Bootmagazine editienr. 58 - april / mei 2019 by Leo Van Dorsselaer

Tijdschrift voor watersport en -recreatie, nieuws over zeiljachten, motorboten, zeilvakanties en toervaren in België en de wijde wereld. Editienr. 58

BOOT MAGAZINE

Naar het eiland van Marlon Brando Tetiaroa, een paradijselijk atol

Zeevaarder zoekt het ongeziene... Het reisverhaal van ‘Sente Brandane’

april / mei 2019 € 4,90

Zeilers onderweg...

De Middellandse Zee laat je niet meer los...

Woonbootbeleid Antwerpen: esthetiek én authenticiteit

Kano als drager van herinneringen...

bootmagazine.be 1

V8 XTO Offshore Power. Thrust. Control. Reliability. Innovation. www.yamaha-marine.eu

2 bootmagazine.be

Disclaimer vit autem im que et aut liquatus aut inistotas mostio. Dekotiosion faccatquis ne millam eum eserat volut que quam aut officte etuscipsam ut pellabo.

Uit de inhoud

BOOTMAGAZINE NR. 58 - APRIL / MEI 2019

Woonbootbeleid Antwerpen: esthetiek én authenticiteit Antwerpen heeft sinds oktober 2015 een ‘Stadshavenmeester’. Een nieuwe aanpak zorgt her en der wel voor gemor. Maar meer duidelijkheid over wat wel en niet kan moet de dokken aan het Eilandje een nieuwe elan geven, zowel aan de wal als op het water.

Een zeevaarder zoekt het ongeziene... Het reisverhaal ‘Van Sente Brandane’ opgetekend ca. 1370 inspireerde onze graficus Dirk Huyghe tot een bewerking en vergelijking met het reisverhaal van Tim Severin. De zeereis van Brandaan lijkt gebaseerd op oude Ierse vertellingen ‘Immram Brain’ (De reis van Bran). Eerste deel van een reeks in 5 afleveringen.

En verder... Zeilers onderweg... De Middellandse Zee laat je niet meer los... Onder de waterlijn: Vlaamse duikers bij filmopname Kursk Kano als drager van herinneringen... Redden ‘herintreders’ de zeilwereld? Na 25 jaar de helmstok weer in handen!

Naar het eiland van Marlon Brando Op vier uur varen van Tahiti ligt Tetiaroa, een paradijselijke atol waar Marlon Brando verliefd op werd en er een exclusief ecoresort liet bouwen. Voor de rest is het onbewoond. Enkel zeilboten kunnen er aanmeren, om de maagdelijke lagune te ontdekken en er te snorkelen tussen haaien, schildpadden en barracuda’s. bootmagazine.be 3

Belgian Boat Show laat je billen trillen Met deze provocerende titel vatte Bootmagazine de ervaringen van de afgelopen Belgian Boat Show in Gent samen. De eerste editie onder een nieuwe organisator, Conceptum, maar van een nieuw ‘conceptum’ was er niets te merken.

onceptum, het Latijnse woord voor ‘concept’ betekent ‘een cognitieve eenheid’. Het cognitieve van de eenheid op de Belgian Boat Show was duidelijk zoek. De exposanten die er op het laatste ogenblik bijgehaald werden om de gaten te vullen, spreken tot de verbeelding. Zowat op elke hoek kon je je billen laten trillen…

boot gedropt. ‘Space Occupied’. Er was een fraaie VIP-corner, maar verdorie toch, de VIP’s wilden maar niet landen. Waardoor deze ruimte een eenzaam en troosteloze aanblik bood. België houdt zijn status van absurd land wel hoog dankzij deze Belgian Boat Show, het moet zowat de enige botenbeurs ter wereld zijn waar een wegwijzer ‘boten’ te vinden is. Na het vliegtuigje rechtsaf. En verder waren er geurkaarsen en serviezen, kon je kennis maken met een infrarood cabine, een ergonomische slaapoplossingen of een metaaldetector in alle maten en kleuren. Kortom, het volume branchevreemde ‘opvul’ deelnemers nam schrikbarende proporties aan. Zou het tot de nieuwe organisator – die in anders beurssectoren toch wat ervaring kan voorleggen – nog niet doorgedrongen zijn dat dit het niveau van de beurs ernstig schade toebrengt? Aan sollicitanten wordt met nadruk gezegd: ‘Je hebt maar eenmaal de kans een goede eerste indruk te maken.’ Dat geldt ook voor de nieuwe organisator. Conceptum heeft die kans met glans verknald. ALLEEN KOMMER EN KWEL?

Voor de boten, aan het vliegtuigje rechtsaf.

Nood aan een nieuwe onderbroek? Je had keuze te over, frivole boxershorts (met maritiem motief) of rechtstreekse import uit een Oostblokland, ondergoed in alle kleuren, als het maar grijs en zwart was. Er werden zelfs innovatieve producten naar voor geschoven, zoals sokken die je kan ophouden zonder elastiek of sokophouders. Vlaanderen innoveert! Maar na een weekend was het afgelopen met de onderbroeken en sokken stand, de eigenaars pakten hun boeltje samen en wat kwam er in de plaats. Driemaal raden… Juist, trilplaten! Verder had een aantal bootdealers zijn showroom leeggehaald en her en der een 4 bootmagazine.be

Was het al kommer en kwel tijdens de recente Belgian Boat Show? Valt er dan niets positiefs te zeggen? Toch wel, er waren een aantal lichtpunten, alleen was al te vaak de schakelaar zoek. Wij meldden eerder al dat de terugkeer van de watersportfederaties en de volgehouden aanwezigheid van watersportverenigingen en beroepsorganisaties een meerwaarde betekenen voor de beurs. Voor verenigingen gaat het er niet zozeer om nieuwe zieltjes te winnen, maar veeleer om de vriendschapsbanden tussen de leden nauwer aan te halen. De ene organisatie lukt dat al wat beter dan de andere. Sommigen slepen een geschiedenis van twist en strijd achter zich aan. Het gaat daarbij nooit om het welzijn

van de leden of de sport, neen, platte macht en financiële verrijking liggen aan de basis. Zo werd Nieuwpoort een ‘nieuwe’ jachthaven rijker. PROGRAMMA IN DE ZAK Zowel Nautibel als Wind en Watersport Vlaanderen had een lezingen programma samengesteld. Dat kon maar op een matige belangstelling rekenen. Nochtans zou voor heel wat bezoekers het meepikken van een voordracht best interessant kunnen zijn en vormt het een mooie aanvulling op een beursbezoek. Met de communicatie van het programma liep het echter grondig fout. De fraaie foldertjes werden in een zak gestopt die uitgedeeld werd bij de ingang. Wanneer de bezoekers achteraf thuis de tijd vonden om de inhoud te raadplegen, konden ze vaststellen welke mogelijk interessante uiteenzettingen ze gemist hadden. Of de programma’s werden via de sociale media bekend gemaakt. Gaat er nu eindelijk eens iemand kijken naar de leeftijdstratificatie van deze zogenaamde sociale media en dan vaststellen dat via deze kanalen maar een bepaald leeftijdssegment binnen de doelgroep bereikt wordt. Nautibel opteerde voor een spreekgestoelte in het hart van de beurs, maar had af te rekenen met het lege kerksyndroom. Net zoals de kerken op zondag trof je er veel lege stoelen en weinig kerkgangers aan. WWSV had het intiemer aangepakt en op geen moeite gekeken om een zwarte kubus met frivole gordijnen op te bouwen. In de beslotenheid van deze ruimte met paarsblauwe lampjes, kon je aandacht alleen maar uitgaan naar wat de sprekers te vertellen hadden. Of het zou moeten zijn dat de zwoele omkadering de luisteraars deed wegdromen en verlangen naar de lichtjes die je wel vaker aantreft langs de waterkant. Over de onderwerpen die WWSV naar voor schoof kan ook nagekaart worden. Een cursus marifoon voor een organisatie die overwegend in de kleinzeilerij actief is, kan je alvast heel vooruitziend noemen.

Laat het duidelijk zijn, in de kiem heeft Belgian Boat Show nog steeds een aantal sterke troeven. De sector van de chartervaart die in de lift zit, bood een boeiende en brede waaier van bedrijven en mogelijkheden. Alleen dit goed gestoffeerde onderdeel was een verplaatsing naar Gent waard. Waarom dit onderdeel niet sterker benadrukken en verder uitbouwen met, zoals vroeger het geval was, een gastland in de schijnwerpers te plaatsen. Er vallen heel wat boeiende zaken rond charteren op touw te zetten. Doen, doen, doen… De kans bestaat dat je dan ook op de koppen kan lopen, zoals dat op het ongeveer gelijktijdig gehouden Vakantiesalon in Brussel het geval was. In Nederland waren de watersportbedrijven present op de Vakantiebeurs 2019. Het doel: meer mensen enthousiasmeren voor een vakantie op of aan het water. Watersportbedrijven bieden een divers aanbod van arrangementen en aanbiedingen om zo nieuwe watersporters te trekken. Dat moet Conceptum toch als muziek in de oren klinken.

Niet bootbezit maar bootbeleving staat voorop.

Het consumenten gedrag is gewijzigd, niet langer bootbezit staat voorop, maar veeleer bootbeleving. Men kan zich de ogen uit zijn hoofd schreien dat er maar een (1) kajuitzeiljacht aanwezig was op de Belgian Boat Show, een decimering in vergelijking met vroeger, maar dat brengt geen aarde aan de dijk. Het is hoog tijd om een gepast antwoord te verzinnen op de gewijzigde omstandigheden, anders wordt het ‘slikken en verzuipen’ wanneer het water aan de lippen staat. Leo Van Dorsselaer, hoofdredacteur Bootmagazine bootmagazine.be 5

Woonbootbeleid Antwerpse Stadshaven:

esthetiek én authenticiteit

Antwerpen heeft sinds oktober 2015 een ‘Stadshavenmeester’. Een nieuwe aanpak zorgt her en der wel voor gemor maar geniet bij de meerderheid van de bewoners ook veel bijval. Betere afspraken over wat wel en niet kan en een verhoogde omgevingskwaliteit moet de dokken aan het Eilandje een nieuwe elan geven, zowel aan de wal als op het water.

edereen tevreden? ,,Best wel”, geeft Werner Weijts, Antwerpens allereerste stadshavenmeester, toe. ,, Al kunnen we natuurlijk niet iedereen blij maken die het wilde westen gewoon was. Wanneer iemand vroeger in een hoekje van de haven een ligplaats innam zonder toestemming of bij gebrek aan richtlijnen met rust gelaten werd, dan kan ik me best voorstellen dat die man nu niet blij is met onze nieuwe aanpak.” Er is wel degelijk heel wat veranderd. ,,Wij bieden een transparant beleid aan alle betrokkenen bij de stadshaven en daar hoort rechtszekerheid, aangepaste infrastructuur en een duidelijke beleidsvisie bij. Dat leidt ook tot een verhoogde kwaliteit, duidelijke afspraken, inkomsten voor de stad voor het gebruik van de openbare ruimte en vooral een betere veiligheid.” Waarom heeft het tot 2015 geduurd vooraleer er een ‘stadshavenmeester’werd aangesteld, was er dan vroeger geen behoefte aan en waarom dan nu wel? ,,Alles heeft te maken met de goedkeuring van een nieuw Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor het stadshavengebied ‘Het Eilandje”, legt Werner uit. Voor alle duidelijkheid toch even toelichten wat een ruimtelijk uitvoeringsplan juist inhoudt. Het is een plan waarmee de overheid in een bepaald gebied de bodembestemming vastlegt. Ruimtelijke uitvoeringsplannen of ‘RUP’s’ vervangen de gewestplannen. Voor alle percelen in een bepaald gebied wordt zo heel duidelijk wat kan en wat niet. Op basis van de stedenbouwkundige voorschriften die zijn opgenomen in het RUP, kunnen - eens het RUP is goedgekeurd - stedenbouwkundige vergunningen afgeleverd worden. De bestaande voorschriften veranderen nooit van dag op dag. Tijdens een openbaar onderzoek krijgt elke eigenaar of betrokkene ruim de tijd om zich te informeren en om zijn stem te laten horen.

6 bootmagazine.be

Werner Weijts, op een van de gloednieuwe dwarsteigers in het Houtdok.

Het RUP voor Het Eilandje is gebaseerd op het ‘Waterplan Eilandje” opgemaakt door het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsplanning Antwerpen in opdracht van de stad uit 2011. Werner Weijts, toen in dienst van het Havenbedrijf, was mede-auteur van deze studie. De stedelijke ontwikkeling van Het Eilandje en de aansluitende Cadix wijk paste niet meer bij het zeehavengebied. De commerciële activiteit, de overslag, de zeeschepen, kortom de volledige havenactiviteit verschoof steeds meer naar het noorden. ,,Maar het havengevoel, dat bleef wel bestaan” aldus Werner. ,,Daarom koos de stad voor een integrale gebiedsontwikkeling, met de heraanleg van het openbaar domein en de realisatie van nieuwe woonblokken. De nadruk ligt daarbij op het aantrekken van jonge gezinnen en op duurzaamheid”, citeert hij uit de beleidsverklaring. Het Eilandje heeft zijn naam niet gestolen, het is het oudste havengebied van Antwerpen, omgeven door water. Anders zou het geen eilandje zijn natuurlijk. Het Willem dok, het Bonaparte dok, het Houtdok, het Kempisch dok, het Kattendijk dok en het Asiadok vormen de zes watervlakken die betrokken zijn bij deze ontwikkeling. Dat maakt dat een derde van de oppervlakte van het gebied uit water bestaat. En meteen is ook duidelijk waarom een stadshavenmeester niet alleen een logische maar ook een noodzakelijke functie is bij het beheer van dit gebied. ELK DOK ZIJN FUNCTIE Wie vandaag door dit stadgedeelte wandelt, ziet de resultaten van dit beleid, ook al is de eindfase pas voorzien in 2025. Meer dan driekwart van de plannen werd reeds gerealiseerd. De sfeer en beleving van de oude haven is nog prominent aanwezig. bootmagazine.be 7

Esthetisch fraaie woonschepen geven de woonboothaven Houtdok een authentieke maritieme sfeer.

De verschillende watervlakken kregen elk een specifieke invulling. De jachthaven Willemdok is de internationale passantenhaven. Daar kunnen alle pleziervaartuigen terecht die de stad willen bezoeken of tijdelijk in Antwerpen willen verblijven. De verblijfsperiode is beperkt tot 2 maanden. Het Bonaparte dok kreeg een eerste invulling als Museumhaven, bestemd voor historische vaartuigen. Die uitwerking wordt verder onderzocht, maar vast staat reeds dat ook dit dok, net als het Willemdok faciliteiten zal krijgen, steigers, water en stroom aansluiting, vuilwater opvang. Dat is een voorwaarde om als volwaardige museumhaven te kunnen functioneren. Een belangrijke plaats is ook weggelegd voor het riviertoerisme, een sector die duidelijk in opmars is. Het Kattendijkdok is voorbestemd om deze cruiseschepen op te vangen. Ook het Noord Willemdok is voorzien op de ontvangst van cruise schepen. Het voorbije jaar kwamen om en bij de 700 cruiseschepen hier aanmeren, een vermeerdering in vergelijking met het jaar voordien. Het Kempisch dok is de verenigingshaven van de stad. Hier zijn de vaste ligplaatsen beschikbaar voor pleziervaart met als doel recreatie. Ook de leden van verschillende vzwâ&#x20AC;&#x2122;s vinden er een plaatsje. En zo komen we bij de Houtkaai. Hier werden dwarssteigers aangelegd voorzien op het aanmeren van woonboten. De stad creĂŤerde 34 ligplaatsen aan de Zuidkaai van het Houtdok. Dit dok heeft voldoende breedte zodat de woonschepen kunnen zwaaien, mocht dat nodig zijn. Naast de steigers zijn er walstroomkasten op de kade die voorzien zijn van alle nodige aansluitingen (stroom,

8 bootmagazine.be

drinkwater, riolering en telefonie/internet). Tevens is een fysieke brievenbus voorzien, want woonbootbewoners krijgen hun domicilieadres op de boot. In de dichte buurt van de ligplaatsen zijn er sorteerstraatjes te vinden voor de afvaldeponering. Bovendien zijn ook de nodige parkeerplaatsen voorzien voor de woonbooteigenaars. Voorlopig zijn deze nog bovengronds, in een latere fase zullen deze parkeerplaatsen ondergronds voorzien worden, als onderdeel van de toekomstige bouwprojecten op de Houtdok-Zuidkaai. In de loop van september wordt de tramlijn doorgetrokken tot het Havenhuis en krijgt de woonboothaven een eigen halte. Dit alles vormt een prachtige locatie waar woonschepen als volwaardige partners in het woon- en belevingsgebeuren zijn geïntegreerd. De helft van deze 34 woonbootligplaatsen zijn momenteel toegewezen. De komende jaren worden deze ligplaatsen verder ingevuld, dat vormt geen probleem dankzij de steeds knapper wordende setting en unieke aanbod van faciliteiten Wat houden de gunningsvoorwaarden zoal in? Vooreerst is er een instapvergoeding van minimum 7.260 euro (6.000 + btw), maar dit startbedrag is onderwerp van opbod. Waarom gaat de stadshaven een beetje loterij spelen? ,,Het is geen willekeur, integendeel”, beklemtoont de stadshavenmeester. ,,Wij hebben onze procedures in zekere mate afgestemd op de gebruiken die ook de Vlaamse Waterweg hanteert. Daar gebeurt de toewijzing van ligplaatsen en concessies ook op basis van anonieme biedingen. Een deurwaarder waakt over de correcte toepassing van dit onderdeel. Maar niet alleen de biedprijs geeft de doorslag, we houden ook rekening met het esthetische karakter van het woonschip”, benadrukt hij. Water, elektriciteit, kabel, tot een brievenbus toe... Alle faciliteiten voor permanente bewoning langs de zuidkaai van het Houtdok.

VOER VOOR DISCUSSIE Dat is natuurlijk voer voor discussie. ,,Interpretatie van de esthetische kenmerken komt altijd om de hoek kijken. Maar wij hebben een professionele jury samengesteld die de aanvragen op hun esthetische merites beoordeelt. De havenbeheerders zoeken ook een zeker dynamisme en geven de voorkeur aan varende woonboten. Er werden in de gunningsvoorwaarden dan ook duidelijk richtlijnen neergeschreven.” Zo vinden we terug wat de Stadshaven onder een woonschip of woonboot verstaat. Het gaat hierbij om een vroeger bedrijfs-, passagiers- of pleziervaartuig, dat nu als woonschip wordt gebruikt of tot woonschip is omgebouwd. In geval het schip verbouwd werd mag het uiterlijk weinig of niet veranderd zijn. Zowel de romp als de bovenbouw van het schip mogen t.o.v het oorspronkelijke uitzicht niet ingrijpend gewijzigd zijn. De meest voorkomende schepen die bootmagazine.be 9

gebruikt worden als woonboot zijn beroepsschepen van het type Kempenaar (+/ 50 m) en Spits (+/- 38 m). De ligplaatsen zijn in functie van deze types aangelegd. Zo zijn er in het Houtdok 20 ligplaatsen voor Spitsen, 6 ligplaatsen voor Kempenaars en ook nog 8 ligplaatsen voor pleziervaartuigen van om en bij de 20 meter die als woonboot fungeren. WOONARKEN OF WOONSCHUITEN VERBODEN Woonarken of woonschuiten zijn verboden. Onder woonschuit wordt verstaan een vaartuig dat tot woonvaartuig is omgebouwd en waarbij alleen de onderbouw of het casco ongewijzigd bleef. De bovenbouw van het vaartuig is in vergelijking met het oorspronkelijk uitzicht ingrijpend gewijzigd. Dat geldt ook voor woonarken. Deze laatsten kunnen ook vaartuigen of ‘objecten te water’ zijn die specifiek als woonentiteit werden geconcipieerd. Wat kost een ligplaats voor een woonboot? In de dagbladpers deden bangelijke verhalen de ronde. ,,Wat denk je?” vraagt de stadshavenmeester. Met de kostprijs van de ligplaatsen in een doorsnee plezierjachthaven in het achterhoofd, stellen we 2.500 euro voorop voor een 15 meter jacht. ,,Een ,,Een ligplaats voor ligplaats voor een woonboot kost bij ons een woonboot kost bij minder dan in een commerciële jachthaven met vergelijkbare faciliteiten.” ons minder dan in een

commerciële jachthaven Een pleziervaartuig dat als woonboot fungeert, type tjalk zeg maar, van minder met vergelijkbare dan 20 meter betaalt in de woonboothaven faciliteiten.” 115 euro per maand, wat een jaarbedrag van 1.380 euro oplevert. Daar moet echter nog de prijs voor de nutsvoorziening (750 euro per jaar, zonder verbruik) en parkeergeld bijgeteld worden (80 euro per maand). Voor Spitsen (38 meter) is de maandprijs 235 euro, een Kempenaar die 50 meter lengte laat optekenen komt weg met 450 euro per maand, zonder de vergoeding voor de nutsvoorzieningen en de parking. Bestaat er geen gevaar dat grotere plezierjachten uitwijken naar de woonboot haven? ,,Nee, daar zorgen een aantal bijkomende criteria voor. Zo moet het om een permanente bewoning met domiciliëring gaan. En er is natuurlijk de instapvergoeding. Maar we voeren wel een dynamisch beleid. Mochten nieuwe behoeften gedetecteerd worden, dan zoeken we een gepast antwoord. En niet onbelangrijk, wij zoeken oplossingen in dialoog met de gebruikers”, wenst Werner Weijts tot slot te benadrukken.

10 bootmagazine.be

oonbootbewoonster Pascale aan boord van het woonschip ‘Marsdiep’ heeft de overstap van het Kempisch dok naar het Houtdok gemaakt en is best in haar nopjes met de nieuwe infrastructuur. Haar 30 meter lange ‘Marsdiep’ was oorspronkelijk een vrachtschip, gebouwd in 1923.

en trouwer dan welke andere partner ook. Pascale gaf haar leven nieuwe vorm op het water. ,,De kinderen vonden dit een geweldig avontuur, wanneer de schoolvriendjes op bezoek kwamen was dat telkens een aparte gebeurtenis.” Maar nu zijn de kinderen uitgevlogen (kozen het ruime sop zou toepasselijker zijn) maar Pascale denkt niet aan vertrekeeuwigdurende liefde: ken.

In haar eerste Klinknagels en levensfase vervoerde het Kan zij een ,,Ik ga hier nooit meer weg…” schip schapen vergelijking en geiten, kalk maken met en ‘natuurlijke’ meststoffen in Amsterdam de vroegere situatie in het Kempisch dok? en omgeving over het Marsdiep, vandaar de ,,Een domper op de vreugde was wel het naam. Eind de jaren zestig van vorige eeuw instapgeld”, vertelt ze onmiddellijk, ,,maar zat de vrachtdienst er op wegens te kleine toegegeven, daar staat ook wat tegenvrachtvolumes en niet langer rendabel. Het over.” Over de infrastructuur is ze best te schip werd omgebouwd tot een woonboot, spreken. ,,Elektriciteitsaansluiting, water, met veel respect voor het scheeps karakter. riool… dat is allemaal mooi geregeld en het Vandaag is Pascale nog steeds in twijfel ruimtegevoel en de beleving van het water over het isoleren van de bovenbouw. Het is intenser. Vroeger lag ik langszij aan een authentieke zicht van de klinknagels mag kademuur, dat is nu niet meteen het meest niet verloren gaan. idyllische uitzicht.” Maar hoe komt een vrouw op een woonboot terecht? ,,Na mijn scheiding, waarbij ik mijn stenen huis moest achterlaten, had ik zo een beetje genoeg van alles en koos ik voor een woonboot.” Die blijk geduldiger

,, Ik ga hier nooit meer weg”, zegt ze spontaan, ,,of het zou moeten zijn dat ik de trappen niet meer aankan.” Ze blijft haar woonboot trouw, maar deze trouw is wederzijds.

bootmagazine.be 11

Een kano als drager

out is een verrassend materiaal waarvan we vaak vergeten dat het ook blijft drijven. In het postindustriële tijdperk, waar ijzer, plastic en glasvezel alle wateren en markten lijken te hebben veroverd, zijn er nog ‘zonderlingen’ die met hout en veel liefde en vakmanschap houten kano’s bouwen.

In hun kleine werkplaats in Olmen bouwen vader en zoon Emiel en Bart Deseyn houten kano’s en peddels. Uit hun handen ontstaan unieke stukken die schoonheid en functionaliteit verenigen en zich tussen geschiedenis en innovatie situeren. Wij haalden vader en zoon uit hun atelier om te weten te komen hoe hun passie voor houten kano’s een levensstijl werd. 12 bootmagazine.be

van herinneringenâ&#x20AC;Ś

bootmagazine.be 13

Wanneer is jullie hobby voor werken met hout en kanoën begonnen? Bart: Wij zijn altijd kanovaarders en buitensportliefhebbers geweest. Emiel is spreekwoordelijk in een kano opgegroeid. Nadat we verschillende plastic kano’s en kajaks hadden gehad, bouwde ik zowat 15 jaar geleden een eerste houten kano. Die boot had heel wat gebreken dus bouwden we in 2012 samen een tweede, betere versie. Sindsdien zijn we blijven bouwen en hebben we ons vakmanschap geperfectioneerd. Zo is onze hobby een kleine onderneming geworden, Freeranger Canoe. Waar hebben jullie kano’s leren bouwen? Bart: Helaas bestaat er niet zoiets als een kanobouwschool in Europa. Wij hebben met vallen en opstaan kano’s leren bouwen. daarnaast zijn Ted Moores’ boek ‘Canoecraft’ en ‘Building Strip-Planked Boats’ van Nick Schade onmisbare bronnen voor elke beginnende kanobouwer. Emiel: Omdat veel mensen graag dit vak willen leren en zelf hun kano willen bouwen richten wij kanobouwworkshops in. Iedereen kan deelnemen, jong of oud, man of vrouw. Dit jaar hebben we trouwens een kano gebouwd met Hanne & Leen, 9 en 11 jaar oud. In welk opzicht zijn jullie kano’s en peddels anders? Bart: Elke kano die we maken is een uniek stuk. Onze modellen zijn gebaseerd op het onderzoek uit de negentiende eeuw van Edwin Tappan Adney dat is gepubliceerd in ‘Bark Canoes’ en ‘Skin Boats of North America’. Sommige van onze kano’s zijn waarschijnlijk al in decennia niet meer gebouwd. We zijn trots dat we deze beproefde ontwerpen opnieuw tot leven kunnen brengen en ze de wereld in kunnen sturen. Emiel: Er is natuurlijk het hout. We beginnen altijd met een balk Western Red Cedar. Hoewel je afgaande op de naam misschien denkt dat het rood is, kan het variëren van lichtgeel tot diepbruin. Pas nadat we de strips hebben gezaagd ontdekken we het rijke kleurenpalet. Het is altijd een verrassing maar nooit een teleurstelling. De combinatie van ceder en glasweefsel-epoxy zorgt voor een waterdichte, zeer sterke, stijve en lichte constructie. Onze all-round tandemkano, de Malecite, weegt slechts 23 kg. De boten zijn uitzonderlijk stijf wat zorgt voor een zeer efficiënte energieoverdracht tijdens het peddelen. Bovendien zijn ze gemakkelijk te repareren en bijna onverwoestbaar als ze goed onderhouden worden. Bart: Elke kano wordt gemaakt naar de wensen van de klant. Kanovaarders kunnen erg kieskeurig zijn over de uitrusting van hun kano. De hoogte, de helling en de positie van de zitjes, de lengte en het ontwerp van de dekken, de positie van de thwarts (het zitbankje) enz… 14 bootmagazine.be

We beginnen met een balk Western Red Cedar

Alles is aangepast aan de behoeften van de peddelaar om voor de perfecte kano-ervaring te zorgen. Houten kano’s hebben natuurlijk een elegantie op het water die ongeëvenaard is. Ze peddelen gracieus en zijn gemakkelijk te dragen. Iedereen die ooit met een goed ontworpen houten kano heeft gepeddeld zal beamen dat er geen vergelijk is. Hetzelfde geldt voor onze peddels. Ze zijn altijd gemaakt op maat van de vaarder. Geen twee peddels die we maken zijn gelijk. ER ZIJN KANOVAARDERS EN NIET-KANOVAARDERS Sommige modellen van onze kano’s zijn waarschijnlijk al in decennia niet meer gebouwd.

Wie zijn jullie klanten? Bart: Onze klantenkring valt uiteen in twee groepen: de kanovaarders en de niet-kanovaarders. De kanovaarders willen een op maat gemaakte kano van hoge kwaliteit. Meestal zijn ze er niet op uit om

bootmagazine.be 15

de kano samen met ons te bouwen. Ze komen regelmatig kijken hoe het werk vordert en steken dan een handje toe maar ze willen toch zo snel mogelijk het water op om de kano te testen en te gebruiken. De niet-kanovaarders willen vooral leren hoe je een boot bouwt. Ze willen iets unieks, iets bijzonders bouwen. Samen met ons leren ze elke stap in het kanobouwproces. Naarmate de kano vordert neemt dan meestal ook de zin en de interesse in kanovaren toe. Onze kanoâ&#x20AC;&#x2122;s worden meestal gemaakt voor klanten in de Benelux, Duitsland en Frankrijk. Maar onze peddels worden wereldwijd verstuurd. Workshops worden steeds op aanvraag georganiseerd. In overleg bepalen we een agenda. Afhankelijk van het type kano dat we bouwen, duurt dat tussen de 40 en 100 uur. Wat vinden jullie het leukste aan jullie vak? Bart: Dat onze klanten ons vakmanschap en de tijd die we investeren om een uniek product te maken waarderen. Dat is ook de reden waarom we kanobouwworkshops aanbieden. Om klanten het plezier te laten kennen van zelf iets moois te maken in plaats van het gewoon te kopen. En dan is er natuurlijk het varen in je zelf gebouwde houten kano. Dat blijft zelfs voor ons onovertroffen. De heerlijke tijd die je samen met familie in de kano doorbrengt zorgt voor blijvende herinneringen. www.freerangecanoe.com - bart@freerangecanoe.com +32 (0)475 804 302

16 bootmagazine.be

Elke kano wordt gemaakt naar de wensen van de klant.

Nieuws van onze leden de “perfecte link”tussen nautische bedrijven, waterrecreanten en diverse overheidsinstanties Huysman Yacht Insurance

Albatros Sail Charter

Bootverzekering en financiering

Verhuur van zeiljachten met en zonder schipper.

U houdt van watersport? Mooi zo. Wij ook. Daarom verzekeren we uw passie met hart en ziel. Of u nu met kleine of grote vragen zit. We geven op alles een gepast antwoord.

S/Y Marmatoo en S/Y Xapa² te huur bij Albatros Sail Charter vanuit :

WATERDICHTE BOOTVERZEKERINGEN... OP MAAT Met meer dan 30 jaar ervaring als zeezeiler weten we van aanpakken. Zo krijgt u een waterdichte polis op maat. Dankzij intensieve samenwerkingen met gevestigde verzekeringsmaatschappijen is uw investering altijd in goede handen. Wat er ook gebeurt. www.huysmanyachtinsurance.com E-mail: yacht@huysman.be Tel.: +32 9 376 14 51 www.huysman.be

Ons advies gaat zoveel verder dan louter de verzekering voor uw boot... GELD LENEN VOOR DE AANKOOP VAN UW BOOT Wanneer u een plezierboot wenst aan te kopen is het niet altijd mogelijk om deze contant te betalen. Mogelijks kan u een deel van de boot contant betalen en beslist u om een deel te financieren. Lenen voor een plezierboot kan u reeds vanaf 2500 euro. WELKE LENING KIEST U BEST? Staat u op het punt een plezierboot aan te kopen dan kan u deze boot op verschillende manieren financieren; Via de verkoper van uw boot, via een persoonlijke lening of lening op maat. Deze manier is de meest voorkomende manier voor de financiering van plezierboten. Via een hypotheek indien u wil wonen in uw boot. Let wel, hier zijn een aantal voorwaarden aan verbonden. Maar op zich bestaan er dus geen specifieke bootleningen.

• Oostende, Mercatordok(B)

• Oosterschelde, Colijnsplaat(NL)

Specials, Incentives en Cadeaubonnen beschikbaar. Je kan kan mee de boot besturen, de zeilen bedienen, navigeren of gewoon niets doen en genieten, alles onder leiding van een bekwame schipper.

Onze afdeling Albatros verhuurt S/Y Xapa² alleen met schipper. Onder leiding van Rene De Loore, gebrevetteerd jachtman • First 36.7 (5 tot 7 pers + schipper)

Onze afdeling All Waves verhuurt SY Marmatoo bareboat en met schipper, onder leiding van Sven De Mulder, gebrevetteerd jachtman • Bavaria 42 (8 pers + schipper) WEBSITE: http://www.charterone.be Albatros Sail Charter Bvba -tel : 0032 (0)15 511752 Felix Timmermansstraat 3 - 3191 HEVER e-mail: allwaves@charterone.be All Waves - tel : 0032 (0)473 602031 Peter Benoitstraat 52 - 1702 GROOT BIJGAARDEN e-mail: allwaves@charterone.be

U kan zelf beslissen op welke looptijd u uw boot wenst te financieren, afhankelijk van de maandsom die u wil aflossen. Vragen? + 32 9 376 14 05

bootmagazine.be 17

SCHELDEREG TT

Zaterdag 22 juni 2019 Hansweert - Antwerpen

RYCB

18 bootmagazine.be

KLYC

WSV-O

VVW-S

WSV-SA

SRNA

navex elektro Kotterstraat 10 - 2030 Antwerpen www.navexelektro.com

Nieuwe horizonten verkennen! Met wat extra â&#x20AC;&#x153;powerâ&#x20AC;? en de wind in onze zeilen varen wij een nieuw pand tegemoet! Vanaf 1 Juni 2019 kan je onze nieuwe showroom vinden in Wommelgem, kom zeker eens een kijkje nemen! Nieuw Adres: Kapelstraat 75, 2160 Wommelgem

bootmagazine.be 19

Zeilers onderweg...

Zeilschip Skadi: ,,De Middellan

ij vertrekkers denk je spontaan aan mensen die er even tussenuit willen. Dat ‘even’ mag je in het geval van Annelies en Peter heel ruim interpreteren. Dit voorjaar 2019 starten zij hun vijfde jaar onderweg. In mei 2015 vertrokken zij vanuit Vlissingen met hun zeilschip Skadi, een Bénéteau Oceanis 40, bouwjaar 2007, via Gibraltar naar de Middellandse Zee. Peter Tilburgs (69) zeilde al 30 jaar, maar voor Annelies van Kleef (62), die Peter pas in 2014 leerde kennen, was het bootleven totaal nieuw. Voor haar betekende het vertrek het begin van een nieuwe levensfase. Wij vonden het ‘nieuw samengesteld zeilerspaar’ bereid onze gids te zijn langs de Middellandse Zee. Zij willen hun ervaringen graag delen met ‘zeilers met plannen’ . 20 bootmagazine.be

ndse Zee laat je niet meer los…”

bootmagazine.be 21

Peter: ,,Wij, zoals zo velen, hadden niet goed ingeschat dat de Middellandse Zee zó groot (kijk eens op de kaart) en zó overweldigend zou blijken. Tevens is gebleken dat het vaarseizoen in de Med korter is dan we vermoedden, vanwege de instabiliteit van het weer tot aan de maand mei.” In tegenstelling tot de gebruikelijke route die velen maken, nl. van Zuid-Engeland oversteken naar A Coruña in Gallicië, zeilden Peter en Annelies langs de Belgische, Franse en Spaanse kust om af te zakken, langs Portugal, naar het zuiden. Hierbij paste een tussenstop op de Engelse Kanaal Eilanden en enkele Franse Atlantische eilanden.

Annelies mist soms het comfort van thuis. Dat compenseren we, met zoveel mogelijk genieten en niet afzien.

Ze willen veel havens/stadjes aandoen en ontdekken, en landschappen met de fiets, wandelend en/of met huurauto’s zien en bezienswaardigheden bezoeken. “Onze reis is zich gaan kenmerken door rust, geduld, comfort en genieten. We jakkeren niet, want we hebben alle tijd...”, benadrukt Peter. PLANNEN MOET JE KUNNEN BIJSTELLEN ,,In ons tweede jaar zijn we langs de zuid-Spaanse Costa’s gevaren en naar de Balearen. Na terugvaren naar Murcia en een zomerstop aan de Spaanse oostkust zijn we opnieuw naar de Balearen overgestoken en vervolgens naar Sardinië en Rome. Om onze overwinterplek Sicilië te bereiken voordat de onverwacht oprukkende koufronten en regenperiodes ons zouden stil leggen, moesten we opeens vaart zetten langs de kusten van Campania en Calabria.

Onze reisgenootjes, de Siamese katten Odin en Freija zijn streng opgevoed en we verliezen ze nooit uit het oog. 22 bootmagazine.be

,,Op 17 mei 2017 verlieten wij de overwinterhaven Marina di Ragusa. Wij zijn langs Calabria en het prachtig Puglia gevaren en langs de oostkust van Italië. Vanuit Venetië zijn we overgestoken naar Kroatië en geleidelijk aan afgezakt naar Montenegro. Albanië hebben we niet aangedaan omdat het tegen oktober liep en het weer en de zeegesteldheid verrassend kunnen omslaan per 1 oktober. Vanuit Kotor zijn we aan de terugtocht begonnen naar Marina di Ragusa. Daar bleef Skadi voor een tweede winter liggen, waarbij wijzelf en de katten enige maanden in ons huis in Vlissingen hebben doorgebracht. Met de katten 2700 km per huurauto gereden naar Vlissingen en dat ging perfect, tevens met overnachtingen. In maart 2018 hebben we besloten om dat jaar niet de Sporaden te ronden, maar een rondje Peloponnesos in te lassen in onze reis. In mei trokken we met Skadi verder naar Corfu, het kanaal van Korinthe, Athene, Evia, Peloponnesos. We overwinterden 2018/2019 onverwacht niet in Sicilië maar kozen in zuid Calabrië een overwinterhaven. Dat werd Crotone. Waarbij we opnieuw enkele maanden terugkeerden naar ons huis in Vlissingen. We hebben intussen 4 vaarseizoenen Middellandse Zee “gedaan”, en daar nog lang niet alles gezien. ,,Zoals vele vertrekkers hun wereldreis tussen Med en Atlantic vorm geven, kiezen wij voor periodes van 6 à 8 maanden zeilen en 4 à 6 maanden thuis wonen. Wanneer we in de toekomst de Med verlaten op vaart naar Azoren/Gran Canaria/Madeira brengen we mogelijk de winters weer door op het schip. DE ‘CAMPER’-VERLEIDING Juni 2018 hebben we besloten te blijven genieten in de Med en (zeer-)verre bestemmingen niet op eigen kiel te doen maar per vliegreis/charterschip. Wanneer we terugdenken aan alle kusten die we gezien

Binnen elke mijl die je in de Middellandse Zee vaart of aan land reist zijn er enorm veel schatten te vinden, natuur, cultuur, erfgoed... Het is moeilijk al die schoonheid te verlaten.

bootmagazine.be 23

hebben aan boord van Skadi, begint ook steeds meer de wens te kriebelen om daar met een camper te rijden. Zeker nu we camperreizenden tegenkomen en spreken. Binnen elke mijl die je in de Middellandse Zee vaart of aan land reist zijn er enorm veel schatten te vinden aan natuur en cultuur en erfgoed en het is moeilijk om al die schoonheid te verlaten. Het is de wieg van onze beschaving.

S/Y Skadi, Bénéteau Oceanis 40, bouwjaar 2007.

SAMENGEVAT, ONZE REIS TOT NU TOE. Mei 2015, vertrokken uit Vlissingen voor onbepaalde tijd. Gehele Atlantische kust gevaren (België, Frankrijk, Spanje en Portugal). Overwinterd in Albufeira in Zuid Portugal. Maart 2016, vertrokken uit Albufeira richting Gibraltar, Oost Spanje en Balearen. Juli en augustus overzomerd in Tomas Maestre bij Murcia. In het najaar naar Balearen, Sardinië, Rome en overwinterd in Marina di Ragusa op Sicilië. Mei 2017 vertrokken uit Sicilië voor een rondje Adriatische Zee. Oost Italiaanse kust tot en met Venetië. Kroatië en Montenegro en terug naar Marina di Ragusa, overwinterd in ons huis in Vlissingen Mei 2018, eerste verkenning Griekenland: langs Italië naar Corfu, door het kanaal van Korinthe en rond de Peloponnesos terug naar Crotone in Italië. Weer overwinterd in ons huis in Vlissingen.

Peter: ,,Hoofddoel blijft het grote genieten en ons niet op te laten jagen door mensen, competitie, prestatie of door de tijd.” 24 bootmagazine.be

2019: In mei begint het vaarseizoen weer. We willen weer door het kanaal van Korinthe naar de Sporaden en de Dodecanesen en dan weer terug naar Crotone. ,,Zoals je ziet wordt een groot deel van de aanvankelijk geplande omlijning van kusten inderdaad door ons bevaren. Al met al blijken we dus nu met het bevaren van de kusten en het beleven van de reis veel meer tijd uit te trekken dan we aanvankelijk planden of dachten nodig te hebben. Maar we zouden het niet anders willen. Het is hier geweldig.” Peter: “Het is heerlijk om alle tijd te hebben. Als we in een mooie baai ankeren kunnen we zomaar besluiten langer te blijven. En als het weer ons niet aanstaat, blijven we ook liggen of zoeken we een veilige Marina op. Door dit rustige tempo blijven we in onze comfortzone. Annelies, zoals zoveel zeilende vrouwen, mist soms nog het comfort van thuis. Dat compenseren we, met zoveel mogelijk genieten en niet afzien. Het geeft bovendien meer tijd om onze reisgenootjes, de Siamese katten Odin en Freija, aandacht te geven. Hoofddoel blijft het grote genieten en ons niet op te laten jagen door mensen, competitie, prestatie of door de tijd.” Trappelt de Skadi World Tour ter plaatse? Nee hoor, maar de plannen worden bij eb in nat zand geschreven. Meer daarover lees je in de volgende editie van Bootmagazine. Meer details: https://www.zeilschip-skadi.nl/ bootmagazine.be 25

Katten die gehoorzamen... Aan boord van zeilschip Skadi bestaan ze! Twee zelfs. Ze luisteren naar de bemanning dankzij alle aandacht, beloningen, liefde en rust... Heb je een watervrije kat, dan zal die gegarandeerd een zwempartijtje beginnen wanneer je een haven binnen loopt. Onze katten zijn zeekatten geworden, maar zij HATEN water. Tijdens het varen liggen ze in hun mandjes onder de buiskap, 24 uur of langer, geen probleem. Zij blijven aan boord tot de loopplank uit is en dan gaat Freija als balletdanseres over onze (zelf vervaardigde) passerelle opzij kijkend naar het gevreesde FINANCIËN: HAVENGELDEN Peter houdt een gedetailleerd kasboek bij en hierin zien we dat zij aan havengelden volgende bedragen kwijt waren:

water. Honden leert men commando’s en katten laat men altijd vrij. Onze katten zijn streng opgevoed en we verliezen ze nooit uit het oog want we willen ze niet kwijt raken. Het commando: terug! en kom hier! geeft hun de rillingen over de rug en ze rennen dan naar huis. Alhoewel Odin nog wel eens tegensputtert. “Kom hier” druist in tegen zijn dominante mannetjes drang naar regie. Maar een knuffel van de baas die hij adoreert, overtuigt hem meestal wel te gehoorzamen. Ze zijn een zorg, beperken je bewegingsvrijheid maar geven ook heel veel plezier, zij geven ons een ‘thuis gevoel’. Wanneer wij in een Marina of aan een kade liggen gaan wij ‘s avonds de katten uitlaten i.p.v. de hond. cruising permit voor 3 maanden, Montenegro cruising permit voor twee weken, overwinteren op Sicilië

2016: € 6.600,- Daar zit tevens in: voorjaar overwinteren Albufeira, reis om Spanje, 2 maanden overzomeren Murcia, Balearen, Sardinië, 5 weken liggeld Ostia-Rome, najaar overwinteren op Sicilië

2018: € 3.000,-. Daar zit tevens in: voorjaar overwinteren Sicilië, Dekpa vergunning Griekenland, 2 weken liggeld Prèveza, doorvaart Korinthe Kanaal, najaar 4 weken liggeld Crotone Yacht Club en 3 maanden op de kant bij Elio in Crotone

2017: € 4.800,- Daar zit tevens in: voorjaar overwinteren Sicilië, Kroatië

2019: Griekenland moet lukken met € 2.000,-

26 bootmagazine.be

Bel +31 (0)10 4149390 moorings.nl

Onvergetelijk... Een vakantie zo origineel en authentiek als uzelfâ&#x20AC;Ś Verken ons uitgebreid aanbod aan charteropties, van het magische Caribisch gebied tot de betoverende kuststrook van de Middellandse Zee. Of ontdek de tropische pracht van Thailand en de exotische charme van Tahiti, Tonga en de Seychellen. Waarnaar uw kompas ook wijst, u beleeft onvergetelijke momenten op het water.

bootmagazine.be 27

Oostende voor Anker 2019

Mercator op expeditie naar Paaseilanden Ter gelegenheid van de 20ste editie van Oostende voor Anker zal vanaf 23 mei tot eind december 2019 een prestigieuze tentoonstelling plaatsvinden op het zeilschip “Mercator”. Die brengt het verhaal van de expeditie naar “Rapa Nur” of het Paaseiland. 28 bootmagazine.be

n opdracht van het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis vertrekt de Belgische wetenschapper Henri Lavachery in 1934 op expeditie naar de Paaseilanden waar hij de cultuur en de bekende beelden zal onderzoeken. De expeditie, die bestaat uit een Belgisch en Frans team, scheept in op het Franse marineschip “Rigoualt de Genouilly” en reist af naar de Paaseilanden in de Stille Oceaan. Ze meren eind juli aan in de baai van het hoofdeiland. Daar worden ze over-

weldigd door de de honderde Moai die er te vinden zijn. Moai of ‘paaseilandbeelden’ zijn grote stenen beelden die vermoedelijk gemaakt zijn vanaf de 11e tot de 17e eeuw. Alle beelden zijn monolithisch en gehouwen uit vulkanisch gesteente. Na onderzoek komt het team tot de conclusie dat de beelden het werk zijn van de voorouders van de Polynesische bevolking en niet van een verdwenen beschaving. De beelden staan hoofdzakelijk op de heuvelflanken en de stranden van het vulkaaneiland. De betekenis van de beelden is tot op heden nog niet ontrafeld! De beelden zouden overleden familieleden kunnen voorstellen, of nog in leven zijnde stamhoofden. De terugreis gebeurt met het Belgische schoolschip “Mercator”. De barkentijn maakt in het najaar van 1934 de tocht van Antwerpen via het Panamakanaal naar Rapa Nui en komt daar op 12 december 1934 aan. Met de Chileense autoriteiten is overeengekomen dat de Frans-Belgische expeditie een aantal kunsten cultuurvoorwerpen mag meenemen naar Europa. Dit in ruil voor een aantal Egyptische kunstwerken uit de Belgische reserves, die naar Chili verscheept worden. Een mooi staaltje van Belgische ruilhandel-diplomatie. “POU HAKANONONGA”

De Belgen kiezen een volledig beeld, “Pou Hakanononga” of de “god van de tonijnvissers”, een 3-meter hoge kolos van bijna 6 ton.

De wetenschappers kiezen in overleg met de Chileense gouverneur op het eiland enkele kleine en grote beelden uit, die op de Mercator moeten geraken. Een stenen hoofd van 3 ton is bestemd voor Frankrijk. De Belgen zien het groter en kiezen een volledig beeld, door de inboorlingen “Pou Hakanononga” genoemd, de “god van de tonijnvissers”, een 3-meter hoge kolos van bijna 6 ton. Nadat de kleinere stukken aan boord gebracht zijn, is het de beurt aan het loodzware godenbeeld. De steenmassa wordt op een vlot gehesen, maar het geheel zinkt naar de zeebodem. Gelukkig ligt het beeld niet te diep voor de ervaren zwemmers van het Paaseiland. Eilanders duiken naar beneden en maken nieuwe staalkabels vast.

bootmagazine.be 29

Zo kan het beeld gerecupereerd worden. Uiteindelijk wordt de “god van de tonijnvissers” op het dek van de Mercator getakeld, waar het in zeildoek ingepakt wordt voor de overtocht naar België. Kort na Nieuwjaar 1935 is de hele lading aan boord en wordt de terugreis aangevat. De Mercator laat Rapa Nui achter zich en vaart richting Europa via Tahiti en Hawaï, steekt opnieuw door het Panamakanaal en via de Bahama’s richting Antwerpen, waar het eind mei 1935 aanmeert. Het volledige verhaal van de expeditie en de terugkeer naar België wordt in de tentoonstelling geïllustreerd met unieke stukken uit de collectie van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel. DE PAREL VAN OOSTENDE “De parel van Oostende, de Barkentijn Mercator” wordt dan ook het thema van de 20ste editie van Oostende voor Anker, van donderdag 23 mei tot zondag 26 mei 2019. Het festival van de zee verwacht tijdens deze vier dagen meer dan 200 historische vaartuigen, met grote publiekstrekkers zoals de Hydrograaf, een stoomschip dat tot 1962 metingen aan de zeebodem uitvoerde. Het is in authentieke toestand bewaard gebleven en thans

30 bootmagazine.be

een populaire salonboot. Of ook de Morgenster, een bijna 50 meter lange zeilbrik, dwarsgetuigd en voorzien van authentieke details en hedendaagse luxe. Een traditionele gast is het varend monument, de Belem, in 1896 te water gelaten in Nantes (FR). De stalen driemaster werd Belem gedoopt omdat de reder een vaste cacao lijn wilde opstarten van Frankrijk naar Brazilië. Dit handelsschip, met zijn sierlijke lijnen stak 33 keer de Atlantische Oceaan over tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Naast het grote geweld zijn er tal van machtig mooi gerestaureerde vaartuigen waarop de schippers met gepaste trots de bezoekers rondleiden. En ook deze maal doet Oostende voor Anker zijn reputatie als verzamelplaats van maritiem geïnspireerde muziekgroepen alle eer aan. Meer dan 30 bands zullen tijdens de vier dagen het beste van zichzelf geven. Oostende voor Anker is voor iedereen gratis toegankelijk van donderdag 23 mei tot zondag 26 mei 2019. De “god van de tonijnvissers” wordt op het dek van de Mercator getakeld en in zeildoek ingepakt voor de overtocht naar België.

yachting center BVBA

Sensatie verzekerd

Bezoek onze JEANNEAU standnog op de Boatshow Ook na ons Opendeurweekend veelBelgian interessante aanbiedingen te ontdekken in onze showroom te Oostende.

Ontdek naast het Cap Cap Camarat, een volledig

Camarat gamma op onze

gamma van 4m50 tot 10m50,

stand, ook de LEADER en

info@marinayachtingcenter.be

gegarandeerd vaarplezier!

MERRY FISHER motorboten.

Tel: 059/32.00.28

MERRY FISHER

www.marina-oostende.be bootmagazine.be 31

Bezoek onze vernieuwde website: www.marine-technics.be En â&#x20AC;&#x2DC;likeâ&#x20AC;&#x2122; ons ook op Facebook: Marine Technics Zeebrugge

Wanneer materiaalbreuk geen optie is...

32 bootmagazine.be

Schitterende BSC 73 Ocean te koop, aan een niet te overtreffen lente-prijs…

ergens in België vind je een nieuwe RHIB (Rigid Hull Inflatable Boat) aan deze condities. Marine Technics biedt uitzonderlijke voorwaarden op een uitzonderlijke boot. De BSC 73 Ocean heeft niet voor niets ‘Ocean’ in zijn naam. Deze RHIB heeft alles wat men nodig heeft om de zee te veroveren!

Technische karakteristieken: Lengte: 7,20 m Breedte 2,87 m Diameter tubes: 58 cm Luchtkamers: 5 Gewicht: 930 kg Max. personen: 12 Max. vermogen: 225 pk

De RHIBS van BSC Colzani worden volledig met de hand vervaardigd in Italië en gemotoriseerd en afgewerkt in de “engineering rooms” van Marine Technics te Zeebrugge.

Bekijken (en eventueel proefvaren): Marine Technics, Werfkaai 43, 8380 Zeebrugge Telefoon: +32 (0)50 54 60 31 - martec@skynet.be - www.marine-technics.be

...Uitzonderlijke condities wegens opruiming showroom bootmagazine.be 33

Restaurant

Jachtclub RYCO, iedereen welkom!

Scheepswerven Jan Vandamme

Nieuwbouw - herstellingen - onderhoud

Werfkaai 45 - 8380 Zeebrugge - 0476 473421 info@scheepsbouw-vandamme.be www.scheepswerven-janvandamme.com

VOLLEDIGE GAMMA VETUS - ALLPA MARINE - LANKHORST/TASELAAR POMPEN & IMPELLERS - FILTERS - TELEFLEX KABELS - ZINKANODES SMEEROLIE - REINIGINGS- & ONDERHOUDSPRODUCTEN - GEREEDSCHAPPEN FITTINGMATERIAAL (galva - messing - RVS) - AFSLUITERS EN NOG VEEL MEER â&#x20AC;¦ Ook voor onderhoud & herstelling dieselmotoren & wisselstukken.

Kom meer te weten over ons op onze website

www.marinestore-oostende.be

adres : Liefkemoresstraat 14 - 8400 OOSTENDE tel : 059/32 28 75 - fax : 059/32 56 59

34 bootmagazine.be

- email : sdschock@skynet.be

BELGIAN BOAT SHOW STAND 8303

www.carronmarine.be Bezoek onze stand Profiteer van spetterende beursvoorwaarden

info@carronmarine.be www.carronmarine.be

• VOLVO PENTA officieel dealer • Invoerder/dealer topmerken toebehoren : schroeven, aslijnen, boegschroeven, stuursystemen, anodes, verven, motoronderdelen, … • Eigen werf te Zelzate • WINTERBERGING binnen & buiten • Inbouw boegschroeven, stuurinstallaties, motorinstallaties, elektronica, homokineetassen, aslijnen, … • SPECIALIST SCHROEVEN – eigen hersteldienst met jarenlange ervaring • Schilderwerken • MAX-PROP vaanstandschroeven

CARRON MARINE nu ook Volvo Penta Dealer NIEUWPOORT Havenlaan 84, B-9060 Zelzate T 09/345.61.71 – F 09/345.61.47 info@carronmarine.be

Carron Marine Nieuwpoort bij Nautisch Bedrijvencentrum Westhoek Marina’s Brugse Vaart 48 - 8620 Nieuwpoort bootmagazine.be 35 tel 058/23.84.99 - info@carronmarine.be

Redden â&#x20AC;&#x2DC;herintredersâ&#x20AC;&#x2122; de zeilwereld?

36 bootmagazine.be

e vergrijzing baart de zeilwereld grote zorgen, maar mochten al de oudere jongeren die tijdens hun kinderjaren leerden zeilen ‘herintreden’ dan was dit probleem grotendeels van de baan. Wij kwamen alvast Jos Strijckers op het spoor die na 25 jaar de helmstok weer in handen nam en vandaag nog moeilijk weg te houden is van het water. Zozeer zelfs dat de zomerklusjes in en om het huis er onder te lijden hebben.

,,Die moeten dan maar wachten tot de winter”, vertelt Jos schalks. Maar de huisgenoten houden hun hart vast, want recent schafte Jos zich een droogpak aan waarmee hij ook in de winter het water op kan. Meer dan 25 jaar geleden, Jos aan de helmstok van zijn Laser.

Jos met zijn Finnjol, een koopje met carbon mast.

Alles begon 40 jaar geleden toe papa Strijckers zijn zoon als nuttig ballast aan de fok van zijn Flying Junior plaatste. Papa stapte over op een 470 en Jos volgde uiteraard. Maar zonen worden groot en Jos ging solo en koos voor een Laser waarmee hij de pannen van het dak zeilde. En toen kwam de liefde, de kinderen en voor het zeilbootje was er geen tijd meer. Adieu water, wind en boot… tot nooit meer? bootmagazine.be 37

MIJN EERSTE JAAR IN FINNJOL ,,Januari 2017. Na 25 jaar niet meer gezeild te hebben beslis ik om terug een zeilboot aan te schaffen. Wordt het een: Ok Dinghy, Olympiajol, Solo, Finnjol…? Aan de slag dus: Ik ga proefvaren in België en Nederland met diverse eenpersoons boten. Mei 2017: Promotie weekend Finnjol te Antwerpen. Vanaf de eerste meters op het Galgenweel was ik onder de indruk van deze zeilbeleving. Sensationele vaareigenschappen! Ik begin te dromen van deze boot. Even later lig ik in het water. Vlaag niet zien aankomen tijdens het naar beneden laten van het zwaard. Afgekoeld, en even bekomen. Maar, het zalige gevoel dat ik ervaar tijdens het glijden over en door het water laat mij niet meer los. Op mijn keuzelijstje verdringt Finnjol de Solo van de eerste plaats. Oktober 2017. Ik ben trotse eigenaar van een degelijke tweedehands Finnjol. November 2018. Mijn eerste seizoen in Finn zit er op. De Bel 88 gaat in winterbegring.” DE JUISTE KEUZE? Heeft Jos de juiste keuze gemaakt? Daar is hij wel van overtuigd. ,, Je zit comfortabel in een Finn. Met mijn lengte van 1,88m was dit in sommige andere boten niet het geval. En de boot is betaalbaar. Mijn boot, met vrij nieuwe carbonmast, is 23 jaar oud. Hij oogt nog modern ondanks zijn dienstjaren. Boten van deze leeftijdscategorie zijn redelijk van prijs.

Optuigen en straks naar de Masters?

De spectaculaire zeileigenschappen bij zowel veel of weinig wind smaken steeds naar meer. De Finnjol is ook makkelijk handelbaar, het gaat vlot om de boot zelfstandig te water te laten en er terug uit te halen. Het is ook een fijn gevoel deel uit te maken van een groeiende klasse, de Finnjol klasse krijgt steeds meer beoefenaars in ons land, ondanks het feit dat de boot zijn Olympische status zal verliezen.” Nog een paar tips van de eerstejaars Finnzeiler, want tijdens zijn zoektocht naar een boot kwam hij ook wel eens op een forum op het internet terecht.En met wat daar te lezen is, is niet altijd correct. ,,Althans, naar mijn bescheiden mening”, stelt Jos. ,,Enkele voorbeelden? Wel op een forum is te lezen dat de giek van de Finn erg laag staat. Tijdens het overstag gaan is het onderin duiken vermoeiend. Maar daar ben ik het helemaal niet mee eens. Wanneer je net voor het overstag gaan het zeil lost, komt de giek omhoog (carbonmast komt recht). Mede door de nogal diepe kuip is het overstag gaan goed uit te voeren. 38 bootmagazine.be

www.finn-sailing.be

Op een forum kan je vinden dat de Finnjol een dure boot is. Mijn ervaring is anders. Er zijn goede, betaalbare tweedehands boten op de markt. Neem je tijd, en je gaat er zeker eentje vinden die past binnen je budget.” DE AMBITIE VAN DE ‘MASTER’ ,,Ik pleit schuldig. Tijdens de start van het zeilseizoen had ik mij voorgenomen om één keer per week te gaan zeilen. Dit is mij niet gelukt. Het werden twee en soms drie zeilmomenten per week. ‘s Avonds na het werk gaan zeilen op de maasplassen was vaak genieten. Keerzijde is echter wel dat een aantal zomerklussen in en rond het huis verschoven werden naar de winterperiode. ‘Voor wat hoort wat’, heet dat dan.” Hoe ver reiken de ambities van een ‘herintreder’ in de zeilsport? ,,Ik wil graag eens deelnemen aan de Finn World Masters. Vorig jaar werd deze wed-

strijd gehouden in El Balis, Spanje, daar waren 350 deelnemers. Een Master-zeiler word je automatisch als je ouder bent dan 40 jaar. De Masters hebben een internationaal circuit en ik hoop, als de conditie het toelaat, een paar van die wedstrijden te kunnen meepikken. In 2020 worden de Finn Masters Worldssamen met de 50th Masters anniversary gevierd en gevaren in Port Zéland, op het Grevelingenmeer, Nederland. Dat wil ik niet missen. Bij mijn ‘herintrede’ heb ik veel steun gehad van de leden van de Finnklasse Belgie, Finnklasse Nederland, het Dinghy Racing Center... zij stonden steeds klaar om mijn vragen waar ik als beginnend Finnzeiler mee zat te beantwoorden. De vriendschappelijke sfeer binnen de klasse is hartverwarmend en dat is naast het zeilen voor mij ontzettend belangrijk. Bedankt goede vrienden!” bootmagazine.be 39

Naar het eiland va

40 bootmagazine.be

an Marlon Brando

p vier uur varen van Tahiti ligt Tetiaroa, een paradijselijke atol waar Marlon Brando verliefd op werd en er een exclusief ecoresort liet bouwen. Voor de rest is het onbewoond. Enkel zeilboten kunnen er aanmeren, om de maagdelijke lagune te ontdekken en er te snorkelen tussen haaien, schildpadden en barracudaâ&#x20AC;&#x2122;s.

Henk Dheedene - Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Tinne Deca

bootmagazine.be 41

We zijn nog geen half uur de haven van Papeete, de hoofdstad van Tahiti, uitgevaren als we dicht tegen het rif een fontein in de golven zien. Een bultrugwalvis toont zijn massieve vin en duikt sierlijk onder. We hebben geluk. Het is begin november, en dit is een van de laatste exemplaren die hier nog rondzwemmen om voldoende op sterkte te komen alvorens met hun jongen richting Antarctica te trekken. We zijn een uurtje geleden aan boord gestapt zijn van een catamaran Lagoon 400 van Poe Charter, een van de handvol verhuurbedrijven die vanuit Papeete trips aanbieden naar het maagdelijke eiland Tetiaroa. Eerst gaan we voor anker in een rotsachtige baai aan de voet van de uitgedoofde vulkaan die tweeduizend meter hoog het eiland van Tahiti beheerst. We bevinden ons letterlijk aan de achterkant van de wereldbol. Het dichtstbijzijnde continent is Australië, 6.000 kilometer naar het westen. België ligt op 17.000 kilometer, of een volledig etmaal vliegen. De volgende morgen lichten we om vier uur het anker. Al een half uur later doorbreekt de schemering de nacht, om al snel plaats te maken voor een spectaculaire zonsopgang met dramatische tropische wolkenformaties aan de horizon. De passaatwinden in deze subtropische streken, in het Frans zo mooi als ‘les alyzés’ beschreven, waaien constant tussen de 15 en 25 knopen uit oostelijke richtingen, wat Frans-Polynesië tot een paradijs voor zeilers maakt.

42 bootmagazine.be

Een bultrugwalvis toont zijn massieve vin en duikt sierlijk onder. Een spectaculaire zonsopgang met dramatische tropische wolkenformaties.

Een bijboot is onmisbaar om de eilanden te verkennen.

Voor de meeste Polynesische eilanden is een skipper niet echt nodig, wegens de vele beschutte baaien en lagunes, maar in Tetiaroa is de bodem ongeschikt om te ankeren, en kan je enkel beschikken over een tiental boeien, waarvan de meeste gereserveerd zijn voor de charterbedrijven. Een lokale skipper weet welke je wel mag nemen. Bovendien is hij onmisbaar om met de bijboot het eiland te verkennen, blijkt als we er na het ontbijt op uit trekken. Tetiaroa is een atol, een kring van koraalriffen rond een gezonken vulkanisch gebergte. In tegenstelling tot vele andere atollen van Frans-PolynesiĂŤ is er hier echter geen doorgang tussen de riffen om de lagune te bereiken. Enkel een ervaren skipper kan op het juiste moment met de bijboot over een golf surfen om over de rotsen tot aan het strand te varen. Een hachelijke bedoening, lijkt het ons, maar onze skipper Teahui stuurt de dinghy met vaste hand over het rif en meert aan op het witte strand, waar we in een reclamefilmpje voor frisdrank of een chocoladereep met kokos beland lijken te zijn. De talrijke kokospalmen die van het eiland een postkaart maken, werden jarenlang gebruikt om olie te maken van hun vruchten, maar sinds het begin van de twintigste eeuw trokken alle bewoners er weg. bootmagazine.be 43

VERLIEFD Tot de Amerikaanse acteur Marlon Brando het atol ontdekte tijdens de voorbereidingen voor de film ‘The Mutiny of the Bounty’, en er verliefd op werd. In 1966 slaagde hij erin om het eiland te kopen voor het schamele bedrag van 270.000 dollar. Hij bouwde er een exclusief ecohotel op, dat na zijn dood via een leasingconstructie overgenomen werd door de Intercontinental groep. De 35 villa’s van ‘The Brando’, elk met eigen zwembad en butler, liggen goed verscholen achter de kokospalmen aan de andere kant van het atol, zodat we effectief het gevoel hebben op een onbewoond eiland beland te zijn.

Op de terugwag van Tetiaroa varen we richting het vulkanische eiland Moorea.

Teahui blijkt ook een uitstekende gids, want hij is getrouwd met een kleindochter van Marlon Brando, die niet alleen op het eiland maar ook op een plaatselijke schone verliefd werd. Hij leidt ons, samen met de passagiers van andere boten van Poe Charter die net aangemeerd zijn, rond langs een verlaten dorp van kokosbewerkers, toont de heilzame krachten van bomen en planten als de tamanu (goed tegen littekens en eczema), de noni (waaruit je een energetisch drankje kan brouwen) en naupaka (het perfecte ontsmettingsmiddel). Hij vertelt ons over de kokoskrab, die tussen de scharen een reikwijdte van een meter kan bereiken en bijna uitgestorven is omdat het een enorme lekkernij blijkt te zijn. Enkel op beschermde eilanden als deze kunnen ze nog overleven. Als we door het bos de andere kant van het eiland bereiken, strekt zich voor ons de lagune uit, in kleur variërend van turquoise tot helblauw, afhankelijk van de waterdiepte. Op een zandbank krioelt het van zeldzame sternen. In het heldere water zwemmen babyhaaitjes rond van ongeveer een halve meter groot. Ze vinden hier bescherming tegen de wilde zee tot ze groot genoeg zijn om het diepe water aan de andere kant van het rif uit te zwemmen. ZWERFHONDEN Als we enkele uren later terug naar onze catamaran varen, maken we kennis met hun ouders. Wanneer we in het water springen om verkoeling tegen de middaghitte te zoeken, worden we meteen omringd worden anderhalve meter grote zwartvin-rifhaaien. Ze cirkelen rond onze boot als waren het zwerfhonden op zoek naar een weggesmeten hap rond een terras. Ze zijn ongevaarlijk, heeft Teahui ons verzekerd, maar omdat ze er even gestroomlijnd en gemeen uitzien als hun grote broers de witte haaien, is het toch even wennen. Eens dat gebeurd is, zijn we bijna niet meer uit het water te krijgen: zo uniek is het om tussen een tiental van die dieren te zwemmen, waarvan er sommige nieuwsgierig tot op twee meter dicht komen kijken. ’s Avonds duiken we opnieuw het water in om te zien hoe Teahui met zijn harpoen op zoek gaat naar ons avondeten. Hij duikt een tiental meter diep, verschuilt zich achter koraal en blijft tot twee 44 bootmagazine.be

De lokale gids Teahui toont de heilzame krachten van bomen en planten

bootmagazine.be 45

minuten onder water om toe te slaan als er een vis naar zijn smaak passeert. Terwijl we zijn kunsten gadeslaan, passeren onder meer een schildpad, een barracuda en nog meer haaien in het heldere water onder ons. Na twintig minuten schiet Teahui raak en komt hij boven met een wat monsterachtige vis met scheve tanden aan zijn speer. De grijze trekkervis, simpelweg met wat olijfolie en gedroogde kruiden in de oven bereid, smaakt heerlijk. Rond ons liggen nog vijf andere catamarans aangemeerd, maar niemand blijft zo lang op het eiland als wij. De meeste toeristen boeken een cruise met één overnachting. Wij hebben nog drie dagen voor de boeg. De volgende dag vertrekken zij terug naar Tahiti zodat we het rijk voor ons alleen hebben. TROTS Teahui neemt ons meer naar een hoa, een pas tussen twee eilanden van het atol die grotendeels afgesloten is van de zee. Het is een broedplek voor vogels en haaien: onder ons zwemmen opnieuw babyhaaitjes rond, ook die van de grotere citroenhaai, terwijl in de wilde bomen naast het stilstaande water overal de kopjes opduiken van jonge booby-vogels, een soort jan-van-genten waarvan de baby’s er met hun donzige pluimen uitzien als verdwaalde pinguins. Behalve enkele toeristen van The Brando die even willen ontsnappen aan de luxe van het resort, komt hier niemand. Teahui heeft zelf twee jaar in het hotel gewerkt en kent deze plek op zijn duimpje. Als mede-erfgenaam is de trots van zijn gezicht te lezen als hij vertelt hoe uniek dit eiland is. We kunnen hem geen ongelijk geven. Hoewel het blauw van het water, de sierlijke lijn van de palmbomen en de witte stranden Tetiaroa een paradijselijk uitzicht geven, is dit tegelijk pure wildernis. Dat blijkt ook even later als Teahui me dwingend verzoekt om een sierlijke conische schelp die ik uit het water opraap meteen terug te leggen. Het weekdier dat erin leeft, heeft een giftige angel, waar je als gezonde volwassen mens binnen de vijf minuten van sterft. Als we terugvaren naar de catamaran stoppen we nog even om te snorkelen tussen het koraal van de lagune. Dit is een openluchtaquarium, met duizenden vissen in alle denkbare vormen en kleurencombinaties. Als we opnieuw oog in oog komen met een haai, kijken we naar de zwarte tip van zijn rugvin en zijn staart en schrikken zelfs niet meer op. ’s Avonds toeren we nog wat rond met ons bijbootje door de verlaten baai om te vissen voor ons avondeten, maar zonder resultaat. Teahui blijkt echter ook een uitstekende kok met de Nieuw-Zeelandse steaks die hij uit de haven meegenomen heeft. ZEVEN KNOPEN Op dag drie vertrekken we weer net voor zonsopgang om richting Moorea te varen, het bergachtige eiland dat zich naast Tahiti aan de horizon aftekent. De passaatwinden zijn in hun nopjes en gaan vlot 46 bootmagazine.be

Sierlijke schelp, het weekdier dat erin leeft, heeft een giftige angel.

De riffen zitten vol sierlijke krabben.

Jonge boobyvogels duiken op in de wilde bomen.

Eiland van de Amerikaanse acteur Marlon Brando.

De heilzame krachten van bomen en planten.

Zelf gevangen avondmaal.

bootmagazine.be 47

boven de twintig knopen. Gelukkig waaien ze uit een rechte hoek van negentig graden, wat onze catamaran vlot boven de zeven knopen drijft. Als jarenlange zeilers met monohulls blijkt de overgang naar dit type boten wonderwel snel te gaan. Vooral aan de luxe van een enorm grote binnenruimte die zonder trapjes overloopt in een even ruime kuip met een brede tafel wen je snel. Als om ons te verwelkomen zien we weer twee walvissen opduiken als we na de vrij ruwe maar snelle overtocht Cookâ&#x20AC;&#x2122;s Bay van Moorea binnenvaren. Dit eiland is grillig mooi: spitse rotsen lijken de wolken te willen kietelen, tropische planten groeien als een vochtige deken over het woeste berglandschap heen. We doen een rondje door de baai in de twee kayaks die we bij hebben en springen nadien het water om aan de middagzon te ontsnappen. Moorea is het kleinere zusje van Tahiti, op slechts twintig kilometer verwijderd. Het is veel rustiger dan het hoofdeiland, en biedt een mooie afwisseling van luxeresorts en familiepensions. Het is een droombestemming voor snorkelaars, duikers en kitesurfers. Van hieruit bieden talloze charterbedrijfjes dolfijn- en walvissentours aan. Ankeren doen we aan de rand van het eiland, met uitzicht op het beste van de twee werelden: het wilde eiland aan de ene kant en het helderblauwe water boven het rif aan de andere kant. Iets verderop gaan we snorkelen op een plek waar er opnieuw haaien en metersbrede roggen zwemmen, maar als we even later omringd worden door tientallen andere toeristen houden we het snel voor gezien. Ze worden aangevoerd met kleine bootjes waaruit de lokale gidsen voer strooien om de vissen te lokken. Voederen is officieel niet toegelaten, maar in de praktijk wordt die wetgeving onder druk van het toerisme met voeten getreden. 48 bootmagazine.be

Het eiland lijkt paradijselijk, maar is heel wild.

Op de laatste dag hebben we nog tijd genoeg om even rond Moorea te varen. Als we de westelijke kaap van het eiland gerond hebben, beukt de passaatwind op onze neus. Drie meter hoge golven doen onze Lagoon 400 rollen en stampen. Voor het eerst tijdens onze trip wordt het nadeel van een catamaran duidelijk: scherp aan de wind varen is met deze boten geen optie. En dus wordt het drie uur oncomfortabel motorvaren richting de thuishaven in Tahiti. CONCLUSIE VAN DE TRIP De meeste zeilcharters op Frans-Polynesië vertrekken vanuit het eiland Raiateia, een dik half uurtje vliegen vanuit Tahiti, om van daaruit de Benedenwindse eilanden zoals Huahine, Taha’a en Bora Bora aan te doen.

De Lagoon 400 catamaran voor anker in bij Moorea.

Deze trip is een mooi alternatief om binnen een paar dagen te zeilen naar een paradijselijk atol, weg van de wereld, gecombineerd met een wild vulkanisch eiland, dat helemaal niet onder moet doen voor de Bora Bora’s van deze wereld. Marlon Brando wist het al: veel mooier worden eilanden niet.

PRAKTISCH Frans-Polynesië ligt op minstens 22 uur vliegen van Europa. Wij vlogen met Air Tahiti Nui, die vanuit Parijs de meeste praktische oplossing biedt voor Belgen, met enkel een korte tussenstop van twee uur in Los Angeles. Poe Charter biedt talrijke cruises aan vanuit Papeete, met of zonder skipper, van één dag tot een hele week of meer. Reken op 3.000 euro voor vier dagen met een Lagoon 400 catamaran, inclusief skipper en maaltijden. November tot april zijn in principe de meer regenachtige maanden, maar tijdens onze trip begin november viel geen druppel. In Tetiaroa is het meestal droger en zonniger, wegens gebrek aan bergen die vochtigheid en wolken aantrekken. Van mei tot oktober is het meestal droog en iets frisser. In juli en augustus kan de passaatwind behoorlijk hard blazen. Het walvissenseizoen loopt van juli tot eind oktober. Haaien en roggen zie je het hele jaar door. Voor info en boeking: info@tahititourisme.be, www.tahititourisme.be - www.poecharter.pf En ook The Moorings biedt op Tahiti keuze uit 7 catamarans met of zonder schipper voor 7 tot 12 personen (3 of 4 afzonderlijke cabines). www.moorings.nl bootmagazine.be 49

Een zeevaarder zoekt het on Tekst & illustraties: Dirk Huyghe

et reisverhaal ‘Van Sente Brandane’ opgetekend ca. 1370 inspireerde mij tot een bewerking en vergelijking met het reisverhaal van Tim Severin. De zeereis van Brandaan lijkt gebaseerd oude Ierse vertellingen ‘Immram Brain’ (De reis van Bran). De Immram was een soort Odyssee maar dan in de koude noordse wateren. Bran ging op zoek naar overzeese, bovenzinnelijke eilanden. Deze paradijselijke plaats, ‘Tír na nÓg,’ zou ver ten westen van Ierland liggen en betekent ‘Land van de jeugd’. De tijd lijkt er stil te staan, niemand wordt oud of ziek. De bloemen bloeien er eeuwig. Er is noch pijn, noch verdriet. Deze oude mythe werd al door de monniken opgetekend midden zesde eeuw. Ze lieten de magische sferen intact en voegden verwijzingen naar de bijbel toe. Het verhaal werd meermaals herschreven tot ‘Van Sente Brandane’ ontstond. In dit verhaal is er sprake van het ‘Liber Floridus’ (Het bloemrijk boek). Het is een Latijns handschrift, afkomstig uit de Sint-Baafsabdij in Gent en samengesteld door Lambert van SintOmaars en voltooid rond 1121. Het boek handelde over theologische, astronomische, geografische, filosofische en natuurkundige onderwerpen. In de versie ‘Van Sente Brandane’ verbrandde Brandaan een boek. Zou dat een kopie van deze ‘Liber Floribus’ met nieuwe inzichten kunnen zijn? Deze daad illustreert de spanningen tussen wetenschap en religie.

50 bootmagazine.be

geziene...

In het kielzog van Brandaan...

Reisverhaal van de Britse ontdekkingsreiziger Time Severin Lang voor Tim Severin de idee kreeg om de zeereis van Brandaan (midden 6de eeuw) te zeilen in 1976-1977, bestudeerde hij vele middeleeuwse geschriften. Het viel hem op dat de zeeverhalen niet alleen uit de fantasie konden ontspruiten. Hij geraakte er vast van overtuigd dat de verhalen ontleend zijn aan de werkelijkheid. Hij wou dit proefondervindelijk bevestigen met een archeologisch experiment. In tegenstelling met Brandaan gelooft de Britse ontdekkingsreiziger Tim Severin alles wat er beschreven staat. Misschien gelooft hij niet in alle hemelse verschijningen maar toch in de geschriften van de â&#x20AC;&#x2DC;Liber Floridusâ&#x20AC;&#x2122; en ook in het de pelgrimage van Brandaan.

bootmagazine.be 51

Féasóg dearg de rosse baard Koloriek mag u mij noemen. Misschien heeft dat te maken met mijn koloriet. Mijn rosse baard heb ik van mijn vader, Findloga. Ik ken mezelf, of toch bijna. Mijn onstuimig gemoed snoer ik in mijn monnikspij. Ik sjor mijn kleed met een stevig meertouw om mijn middel. Apostel Simon Petrus ben ik evenwel niet. Hardhorigen hak ik geen oorschelp van het hoofd. Mijn honderden broeders hou ik wel stevig onder juk. Een paardenbit dragen ze nog net niet. Uit alle windstreken waaien ons manuscripten en palimpsesten toe. De vreemdste, afgeschraapte, herschreven perkamenten vallen in mijn schoot. Bedrieglijk vind ik sommigen, leugenachtig anderen. Sommige scabreuze geschriften verberg ik in mijn kluis. Mijn rechtschapen discipelen wil ik er niet mee belasten. Ik lees over paradijzen en gelukzalige eilanden. Er heerst één seizoen, en verdomd de lente dan nog wel. Adonis loopt er eeuwig over de heuvels. In elk van zijn voetstappen groeit een bloem. Dichterlijke lulkoek, ik kan het niet anders noemen. Verhaaltjes voor het slapengaan. Het geleuter over tegenvoeters kan ik ook missen als de pest. Schijnt hier de zon, dan daar de maan. Schijnt hier de maan, dan daar de zon. Godslasterlijk! Blasfemie.

Rumors Dit fleurige boek misleidt. Het is geen bloementuin maar een afschuwelijke doornen bos. Met gekromde rug ploeg ik me door deze heikele verzinsels. Mijn ogen bloeden bij dit zotskappengeblaat. Blad na blad, leugen na bedrog vervloek ik deze ‘Liber’. Ik verdoem dit vrijelijk schrijfsel. Drie hemelen zouden er bestaan en viseilanden begroeid met bossen. Dit vloeide uit de pen van een confrater abt. Hij herschept de schepping, creëert nieuwe creaturen. Met zijn hersenspinsels wil hij iedereen overbluffen. 52 bootmagazine.be

In het kielzog van Brandaan... Om aan de moeilijke tocht te beginnen, startte hij meerdere onderzoeken naar de bouwmaterialen van middeleeuwse huidboten. Welk hout, welke huid en hoe gelooid, hoe groot en hoeveel zeil? De Britse ontdekkingsreiziger Tim Severin was er van overtuigd dat het verhaal een relaas was over de reis naar de Nieuwe Wereld, Amerika. Om dat te bewijzen bouwde hij een curragh, een kleine tweemaster. Dit kon pas na heel wat speurwerk naar de juiste werkwijze en de deskundige mensen. De oude ambachten zoals lederbewerking en botenbouw was bijna verdwenen. Toch vond hij de geschikte personen die hem konden helpen. Severin was er van overtuigd dat het verhaal een relaas was over de reis naar de Nieuwe Wereld, Amerika.

bootmagazine.be 53

Brénainn mac Findloga Brandaan de zoon van Findlug Dit listig boek hou ik uit handen van mijn broeders. Die ochtend lees ik er over Judas die ontzien wordt in de hel. Een flamboyante vloektirade gulpt uit mijn mond. Ik verbrand dit gedrocht. Het boek knettert en vecht met de likkende vlammen. Het verdedigt hopeloos zijn gelijk. Kreunend valt het uiteen in stof en as. Het laatste brandende velijn geeft een ultieme zucht.Een scharlaken rookpluim stijgt loodrecht op. Ze klieft door mijn zoldering naar het hemelgewelf. Stade pede daalt een hemelgezant voor mij neer. Zijn donderpreek laat niets aan de verbeelding over. Hij noemt mij bij naam. ,,Brénainn mac Findloga, u heeft de waarheid verbrand. Alles in dit verpulverde boek heeft u vervloekt. Ik gebied u zeven jaar te varen over de zeven zeeën. Al de waarheden uit het vernietigde ‘Liber Floridus’ zal je zoeken en vinden. Schrijf alles in deze maagdelijke bundel. Vul elk velijn met je pelgrimverhalen. Keer pas terug als deze foliant volledig is gevuld. Te betreuren is hij die alles moet zien voor hij het gelooft.” De hemelse gezant verdwijnt zo plots als hij gekomen was. Het maagdelijk boek blijft geopend achter.

XXXI Martii DXXXII, 31 maart 532 Sluiers knellen zich grijsgrauw rond mijn hoofd. Ik vervloek mezelf meer dan het vernietigde boek. Zeven jaar zal ik zwalken op de pekel. Oneindige diepten vol onmetelijke schepselen zullen mij belagen. Zeven, geen vier, vijf, of zes maar zeven jaren varen. Het getal van de schepping heeft mij overtollig belast. De verbrande boekenleugens zullen mij als levende waarheid verschijnen. Waar is mijn waarheid dan gebleven? Ik zwijg, want ik ruik de blubberende smeulende pekpoelen al. Smachtend ontlokt het maagdelijk boek mij mijn eerste pennentrekken. Elk hoekje van haar huiden vellen verplicht ze mij te vullen. Geen dag mag verloren gaan. De datering is alvast een begin. Ik hoop op een snelle voltooiing. Eenendertig maart vijfhonderd tweeëndertig. Die dag liet ik mijn reguliere arbeid achter mij. “Voorpublicatie” XXXI Martii DXXXII 54 bootmagazine.be

De Nederlandse vertaling “De Brendan Expeditie, met een open huidboot naar NoordAmerika zoals St. Brandaan in de zesde eeuw” is nog amper verkrijgbaar, alleen ‘Boekenwinkeltjes.nl’ heeft nog een exemplaar beschikbaar. Een uitgave van de oorspronkelijk Engelstalige editie is wel vlot verkrijgbaar. “The Brendan Voyage - Across the Atlantic in a leather boat.” Tim Severin. Uitgever: Gill - Engels 1e druk 9780717139279 mei 2005 Paperback 280 pagina’s.

Illustraties op basis van originele linosnedes, hand ingekleurd.

Vervolg, zie Bootmagazine, editie 59 - juni/juli 20196 bootmagazine.be 55

Interview: Ivo Madder

Wrak van de onderzeeër ‘K 141 Koersk’ nadat het van de zeebodem werd geborgen.

Als duiker in de film KURSK

egin november 2018 kwam de film ‘Kursk’ uit -vandaag nog steeds op DVD verkrijgbaar een film over de ramp met de Russische duikboot Koersk, met Oscarwinnaar en steracteur Colin Firth, Matthias Schoenaerts en Léa Seydoux. Maar ook twee NELOSduikers deden mee. We zijn benieuwd naar hun ervaring.

56 bootmagazine.be

De ramp met de Russische nucleaire onderzeeër ‘K-141 Koersk’ kostte in augustus 2000 het leven aan alle 118 opvarenden. De ‘onzinkbare’ duikboot ging tenonder tijdens een Russische vlootoefening in de Barentszzee, ten noorden van Rusland en Noorwegen, na een zware ontploffing. Aan boord wisten 23 matrozen zich in veiligheid te brengen in een onbeschadigd compartiment. Hadden de Russen de hulp uit het buitenland aanvaard, dan had een deel van de bemanning gered kunnen worden. De Russische marine beschikte over verouderd materiaal en slaagde er niet in de mannen te bevrijden uit de duikboot die op een diepte van 108 meter lag. Kostbare tijd ging verloren terwijl de Russische autoriteiten maar niet konden kiezen tussen hun nationale trots en het leven van hun landgenoten. Veel te laat aanvaardden ze buitenlandse hulp...

Onder de waterlijn in samenwerking met HippoCampus/Nelos.be De film ‘Kursk’ vertelt het verhaal van de 23 bemanningsleden die de ramp overleven en wanhopig op hulp wachten, terwijl hun zuurstof op dreigt te geraken. Ondertussen vechten familieleden wanhopig tegen politieke obstakels en onmogelijke kansen om hen te redden. Een groot deel van de onderwaterscènes werd opgenomen in Brest (Frankrijk) en de ‘AED Studio 12’ in Lint. Er waren ook twee NELOSleden als duiker betrokken bij de verfilming. Wim Bollein en Danny Van Meenen werden uit 50 duikers ‘gecast’ (casting bureau in Gent). Hoe werden jullie geselecteerd? Na een kort interview volgde een korte filmopname waarbij we een Engelse tekst moesten voorlezen. Toen werden er ook een groot aantal foto’s van ons gemaakt. Danny Van Meenen met duikhelm, klaar voor een onderwateropname.

bootmagazine.be 57

Een paar dagen nadien kreeg ik het bericht op mijn antwoordapparaat dat ik ‘gecast’ was als duiker. Dit bericht staat nog steeds op mijn gsm en ik ben er best fier op.

Het rescueschip met reddingsduikboot LRS.

We kregen een contract toegezonden en omdat we geselecteerd werden voor onderwateropnames, moesten we ook naar Brussel voor een doktersonderzoek.

Wim Bollein

Danny Van Meenen

In de weken erna hadden we een ontmoeting met de afdeling kleding waarbij we onze kledij voor de opnames moesten gaan passen. De kledij werd gekozen door Thomas Vinterberg, de Deense filmregisseur. Dan naar de make-up waarbij een aantal foto’s werden genomen en we de opdracht kregen om uit de zon te blijven. We mochten niet bruin worden en ook onze haren mochten niet meer geknipt worden, zodat zij het op de set konden aanpassen volgens de voorkeur van de regisseur. Voor de film moest mijn ringbaardje eraf. Hoe was het op de filmset? We moesten geruime tijd afwachten waar en wanneer de opnames zouden plaatsvinden. De data veranderden regelmatig, maar dan was het eindelijk zover dat we mochten vertrekken richting Brest (Frankrijk). Eerst met de trein naar Brussel om daar verder te reizen met de TGV naar de luchthaven Charles de Gaulle. Daar ontmoetten we elkaar voor het eerst en ook nog de drie andere ‘echte’ acteurs, waaronder Wouter Bruneel, een Gentse acteur. Op de luchthaven hebben we dan ook de regisseur ontmoet, samen met zijn cameraman. Wij werden behandeld als echte acteurs en hadden dus ook één van de mooiste hotels in Brest, waar ook Colin Firth verbleef. Met hem stonden een aantal scènes op het programma.

VEEL TE PROPER Tijdens de duiken werden zowel wij als de ‘echte’ acteurs ondersteund door Thierry Dabée, een professionele duiker. Het was een leuke ervaring om zo ondergedompeld te worden in het filmgebeuren. Ik herinner me nog de eerste dag van de opnames, waarbij de regisseur ons bekeek in onze filmoutfit. 58 bootmagazine.be

Een groot deel van de scènes werd opgenomen in de AED studio’s in Lint.

Hij zei toen: “Jullie zijn veel te proper. Jullie zijn aan het werk met duikspullen en op een schip, het kan niet dat jullie kledij niet vuil is”. Dus onze kleding werd vakkundig vuil gemaakt en dit elke dag opnieuw, aangezien alles op het einde van elke dag gewassen werd. Ik heb vanaf nu een heel andere kijk op de film, over hoeveel keer we het opnieuw moesten doen en wat er allemaal komt bij kijken om zo’n film te maken. Elke dag werden we met een taxi naar het schip gebracht, waarna die vertrok om op zee de opnames te maken. Vaak konden we gewoon de opnames volgen als toeschouwer; het gebeurde meermaals dat ze ons niet nodig hadden. Die vrije tijd was best aangenaam. Zo konden we de omgeving verkennen en af en toe een lekker wijntje drinken. Mijn ontmoeting met Colin Firth, ‘s morgens in de ontbijtruimte, waar alleen wij twee aanwezig waren, zal ik nooit vergeten. Gewoon wat praten over onze privé was heerlijk. De opnameweek in Brest was snel voorbij en eindigde met een etentje en een fuif. Voor de terugkeer naar België werd er een privévliegtuig gecharterd aangezien er geen rechtstreekse vluchten zijn vanuit Brest.

ONDERWATER OPNAMES En dan zat het erop voor jullie? Nee, voor de onderwateropnames moesten we naar Lint in Antwerpen. Daar zijn de AEDstudio’s met een groot overdekt zwembad, volledig zwart geschilderd, in een enorme hal. Eerst hebben we een oefensessie gehad waarbij we met de Engelse acteur Geoffrey Newland, in volledige uitrusting onder water een aantal oefeningen moesten doen. We moesten onder andere een kleine stelling bouwen, dit om te zien of we ons goed zouden voelen tijdens de opnames. We hebben beiden de test goed doorstaan. Een paar weken later werden we opnieuw uitgenodigd voor de eigenlijke opnames. Er waren twee filmlocaties voor ons opgebouwd, waar we de scenario’s moesten gaan uitwerken. bootmagazine.be 59

60 bootmagazine.be

IN TROEBELE MELK Daarop volgde de test met de melk, waarbij gecontroleerd werd of er nog lucht aanwezig was onder het luik van de duikboot. Deze opnames zullen mij altijd bijblijven als bijna echt, want alles was donker en troebel van de melk in het water. Enkel de lampen op onze duikhelm en het licht van een ROV (nvdr: ‘remotely operated vehicle’, een onderwaterrobot die op afstand bestuurd wordt) maakten dat we ons echt op 100 meter diepte waanden. Als we dan onze test deden, gaf dat echt een zeer speciaal gevoel. Ook de scène waarbij ik de ‘glowstick’ moest breken en die door het luik moest laten vallen, deed iets met mij. Ook al viel hij in werkelijkheid slechts één meter diep. Wat vonden jullie zelf van de film? Prachtig, maar van al het werk dat we gedaan hebben is er niet veel te zien. Wij hebben korte tijd voor de première nog een brief gekregen van de regisseur, waarin hij schreef dat men 100 uur film gereduceerd had naar ongeveer 2 uur film en dat er dus veel scènes de film niet gehaald hebben.

Service station voor redvesten en reddingsvlotten. Breed assortiment aan ISO en SOLAS goedgekeurde maritieme veiligheidsproducten. Ankerstraat 10, 8400 Oostende - België T: +32(0) 475 94 95 17 - E: j.janssens@nemad.com Fokkerstraat 511, 3125 BD Schiedam - Nederland T: +31(0) 10 208 51 10 - E: info@nemad-safety.com

www.nemad-safety.com

De uitnodiging voor de première in Gent was wel mooi meegenomen, want tijdens de receptie was het een leuk weerzien met al die mensen waarmee we samengewerkt hebben.

Meewerken aan een film, een belevenis om nooit te vergeten! Duikboot LR S, bedoeld voor reddingsoperties.

Geniet... het hele jaar!

www.dintelmond.nl T+31 (0)167 522 894 bootmagazine.be 61

Het is nu het moment voor een abonnement. Wij laten u niet graag eenzaam achter...

Colofon: Bootmagazine Belgium - Tweemaandelijks 5 x per jaar (niet in januari en augustus) Website www.bootmagazine.be Partnerwebsites: www.watersportnieuws.eu www.bootonline.be - www. inshore.yachtweb.be E-newsletter: Bootmagazine Mail (maandelijks, gratis) Hoofdredacteur / uitgever: Leo Van Dorsselaer mob. + 32 (0)475 67 03 02 Medewerkers: Jef Beernaeert, Paul Bolsius, Marleen De Geest, Herwig De Weerdt, Henk Dheedene, Tine Deca, Dirk Huyghe, Georges Janssens, Dirk Sledsens. Coverbeeld: Tinne Deca - Tahiti Redactie & administratie: KIM vzw / Bootmagazine Zemstweg 10 B-1850 Grimbergen - België tel. +32 (0)15 61 11 52 mail: editor@bootmagazine.be Advertenties nautische sector: Carine Devogelaere, Bredene +32 (0)475 34 30 20 - cadepro@telenet.be

Jaarabonnement - 5 edities

€ 19,90

(jaarabonnement 5 edities - Uw korting bedraagt 18,7755 %)

Surf naar Bootmagazine.be/abonnement en regel uw betaling online (bancontact/mastercard) of schrijf het abonnementsbedrag over op het vertrouwde rekeningnummer van KIM vzw / Bootmagazine - Grimbergen

IBAN: BE90 0011 1751 1132 Welkom aan boord… of dank u wel dat u bij ons blijft! 62 bootmagazine.be

Advertentiewerving media-centrales & reclamebureaus: Moizo, Antwerpen Peter De Vester +32 (0)497 55 15 41 Prijs per editie: € 4,90 Abonnementen: € 19,90 (per jaargang - 5 edities) € 25,- voor buurlanden Zie: httpps//bootmagazine.be/ABONNEMENT/ Groepsabonnementen: Voorbeeld: het geluksaantal van 13 exemplaren samen gebundeld, verzonden naar 1 adres: ( secretariaat, clubhuis, café...) - 5 edities per jaar (telkens 13 exemplaren) voor slechts € 99,KIM vzw/Bootmagazine is lid van WeMedia, de federatie van professionele, onafhankelijke media

Verantwoordelijk uitgever: L. Van Dorsselaer, Zemstweg 10 B-1850 Grimbergen - België

Pleziervaart verzekerd!

Verzekeringen: HDI-Gerling NL / Delta Lloyd HDI-Global - Nationale Nederlanden Euromex EUROMEX / Post & Co / DAS Post & Co - DAS

We insure the yacht of all European citizens

www.indumar.be Thonetlaan 96 2050 Antwerpen Tel : 03/219.20.02 Fax : 03/219.20.04 info-insurance@indumar.be

•

polis op maat

•

tot 40% korting (no claim)

•

werelddekking

•

wedstrijddekking voor zeiljachten

•

ongevallen opvarenden

•

advies, begeleiding, taxatie

•

zekerheid en deskundigheid

•

onafhankelijke rechtsbijstand

bootmagazine.be 63

OOSTENDE DE STAD AAN ZEE

23-26 MEI 2019

OOSTENDEVOORANKER.BE

20 JAAR OOSTENDE VOOR ANKER

64 bootmagazine.be