Το Σχέδιο ΑΝΑΝ με γελοιογραφίες by sotos voskarides

«Το Σχέδιο Ανάν με γελοιογραφίες» (Ηλεκτρονική έκδοση) «Το Σχέδιο Ανάν με γελοιογραφίες» κυκλοφόρησε (με πολλά αποσιωπητικά...) παραμονές του Δημοψηφίσματος της 24ης Απριλίου του 2004 και εξαφανίσθηκε από τα περίπτερα, όπως ακριβώς εξαφανίσθηκε - από το 76% του Λαού - το Σχέδιο του Λόρδου Χάνεϊ από το τραπέζι των συνομιλιών (έτσι τουλάχιστον νομίζαμε όλοι...). Τον Δεκέμβρη του 2004 κυκλοφόρησε η δεύτερη έκδοση και είχε την ίδια τύχη με την πρώτη... Τα γεγονότα και οι εξελίξεις που ακολούθησαν απέδειξαν πόσο σωστή ήταν η απόφαση της πλειοψηφίας των ελληνοκυπρίων να απορρίψουν το καταστροφικό Σχέδιο Χάνεϊ / Ανάν: Η εισδοχή της Κύπρου (μέ όλα τα εδάφη της) ως ισότιμο μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαϊου 2004, έδωσε προοπτικές για λύση που θα εξασφαλίζει μια ευημερούσα και ειρηνική Κύπρο για όλους τους νόμιμους κατοίκους της ελληνοκυπρίους και τουρκοκυπρίους, μέσα στα πλαίσια των αρχών των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς ξένα στρατεύματα, ξένη κηδεμόνευση ξένες εγγυήσεις και πολλές άλλες παρά - ξενες και αντιδημοκρατικές ιδέες και «φιλοσοφίες». Τα πιο πάνω ενισχύονται από την (μέχρι τώρα) αποδεδειγμένη, πλέον, ανακάλυψη του ανυπολόγιστου φυσικού υποθαλάσσιου πλούτου της Κύπρου (που, αν το Σχέδιο Ανάν εγκρινόταν, θα τον έπαιρναν - με ύπουλο τρόπο - ξένα χέρια και μάλιστα με την υπογραφή μας). Αν το Σχέδιο Ανάν εγκρινόταν θα ίσχυε φυσικά κάθε του λέξη (αλλά με επιλεκτικές «επικοδομητικές ασάφειες»...). Αφού λοιπόν απορρίφθηκε πανηγυρικά, είναι αυτονόητο ότι δεν μας δεσμεύει ούτε καν μια λεξη του, το οποίο εξάλλου συμφωνήθηκε ως προϋπόθεση – όπως και η μη ύπαρξη οποιωνδήποτε επιπτώσεων σε όποια κοινότητα τυχόν απέρριπτε το Σχέδιο. Όσοι είπαν τότε «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ» πρέπει απαραίτητα να δείχνουν αλληλοσεβασμό. Μεταξύ μας είμαστε γείτονες ή συγγενείς ή χωριανοί ή συντοπίτες ή άγνωστοι (με κάποιους από τους οποίους όμως κάποτε θα συμπεθερέψουμε). Όμως όλοι μας πρέπει να είμαστε πάρα πολύ αυστηροί όταν κρίνουμε τη στάση των πολύ-πολύ λίγων, εντός και εκτός Κύπρου, που είπαν τότε «ΓΕΣ» και ιδίως όσων είπαν «ΓΕΣ Σερ». «Η παρούσα (ηλεκτρονική) έκδοση «κυκλοφορεί» στο Διαδίκτυο από τον Απρίλη του 2011, παραμονές της 7ης επετείου της απόρριψης του «Σχεδίου Ανάν», αφού απ’ ό,τι φαίνεται πολύ σύντομα ο Λόρδος και οι συνεργάτες του θα επανέλθουν δριμύτεροι για να πραγματοποιήσουν ξανά την υπόσχεση τους ότι θα μας φέρνουν το ίδιο Σχέδιο συνεχώς, μέχρι να υποκύψουμε και να πούμε «ΝΑΙ». Είναι αποδεδειγμένο ότι αυτοί τηρούν τις υποσχέσεις τους. Αλλά κι’ εμείς, σε τέτοια περίπτωση, θα επανέλθουμε ακόμη πιο δριμύτεροι, με « ΌΧΙ ² », για να τηρήσουμε ξανά την υπόσχεση μας στην Κερύνεια, στην Αμμόχωστο στην Καρπασία, στη Μόρφου... Σώτος Βοσκαρίδης (BOSS) URL

: www.boss.com.cy

E-mail

: boss@spidernet.com.cy

Αυτό έργο χορηγείται με άδεια Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs Greece 3.0

ISBN: 9963 – 628 – 38 - 9 (print) ISBN: 978 – 9963 - 7585 2 – 4 (online)

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΝ

με γελοιογραφίες και πολλά αποσιωπητικά ...

Στον πατέρα μου Χριστόφορο και στη μητέρα μου Ιφιγένεια, που μ’ έμαθαν πολύ νωρίς, πότε να λέω «ΝΑΙ» και πότε « ΟΧΙ» και στη Δώρα, στον Χριστόφορο, στον Νίκο και στον Εύρο.

Ο Σώτος Βοσκαρίδης χωρίς αποσιωπητικά Ο Σώτος Βοσκαρίδης σπούδασε Ηλεκτρονικά και Τηλεπικοινωνίες, πράγμα καθόλου αφύσικο για ένα «τηλε-επικοινωνιολόγο» που έγινε σκιτσογράφος... Οι ειδικοί λένε πως ο καλός γελοιογράφος είναι σαν τις γελοιογραφίες του... κι ο Σώτος είναι ένας καλός γελοιογράφος. Είναι δηλαδή έντιμος άνθρωπος, με σθένος στις απόψεις του, ανιδιοτελής στις σχέσεις του, αθώος στο γέλιο του, αγαπητός και αγαπημένος με τους οικείους του, μονίμως και βαθιά σκεπτόμενος, ανεκτικός με τους φίλους του, αυστηρός στις αρχές του, λοξός με την κατά συνθήκη πραγματικότητα, κόντρα στο άδικο, διαβασμένος, ευαίσθητος στις τέχνες, παρατηρητής και κριτής του καιρού μας. Τα πρώτα του σκίτσα τα δημοσίευσε στη δική του εφημεριδούλα, όταν ήταν ακόμα φοιτητής στο Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο, στη Λευκωσία, με ήρωές του κυρίως τους καθηγητές αλλά και τους συμφοιτητές του. Αυτό κράτησε περίπου ένα χρόνο μέχρι που το 1972 αποφάσισε να κτυπήσει την πόρτα του «Φιλελεύθερου», και της «Μάχης», στις αθλητικές σελίδες των οποίων υπογράφει τα σκίτσα του με το ψευδώνυμο «Αιπολίδης». Αμέσως μετά το πραξικόπημα και την εισβολή ασχολείται αποκλειστικά με την πολιτική γελοιογραφία στα «ΝΕΑ» και αργότερα στον «Φιλελεύθερο» και στην «Απογευματινή». Ακολούθως δημοσίευσε σκίτσα του σε διάφορες καθημερινές και εβδομαδιαίες εφημερίδες καθώς και περιοδικά. Συνεργάστηκε επίσης με μεγάλη επιτυχία με το αθλητικό πρόγραμμα του τηλεοπτικού καναλιού LTV στα πρώτα και δύσκολα χρόνια της λειτουργίας του. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται κυρίως με τη «Σημερινή». Εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια, έχει την δική του ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο όπου σκιτσογραφεί ανελλιπώς για λογαριασμό του και για λογαριασμό των φίλων του. Έτσι δικαιολογεί και το άλλο του καλλιτεχνικό ψευδώνυμο: BOSS, αφεντικό του εαυτού του και συνάμα πιστός υπηρέτης της τέχνης του. Έχει καταπιαστεί με ποικίλα θέματα αλλά η δουλειά του εστιάζεται κυρίως σε πέντε θεματικούς κύκλους: Πολιτική, Εκπαίδευση, Νεολαία Περιβάλλον, και Ποδόσφαιρο. Το σήριαλ του «Το πρωτάθλημα της Σικε-λίας», στη δεκαετία του ’80 έκανε μεγάλο πάταγο στο ... μακρινό αυτό νησί της Μεσογείου. Στο βιβλίο του «Τα ποδοσφαιρικά του Αιπολίδη» (1986) τα κακώς έχοντας της κοινωνίας αντικατοπτρίζονται μέσα από τα τεκταινόμενα στα κυπριακά γήπεδα. Οι (αντι)ήρωες του Βοσκαρίδη είναι οι καθημερινοί άνθρωποι της Κύπρου που αναρωτιούνται τι συμβαίνει εδώ και τριανταπέντε χρόνια στο κυπριακό, με αποκορύφωμα το Σχέδιο Ανάν. Το χιούμορ του κινείται μεν στην ευρύτερη λογική της νέας ελληνικής γελοιογραφίας δίνοντας, όμως, την κυπριακή της εκδοχή. Σήμερα, σε μια εποχή που οι «πολιτικές» αντοχές της κοινωνίας μοιάζουν εξαντλημένες και ο κυρίαρχος δημόσιος λόγος αρθρώνεται κουρασμένος και μπερδεμένος, βρίσκουμε στις γελοιογραφίες του BOSS μια άλλη σκέψη, αποκαλυπτική και…Bossy. Δεν το βάζει κάτω, «δεν κολλά πουθενά» ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την αγαπημένη του Κύπρο. Συνεχίζει να φτιάχνει «αδύνατους κρίκους», δίνοντας με το σκίτσο του τις απαραίτητες ‘φιλικές τσιμπιές’ στις πεσμένες μπαταρίες κάποιων συμπατριωτών του. Οι λεζάντες του, το ίδιο ενοχλητικές μπαίνουν σαν αλογόμυγες, στα ρουθούνια πολιτικών και μη, για να ξυπνήσουν συνειδήσεις. Τα τελευταία χρόνια βρίσκει τον απαραίτητο χρόνο που του αφήνουν οι πολλές επαγγελματικές του υποχρεώσεις για να στήσει μέσα σε πολλά καρεδάκια έναν άλλο κόσμο που μας έφερε η περίοδος του Σχεδίου Ανάν. Από εκεί μας στέλνει με τον υπολογιστή του, σχεδόν καθημερινά, την αγωνία του: έγχρωμα και μαυρόασπρα ραβασάκια. Μας ρίχνει τις ατάκες του, ακολουθούμε τις γραμμές του, κάπου εκεί μετά τ’ αποσιωπητικά που αφήνουν οι λεζάντες του, μας χαμογελάει με ύφος ‘BOSS’ και πάλι ως Σώτος Bοσκαρίδης. Μίμης Σοφοκλέους

Σώτος Βοσκαρίδης (BOSS)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η δύναμη της πολιτικής γελοιογραφίας στη διακίνηση ιδεών «Το να μάθει κανείς τα σοβαρά, χωρίς να μάθει τα γελοία είναι αδύνατον»

(Πλάτων)

Γραμμές από αποσιωπητικά........ Η δύναμη μιας γελοιογραφίας, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, κρύβεται στο Λόγο, όχι το λόγο με το λ μικρό, αλλά το Λόγο που χρειάζεται το Λ να είναι απαραίτητα κεφαλαίο για να αποδώσει τα συμφραζόμενα. Στον άλλο λόγο, με το λ μικρό, κρύβεται το υπονοούμενο της καθημερινότητας και κυρίως γιατί συντρέχουν λόγοι. Όλοι το γνωρίζουν ότι το υπονοούμενο είναι η ψυχή και ο λόγος ύπαρξης μιας γελοιογραφίας και όχι η κυριολεξία η οποία μάλλον την σκοτώνει.. Κι όμως, μια έξυπνη πολιτική γελοιογραφία που υπονοεί και υπαινίσσεται, μπορεί να είναι ξεκάθαρη και κυριολεκτική μαζί. Θέτει τα πάντα υπό αμφισβήτηση. Πρώτος διδάξας ο Αριστοφάνης που πρώτος είπε στους Αχαρνής: «για το δίκαιο θα διακωμωδήσω και τα δίκαια». Οι Κύπριοι γελοιογράφοι έχουν μπροστά τους το Σχέδιο Ανάν. Η τέχνη του υπονοούμενου, προϋποθέτει αν όχι γνώση, τουλάχιστον την κατανόηση των μηχανισμών της κοινωνίας και της πολιτικής. Κι όταν γνωρίζεις το στόχο σου, τα υπονοούμενα γίνονται εύστοχα βέλη. Τα αποσιωπητικά υπονοούν τη νοητή γραμμή που θα ακολουθήσει το βέλος για να βρει το στόχο του, αλλά, ακόμα μπορεί να δείχνoυν το «σημείο διαφυγής» του γελοιογράφου. Αυτά τα αποσιωπητικά, δεν είναι ένα απλό σημείο της στίξης, αλλά της αντίστιξης που αναζητά ο καλλιτέχνης για να ολοκληρώσει το έργο του δίνοντας έτσι την τελική λύση, αρκεί το βλέμμα του αναγνώστη να δύναται να φτάσει μέχρι την καρδιά του προβλήματος. Ο ανεπανάληπτος Γιάννης Κυριακόπουλος (ΚΥΡ), όταν πριν δυο χρόνια βρισκόταν στη Λευκωσία, μας έδωσε ένα ορισμό για το επάγγελμά του: «Ο γελοιογράφος είναι ο τρελός του χωριού - ο πελλός του χωριού όπως λέτε εδώ στην Κύπρο – που με την τρέλα του λέει κατάμουτρα τις πιο μεγάλες αλήθειες. Ο πολιτικός γελοιογράφος πιάνει ένα βαθύ πιάτο. Βάζει μέσα το παράπονο του πολίτη, την αγανάκτηση του πολίτη, τα ανακατεύει, ρίχνει αλατοπίπερο, βάζει δική του σάλτσα, τα γαρνίρει με όσο χιούμορ διαθέτει και μετά τα εκσφενδονίζει στη μούρη του οποιουδήποτε πολιτικού, της οποιασδήποτε εξουσίας και του οποιουδήποτε μεγιστάνα που αδίκησε, που πρόδωσε και που αθέτησε το λόγο του. Ο γελοιογράφος είναι ο μεσάζων μεταξύ πολίτη και εξουσίας που θα πάρει τη φωνή του ενός και θα τη μεταφέρει στο αυτί του άλλου, αλλά με χαμόγελο. Και αυτό θα το κάνει όχι με μίσος, ούτε με ηδονική ευχαρίστηση. Θα το κάνει από αγάπη. Από αγάπη προς τη χώρα του. «Εισαγγελείς με το χαμόγελο» μας είχε αποκαλέσει ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου». Ένας σκιτσογράφος μοιάζει πολύ με ένα συγγραφέα που περιοδεύει και παίρνει από όλους για να φτάσει στο θέμα του: από το πολιτικό, το κοινωνικό, το οικονομικό μέχρι και ποδόσφαιρο πρέπει να κατέχει για να συμπυκνώσει μέσα στη γελοιογραφία του την εκάστοτε επικαιρότητα. Τώρα, η επικαιρότητα είναι Ανάν. Στις γελοιογραφίες συμπυκνώνεται η συνισταμένη του καθενός όταν αναζητά απαντήσεις ακόμα κι εκεί που δεν υπάρχουν.