσα συνοδεύουν την εκφορά των λέξεων, τις εκφράσεις του προσώπου, τις χειρονομίες, τις εικόνες, τη μουσική κ.λπ. Η παρούσα αναθεωρημένη έκδοση περιλαμβάνει υλικό για τις κινούμενες εικόνες και το χρώμα, την αλλαγή της χρήσης των εικόνων μέσα στον χρόνο, ιστότοπους και εικόνες απ’ το διαδίκτυο και διάφορες ιδέες για το μέλλον της οπτικής επικοινωνίας. Η ανάλυσή τους χρησιμοποιείται σε μαθήματα επικοινωνίας, στις σπουδές του κινηματογράφου, στην παιδική λογοτεχνία και στη σελιδοποίηση και εικονογράφηση των σχολικών εγχειριδίων. Είναι επιπλέον ιδιαίτερα χρήσιμη για την εκπαίδευση, καθώς η εισαγωγή της παιδαγωγικής των πολυγραμματισμών στα σχολεία είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των μαθητών σε επαρκείς και κριτικούς αναγνώστες των κειμένων.

Μίμης Σουλιώτης Αλφαβητάριο για την ποίηση ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Ο τίτλος παραπέμπει στην ποίηση από το Α μέχρι το Ω. Ένα εγχειρίδιο λοιπόν για τον τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας της, από τον τόνο και την εκφορά των στίχων μέχρι την ίδια τη χρήση της γλώσσας. Ο Μίμης Σουλιώτης επιχειρεί να δώσει έναν ορισμό στην ποίηση, έναν οδηγό προσέγγισης για τον ποιητικό λόγο. Μια διαδικασία της οποίας τα βήματα είναι πολύ χρήσιμα για τη διδασκαλία της, υπό το πρίσμα της πολλαπλής ανάγνωσης, μιας που όπως ο συγγραφέας υποστηρίζει ο μαθητής του δημοτικού δεν είναι πιο ανεπαρκής από τον συχνά «αποξηραμένο» δάσκαλό του, καθώς «η επάρκεια και οι ανεπάρκειες των δασκάλων είναι διαφορετικές από εκείνες των μαθητών τους». Μέσα από παραδείγματα που καλύπτουν ολόκληρο το εύρος της, φτάνοντας και έως τις απόπειρες μαθητών, το βιβλίο προσεγγίζει τη γλωσσική διδασκαλία, τη φιλολογική ανάγνωση, την πολυσημία, την αφηγηματική περιγραφή, τη δόμηση του στίχου, τον «ήχο», καθώς και τη συνοπτική ιστορική αναδρομή της ποίησης.

INDEX_45


εκπαιδευση

26

Χρύσα Χρονοπούλου Ρόζα Ιμβριώτη – Της ζωής και του σχολείου

σας βοηθήσει να γίνετε επιτυχημένοι δάσκαλοι και θα σας γεμίσει αυτοπεποίθηση, καθιστώντας σας ικανούς να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις των μαθητών σας.

ΕΜΠΕΙΡΙΑ εκδοτικη Η παιδαγωγός Ρόζα Ιμβριώτη (1898-1977) σφράγισε με το πρωτοποριακό της έργο και την πολιτική της δράση τον 20ό αιώνα. Ολόκληρη η ζωή της υπήρξε αφιερωμένη στον αγώνα για την αναβάθμιση του σχολείου και στην ανάπτυξη των κοινωνικών κινημάτων στην Ελλάδα. Αγωνίστηκε για το δικαίωμα των γυναικών στη μόρφωση και την ισότητα των δύο φύλων. Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου η νεαρή τότε ιστορικός δίδασκε στο Μαράσλειο. Οι μέθοδοί της προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και αποτέλεσαν τη βασική αιτία της έκρηξης μιας εκπαιδευτικής κρίσης που έγινε γνωστή ως τα λεγόμενα «Μαρασλειακά». Ωστόσο, δεν σταμάτησε ποτέ να προωθεί την ανανέωση και τον εκδημοκρατισμό του σχολείου, εκφράζοντας την πεποίθησή της ότι το σχολείο είναι οργανικό κομμάτι του δημοκρατικού μετασχηματισμού όλης της κοινωνίας. Συμμετείχε στο ΕΑΜ και στην ΕΠΟΝ, εξορίστηκε, υπήρξε πολιτικό στέλεχος του ΚΚΕ. Η παρούσα έκδοση αποτελεί μια μονογραφία για τη ζωή και το έργο της Ρόζας Ιμβριώτη, που έρχεται να καλύψει τα μεγάλα κενά της ήδη υπάρχουσας βιβλιογραφίας.

Γιάννης Σ. Παπαδάτος Παιδικό βιβλίο και φιλαναγνωσία Θεωρητικές αναφορές και προσεγγίσεις: Δραστηριότητες ΠΑΤΑΚΗ Πρόκειται για ένα βιβλίο με θέμα την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας στις μικρές ηλικίες, που εξετάζει σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο τις υπάρχουσες προσεγγίσεις, δραστηριότητες και προτάσεις που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός κριτικού αναγνώστη. Στο πρώτο μέρος, το παιδικό βιβλίο προσεγγίζεται σε σχέση με τη σύγχρονη διαδικτυακή και πολυπολιτισμική πραγματικότητα, αξιολογώντας και την εικόνα του στην Ελλάδα. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει τρία σχέδια φιλαναγνωσίας: την οικο-ανάγνωση για τα οικοσυστήματα, τη γεωανάγνωση για τις γεωγραφικές περιοχές και την κοσμο-ανάγνωση για τον σεβασμό της ετερότητας και του «άλλου». Στο τρίτο και πρακτικό μέρος, αναφέρονται δραστηριότητες φιλαναγνωσίας που κατά καιρούς έχουν εφαρμοστεί σε διάφορα σχολεία. Το τέταρτο μέρος αναφέρεται ειδικότερα στους σημαντικότερους πόλους της παιδευτικής διαδικασίας: στο σχολείο και στη σχολική τάξη, στις βιβλιοθήκες, σε μαθήματα ειδικότητας και στη σχέση τους με το παιδικό βιβλίο, στην οικογένεια, στην κατάλληλη επιλογή των βιβλίων και στη διαμόρφωση των αναγνωστών από τη βρεφική ως και την εφηβική ηλικία.

Alan Haigh Η τέχνη της διδασκαλίας Μεγάλες ιδέες, απλοί κανόνες ΠΑΤΑΚΗ Ο Alan Haigh εξετάζει τις λεγόμενες διδακτικές δεξιότητες, όπως είναι η διδασκαλία σε βάθος και η εκμάθηση της διαδικασίας της σκέψης στα παιδιά. Αναφορικά με την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, ο συγγραφέας ορίζει τρία στάδια: την τεχνική κατάρτιση, δηλαδή την απόκτηση δεξιοτήτων· την πρακτική κατάρτιση, που σημαίνει την εφαρμογή τους, και το μοντέλο του αναστοχαστικού εκπαιδευτικού, ένα βαθύτερο επίπεδο κατανόησης, το οποίο αναφέρεται και ως διαισθητικό. Απώτερος σκοπός του είναι να προσφέρει ένα βαθύτερο επίπεδο κατανόησης για τη διδασκαλία και τη μάθηση. Περιεκτικό και κατανοητό, το βιβλίο αποτελεί πηγή κινήτρων και έμπνευσης για τους διδάσκοντες συμπυκνώνοντας απλούς και προσιτούς κανόνες, όπως έχουν προκύψει από την τριακονταετή εμπειρία του Haigh. Ένας οδηγός «επιβίωσης» στην τάξη, που θα

INDEX_45

Παναγιώτης Δ. Ξωχέλλης Παιδαγωγική και εκπαίδευση σήμερα ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει ορισμένα επίμαχα ζητήματα και επιτακτικά προβλήματα της παιδαγωγικής επιστήμης και της εκπαίδευσης, όπως έχουν διαμορφωθεί από τις σύγχρονες εξελίξεις. Πρόκειται για θέματα όπως η επιστημονική ορολογία και η ερμηνευτική μεθοδολογία της παιδαγωγικής και οι μεταρρυθμιστικές καινοτομίες της μεταπολεμικής περιόδου στην Ευρώπη. Εξετάζονται επίσης τα βασικότερα προβλήματα της ελληνικής εκπαίδευσης σήμερα, το προφίλ, η κατάρτιση και η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού, καθώς και οι πτυχές της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το πρόγραμμα διδασκαλίας και τα σχολικά βιβλία. Στα δέκα κεφάλαια της παρούσας μελέτης, παρουσιάζονται και αξιολογούνται επιχειρήματα, απόψεις και ερμηνείες, κατατίθενται έρευνες και συμπεράσματα, με στόχο την επίλυση των βασικών προβλημάτων της εκπαίδευσης σήμερα. Ο συγγραφέας υποστηρίζει εντέλει ότι το σημερινό σχολείο δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις παρούσες, διαφοροποιημένες σε σχέση με το παρελθόν συνθήκες. Πεποίθησή του είναι η ανάγκη δημιουργίας ενός διαφορετικού σχολείου για τις νέες γενιές.

Αχιλ. Γ. Καψάλης, Ελένη Αθ. Νημά Σύγχρονη διδακτική ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ Διδακτική είναι εκείνος ο κλάδος της παιδαγωγικής επιστήμης ο οποίος μελετά τα σχετικά με τη διδασκαλία ζητήματα. Ο εκπαιδευτικός παίζει σημαντικό ρόλο στην ποιότητα της διδασκαλίας και κατά συνέπεια στη μετάδοση γνώσεων στα παιδιά. Αυτή η άποψη ενδυναμώνεται όλο και περισσότερο τελευταία. καθώς όπως προκύπτει από τα νέα ερευνητικά δεδομένα, τα κίνητρα μάθησης και οι επιδόσεις των μαθητών επηρεάζονται σημαντικά από τον επαγγελματισμό και την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού. Ωστόσο, η διδασκαλία είναι μια προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή διαδικασία. Μπορεί η συγκρότηση και η ενεργητικότητα του εκπαιδευτικού να του εξασφαλίζουν την απαιτούμενη δημιουργικότητα σκέψης και δράσης, ώστε να αντλεί ικανοποίηση από την εργασία του. Πέραν όμως από την καλή του διάθεση, η παρουσία του στην τάξη πρέπει να πλαισιώνεται και από τις απαιτούμενες επιστημονικές γνώσεις. Στις σελίδες του βιβλίου θα ανακαλύψετε τον «μαγικό» συνδυασμό της διδακτικής σε πρακτικό επίπεδο με την παροχή της αντίστοιχης επιστημονικής γνώσης.

Χριστίνα Νόβα-Καλτσούνη Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης GUTENBERG Η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης είναι ένας κλάδος της κοινωνιολογίας που αναφέρεται στον ρόλο της εκπαίδευσης σε σχέση με το κοινωνικό σύστημα, από την οργάνωση και τη λειτουργία των εκπαιδευτικών συστημάτων μέχρι τις σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ μαθητών και δασκάλων. Σε αυτό το πλαίσιο η εκπαίδευση μελετάται σε μικρο-επίπεδο, σε μακρο-επίπεδο και σε μεσοεπίπεδο. Η μακρο-θεώρηση εξετάζει τον ρόλο της εκπαίδευσης στο ευρύτερο κοινωνικό σύστημα. Η μικρο-θεώρηση εστιάζει στο εσωτερικό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, στις σχέσεις που αναπτύσσονται δηλαδή εντός του συστήματος μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών, ή μεταξύ σχολείου και οικογένειας. Εξετάζει επίσης


εκπαιδευση

28 τη δυνατότητα πρόσβασης των ατόμων στους εκπαιδευτικούς θεσμούς και τις συνέπειες της μάθησης στα παιδιά. Η μεσο-θεώρηση προκύπτει από τον συνδυασμό των δύο παραπάνω, όπως είναι για παράδειγμα η επίδραση του μορφωτικού επιπέδου του πληθυσμού στην οικονομία. Η μελέτη κινείται στο πλαίσιο και των τριών θεωρήσεων, προσφέροντας στον κάθε ενδιαφερόμενο μια σφαιρική εικόνα για τα ζητήματα της εκπαίδευσης.

Andy Green Εκπαίδευση και συγκρότηση του κράτους GUTENBERG Το παρόν βιβλίο έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερα σημαντικό για την εκπαιδευτική βιβλιογραφία, καθώς επηρέασε δραστικά τη δυτική εκπαιδευτική σκέψη. Βασικό του θέμα είναι η επισκόπηση της εξέλιξης των εκπαιδευτικών συστημάτων της Αγγλίας, της Γαλλίας, της Πρωσίας και των ΗΠΑ από τον 18ο αιώνα, επικεντρώνοντας σε ζητήματα που είναι επίκαιρα μέχρι και σήμερα. Καταρχήν, ο συγγραφέας προσπαθεί να αναδείξει τον ανομοιογενή τρόπο με τον οποίο αναδύθηκαν τα εκπαιδευτικά συστήματα στις υπό μελέτη χώρες, συγκεντρώνοντας δυσεύρετα στοιχεία, οργανώνοντας την ήδη καταγεγραμμένη βιβλιογραφία, προσφέροντας τελικά μια πρωτότυπη ερμηνεία. Βασική συνισταμένη του έργου του είναι η πεποίθηση ότι η μελέτη της εκπαίδευσης δεν μπορεί να πραγματοποιείται ανεξάρτητα από τη μελέτη του κράτους. Υπάρχουν αρκετές εκπαιδευτικές μελέτες σε εθνικό επίπεδο, ωστόσο ο συγκριτικός χαρακτήρας και η ευρεία ιστορική ματιά του Andy Green μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία νέων επιστημονικών ερεθισμάτων στους φοιτητές και για την ενίσχυση της θεώρησης της εκπαίδευσης ως μείζονος κοινωνικού ζητήματος.

Edwards Linda Carol, Bayless Kathleen M., Ramsey Marjorie E. Μουσική και κίνηση. Ένας τρόπος ζωής για το μικρό παιδί UNIVERSITY STUDIO PRESS Η μουσική, ένας συνδυασμός ήχων, ένα σύνολο με ή χωρίς μελωδία, ρυθμό και αρμονία. Κίνηση, η μεταβολή μια σταθερής στάσης σε σχέση με τον χώρο. Δύο πράγματα που τα παιδιά ανακαλύπτουν από τα πρώτα τους βήματα σε μικρή ηλικία. Δραστηριότητες που βοηθούν ιδιαίτερα τη συνολική ανάπτυξή τους, ενώ προσπαθούν να καταλάβουν τον κόσμο που τα περιβάλλει. Συνεπώς, κατά τη διάρκεια της προσχολικής αγωγής είναι απαραίτητη η ύπαρξη δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν μουσική και κίνηση. Μουσικά και κινητικά ερεθίσματα πρέπει επιπλέον να υπάρχουν και στο πιο οικείο περιβάλλον ενός παιδιού, όπως είναι ο χώρος όπου μεγαλώνει. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ένας παιδαγωγός ή ένας γονέας, θα βρει πολλές πληροφορίες που αφορούν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή τέτοιου τύπου δραστηριοτήτων. Η παρούσα έκδοση είναι πλήρως προσαρμοσμένη στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, συνδέοντας τη θεωρία με την πράξη, ενώ τα κείμενα καλύπτουν ευρέως το περιεχόμενο προγραμμάτων μουσικής και κίνησης για όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Συλλογικός τόμος Κάποτε στη Μακεδονία Ιστορία της Μακεδονίας για παιδιά UNIVERSITY STUDIO PRESS ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Κάποτε στη Μακεδονία, η ιστορία της Μακεδονίας για παιδιά, έχει γραφτεί από τρεις καθηγητές ιστορίας του ΑΠΘ, τον Ιωάννη Κολιόπουλο, τον Ιάκωβο Μιχαηλίδη και

INDEX_45

τον Ιωάννη Ξυδόπουλο, με βάση τα σύγχρονα εκπαιδευτικά πρότυπα και επιστημονικά τεκμήρια. Οι συγγραφείς έχουν μελετήσει το θέμα επί σειρά ετών. Οι πηγές των κειμένων έχουν αντληθεί από ερευνητικά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης, όπως η Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών, το Ίδρυμα μελετών Χερσονήσου του Αίμου, το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και από τα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Το βιβλίο προορίζεται κυρίως για τους μαθητές των τριών τελευταίων τάξεων του δημοτικού. Την ιστορία της Μακεδονίας από την αρχαιότητα μέχρι τα νεότερα χρόνια αφηγείται ένας παππούς στον εγγονό του, γεγονός που καθιστά το βιβλίο ιδιαίτερα εύληπτο και ενδιαφέρον για τα παιδιά, ενώ συνοδεύεται επίσης και από έγχρωμες εικονογραφήσεις. Οι επιμέρους χρονικές περίοδοι που εξετάζονται ξεκινούν από τα χρόνια πριν τον 5ο αιώνα π.Χ. και φτάνουν μέχρι τη Μακεδονία του σήμερα.

Ischta Lehmann Παρακίνηση Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους ΑΕΡΟΣΤΑΤΟ Η παρακίνηση είναι η ενθάρρυνση, η προτροπή σε κάποιον να προχωρήσει στην πραγματοποίηση ενεργειών, πράξεων, δραστηριοτήτων. Το ενδιαφέρον, η περιέργεια, η χαρά της προσπάθειας αποτελούν ισχυρές κινητήριες δυνάμεις για μάθηση. Έτσι, όταν ένα παιδί κατά τη διάρκεια της μελέτης του κινητοποιηθεί με τα κατάλληλα κίνητρα, θα αρχίσει να δουλεύει με μεγαλύτερη επιμονή και συγκέντρωση. Μελλοντικά αυτή του η συμπεριφορά θα οδηγήσει στην επίτευξη των καλύτερων δυνατών αποτελεσμάτων. Ακόμη και η άσκηση ελάχιστης πίεσης προς το παιδί μπορεί να οδηγήσει στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Απαιτείται δηλαδή η τήρηση ενός μέτρου, το οποίο θα βρείτε απαντώντας σε ερωτήματα όπως τι είναι κίνητρο και τι το καταστέλλει, τι ρόλο παίζουν τα συναισθήματα και το στρες, ποιες συνθήκες προωθούν τις επιδόσεις. Η Παρακίνηση είναι ένα συμβουλευτικό βιβλίο και ένα πολύτιμο εργαλείο, με τη βοήθεια του οποίου γονείς και εκπαιδευτικοί θα μπορέσουν να ενισχύσουν τη διάθεση των παιδιών για μάθηση βάσει ενός σαφούς σχεδίου δράσης.

Συλλογικό έργο Πρόσωπα, ιδέες και θέματα στις επιστήμες της αγωγής Από το μύθο της παιδαγωγικής επάρκειας στην ουσία της παιδαγωγικής σκέψης ΚΕΔΡΟΣ Στη σειρά «Καινοτόμες προσεγγίσεις στις Επιστήμες της Αγωγής» παραθέτουν τις απόψεις τους κορυφαίοι εκπρόσωποι των παιδαγωγικών επιστημών, που ειδικεύονται σε νέα πεδία και τομείς μελέτης των επιστημών της αγωγής. Τα ζητήματα που πραγματεύονται αφορούν τη σχέση σχολείου με την κοινωνία και τον ρόλο του ως κυρίαρχου φορέα εκπαίδευσης. Εξετάζουν επιπλέον θέματα όπως η ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού και του εφήβου στο σχολικό περιβάλλον αλλά και έξω από αυτό. Εκθέτουν τις απόψεις τους για τον ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει ο κάθε εκπαιδευτικός στο σύγχρονο σχολείο, επικεντρώνοντας στα ζητήματα διδασκαλίας και αξιολόγησης, που έχουν διχάσει κατά καιρούς την εκπαιδευτική κοινότητα. Αναφέρονται διεξοδικά, τέλος, στους τρόπους με τους οποίους πρέπει να μελετάται και να αντιμετωπίζεται το φαινόμενο της όποιας διαφορετικότητας στον ευαίσθητο σχολικό χώρο. Την ουσία της παιδαγωγικής σκέψης επιχειρούν να αναδείξουν οι συγγραφείς αυτού του ιδιαίτερα διαφωτιστικού βιβλίου που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, γονείς, αλλά και σε όσους άλλους εμπλέκονται στην παιδαγωγική διαδικασία.


εκπαιδευση

Άλμπερτ Ρέμπλε Ιστορία της παιδαγωγικής ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ Ο όρος παιδαγωγική αφορά την επιστήμη της αγωγής των παιδιών, εξ ου και η σύνθετη ονομασία του, και πραγματεύεται ειδικότερα τις αρχές και τις μεθόδους της ορθής αγωγής και μόρφωσής τους. Ως ανθρωπολογική και εφαρμοσμένη κοινωνική επιστήμη, έλκει την καταγωγή της από τη φιλοσοφία και μελετά όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με την αγωγή του παιδιού, επικεντρώνοντας στην ολόπλευρη εξέλιξή του από άποψη σωματική, διανοητική και ηθική. Ο Άλμπερτ Ρέμπλε επιχειρεί να συνθέσει μια συνολική και παραστατική εικόνα των διάφορων παιδαγωγικών ρευμάτων που εμφανίστηκαν στον ευρωπαϊκό χώρο από την κλασική αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η αγωγή εξετάζεται κυρίως υπό το πρίσμα του συνολικού πολιτιστικού πλαισίου στο οποίο αναπτύχθηκε. Ο συγγραφέας παρουσιάζει μια μεθοδολογική προοπτική συνδυάζοντας την εξέλιξη των παιδαγωγικών ιδεών με τις εκάστοτε κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στις οποίες αυτές αναπτύχθηκαν μέσα στις διάφορες εποχιακές ενότητες της ευρωπαϊκής ιστορίας. Άλλωστε, απόρροια της εξέλιξης των παιδαγωγικών θεωριών αποτελούν και τα αντίστοιχα εκπαιδευτικά συστήματα, όπως διαμορφώθηκαν.

Συλλογικό έργο Ο χώρος του επιστημονικού εργαστηρίου 16ος-20ός αιώνας: Αρχιτεκτονικές και κοινωνικές διαστάσεις ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ Το επιστημονικό εργαστήριο είναι κατεξοχήν χώρος παραγωγής γνώσης για τις θετικές και φυσικές επιστήμες, κατέχοντας και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Υπό το πρίσμα των σπουδών της επιστήμης και της τεχνολογίας, τα θέματα του βιβλίου επικεντρώνονται στις αλλαγές που υφίσταται ο φυσικός χώρος του επιστημονικού εργαστηρίου μέσα σε μια περίοδο διάρκειας πέντε αιώνων. Πρόκειται για εξελίξεις οι οποίες οδήγησαν στον μετασχηματισμό των πολιτικών συνεργασίας μεταξύ των επιστημόνων διαφορετικών ειδικοτήτων, της ιεραρχικής δομής των ερευνητικών ομάδων, της ίδιας της επιστημονικής πρακτικής και της έννοιας του πειράματος. Η μελέτη εξετάζει τις ποικίλες μορφές του επιστημονικού εργαστηρίου, επικεντρώνοντας σε θέματα όπως η πρόσβαση στην επιστήμη και οι προϋποθέσεις, επιστημολογικές και κοινωνιολογικές, για τη διεξαγωγή της απαλλαγμένης από τα αδιέξοδα και τις προκαταλήψεις του παρελθόντος. Οι αναγνωρισμένοι κοινωνιολόγοι και ιστορικοί της επιστήμης που φιλοξενούνται στο έργο, διερευνούν εντέλει την πορεία του επιστημονικού εργαστηρίου από ιδιωτικό χώρο άσκησης της επιστήμης σε χώρο συνολικής παραγωγής της επιστημονικής γνώσης.

Συλλογικό έργο Παιδεία και πολιτισμός στην Κρήτη: Βυζάντιο - Βενετοκρατία Μελέτες αφιερωμένες στον Θεοχάρη Δετοράκη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ Στην έκδοση βρίσκονται συγκεντρωμένες μελέτες που αφορούν διάφορες πτυχές της παιδείας και του πολιτισμού που καλλιεργήθηκαν στη Κρήτη κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου και της Ενετοκρατίας. Το νησί λόγω της γεωγραφικής του θέσης υπήρξε ανέκαθεν σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών. Μέρος της βυζαντινής αυτοκρατορίας, κατακτήθηκε στα τέλη του 823 από τους Άραβες, για να αποτελέσει τα επόμενα χρόνια ορμητήριο των πειρατών. Το νησί ανακαταλαμβάνεται από τους Βυζαντινούς και τον Νικηφόρο Φωκά το 960, για να περάσει αργότερα στα χέρια

INDEX_45

των Ενετών. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας η Κρήτη παρουσιάζει σημαντική πολιτιστική άνθηση, αναπτύσσεται ιδιαίτερα η λογοτεχνία, με τη δημιουργία ιδιαίτερα σημαντικών έργων όπως ο Ερωτόκριτος του Βιντσέντζου Κορνάρου και η Ερωφίλη του Γεώργιου Χορτάτση. Τα κείμενα του βιβλίου μελετούν τα πρόσωπα, τους θεσμούς και τις δράσεις που αναδύθηκαν και συνέβαλαν στην εξέλιξη των πολιτιστικών δρώμενων της Κρήτης, δημιουργώντας ένα μωσαϊκό πνευματικής δημιουργίας κατά τις περιόδους του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

Αντώνης Λ. Σμυρναίος Λατρεία και νεύρωση στην παιδαγωγική της καινοτομίας Σημειώσεις σε μια μετανεωτερική φιλοσοφία της παιδείας ΕΣΤΙΑ Η Παιδαγωγική της Καινοτομίας αποτελεί κατά πολλούς την επιστήμη του 21ου αιώνα. Το βιβλίο προσπαθεί μέσα από μια σειρά κειμένων δυτικών διανοητών να προσδιορίσει τους όρους, τους στόχους και τις συνέπειες μιας παιδαγωγικής διαδικασίας, που αναπτύσσεται και εξελίσσεται υπό το πνεύμα μιας καινοτόμας εποχής. Καινοτομία, με την ετυμολογική έννοια του όρου, είναι μια ενέργεια που χαρακτηρίζεται από μια νέα πρωτοποριακή αντίληψη των πραγμάτων, ενώ δημιουργικότητα, η ιδιότητα του δημιουργού. Ο συγγραφέας περιγράφει τους δύο όρους, εκκινώντας από τη νεωτερική τους εκδοχή, για να επικεντρώσει στη συνέχεια στη μαζικοποιημένη, μετανεωτερική πρόσληψή τους. Η ανάλυσή του διατυπώνεται στο πλαίσιο του κυρίαρχου οικονομικού μοντέλου, θεωρώντας ότι οι υποστηρικτές του, μέσω της ρητορικής που χρησιμοποιούν, καθοδηγούν μικρούς και μεγάλους. Τα καινοτόμα προγράμματα δηλαδή λειτουργούν σαν πολιορκητικός κριός στη συνολική έννοια της παιδαγωγικής. Μια προτροπή να ελευθερωθούν οι ενστικτώδεις ανάγκες και αντιδράσεις ενάντια στην καθεστηκυία εκπαιδευτική τάξη, για μια μετάβαση από την Παιδαγωγική της Καινοτομίας σε μια Παιδαγωγική του Μυστηρίου.

Ρένα Ρώσση - Ζαΐρη Επάγγελμα γονέας; Πανεύκολο! Οδηγός για νέους γονείς που θέλουν να μεγαλώσουν ευτυχισμένα παιδιά ΨΥΧΟΓΙΟΣ Είναι αλήθεια ότι πολλοί άνθρωποι, όταν αποκτούν την ιδιότητα του γονέα, αγχώνονται γι’ αυτή τη νέα διάσταση της ζωής τους. Αυτό το άγχος έχει σκοπό να καταπολεμήσει το παρόν βιβλίο. Η ανάγνωσή του θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα στάδια της ανάπτυξης του παιδιού από τη στιγμή της γέννησής του μέχρι τα πρώτα χρόνια του δημοτικού σχολείου, από τις συναισθηματικές αντιδράσεις κατά τη βρεφική του ηλικία, μέχρι τη γλωσσική του ανάπτυξη, την κοινωνική γνώση, τη συναισθηματική και ηθική του εξέλιξη. Θα βρείτε επιπλέον απαντήσεις σε ερωτήματα που μπορεί να σας ταλανίζουν καθημερινά, όπως γιατί τα παιδιά συνηθίζουν να λένε ψέματα, τι πρέπει να κάνετε όταν φοβούνται ή όταν εκδηλώνουν επιθετικές συμπεριφορές. Επιπλέον, θα ανακαλύψετε τους λόγους για τους οποίους η λογοτεχνία έχει ευεργετική επίδραση στην ανάπτυξη των παιδιών, και τα σωστά κριτήρια για την επιλογή ενός παιδικού βιβλίου. Μια συλλογή απλών συμβουλών για όλους όσοι δεν προσπαθούν να διορθώσουν τα παιδιά τους, αλλά να επεξεργαστούν και να κατανοήσουν τη συμπεριφορά τους.

ªO§π™ ∫À∫§OºOƒ∏™∂

·fi ÙÔ˘˜ ηıËÁËÙ¤˜ Ù˘ ∞Ú¯·›·˜ Î·È ¡ÂfiÙÂÚ˘ πÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ∞.¶.£. πˆ¿ÓÓË ∫ÔÏÈfiÔ˘ÏÔ πˆ¿ÓÓË •˘‰fiÔ˘ÏÔ π¿Îˆ‚Ô ªÈ¯·ËÏ›‰Ë

ŒÓ· ‚È‚Ï›Ô ÁÚ·Ì̤ÓÔ Ì ȉȷ›ÙÂÚ· ‡ÏËÙÔ ÙÚfiÔ Î·È Ì ÏÔ‡ÛÈ· ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙËÓ ∂Ù·ÈÚ›· ª·Î‰ÔÓÈÎÒÓ ™Ô˘‰ÒÓ «...Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ·Ô‡ –̤ۈ ÌÈ·˜ ·Ê‹ÁËÛ˘ Û ·Ïfi Î·È Î·Ù·ÓÔËÙfi ÏfiÁÔ– ÍÂÎÈÓ¿ ÁÈ· ÙÔÓ °È¿ÓÓË, ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi ÙÔ˘, Ë Û˘Ó·Ú·ÛÙÈ΋ ÓÔÂÚ‹ ÂÚÈ‹ÁËÛË ÛÙËÓ ÔÏ˘Ù¿Ú·¯Ë ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Î·È ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ù˘, ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ̤¯ÚÈ Ù· ÓÂfiÙÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·.»

Û¯‹Ì· 17x24, ÛÂÏ›‰Â˜ 236, ÙÈÌ‹ 22,00 €

30

UNIVERSITY STUDIO PRESS EΉfiÛÂȘ EÈÛÙËÌÔÓÈÎÒÓ BÈ‚Ï›ˆÓ & ¶ÂÚÈÔ‰ÈÎÒÓ £∂™™∞§√¡π∫∏ AÚÌÂÓÔÔ‡ÏÔ˘ 32, 546 35 ñ TËÏ. 2310 208731 ñ e-mail: info@universitystudiopress.gr A£∏¡∞ ™TOA TOY BIB§IOY ¶ÂÛÌ·˙fiÁÏÔ˘ 5, 105 64 ñ TËÏ. & Fax 210 3211097 ñ www.universitystudiopress.gr


εκπαιδευση

32

Συλλογικό έργο Τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Χρίστο Λ. Τσολάκη ΙΑΝΟΣ Ο Χρίστος Τσολάκης γεννήθηκε σε ένα χωριό της Πιερίας το 1935. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Κατερίνης το 1952, ενώ την ίδια χρονιά εισήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε το 1957. Μεταξύ άλλων είχε δασκάλους πολύ σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων όπως ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο Απόστολος Βακαλόπουλος, ο Νικόλαος Ανδριώτης, ο Ιωάννης Κακριδής και ο Λίνος Πολίτης. Παρακολούθησε επίσης μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας, όπου δίδαξε νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία. Η εμπειρία του στην εκπαίδευση πλούσια: καθηγητής στη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχει συμμετάσχει επιπλέον στις επιτροπές που εργάστηκαν για την εισαγωγή και την καλλιέργεια της δημοτικής γλώσσας στην παιδεία. Με τον τόμο αυτό τιμούν τον ομότιμο Καθηγητή Χρίστο Τσολάκη πρώην μαθητές του και νυν πανεπιστημιακοί. Το φάσμα ενδιαφερόντων των εργασιών του τόμου, που εκτείνεται από τις ανθρωπιστικές ως τις θετικές επιστήμες, αποτελεί απόδειξη της επίδρασης της διδασκαλίας του, μιας αδιάκοπης προσφοράς στην ελληνική παιδεία.

Ο χρόνος επισκέπτεται αναλλοίωτος, 1934-2009: Εβδομήντα πέντε χρόνια Πειραματικό Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΙΑΝΟΣ 1934-2010, το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχει κλείσει 76 χρόνια ύπαρξης. Το σχολείο που ίδρυσε ο Δελμούζος, ένας από τους μεγαλύτερους αγωνιστές του εκπαιδευτικού δημοτικισμού, το σχολικό κτίριο, έργο τέχνης του πολύ σημαντικού αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, το δημόσιο σχολείο που εκδίδει τα «Χρονικά», γαλούχησε ποιητές, πανεπιστημιακούς, πολιτικούς. Ένα δημόσιο σχολείο του οποίου το εκπαιδευτικό έργο ξεπερνά και τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της χώρας. Ένα σχολείο που ιδρύθηκε με σκοπό να προσφέρει άριστη παιδεία στους μαθητές αλλά και να λειτουργεί ταυτόχρονα ως χώρος προώθησης της παιδαγωγικής έρευνας και άσκησης των αποφοίτων των πανεπιστημιακών σχολών. «Ο βασικός σκοπός μας: να μορφώσωμε τα παιδιά του Πειραματικού όσο γίνεται πιο ουσιαστικά, πιο καλά…», έγραφε χαρακτηριστικά ο Δελμούζος το 1947. Μια περιήγηση σε δεκάδες κείμενα και εικόνες που καταγράφουν την παρουσία του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην εκπαιδευτική και κοινωνική πραγματικότητα της πόλης από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, μια προσπάθεια για να ειδωθεί η εκπαιδευτική πραγματικότητα διαφορετικά.

Christian Depover, Thierry Karsenti, Βασίλης Κόμης Διδασκαλία με τη χρήση της τεχνολογίας Προώθηση της μάθησης, ανάπτυξη ικανοτήτων ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ Ζούμε πλέον σε μια εποχή κατά την οποία η πληροφορική έχει εισχωρήσει σε όλους τους τομείς της επιστήμης και κάθε άλλης παραγωγικής δραστηριότητας, καθορίζοντας έτσι την εξέλιξή της. Τα ψηφιακά μέσα θεωρούνται αναπόσπαστο τμήμα της ζωής μας και η ικανότητα χρήσης τους επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητά μας. Στο πλαίσιο αυτό οι συγγραφείς παρουσιάζουν τους όρους χρήσης της τεχνολογίας στην εκπαίδευση, προτρέποντας

INDEX_45

στη ριζική αναθεώρηση των απώτερων στόχων της εκπαιδευτικής πρακτικής. Βασικό διακύβευμά τους είναι να αποδείξουν ότι οι τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στην πραγμάτωση των στόχων του σημερινού σύγχρονου σχολείου, όπου θα έχει δευτερεύουσα σημασία η στείρα γνώση γεγονότων ή αρχών και πρωτεύουσα, η ικανότητα αναγνώρισής τους μέσω της κατάλληλης χρήσης των νέων τεχνολογιών. Προσβλέπουν με λίγα λόγια σε ένα πρόγραμμα διδασκαλίας με τη χρήση των ψηφιακών μέσων, που θα στοχεύει στην εφαρμογή των διδασκόμενων αρχών για την επίλυση αληθινών προβλημάτων σε πραγματικά περιβάλλοντα μάθησης.

Gerlinde Unverzagt Χρειάζονται όρια τα παιδιά; Χρήσιμες συμβουλές για να μη γίνουν τα παιδιά σας «μικροί τύραννοι»

Η ΘΥΡΙ∆Α ΡΟΥΣΛΟΥΝΤ & ΧΕΛΣΤΡΕΜ ΕΝΑ ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΘΡΙΛΕΡ ΜΕ ΦΟΝΤΟ ΤΟΝ ΥΠΟΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ

ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ Η αρμονική ένταξη των παιδιών στον κόσμο που τα περιβάλλει, είναι ένα στοίχημα για γονείς και εκπαιδευτικούς. Για να μπορέσουν τα παιδιά να ενταχθούν ομαλά στο περιβάλλον του σπιτιού αλλά και του σχολείου, χρειάζονται την ύπαρξη ελεύθερων χώρων ώστε να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους, αλλά και την κατάλληλη οριοθέτηση, που θα τα βοηθήσει να προσανατολιστούν. Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος των γονέων είναι να παρέχουν στα παιδιά τους τις απαραίτητες κατευθύνσεις, θέτοντας με συνέπεια αξιόπιστους κανόνες. Ωστόσο, η συγκεκριμένη διαδικασία δεν είναι καθόλου εύκολη, καθώς η αντιπαράθεση με τα παιδιά απαιτεί υπομονή, δύναμη και αντοχή. Το βιβλίο αυτό θα σας βοηθήσει και μέσα από τη χρήση πρακτικών παραδειγμάτων να ορίσετε τους δικούς σας ιδιαίτερους κανόνες και να τους εφαρμόσετε με φιλικό, σαφή και αποφασιστικό τρόπο. Στις σελίδες του θα ανακαλύψετε τρόπους για να μετριάσετε τις συγκρούσεις και να μεταβάλλετε τη συμπεριφορά σας ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, κερδίζοντας την ευχαρίστηση μιας αληθινής επικοινωνίας.

Θεοφάνης Δ. Χατζηστεφανίδης Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης (1821-1986) ΠΑΠΑΔΗΜΑ Ο συγγραφέας παρουσιάζει μια εκτενή μελέτη για τα γεγονότα που αφορούν τη νεοελληνική εκπαίδευση από το 1821 μέχρι και το 1986. Ειδικότερα, εξετάζονται οι διάφορες παιδαγωγικές τάσεις που διαμορφώθηκαν, κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, τα εκπαιδευτικά συστήματα και οι μέθοδοι διδασκαλίας, όπως η Αλληλοδιδακτική, το Εμβαρτιανό σύστημα και το Σχολείο εργασίας, ο «Εκπαιδευτικός Όμιλος» και οι διάσπασή του. Παραθέτονται επιπλέον και οι αντιπροσωπευτικές απόψεις των κύριων εκπροσώπων των εκπαιδευτικών τάσεων, του Παπαμάρκου, του Μωραΐτη, του Οικονόμου, του Γληνού, του Δελμούζου, του Τριανταφυλλίδη κ.ά. Είναι γεγονός ότι οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και αντιμεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν από την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους, κυριεύτηκαν από αντιδικίες μεταξύ των συντηρητικών και προοδευτικών παιδαγωγών και πειραματισμούς που τελικά έβλαψαν παρά ωφέλησαν την εξέλιξη της παιδείας της χώρας συνολικά. Η παρούσα επιστημονική προσέγγιση επιχειρεί να φωτίσει τις αλλαγές που σημειώθηκαν, αντικειμενικά και χωρίς προκαταλήψεις. Το έργο απευθύνεται στους εκπροσώπους της εκπαίδευσης, αλλά και σε κάθε ιστορικό και βιβλιόφιλο που ενδιαφέρεται για το ζήτημα.

ΤΟ ΝΕΟ ΕΚ∆ΟΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜ Ν Ο ΤΗΣ ΣΟΥΗΕ ∆ΙΑΣ

∆ΙΕΘΝΕΣ

BEST-SELLER ΜΕΤΑΦΡΑ ΣΜΕΝΟ ΣΕ 19 ΓΛΩΣΣΕΣ

«Ένα σφιχτό και λεπτών αποχρώσεων θρίλερ». Publishers Weekly

Θεµιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα | Τηλ.: 210 52.26.609 www.oxy.gr k www.brainfood.gr k www.avopolis.gr k www.opusmagnum.gr


34

34

top 5 βιτρίνα

top 5

35

Ιστορίες από την καθημερινότητα Οι τρεις αυτές νουβέλες του διάσημου Ρώσου συγγραφέα δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των ετών 1962-1963, στο περιοδικό «Νόβι μιρ». Η συγκεκριμένη περίοδος, επί προεδρίας Νικήτα Χρουστσόφ, χαρακτηρίστηκε από μια διαδικασία αποσταλινοποίησης του καθεστώτος. Στα έργα αυτά ανακαλύπτουμε έναν διαφορετικό Σολζενίτσιν, πιο ανθρώπινο, που καταπιάνεται με ιστορίες της καθημερινότητας, επικεντρώνοντας στα απλά διλήμματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι. Στο «Σπίτι της Ματριόνα», ένας καθηγητής μαθηματικών, μετά τον δεκαετή εγκλεισμό του στα γκουλάγκ, αποσύρεται σε μια επαρχία της Ρωσίας αναζητώντας τη γαλήνη. Εκεί, στο πρόσωπο μιας ηλικιωμένης αγρότισσας, της Ματριόνα, θα συναντήσει την «αγνότητα της ρωσικής φύσης και ψυχής». Το «Ένα περιστατικό στο σταθμό Κοτσέτοβκα» μας ταξιδεύει στα μετόπισθεν μιας μάχης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ένας Ρώσος κομμουνιστής υπολοχαγός έρχεται αντιμέτωπος με τη συνείδησή του κόντρα στα ιδεολογικά του πιστεύω. Ενώ στο τρίτο διήγημα του βιβλίου, ο διευθυντής μιας τεχνικής σχολής βλέπει τα όνειρα των σπουδαστών του να διαλύονται, εξαιτίας της κομματικής γραφειοκρατίας. Ο Σολζενίτσιν κριτικάρει τον ολοκληρωτισμό του σοβιετικού καθεστώτος, αναδεικνύοντας ιστορίες από την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζούσαν σ’ αυτό.

EΠIΛOΓEΣ KAI KPITIKEΣ BIBΛIΩN

επιμέλεια:

Xριστίνα Oικονομίδου Mάκης Tσίτας Άννα Σκαπέρδα

Ο «Ρεαλιστής» Στάλιν και ο «Υπνοβάτης» Χίτλερ O Γουίλιαμ Βόλμαν θεωρείται ένας από τους πιο ταλαντούχους σύγχρονους Αμερικάνους συγγραφείς. Η Κεντρική Ευρώπη είναι ένα πληθωρικό μυθιστόρημα για τον ταραγμένο ευρωπαϊκό 20ό αιώνα, επικεντρωμένο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη σύγκρουση της χιτλερικής Γερμανίας με τη σταλινική Ρωσία. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσω παράλληλων ζευγαρωτών αφηγήσεων, των οποίων ο τόπος, Γερμανία ή Σοβιετική Ένωση, εναλλάσσεται διαρκώς. Tα νήματα κινούν ο «Ρεαλιστής» Στάλιν και ο «Υπνοβάτης» Χίτλερ. Κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος ο συνθέτης Ντμίτρι Σοστακόβιτς, που χαρακτηρίζεται από το απελπισμένο πάθος του για την Έλενα Κοντσταντινόφκαγια και προσπαθεί ταυτόχρονα να επιβιώσει με την ιδιότητα του καλλιτέχνη στο σταλινικό καθεστώς. Η Έλενα από την άλλη συμβολίζει για τον συγγραφέα την Ευρώπη, «το χαμένο κοσμοείδωλο σε έναν κόσμο απερίγραπτης καταπίεσης και βίας». Ήρωες και των δύο πλευρών, που αντιπροσωπεύουν τον πόλεμο αλλά και την τέχνη, μεταξύ άλλων ο Γερμανός στρατηγός Φρίντριχ φον Πάουλους, ο αξιωματικός των Ες Ες Κουρτ Γκερστάιν, ο Ρώσος στρατηγός Α. Βλασόφ, η Γερμανίδα ζωγράφος και γλύπτρια Κέτε Κόλβιτς, η Ρωσίδα ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα. Μια διαφορετική, «καλειδοσκοπική» προσέγγιση για την Ευρώπη του 20ού αιώνα.

William T. Vollmann Κεντρική Ευρώπη ΚΕΔΡΟΣ

INDEX_45

1

Αλεξάντερ Σολζενίτσιν Το σπίτι της Ματριόνα και άλλα διηγήματα ΠΑΠΥΡΟΣ

2 INDEX_45


top 5

36

37

top 5

37

Εκδίκηση και Διλήμματα Μια γυναίκα περίπου είκοσι ετών, αγνώστων λοιπών στοιχείων, μεταφέρεται με απώλεια συνείδησης σε νοσοκομείο της Στοκχόλμης σε κρίσιμη κατάσταση. Το πόρισμα των γιατρών: πρόσφατες εκδορές μήκους δέκα εκατοστών στην πλάτη, πολλαπλοί μώλωπες και αμυχές στο πρόσωπο, οίδημα στον αριστερό βραχίονα, πιθανότητα ενδοκοιλιακής αιμορραγίας και ρήξη σπλήνας. Η νεαρή γυναίκα είναι η Λυδία από τη Λιθουανία, θύμα του τράφικινγκ, που έχει πουληθεί σε έναν σουηδικό οίκο ανοχής και πρέπει να ξεπληρώσει το επιβαλλόμενο χρέος για να ανακτήσει την ελευθερία της. Όταν συνέρχεται κάπως, βρίσκει στην τουαλέτα όλα όσα χρειάζεται. Το περιεχόμενο της θυρίδας είναι μπροστά της μέσα σε μια πλαστική σακούλα. Το περίστροφο, τα εκρηκτικά, η βιντεοκασέτα, το κουβάρι, ο σπάγκος… Η εκδίκηση προ των πυλών, δεν θα άφηνε ποτέ να της ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Οι επιθεωρητές Γκρενς και Σούντκβιστ βρίσκονται στα ίχνη ενός άγριου μαστροπού και μπράβου. Οι δύο ιστορίες εξελίσσονται παράλληλα, καταλήγοντας σε μια διπλή τραγωδία. Το δίλημμα των δύο επιθεωρητών βασανιστικό. Γίνεται να προστατέψουν αγαπημένα τους πρόσωπα και να αποδώσουν ταυτόχρονα δικαιοσύνη; Μια σκοτεινή αφήγηση με φόντο τον υπόκοσμο της Στοκχόλμης.

Ο Λόγος εναντίον της Πίστης και αντίστροφα

Όταν η ποίηση συναντά τη λαϊκή προφορικότητα

Στις 19 Ιανουαρίου 2004 πραγματοποιήθηκε στο Μόναχο, στην Καθολική Ακαδημία της Βαυαρίας, μια δημόσια συζήτηση ανάμεσα στον Γιούργκεν Χάμπερμας και τον καρδινάλιο Γιόζεφ Ράτσινγκερ, μετέπειτα πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄. Κάτι διόλου περίεργο, καθώς οι συναντήσεις μεταξύ θεολόγων και στοχαστών αποτελούν πάγια τακτική των θεολογικών ακαδημιών από την ίδρυσή τους. Το θέμα που τέθηκε προς ανάλυση αφορούσε τα «προπολιτικά ηθικά θεμέλια του φιλελεύθερου κράτους». Από τη μια ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή φιλοσόφους, υπέρμαχος της εκκοσμίκευσης του Λόγου, από την άλλη ένας θεολόγος, υπέρμαχος της θρησκευτικής αλήθειας. Ο Λόγος εναντίον της Πίστης και το αντίστροφο, διάλογος ή δύο παράλληλοι μονόλογοι; Ο επαναπροσδιορισμός της πίστης μπορεί να δώσει λύσεις στο αδιέξοδο του σύγχρονου ανθρώπου, υποστηρίζει ο Χάμπερμας. Ο καρδινάλιος επικεντρώνει στα όρια της λογικής που έχει υποτιμήσει τη θρησκεία. Στο τρίτο μέρος του βιβλίου, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης συμπυκνώνει και αντιπαραθέτει τις θέσεις των δύο στοχαστών, τοποθετώντας τες παράλληλα, στο ευρύτερο θεωρητικό πλαίσιο όπου ανήκουν. Μια συζήτηση που από καταβολής της δεν δύναται να καταλήξει σε συμφωνία, αναθεωρεί ωστόσο την παλιά αντιπαράθεση ratio et fides.

Ο κάμπος στις φλόγες είναι μια συλλογή δεκαεφτά αφηγημάτων. Η επαρχία του Χαλίσκο, ο εμφύλιος πόλεμος των Κριστέρος, η καθημερινή ζωή των χωρικών, η στείρα και εγκαταλελειμμένη γη, η μετανάστευση, η εκδίκηση, η αιμομιξία, η ανθρώπινη οδύνη, ο θάνατος, συχνά βίαιος και ξαφνικός, η συλλογική φωνή της κοινότητας, ζωντανεύουν σ’ αυτές τις σύντομες αφηγήσεις, καλώντας μας να γίνουμε κοινωνοί αυτού του μοναδικού σύμπαντος του συγγραφέα. Στον απόηχο των ταραγμένων χρόνων που ακολούθησαν τη Μεξικανική Επανάσταση του 1910 και τη δολοφονία του Εμιλιάνο Ζαπάτα το 1919, όταν επιβίωνε και αυξανόταν συνεχώς η φεουδαρχική ισχύς των γαιοκτημόνων, ο λαός του Μεξικό βούλιαζε όλο και περισσότερο στην ανέχεια. Με γλώσσα όπου η ποίηση συναντά τη λαϊκή προφορικότητα και το πραγματικό ανοίγεται στο εξωπραγματικό, ο Ρούλφο εισάγει στη λογοτεχνία τη ζωή των χωρικών της ιδιαίτερης πατρίδας του. Ο ίδιος γεννήθηκε εκεί το 1917. Με τον Κάμπο στις φλόγες και το μυθιστόρημα Πέδρο Παράμο, με αυτά και μόνο τα δύο βιβλία, ο συγγραφέας κατέκτησε μια θέση στο πάνθεον του παγκόσμιου λογοτεχνικού στερεώματος.

Γιούργκεν Χάμπερμας, Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ Η διαλεκτική της εκκοσμίκευσης Λόγος και θρησκεία ΕΣΤΙΑ

INDEX_45

3

Anders Roslund, Börge Hellström Η θυρίδα ΟΞΥ – OPUS MAGNUM

4

Χουάν Ρούλφο Ο κάμπος στις φλόγες ΠΑΤΑΚΗ

5 INDEX_45


38

BITPINA

38 Claude Mossé Αλέξανδρος Το πεπρωμένο ενός μύθου ΠΑΠΑΔΗΜΑ

EΠIΛOΓEΣ KAI KPITIKEΣ BIBΛIΩN

βιτρίνα

Πάρα πολλά έχουν λεχθεί και γραφτεί για τον Μέγα Αλέξανδρο, που στο διάστημα από το 334 ως το 323 π.Χ. κυρίεψε την τεράστια περσική αυτοκρατορία του Δαρείου και οδήγησε τον στρατό του ως τις άγνωστες όχθες του Ινδού ποταμού. Η συγγραφέας, μέσω της βιογραφίας του Μακεδόνα βασιλιά, επιχειρεί να καταδείξει ότι η κατάκτηση της περσικής αυτοκρατορίας σήμανε κατά κάποιον τρόπο και το τέλος του κλασικού ελληνικού πολιτισμού. Μόλις πέθανε ο Αλέξανδρος, η μυθική αυτοκρατορία του διαλύθηκε. Είναι γεγονός όμως πως η σύντομη βασιλεία του σηματοδότησε μια τομή στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, πολιτική και πολιτιστική. Η Κλοντ Μοσέ επικεντρώνει την προσοχή της στην εξέλιξη της εικόνας του Αλεξάνδρου ανά τους αιώνες και στη διαχρονική θεώρησή του ως μυθικού ήρωα. Η μυθοποίησή του αυτή τόσο στη χριστιανική Δύση όσο και στον μουσουλμανικό κόσμο είναι μια ιστορία γεμάτη αντιθέσεις, ο θρύλος ενός ανθρώπου που όσο δοξάστηκε, άλλο τόσο και δαιμονοποιήθηκε.

επιμέλεια:

Xριστίνα Oικονομίδου Mάκης Tσίτας Άσπα Σκαπέρδα

INDEX_45

Χάρης Βλαβιανός Σονέτα της συμφοράς ΠΑΤΑΚΗ Ο Χάρης Βλαβιανός είναι ένα από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες ποιητές, ανάμεσα σε όσους εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Γεννήθηκε στη Ρώμη, σπούδασε φιλοσοφία και πολιτική θεωρία, έχει εκδώσει αρκετές ποιητικές συλλογές –κάποιες από αυτές έχουν μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες– και δοκίμια, ενώ έχει επίσης μεταφράσει πλήθος ξένων ποιητών. Στο έργο του, το κατεξοχήν στοχαστικό, παρατηρεί κανείς την ύπαρξη μιας ανοδικής ποιητικής κλίμακας. Τα Σονέτα της συμφοράς συνοψίζουν τους βασικούς σταθμούς της ποιητικής πορείας που έχει διαγράψει μέχρι τώρα. «Γιατί όμως να επιβάλλουμε ρυθμό σε κάτι που δεν έχει – σε κάτι τόσο ασυντόνιστο όπως… η ζωή, ας πούμε. Υπάρχει άραγε αρμονία στο μίσος ή στο φθόνο; Τα διαμελισμένα σώματα που κείτονται γυμνά στους δρόμους της Βασόρας ή της Καμπούλ χορεύουν μήπως βαλς; Ο καρκίνος που τίναξε μέσα σε τρεις μήνες το μυαλό της στον αέρα ξεπήδησε μέσα από μία αριστοτεχνική σεστίνα;»

Μαίρη Ευαγγελοπούλου Επικινδύνως ακατάλληλο ΑΓΚΥΡΑ Τετάρτη ξημερώματα η Άννα έλαβε το τελεσιγραφικό τηλεφώνημα που την καλούσε να πάει στο χωριό της. Ένας σεισμός 6,1 ρίχτερ είχε συγκλονίσει τη γενέτειρά της, ενώ πληροφορίες στο ραδιόφωνο έλεγαν ότι πολλά κτίρια έχουν υποστεί εκτεταμένες ζημιές. Το πατρικό της σπίτι, έπειτα από ταχεία αυτοψία των μηχανικών, είχε χαρακτηριστεί κόκκινο, ακατάλληλο δηλαδή και επικίνδυνο. Παρασκευή απόγευμα έφυγε με το ΚΤΕΛ. Σκεφτότανε ξανά και ξανά την πρωινή συνέλευση της Κομματικής Οργάνωσης. Ωστόσο, της ήταν αδύνατο να πάρει μια τελική απόφαση, να ξεκαθαρίσει με ποιους θα μείνει και ποιους θα αφήσει, να αξιολογήσει συμπεριφορές… Πάντα ένιωθε ότι ανήκε στο Κόμμα από τότε που γεννήθηκε και τη στρατολόγησε η γιαγιά της, που μωρό ακόμα στην κούνια, αντί για νανουρίσματα της διηγιόταν τις ιστορίες των αγωνιστών του Εμφυλίου. Μια διαδρομή που τη γυρνάει πίσω σε συναισθήματα, σχέσεις, δεσμούς, σε όλα τα γεγονότα και τις καταστάσεις που σημάδεψαν τη ζωή της, καταλήγοντας στη μελαγχολία της διάρρηξης συντροφικών και φιλικών δεσμών.

39 Δημήτρης Μαμαλούκας Κρις Πινόκιο – Νοεμί Αστράκη: Τα παιδιά του χρόνου Ένα ασυνήθιστο σχολείο ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Άραγε το ξέρουν τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, ότι πίσω από το σχολείο τους υπάρχει και ένα άλλο κτίριο, πίσω από την τάξη και άλλος χώρος, πίσω από τον καθηγητή και κάποιος άλλος, πίσω από τον χρόνο ο πέρα χρόνος; Ο Κρις Πινόκιο και η Νοεμί Αστράκη, τα παιδιά του χρόνου, σας ξεναγούν στον μυστικό κόσμο των εκπαιδευτηρίων «Παίδευσις», στην τάξη, στο διάλειμμα, στο σπίτι τους, σε μια άλλη πραγματικότητα. Ο Τζίμι Ρέιν είναι ένας μυστηριώδης συγγραφέας που έχει εξαφανιστεί τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, τα χειρόγραφά του φτάνουν στους εκδότες με τη βοήθεια κάποιων περίεργων ανδρών που οδηγούν παλιά και παράξενα αυτοκίνητα. Ο εξαφανισμένος συγγραφέας εκπροσωπείται στην Ελλάδα από τον Δημήτρη Μαμαλούκα. Το Ένα ασυνήθιστο σχολείο είναι το πρώτο της σειράς «Τα Παιδιά του Χρόνου». Επόμενα νέα από τον μυστηριώδη κύριο Ρέϊν θα έχουμε τον ερχόμενο Οκτώβρη. Μέχρι τότε θα μας συντροφέψει αυτό το διαφορετικό, το ασυνήθιστο σχολείο.

Ελένη Κ. Τσαμαδού Ο επισκέπτης του ονείρου ΨΥΧΟΓΙΟΣ Σε μια περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώνονται πολιτικοκοινωνικές ανατροπές, η ζωή τριών εντελώς διαφορετικών γυναικών αλλάζει άρδην από την παρουσία ενός νεαρού άντρα. Βρισκόμαστε στην Πάτρα του μεσοπολέμου, σε μια κοινωνία κλειστή και περιχαρακωμένη, βυθισμένη στα μικρά καθημερινά της προβλήματα. Σε αυτό το περιβάλλον που μοιάζει να έχει βαλτώσει, εισβάλλει ξαφνικά ένας νεαρός ξένος. Οι τρεις γυναίκες, μια Πατρινή αρχόντισσα, καταπιεσμένη από τη νοοτροπία της επαρχίας, μια Ευρωπαία που επιθυμεί την πατρίδα της, την Τεργέστη, και μια πληθωρική Σμυρνιά, έχουν καλά κρυμμένα μυστικά. Ο νεαρός ανατρέπει τη φαινομενική ηρεμία τους, καθώς όλες τους βιώνουν στο πρόσωπό του την ανάσταση ενός ξεχασμένου ονείρου. Ένας έρωτας, μια παράξενη δολοφονία ενός σημαντικού ανθρώπου και επιφανούς πολίτη ταράζουν τα λιμνάζοντα νερά της Πάτρας και αποκαλύπτουν την αλήθεια. Ο ξένος είναι πραγματικά αυτός που λέει ότι είναι; Τι μπορεί να κρύβει; Σχετίζεται με τη δολοφονία; Μια ιστορία με δυναμική πλοκή, που μας μεταφέρει πειστικά σε εποχές αλλοτινές.

Ιωάννης Γρ. Πλεξίδας Η μετασκευή του ανθρώπου Εισαγωγή στην ανθρωπολογική σκέψη του Νικολάου Καβάσιλα ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ο Νικόλαος Καβάσιλας ο Χαμαετός υπήρξε μια από τις πνευματικές μορφές που επηρέασαν βαθιά και διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό τη σκέψη της εποχής τους. Γεννήθηκε περί το 1322 μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε φιλοσοφία, θεολογία, φιλολογία, ρητορική, νομική και αστρονομία. Διακρίθηκε στην ανώτατη διοίκηση και διπλωματία του βυζαντινού κράτους, καθώς υπήρξε σύμβουλος και στενός συνεργάτης του Καντακουζηνού. Έχει γράψει κείμενα θεολογικά, με κοινωνικό χαρακτήρα, εξηγητικά, εγκωμιαστικούς λόγους και διάφορα άλλα γενικού περιεχομένου. Στο παρόν εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο επιχειρείται να παρουσιαστούν οι απαντήσεις που δίνει ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας τόσο στο ερώτημα για τον ουσιακό χαρακτήρα του ανθρώπου, όσο και στο ερώτημα για τη σχέση του ανθρώπου με τον Δημιουργό του, δεδομένου ότι ο άνθρωπος, στη βυζαντινή παράδοση, νοείται στα πλαίσια της σχέσης του με τον Θεό. Προτείνει επίσης τρόπους σκέψης και δράσης του ανθρώπου, ώστε να βγει από τα υπαρξιακά αδιέξοδα της μοναχικότητας, που θα τον καταστήσουν ικανό να έρθει σε επικοινωνία με τον Δημιουργό του.

39

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ – ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ 79 – 11473 ΑΘΗΝΑ – ΤΗΛ./FAX 210 3847660

38

PolyEntypo Editions

Ψηφιακές εκδόσεις Ψηφιοποιήσεις - Δημιουργία e-shop ►Αξιοποιήστε την εξέλιξη της τεχνολογίας ζωντανεύοντας τις παλαιές εκδόσεις σας, δημιουργώντας μια ψηφιακή αποθήκη - βιβλιοθήκη. ►Ψηφιοποίηση εξαντλημένων & παλαιών βιβλίων. ►Δημιουργία ψηφιακών βιβλίων έτοιμων για χρήση σε ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο ή e-readers. ►Επίσης, έτοιμα για επανεκτύπωση, είτε σε offset είτε σε ψηφιακή εκτύπωση. ►Μετατροπή των ψηφιακών βιβλίων σε επεξεργάσιμα κείμενα για διορθώσεις, προσθαφαιρέσεις, αλλαγή γραμματοσειράς και layout (Ελληνικά και ξενόγλωσσα. ►Παρουσίαση - πώληση των βιβλίων σας στο Internet με το πρόγραμμα viewpage MS, μέσω ενός e-shop, είτε του www.bookstorehellas.gr, είτε ενός δικού σας e-shop που μπορούμε να σας δημιουργήσουμε. Εξοικονομήστε χρόνο και χρήματα κάνοντας την πιο έξυπνη και οικολογική επένδυση, ψηφιοποιώντας τα βιβλία σας!!! Διονύσου 68, Μαρούσι τ.: 210-6125101, 210-6129665, f.: 210-6125154 info@bookstorehellas.eu

INDEX_45


40

40

BITPINA Παντελής Σταματελόπουλος, Μαρία Ηλιοπούλου Ο κλέφτης του θησαυρού του Αλή πασά ΚΕΔΡΟΣ

Ο Αλή πασάς Τεπελενλής γεννήθηκε το 1744 και πέθανε το 1822, διαδραματίζοντας για περισσότερα από σαράντα χρόνια σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Ηπείρου, αφού υπήρξε διορισμένος πασάς των Ιωαννίνων από το 1788 μέχρι τις αρχές της Ελληνικής Επανάστασης. Στο απόγειο της δόξας του κατείχε μια μεγάλη περιοχή του ελλαδικού χώρου της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενώ έμεινε γνωστός για τον τρόπο με τον οποίο διοίκησε το πασαλίκι του σαν Ασλάνι (που σημαίνει λιοντάρι) των Ιωαννίνων. Μπροστά σ’ αυτό τον άνθρωπο φέρανε μια μέρα αλυσοδεμένο έναν νεαρό ταλαντούχο νέο, τον Πάνο. Ο Πάνος γνωρίστηκε με τη Ροδιώ, την πιο ταλαντούχα χορεύτρια του πασά. Η επανάσταση του 1821 ξεκινά και οι δύο νέοι δένονται μεταξύ τους με ένα χρυσό μυστικό. Ένα εφηβικό μυθιστόρημα που θέτει προβληματισμούς όπως η σημασία και η αξία των πραγμάτων, με αφορμή έναν αγώνα για ελευθερία, δικαιοσύνη και ευημερία. Ο Πάνος και η Ροδιώ παίρνουν θέση στη σύγκρουση και κάπου εκεί βρίσκεται και ο κρυμμένος θησαυρός του Αλή πασά.

Βίλη Σωτηροπούλου Κάθε Δευτέρα χωρίζουμε; ΣΟΚΟΛΗ-ΚΟΥΛΕΔΑΚΗ

Δημήτρης Βλαχοπάνος

Λίγο πριν τα σύννεφα Λίγο πριν τα σύννεφα, στο γκισέ του αεροδρομίου, ο Μάνος κι η Μαρία θα μετρήσουν απ’ τη ζωή τους την απουσία είκοσι χρόνων...

Θεμιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα | Τηλ.: 210 52.26.609 www.empiria.gr • www.avopolis.gr • www.brainfood.gr INDEX_45

Βάνα, 37 ετών, ηθοποιός, Δήμητρα, 41, καθηγήτρια αγγλικών, Ειρήνη, 40, αγιογράφος, Κλειώ, 26, σπουδάστρια δραματικής σχολής, Σόνια, 60 συν, οικιακά. Πέντε συνηθισμένες γυναίκες, τέσσερις «κολλητές» φίλες και μια μαμά συναντιούνται σε ένα σαλόνι, σε ένα σπίτι κάπου σε μια γειτονιά της Αθήνας. Έχουν καταγραφεί ουκ ολίγες φορές τα συμπτώματα γυναικών στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, είτε σε κινηματογραφικές παραγωγές είτε σε θεατρικά έργα, είτε σε βιβλία. Κάπως έτσι και οι πρωταγωνίστριες κάθε Δευτέρα χωρίζουν, καταφεύγουν η μία στη άλλη, κάνουν όνειρα, επιθυμούν ν’ αλλάξουν τη ζωή τους. Οι γυναίκες της Σωτηροπούλου καταθέτουν επί σκηνής την παραφροσύνη, τις ανασφάλειες, τα αδιέξοδα του φύλου τους. Τρεις από αυτές κοντεύουν τα σαράντα εντελώς αγχωμένες, ωστόσο κοινός παρονομαστής όλων τους είναι το αποκούμπι της φιλίας. Μπορεί να αντιπροσωπεύουν διαφορετικές γενιές, αλλά τα προβλήματά τους παραμένουν κοινά, όπως η διάψευση περί ισότητας των δύο φύλων. Όταν οι αντίπαλοι άντρες πλησιάζουν επικίνδυνα, θα τους δεχτούν ή θα τους απορρίψουν;

Δημήτριος Νικοπολιτίδης Λεξικό της ποντιακής διαλέκτου ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ Πρόκειται για μια ελληνική διάλεκτο η οποία θεωρείται ότι προέρχεται από την τοπική όψιμη ελληνιστική Κοινή. Το λεξιλόγιό της έχει επηρεαστεί από την τουρκική, όπως επίσης και από άλλες γλώσσες του Καυκάσου, των οποίων η επίδραση δεν έχει διακριβωθεί μέχρι τώρα. Αποτέλεσε αρχικά τη γλώσσα των Ελλήνων που κατοικούσαν στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας, οι οποίοι κατά τον 18ο και 19ο αιώνα μετανάστευσαν προς τη νότια Ρωσία και τον Καύκασο. Ο Μ. Τριανταφυλλίδης έχει διακρίνει τρεις ομάδες ιδιωμάτων εντός της διαλέκτου, τα οινουντιακά ιδιώματα, με αυξημένη νεοελληνική επίδραση μέσω της Κωνσταντινούπολης, τα τραπεζουντιακά ιδιώματα με μικρότερη νεοελληνική επίδραση, και τα χαλδιώτικα ιδιώματα με αυξημένη τουρκική επίδραση. Τα ποντιακά διατηρούν επίσης και αρκετά αρχαϊκά στοιχεία. Η συγγραφή του παρόντος λεξικού βασίστηκε στο Ιστορικόν Λεξικόν της Ποντικής Διαλέκτου του γλωσσολόγου Άνθιμου Παπαδόπουλου, με την προσθήκη και άλλων λέξεων και αποτελεί πόνημα πολυετούς έρευνας.

41

BITPINA Λίζη Καλλιγά Μετοίκησις

bookstore

hellas

the best choise on the web

∆ιαβ ά τα α στε στο γαπη ν υπ ξεφυ µένα σα ολογιστ ή λλίζ οντά ς βιβλία , ς τα !!!

ΚΥΒΟΣ Οι φωτογραφίες της Λίζης Καλλιγά στο παλιό Μουσείο Ακρόπολης συλλαμβάνουν και αποτυπώνουν μια κατάσταση αναμονής και αλλαγής. Ο χώρος από μόνιμο εκθεσιακό περιβάλλον έχει μετατραπεί σε τόπο καταγραφής, συσκευασίας και προσωρινής «αποθήκευσης» αρχαίων ελληνικών γλυπτών. Εκεί, αφού το μουσείο έκλεισε οριστικά, συγκεντρώθηκαν διάφορων ειδικοτήτων άνθρωποι, με σκοπό να προετοιμάσουν τα γλυπτά για την ασφαλή μεταφορά και νέα τους εγκατάσταση, εξού και ο τίτλος Μετοίκησις. Η καλλιτέχνιδα, φωτογραφίζοντας καθημερινά, με εξαντλητική επιμέλεια, κι ύστερα διορθώνοντας, επιλέγοντας και τυπώνοντας τις εικόνες, κατέγραψε με τον φακό της την πορεία ενός «ταξιδιού», της μετοίκησης δηλαδή των αρχαίων μαρμάρων από το παλαιό στο νέο μουσείο της Ακρόπολης. Ο εικαστικός σχολιασμός που μας παρέδωσε δεν αφορά εγκαταλελειμμένους χώρους ή γλυπτικές λεπτομέρειες, αλλά τις ίδιες τις μαρμάρινες μορφές, κρυμμένες κάτω από το περιτύλιγμά τους, ωθώντας μας να ανακαλύψουμε μέσα από τις αθέατες κινήσεις, σωματικές κλίσεις και εκφράσεις, «τη δυνατότητα της μετακίνησης, της ανανέωσης, της δράσης».

Περιηγηθείτε στο www.bookstorehellas.gr και πιστεύουμε ότι θα εντυπωσιαστείτε με τη χρηστικότητα του νέου τρόπου ανάγνωσης των βιβλίων... Best-sellers...

Βαγγέλης Μπέκας Φετίχ ΜΠΑΡΤΖΟΥΛΙΑΝΟΣ Φετίχ: «αντικείμενο θρησκευτικής λατρείας των πρωτόγονων λαών, στο οποίο αποδίδονται υπερφυσικές δυνάμεις και ιδιότητες», κάτι στο οποίο δίνεται υπερβολική σημασία και αξία, κάτι που προκαλεί διέγερση. Ο Παύλος ήταν μάστερ στα διαφημιστικά κείμενα, στις ιταλικές σπεσιαλιτέ και τις μοναχικές περιπλανήσεις. Μόνο που τελευταία προέκυψαν κάποια προβληματάκια… Από τότε που η κυβερνητική οδηγία υποχρέωσε τα βιβλιοπωλεία να μην τοποθετούν στα ράφια τους ποίηση, δεν είχε από πού να εμπνευστεί κι αυτό ήταν μόνο ένα από τα νέα μέτρα της κυβέρνησης για την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Μέτρα που έκαναν τους πλούσιους φτωχούς και τους φτωχούς φτωχότερους. Ο ρόλος του Ινστιτούτου είναι καθοριστικός για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος. Η Δανάη, η κοπέλα της απέναντι πόρτας, εμπλέκεται στις δραστηριότητες του οργανισμού. Ένα παράξενο βράδυ ζητά τη βοήθεια του Παύλου κι έτσι ξεκινά η ιδιόμορφη σχέση τους. Μια ιστορία που μπορεί να έχει μία και μοναδική έκβαση: να λύσουν τον γρίφο του Ινστιτούτου…

Θοδωρής Γεωργακόπουλος Αληθινές ιστορίες Οι απίστευτες, συναρπαστικές ζωές 14 μοναδικών Ελλήνων INTROBOOKS Δεκατέσσερις ιστορίες που διαδραματίστηκαν σε διαφορετικές εποχές και σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Όμως έχουν και κάτι κοινό μεταξύ τους. Σε όλες πρωταγωνιστούν είτε Έλληνες είτε άνθρωποι ελληνικής καταγωγής, που μπορεί μεν να μην είναι διάσημοι, η ζωή τους ωστόσο υπήρξε συναρπαστική και αξιομνημόνευτη. Άνθρωποι που έπαιξαν με τα όριά τους, άλλοι κέρδισαν και άλλοι έχασαν, οι στιγμές τους όμως υπήρξαν μοναδικές. Μια περιήγηση στις φυλακές του Ιράν, στα μπουντρούμια του Καΐρου, στην κόλαση του πολέμου του Ιράκ και στον Β΄ Παγκόσμιο, στα κελιά των μελλοθάνατων στη Φλόριντα ή στα άδυτα της CIA, στον εφιάλτη του Κίσινγκερ· από τα έδρανα της Φιλοσοφικής στις κορφές του Ταΰγετου, μέχρι το κυνήγι των χάκερ και το διάστημα, τα κείμενα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Esquire από το 2002 μέχρι το 2010. Είναι δείγματα αυτού που ονομάστηκε το 1973, όταν πρωτοεμφανίστηκε, «νέα δημοσιογραφία», αληθινές ιστορίες δηλαδή γραμμένες με μυθιστορηματικό ύφος και όχι καταγεγραμμένες σαν απλά γεγονότα.

Εξοικονομήστε χρόνο και χρήματα κάνοντας την πιο έξυπνη και οικολογική αγορά, διαβάζοντας ένα e-book!

www.bookstorehellas.gr info@bookstorehellas.eu


42

BITPINA Γιέρζι Γκροτόφσκι Για ένα φτωχό θέατρο ΚΟΡΟΝΤΖΗ

Ο Γκροτόφσκι, μεταπολεμικός θεωρητικός του θεάτρου, δάσκαλος και σκηνοθέτης, γεννήθηκε στις 11 Αυγούστου 1933 στο Ζέσουβ της Πολωνίας. Θεωρείται κατεξοχήν ριζοσπαστικός και δημιουργικός καλλιτέχνης ή κατ’ άλλους ένας «σύγχρονος προφήτης». Το 1959 δημιούργησε στην Οπόλ, μια πόλη στη νοτιοδυτική Πολωνία, το Θεατρικό Εργαστήρι. Το 1965 το Εργαστήρι μεταφέρθηκε στη Βρόκλαβ, πνευματική πρωτεύουσα της ανατολικής Πολωνίας και έγινε το πασίγνωστο πλέον Ινστιτούτο Έρευνας Ηθοποιίας. Πρόκειται για ένα ινστιτούτο που ερευνά τη θεατρική τέχνη και ειδικότερα την τέχνη του ηθοποιού. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε εκεί, έμεινε γνωστή ως «μέθοδος Γκροτόφσκι», στην οποία διακρίνει κανείς τα τεχνικά συμπεράσματα του Στανισλάβσκι και τις ιδέες του Αρτό αλλά και τις διδασκαλίες των ινδών Γκουρού. Πέρα από τη μεθοδολογική έρευνα και τις παραστάσεις, το Εργαστήρι αναλαμβάνει τη μόρφωση ηθοποιών και σκηνοθετών, ενώ διαθέτει και μόνιμο θίασο. Το παρόν βιβλίο είναι το πρώτο που συγκεντρώνει τα κείμενα του Γκροτόφσκι, παρουσιάζοντας τη μέθοδό του και τη φιλοσοφία του.

Ελίνα Καρόλου 180 δευτερόλεπτα ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ Ο Άγγελος, ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, τραυματίζεται σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα. Το αυτοκίνητο που οδηγούσε συγκρούεται μετωπικά με μια νταλίκα. Ο Άγγελος κείτεται αιμόφυρτος στον δρόμο, ο πόνος του σκίζει τα σωθικά, σειρήνες και κραυγές ανθρώπων, μετά κενό… Μα πώς έγιναν όλα τόσο γρήγορα, τι είχε κάνει λάθος; Για το επόμενο διάστημα νοσηλεύεται στο νοσοκομείο σε κώμα. Εκεί, στο μεταίχμιο μεταξύ ζωής και θανάτου, ξεκινά το προσωπικό του ταξίδι προς την αυτογνωσία και τη συνειδητοποίηση. Στον «δρόμο» του συναντά διάφορα πρόσωπα. Η συντροφιά τους τον κάνει να κατανοήσει τα λάθη του, προς την οικογένειά του και τους συνεργάτες του. Μετά το πρώτο επαγγελματικό στραπάτσο, ήρθε η καταξίωση, μια μικρή επικερδής επιχείρηση, βασισμένη ωστόσο στην εκμετάλλευση άλλων ανθρώπων. Μια αγαπημένη οικογένεια που διαλύεται, όταν αποφάσισε να αποποιηθεί τον ρόλο του αφοσιωμένου συντρόφου και πατέρα, συνάπτοντας εξωσυζυγικές σχέσεις. Και τώρα μόνος του στο αποστειρωμένο δωμάτιο ενός νοσοκομείου, αποφασισμένος να επανορθώσει για όσα στραβά έπραξε.

Σοφία Ζυγά Εισαγωγή στη Νοσηλευτική Επιστήμη ΒΗΤΑ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Η Νοσηλευτική αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του συστήματος φροντίδας υγείας, που περιλαμβάνει την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη της ασθένειας, τη φροντίδα των ψυχικά ή σωματικά ασθενών και των ατόμων με αναπηρία. Το παρόν σύγγραμμα πραγματεύεται την έννοια της νοσηλευτικής, τον ρόλο, τα καθήκοντα και τη φιλοσοφία που πρέπει να διέπουν το επάγγελμα του νοσηλευτή, καθώς επίσης και την οριοθέτησή του. Αυτή η εισαγωγική προσέγγιση της νοσηλευτικής επιστήμης και πρακτικής πραγματοποιείται μέσα από τη φιλοσοφία, την ιστορία, το πλαίσιο των εννοιών της υγείας και της ασθένειας, των θεωριών της νόσου και της παθογένειας, όπως επίσης και των ηθικών, δεοντολογικών, νομικών κανόνων, και των προοπτικών που σχετίζονται με το επάγγελμα. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζονται σύγχρονοι νοσηλευτικοί ρόλοι που καταδεικνύουν την εξέλιξη και τη διεύρυνση του νοσηλευτικού επαγγέλματος και ευαισθητοποιούν τους νέους νοσηλευτές για την αναζήτηση νέων επαγγελματικών δρόμων. Στη συγγραφή συμμετέχουν νοσηλευτές και ειδικοί επιστήμονες σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια Νοσηλευτικής Σοφία Ζυγά.

INDEX_45

Κωνσταντίνα Μόσχου, Γεωργία Παπαλυμπέρη Αγάπησα τον δολοφόνο μου ΜΙΧΑΛΗ ΣΙΔΕΡΗ Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, μια φαινομενικά απλή ιστορία σε μαύρο φόντο, όπου κάθε λεπτό μετράει γιατί μπορεί να είναι ανατρεπτικό. Όταν η Στέλλα γνωρίσει τον Νικήτα, η αλήθεια και το ψέμα θα γίνουν έννοιες ταυτόσημες. Ο Νικήτας αποφασίζει να ακολουθήσει στωικά τη μοίρα του. Η Στέλλα, από την άλλη, παίρνει τον δρόμο που της υπαγορεύει η καρδιά της. Κάπου εκεί μπλέκονται η εξιχνίαση ενός φόνου, ο μύθος του ιππότη, που κάθε γυναίκα περιμένει, η δύναμη της φιλίας, το οργανωμένο έγκλημα, όλα περιστρεφόμενα γύρω από τον έρωτα. Η Στέλλα, ανυποψίαστη, ακολουθεί ένα μονοπάτι που χαράχτηκε ερήμην της με προκάλυμμα την αγάπη. Ξεκίνησε μόνο για να το βαδίσει μαζί του. Εκείνος όμως κινείται μυστηριωδώς πιο γρήγορα. Στη διασταύρωση θα φτάσει πρώτος. Άραγε ποιον δρόμο θα διαλέξει; Όπως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, έτσι και η αλήθεια έχει τουλάχιστον δύο εκδοχές. Από τον αόρατο εχθρό που απειλεί τους δύο ήρωες, μόνο ένας από μηχανής θεός μπορεί να τους γλιτώσει...

%¹²»¯± ¿¾Ä ½µÆÈÀ¯¶¾Ä¼ £ ¤£ ¤ £ ¹±Ã¯ ´µ µÃÀ¬Á ¿À¾²±Ã¬º¹± H Μαρία-Χριστίνα δε νυστάζει. Δε θέλει να κοιμηθεί. Η μαμά όμως της λέει να κλείσει τα ματάκια της και να μετρήσει προβατάκια! Η Μαρία-Χριστίνα σκέφτεται τα κάτασπρα, στρουμπουλά προβατάκια κι αρχίζει να τα μετράει: «Ένα, δύο, τρία, τέσσερα...» Αλλά δε βλέπει το πέμπτο... Πότε επιτέλους θα μαζευτούν όλα τα προβατάκια για να κοιμηθεί κι εκείνη ήσυχη;

Νέο

Φεριντούν Ζαΐμογλου Λεϊλά ΕΣΤΙΑ Μέσα του 20ού αιώνα. Η Λεϊλά ζει στα βάθη της Ανατολίας. Νιώθει εγκλωβισμένη στο συντηρητικό περιβάλλον που την περιτριγυρίζει, μια κοινωνία θρησκόληπτη, γεμάτη προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες, που επιβάλλει την ηθική της σεμνοτυφίας. Σ’ αυτό τον ασφυκτικό κλοιό, πρωτοστατεί ο «άντρας της μητέρας της», ένας βάναυσος, μοχθηρός και άξεστος άνθρωπος. Η Λεϊλά αρνείται πεισματικά και με όποιο κόστος να τον ονομάσει πατέρα της. Ο αναγνώστης παρακολουθεί τη σκληρή ζωή της κοπέλας και την πορεία της προς τη χειραφέτηση, την ωριμότητα και τελικά τη λύτρωση. Ο Φεριντούν Ζαΐμογλου συνθέτει την εικόνα της τουρκικής επαρχίας που έχει πολλά κοινά με την ελληνική ύπαιθρο της ίδιας χρονικής περιόδου, αλλά και της Κωνσταντινούπολης, όταν η ελληνική κοινότητα αριθμούσε ακόμα πολλά μέλη. Η περιγραφή μιας κοινωνίας που θεωρεί ότι θα υποστεί διάβρωση από τα ήθη της Δύσης, η πολυσήμαντη έννοια της προόδου που αλλάζει σημασία κατά το δοκούν, ανάλογα με τα χείλη από τα οποία προφέρεται.

B c CaptainBook.gr

ÝøČüĄ ýĄýćĄPāçĂĉĐ

ÝĈăwĀċĊČĉĒ

ÝøČüĄ ČĒĂĂċüāöüĐ

ÓăwĉČøĀĒČĀ wùĈĉĐ

čĉ ýĄýćøĉ ČĉĒ

XXX DBQUBJOCPPL HS * * NPSF UIBO B CPPLTUPSF

o B n i a t Cap

Σκοτώνει ο θυμός τη σχέση σας; ¡ ¢ £ ¤£ ¤ £ · ŵ̳µ¹Á

£ ¤£ ¤ £ ¡¾¹±¼¾Ì µ¯¼±¹ ±Äî · ¾̿±

Νίκος Κ. Κυριαζής Μαραθώνας και Ελευθερία

· ¤¥¡©£

ΙΩΛΚΟΣ Η Μάχη του Μαραθώνα πραγματοποιήθηκε το 490 π.Χ. και υπήρξε το αποκορύφωμα της πρώτης προσπάθειας των Περσών, υπό την ηγεσία του βασιλιά Δαρείου Α’, να καταλάβουν τον τότε ελλαδικό χώρο. Η νίκη στον Μαραθώνα σήμανε το τέλος της πρώτης περσικής εισβολής και την υποχώρηση του στρατού των Περσών στην Ασία. Ο μύθος λέει ότι το νικηφόρο αποτέλεσμα της μάχης μετέφερε σαν είδηση στην Αθήνα ο Φειδιππίδης, αναφωνώντας «Νενικήκαμεν». Δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά, το μυθιστόρημα Μαραθώνας και Ελευθερία ζωντανεύει εκείνη την ιστορική περίοδο. Ο αναγνώστης μεταφέρεται στο πεδίο της μάχης, δίπλα στους Αθηναίους και τους Πλαταιείς, τον Κλεισθένη, τον Μιλτιάδη, τον Θεμιστοκλή, τον Αριστείδη και τον Κλεομένη. Παρακολουθεί τις διεργασίες στην εκκλησία του δήμου, συμμετέχει στους Ολυμπιακούς αγώνες, πολεμά στον Μαραθώνα… Όλα μέσα από την αφήγηση του κεντρικού πρωταγωνιστή που νιώθει τη φρίκη της μάχης και τη χαρά της νίκης. Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας και επικεντρώνει επιπλέον στα ήθη και της αξίες της εποχής.

cB

Των Δρ. ΚΙΜ ΠΑΛΕΓΚ – Δρ. ΜΑΘΙΟΥ ΜΑΚ ΚΕΪ

Νίκησε το θυμό και την υπερένταση τώρα! Δρ. ΡΟΝ ΠΟΤΕΡ-ΕΦΡΟΝ

£ ¤£ ¤ £ µ ¾Ä ±À­Âµ¹ þ ³¬»±

£ ¤£ ¤ £ ¹ ů»¾¹

· ¤¥¡©£

· ¤¥¡©£

»·²Âãºé ¤¥

º±¹ ³¹± ¼µ±À¾ÌÁ ±¼±³¼ÍÂõÁ µ ±¿±¹Ã®Âµ¹Á Z Z Z S V L F K R J L R V J U

Οδηγοί «πρώτων βοηθειών» που θα σας βοηθήσουν να βγείτε από την παγίδα του θυμού και να βελτιώσετε τις σχέσεις σας σε όλα τα επίπεδα. Τα βιβλία ανήκουν στην επιτυχημένη σειρά: Γνώρισε και βελτίωσε τον εαυτό σου

2 £ £ ¨¥§ £ ¤ ¥

b

¡ ¤ ¥£ ¤ £¤ § ¤ £¥ ¤¢©£ { ©¦ £ £ ¡ ¥£

Θεμιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα | Τηλ.: 210 52.26.609 www.empiria.gr • www.avopolis.gr • www.brainfood.gr


44

BITPINA Επίκουρος Ηθική Η θεραπεία της ψυχής

Κώστας Δανδουλάκης Τα δέκα χρυσά δουκάτα της Σπιναλόγκας

ΖΗΤΡΟΣ

ΦΙΛΝΤΙΣΙ

Ο Επίκουρος επιστρέφει στην Αθήνα κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, δημιουργώντας τη δική του σχολή, τον Κήπο, όπου δεν διδάσκει τη φιλοσοφία ως σύνολο γνώσεων αλλά την ασκεί ως θεραπευτικό τρόπο ζωής μέσα στην κοινότητα των φίλων. Η θεωρία του έχει στόχο την αναζήτηση των αιτιών της ανθρώπινης δυστυχίας και των εσφαλμένων δοξασιών που την προκαλούν, ώστε να υπάρξει η αντιπρόταση για την προοπτική μιας ευχάριστης ζωής που επιτυγχάνεται με την απουσία του πόνου και φόβου και με τη βίωση μιας ζωής αυτάρκους. Τι είμαι; Πώς αντιμετωπίζω τους θεούς και τον θάνατο; Πώς μπορώ να ευτυχήσω; Είμαι ελεύθερος; Γιατί να νοιάζομαι για τους άλλους; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να απαντήσει με απλή και κατανοητή γλώσσα, έξω από στείρες ηθικολογικές κρίσεις. Ο τόμος περιλαμβάνει μια συλλογή κειμένων του Επίκουρου, μεταφρασμένα από τον Γ. Ζωγραφίδη, ο οποίος παραθέτει επίσης πλούσιο υλικό από δευτερογενείς πηγές, εξασφαλίζοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον φιλόσοφο.

Σπύρος Κουρκουνάκης Το παραμύθι της Ευτυχίας ΙΑΝΟΣ Το παραμύθι της Ευτυχίας αποτελείται από τους στίχους των δισκογραφημένων τραγουδιών της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Περιλαμβάνει επίσης δύο ανέκδοτα τραγούδια με στίχους της, ένα του Μάνου Λοΐζου και ένα του Δήμου Μούτση, το χειρόγραφο ενός άγνωστου μέχρι σήμερα τραγουδιού, καθώς και ολόκληρη την ποιητική της συλλογή «Πνοές», που εκδόθηκε το 1931. Στην έκδοση συμπεριλαμβάνονται και κείμενα των: Λευτέρη Παπαδόπουλου, Μάνου Ελευθερίου, Κώστα Γεωργουσόπουλου, Γιώργου Τσάμπρα και Αντώνη Παπαϊωάννου. Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, η λεγόμενη και παραμυθατζού, σημάδεψε με τους στίχους της το ελληνικό τραγούδι των δεκαετιών του ’50 και του ’60. Το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει πραγματικά τη δουλειά της, αφού τους στίχους της κάποιες φορές τους οικειοποιούνταν πλήρως άλλοι δημιουργοί και κάποιες άλλες δεν έμπαινε καν το όνομά της στους δίσκους. Το βιβλίο αυτό ασχολείται κυρίως με τον λόγο της, τον τρόπο γραφής της, τη θεματολογία και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούσε, καθώς και με τις συνεργασίες της, αναλύοντας περίπου 350 τραγούδια.

Αστέριος Παντοκράτορας Τα νεκρά περιστέρια και η μεγάλη έκρηξη Μικρές ιστορίες από το χώρο της επιστήμης ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Η ιστορία της επιστήμης, όπως και άλλων τομέων, έχει καθοριστεί εν πολλοίς από τη δραστηριότητα συγκεκριμένων ανθρώπων. Το βιβλίο αποτελεί μια συλλογή από ιστορίες τέτοιων ανθρώπων, των οποίων το έργο συνέβαλε στην εξέλιξή της. Κάποιοι από αυτούς τους επιστήμονες είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό, μεγάλη έμφαση όμως δίνεται στους άγνωστους, στους αφανείς «επιστήμονες ήρωες», από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Είναι γεγονός ότι οι μαθητές διδάσκονται την επιστημονική γνώση και θεωρία χωρίς να γίνονται κοινωνοί της έρευνας που προηγήθηκε των συμπερασμάτων, χωρίς εντέλει να κατανοήσουν ότι η κατάκτηση της γνώσης εξαρτάται από την ύπαρξη ενός ανοιχτού τρόπου σκέψης. Παράδειγμα, ο Άρνο Πενζίας και ο Ρόμπερτ Ουίλσον. Οι δύο ερευνητές είχαν την ιδέα να χρησιμοποιήσουν μια απλή κεραία για αστρονομικές παρατηρήσεις και τη μετέτρεψαν σε ραδιοτηλεσκόπιο. Στρέφοντάς την προς το διάστημα, έλαβαν ένα άγνωστο μέχρι τότε σήμα. Τώρα για ποιον λόγο αναγκάστηκαν, για να ανακαλύψουν την προέλευσή του, να καθαρίσουν κουτσουλιές και να σκοτώσουν περιστέρια…

INDEX_45

«Όποιος ακουμπά αυτό το νόμισμα, να πεθαίνει. Να σκοτώνεται με άγριο θάνατο και το αίμα του να πληρώνει για το δικό μου». Αυτήν την κατάρα είχε ρίξει ο πειρατής σε όποιον άγγιζε το χρυσό του νόμισμα, τα δέκα χρυσά δουκάτα. Κατάρα που έπιασε για αρκετά χρόνια, ωστόσο η αρνητική της επίδραση σταμάτησε όταν ο άντρας της Μαρίνας πέταξε το νόμισμα στη θάλασσα. Η Μαρίνα γεννήθηκε στη Σπιναλόγκα, δεν είχε όμως λέπρα και δόθηκε για υιοθεσία. Στον λαιμό του το κοριτσάκι είχε περασμένο το νόμισμα σαν μενταγιόν, δώρο των γονιών του, κι ενώ δεν παρουσίασε ποτέ τη νόσο Χάνσεν, πέθανε πολύ νέα. Το νόμισμα όμως εξακολουθεί να κυκλοφορεί ακόμα ανάμεσά μας. Ο συγγραφέας διηγείται την ιστορία του πολύπαθου κρητικού νησιού, της Σπιναλόγκας, από την εποχή των Ενετών (1578), λίγο πριν το χτίσιμο της Φορτέτσας στον κόλπο του Μεραμπέλλου, την περίοδο της τουρκοκρατίας, της ιταλικής και γερμανικής Κατοχής μέχρι και το 1957, που έπαψε να είναι η φυλακή-κολαστήριο των λεπρών.

Γιώργος Ξυλούρης Αν ήξερα ότι δεν θα ερχόσουν, θα είχα φύγει Ιστορίες για τη στεριά και τη θάλασσα ΓΑΤΑ Μια συλλογή ιστοριών για τη στεριά και τη θάλασσα, γι’ αυτούς που περιμένουν και αυτούς που δεν πήγαν ποτέ. Ο πολυσύχναστος παραλιακός δρόμος, η σειρά των νεοκλασικών κτιρίων του λιμανιού, ένας τόπος δίπλα στη θάλασσα. Σημείο συνάντησης το καφενείο στην πλατεία, πληροφορίες για την ώρα να δίνει το μεγάλο ρολόι της εκκλησίας. Συναντήσεις με διάφορες αφορμές, επαγγελματικές, οικονομικές, οικογενειακές και τη σερβιτόρα με το μαλλί μαστίγιο να κινείται αγέρωχα στον χώρο. Αυτοί που περιμένουν σκέφτονται θέματα που αφορούν κυρίως το παρελθόν τους. Θυμούνται αγαπημένα τους πρόσωπα, τους γονείς τους, το περιβάλλον στο οποίο γεννήθηκαν, τα προβλήματα που έχουν αντιμετωπίσει, τη ζωή τους ολόκληρη, εν μέσω ενός πολύ ζεστού καλοκαιριού. Ωστόσο, είναι τελείως διαφορετικά να ζεσταίνεται κανείς ευρισκόμενος δίπλα στη θάλασσα, το υγρό στοιχείο μετριάζει κάθε βασανιστικό καλοκαιρινό καύσωνα. Ένας άντρας που περιμένει τον Πολύδωρα και τις νομικές συμβουλές του, μια γυναίκα με ένα λινό άσπρο φόρεμα περιμένει τη φίλη της Τέτα. Στην αναμονή λοιπόν…

Whο is Who στην Ελλάδα Όπως κάθε χρόνο, έτσι και για το 2010, κυκλοφόρησε ο τόμος του Whο is Who για την Ελλάδα από τις εκδόσεις Ηϋbners. Αυτή η ανανεωμένη 5η έκδοση περιλαμβάνει πάνω από 5.000 βιογραφικά προσωπικοτήτων από διάφορες επαγγελματικές ομάδες, όπως ακαδημαϊκούς, γιατρούς, πολιτικούς, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες κ.ά. Το Whο is Who θεωρείται ένα πολύ σημαντικό επικοινωνιακό εργαλείο, δεδομένου ότι περιλαμβάνει πληροφορίες σύντομες και περιεκτικές οι οποίες είναι χρήσιμες για ιδιωτικές και επαγγελματικές επαφές. Στα στοιχεία του περιλαμβάνονται και ιστορικά ντοκουμέντα. Ο τόμος είναι δερματόδετος με χρυσή επιγραφή στο εξώφυλλο, ενώ οι επιχρυσωμένες σελίδες προστατεύουν το έργο από τη φθορά. Εκτός από τον δερματόδετο τόμο κυκλοφορεί και η λινόδετη έκδοση. Το Whο is Who που λειτουργεί στην Ελλάδα και σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο συνεργατών-συντακτών που έρχονται σε προσωπική επαφή με κάθε βιογραφούμενη προσωπικότητα, γεγονός που καθιστά τα παρεχόμενα στοιχεία τεκμηριωμένα και άκρως αξιόπιστα.


46

αυτοπαρουσιάσεις

Μαρία Στασινοπούλου

ΑΥτοποαρουσιασεισ

Δυσκολεύτηκα να ταξινομήσω τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο σε κάποιο από τα γνωστά είδη του λόγου. Επιλέξαμε με την εκδότρια το «αφηγήματα», που μπορεί να στεγάσει πολλά. Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι τα κείμενα αυτά, αλλά ξέρω τι δεν είχα πρόθεση να είναι: Δεν είναι μαργαριτάρια, για παράδειγμα, που παραβλέποντας τη δική σου ημιμάθεια σε κάνουν να γελάς με τις… βλακείες των άλλων. Δεν είναι απλές αναμνήσεις ενός απόμαχου της έδρας και του σχολείου. Δεν είναι νοσταλγικές αναλαμπές ενός συνταξιούχου εκπαιδευτικού, παρότι τα διατρέχει, ίσως, ένα ανεπαίσθητο αεράκι αναπόλησης και νοσταλγίας. Δεν θα ήθελα να διαβαστούν ως ανέκδοτα. Αν πρέπει, όμως, να δώσω καταφατική απάντηση, γιατί ο ορισμός δεν γίνεται με άρνηση, θα απομονώσω ένα απόσπασμα από το εισαγωγικό κείμενο: «Είναι χνάρια πάνω στα οποία περπάτησε ένας άνθρωπος και διαμόρφωσε τον μικρόκοσμο της προσωπικής του βιοφιλοσοφίας. Είναι μνήμη παιδαγωγική

ή, ίσως, και μνήμη παιδαγωγός». Είναι ακόμη ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τα παιδιά εκείνα που γέμισαν, και γεμίζουν, ομορφιά και χρώματα τη ζωή μου. Πάντα προσπαθούσα να ακούσω τον σφυγμό των μαθητών. Τα λόγια του Γκαίτε στον Έκερμαν μου δείχνανε τον δρόμο: «Το σπουδαίο είναι να εναρμονίζεται με την ιδιοσυγκρασία μας εκείνος που γυρεύουμε να μας διδάξει. Αλλιώς δεν θα μας δώσει μήτε καλό μήτε κακό». Από την άλλη, δεν ήθελα να είναι βιβλίο δασκαλίστικο ή να έχει συμβουλευτικό ύφος. Το πεδίο έμπνευσης ήταν ολισθηρό και επικίνδυνο· υπήρχε φόβος η αφήγηση να μεταπέσει στην ιλαρότητα ή στον γλυκερό συναισθηματισμό. Πρόθεσή μου ήταν τα αποστάγματα από τις διδακτικές εμπειρίες να βγαίνουν σαν κουβέντες καθημερινές και όχι σαν υποδείξεις από καθέδρας. Γι’ αυτό και αντέστρεψα τη θέση των επιμυθίων και από το τέλος, όπου ανήκουν κανονικά, τα έβαλα στην αρχή ως τίτλους. Η πρόθεση όμως δεν εξασφαλίζει την επιτυχία. Δεν ξέρω πόσο τα κατάφερα.

Κυρία, με θυμάστε;

Μιλτιάδης Τσαπόγας

47

Μία ομάδα ατόμων πριν από τρία περίπου χρόνια ξεκίνησε κάτι διαφορετικό: ταξιδέψαμε σε ολόκληρη την Ελλάδα αναζητώντας μέρη που θα μπορούσαν να μας παραξενέψουν. Κάπως έτσι ανακαλύψαμε τον ελληνικό Πύργο του Άιφελ, τις πυραμίδες της Πελοποννήσου, το Κάστρο των Παραμυθιών, το Χωριό των Αγαλμάτων, το μακάβριο μνημείο που φυλάει (κυριολεκτικά) την καρδιά του Λόρδου Βύρωνα και πλήθος άλλων. Όσο περνούσαν τα χρόνια, τόσο μετρούσαμε χιλιόμετρα και ο αριθμός των παράξενων τοποθεσιών αυξανόταν με γοργούς ρυθμούς. Αυτές τις τοποθεσίες μοιραζόμασταν με παράξενους συνταξιδευτές μέσω του Τύπου και στο διαδίκτυο. Βλέποντας όμως τον όγκο των πληροφοριών που συγκεντρώναμε, συνειδητοποιήσαμε ότι μπορούμε να «στηρίξουμε» κάτι πραγματικά μοναδικό: μια σειρά ταξιδιωτικών οδηγών pure

παραξενιάς της χώρας μας! Τι σκοπεύουμε όμως με αυτό; Να προτείνουμε στον Έλληνα ταξιδιώτη έναν εναλλακτικό τρόπο ταξιδιού, πιο ουσιαστικό, που κρύβει πολύ πιο έντονες συγκινήσεις και εμπειρίες. Ένα είδος ταξιδιού που ταιριάζει γάντι στη χώρα μας και θα μας βοηθήσει να την ανακαλύψουμε εις βάθος, πέρα από τα τουριστικά στερεότυπα. Η ιδέα του Παράξενου Ταξιδιώτη μπορεί να μας μετατρέψει από τουρίστες στην ίδια μας τη χώρα σε ταξιδιώτες ουσίας. Τι πιο σημαντικό από αυτό;

Παράξενος ταξιδιώτης Άγνωστη Πελοπόννησος

ΚΙΧΛΗ

οξυ

Δανάη Σούλη

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε νοηματικά μέρη, σε αυτό που η αντίληψή μου χάνει από εμένα και σε αυτό που ξανακατακτά. Πώς μέσα από την αναγνώριση ότι ήμουν μητέρα της μαμάς μου έγινα μάνα του εαυτού μου. Πώς θυμήθηκα την επιθυμία μου πράττοντάς την και διαχωρίστηκα από τη μητρική μάθηση της στέρησης. Ξέφυγα από τον τρόμο να μην την μιμηθώ άθελά μου. Πώς κατανοείς τον εαυτό σου όταν σου τον διηγούνται και πώς αποφασίζεις να τον διηγηθείς εσύ σε σένα. Τι σημαίνει ζω παραποιημένη· τι πρέπει να αντέξεις να δεις για να αρχίσει αυτό να αλλάζει. Τι σημαίνει αυτός ο επαναπροσδιορισμός του εαυτού. Μια διαδρομή από το ζω στο υπάρχω. Πώς από το έξω (δημόσιο) φτάνεις στο μέσα (ιδιωτικό). Μια παρατήρηση στην αντίληψη του φόβου που σου έχει επιβληθεί και που έχει ονομαστεί «αγάπη». Μια διαδρομή της σκέψης που οδηγεί τον αναγνώστη στον τόπο του θρυμματισμένουθραυματισμένου εαυτού σου, του μόνου που γνωρίζει πώς να βγει από τις αόρατες φυλακές του. Με τον καιρό-Θεό να αρχίζει τη διήγηση, κάθε κεφάλαιο οδηγεί σε σημεία της

Το σχίσιμο ΗΡΙΔΑΝΟΣ

INDEX_45

αυτοβιογραφίας. Το σύνολο των κεφαλαίων είναι ένα βλέμμα που απομακρύνεται από μένα –διαμέσου του καιρού– για να μπορέσει να με φτάσει· μια παρατήρηση που βγαίνει «έξω» για να βρει την ασφάλεια που της χρειάζεται για να επιστρέψει μέσα μου. Ένας τρόπος σκέψης διασχίζει ελλειπτικά γεγονότα της αυτοβιογραφίας. Μοιάζει η προτεραιότητά της να έρχεται τυχαία από τον δημόσιο τόπο· τυχαία, μέρα με τη μέρα. Η διαδρομή από το συμβιωτικό στο μη συμβιωτικό γίνεται τελικά διήγηση του ανθρώπινου τραύματος. Είμαστε οι παρορμήσεις μας, οι επιθυμίες μας και οι θυμοί μας. Δεν ξέρω πόσοι από εσάς είχατε χώρο ως παιδιά· τι υπήρχε ελεύθερα αφημένο ακόμη και στο ίδιο σας το σώμα, που να μη σας επιβάλλεται, ποιοι πρέπει να είστε. Δεν ξέρω από πόσες συρραφές είστε φτιαγμένοι και πόσα κομμάτια μπορείτε να αναγνωρίσετε ως δικά σας· πόσοι αμυνθήκατε με φανερές επαναστάσεις και πόσοι μέσα από προσωπικές σιωπές· ποιοι κατακτήσατε εξωτερικό χώρο και ποιοι ανοίξατε το εσωτερικό σας εκτόπισμα· ποιοι δρουν και ποιοι ακόμη αντιδρούν· ποιοι φαίνεται ότι είναι ακινητοποιημένοι, ενώ λείπουν από καιρό· ή ακόμη ποιοι θα μείνουν χαμένοι· ποιοι εαυτοί κατάφεραν κρυφά να κρατηθούν δικοί σας, μέσα από ποιους κωδικούς καταφέρνετε να αναγνωρίσετε το στίγμα σας· να διακρίνετε αυτή την αμυδρή διαχωριστική γραμμή που μας ασφαλίζει.

INDEX_45


48

48

Γιάννης Μαριδάκης Λαγού μαλλί ΕΣΤΙΑ

πίσω από τη βιτρίνα Στις σελίδες που ακολουθούν θα βρείτε κριτικές και παρουσιάσεις βιβλίων από δόκιμους συγγραφείς, βιβλιοκριτικούς και αρθρογράφους αλλά και από «απλούς» αναγνώστες. Όπως πάντα, το περιοδικό είναι ανοιχτό σε όλους και υποδεχόμαστε με χαρά τις κριτικές σας για INDEX_45 τα βιβλία που αγαπήσατε ή αντιπαθήσατε. gnomi@indexmag.gr

INDEX_45

Αν ήθελε κανείς να προσδιορίσει ένα συγγραφικό φαινόμενο των τελευταίων χρόνων, αυτό σίγουρα θα άκουγε στο όνομα Γιάννης Μακριδάκης. Πράγματι, τέσσερα πεζογραφικά έργα σε μια τετραετία, όλα ν’ αγγίζουν το τέλειο, το ένα ποιοτικότερο του άλλου. Ξεκινώντας απ’ το Ανάμισης ντενεκές (2008), ακολουθεί η νουβέλα Η δεξιά τσέπη του ράσου (2009), στη συνέχεια το Ήλιος με δόντια (2010) και τέλος η υπό συζήτηση νουβέλα Λαγού μαλλί (2011). Σύμφωνα δε με τις πληροφορίες μας, υπάρχει έτοιμο ένα ακόμη πεζογράφημα, πέμπτο στη σειρά, με το οποίο ο συγγραφέας θα κλείσει έναν πρώτο κύκλο έργων, που το κοινό τους σημείο είναι το νησί της Χίου ως τόπος δράσης και παράλληλα η έντονη δημοσιογραφική έρευνα, που φτάνει μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Τι είναι όμως το Λαγού Μαλλί; Ένας καπετάνιος αφήνει την τελευταία του πνοή έχοντας βιώσει ακόμη και την οικονομική κρίση, τα μέτρα που λαμβάνονται μετά την επέμβαση των τροϊκανών και τη λαϊκή δυσφορία που αυτά προκαλούν. Τέσσερις άνθρωποι, εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, παρακολουθούν το ξόδι του, συνεπαρμένοι απ’ το γεγονός και ενθυμούμενοι σκηνές απ’ την κοινή ή ατομική επαφή τους με τον καπτα-Σίμο. Στο τέλος σχεδιάζουν ακόμη και την πυρπόληση του καραβιού του καπετάνιου, κατά την ύστατη επιθυμία του, έτσι ώστε το δράμα να πάρει αληθινό χαρακτήρα. Όλα γύρω και μέσα στο λιμάνι της Χίου. Το βιβλίο παρουσιάζει όλα εκείνα τα στοιχεία που η πεζογραφία του Μακριδάκη ανέδειξε: γρήγορος ρυθμός, έντονη εικονοπλασία, δραματοποίηση, χιούμορ ενίοτε, βαθιά χαραγμένες προσωπικότητες, λαϊκοί ήρωες και πάνω απ’ όλα ο γενέθλιος τόπος πανταχού παρών. Η γλωσσική προσαρμογή επίσης τοποθετημένη στη λαλιά της ιδιαίτερης πατρίδας του· το ύφος ανάλαφρο για να δένει με το τραγικό· η ατμόσφαιρα συγκινητική και αισθησιακή· το όλο εγχείρημα συντριπτικά και ψυχολογικά μαρτυρικό. Η νουβέλα ξεκινά και τελειώνει έχοντας περιγράψει, ακόμα και ως υπόθεση, μια συνολική ιστορία, η οποία όσο απλή φαίνεται τόσο δύσκολα μπορεί να μεταφερθεί στο χαρτί. Κι αυτό γίνεται γιατί, πέρα από τους διαλόγους που προχωράνε τον μύθο, υπάρχουν οι σημαδιακοί συλλογισμοί, οι οποίοι χρειάζονται ειδική επεξεργασία, προκειμένου να λειτουργήσουν και παράλληλα να κρατήσουν το αναγνωστικό ενδιαφέρον στο ίδιο επίπεδο. Συμπερασματικά, μια πεζογραφική αλληγορία, που κινείται στα όρια της φαντασίας μόνο όταν ο καπετάνιος αδυνατεί να ενεργήσει. Γιατί σε όλο το υπόλοιπο έργο η προσωπικότητά του, καταλυτική, σαρώνει την οικονομική και κοινωνική κρίση και ταλαντεύεται ανάμεσα στην εκδίκηση και την τιμωρία, στην πράξη και την αναχώρηση. Η εκπληκτική ικανότητα του Μακριδάκη να αφουγκράζεται και να συναναστρέφεται, ως ίσος προς ίσον, λαϊκούς ανθρώπους του νησιού του, να υιοθετεί τις πίκρες και τις αγωνίες τους, να εμπνέεται ιστορίες που απαιτούν στη συνέχεια μυθοπλαστικές διεργασίες και γίνονται έργα τέχνης, είναι τόσο μεγάλη, που προκαλεί έκπληξη, μόνον όμως για τους αμύητους δέκτες. Γιατί οι μυημένοι βλέπουν στο έργο του –και πάντα τηρουμένων των αναλογιών– έναν σύγχρονο Παπαδιαμάντη της Σκιάθου, στα όρια της Χίου. Χρίστος Παπαγεωργίου, ποιητής-κριτικός λογοτεχνίας

Fernando Aramburu Ο τρομπετίστας GEMA Οι εικόνες της ζωής στη σύγχρονη Ισπανία σηματοδοτούν εντονότατους χρωματισμούς, καθώς αναφαίνονται ολοζώντανες στις σελίδες του προκείμενου πεζογραφήματος. Και οι υπαρξιακές αναζητήσεις των ανθρώπων της ισπανικής καθημερινότητας εμπλέκονται, με εντυπωσιακή αφηγηματική καθαρότητα, στα επεισόδια ακμής ή παρακμής της ανθρώπινης συμπεριφοράς, αναλόγως των συνθηκών και της διάθεσης των ηρώων, που άγονται και φέρονται απ’ τους σύγχρονους περισπασμούς. Η πολιτιστική τοποθέτηση των Ισπανών βρίσκει αξιότατο παρουσιαστή της σημερινής κατάστασής της, όπως

49

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ ακριβώς και οι δημιουργημένοι τώρα όροι και συνθήκες της ζωής, προσαρμοσμένοι πλέον στους κανόνες της ευρωπαϊκής κοινής θεώρησης και πρακτικής. Οι προσπάθειες του τρομπετίστα Λακούνθα να αναδειχθεί μέσω της μουσικής της τρομπέτας του, παρά την υποστήριξη της φίλης του Παουλίνα ντε λα Ρίβα, που τον έτρεφε κιόλας, δεν βρίσκουν πληρέστερη ανταπόκριση, εμποδιζόμενες από τα οικογενειακά βάσανα, τους θανάτους, αλλά και τις ακαταστάλαχτες τύψεις του αδερφού του Λάλο, τύπου ακρότατα συναισθηματικού, συνεχώς πιεζόμενου από το γεγονός του αθέλητου δυστυχήματος που προκάλεσε με τον θάνατο ενός αγοριού κάτω από τις ρόδες του αυτοκινήτου του. Εξαιρετικό αφήγημα, επαναλαμβάνω, ζωντανή εικονογράφηση της σύγχρονης πραγματικότητας στην Ισπανία και, κατά την άποψή μου, σημαντικότατο ανάγνωσμα, το οποίο θα μείνει αλώβητο στη διαδρομή του χρόνου, ως σπουδαίο δείγμα λογοτεχνήματος ελκυστικότατου στην ανάγνωση μέχρι το τέλος. Διονύσης Κωστίδης

Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος Οδοιπορικό για τη γνώση Στιγμιότυπα από τα μετακατοχικά Γιάννενα ως την Αθήνα του 2000 ΕΣΤΙΑ Ενταγμένο στην ενδιαφέρουσα σειρά της Εστίας «Μαρτυρίες-Βιογραφίες» κυκλοφορεί το βιβλίο Οδοιπορικό στη γνώση. Σε αυτό, ο συγγραφέας του, o Χαράλαμπος Μουτσόπουλος, πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με σπουδές σε διακεκριμένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, καθηγητής ιατρικών σχολών στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή, επιχειρεί να καταγράψει τις αναμνήσεις του και ταυτόχρονα να μεταφέρει τις εμπειρίες του στους νέους. Κυρίως, όπως γράφει στον πρόλογό του, τον ενδιαφέρουν οι νέοι που δεν έχουν μπολιαστεί από το σύγχρονο μήνυμα του «ωχαδερφισμού», εκείνοι που παραβλέπουν το σύνθημα «περνάμε καλά» και θέλουν ν’ αφήσουν τα ίχνη τους στον κόσμο. Ακριβώς γι’ αυτό, στο πόνημά του τονίζει τις δυσκολίες που ο ίδιος αντιμετώπισε στη ζωή. Το βιβλίο αποτελείται από έξι κεφάλαια, έναν επίλογο κι ένα παράρτημα με δημόσια έγγραφα που τον αφορούν (περιέχει και φωτογραφίες). Ο Χαράλαμπος Μουτσόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιάννενα το 1944, η οικογένεια της μητέρας του (Λάππα) θεωρούνταν προύχοντες. Το αρχοντικό τους βρισκόταν στο νησί των Ιωαννίνων. Το 1956 γράφτηκε στην περίφημη Ζωσιμαία Σχολή, ενώ από μικρός ήθελε να γίνει γιατρός. Μπήκε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, κέρδισε υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών και αφού έκανε το αγροτικό του πήγε για μετεκπαίδευση στην Αμερική. Η συνέχεια της αφήγησης δείχνει πως η επιτυχία στη ζωή του γιατρού Μουτσόπουλου δεν ήταν τυχαία. Ο συγγραφέας στον

επίλογό του είναι σαφής: αγώνες, πείσμα, θέληση για αναγνώριση είναι τα στοιχεία της επιτυχίας. Επίσης: αγάπη, αφοσίωση και πάθος για τη μάθηση και την άσκηση της Ιατρικής. Και δεν είναι τυχαίο που σ’ αυτόν τον επίλογο παραθέτει τους στίχους του Καβάφη από την «Ιθάκη»: Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη/ να εύχεσαι να ’ναι μακρύς ο δρόμος/ γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις. Φίλιππος Φιλίππου

Ελένη Γκίκα Αιώνια Επιστροφή ΨΥΧΟΓΙΟΣ Όταν έπιανα στα χέρια μου το βιβλίο της Ελένης Γκίκα, δεν μπορούσα να φανταστώ το δέος που αρχικά θα βίωνα μπροστά στις απαιτήσεις μιας τέτοιας επιμέλειας. Δέος, που σταδιακά –πρωτεϊκά θα έλεγα– έπαιρνε τη μορφή έκπληξης. «Έκρηξη» θα το έλεγα. Τώρα, καθώς βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της πορείας, μπορώ να το πω: Η Ελένη Γκίκα δεν είναι συνηθισμένη συγγραφέας· και δεν μπορείς να τη δεις μονοσήμαντα. Αυτό τουλάχιστον δείχνει το βιβλίο της Αιώνια επιστροφή. Έχοντας όραμα ζωής υψηλό, η Γκίκα τολμά να μιλήσει σε πρώτο πρόσωπο μέσα από τριτοπρόσωπη γραφή, να αγγίξει και να φανερώσει πτυχές του ψυχισμού της, να αφεθεί στα χέρια του Στάλκερ-καθοδηγητή –πατέρα ή εραστή θα τον πει–, να ζήσει τη «χάρτινη», όπως τη λέει, ζωή αλαφροπερπατώντας στα μονοπάτια του βιβλίου· των βιβλίων που την περιτριγυρίζουν και της δίνουν πνοή. Τολμά, κυρίως, να περάσει μέσα από τη φωτιά της «διαρκούς και προδομένης» επανάστασης, και να σωθεί! Οι ήρωες του βιβλίου της είναι κομμάτια του εαυτού της. Η ίδια είναι και η «ατσαλάκωτη» και ρομαντική Όλγα, και η οραματίστρια Μαρίλη, και ο αγέρωχος, πλην τώρα σιωπών Καθηγητής –πατέρας-Στάλκερ και θεός-τιμωρός–, και η εύθραυστη «Κόκκινη Άννα»-μητέρα, και ο Ορέστης – Στάλκερ κι αυτός, ή «Ορέστης από το πουθενά». Θα κρύβεται στην αγκαλιά της γιαγιάς Όλγας και θα γίνεται «άλλη», θα υποκύπτει καθημερινά στην Γκλόρια και θα «πεθαίνει», θα ονειρεύεται μέσα από τις νότες της μαντάμ Ζιλιέτ και θα ταξιδεύει, θα μεταμορφώνεται συχνά σε Αλίκη, για να φτάσει εκεί όπου οι φόβοι της δεν της ανοίγουν τον δρόμο να τον διαβεί… Διαβάζοντας το βιβλίο, συνειδητοποίησα ότι προσφέρεται για περισσότερες της μιας αναγνώσεις: και με πορεία γραμμική –η ιστορία, με τα παρένθετα πρόσωπα, με τις αναφορές-κριτικές βιβλίου–, αλλά και ακολουθώντας τους ήρωες στην επώδυνη πορεία τους προς την αυτογνωσία, στους έρωτές τους, στα ένοχα μυστικά τους, στην ανομολόγητη δράση τους. Πώς θα βιώσει η Όλγα τον έρωτα, χωρίς τον Ορέστη και τη Μαρίλη; Κι αν έχει χαθεί εκείνος ο Ορέστης, θα βρεθεί ο άλλος, ο «Ορέστης από το πουθενά», για να την κάνει και πάλι να ανθίσει, «σαν αρχαία πληγή» που πονά…

Τα πρόσωπα χάνονται μέσα στην αχλή του χρόνου, ο χώρος σαλεύει, οι ήρωες ταξιδεύουν και ξεπερνούν τα όρια, η κοινωνική αποσύνθεση οδηγεί σε «διαρκή και προδομένη» δράση, η μητέρα προδίδει και προδίδεται, ο πατέρας πριν «φύγει» μιλά! Και ο έρωτας έρχεται ξανά και ξανά… Αρετή Κολλάτου, φιλόλογος, επιμελήτρια του βιβλίου

Ελένη Πριοβόλου Όπως ήθελα να ζήσω ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ Ύστερα από μακρά και γόνιμη θητεία στον χώρο της παιδικής και της εφηβικής λογοτεχνίας, η Ελένη Πριοβόλου το 2001 έκανε εντυπωσιακή εμφάνιση στο χώρο του μυθιστορήματος «για μεγάλους» με το Τα χάρτινα πουλιά. Με το Το κρασί του έρωτα (2005), ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα με αδρούς, αδίστακτους ανθρώπινους χαρακτήρες, μπήκε δυναμικά στον χώρο του κοινωνικού μυθιστορήματος. Με το Όπως ήθελα να ζήσω μπαίνει δυναμικά στον χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος. Επιλέγει μια δύσκολη χρονική περίοδο και μέσα από τα καθημερινά δρώμενα δίνει μια ζοφερή εικόνα της Αθήνας και της πραγματικότητας που ζουν οι Έλληνες στα χρόνια της βασιλείας του Γεωργίου Α΄, όταν η Αυλή αδιαφορούσε για τον λαό και κυβερνούσε το παρακράτος. Πλούτιζαν οι καιροσκόποι πολιτικοί, οι ντόπιοι και εισαγόμενοι χρηματιστές, έμποροι και τραπεζίτες έπαιζαν στα «χρηματιστήρια» της εποχής τις τύχες του φτωχού λαού και προετοίμαζαν το έδαφος για τη χρεοκοπία της χώρας. Ο λαός δεν είχε βρει τον δρόμο προς την ηθική του ελευθερία, την εθνική του αποκατάσταση και ανεξαρτησία, δεν είχε αποκτήσει εθνική συνείδηση, αυτογνωσία και ατομική ταυτότητα, δεν είχε αυτοπροσδιοριστεί και δεν μπορούσε –κυρίως δεν τον άφηναν– να ενηλικιωθεί και να διαχειριστεί την ελευθερία που με τόσες θυσίες και αιματηρούς αγώνες είχε αποκτήσει. Η συγγραφέας επιλέγει τη συγκεκριμένη εποχή, οριακή για το Έθνος, ιστορική στιγμή που η πολιτική, η κοινωνική και η οικονομική καθημερινή πραγματικότητα παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με εκείνη που ζουν οι Έλληνες διαχρονικά. Εστιάζει τη δράση σ’ ένα οθωμανικό αρχοντικό στον Κεραμεικό, σ’ ένα χώρο φορτισμένο ιστορικά που συνδέει την αρχαιότητα με τα νεότερα χρόνια και την εποχή μας. Εκεί εγκαθίσταται με την κόρη του ο εκκεντρικός έμπορος Ρωμαίος Αγγουλές, πρώην διάσημος πειρατής και εραστής περιωπής, καλλιτέχνης, ζωγράφος με όραμα, αποφασισμένος όχι μόνο να αλλάξει τη δική του ζωή, αλλά να κάνει καλύτερη και τη ζωή του περιβάλλοντος στο οποίο επέλεξε να ενταχθεί για να πραγματοποιήσει τα καλλιτεχνικά του όνειρα. Συγκεντρώνει γύρω του δυστυχισμένα νεαρά άτομα που ήθελαν να ζήσουν σ’ έναν όμορφο και δίκαιο κόσμο. Δημιουργείται ένας πυρήνας δυνάμει προοδευτικών νέων ανθρώπων που ασχολούνται με την καλλιέργεια εκλεκτών ειδών τριανταφυλλιάς στον περίφημο «Ροδώνα του Κεραμεικού» για να ομορφύ-

INDEX_45


50 νουν την καθημερινότητά τους, βασικά, και να καλύψουν τις βιοτικές τους ανάγκες πουλώντας τριαντάφυλλα ίσαμε τα ανάκτορα για να στολίζει τα σαλόνια της η πανθορώσα βασίλισσα Όλγα. Ξεκινώντας από τη μικρή τους κοινωνία, μια μικρογραφία κοινωνίας ωραιότητας, ισότητας και δικαίου, στην καρδιά ενός φαύλου πολιτικοκοινωνικού κατεστημένου καιροσκοπισμού και κερδοσκοπίας, εγκληματικότητας και εκμετάλλευσης, οι ένοικοι του οθωμανικού αρχοντικού προσπαθούν να επιβιώσουν και να γίνουν υπερασπιστές του αδύναμου φτωχού κι ανυπεράσπιστου λαού από τους υποψήφιους, και με βούλα βασιλική, ευεργέτες του έθνους και τους πάσης φύσεως εκμεταλλευτές. Η ψυχή του τολμηρού αυτού εγχειρήματος, ο ρομαντικός Ρωμαίος Αγγουλές, ξοδεύει το «πατρώο πλιάτσικο» σε ευεργεσίες και δωρεές απαλλάσσοντας πολλούς Έλληνες βιοπαλαιστές και μικροεπιχειρηματίες από δυσβάστακτα χρέη. Παράλληλα, επιδίδεται στη μεγάλη του αγάπη, τη ζωγραφική. Περιφερόμενος στα στέκια του υποκόσμου όπου δρουν ανεξέλεγκτα τα τσιράκια των εχόντων τη δύναμη και την εξουσία, εκεί όπου οργιάζει το έγκλημα και η παρανομία, ζωγραφίζει σκηνές της ζοφερής πραγματικότητας και αποκαλύπτει τα πραγματικά πρόσωπα συγκεκριμένων οικονομικών παραγόντων, απατεώνων, διεφθαρμένων πολιτικών και των κυβερνώντων και τους απογυμνώνει στα μάτια του λαού τονίζοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους Η συγγραφέας ιστορεί τα γεγονότα με τόσο αφοπλιστικό τρόπο, που βοηθάει τον αναγνώστη να μάθει ένα κομμάτι από τη νεότερη ιστορία του και να ρίξει τη ματιά του στη σύγχρονη ζωή και την κοινωνικοπολιτική και οικονομική πραγματικότητα μέσα από τη ροή και την εξέλιξη της μυθιστορίας και τα τερπνά μυθιστορηματικά δρώμενα μιας ομάδας ανθρώπων που έχουν κοινό όραμα και σκοπό να αλλάξουν τον κόσμο χτίζοντας μια ουτοπική, ωστόσο, πολιτεία με ροδοπέταλα. Και να βγάλει τα ανάλογα και αναγκαία συμπεράσματα προς όφελός του. Πρόκειται για περισπούδαστο ιστορικό μυθιστόρημα, τεκμηριωμένο, ευφάνταστο και αρμονικά διαρθρωμένο, έργο σπουδαίο με διαχρονική αξία. Το βιβλίο τιμήθηκε με το φετινό Βραβείο αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Ελένη Χωρεάνθη

Anne Sexton Ποιήματα PRINTA Η ζωή της Anne Sexton ήταν τουλάχιστον μυθιστορηματική. Την στιγμάτισε ο ψυχικός κλονισμός που υπέστη όταν γέννησε τη δεύτερη κόρη της και οι αμέτρητες εισαγωγές στις ψυχιατρικές κλινικές. Ως θεραπευτικό μέσο ξεκίνησε να γράφει ποίηση και, όπως σημειώνει η ίδια σε μια συνέντευξή της, «όταν γράφω ξέρω ότι κάνω αυτό για το οποίο γεννήθηκα». Η Anne Sexton κατάφερε, παρά τα ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετώπιζε,

INDEX_43 INDEX_45

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ να εκδώσει οκτώ ποιητικές συλλογές όσο ζούσε, ένα θεατρικό έργο, να τιμηθεί με πάμπολλα βραβεία και εντέλει να αναγνωριστεί ως μια από της σημαντικότερες Αμερικανίδες ποιήτριες. Η καλαίσθητη έκδοση των εκδόσεων Printa, σε εξαιρετική μετάφραση της Δήμητρας Σταυρίδου, μας παρουσιάζει ένα μεγάλο μέρος της ποιητικής παραγωγής της Sexton και τα πιο αντιπροσωπευτικά ποιήματα της σπουδαίας ποιήτριας, τα οποία είναι ιδιαίτερα προσωπικά, βιωματικά και είναι αδύνατον να αφήσουν ασυγκίνητο τον αναγνώστη. Από τα πλέον χαρακτηριστικά της ποιήματα είναι το σύντομο αλλά ιδιαίτερα περιεκτικό «Νοικοκυρά»: Μερικές γυναίκες παντρεύονται σπίτια./ Το σπίτι είναι ένα άλλο είδος δέρματος. Έχει καρδιά,/ στόμα, συκώτι και συσπάσεις εντέρων./ Οι τοίχοι είναι σταθεροί και ροζ./ Όλη τη μέρα είναι στο πόδι/ να καθαρίζει με προσήλωση./ Ο άντρας με τη βία εισβάλλει και σαν τον Ιωνά/ η μάνα του από σάρκα τον ρουφάει./ Μια γυναίκα είναι η δική της μάνα./ Το βασικό είναι αυτό. Η θεματολογία της ποίησης της Sexton εστιάζεται στις εμπειρίες της από της ψυχολογικές κλινικές και τη θεραπεία της, στις σχέσεις με τους γονείς της, ενώ ειδική μνεία πρέπει να γίνει στη σχέση της με τη θεία της μητέρας της που την αποκαλούσαν «Νάνα» και η επιρροή της ήταν ιδιαίτερα έντονη στα βιβλία της ποιήτριας, από το πρώτο έως το τελευταίο. Ιδιαίτερη επιτυχία γνώρισαν τα Ερωτικά Ποιήματα της Sexton για τα πάθη του κορμιού, ενώ στο βιβλίο της Μεταμορφώσεις πειραματίζεται διασκευάζοντας με τον δικό της τρόπο γνωστά παιδικά παραμύθια. Η έκδοση συνοδεύεται από μια ιδιαίτερα κατατοπιστική εισαγωγή της μεταφράστριας, που μπορεί να χρησιμεύσει ως ξεναγός στην ποίηση της Sexton, που η ίδια παραλλάσσοντας γνωστή φράση του Kafka δηλώνει ότι λειτουργεί σαν τσεκούρι για την παγωμένη θάλασσα μέσα μας. Σιδέρης Ντιούδης

Harold Kushner Ξεπερνώντας τις απογοητεύσεις της ζωής ΛΟΓΕΙΟΝ Από τον βραβευμένο με το βραβείο Christopher (ως ένας από τους ανθρώπους που τα βιβλία του έκαναν τον κόσμο μας καλύτερο) συγγραφέα του βιβλίου Κατακτώντας την ευτυχία, κυκλοφόρησε το μπεστ σέλερ Ξεπερνώντας τις απογοητεύσεις της ζωής. Ο Kushner μας διδάσκει πώς να αντιμετωπίζουμε τις απογοητεύσεις της ζωής με πίστη στον εαυτό μας και στο μέλλον. Αντλώντας από την ψυχολογία, τη σύγχρονη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, ο Kushner μας λέει πώς πρέπει να αντιδρούμε όταν έχουμε προδοθεί ή έχουμε πληγωθεί, όταν τα όνειρά μας δεν πραγματοποιήθηκαν, όταν χάσαμε μια προαγωγή που τόσο επιθυμούσαμε, όταν μας εγκατέλειψε ο/η σύντροφός μας. Το μυστικό βρίσκεται στο να είμαστε ο καλύτερος εαυτός μας, ακόμα και όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θα θέλαμε.

Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι είναι αναπόφευκτο να υπάρξουν συγκρούσεις στις ανθρώπινες σχέσεις, με φυσικά επακόλουθα τον πόνο, τον θυμό και το αίσθημα της εγκατάλειψης. Ο ατελής χαρακτήρας των ανθρώπων αποτελεί εγγύηση για όλα τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να βιώνει ο καθένας από εμάς στην καθημερινότητά του. Επισημαίνει, όμως, ότι εκείνο που έχει σημασία δεν είναι αυτή καθαυτή η κατάσταση ή τα πρόσωπα που την προκαλούν, αλλά ο τρόπος με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε. Και η λύση είναι μία: να τολμήσουμε να ονειρευτούμε. Να αντικαταστήσουμε τα παλιά με νέα όνειρα. Να κοιτάξουμε στο μέλλον και να προχωρήσουμε, αφήνοντας όλα τα βαρίδια που μας κρατούν δέσμιους του παρελθόντος μας. «Το παρελθόν είναι παρελθόν», θα πει, «και λίγα μπορείς να κερδίσεις αν σε στοιχειώσει». Για να συμπληρώσει: «Εάν υπήρξατε αρκετά θαρραλέοι για να αγαπήσετε, και κάποιες φορές κερδίσατε, ενώ άλλες χάσατε, εάν προσπαθήσατε αρκετά και κάποιες φορές τα καταφέρατε, ενώ άλλες όχι, και καταλήξατε να έχετε όνειρα που πραγματοποιήθηκαν και ένα σωρό κομμάτια από όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν… μπορείτε να συνειδητοποιήσετε πόσο γεμάτη υπήρξε η ζωή σας και πόσο πλουσιοπάροχα έχετε ευλογηθεί». Ευαγγελία Ακρίβου

Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης Μια απρόσμενη συνάντηση Αϊνστάιν-Καραθεοδωρή ΑΛΔΕ Ο συγγραφέας του, πολυτάλαντος και πολυσχιδής: ιστορικός, λογοτέχνης, φυσιοδίφης, εκπαιδευτικός, δημοσιογράφος, πνεύμα προικισμένο και ανήσυχο, μετά το λεύκωμά του για την Άρτα της περιόδου 1881-1941, που απέσπασε εξαιρετικές κριτικές, εξέδωσε κι ένα βιβλίο με διηγήματα. Πρόκειται για δεκατέσσερις μικρές ιστορίες, μερικές από τις οποίες έχουν ως κεντρικό ήρωα ένα γνωστό πρόσωπο από τον χώρο της επιστήμης, της τέχνης, των γραμμάτων, της πολιτικής, ενώ κάποιες άλλες αφηγούνται προσωπικά βιώματα του συγγραφέα. Πρωτότυπη η επιλογή των επωνύμων, καθώς στις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν προσωπικότητες μεταξύ τους ετερόκλητες όπως: ο Αϊνστάιν και ο Καραθεοδωρή, ο Κώστας Κρυστάλλης, ο Ταχτσής, ο Μάνος Λοΐζος, αλλά και ο Παττακός σε μια επίσκεψή του στην Ήπειρο στα χρόνια της δικτατορίας. Ο συγγραφέας δεν επιχειρεί να παρουσιάσει μαρτυρίες, γράφει διηγήματα, που έχουν όμως ως φόντο την ιστορική πραγματικότητα της εποχής τους. Πλάι στους «διάσημους» του βιβλίου αναδύονται και άλλες άγνωστες σε μας μορφές, καθώς και περιστατικά που εγγράφηκαν κάποια στιγμή στις μνήμες του συγγραφέα. Μια άλλη παρατήρηση είναι ότι οι περισσότερες ιστορίες του συγγραφέα διακατέχονται από την εμμονή του στο στοιχείο της θάλασσας, του ταξιδιού και της περιπλάνησης. Φάροι, ναυτικές ιστορίες, έρωτες σε λιμάνια της Μεσογείου, γεύση της θάλασσας αλλά

51

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ και του αποχωρισμού αποκαλύπτουν μια υφέρπουσα αγάπη του συγγραφέα για το υγρό στοιχείο, ενώ σε άλλα κείμενα διαφαίνεται η φιλοζωία και ο σεβασμός του για το περιβάλλον, τη φύση και τα έμβια πλάσματά της. Πρόκειται για διηγήσεις γεμάτες συγκινησιακή φόρτιση που σε ταξιδεύουν πίσω στον χρόνο, σε εποχές που αιωρούνται στη χρυσόσκονη των παιδικών χρόνων, αλλά και σε φανταστικές καταστάσεις που τις σημαδεύουν ο έρωτας, η απώλεια, ο θάνατος, η αγάπη για τη ζωή, οι μικρές στιγμές των μεγάλων ονομάτων, αλλά και των ανώνυμων ανθρώπων. Ο Ελπιδοφόρος γράφει απλά, βιωματικά και συχνά εξομολογητικά –ακόμα κι όταν μιλάει με τις φωνές των ηρώων του–, στοχεύοντας στο συναίσθημα του αναγνώστη. Τρυφερός όμως και καυστικός, επικριτικός αλλά και ονειροπόλος, μας αφηγείται τις ιστορίες του με σχεδόν αφοπλιστική απλότητα που επιδρά ακαριαία στην ψυχή. Μας διηγείται με τη στόφα του παλιού παραμυθά δεκατέσσερις γοητευτικές ιστορίες για γνωστούς και άγνωστους ήρωες, για ασήμαντα πράγματα που όμως αποκτούν απρόβλεπτες διαστάσεις όταν αγγίζουν το συναίσθημά μας. Τοπία της Άρτας και της Ηπείρου εναλλάσσονται με σκηνές από μεσογειακά λιμάνια και πόλεις του Βορρά για να μας μεταφέρουν από εποχή σε εποχή και από ταξίδι σε ταξίδι στον πολυδαίδαλο κόσμο της λογοτεχνίας.

ενδιέφερε η παραγωγή των αρωμάτων, η παραγωγή του αλατιού. Πολύ από το υλικό του στην επιστήμη προέρχεται από συνομιλίες με ειδικούς. Επρόκειτο για μαγειρική, παραγωγή ενδυμάτων και εργασίες σε ορυχεία. Είχε τον δικό του κήπο, όπου εκτελούσε πειράματα, με όλη τη συστηματικότητα που διέκρινε τη ζωή του. Ο κήπος και οι χαρές του ήταν το επίκεντρο όπου καλλιεργούσε τις φιλίες του. Εδώ μπορούσε να απολαύσει μυρωδιές, χρώματα και σχήματα και σε μικρή κλίμακα να διεισδύσει στο εσωτερικό της φύσης, μέσω της λεπτομερούς γνώσης των δικών του δέντρων και λουλουδιών. Ο Θεόφραστος έχει ακόμη αφήσει μια αξεπέραστη επιστημονική παραγωγή. Ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο «βιβλιοθηκάριος» της αυτοκρατορικής περιόδου, τον αποκαλεί εργατικό άνδρα, που άφησε πίσω του 23.808 στίχους ή καμιά διακοσαριά βιβλία. Ο βίος του Θεόφραστου ήταν γεμάτος από παιδαγωγικούς θριάμβους. Αγαπήθηκε από τους Αθηναίους και ο λαός τον ακολούθησε στον τελευταίο τόπο ανάπαυσης που ο ίδιος είχε επιλέξει: ένα κατάλληλο μέρος στη μέση του κήπου του. Το βιβλίο του Νορβηγού συγγραφέα είναι εξαιρετικό, επειδή εστιάζει στη φιλοσοφική δραστηριότητα του Θεόφραστου με τον Αριστοτέλη, προκαλώντας και διευρύνοντας την αριστοτελική φιλοσοφία. Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης

Κατερίνα Καριζώνη

Haakon Smedsvig Hanssen Θεόφραστος ο Ερέσιος ο φιλόσοφος της χαράς της ζωής ΜΠΑΡΤΖΟΥΛΙΑΝΟΣ Ο Νορβηγός ιστορικός και καθηγητής Φιλοσοφίας Haakon Smedsvig Hanssen, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Agder της Νορβηγίας, παρουσιάζει με λιτό τρόπο τη ζωή και τις βασικές πτυχές του έργου του φιλόσοφου Θεόφραστου. Ο Θεόφραστος γεννήθηκε στην Ερεσό της Λέσβου. Στα γραπτά του μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον νεαρό που μάζευε υλικό για το βαφείο μαλλιού του πατέρα του στη μικρή πόλη, η οποία βρίσκεται δίπλα στο απολιθωμένο δάσος του Σιγρίου. Η απορία για τη μαγική δύναμη της φύσης, η ομορφιά και οι εντυπωσιακές μορφές είχαν ολοφάνερα γραπώσει με δύναμη στην αγκαλιά τους τον συναισθηματικό Θεόφραστο. Η αισθητική κληρονομιά σε συνδυασμό με την εμπειρία της ζωής στη φύση τον ακολούθησαν σε όλη τη ζωή του. Αυτό γίνεται ευκρινέστατο αν κανείς διαβάσει τον Θεόφραστο παράλληλα με τους μεγάλους συγχρόνους του, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Ως προσωπικότητα και παιδαγωγός ο Θεόφραστος ήταν εύθυμος και εργατικός. Ως Έλληνας σοφός ήταν πολύ γνωστός για τη σύνεσή του. Ήταν άνθρωπος της καθημερινότητας, με την έννοια ότι τον απασχολούσαν η ευημερία των ανθρώπων και οι καθημερινές δραστηριότητες. Ως φιλόσοφος, έβρισκε αυτά που τον χαροποιούσαν στους δρόμους και στις πλατείες. Τον

Ασπασία Κ. Βαφειάδου Οι κατ' οίκον εργασίες στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ Με τον όρο «κατ οίκον εργασία» εννοούνται όλες εκείνες οι εργασίες οι οποίες αναθέτονται από τους εκπαιδευτικούς και με τις οποίες ενασχολούμενος ο μαθητής, εκτός του ωραρίου(στο σπίτι, στη βιβλιοθήκη ή σε κάποιο άλλο χώρο), πετυχαίνει τη μάθησή του που σχετίζεται με την επινόηση του νέου, με τη γέννηση και την προαγωγή της νέας γνώσης. Οι ερευνητές επισημαίνουν σήμερα ότι αυτές οι εργασίες αποτελούν ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που ανάλογα με το πώς θα χρησιμοποιηθεί, μπορεί να έχει θετικές, αλλά και αρνητικές συνέπειες. Η κατ οίκον εργασία έχει το πλεονέκτημα να προσφέρει στους μαθητές ένα διαφορετικό τρόπο μάθησης από αυτόν που πραγματοποιείται μέσα στο σχολείο κατά τις διδακτικές ώρες. Άλλωστε, είναι δύσκολο, οι εκπαιδευτικοί να εξατομικεύουν τη διδασκαλία τους ανάλογα με τον τρόπο μάθησης του κάθε παιδιού, ξεχωριστά, λόγω του μεγάλου αριθμού των μαθητών μέσα στη σχολική τάξη. Οι υποστηρικτές των κατ οίκον εργασιών επισημαίνουν ότι η εργασία στο σπίτι μπορεί να ενισχύσει τη μάθηση των μαθητών και να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν καλές σχέσεις συνήθειες και συμπεριφορές, να τους διδάξει την πειθαρχία και την υπευθυνότητα, να ενθαρρύνει την αυτόνομη μάθηση και να εμπλέξει ενεργά και τους γονείς στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σε αντιδιαστολή με τα παραπάνω, οι πολέμιοι των κατ οίκον εργασιών τονίζουν


52 τις αρνητικές επιδράσεις που έχουν αυτές στην υγεία των μαθητών, καθώς είναι υπαίτιες για το άγχος και τη μείωση του ελεύθερου χρόνου των μαθητών. Τέτοια ερωτήματα τίθενται και στην παρούσα εργασία και γίνεται μία προσπάθεια για να διευρυνθούν στο εμπειρικό μέρος όλες οι απορίες για την χρησιμότητα των κα οίκον εργασιών. Το σίγουρο είναι πως το συγκεκριμένο βιβλίο είναι πολύ καλό εργαλείο για τον κάθε εκπαιδευτικό και θα λέγαμε πως τον βοηθά να κατανοήσει τις όποιες απορίες του. Πέτρος Σταματιάδης

Τάσος Δ. Καραγιάννης Το δόρυ της θεάς Αφαίας ΙΩΛΚΟΣ Από τους Περσικούς Πολέμους κατά της Ελλάδας αντλεί το υλικό τού μυθιστορήματός του ο Τάσος Δ. Καραγιάννης. Ένα μυθιστόρημα στο οποίο τρέχουν τα γεγονότα με καταπληκτική ταχύτητα. Άνθρωποι επώνυμοι, ανώνυμοι, τοπικοί ήρωες πρωταγωνιστούν, αναλύονται και εκφράζονται με τη δική τους μοναδική γλώσσα, προβάλλοντας μύχιες επιθυμίες σ’ έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, χτυπιέται και γιγαντώνεται. Η εξιστόρηση όλων αυτών των ανθρώπων αλλά και η δομή των πόλεων-κρατών γίνεται με τρόπο γοητευτικό, που μόνον ένας συγγραφέας γνώστης της ιστορίας θα μπορούσε να ζωντανέψει. Ο συγγραφέας τού συγκεκριμένου μυθιστορήματος (ως καθηγητής διδάσκει στο τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς) πετυχαίνει τον στόχο του, αφού έχει ασχοληθεί ερευνητικά με την οικονομική και κοινωνική ζωή της αρχαίας Ελλάδας και έχει δημοσιεύσει πολλές σχετικές εργασίες σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά. Στο ενεργητικό του συγκαταλέγεται και η «Αρχαιοελληνική πρωτοπορία στα Οικονομικά» (Αθήνα, 2007). Συγκεκριμένα, η πλοκή και η δομή του βιβλίου εδράζονται στο κράτος της Αίγινας, το οποίο κράτος μέσα σ’ έναν περίπου αιώνα (550-450 π.Χ.) φτάνει στον κολοφώνα της οικονομικής και στρατιωτικής του δύναμης. Η Αίγινα, λοιπόν, κατά την επιδρομή των Περσών διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο φτάνοντας στο απόγειο νικηφόρων μαχών, οι οποίες σημάδεψαν την τότε Ελλάδα, με κορυφαία τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Η μυθιστορηματική αναπαράσταση των αγώνων της Αίγινας, μέσα από τις διηγήσεις του Πολύκριτου, γιου του Κρίου, ενός από τους ήρωες-αρχηγούς, προσφέρεται στον αναγνώστη ως ένα χρονικό μοναδικής απόλαυσης. Ο Τάσος Δ. Καραγιάννης γνωρίζει πολύ καλά τη δομή του ιστορικού μυθιστορήματος. Ξέρει και πλέκει τον μύθο με την ιστορία, σέβεται τους απαράβατους κανόνες αυτής της εξέλιξης, επικουρούμενος από τις μαρτυρίες αρχαίων συγγραφέων, ιδιαίτερα του Ηρόδοτου, με αποτέλεσμα οι σελίδες του να έχουν τη φρεσκάδα ζωντανού ρεπορτάζ. Το μυθιστόρημά του δεν τέρπει μόνο, αλλά και διδάσκει. Γιάννης Κορίδης

INDEX_43 INDEX_45

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ

Σεβαστός Σαμψούνης (επιμέλεια) Εν κινήσει ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ GRÖSSENWAHN Sevastos P. Sampsounis (Hrsg.), Bewegt, Kurzgeschichten GESELLSCHAFT DER GRIECHISCHEN AUTORINNEN IN DEUTSCHLAND GRÖSSENWAHN Το βιβλίο, κομψά δίγλωσσο (έχοντας δηλαδή δύο όψεις, μπορείς να το γυρίσεις από τη μια και έχεις το γερμανικό εξώφυλλο, ενώ από την άλλη έχεις το ελληνικό), εκδόθηκε με την ευκαιρία της 50ής επετείου από την υπογραφή του Συμφώνου Εργασίας μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας. Είναι συμβολή στους εορτασμούς και συγχρόνως φόρος τιμής σε μια γενιά των πατεράδων της δεύτερης γενιάς, όπως σημειώνεται και στην εισαγωγή, που παρά τις τόσες δυσκολίες –μεταξύ των οποίων η έλλειψη γλώσσας από τις χειρότερες– κατάφερε να προκόψει και να βγάλει παιδιά που εξελίχτηκαν ακόμη και σε μεστούς καλλιτέχνες και αναγνωρισμένους συγγραφείς. Δεκαεφτά κείμενα από δεκαεφτά συγγραφείς που έχουν κάνει, εκόντες άκοντες, πατρίδα τους τη Γερμανία, μέλη της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων που ζουν ή έζησαν εδώ, μεταξύ τους και ο Δημήτρης Νόλλας, επίτιμο μέλος της Εταιρείας, και η Γερμανίδα Brigitte Münch, αρωγό μέλος της που ζει στην Ελλάδα. Και οι δύο, τιμώμενοι guests, με κείμενα ο πρώτος παγκόσμιου πόνου και αδιέξοδου, το «Μαντζικέρτ», η δεύτερη αναζητώντας στον μεγάλο απόντα αρχαίο «Αίσωπο» απαντήσεις για την παγκόσμια κρίση. Ο σημαδιακός τίτλος της ανθολογίας Εν κινήσει αποδίδει πιστά το σκεπτικό και την πρόθεση που διατρέχει τα κείμενα: Στον πρόλογο ο πρόεδρος της Εταιρείας Μιχάλης Πατένταλης αναφέρεται στο νόημα, στους (πολυπολιτισμικούς) σκοπούς της ίδρυσής και στα μελλοντικά σχέδιά της, στην αναγκαστική διγλωσσία με τα πλεονεκτήματά της, ενώ στο δικό του διήγημα «(Α)κίνητος», εισχωρεί στο ψυχοσωματικό δράμα ενός φυλακισμένου. Σε ανάλογο ύφος και θεματική κινείται και ο Πέτρος Κυρίμης στο «Μια ηρωική νύχτα», με μια ξέφρενη κούρσα αναζητώντας στο πιοτό και στον έρωτα αναγνώριση, όπως και ο Γιώργος Κρομμύδας που με το σύντομο μα τόσο εύγλωττο «Rien ne va plus» μάς «μετακινεί» στην παγίδα του πόκερ και των αιωνίως «κερδισμένων»... Η Ελένη Τσακμάκη ταξιδεύοντας από βιβλία σε βιβλία πιάνει τη «Θέση του άλλου» στο τρένο, με ξεκαρδιστικές συνέπειες, ενώ η Θάλεια Ανδρώνη βγαίνει στον πηγαιμό για τη μακρινή «Ισλανδία», στα βάθη του εσωτερικού της κόσμου. Με ξεναγό τον προσωποποιημένο ποταμό Άραχθο βρίσκεται «Αεί εν κινήσει» στην αγαπημένη του Ήπειρο ο Σωκράτης Γιάπαπας, ενώ ο Γιώργος Βαλασιάδης ανεβοκατεβαίνει τις ανηφοριές του «Αϊ Γιώργη του Κουδουνά» αναζητώντας στην Προποντίδα τη χαμένη στα δεινά της ιστορίας εφηβεία του. Πατώντας στα «Ίχνη στο χιόνι» αναλύει η Έλενα Παλλαντζά βήμα προς βήμα κοντανασαίνοντας το τρελό ταξίδι της αγωνίας μπροστά

σε μιαν απειλή, ενώ ο Σταύρος Σταυριανίδης τρέχει στον ύπνο και στον ξύπνο του πίσω από το όνειρο-βεβαιότητα «Είμαι συγγραφέας». Το «Φ» του Αλέξιου Μάινα, «Το τάμα» της Έλσας Κορνέτη, «4.33’ Μουσική σιωπής» της Λουκίας Στέφου και «Οι ανεμώνες» του Κύρο Πόντε, κάνουν την έφοδό τους στα άδυτα σχέσεων, αισθημάτων, διαλογισμών που προέρχονται από σύγχρονες εμπειρίες και εκτιμήσεις φρέσκιας, νεανικής αισθητικής, ενώ τα ανεπανάληπτα «Ρεχαγκελισμοί όπως Ευαγγελισμοί» της Ελένης Τορόση και «Δεν περνάς κυρά Μαρία» του Σεβαστού Σαμψούνη συνδέουν περίτεχνα και άκρως δραματικά θέματα παλιά και επίκαιρα, που συγκλονίζουν τόσο τις μάζες όσο και τη μικρή, με προέκταση τριών γενεών, οικογένεια της σύγχρονης ελληνικής διασποράς. Summa summarum: Ένα βιβλίο που αξίζει να το διαβάσουν όλοι όσοι κινούνται με τη σκέψη τους λίγο πιο έξω από τα στενά σύνορα της ιδιαίτερης πατρίδας. Νίκη Eideneier

Βασίλης Ζηλάκος Η κούπα του τσαγιού ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ Καθώς ακίνητος και κουφός/ σαν Άγιος κρυμμένος μέσα σ’ ένα δέντρο/ τίποτε πια δεν έχω ν’ αρνηθώ/ και αποδέχομαι τα πάντα! (σελ. 44, από το ποίημα «Αρκαδικό φθινοπώρου»). Με τις αδρές –και βίαιες σχεδόν– πινελιές της γιαπωνέζικης ζωγραφικής, ο πρωτοεμφανιζόμενος ποιητής Βασίλης Ζηλάκος (γνωστός μέχρι τώρα ως δοκιμιογράφοςαρθρογράφος-κειμενογράφος) καταδύεται με τη χάρη ενός ερημίτη στο ατομικό του υποσυνείδητο στοχεύοντας βεβαίως στο συλλογικό, το οποίο επιχειρεί να προσπελάσει με τη χρήση συμβόλων, αρχετύπων κι αναγνωρίσιμων μοτίβων από την παγκόσμια ποίηση (είτε πρόκειται για λέξεις του Κάλβου είτε για ρυθμικές επαναλήψεις του Λόρκα, είτε ακόμα για διασκευασμένες εικόνες και ήχους από το ποιητικό σύμπαν του Οδυσσέα Ελύτη). Στη σύνθεσή του είναι προσεκτικός. Επιχειρεί να αποτινάξει τα περιττά στολίδια και ν’ αφήσει τα νοήματα γυμνά και πρόσφορα σε κάθε ερμηνεία. Το αποτέλεσμα ολοκληρώνεται στο μυαλό και την ψυχή του αναγνώστη (θολό ή ξεκάθαρο, όπως εκείνος). Ο ίδιος ο ποιητής άλλωστε δηλώνει αναγνώστης κι επιμελητής ενός χειρογράφου κάποιου φανταστικού μοναχού. Οι διπλοί τίτλοι των ποιημάτων που χωρίζονται με το διαζευκτικό «ή» υποδηλώνουν μιαν ακόμα ρευστότητα στο επίπεδο του νοήματος και της σημασιοδότησης, έτσι ώστε αυτό το ποιητικό «έργο εν εξελίξει» να παραμένει οιονεί ανοικτό σύνολο επιδεχόμενο πολλαπλών αναγνώσεων, ανασυνθέσεων κι ερμηνειών. Πρόκειται για μια μεταμοντέρνα σύνθεση με ρομαντικές πινελιές. Η ανατολική φιλοσοφία και σκέψη και ο ανατολικός τρόπος ζωής διαβρώνουν υπόγεια το ρασιοναλιστικό εποικοδόμημα, αφού αντηχούν απόψεις μετενσάρκωσης και η ταοϊκή απραξία-σιωπή δυναμιτίζει

53

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ τον λακωνικά πληθωρικό και μελοδραματικά κραυγάζοντα ποιητικό λόγο. Το εύρημα του συγγραφέα να επινοήσει έναν ήδη νεκρό ποιητή-μοναχό διασώζει τη σύμβαση ότι ένας που ευαγγελίζεται τη σιωπή δεν γράφει, δεν αφήνει χειρόγραφα, δεν επιθυμεί την επικοινωνία με ένα φανταστικό κοινό. Ο ταοϊστής δεν διακατέχεται ούτε από ματαιοδοξία ούτε από υγιή φιλοδοξία. Είναι μακράν του κόσμου τούτου και «περί άλλα τυρβάζει και μεριμνά». Ακόμα και μια ποιητική διαθήκη ενέχει το μυστικό της αναγνώρισης κάποιας πνευματικής περιουσίας. Όμως ο Άγιος δεν έχει περιουσία πέραν του θείου και ανεσπέρου φωτός που λούζει δωρεάν τα πάντα με το έλεος και την ευλογία της Θείας Χάριτος. Ο Βασίλης Ζηλάκος ολοκλήρωσε με το έργο του αυτό μία πρώτη ενότητα στο ποιητικό εργαστήριο ενός ανθρώπου ανήσυχου με τη φιλοσοφία και παθιασμένα ενεργού με την πνευματική περιρρέουσα ατμόσφαιρα της κρίσιμης και ασθμαίνουσας από την υπερεντατικοποίηση των πάντων (συμπεριλαμβανομένης της ποιήσεως) εποχής μας. Ο ίδιος δηλώνει στις παρουσιάσεις ότι πρόκειται για ένα «έργο κομοδίνου», από αυτά που αρεσκόμεθα να έχουμε δίπλα μας πριν κοιμηθούμε κι αφού ξυπνήσουμε, για να ρίξουμε μια βαθιά ή φευγαλέα ματιά στο εγχειρίδιο επαναπροσδιορισμού της θέσης μας στον κόσμο. Από αυτή την άποψη το πόνημά του αυτό είναι καταρχήν χρηστικό και χρήσιμο για τον ίδιο, αλλά και για τον αναγνώστη που θα θελήσει να συντονιστεί με το ιδιότυπο ποιητικό σύμπαν του. Το δεύτερο μέρος δηλώνει ο ίδιος ο ποιητής ότι θα τυπωθεί το 2012. Μέχρι τότε έχουμε καιρό να εμβαθύνουμε σε κάποιες έννοιες και να ψυχανεμιστούμε κάποιες νύξεις κοσμοθεωριών που δεν συναντάμε συχνά στη δυτικότροπη ποίηση. Είναι οπωσδήποτε μια πρωτότυπη δουλειά που αξίζει να προσεχθεί και κάτι καλό σίγουρα προμηνύει πριν ο ποιητής βυθιστεί στην απόλυτη σιωπή τού σοφού κι αυτάρκους όντος. Το νεαρόν της ηλικίας δεν φαίνεται στην ποίησή του. Μιλάει μάλλον ως «γέρων πολιός», αλλά με την αμεριμνησία και την ανυπομονησία της νιότης που θηρεύει γνώσεις, απόψεις κι εμπειρίες προκειμένου να χαράξει τον δικό της δρόμο στο υλικό πεδίο. Ίδωμεν. Κάτι νέο γεννιέται στην ελληνική ποίηση και το παρατηρούμε οι παλαιότεροι (κάποιοι έστω) με σεβασμό. Κωνσταντίνος Μπούρας

Ειρήνη Πρωτοπαπαδάκη Ιχνηλατώντας το ανεπαίσθητο ΙΩΛΚΟΣ Η δημιουργός, με τις 50 συνθέσεις του βιβλίου της, διεισδύει στον κόσμο του αναγνώστη με χαρακτηριστική ευχέρεια. Είναι προφανές ότι οι εμπειρίες που αποκόμισε και αποκομίζει από το επαγγελματικό της περιβάλλον, δωρίζουν στην πένα της το κλειδί για την πόρτα του ψυχισμού του αναγνώστη. Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΣ ΣΚΕΨΗ Βουβός κρότος Έσπασε τη θάλασσα

Θρυμματίστηκε σαν βάζο

Τόσο εύκολα σπάει η θάλασσα; Ούτε η θάλασσα σπάει Ούτε εμείς με το πρώτο

Εικόνα, ενέργεια, ερώτημα, απάντηση. Συστατικά μιας δομής που καθιστούν τη σύνθεση άμεση, λιτή, κατανοητή χωρίς ίχνος υπερβολής. Ο λόγος γίνεται ένα με τον ήχο, την όραση, τη στιγμή, αλλά και με την αιωνιότητα. Χαϊδεύει τις ευαίσθητες και μη μνήμες και το σήμερα. Γεμάτος τρυφερότητα απλώνει το χέρι του στον αναγνώστη. Είναι ζεστό και στοργικό. Το ταξίδι ξεκινά. Η νηνεμία του προσώπου της δημιουργού εκφράζεται στις κίτρινες σελίδες του βιβλίου της. Γαλήνια ταξιδεύουμε με τους στίχους της. Αρμενίζουμε στο πέλαγος των ιδεών της. Το χρώμα της θάλασσας είναι κυρίαρχο. Το Αιγαίο πέλαγος παρόν. ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΕΡΟ

Μεταξύ Νάξου και Αμοργού Βαθαίνει η ψυχή μου Χωρίς να το αντιλαμβάνομαι.

Γεμάτη φύση (χώμα, ύδωρ) η ποίηση της δημιουργού. Παρατηρεί τ’ απλά και φυσικά γεγονότα σε οποιοδήποτε μέρος κι αν βρίσκεται. Γεγονότα που σ’ άλλους είναι αδιάφορα. Η παρατηρητικότητά της είναι σκοπός, τέχνη. Συμμετέχει στις φυσικές εξελίξεις και αποκαλύπτει. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Τα χαμολούλουδα Συναγωνίζονται τις καμέλιες Tα άνθη της μανόλιας Στα χρώματα, στο άρωμα, στην αφή Στο μεγαλείο της φύσης Συμμετέχουν ευγενικά Με το δικό τους τρόπο Tα αγριολούλουδα

Η Ειρήνη Πρωτοπαπαδάκη βαπτίζει τις λέξεις με χρώματα. Τις μετουσιώνει σε πανέμορφα τοπία. Οι λήψεις της είναι γρήγορες. Κι όπως ο φωτογράφος εμφανίζει τις προσπάθειές του, έτσι και αυτή εκτυπώνει τη φυσική αυτή στιγμή που θα γεννήσει τα ερωτήματα και θα προβληματίσει. Ο χρόνος παγώνει και αναστενάζει. Η δύναμη του «ποιώ» είναι πλέον εμφανής. Βασικό στοιχείο και άξιο αναφοράς –κατά την προσωπική και ταπεινή μου γνώμη– της τελευταίας συλλογής της ποιήτριας –αυτής που παρουσιάζουμε σήμερα– είναι η έλλειψη θυμού και οργής. Η οποιαδήποτε διαφωνία της με τον χώρο, τις ιδέες και τις απόψεις των άλλων εκφράζεται μ’ ένα μειλίχιο τρόπο. Η βιαιότητα απουσιάζει –όχι η αντίδραση– και τη θέση της παίρνει η ουσία, ο στόχος: …Η φύση αποσύρθηκε Προβάλλοντας τους γλάρους Να συνηθίζει η σκέψη να υποχωρεί Να αποχωρεί Αντί να επεμβαίνει τυφλωμένη Πνεύμα ήσυχο η ποιήτρια, αλλά όχι παθητικό. Η αγωνία της για τη στάση των ανθρώπων και για τα κακώς κείμενα της

INDEX_45


54 εποχής μας είναι έντονη. Ώρες ώρες κάνει αισθητή την παρουσία της στις στροφές των ποιημάτων και με τη μορφή της θάλασσας πλημμυρίζει τον κόσμο μας. Γεννά ερωτήματα που πρέπει να βρουν τη λύση τους. Κι εκεί οι πέντε μούσες της ποίησης είναι παρούσες. Απαντούν και ηρεμούν τη φλόγα μας που τρεμοπαίζει. Ο Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός Βίκτωρ Ουγκώ είπε: «Υπάρχουν στιγμές που οποιαδήποτε στάση και αν κρατά το σώμα, η ψυχή γονατισμένη προσεύχεται». Έτσι και η ψυχή της δημιουργού, σεβόμενη τις αρχές της ποίησης, της γλώσσας και της επιστήμης της, προσεύχεται για τον τόπο, το περιβάλλον, τον κόσμο μας. Προσεύχεται για τις ψυχές μας, για την ψυχή της. Διαβάζοντας τους στίχους της Ειρήνης Πρωτοπαπαδάκη θα ζήσετε το σήμερα, αυτό το σήμερα που μας πλαισιώνει και οι περισσότεροι δεν του δίνουν σημασία. Το σήμερα της στιγμής, της απλής στιγμής. Το σήμερα τη Φύσης, της Ψυχής. Το σήμερα που θα καλυτερέψει το αύριο. Κωνσταντίνος Ι. Κορίδης

Ελένη Στεφανοπούλου Χαίρε Πέτρα ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ Χαίρω, χαίρετε, αποχαιρετώ, αλλά και εξυμνώ! Πέτρα, πέτρινο, χτίζω, χτίστες, πέτρωσα, κοκάλωσα, φοβήθηκα, πέτρινο ψωμί, ισχύει; Ναι, αφού το ψωμί έγινε πέτρα! Αλ­λά και λίθος, λιθοβολώ, γίνομαι σκληρός, πιο πέρα και περνώ, δηλαδή μεταβιβάζω, ίσως νομίζω ότι κάποιος είναι κάτι και θέλω να μάθω τι, αλλά και πετάγομαι, πετάω (ίπταμαι) δηλαδή, και υπερβαίνω! Και με την έννοια καταλαβαίνω, γιατί μια μη επουλωτική κατάσταση, κάτι που δεν διορθώνεται πια, που έχει περάσει το όριο διόρθωσης, που ’γινε πέτρινο, μπορώ να το κατανοήσω, κι όσο το κατανοώ, μοιάζει να επεκτείνεται, να αλλάζει, ίσως και να διορθώνεται… όπως το σπίτι του πατέρα το πέτρινο, που, χρόνια μετά (αλλά και τότε), σημασία δεν είχε το ίδιο το σπίτι, αλλά ο δρόμος! Γιατί ποτέ δεν ήταν ούτε είναι σαφές αν ο δρόμος ήταν από ή για το σπίτι! Αν πηγαίνουμε ή φεύγουμε, ή και τα δύο ταυτόχρονα, όπως το simulacra του Μποντριγιάρ, αφού πολλά μπορούν να συμβαίνουν ταυτόχρονα, να διαλέγονται, να μιλάνε μεταξύ τους χωρίς να το υποψιαζόμαστε. Σκέψεις που μου έρχονται στον νου διαβάζοντας το ωραίο βιβλίο της Στεφανοπούλου, μια ποιητική συλλογή που διανθίζεται με πεζοποιήματα και διατρέχεται από την αρχή ως το τέλος από την απουσία του πατέρα, την ανάγκη δικαίωσής του, την αναντικατάστατη επανεμφάνιση της εικόνας του, την ψυχική και ακατέργαστη ερμηνεία της ατόφιας πραγματικότητας, η οποία εκ των υστέρων δεν βιώθηκε έτσι, αλλά η παραδοξότητα της τέχνης και τα καλογυαλισμένα βότσαλα της θάλασσας μπορούν να επανεμφανίσουν! Ο πατέρας, που παρά την «άθλια» ζωή του, περνώντας το ιδανικό άνοιγμα του Θανάτου, αποχτάει μια ευγενική καταγωγή, γίνεται στην ανάμνηση ένας χτίστης φωτεινός, επιφέρει άφεση αμαρ-

INDEX_45

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ τιών, ξαναγυρίζει και επουλώνει τα τραύματα, χτίζει με τις πέτρες που του πέταξαν ένα εννοιακό σπίτι, μέσα στο οποίο τρέλα και τέχνη φτιάχνουν εξαρχής έναν κόσμο που μπορεί να κατοικηθεί χωρίς ερινύες! Για να συμβούν, όμως, όλα αυτά, η Στεφανοπούλου επικαλείται ένα Θαύμα, δηλαδή μια επίθεση στο παρόν, ένα ρήγμα, «μια αρχική εντύπωση, που πολύ μετά τη μαντεύεις και μέσα από περίεργους εξελιγμούς, χαρούμενους ή θλιβερούς, γεννάει ποίηση» (Το Γυρί, Κοσμάς Πολίτης). Γυρί, επιστρέφω, στρέφομαι πίσω, βλέπω μέσα μου ένα άγνωστο, γυρίζω γύρω από έναν άξονα, γυρίζω τον διακόπτη κι ανάβω το φως, δίνω πίσω σε κάποιον κάτι που είχα δανειστεί, γιατί αυτός με γύρισε σε όλα τα αξιοθέατα της Πόλης, με έκανε βόλτες στα κύματα και τους ήλιους του κόσμου, και Τώρα Πια, του δίνω πίσω ένα βιβλίο γεμάτο χαμένες λέξεις, ενώ του παρουσιάζομαι αυτοπροσώπως: «Εγώ είμαι η Κόρη των κυμάτων και του ήλιου…». Η ποιητική συλλογή της Ελένης Στεφανοπούλου είναι ένα κλειδί για να ανοίξει η πόρτα του χθες και να ανασάνουμε. Είναι μια κρυφή αναφορά στους θεσμούς (Θέσπις), στον Πατέρα, στον όρθιο και κάθετο άνθρωπο, που αποζητάει μέσα από τις διακοπές και τα χάσματα μια συνέχεια ψάχνοντας τη Γλώσσα, τους Θεσμούς και τα Όρια. Είναι μια εμμονή, όλη η συλλογή, να ανθίσει το ξύλο λεμονιάς που έχει γίνει πέτρα! «Ναι, στα δικά σου χέρια, μπορεί να ανθίσει». Αυτό πιστεύει η Στεφανοπούλου, ότι δηλαδή ο κόσμος του θαύματος είναι αναγκαίος για να κηδευτούν αναμνήσεις οι οποίες, επειδή δεν τις κοιτάξαμε κατάματα, έρχονται ξανά και ξανά να σβήσουν στην οδύνη το παρόν και να μεταβολίσουν πόνο στο αύριο! Τότε και μόνο τότε ο τάφος θα αποχτήσει πέτρα κι η πέτρα όνομα, το μνήμα φωτογραφία και η διαχείριση του πένθους θα κάνει την ανίχνευση επιστροφή και την επιστροφή ανάδυση. Για να υπάρξει παρόν και ενεστωτικό ρήμα που φανερώνει το υποκείμενο ως ένα ομιλούν πρόσωπο που αρχίζει λέγοντας Εγώ Ειμί. Μόνο έτσι, μας λέει η Στεφανοπούλου, δεν χορταριάζει η πέτρα, γιατί είναι πέτρα που κυλά. Μόνο τότε «θα ’ρθει η Άνοιξη με τη λήθη σαβανωμένη στα χέρια της!» Μόνο τότε ο έξω κόσμος γίνεται οικείος. Μόνο τότε η ερωτική επιθυμία είναι παρούσα, αφού ο Ουγκώ ρωτάει: Γυναίκα, ποιον κλαις; Κι αυτή απαντάει: Τον απόντα! Και μόνο έτσι, « πού πάμε χωρίς πατέρα, πατέρα;», εμφανίζεται ο χημικός τύπος της λύσης, μια άλλη γλώσσα! Που θα θυμηθεί την περίοδο πριν διχαστεί το νόημα απ’ τις λέξεις! Όταν ο ρεαλισμός θα συναντήσει τους μυστικούς υπαινιγμούς. Όταν το ανθρώπινο γένος μιλήσει με αθωότητα. Κώστας Καλημέρης

Νίνα Μπερμπέροβα Τσαϊκόφσκι, η ιστορία μιας μοναχικής ζωής Μουσαίο Ο Τσαϊκόφσκι γεννήθηκε σε μια μεσοαστική οικογένεια. Ενάντια στις επιθυμίες της οικογένειάς του αποφάσισε να ακολουθή-

σει καριέρα στη μουσική και το 1862 μπήκε στο Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης, από όπου αποφοίτησε το 1865. Αυτή η τυπική εκπαίδευση με πολλές επιρροές από τη Δύση, τον ξεχώρισε από τη σύγχρονή του εθνικιστική κίνηση, υλοποιημένη από μια ομάδα νεαρών Ρώσων συνθετών γνωστοί ως «Η ομάδα των πέντε» με τους οποίους ο Τσαϊκόφσκι είχε μία ανάμεικτη επαγγελματική σχέση καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του. Αν και απόλαυσε πολλές επιτυχίες, δεν ήταν ποτέ συναισθηματικά ασφαλής και η ζωή του ήταν διάστικτη με προσωπικές κρίσεις και περιόδους κατάθλιψης. Παράγοντες που συντέλεσαν σε αυτό ήταν ο καταστροφικός του γάμος και η ξαφνική κατάρρευση της μοναδικής διηνεκούς σχέσης στην ενήλικη ζωή του, της δεκατριάχρονης σχέσης του με την πλούσια χήρα Ναντέτστντα φον Μεκ. Εν μέσω προσωπικών αναταραχών η φήμη του Τσαϊκόφσκι μεγάλωνε. Τιμήθηκε από τον Τσάρο, του χο­ ρηγήθηκε ισόβια σύνταξη και εγκωμιαζόταν στα μουσικά μέγαρα όλου του κόσμου. Ο ξαφνικός του θάνατος σε ηλικία πενήντα τριών ετών αποδίδεται γενικά σε χολέρα αλλά κάποιοι τον αποδίδουν σε αυτοκτονία. Στο βιβλίο της Νίνα Μπερμπέροβα η μορφή του διάσημου μουσουργού διαγράφεται με εξαιρετική επιτυχία. Η συγγραφέας μελέτησε την προσωπικότητα του Τσαικόφσκι και το κυριότερο πλησίασε πολλούς από το κοντινότερο περιβάλλον του. Έτσι γνωρίζοντας τις ιδιατερότητές του τολμά και βυθίζει την πένα της γραφής βαθιά σε σημεία που μας εκπλήσσει. Χωρίς να αποσιωπά τις σκανδαλώδεις πλευρές της ζωής του η Μπερμπέροβα δημιουργεί το αντιφατικό πορτρέτο ενός ιδιοφυούς ανθρώπου, που υποφέρει και θριαμβεύει μέσα από τη μουσική του πάνω από την καθημερινότητα. Η βιογραφία του διάσημου συνθέτη είναι γραμμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να σε κερδίζει από την πρώτη στιγμή. Αλλά και ως βιβλίο, έχει το πλεονέκτημα, από τη στιγ­ μή που το πιάνεις στα χέρια σου να σου δίνει την αίσθηση πώς θα διαβάσεις ένα απολαυστικό και γοητευτικό μυθιστόρημα.

H ΕΜΠΕΡΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ και το www.astrafriends.com Παρουσιάζουν:

Πρακτικός Ονειροκρίτης Τα όνειρα σου αποκαλύπτουν το μέλλον Μάθετε τι αποκαλύπτουν τα όνειρα για τις προσωπικές σας σχέσεις, τα επαγγελματικά σας σχέδια, τα οικονομικά και την υγεία σας από έναν πλήρη, σύγχρονο αλφαβητικό ονειροκρίτη.

Θεμιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα | Τηλ.: 210 52.26.609 www.empiria.gr • www.avopolis.gr • www.brainfood.gr

Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης

Βαγγέλης Ντένας Το συνεργείο του ουρανού ιωλκοσ Η συλλογή είναι μια πρώτη μαθητεία του ταλαντούχου δημιουργού στην προσπάθεια αναζήτησης προσωπικού ποιητικού ύφους – πάντα όμως υπό την επιρροή των διαχρονικών αναγνωσμάτων του προηγούμενου αιώνα. Η ανάγκη έκφρασης του ποιητή, απομακρυσμένη από τη φιλολογία, οδηγεί στη γραφή και κατά τη στιγμή της έντασής του, η δύναμη του υποσυνείδητου δεν απομακρύνεται από το θέμα και φανερώνεται με εικόνες. Το βασικό θέμα της συλλογής είναι συνήθως ο έρωτας και όσα στο πρίσμα του αποκτούν ονειρικές διαστάσεις μεταβιβάζοντας ταυτόχρονα δύναμη, αλλά και ευθύνη στον κοινωνό του. Κώστας Μέρμης

2 ÑÍÍËÐÑÂÎÊÙ ­ÍÀ ÁÈÁ˼ΠÆÈÀ ÓÇ ÅÀÍÓÀÒ¼À ÏÎØ ×ÑÕÌÀÓ¼ÙÄÈ ÓÇ ÙÕ» ÌÀÖ Ä¼ÌÄÍÎ ÊÇÖ ¥Ò¼ÓÀÖ ÈÊÎÍÎÆÑ ÅÇÒÇ ÓÀÍȺËÀ ÓÀÌÀÓÈ ÃÇ ÊýÒÄÈÖ ± ¥ £²


56

θεματικές διαδρομές ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ ΦΙΛΙΠΠΟΥ

Μύθοι και πραγματικότητες

είναι πραγματικά πρόσωπα. Η Δούκα μιλάει για τους ξεχασμένους αριστερούς πατριώτες που αγωνίστηκαν εναντίον των κατακτητών και το πλήρωσαν με τη ζωή τους: στα Χανιά μετά την Απελευθέρωση ξέσπασε εμφύλιος ανάμεσα στο ΕΑΜ και τους «εθνικόφρονες» βενιζελικούς.

Λέανδρος Πολενάκης Ιστορίες από το χαμένο χρόνοΈνα μυθιστόρημα για το χρόνο ΕΝΕΚΕΝ Ο συγγραφέας, γεννημένος στην Αθήνα το 1945, σπούδασε νομικά στην Ελλάδα και κοινωνική ανθρωπολογία (με ειδίκευση στο αρχαιοελληνικό θέατρο) στο Παρίσι. Το παρόν βιβλίο αποτελείται από φανταστικές ιστορίες που αποτελούν ένα μυθιστόρημα. Οι ήρωες των ιστοριών είναι επινοημένοι, ωστόσο από αυτές περνάνε διάφορα πραγματικά πρόσωπα. Ο Νίκος Κούνδουρος κινηματογραφεί μια δίκη, ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κάνει μια περίεργη δήλωση. Μνημονεύονται επίσης ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας για το κατέβασμα της σβάστικας από την Ακρόπολη, ο Στάλιν και ο θάνατός του από εγκεφαλικό επεισόδιο το 1953, ο Τρότσκι και η δολοφονία του στο Μεξικό από πράκτορα του Στάλιν, η Μαντώ Μαυρογένους και ο Δημήτριος Υψηλάντης. Εκτός από τις αναφορές στους Οθωμανούς, την Επανάσταση του 1821, τις εξεγέρσεις σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, αντλούμε πληροφορίες και για τα χάλια της σημερινής Αθήνας, ειδικά γύρω από την Ομόνοια. Η σουρεαλιστή γραφή του Πολενάκη είναι γοητευτική.

Μαρία Βλαντή Μετά έρχεται το φως σιγά σιγά ΜΑΓΙΚΟ ΚΟΥΤΙ

Μάρω Δούκα Το δίκιο είναι άδικο πολύ ΠΑΤΑΚΗΣ Τούτο το μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα πραγματεύεται την Ιστορία, το πώς και με ποιους όρους γράφεται. Με αφορμή τα αποσιωπημένα γεγονότα που έλαβαν χώρα στα Χανιά, στη διάρκεια της Κατοχής, η συγγραφέας επιστρέφει στη γενέτειρά της για να αφηγηθεί –με βάση άγνωστες πηγές και άγνωστα ντοκουμέντα– όσα καταγράφηκαν στη συλλογική μνήμη μα έμειναν εκτός των ιστορικών βιβλίων. Έτσι, ο αναγνώστης πληροφορείται το πώς και το γιατί οι Γερμανοί αποκλείστηκαν στα Χανιά ως τον Ιούνιο του 1945, έπειτα από την επίσημη παράδοση της Γερμανίας, ενώ από την υπόλοιπη Ελλάδα έφυγαν τον Οκτώβριο του 1944. Μολονότι κεντρική ηρωίδα είναι η φοιτήτρια Βιργινία Παγώνη, η οποία διακόπτει τις σπουδές της στην Αθήνα για να σκαλίσει την εποχή με τα μυστήρια, τους ηρωισμούς και τις προδοσίες, οι ήρωες του μυθιστορήματος

INDEX_45

Η Μαρία Βλαντή γεννήθηκε το 1976 και σπούδασε Ιστορία Τέχνης στη Σορβόνη. Το 2007 εκδόθηκε το δοκίμιό της Η ζωή μετά το διάβολο που το υπέγραψε ως Μαρία Λεκάκη. Το παρόν βιβλίο έχει ως υπότιτλο τον χαρακτηρισμό «Ένα φανταστικό ρομάντσο» και αρχίζει όπως τα παραμύθια: «Μια φορά και έναν καιρό, σε μια χώρα όχι και τόσο μακρινή και μια πόλη όχι και τόσο φανταστική, γεννήθηκε ένα παιδί, ένα κορίτσι». Σε αυτό, διαβάζουμε για την ιστορία της Μέλιας, μιας φοιτήτριας στο Παρίσι, που δουλεύει ταξιθέτρια σ’ ένα παλιό σινεμά για σινεφίλ. Κάποτε επιστρέφει στην Αθήνα και με φίλες της πηγαίνουν σε ποικίλες κινηματογραφικές αίθουσες, συζητώντας για ταινίες, μα αυτή νιώθει μοναξιά. Ώσπου γνωρίζει τον Αρθούρο, έναν άντρα με βασιλικό όνομα. Τότε η ζωή της παίρνει καινούρια τροπή και αποκτά νόημα. Μολονότι η ιστορία φαίνεται επινοημένη, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πως είναι πραγματική, πως όσα διαβάζει είναι αληθινά, έχουν συμβεί, και σαγηνεύεται αφού η γραφή της Μαρίας Βλαντή είναι ποιητική, γεμάτη λυρισμό.

Εύα Θεοτοκάτου Τόσα που θυμάμαι ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ Η Εύα Θεοτοκάτου γεννήθηκε στο Αργοστόλι το 1940, σπούδασε οικονομικά και εργάστηκε σε τεχνικές εταιρείες, βιομηχανίες, στη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς. Σήμερα ζει στην Κέρκυρα και προωθεί τις ιδέες της «Περιεκτικής Δημοκρατίας». Το βιβλίο της, πρώτο μέρος μιας αυτοβιογραφίας (τιτλοφορείται «Η απελευθέρωση»), θα μπορούσε να είναι μυθιστορηματικό αλλά δεν είναι. Η συγγραφέας αρχίζει να αφηγείται μνημονεύοντας το χωριό Τρουγιαννάτα της Κεφαλονιάς, όπου ζει ο Λάμπρος, ο οποίος παντρεύεται την Ιουλία: είναι οι γονείς της. Στη συνέχεια, μαθαίνουμε την πορεία της και τα βιώματά της στη συντηρητική ελληνική επαρχία, τις νεανικές της ανησυχίες, την ερωτική της μύηση, τις φιλίες της, την πολιτική της ένταξη στην Αριστερά. Και φτάνουμε στην περίοδο 1965-1966 με την πολιτική και πολιτιστική άνοιξη που προμήνυαν την αναγέννηση της Ελλάδας, κάτι που σταμάτησε απότομα με την κήρυξη της δικτατορίας. Εδώ η ροή διακόπτεται για να συνεχιστεί στο επόμενο πόνημα. Το βιβλίο (που περιέχει γλωσσάρι με επτανησιακές λέξεις, κεφαλονίτικες και κερκυραϊκές) αποτελεί μια ενδιαφέρουσα αφήγηση της προσωπικής ζωής της συγγραφέως, τοποθετημένης σ’ ένα ιστορικό πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να κατανοήσει τα εξιστορούμενα γεγονότα.

Αριστείδης Κάντας Η δίψα των ρόλων ΙΔΕΕΣ O Αριστείδης Κάντας γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1951. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1977 με έπαινο στον διαγωνισμό διηγήματος της Εταιρείας Νέων Ελλήνων Λογοτεχνών. Έχει εκδώσει δέκα βιβλία από τα οποία τα πέντε είναι θεατρικά, για παιδιά και μεγάλους. Εδώ ο συγγραφέας μιλάει για τον νεαρό ηθοποιό Πέτρο Ορμίδη, ο οποίος βρίσκεται σε δίλημμα: πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στο θέατρο και τη ζωή του. Ο ήρωας μπλέκει με ωραίες γυναίκες, σκηνοθέτες και ανταγωνιστές, αλλά ο νους του τρέχει σε θεατρικές οπτασίες, όπως εκείνο του Άμλετ, για το οποίο λέει πως ο πατέρας του, το φάντασμά του δηλαδή, είναι ο πατέρας των οραμάτων του. Στον μακρύ του μονόλογο –ολόκληρο το μυθιστόρημα–, ο Ορμίδης αναφέρεται στις δυσκολίες και τις χαρές του επαγγέλματοςλειτουργήματος του ηθοποιού, καθώς και σε έργα του Σοφοκλή, του Σαίξπηρ, του Ο’Νιλ, του Ιονέσκο. Το μυθιστόρημα συνδέεται με ήρωες θεατρικών έργων. Στην ουσία, πρόκειται για έναν ύμνο στο θέατρο, το θέατρο ως επάγγελμα, ως τρόπο ζωής, ως όραμα, ως ιδέα.

Χρύσα Χρονοπούλου

Ρόζα Ιμβριώτη Της ζωής και του σχολείου Μια μονογραφία για τη ζωή και το έργο της πρωτοπόρου παιδαγωγού Ρόζας Ιμβριώτη που αφιέρωσε τη ζωή της στον αγώνα για καλύτερη παιδεία και κοινωνική δικαιοσύνη.

Θεμιστοκλέους 80, 106 81 Αθήνα | Τηλ.: 210 52.26.609 www.empiria.gr • www.avopolis.gr • www.brainfood.gr


58

Απo την πένα στο πιρούνι και… αντiστροφα

ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

H ΣYNT

“ θα σεστοδω Floral ”

AΓH

Φακόρυζο 2 φλιτζ. φακές 1 φλιτζ. ρύζι Καρολίνα 3 κρεμμύδια 1 κλωνάρι σέλινο 2 σκελίδες σκόρδο

Φ

ασόλια, φακές, ρεβίθια, φάβα, κουκιά, αρακάς, είναι μερικά μόνο από τα λαχανικά που ανήκουν στην κατηγορία των οσπρίων. Όλα τα όσπρια, ανεξαιρέτως, χαρακτηρίζονται από μεγάλη θρεπτική αξία (περίπου 350 θερμίδες ανά 100 γρ.) και αποτελούν πλούσια πηγή σύνθετων υδατανθράκων βραδείας απορρόφησης, αμινοξέων, βιταμινών, ιχνοστοιχείων και, φυσικά, πρωτεϊνών. Επίσης δεν έχουν καθόλου λιπαρά και ζάχαρα ενώ περιέχουν πλούσιες ποσότητες φυτικών ινών, πολύ περισσότερες και από τα δημητριακά. Ο σίδηρος, που περιέχουν σχεδόν όλα τα όσπρια, δεν απορροφάται εύκολα από τον οργανισμό και γι’ αυτό είναι καλό να συνδυάζονται με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (πράσινες πιπεριές, ντομάτες κ.λπ.). Επίσης, συνδυάζοντάς τα με δημητριακά παίρνουμε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, σχεδόν εφάμιλλης μ’ αυτήν του κρέατος. Λόγω των ιδιοτήτων τους, θεωρείται επίσης ότι συμβάλλουν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης. Για πάρα πολλά χρόνια, παλαιότερα, τα όσπρια αποτελούσαν την κύρια σχεδόν τροφή του πληθυσμού στη χώρα μας (ας μην ξεχνάμε πως η φασολάδα ήταν το εθνικό μας φαγητό). Ως εκ τούτου είναι άρρηκτα δεμένα με τη γαστρονομική μας παράδοση, ενώ μπορούν να μαγειρευτούν με πάρα πολλούς τρόπους (σούπες, σαλάτες, πουρέ κ.ά.). Ακόμα και σήμερα, εκτιμάται ότι σε κάθε ελληνικό νοικοκυριό μαγειρεύουν τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα όσπρια, ενώ πολλές τοπικές κουζίνες έχουν ένα πιάτο με όσπρια ως το γαστρονομικό «έμβλημά» τους. Οι ρεβιθοκεφτέδες και η ρεβιθάδα (ρεβίθια στον φούρνο) της Σίφνου και της Σερίφου είναι περιβόητες, η φάβα της Σαντορίνης και της Ανάφης στολίζεται με κάππαρη και καππαρόφυλλα και δεν λείπει από κανένα σχεδόν παραδοσιακό τραπέζι. Το φακόρυζο είναι ένα παραδοσιακό πιάτο των Δωδεκανήσων, στην Πρέσπα μαγειρεύουν τα φασόλια με χοιρινό και σε πολλές περιοχές της Ελλάδας συνοδεύουν τη φασολάδα με λακέρδα, παστές σαρδέλες, αντζούγιες ή τσίρο. Πέρα, όμως, από τα παραδοσιακά για τη χώρα μας όσπρια, στην κατηγορία αυτή ανήκει κι ένα όσπριο που προέρχεται από την Ασία αλλά έχει κατακτήσει σημαντική θέση, τα τελευταία χρόνια, στη σύγχρονη ελληνική κουζίνα: η σόγια. Θεωρείται, μάλιστα, ιδιαίτερα καλή πηγή πρωτεϊνών και ασβεστίου ενώ ανακουφίζει στην εμμηνόπαυση και ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

INDEX_45

2 φύλλα δάφνη 6 φλιτζ. νερό αλάτι, πιπέρι λίγος μαϊντανός για το γαρνίρισμα 3/4 φλιτζανιού λάδι ελιάς λίγο ξίδι

Καθαρίζουμε και πλένουμε τις φακές. Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο, τα βάζουμε σε ένα τηγάνι καυτό με το λάδι και τα σοτάρουμε μέχρι να μαλακώσουν. Τα μεταφέρουμε σε μια κατσαρόλα με νερό, ρίχνουμε τις φακές και το σέλινο ψιλοκομμένο και αφήνουμε τα υλικά μας να σιγοβράσουν για 30 λεπτά περίπου. Στη συνέχεια προσθέτουμε το ρύζι, το αλάτι και το πιπέρι. Μόλις αρχίζουν να βράζουν, χαμηλώνουμε τη φωτιά και τα αφήνουμε να βράσουν, μέχρι να μαλακώσει το ρύζι και να απορροφηθούν όλα τα υγρά. Παρακολουθούμε το φαγητό και, αν χρειαστεί, προσθέτουμε λίγο νερό. Προσθέτουμε τη δάφνη προς το τέλος και, πριν σερβίρουμε, λίγο ξίδι. Σερβίρουμε σε μια βαθιά πιατέλα και γαρνίρουμε με ψιλοκομμένο μαϊντανό. Μπορεί, επίσης, να σερβιριστεί κρύο, σαν σαλάτα ή και να γαρνιριστεί με μαύρες ελιές.

#00,4 $0''&& %3*/,4 '00% .64*$ )"11&/*/(4 $0/$&354 1"35*&4 13&4&/5"5*0/4 &9)*#*5*0/4 4$3&&/*/(4 -&$563&4

´Ç¸ÍκÅƳº¾Ð ] Æ Î´· Ä ÌÑ´·ËÈ ] 5 ] XXX GMPSBMDBGF HS ] JOGP!GMPSBMDBGF HS


60

Εκ των εσω ΑΠΟ ΤΟΝ Μακη ΤΣίτα

Ο κύριος Θανάσης Γεωργίου ιδιοκτήτης των βιβλιοπωλείων «Βιβλιοκίνηση», μας αποκαλύπτει εκ των έσω...

εκ των εσω Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία των βιβλιοπωλείων σας. Η Βιβλιοκίνηση άρχισε τη δραστηριότητά της το 1995 και διαθέτει 13 πρότυπα βιβλιοχαρτοπωλεία σε κομβικά σημεία της περιφέρειας, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Με 48 συνεργάτες εξυπηρετεί πάνω από 268.000 πελάτες το χρόνο. Το 2005 άνοιξε το διαδικτυακό της βιβλιοπωλείο www.bestseller.gr, το οποίο μετά από πέντε χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας βρίσκεται σταθερά στην πρώτη πεντάδα των on line ελληνικών βιβλιοπωλείων.

Οι πελάτες σας ζητούν συχνά τη συμβουλή σας ή διαλέγουν μόνοι τους τα βιβλία που αγοράζουν; Οι περισσότεροι είναι αναποφάσιστοι και δέχονται τη συμβουλή μας όσον αφορά την επιλογή κατηγορίας. Πολιτική μας είναι να μην προτείνουμε κάποιον συγκεκριμένο εκδότη αλλά να αφήνουμε τον αναγνώστη να ξεφυλλίσει μόνος του τα βιβλία. Αρκετοί είναι πλέον αυτοί που μας παραγγέλνουν βιβλία τηλεφωνικά, έχοντας κάνει την επιλογή τους εκ των προτέρων.

Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που σας διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα βιβλιοπωλεία; Η Βιβλιοκίνηση έχει στόχο τη σωστή ανάπτυξη μέσα από μια ποιοτική πολιτική με στοιχείο την άριστη παροχή υπηρεσιών προς τον αναγνώστηπελάτη της. Πλεονεκτήματα στην άριστη εικόνα των καταστημάτων της Βιβλιοκίνησης είναι το χαμόγελο, η ζεστή καλημέρα, οι ελκυστικές τιμές, η προνομιακή κάρτα «Βιβλιοκίνηση φίλοι», η σωστή και γρήγορη εξυπηρέτηση, η αντικειμενική πληροφόρηση, η εξειδίκευση, ειδικά σε ό,τι αφορά το παιδί, οι μοναδικές συσκευασίες δώρου και ο σεβασμός στον πελάτη μέσα σε ένα σύγχρονο και φιλικό περιβάλλον.

Τι είδους βιβλία έχουν τη μεγαλύτερη κίνηση στα δικά σας βιβλιοπωλεία; Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι η ελληνική λογοτεχνία, με δεύτερη και συνεχώς αυξανόμενη την κατηγορία των παιδικών βιβλίων. Ζωηρά κινούνται οι υποκατηγορίες των εκλαϊκευμένων οικονομικών, της αυτοβελτίωσης και της λογοτεχνίας του φανταστικού.

Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε το προφίλ των ανθρώπων που σας επισκέπτονται; Οι πελάτες μας είναι κατά κύριο λόγο γυναίκες (79%) οι οποίες έχουν οικογένεια με παιδιά (82%), ανώτερης και μέσης εκπαίδευσης. Οι περισσότεροι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα (16%) και στην εκπαίδευση (14%).

Ποια η γνώμη σας για τα e-books; Είναι μια καινούρια μόδα στο εξωτερικό, η οποία όμως δεν έχει βρει ακόμη ανταπόκριση στην Ελλάδα. Εμείς είμαστε έτοιμοι να την δεχτούμε, αν και πιστεύω ότι η τελετουργία τής ανάγνωσης, το ξεφύλλισμα των σελίδων και η επαφή με το χάρτινο βιβλίο, δεν πρόκειται να αντικατασταθεί ποτέ. Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια της επιχείρησής σας; Σε μια εποχή όπου όλα είναι ρευστά, είναι δύσκολο να σχεδιάζεις για το μέλλον. Θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε σε υψηλό επίπεδο της υπηρεσίες που παρέχουμε στους αναγνώστες και να εμπλουτίσουμε την ποικιλία των προϊόντων που προσφέρουμε, πάντα στις καλύτερες τιμές.

INDEX_45

HAPPENING

Τalk-Soul

ΜΟΥΣΙΚΗ

Tassos Sotirakis

Soul d.j. set: Ηilda Pap

220 Ways to Say I Love You

Στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν προσφιλής συνήθεια ανάμεσα στα μέλη των αγγλικών οικογενειών να απαντούν σε μια λίστα ερωτήσεων, κάτι σαν παιχνίδι, που όμως αποκάλυπτε τις προτιμήσεις και τις αντιλήψεις του ερωτηθέντος. Σ’ ένα τέτοιο ερωτηματολόγιο που του υπέβαλε η φίλη του Αντουανέτα Φορέ, απάντησε κι ο Μαρσέλ Προυστ, όταν ήταν ακόμη έφηβος. Ο συγγραφέας του Χαμένου Χρόνου απάντησε στο ίδιο ερωτηματολόγιο αρκετές φορές στη ζωή του και έκτοτε συνηθίζεται να λέγεται «Το ερωτηματολόγιο του Προυστ», αν και δεν υπήρξε δική του ανακάλυψη. Το Talk-Soul είναι ένα τέτοιου τύπου παιχνίδι, όπου μέσα από δέκα ερωτήσεις η συγγραφέας Ζέφη Κόλια προσπαθεί να εκμαιεύσει τις αντιλήψεις και τις προτιμήσεις ενός (όπως του Άρη Σφακιανάκη τον Μάρτιο) ή περισσοτέρων (όπως τον Απρίλιο των SNOB Θανάση Χειμωνά και Δημήτρη Σωτάκη) καλεσμένων. Σ’ αυτή την ευχάριστη ατμόσφαιρα* συμβάλλει δυναμικά από τα decks με soul μουσική η d.j., συγγραφέας και μεταφράστρια Xίλντα Παπαδημητρίου.

Το cd αποτελείται από εννιά μουσικές συνθέσεις στο πιάνο. Αν και είναι το πρώτο προσωπικό άλμπουμ του συνθέτη, διαφαίνεται ένα δυνατό μουσικό ταλέντο. Το πιάνο κυριαρχεί και οι συνθέσεις δημιουργούν συναισθηματικές κλιμακώσεις σε κάθε άκουσμά τους. Μια μουσική πρόταση με έντονο το προσωπικό ύφος. Εννιά πιανιστικά κομμάτια δυναμικά και ονειρικά. Η μουσική του σε ταξιδεύει ευχάριστα και ταυτόχρονα σε αγγίζει συναισθηματικά. Μια μουσική περιπλάνηση στον χρόνο, μελωδίες που ρέουν με τη φυσικότητα νερού, εικόνες από ένα κινηματογραφικό ταξίδι που δεν έχει ανάγκη την εικόνα, παρά μόνο τον ήχο. Η μουσική χωρίς επιθετικούς προσδιορισμούς, χωρίς ταμπέλες. Ένα «γεμάτο» ποιοτικά cd αφού όλες οι συνθέσεις έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αφήνουν ποικίλα συναισθήματα. Σε μια εποχή που αυτό το είδος μουσικής είναι σχεδόν ανύπαρκτο στην Ελλάδα, είναι πολύ ενθαρρυντικό ένας νέος καλλιτέχνης να κυκλοφορεί μια τόσο ιδιαίτερη και ώριμη δισκογραφική δουλειά. Διατίθεται αποκλειστικά από την αλυσίδα πολιτισμού ΙΑΝΟS.

*Talk-Soul: Κάθε μήνα στο Floral (Πλατεία Εξαρχείων) για

Γιώργος Sunny Φερμελετζής

Καταστάσεις SOUL!

Ζέφη Κόλια

ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Σταύρος Αθανασιάδης

Ο γαϊδαράκος ο Αρίστος και η Μυρτώ η αλεπού

Διευθύνσεις βιβλιοπωλείων:

Ίδρυμα Θεοχαράκη

Μελίσσια: Ελ. Βενιζέλου 31, Τηλ.-fax: 210 6096647 Βριλήσσια: Λεωφ. Πεντέλης 82, Τηλ.-fax: 210 6139385 Καλλιθέα: Ματζαγριωτάκη 107, Τηλ.-fax: 210 9510297 Βύρωνας: Αγ. Σοφίας 35, Τηλ.-fax: 210 7658785

Τι γυρεύει μια αλεπού στη ράχη ενός γαϊδουριού; Γίνεται δύο τόσο διαφορετικά ζωάκια να κάνουνε παρέα; Κι όμως, ο γαϊδαράκος ο Αρίστος και η Μυρτώ η αλεπού, είναι δύο αγαπημένα φιλαράκια, που ζουν μαζί στην εξοχή. Μια μέρα, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους φτάνουν στο μεγάλο δρόμο και καταλήγουν στην πόλη. «Πελαγωμένοι» και μη βρίσκοντας τροφή πιάνουν δουλειά σε ένα τσίρκο και τότε η ζωή τους γίνεται ανυπόφορη. Έτσι, παίρνουν την απόφαση να επιστρέψουν πάση θυσία πίσω στην εξοχή. Η «άγρια» αρκούδα Βαλερή, βρίσκεται στο πλευρό τους, ο δρόμος της επιστροφής όμως κρύβει πολλούς κινδύνους. Ένα ταξίδι προς την ανεξαρτητοποίηση γεμάτο περιπέτεια. Μια αλληγορία για την πάλη καλού και κακού. Το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, στα πλαίσια των εκπαιδευτικών του προγραμμάτων, παρουσιάζει από την Κυριακή 20 Μαρτίου και κάθε Κυριακή στις 12:00 την παράσταση Ο γαϊδαράκος ο Αρίστος και η Μυρτώ η αλεπού. Η ηθοποιός-αφηγήτρια Χίλντα Ηλιοπούλου συναντιέται επί σκηνής με τους ήρωες, που ξεπηδούν μέσα από διαφάνειες-σκίτσα, υπό την μουσική υπόκρουση αποσπασμάτων έργων του Giovanni Bottesini. Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά μέχρι 8 ετών.

ΑΘΗΝΑ:

Ονοματεπώνυμ ο: Θανάσης Γεωργίου Προσωπική πολυτέ λεια: Ξεκούραση Ημερομηνία και τόπος γέννησης: 3/12/1964 Θεσσαλονίκη Τόπος διαμονής: Αθήνα Ευσεβής πόθος: Πράσινη ανάπτυξη Επάγγελμα: Βιβλιοπώλης

61

ANAΓNΩΣH KAI...

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ:

Καλαμαριά: Κομνηνών 74, Τηλ.-fax: 2310 460791 Κάτω Τούμπα: Μ. Μπότσαρη 126, Τηλ.-fax: 2310 949186 Ντεπώ: Β. Όλγας 229, Τηλ.: 2310 416600 Χαριλάου: 25ης Μαρτίου 112, Τηλ.-fax: 2310 300711 Λεωφ. Στρατού: Κων/πόλεως 8, Τηλ.-fax: 2310 860636 Νεάπολη: Παν. Τσαλδάρη 35, Τηλ.-fax:2310 531978 Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσ/νικης: Τηλ.-fax:2311 270681

Άσπα Σκαπέρδα

INDEX_45


62

63

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΣΦΟΝΤΥΛΙ_ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΕΣ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

ΑΠΟ ΤΗN Helen of Troy

Κοινό ανακοινωθέν: Εγώ προτείνω να μην τα διαβάσετε! Και ο πιο άσχετος μπορεί να νιώσει πως λέξεις όπως: Πλούτωνας, Κρόνος, Σελήνη, ανάδρομος Ερμής φέρνουν… του πανικού τον τάραχο (γι’ αρχή!). Εκτός κι αν είστε νιτσεϊκοί: «οι νικητές δεν πιστεύουν στην τύχη».

ΚΡΙΟΣ

Εξαντλημένοι. Πού είναι τα «σουρπράιζ» πάρτι, η ξεγνοιασιά, τα φλερτ, οι επιτυχίες; Last years! Το σπίτι μπάζει από παντού, το χωράφι θέλει ξεχορτάριασμα. «Σκάσε και κολύμπα», εάν επιτρέπεται και, επί το γλυκύτερον, «μάθετε να συνεργάζεστε». Οι καλές ευχές είναι πάντα στην προστακτική. Έμμα Ντόναχιου Το δωμάτιο ΨΥΧΟΓΙΟΣ

ΤΑΥΡΟΣ

Τα ζώδια του τριμήνου: ΚΡΙΟΣ, ΤΑΥΡΟΣ, ΔΙΔΥΜΟΙ Ο Χένρι Τζέιμς, ο Εμίλ Ζολά, ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο Μαξίμ Γκόρκι, η Μαργκερίτ Ντιράς και άλλοι πολλοί συγγραφείς και ποιητές ανήκουν στο ζώδιο του Κριού. Στους ταύρους συγγραφείς συγκαταλέγονται ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ, η Σαρλότ Μπροντέ, ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, ο Γιάννης Ρίτσος κ.ά., ενώ δίδυμοι «πολιτογραφούνται» μεταξύ άλλων οι: Τόμας Μαν, Φερνάρντο Πεσόα, Λ.Φ. Σελίν, Τζούνα Μπαρνς, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ζαν Πολ Σαρτρ.

ΔΙΔΥΜΟΙ

Βαδίζετε λάθος. Δεν βαδίζετε σωστά. Ποιο από τα δύο σας ταιριάζει; Είστε σε καταχνιά, σε σύγχυση, έχετε λανθασμένη κρίση. Από την άλλη, είστε εμμονικά επίμονοι. Στο παρά ένα να καείτε, δηλαδή. Ή αλλάζετε συμπεριφορά ή αλλάζετε συμπεριφορά. Δεν σας αναγνωρίζουμε. Εσείς, καλά;

Κατερίνα Τριανταφύλλου – Στέλιος Μαρίνης Μπροστά στην ψυχολόγο ΣΑΒΒΑΛΑΣ

Τζόναθαν Σάφραν Φόερ Τρώγοντας ζώα ΜΕΛΑΝΙ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

«I want to be loved by you», τραγουδά η ερμητικά κλειστή φαντασίωσή σας και «τίκι-τίκιτα» ηχεί ο εκρηκτικός μηχανισμός από κάτω. Διαδραστικά αμετακίνητοι, αν και φιλήδονοι. Γεννηθήκατε για να δουλεύετε και όχι για να ζείτε; Εσείς διαλέγετε και η ζωή σας ανταμείβει υλικά.

Π.χ.: Οι άλλοι είναι καλοί, «Θεοί, ήλιοι καλοκαιρινοί», πριν σας φέρουν την πρώτη αντίδραση. Μετά, τους παίρνει ο Πλούτωνας, μην μπαίνετε σε ατελείωτες κόντρες, delete, γκρίνιες! Ανεξαρτήτως πεδίου δράσης. (Μπα, ο Ερμής θα φταίει και κάτι παλιά οικογενειακά λουμπάγκα…)

Kurt Vonnegut Κυανοπώγων ΘΥΡΑΘΕΝ

Julia Kristeva Νόημα και μη νόημα της εξέγερσης SCRIPTA

INDEX_45 INDEX_45

ΛΕΩΝ

«Ποιος είμαι και πού πάω;» Η απάντηση χρειάζεται δυνατούς λύτες. Πριν κινηθείτε, σκεφτείτε εξουθενωτικά και μην εγκαταλείψετε απολύτως τίποτα, εάν δεν έχετε προετοιμάσει κάτι νέο. Ούτε καν αν δεν έχετε αγοράσει, πλύνει, σιδερώσει, έστω ένα καινούριο βρακί!

ΠΑΡΘΕΝΟΣ

Δώστε όσο όσο για να ξαναποκτήσετε τα βιονικά σας μάτια. Η ταλαιπωρία δεν σας ταιριάζει, ούτε σας αξίζει. Όταν αυτοί που αγαπάτε, συνεργάζεστε, ερωτεύεστε γίνονται απογοητευτικοί, πιστέψτε τους και στείλτε τους να παίξουν με τα κουβαδάκια τους… σε άλλη παραλία. Στεγνά. Βασίλης Βασιλικός Το τελευταίο αντίο ΔΙΟΠΤΡΑ

ΖΥΓΟΣ

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Τα μόνα που μπορούν να σας βοηθήσουν, επί της παρούσης, είναι μια μπαλάντζα μεταξύ βιωμάτων-συναισθημάτων και ο Δίας. Καμιά λύση, σε όσα σας απασχολούν, δεν ικανοποιεί. Να εξαφανιστείτε, δεν γίνεται. Αόρατοι; Ομοίως. Νηστεία και προσευχή, λοιπόν, στον καταχωνιασμένο Θεό-ζυγό…

Περισσότερο από τον οποιονδήποτε έχετε ένα μαγνήτη σε ό,τι σας προωθεί κοινωνικά. Και μετά αναρωτιέστε για το τι σημαίνει ευχαρίστηση… Ενώ ξέρετε πως οι άνθρωποι δεν είναι ρούχο που κρατιέται μέχρι αποσβέσεως, επιμένετε σ’ αυτό! Σε ζητήματα αντιληπτικότητας, τα άστρα απεργούν!

Μίνως Βολανάκης Παλατινή ανθολογία ΟΞΥ

Γιώργης Μανουσάκης Ο εθελοντής ΚΙΧΛΗ

ΣΚΟΡΠΙΟΣ

Οι εκκρεμότητες έχουν στήσει χορό. Από πού ν’ αρχίσετε; Κάποιες φορές, η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι δείχνει ως η μοναδική λύση, σε συνδυασμό με την αλλαγή οπτικής γωνίας. Μέχρι να φωτίσει, να ζείτε σαν τα πουλάκια τ’ ουρανού, που δεν καταβροχθίζουν… γλυκάκια γι’ αντίβαρο! Δημοσθένης Κούρτοβικ Τι ζητούν οι βάρβαροι ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

ΤΟΞΟΤΗΣ

«Άνθρωπος είμαι ή σκουλήκι;» Όλα τα είχατε, οι βουτιές στον ψυχισμό σας έλειπαν! Ματαιώσεις, ερωτηματικά περί συντροφικότητας, περί επιθυμιών δικών σας ή των άλλων για εσάς, περί ψευδών επιδιώξεων. Κατά τα άλλα; Καλά; (Ταπεινή πρόταση: να βολτάρετε.) Νίκος Καρούζος Τα ποιήματα: 1979 – 1991 ΙΚΑΡΟΣ

Υ.Γ. Με τις υγείες μας…

ΥΔΡΟΧΟΟΣ

Έχουν και τα μπερδέματα το όριό τους, μα εσείς τα έχετε κάνει πασατέμπο. Φιλία-σεξ, ελευθερίαδέσμευση, δουλειά-ευχαρίστηση και… και… και… Το ξεμπέρδεμα υπαγορεύει ακινησία, σκέψη, επαναπροσδιορισμό, εκπαίδευση. Μη γίνεστε Ντάλτον. Είστε ομορφότεροι. Συλλογικό Ανάμεσα στον Μαρξ και στην Coca-Cola ΚΑΣΤΑΛΙΑ

ΙΧΘΕIΣ

Επιθυμείτε και χαίρεστε, μέσ’ απ’ τη φαντασία σας, για πρόσωπα και πράγματα, οργανώνοντας καταστάσεις χωρίς ποτέ να διαβάζετε το κείμενο πριν υπογράψετε. Και μετά… χάος. Τα άστρα αποφασίζουν να σώσουν τους «του καλλιτεχνικού» από εσάς. Οι υπόλοιποι προσχωρήστε ή… προσχωρήστε. Σίγκμουντ Φρόυντ Τέχνη και ψυχανάλυση ΚΟΡΟΝΤΖΗΣ


ΣΗΜΕΙΑ ΟΠΟΥ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΤΟ INDEX ΑΤΤΙΚΗ Α Π Ο Π Ε ΙΡΑ • ΝΑΥΑ Ρ Ι Ν ΟΥ 1 8 , ΑΘ Η ΝΑ | Α Π ΡΟ ΒΛ Ε Π Τ Ο • Ρ Η ΓΑ Φ Ε ΡΑ Ι ΟΥ 2 5 , ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ | BAΣIΛEIA∆H • AΓ. MEΛETIOY 114, ΑΘHNA | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙO AIΘPA • MEΣOΛOΓΓIOY 1, ΑΘHNA | ΒΙΒΛΙΟΚΙΝΗΣΗ• ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 31, ΜΕΛΙΣΣΙΑ, Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 82, ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ, ΜΑΤΖΑΓΡΙΩΤΑΚΗ 107, ΚΑΛΛΙΘΕΑ, ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 35, ΒΥΡΩΝΑΣ| BIBΛIOΠΩΛEIO BHTA IATPIKΩN EKΔOΣEΩN • AΔPIANEIOY 3, AΘHNA | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ • EΛ. BENIZEΛOY 133, ΠΛ. EΘN. ANTIΣTAΣEΩΣ, HΛIOYΠOΛH ▶ ΚΥΠΡΟΥ 26, ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ ▶ ΓENNHMATA 81, ANΩ ΓΛYΦAΔA | ΒΙΒΛΙΟ­ΠΩΛΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟΥ Ι ∆ Ρ Υ Μ ΑΤ Ο Σ Ε Ρ Ε Υ Ν Ω Ν • ΒΑ Σ . Κ Ω Ν ­ ΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 48, ΑΘΗΝΑ | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΕΚ∆Ο­ΣΕΩΝ Ο∆ΥΣΣΕΑΣ • ΣΤΟΑ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΠΕΣΜΑΖΟΓΛΟΥ 5, ΑΘΗΝΑ | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΕΚ∆ΟΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΙΩΝ • ΣΟΛΩΝΟΣ 85, ΑΘΗΝΑ | ΒΙΒΛΙΟ­ΠΩ ΛΕΙΟ EKΔOTIKOY OPΓANIΣMOY ΠAΠYPOΣ • ΠANEΠIΣTHMIOY 46 & XAP. TPIKOYΠH, AΘHNA | ΒΙΒΛΙΟ­ ΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ • ΣΟΛΩΝΟΣ 60, ΑΘΗΝΑ | ΒΙΒΛΙΟ­ΠΩΛΕΙΟ EK∆OΣEΩN KE∆POΣ KAI EΣOΠTPON • ΣTOA BIBΛIOY, ΠEΣMATZOΓΛOY 5, ΑΘΗΝΑ | ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ • ΣΚΡΑ 9799, ΚΑΛΛΙΘΕΑ | ΒΙΒΛΙΟΤΟΠΙΑ • ΛΑΖΑΡΑΚΗ 21-23, ΓΛΥΦΑ∆Α ▶ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 9, Ν. ΣΜΥΡΝΗ ▶ ΠΑΤΗΣΙΩΝ 126, ΑΘΗΝΑ ▶ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 23, ΠΕΙΡΑΙΑΣ | ΒΙΒΛΙΟΤYΠO • X P. Σ MY P N H Σ 1 5 2 - 1 5 6, BY P Ω NA Σ | Β Ι ΒΛΙΟΦ Ω ΝΟ • Α Γ. Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι ΟΥ 4 2 , ΒΥ Ρ Ω ΝΑ Σ | Γ ΕΩ Ρ Γ ΙΑ ∆ Η Σ • ΣΟΛ Ω Ν ΟΣ 114, ΑΘΗΝΑ | ΓΡΑΦΗ • ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ 121, ΧΟΛΑΡΓΟΣ | ∆Ω∆ΩΝΗ • ΑΝ∆ΡΕΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 28, ΕΞΑΡΧΕΙΑ | EΘNIKO KENTPO BIBΛIOY • ΣΤΟΑ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΠΕΣΜΑΖΟΓΛΟΥ 5, ΑΘΗΝΑ | ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ­∆ ΑΚΗΣ • ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 1 7 , ΑΘ Η ΝΑ ▶ ∆ Α ΒΑ Κ Η 3 - 5 , Ε ΡΥΘ Ρ ΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ ▶ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 27, ΓΛΥΦΑ∆Α ▶ ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 294, ΨΥΧΙΚΟ ▶ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 39, ΑΘΗΝΑ ▶ ΚΩΝ/ΝΟΥ ΠΑΛΑΙΟΛΟ­Γ ΟΥ 2, Ν. ΣΜΥΡΝΗ ▶ ΣΙΝΩΠΗΣ 2, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ ▶ ΘΗΒΩΝ 228, ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΕΝΤΗΣ ▶ ΓΡΑΒΙΑΣ 6, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ▶ ΠΑΝΑΓΙΤΣΑΣ 3, ΚΗΦΙΣΙΑ ▶ ΝΙΚΗΣ 20, ΑΘΗΝΑ ▶ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 6, ΜΑΡΟΥΣΙ ▶ ΚΑΛΛΙΓΑ 31, ΦΙΛΟ­ΘΕΗ ▶ ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 268, ΚΗΦΙΣΙΑ | NEWSSTAND ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ∆ΑΚΗΣ • ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 41, ΑΘΗΝΑ | ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ • ΤΡΙΤΩΝΟΣ 47, ΠΑΛ. ΦΑΛΗΡΟ | ΕΠΙΚΑΙΡΑ • ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ | ΕΠΙ­ΚΕΝΤΡΟ • ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ 3, ΑΓ.ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ | ΕΥΡΙΠΙ∆ΗΣ • ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 8, ΧΑΛΑΝ∆ΡΙ | ΕΥΡΙΠΙ∆ΗΣ ΣΤΗ ΣΤΟΑ • ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 11, ΧΑΛΑΝ∆ΡΙ | ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ • ΓΡΑΜΜΟΥ 40, ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ | ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ • ΠΑΤΡΟΚΛΟΥ 77, ΙΛΙΟΝ | ΤΟ ΘΕΜΑ • Π. ΤΣΑΛ∆ΑΡΗ 30, ΒΥΡΩΝΑΣ ▶ ΚΥΠΡΟΥ 6 & ΦΡΥΝΗΣ, ΒΥΡΩΝΑΣ ▶ ΦΙΛΟΛΑΟΥ 62 & ΕΚΦΑ­Ν ΤΙ∆ΟΥ, ΠΑΓΚΡΑΤΙ | ΙΑΝΟΣ • ΣΤΑ∆ΙΟΥ 24, ΑΘΗΝΑ | ΚΑ­ΝΑΚΗ • ΖΩΟ∆ΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ 2-4, ΑΘΗΝΑ | ΚΑΡ∆ΑΜΙΤΣΑ • ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 8, ΑΘΗΝΑ | ΚΑΣΙΑΚΟΥ ΕΛΕΝΗ • ΕΛΑΙΩΝ 41, Ν. ΚΗΦΙΣΣΙΑ | ΚΟΚΚΑΛΗΣ • ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ 24, ΚΟΡΥ­∆ΑΛΛΟΣ ▶ ΧΙ­ΜΑΡ­ΡΑΣ 24, ΚΟΡΥ∆ΑΛΛΟΣ ▶ ∆ΗΜΗΤΡΑ­ΚΟΠΟΥΛΟΥ 28, ΚΟΡΥ∆ΑΛΛΟΣ | KONTYΛI • ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 6, ΚΟΛΩΝΑΚΙ| ΚΟΡΑΗΣ • ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 6, ΧΑ­ΛΑΝ∆ΡΙ | KΨM • Z. ΠHΓHΣ 55, EΞAPXEIA | λεµονι • ΗΡΑ­ΚΛΕΙ∆ΩΝ 22, ΘΗΣΕΙΟ | λεΣΧΗ ΤΟΥ ∆ΙΣΚΟΥ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ • ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΚΚΑΛΗ, ΑΘΗΝΑ | ΜΕ­ ΝΑΝ∆ΡΟΣ • ∆ΡΟΣΙΝΗ 9, ΚΗΦΙΣΙΑ | ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ • ΠΑ­ΠΑΓΟΥ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟ­ΦΑΝΟΥΣ, ΧΑΛΑΝ∆ΡΙ | ΜΠΑΤΣΙΟΥΛΑΣ • ΠΑΝΟΡΜΟΥ 83, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ | ΝΑΤΣΗΣ • ΧΡΗΣΤΟΥ Μ ΑΤ Ι Κ Α & Χ Ρ. Σ ΜΥ Ρ Ν Η Σ , ΡΑΦ Η ­Ν Α | NIKOΛAKHΣ • 3ης ΣEΠTEMBPIOY 91, AΘHNA | ΑΡΓΙΑ • ΑΡΑΠΑΚΗ 81-83, ΚΑΛΛΙΘΕΑ| OKTΩ • ΠAΠANIKOΛH 8, METAMOPΦΩΣH| ΠΑΠΑ∆ΗΜΑΣ • ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 8, ΑΘΗΝΑ |

Παλαιότερα τεύχη του index θα βρείτε στο Bιβλιοπωλείο της EΣTIAΣ • Σόλωνος 60, AΘHNA

INDEX_45

ΠΑΠΑ­ΣΩΤΗΡΙΟΥ • ΣΤΟΥΡΝΑΡH 35, ΑΘΗΝΑ ▶ ΣΤΟΥΡΝΑΡΗ 37, ΑΘΗΝΑ ▶ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 55, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ▶ ΑΝ∆Ρ. ΠΑ­ ΠΑΝ∆ΡΕΟΥ 35, ΜΑΡΟΥΣΙ, «THE MALL» ▶ ΠΑΝΕ­Π Ι­Σ ΤΗΜΙΟΥ 37, ΑΘΗΝΑ | ΠΑΤΑΚΗΣ • ΑΚΑ∆ΗΜΙΑΣ 65, ΑΘΗΝΑ | ΠΑραµετροσ • ΜΕΤΩΝΟΣ 62, ΧΟΛΑΡΓΟΣ ▶ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΧΟΛΑΡΓΟΣ | ΠΑΡ’ ΗΜΙΝ • ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11Α, ΑΘΗ­ΝΑ | ΠEP∆IKHΣ • ΧΑΡOKOΠOY 5355, KAΛΛIΘEA | ΠΟΛΙΤΕΙΑ • ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ 1, ΑΘΗΝΑ | ΠΟΛΥΠΛΕΥ­ΡΟ • ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 159, Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ | ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΑΓΚΥ­ΡΑ • ΣΟΛΩΝΟΣ 124, ΑΘΗΝΑ | ΠΟΛΥΧΡΩΜΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ • ΑΝΤΩ­Ν ΙΑ∆ΟΥ 6, ΑΘΗΝΑ | ΠΟΤΑΜΟΣ • ΣΚΟΥ­ΦΑ 32, ΚΟΛΩ­Ν ΑΚΙ | ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ • ΕΥΒΟΙΑΣ & ΒΟΙΩΤΙΑΣ 1, Κ. ΧΑΛΑΝ∆ΡΙ | ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ • ΓΡΑΒΙΑΣ 3-5, ΑΘΗΝΑ | ΠYΞIΔA• BYZANTIOY 31, KAΛOΓPEZA | ΡΟΚΚΑΣ • ΒΑΡΝΑΛΗ & ΓΚΙΝΟΣΑΤΗ 60, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩ­Σ Η | ΤΟ ΒΙ ΒΛΙΟΠΩΛΕ ΙΟ ΤΗΣ ΤΟΣΙΤΣΑ • ΤΟΣΙΤΣΑ 1 Α’, ΑΘΗΝΑ | ΤΣΑΜΑΝΤΑΚΗΣ • ΚΑΡΑΟΛΗ ∆ΗΜΗ­Τ ΡΙΟΥ 32, ΠΕΙ­ΡΑΙΑΣ | ΦΑΚΙΝΟΣ • Ν. ΠΛΑΣΤΗΡΑ 8, ΜΑΡΟΥΣΙ | ΦΛΩ­ΡΑΣ • ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 59, ΑΘΗΝΑ ▶ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩ­Τ ΟΥ 14, ΠΛ. ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ, ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ▶ ΗΡΩ∆ΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ 4, ΠΛΑΤΕΙΑ ∆ΟΥΡΟΥ, ΧΑΛΑΝ∆ΡΙ ▶ ΜΙΛΤΙΑ∆ΟΥ 16 και ΡΟ∆ΟΥ, ΜΑΡΟΥΣΙ ▶ ΣΤ. ΣΑΡΑΦΗ, ΠΛ. ΕΣΤΑΥΡΩ­ΜΕΝΟΥ, ΑΙΓΑΛΕΩ ▶ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΟΥ 54-56, ΚΟΡΥ∆ΑΛ­ΛΟΣ ▶ ΖΩΣΙΜΑ∆ΩΝ 46, ΠΕΙΡΑΙΑΣ | ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ • ΙΠΠΟ­ΚΡΑΤΟΥΣ 10-12, ΑΘΗΝΑ |  EX LIBRIS • A. Mεταξα 4, εξαρχεια | IN TO THE BAG • Γ. ΠΑΠΑΝ∆ΡΕΟΥ 35, ∆ΑΣΟΣ ΧΑΙ∆ΑΡΙΟΥ |ΚΟΑΝ/ Athens Voice • ΣΚΟΥΦΑ 64, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | LIBRO • ΠΑΤΡ. ΙΩΑΚΕΙΜ 8, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | NOTOS • ΟΜΗΡΟΥ 15, ΑΘΗΝΑ | PAPER TOWN • ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 135 & ΛΑΜΨΑ 1, ΑΜΠΕΛΟ­Κ ΗΠΟΙ | GRAFICA • ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ 68, ΕΛΛΗΝΙΚΟ | BAZAARBOOKS • ΑΝ∆ΡΕΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 4, ΕΞΑΡΧΕΙΑ | CUBE BIBΛIOΠΩΛEIO • AKA∆HMIAΣ  KAI  EM.  MΠENAKH  32, AΘHNA | BEST BOOK HUNTERS • ΣΟΛΩΝΟΣ 47, ΑΘΗΝΑ | KOZOK • KYKΛA∆ΩN  23 KYΨEΛH | BOOKSTARS • EΛAIΩN 34, N. KHΦIΣIA | NAKAS PAPER• NAYAPINOY 13 & MAYPOMIXAΛH, AΘHNA ▶ KHΦIΣΣIAΣ 281, KHΦIΣIA | PUBLIC • KAPAΓEΩPΓH ΣEPBIAΣ 1, ΠΛ.ΣYNTAΓMATOΣ, AΘHNA ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΓΝΩΣΤΗ ΚΑΝΤΑΘ • ΑΙΜ. ΓΡΕΒΕΝΩΝ 6 & ∆ΗΜ. ΓΟΥΝΑΡΗ | ΑΝΙΚΟΥΛΑ Ε.∆.Ι . ΑΛ Ε ΞΙ Κ ΟΣ Ο Ε • ∆ Η Μ . Γ ΟΥ ΝΑ Ρ Η 4 4 | Β Ι Β ΛΙΟ Κ ΙΝΗ Σ Η • Κ ομνηνών 7 4 , Καλαμαριά, Μ. Μπότσαρη 126, Κάτω Τούμπα, Β. Όλγας 229, Ντεπώ, 25ης Μαρτίου 112, Χαριλάου, Κων/πόλεως 8, Λεωφ.Στρατού, Παν. Τσαλδάρη 35, Νεάπολη, ιδηροδρομικός Σταθμός ( Ε ντός Ε μπορικού Κ έντρου ) , Β. Όλγας 141, Ανάληψη | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ • ΕΓΝΑΤΙΑΣ 109 | ΒΙΒΛΙΟΠΩ ΛΕΙΟ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ Κ Υ ΡΙΑ Κ Ι Δ Η • Κ Ω Ν . Μ Ε Λ Ε Ν Ι ΚΟΥ 5 | ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΠΛΑΤΩΝΟΣ (ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ) • ΠΛΑ­Τ ΩΝΟΣ 2 | ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ­ ΠΩΛΕΙΟ • ΣΕΡ. ΤΣΑΚΜΑΝΗ 11, ΛΑΓΚΑ∆ΑΣ | ΒΙΒΛΙΟ­ΠΩ­ΛΕΙΟ ΨΑΡΑ • ΦΙΛ. ΕΤΑΙ­Ρ ΕΙΑΣ 39 | ΒΙΒΛΙΟ­ΣTOK • ΠATP. IΩAKEIM 8 | ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ­∆ ΑΚΗΣ • ΕΘΝ.ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 131 ▶ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ | ΙΑΝΟΣ • ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 7, ΜΕΤΑ­Μ ΟΡΦΩΣΕΩΣ 24, ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ ▶ ΜΑΡ ΤΙΟΥ 45, ΦΙΛΙΠ­Π ΟΥΠΟΛΕΩΣ 57 ▶ Α Μ Π Ε ΛΟ ­Κ Η Π Ο Ι , ΒΟ ΓΑΤ Σ Ι ΚΟΥ 1 4 | ΜΠΑΡΜΠΟΥ­ΝΑΚΗΣ • ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 4 ▶ Λ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 75, ΡΕΤΖΙΚΙ | TO ΚΑΤΩΙ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ • ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 6 | ΠΡΩΤΟ­ ΠΟΡΙΑ • ΝΙΚΗΣ 3 | ΡΑΓΙΑΣ • ΕΡΜΟΥ 44 | ΤΡΕΥ­ΛΑ • ΑΜΠΕ­ΛΟΚΗ­Π ΩΝ 55, ΠΕΡΑΙΑ | HIPPO • ΙΩΑΝΝΙ­∆ΟΥ 4, ΠΑΝΟΡΑΜΑ | NAKAS PAPER• ΠΛAΣTHPA 19, XAPIΛAOY | PUBLIC •

ΕΜΠ. ΚΕ­ΝΤΡΟ MEDITERRANEAN COSMOS, 11ο ΧΛΜ. ΘΕΣ/ΝΙ­Κ ΗΣ-Ν. ΜΟΥ∆ΑΝΙΩΝ, ΠΥΛΑΙΑ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΛΕΣΧΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ • ΑΒ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ∆Η 2 , Α Γ Ρ Ι Ν Ι Ο | Ε Λ Ε Υ Θ Ε ΡΟ Υ∆ Α Κ Η Σ • ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ 50, ΑΓΡΙΝΙΟ | ∆ΕΜΕΝΑΓΑ • Ι Ο ΥΛ Ι ∆ Α , Κ Ε Α | ∆ Η Μ Η Τ ΡΙΑ ∆ Η Σ • Ε.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 49-Ι.ΚΑΒΥΡΗ 4, Α Λ Ε Ξ Α Ν ∆ Ρ ΟΥ Π ΟΛ Η | Σ Ι Σ Μ ΑΝΙ ∆ Η Σ • ΜΑΚΡΗΣ 20, Ν.ΧΙΛΗ, ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥΠΟΛΗ | BIBΛIOΠANOPAMA - ΔHMHTPOΠOYΛOΣ • EPMOY & AΘ. ΔIAKOY, AMAΛIAΔA | ΕΚ ΠΡΟΟΙΜΙΟΥ • ΝΙΚΗ­ΤΑΡΑ 15, ΑΡΓΟΣ | ΣΥΜΒΟΛΗ • ΠΛΑΤΕΙΑ ΛΟΧΑΓΟΥ ΠΑΣΣΙΑ, ΑΡΙ∆ΑΙΑ | H  ΠOΛYΘPONA  TOY  NITΣE • ΦIΛEΛΛHNΩN 26-28, APTA | ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ • ΤΕΜΠΕΣΙΝΑΣ & ΚΟΝΙΤΣΗΣ 15, ΒΕΡΟΙΑ | ΗΡΙ∆ΑΝΟΣ • 2ας ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 64, ΒΟΛΟΣ | ΠΕΝΝΑ • ΣΠ. ΣΠΥΡΙ∆Η 21, ΒΟΛΟΣ | ΓΡΑΜ­ ΜΑΤΑ • ΕΘΝ. ΑΓΩΝΩΝ 51, Ν. ΙΩΝΙΑ, ΒΟΛΟΣ | PUBLIC • OΓΛ 28 & KONTAPATOY 9, BOΛOΣ | SUBWAY • Π. ΜΕΛΑ 32, ΒΟΛΟΣ | ΚΑΡΑ­ ΚΑΣΟΓΛΟΥ • ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 128, ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ | ΤΣΙΤΑ - ΑΝΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ • ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 125, ΓΙΑΝΝΙ­ΤΣΑ | ΤΖΙΟΓΚΙ∆ΟΥ • ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 9 6, ∆ Ι ∆ ΥΜ Ο Τ Ε Ι ΧΟ | Π ΑΤ Σ Η Σ • Μ Ε Γ. ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ 6, ∆ΡΑΜΑ | ΚΑΛΤΣΑ • ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ 10, Ε∆ΕΣΣΑ | ΚENTPO NEOTHTAΣ ΘHBAΣ • OI∆IΠO∆OΣ 8, ΘHBA | ∆ΟΚΙΜΑΚΗΣ • ΤΑ ΓΜ . Τ Ζ ΟΥΛ Α Κ Η 8 , Η ΡΑ Κ Λ Ε Ι Ο | Κ Υ ΡΙΑ Κ Η Σ • Ε ΒΑ Ν Σ 8 5 , Η ΡΑ Κ Λ Ε Ι Ο | ΚΟΚ­Κ ΙΝΟΥ • ΕΒΑΝΣ 56-58, ΗΡΑΚΛΕΙΟ | ΠΕΡΙΣΥΝΑΚΗ • ΚΑΝΤΑΝΟΛΕΟΝΤΟΣ 13, ΗΡΑΚΛΕΙΟ | ΚΑΝΟΥΠΑΚΗΣ • ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ | ΣΑΡΕΙ∆ΑΚΗΣ • ΙΕΡΑ­ΠΕΤΡΑ | ΧΑΡΤΕΞ • ΜΕΓ. ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ 111, ΙΩΑΝΝΙΝΑ | ΣKANNEΛOΣ • ABEPΩΦ 47, ΙΩΑΝΝΙΝΑ | ΣΙΑΜΑΝΤΑΣ • ΟΜΟΝΟΙΑΣ 133, ΚΑΒΑΛΑ | ΤΟΛΟΥ∆ΗΣ • ΟΜΟΝΟΙΑΣ 46, ΚΑΒΑΛΑ | ∆ΗΜΗΤΡΙΑ­∆ΗΣ • ΑΡΙΣΤΟ­∆ΗΜΟΥ 89, ΚΑΛΑΜΑΤΑ |ΠΑΙ∆ΕΙΑΒΙΒΛΙΟ­ΠΩΛΕΙΑ • ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 6-8, ΚΑΡ­∆ΙΤΣΑ| ΚΟΥΡΚΑΚΗΣ • ΚΑΡΑΪ­ΣΚΑΚΗ 31Α, ΚΑΡ∆ΙΤΣΑ | ΜΑΝΟΥ • Μ. ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ 11, ΚΑΣΤΟΡΙΑ | ΝΕΣΤΟΡΑ • ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΣ ΚΑΝΑΡΗ, ΚΑΤΕΡΙΝ | ΜΟΥ­Σ ΤΑΚΗ • ∆ΗΜ. Κ Α Β ΒΑ ∆ Α 1 6, Κ Ε Ρ Κ Υ ΡΑ | Π ΛΟΥ Σ • 2 η ΠΑΡΟΔΟΣ ΝΙΚ. ΘΕΟΤΟΚΗ 14, ΚΕΡΚΥΡΑ | ΧΡΥΣΑ ΣΤΑΜΑΤΕΛΑΤΟΥ • ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΟ 1, ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ, ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ | ΕΠΙ­ΛΟΓΕΣ • ∆ΗΜΗ­ΤΡΑΚΟΥ 5, ΚΙΛΚΙΣ | ΠΑΠΥΡΟΣ • 28ης ΟΚΤΩ­ΒΡΙΟΥ 1, ΚΟΖΑΝΗ | ΕΚΛΟΓΗ • ΘΗΣΕΩΣ 1, ΚΟ­ΜΟ­ΤΗΝΗ | ΟΙΚΟ­ΝΟΜΟΥ • ΠΥΛΑΡΙΝΟΥ 61, ΚΟΡΙΝΘΟΣ | ΘΑΛΑΣ­ΣΙΝΟΥ • ΚΟΡΥΤΣΑΣ & Α Ρ Γ Υ Ρ Ο Κ Α Σ Τ Ρ ΟΥ, Κ Ω Σ | ΟΙ Ω ΝΟ Σ • ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 11, ΛΑΜΙΑ | ΕΠΙΠΕ∆Ο • ΑΒΕΡΩΦ 5, ΛΑΜΙΑ | ΠΑΙ∆ΕΙΑ-ΒΙΒΛΙΟ­ΠΩΛΕΙΑ • ΜΑΝ∆Η­Λ ΑΡΑ 12, ΛΑΡΙΣΑ ▶ ΚΑΝΑΡΗ 11, ΛΑ­ΡΙΣΑ ▶ ΜΕΓ. ΑΛΕ­ΞΑΝ∆ΡΟΥ 6, ΛΑΡΙΣΑ ▶ ΚΑΝΑΡΗ 12, ΛΑΡΙΣΑ | ΤΣΙΑΡΑΣ • ΑΘ. ∆ΙΑΚΟΥ 2, ΛΑΡΙΣΑ | ΣΚΑΛΑ • ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ 24, ΛΑΡΙΣΑ | ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ • ΠΕΣ. ΜΑΧΗΤΩΝ 47, ΛΕΙΒΑ∆ΙΑ | ΤΣΙΡΙΜΠΑΣΗΣ • ΜΕΛΑ 134, ΛΕΥΚΑ∆Α | ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΩΛΑ • ΜΥΚΟΝΟΣ | ΧΑΤΖΗ∆ΑΝΙΗΛ Ι. ΚΛΕΙΩ • ΕΡΜΟΥ 19Β, ΜΥΤΙΛΗΝΗ | ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ • ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ, ΝΑΞΟΣ | ΑΡΤΙΟΝ • 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 31, ΝΑΥΠΛΙΟ | ΣΠΑΝΙ∆ΗΣ • ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝΠΛΑΤΩΝΟΣ 11, ΞΑΝΘΗ | ΧΑΡΑΛΑ­ΜΠΙ­∆ΗΣ • ΑΓ. ΘΕΟ∆Ω­ΡΩΝ 95, ΟΡΕΣΤΙΑ∆Α | ΠΟΛΥ­ ΧΡΩΜΟ • ΠΑΡΟΙΚΙΑ, ΠΑΡΟΣ | ΛΕΞΙΣ • ΚΟΡΙΝΘΟΥ 352, ΠΑΤΡΑ | ΠΑΠΑΧΡΙ­ΣΤΟΥ • ΑΓ. ΝΙΚΟ­ΛΑΟΥ 32, ΠΑΤΡΑ | ΠΡΩΤΟ­ΠΟΡΙΑ • ΓΕΡΟΚΩ­ΣΤΟ­ΠΟΥ­ΛΟΥ 31, ΠΑΤΡΑ | ΠΡΟΤΥΠΟ • ΜΕΓ. ΑΛΕΞΑΝ­∆ ΡΟΥ 84, ΠΟΛΥΚΑΣΤΡΟ ΚΙΛΚΙΣ | ΝΤΑΛΑ­ΜΑΓΚΑΣ • ΛΕΩΦ. ΕΙΡΗΝΗΣ 39, ΠΡΕΒΕΖΑ | AΘANAΣIOY • AXEPONTOΣ 51, KANAΛAKI N.ΠPEBEZHΣ | EΠI  XAPTOY • 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 79, ΠΤΟΛΕΜΑΙ∆Α | ΠΑΠΑ­ ΜΙ­ΧΑΗΛ • 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ 48, ΠΤΟΛΕΜΑΙ∆Α | LEXIS • ΜΑΙ­Ζ ΩΝΟΣ 38-40, ΠΑΤΡΑ ▶

ΜΙΑΟΥΛΗ 3, ΠΥΡΓΟΣ ΗΛΕΙΑΣ ▶ AΘHNΩN  11, PIO | ΣΠΟΥ∆Η • ΠΡΕΒΕΛΑΚΗ 17, ΡΕΘΥ­ ΜΝΟ | AΦOI KΛAΨINAKH • ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΓΑΒΡΙΗΛ 59, ΡΕΘΥ­Μ ΝΟ | ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ • ΧΕΙΜΑΡΑΣ 14, ΡΟ∆ΟΣ | ΚΑΛΑΤΖΗ • Λ. ΛΟΓΟΘΕΤΗ, ΓΕΦΥΡΑΚΙ ΣΑΜΟΣ | ΦΩΤΙΟΥ • ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ 41, ΣΕΡΡΕΣ | ΚΑΤΣΑΒΟΥΝΗΣ • ΠΑΝ. ΤΣΑΛΔΑΡΗ 20, ΣΕΡΡΕΣ | ΠΑΠΑ∆Α­ ΚΗΣ • ΜΥΣΩΝΟΣ 72, ΣΗΤΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ | ΤΣΙΚΑΛΑΚΗ • ΠΑΠΑ­ΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 25, ΣΗΤΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ | ΤΟΥΝΤΑΣ • ΧΩΡΑ, ΣΚΥΡΟΣ | ΕΡΜΗΣ • ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 24, ΣΟΥ∆Α ΧΑΝΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ | ΕΠΙΛΟΓΗ • ΙΑΚΩΒΑΚΗ 5, ΤΡΙΚΑΛΑ | ΚΗΡΗΘΡΕΣ • ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ 34, ΤΡΙΚΑΛΑ | ΤΣΙΟΠΕΛΑΚΟΣ • ΑΣΚΛΗ­ΠΙΟΥ 15, ΤΡΙΚΑΛΑ | ΩΡΑ • ΟΥΑΣΙΓΚΤΩΝ 21, ΤΡΙ­ΠΟ­ ΛΗ | ΠΑΠΑΝΕΣΤΩΡΑΣ • ΜΕΓ. ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ 49, ΦΛΩΡΙΝΑ | ∆ΙΑΜΕΤΡΟΣ • ΠΑΡΟ∆ΟΣ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ, ΧΑΛΚΙ∆Α | ΠΕΡΓΑΜΑΛΗΣ • ΧΑΡΩΝΔΑ 14, ΧΑΛΚΙΔΑ | ΠΟΡΘΜΟΣ • ΚΡΙΕΖΗ 17, ΧΑΛΚΙ∆Α | ΣΧΗΜΑ • ∆Η­Μ Ο­ ΚΡΑΤΙΑΣ 38, ΧΑΝΙΑ | ΒΙΒΛΙΕΜΠΟ­ΡΙΚΗ • ΒΟΛΟΥ∆ΑΚΗ∆ΩΝ 14, ΧΑΝΙΑ | ΚΑΛΑΙΤΖΑΚΗΣ ΖΑΧΑ­ΡΙΑΣ • ΤΣΟΥ∆ΕΡΩΝ 31, ΧΑΝΙΑ | ΜΑΡ­ ΚΑ­ΚΗΣ • ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 10, ΧΑΝΙΑ | ΜΥΘΟ­ΛΟΓΙΑ • ΜΥΛΩΝΟΓΙΑΝΝΗ 31, ΧΑΝΙΑ | ΞΕΡΟ­ΓΙΑΝΝΑΚΗ • ΚΟΡΑΚΑ 32, ΧΑΝΙΑ | ΠΕΤΡΑΚΗ • ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ ΓΙΑΝ­ΝΑΡΗ 68, ΧΑΝΙΑ | ΠΑΠΥΡΟΣ • ΑΠΛΩΤΑΡΙΑΣ 44, ΧΙΟΣ | ΣΥΡΙΩ∆Η • ΑΠΛΩΤΑΡΙΑΣ 34, ΧΙΟΣ | KYΠPOΣ PUBLIC • EMΠOPIKO KENTPO THE MALL OF CYPRUS, BEPΓINAΣ 3, ΣTPOBOΛOΣ, ΛEYKΩΣIA ■ ∆ΙΣΚΟΠΩΛΕΙΑ RO C K N RO L L C I RCUS • Σ ι­να 2 1 , ΑΘΗΝΑ | LA SI DO • Οµηρου 49, Ν. ΣΜΥΡ­ΝΗ | MUSIC HOUSE • ΣαλαµινοΣ 3 6 , ΑΧΑΡΝΑΙ | HIGH FIDELITY • ΣΤΑΙΚΟΠΟΥΛΟΥ 27, ΝΑΥΠΛΙΟ ■ CAFÉ | CELLIER CAFE • ΠANEΠIΣTHMIOY 10, ΣYNTAΓMA | ΦΙΛΙΟΝ • ΣΚΟΥΦΑ 35, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | CAFE  ALU • OMHPOY  58 &  ΣKOYΦA, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | EN  ∆EΛΦOIΣ • ∆EΛΦΩN 5, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | FLORAL • ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ 80, ΑΘΗΝΑ | KOKKOI KAΦE • AΣKΛHΠIOY 39 & ∆I∆OTOY, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | ROSEBUD • ΣKOYΦA 40 & OMHPOY 60, ΚΟΛΩΝΑΚΙ | ΣKOYΦAKI KAΦE • ΣKOYΦA 47-49, ΚΟΛΩΝΑΚΙ| SHELTER • ΠΑΠΑΓΟΥ 92, ΖΩΓΡΑΦΟΥ | Kι επίσης σε 420 café και παιδότοπους (ΑΙΓΛΗ CAFÉ • FLO­CAFE • HAGEEN DAAΖ • PALMIE BISTRO κ.ά.) σε όλη την Ελλάδα από την εταιρεία Plan & Fun καθώς και σε επιλεγµένα bars και bar-restau­rants. ■ ΧΩΡΟΙ ΤΕΧΝΗΣ - ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΙΑ ΜΙΚΡΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ • ΠΛ. ΑΣΩΜΑΤΩΝ 7, ΘΗ­ΣΕΙΟ | ΦΟΥΡΝΟΣ • ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 168, ΑΘΗΝΑ | ΦΙΛΩΝ-ΔΩΡΗΜΑ • ΠΙΝΔΟΥ 86, ΜΟΣΧΑΤΟ | CLIPART • ΜΠΟΤΑΣΗ 6, ΑΘΗΝΑ | EL MOUNDO • Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 9, ΑΘΗΝΑ | ΣΙΝΕ ΦΙΛΙΠ • ΘΑΣΟΥ 11, ΠΛ.ΑΜΕΡΙΚΗΣ, ΑΘΗΝΑ | JUST SHOOT ME • Λ. ΝΙΚΗΣ 33, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ■ KABEΣ XAΛAPH • AKTH MOYTΣOΠOYΛOY 74, ΠEIPAIAΣ.. XAP. TPIKOYΠH 64 & BAΛTETΣIOY, AΘHNA ■ Στα 30 καταστήµατα σε όλη την Eλλάδα της αλυσίδας VIDEORAMA  HOME ENTERTAIMENT


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.