dergisi için on sekiz yıl beklenecektir. 1970’lerin ikinci yarısında, Mustafa Balel’in, “Öykü” isimli dergisi yayımlanır. “Öykü” dergisi 7 sayı çıkartılır. Son üç sayısında, şiir de yayımlayarak bir edebiyat dergisine dönüşür. On yıl sonra, 1984’te isminde öykü sözcüğü olan bir dergi daha yayımlanır: “Yaba Öykü”. Ama “Yaba Öykü” ilk sayısından itibaren şiire ve diğer türlere yer vermiş, öykü ağırlıklı bir dergi olarak yayın yaşamını sürdürmüştür. 1995 yılının sonlarına gelindiğinde “Adam Öykü” yayınlanır. “Adam Öykü”nün yayın yönetmenliğini Semih Gümüş üstlenir. Uzun yıllar sonra sayfalarını sadece öyküye ayıran bir dergi yayımlanmaktadır. “Adam Öykü”den önceki öykü dergilerinin neredeyse tamamı bir zaman sonra başka türleri de içine almış dergilerdir. “Adam Öykü” yayın yaşamı boyunca öyküye sadık kalarak kendisinden sonra gelen öykü dergilerine de yol gösterir. 1995’ten 2005’e kadar 58 sayı yayımlayan “Adam Öykü”, öykü dergiciliğimizde en uzun süreli yayımlanan dergi olmuştur. Hemen arkasından “Düşler Öyküler” dergisi gelir. Özcan Karabulut’un yayın yönetmenliğinde, Ankara merkezli bir öykü dergisidir “Düşler Öyküler”. Dokuz sayı yayımlanabilmiştir. Bu tarihten sonra da ülkemizde çeşitli öykü dergileri yayımlanmıştır. *
2007
Antalya
Öykü
Günleri’nde
sunulmuş
bildirge
metninden alıntılar yapılmıştır.
Yerel Dergicilik
Yurdumuzda bugüne kadar yerel dergicilik çok büyük zorluklarla ve meşakkatle sürdürülegelmiştir. Yerel dergilerimizin ömürleri ne yazık ki her zaman kısa olmuştur. Bunun nedenlerinin başında özellikle ekonomik gerekçeler bulunmaktadır. Öte yandan son yıllarda AB Uyum Yasaları çerçevesinde basın sektörüne getirilen uygulamalarla, yerelde yayın hayatını sürdürmeye çalışan dergiler, güçlükle ayakta durmaktadır. Diğer taraftan ulusal medyanın, yerelde yayın yapan dergilerin reklam pastalarına ortak olma arayışı, yerel dergiciliğin gücünü iyice kırdığı gibi, daha geniş kitlelerle buluşacağı beklentisindeki müşteri de ulusal yayınları tercih eder hale gelmiştir. Tüm bu olumsuz etkenler, yerel dergilerin ömrünü kısaltmaktadır. Günümüzdeki dergilerin her biri özel bir kitleye hitap etmektedir. Süreli yayınlar her zaman bir bilgi paylaşımını üstlenmiştir. Kitap türü yayınlardan farklı olarak paylaşım süreklidir. Yerelde yayınlanan süreli yayınların ulusal medyadan farkı özellikle bağımsız ve naif olmalarıdır. Kapitalizm ve neo liberal politikaları, yeni yaşam standartlarını kültürümüze empoze ederek sisteme hizmet eden ulusal dergiler, kimi zaman da yönetimlerin sözcüsü olmaktan kurtulamamaktadır. Diğer yandan düşünceye, kültüre giden yolda, kültürümüzü zenginleştiren dergiler ise rüzgara karşı zor bir yolda yürümekte, çoğu zaman da yayın hayatını noktalamaktadır. 7–9 Haziran 2002 tarihleri arasında Bolu’da yapılan Kültür Hayatımızda Yerel Dergiler ve
16
Yerel Dergi Yayıncılığı konulu panelde konuşan Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Prof. Dr. Taciser Onuk, yerel dergicileri bir araya getirmek için gösterdikleri çabaya rağmen Türkiye genelinden ancak 33 dergiye ulaşabileceklerini söylemişti. Öte yandan ülkemizde yayımlanan yerel dergilerin yayın hayatlarını 15 – 16 yıl sürdürdüklerine pek kolay rastlamıyoruz. Tarihe baktığımızda bu tür örnekler bir elin parmaklarını geçmiyor.
n Bursa’daki İlk Dergi: Nilüfer
Nilüfer Dergisi’ne birçok kaynakta rastlanır. 9 Aralık 1886’da, Bursa’da, Fecaizcizade Mehmet Şakir ve Yenişehirli Fenari Kemalettin Mahmut tarafından çıkartılan Nilüfer, edebiyat, sanat ve fikir dergisi olarak yayın hayatına başlar. Yenişehirli Fenari Kemalettin Mahmut 1888’de ölünce Fecaizcizade Mehmet Şakir Nilüfer’i tek başına çıkarmaya devam eder. Nilüfer, kapanmamıştır; kapatılmıştır. Ancak yine de kesin bir görüş bulunmamaktadır. 60 sayı yayımlandığı bilinmektedir. Feraizcizade Mehmet Şakir, Nilüfer kapanınca 31 Aralık 1894’te Gündoğdu adlı bir dergi daha çıkarır. Bu dergi de 3 sayı yayımlanır. Nilüfer, 1950’de tekrar çıkarılır. Bu defa Ferit Dalsar çıkarır Nilüfer’i; birkaç sayı yayımlandığı bilinse de, günümüzde bir örneği yoktur. 1975’e gelindiğinde Selami Üney ve Nevzat Çalıkuşu “Yeni Nilüfer” isimli bir sanat dergisi çıkarır. 12. sayıda Yeni Nilüfer kapanır.
n Manisa Gediz Dergisi: İlk olarak 23 Nisan 1937 yılında yayın hayatına Manisa Halkevi aracılığıyla başlayan Gediz Dergisi, 2008’in Mayıs Ayı’nda yeniden yayınlanmaya başlandı. 104 sayı çıkan dergi, 1950 yılında yayını durdurmuştu. Daha sonraki yıllarda Gediz ikinci kez yayınlanmayı denediyse de 9 sayı sürmüştü bu serüven. Manisa’da sonraki yıllarda bir başka Gediz daha geldi ve o da ancak 5 sayı direnebildi... Nihayetinde vazgeçilemeyen bir isim olan Gediz, dört aylık bir dergikitap olarak 2008’in Mayıs Ayı’ndan itibaren yayınlanmaya başladı. n Milli Folklor Dergisi;
İlk sayısı 1989 yılının bahar döneminde yayımlanan Millî Folklor Dergisi, Öcal Oğuz, Türker Eroğlu, Murat Karabulut ve Nejdet İlhan’dan oluşan bir çekirdek kadroyla yola çıkmış. Ne var ki, 1990 yılının güz sayısı olan yedinci sayıya ulaşıldığında Öcal Oğuz, yoluna yalnız devam etmek zorunda kalmış. Millî Folklor’un ayırıcı özelliklerinden biri, her sayısında halkbiliminin farklı alanlarıyla ilgili yazılara yer vermesi. Bu yazılarda aranan, halkbiliminin edebiyat, müzik, el sanatları, oyun, inanç ve halk bilgisi gibi alanlarında derleme, inceleme, araştırma veya tanıtım yazıları olmaları. 21. yılına giren Milli Folklor Dergisi bu güne kadar 82 sayı yayınladı.
n Gaziler Dergisi;
Gaziler Dergisi 1983 yılında İstanbul’da yayın hayatına başlamış bir dergi. 2008 itibariyle de 150 sayı üretme başarısını göstermiş. Türkiye, okur-yazar oranının yüksek ancak gazete dergi ve kitap okur oranlarının ne yazık ki düşük olduğu bir ülke. Böyle bir zeminde arkasında hiçbir kurumkuruluş desteği olmadan tek başına 25 yıl ayakta kalmak ve 150 sayı yayınlamak kolay olmasa gerek.
n “Yöre” Dergileri: Yöre Gaziantep’te yayın hayatını sürdüren bir dergi. 1990 Şubat’ında Mehmet Sağlam yönetiminde yola çıkmış. Günümüze kadar 12 sayısı yayınlanmış. İçeriği Folklor, kültür, edebiyat ve sanat. Bir diğer Yöre Dergisi ise Edirne’de yayın hayatını sürdürüyor. 2000 yılının Nisan Ayı’nda çıkan ilk sayıdan bu yana 112 sayısı yayımlanmış. Dergiyi çıkaran Ayhan Tunca bir yazısında şu ifadelere yer veriyor; “Zaten geleneksel zorlukları olan bir uğraştır dergi yayıncılığı. İlk yıllarda belki anlaşılmaz ve o heyecanın rüzgarıyla yaşanır... Oysa giderek çok yönlü sıkıntılar sıralanmaya başlar ki; belki de hızla sona giden bir süreçtesinizdir... Bu yüzden uzun soluklu dergi sayısı çok değildir ülkemizde... Ya yerel dergiler! Örneğin; 120 bin nüfusuyla Edirne’de, aylık bir dergiyi 100 sayıdan fazla ve her ay çizgisinden sapmaksızın çıkarmak... Üstelik kurumsal destekten uzak...” n Ozan Ağacı:
Edirne’de yayımlanan bir diğer dergi de Ozan Ağacı. 1999 yılı Ocak ayı itibariyle “Ozan Ağacı’ndan” isimli bir bülten Özlem Kitabevi sponsorluğunda yayınlanır. 10 yılda 68 sayısı basılan Ozan Ağacı dergisi, Edirne’deki şiir ve edebiyat yaşamına bugüne kadar ışık tutmuş.
n Kıyı: Kıyı Dergisi Trabzon’da 1 Ekim 1961 yılında kurulmuş. 5 değişik dönemde yayın hayatını sürdürmüş. 1961–62 yıllarında 11 sayı yayımlanmış; 1969–70 yıllarında 19 sayıya kadar tekrar yayımlanmış. 1981–83 yılları arasında 2 sayı daha çıkmış. 1986– 2002 yıllarında tekrar yayımlanan Kıyı, 21. sayıdan 193. sayıya kadar yoluna devam etmiş. 2007’de tekrar yayın hayatına dönen “Kıyı”nın son sayısı 208. sayı. Bir kültür sanat dergisi Kıyı. Ahmet Selim Teymur tarafından kurulan dergi bugün Fethi Yılmaz’ın sorumluluğunda. n Erciyes; Kayseri’de yayınlanan Erciyes Dergisi, Anadolu’da yayınlanan en uzun ömürlü dergi olma özelliğini sürdürüyor. Anadolu’nun kültür ve sanat yaşamına önemli katkılarda bulunan, üniversiteler tarafından bilimsel yayın olarak da kabul edilen Erciyes Dergisi, 32. yaşını kutladı. “Erciyes”, halen derginin genel yayın yönetmenliğini yapan Alim Gerçel’in başkanı olduğu, Kayseri Kültür ve Turizm Derneği’nin çatısı altında 1978 yılında yayın hayatına başladı. Bugüne kadar 380 sayısı yayınlanan Erciyes Dergisi’nin birçok ödülü bulunuyor. n Berceste: Aylık kültür sanat ve edebiyat dergisi olarak Kayseri’de yayımlanan Berceste, Ümit Fehmi Sorgunlu’nun editörlüğünde çıkıyor. Bu ay 86. sayısını hazırladı. n Yatağan Dergisi:1990
yılında yayına başlayan Yatağan Dergisi halen faaliyetini sürdürüyor. Yatağan Dergisi’nde Denizli ve çevresinin sanatları, folklorik oyunları, yemekleri, törenleri, türküleri, ninnileri ve tarihi gelişmeler anlatılıyor. Derginin bugüne kadar 23 sayısı yayınlanmış.
n Bizim Ece: Salihli’de 1991 yılında fotokopiyle 12 sayfa basılarak çoğaltılan Bizim Ece, 19 yaşına giriyor. O gün bugündür 143 sayı çıkartan dergi, Türk Edebiyatı ve Türk Şiiri’ne Salihli’den bir pencere açıyor.