zijn de beschrijvingen minder uniform dan wenselijk is, en is bijvoorbeeld niet duidelijk of de boeken die meerdere titels bevatten (nrs. 24, 25 en 34) als één werk of meerdere werken beschouwd moeten worden en of het laatste boek wel tot het fonds van Pieter gerekend mag worden.12 Deze lijst toont overigens overtuigend aan, dat de opmerking die door Piet Verkruijsse geregeld gemaakt wordt – dat het weliswaar het plan is de Short Title Catalogue Netherlands (STCN) in 2009 af te ronden, maar dat het een illusie is te denken dat dan alle boeken gedrukt in Nederland tussen 1473 en 1800 beschreven zullen zijn – inderdaad gerechtvaardigd is.13 Want in de STCN zijn op dit moment 29 titels van Vander Meersche te vinden, maar door het raadplegen van andere, aanvullende online beschikbare elektronische bestanden kon de lijst uitgebreid worden tot 54. Een korte analyse biedt het volgende beeld: Theologie Veilingcatalogi Gelegenheidsdrukwerk Wetenschap Overheidsdrukwerk Oudheid Literatuur Filosofıe Proefschrift
19 17 4 3 3 3 2 2 1
Aanvankelijk is het fonds van Vander Meersche divers. Hij begint met een letterkundig boekje, geeft in die eerste jaren ook wat wetenschappelijke (geneeskunde, astronomie), en historische werken (klassieke oudheid), overheidsdrukwerk en gelegenheidsgedichten uit, maar al snel domineert de theologie. Daarin kiest hij niet één bepaalde richting; er komen zowel remonstranten (Etienne de Courcelles) als socianen (Stanislas Lubieniecki) in die jaren in zijn fonds voor. Maar tegen het eind van zijn werkzaamheden als boekverkoper/ uitgever nemen zijn uitgaven een verrassende wending als hij in 1700 het Martelaarsboek van Petrus Opmeer uitgeeft (fondslijst nrs. 47 en 50) [Afb. 1] en ook nog het Hand- en huysboek der katholyken dat H.F. van Heussen onder het pseudoniem Frans van Staden het licht deed zien (fondslijst nrs. 51, 52, 53). Voor die boeken kiest Vander Meersche als plaatsnaam in het impressum Antwerpen – niet Leiden. Gezien de godsdienstige situatie in de Nederlanden was dit geen onbegrijpelijke keuze. Volgens Pollmann zeggen deze boeken overigens niets 12 Deze methode is discutabel, maar voor een eerste inventarisatie aanvaardbaar, te meer omdat een eminent bibliograaf als Piet Verkruijsse er niet voor terugschrikt incidenteel op een zelfde wijze te werk te gaan (zie: Piet Verkruijsse, ‘Aartsbibliografıe’, in: Uitgelezen boeken 12 (2007) nr. 1-2, p. 61-9, aldaar p. 69). 13 Zie bijvoorbeeld de recensie van Piet Verkruijsse van: New Perspectives in Book History. M. van Delft, F. de Glas en J. Salman (eds.). Zutphen 2006, in: De boekenwereld, 23 (2007/2008) 5, p. 304-307.
87