ZNF

Page 1

24 aug t/m 4 sept 2010

zaterdag 21 augustus 2010


Subsidiënten

Fondsen

Mediapartners

Gemeente Schouwen-Duivenland Gemeente Veere Gemeente Vlissingen

Familiefonds Hurgronje

De Middelburgse Bode

Sponsors

DeltaSafe

security

wordt mede mogelijk gemaakt door:

Sponsors

Artistieke Partners

Met dank aan

Adriaanse van der Weel Advocaten Bouman Kantoor Totaal DRV Accountants en Belastingadviseurs Fletcher Hotel Group Van der Valk hotel Middelburg Heineken brouwerijen Profijt Meubel Schoonmaakbedrijf Bleijenbergh SKF AMS - IT Services Sport 2000 Superkeukens Taxi Centrale Renesse TWZ The Work Zone B.V. De Vey Mestdagh Citybloem bloemdecorateurs

CBK Zeeland Danstheater AYA De Gemeenschap Het Geluidshuis Neel Verdoorn en Albert Veenendaal Station Zuid Theater Instituut Nederland Zeeuws Museum

adverteerders festivalkrant De Spot Ferrand van Beek Jurrien Kruidhof omwonenden Abdij PopaanZee Scoop Smit Interieurbouw en Advies Stichting Overduin Stichting Theater Exploitatie Zeeland vrijwilligers Theaterproductiehuis Zeelandia Walcherse Bouw Unie - Heijmans

Facilitaire Partners AB Geluid AMPCO Flashlight Opera Graphic Design

Zeeland Nazomerfestival wordt georganiseerd door:

THEATERPRODUCTIEHUIS ZEELANDIA

VOORSTELLINGEN SEIZOEN 2010/2011

participatie Zeelandia wil het publiek voor theater in de regio vergroten door professioneel theater dichter bij de mensen te brengen. Dit betekent in de praktijk dat de voorstellingen niet alleen in de schouwburgen staan, maar ook in dorpshuizen en andere (kleine) zalen. Ook wil het productiehuis de culturele ontwikkeling van de jeugd stimuleren en hiermee een bijdrage leveren aan een positief mensbeeld van deze groep.

Na het succes vorig seizoen komt Zeeuwse Vrouwen, gebaseerd op het boek van Kees Slager, terug in het theater. Een muziektheatervoorstelling waarin vier actrices een beeld schetsen van het leven begin 20ste eeuw. Openhartig vertellen zij de verhalen van gewone vrouwen, opgegroeid in gezinnen van arbeiders en middenstanders. Over de schrijnende, vrolijke en vertederende momenten in hun bestaan. september - oktober 2010

Mooie Anna Marjolein Bierens

Muziektheater over het leven van Mooie Anna, dat zich afspeelt begin 20ste eeuw in Zeeland. Een liefdevol leven, maar met veel rampspoed. Anna overwint het klassenverschil, houdt zich staande tijdens de misoogsten die voor armoede zorgen en overleeft de Watersnoodramp. Ze blijft helder en principieel, wat de Zeeuwen eigen is. Ze bezingt haar verdriet en haalt daaruit de energie om door te gaan en nooit op te geven. Een ode aan Zeeland. november - december 2010

foto Rinus Spruit

jong talent Theaterproductiehuis Zeelandia biedt jonge theatermakers uit Nederland en België een platform om hun talent te ontwikkelen. Ze biedt talentvolle regisseurs, vormgevers, auteurs en acteurs een professionele omkadering. Deze jonge makers worden intensief begeleidt en werken vaak met ervaren collega’s aan een productie.

Zeeuwse Vrouwen Kees Slager

foto Lex de Meester

foto Lex de Meester

zeeuwse invalshoek Theaterproductiehuis Zeelandia maakt voorstellingen met een Zeeuwse invalshoek en wil daarmee een authentieke en vernieuwende bijdrage leveren aan de productie van theater in het Nederlands taalgebied.

De Rietdekker Rinus Spruit

Gebaseerd op het boek ‘De Rietdekker’ van Rinus Spruit waarin hij een beeld schetst van het harde bestaan van een rietdekkerfamilie begin vorige eeuw. Met een moeder die vaak nie goêd was en een ongeluk dat levenslange wroeging veroorzaakt blijkt het lot meedogenloos. Een leven waarin de angst om oud en arm te moeten eindigen overheerst, want pensioen was er vroeger niet. Daarom leefden ze armoedig en werkten tot ze erbij neervielen. maart - april 2011

INFO/SPEELLIJSTEN: WWW.THEATERZEELANDIA.NL


zaterdag 21 augustus 2010

3

Het blijft een echt theaterfestival De tiende editie van het Zeeland Nazomerfestival, die dinsdag 24 augustus begint met de première van De Misantroop, is de eerste waar Henk Schoute nadrukkelijk zijn stempel op heeft gezet. Zichtbaar is dat de vorig jaar aangetreden directeur een breder publiek wil bereiken, maar zonder in te boeten aan kwaliteit. Henk Schoute

door Rolf Bosboom

V

orig jaar beleefde Schoute, als opvolger van Ruud van Meijel, zijn vuurdoop als directeur van het Nazomerfestival. Op het moment dat hij aantrad, stond de editie 2009 al vrijwel volledig in de steigers en kon hij alleen wat eigen accenten zetten. ,,Dit jaar is het eerste festival waarbij ik vanaf de eerste seconde betrokken ben geweest.” Aan de formule van het festival heeft hij niet rigoureus gesleuteld. Dat betekent dat er dit jaar opnieuw vier theatervoorstellingen zijn op bijzondere Zeeuwse locaties: De Misantroop bij landgoed Overduin in Oostkapelle, Eindspel in de Zware Plaatwerkerij in Vlissingen, Autopsie van een gebroken hart in de Sint Nicolaaskerk in Brouwershaven en Vlammenstad in de Abdij in Middelburg. Daarnaast dient het Abdijplein in Middelburg weer als festivalhart, met concerten en kleinschalige voorstellingen. De hand van Schoute is duidelijk merkbaar in de programmering van het Abdijplein. Terwijl het festival een naam heeft opgebouwd met hoogwaardige en exclusieve concerten van in Nederland vaak (nog) minder bekende artiesten, is dit jaar mede gekozen voor populaire namen zoals Brigitte Kaandorp, Alain Clark en Moke, die bovendien al vaker in Zeeland waren te zien. ,,Exclusief en dan tien man op het plein, dat is voor mij niet interessant. De subsidies die we krijgen zijn uitsluitend bestemd voor het theater. Wat we op het Abdijplein doen, moet dus budgettair neutraal zijn. Ik mik daarom op een breder publiek, zonder dat we in Jan Smit of Marco Borsato vervallen.” En nog altijd kunnen muzikale fijnproevers zich laten verrassen, door bijvoorbeeld Eefje, Sophie Hunger, DAAU of Daan. ,,Maar acht artiesten exclusief naar Middelburg halen is niet verantwoord. Financieel gezien kan dat niet.” Met meer en een gemêleerder publiek is de sfeer op het Abdijplein alleen maar gebaat, verwacht Schoute. Ook op andere fronten probeert hij de drempel van het festival, dat in het verleden wel eens het verwijt kreeg

te ‘elitair’ te zijn, te verlagen. Voor mensen uit Zeeuws-Vlaanderen rijdt er bijvoorbeeld dagelijks een gratis festivalbus vanuit Terneuzen naar het Abdijplein en er is kritisch gekeken naar het prijsbeleid. ,,Verhoudingsgewijs zijn we dit jaar goedkoper geworden”, betoogt Schoute. Net als vorig jaar krijgen jongeren (via CJP) en 65-plussers bovendien korting. Kritiek zal er blijven, beseft Schoute. ,,We kunnen het nooit iedereen naar de zin maken.” Hij merkte dat aan de toornige reacties, zelfs vanuit het provinciehuis, op het feit dat dit jaar drie van de vier locatievoorstellingen op Walcheren zijn. ,,Maar het is puur toeval en absoluut geen beleid”, verzekert Schoute. ,,Trouwens, de afgelopen tien jaar zijn we heel Zeeland door geweest.” Uiteraard zit er een feestelijk tintje aan deze jubileumeditie van het Nazomerfestival. Er zijn extra activiteiten, zoals een dansmiddag in de Middelburgse binnenstad, de theatertentoonstelling Ergens & Overal op het Abdijplein en de presentatie van een jubileumboek. De wegens succes herhaalde picknick in het festivalhart (zondag 29 augustus) zal ook bijdragen aan een feestelijke stemming, maar grootschalige festiviteiten blijven bewust achterwege. ,,Elk jaar dat je in staat bent om zo’n festival neer te zetten is voor ons een jubileum”, zegt Schoute. ,,Daar hoeven we nu niet extra feestelijk voor uit te pakken. Het is wel een moment om even bij stil te staan.” Het past bij de aard van het festival, dat kwaliteit centraal staat en minder wordt gekenmerkt door uitbundigheid. Schoute merkt het verschil als hij collega-zomerfestivals bezoekt. ,,Wij hebben een duidelijk onderscheidend karakter. Dit is een echt theaterfestival en geen culturele kermis. Het consumptiegebruik is bij ons ondergeschikt en dat is bij andere festivals wel eens omgekeerd.”

COLOFON

IN DEZE BIJLAGE

10e editie Zeeland Nazomerfestival 24 augustus t/m 4 september 2010 www.nazomerfestival.nl

PAGINA 4 De Misantroop: Kiezen tussen de waarheid en de schone schijn

Deze bijlage is een uitgave van de Provinciale Zeeuwse Courant en BN DeStem, in samenwerking met het Zeeland Nazomerfestival

PAGINA 6 Eindspel: Je probeert erbij te geraken met je verstand en dan ontploft het weer

Tekstbijdragen: Mischa Beckers, Rolf Bosboom, Jan van Damme, René de Dreu en Ali Pankow

PAGINA 8 Autopsie van een gebroken hart: De pijn, de woede en de leegte van het verlaten zijn

Fotografie: Lex de Meester, Ruben Oreel, Mechteld Jansen e.a. Infographic: Felix Binicewicz

OP DE VOORPAGINA

Vormgeving: Kees Lammers

Adri Overbeeke in Vlammenstad, in de torenvoet van de Lange Jan in Middelburg.

Eindredactie: Rolf Bosboom

foto Lex de Meester

PAGINA 10 Vlammenstad: ‘Dit stuk kan zijn vleugels nog wel breder uitslaan’

PAGINA 12 Programma-overzicht en praktische informatie PAGINA 15 Brussels Jazz Orchestra: Aan samenwerking geen gebrek PAGINA 17 De Gemeenschap: Bolstertje, bolstertje, waar zit je pit? PAGINA 19 Freek de Jonge: ‘Ik ben nog uit de tijd van de variatie’ PAGINA 21 DAAU: Muzikale reis naar onbestemde verten


4 Kiezen tussen de waarheid Hoe eerlijk kan een mens zijn? Is het fatsoenlijk als je iedereen recht in z’n gezicht de waarheid zegt of blijf je liever maar stroop smeren? Hoe hypocriet wil je zijn? Deze vragen stelt Molière (1622-1673) aan de orde in De Misantroop, de openingsvoorstelling van het Zeeland Nazomerfestival 2010. Een gesprek aan de vooravond met regisseur Antoine Uitdehaag en hoofdrolspeler Lucas Van den Eynde. door Ali Pankow

OOSTKAPELLE

Chris Thys, Pauline Greidanus en Lucas Van den Eynde (vlnr) in De Misantroop.

‘De Misantroop’, dinsdag 24 t/m zaterdag 28 augustus en dinsdag 31 augustus t/m zaterdag 4 september, landgoed Overduin, Oostkapelle. Aanvang: 20.30 uur. Vertrek bussen om 19.45 uur bij Abdijplein. Prijs: €29,50 (CJP/65+ €24,50)

M

isantropie is een levenshouding die zich kenmerkt door het wantrouwen van mensen en een pessimistische visie op de samenleving. Synoniem voor misantropie is ‘mensenhaat’. Aldus de definitie. Alceste in De Misantroop is zo’n mensenhater. Hij ergert zich mateloos aan de hypocrisie van de mensheid en aan de schone schijn die gepaard gaat met het sociale leven. Toch voelt hij zich wel aangetrokken tot de jonge, rijke weduwe Célimène, maar hij walgt van haar kokette gedrag. Molière (pseudoniem van Jean-Baptis-

te Poquelin) schreef dit stuk ruim 350 jaar geleden, maar het is nog steeds actueel. „In die zin dat het iets zegt over alle tijden. Over dikdoenerij en opportunisme”, stelt regisseur Antoine Uitdehaag. ,,Een mens is in dat opzicht door de eeuwen heen niet zoveel veranderd. Je hoeft de huidige actualiteit er niet met de haren bij te slepen. Daar zou je zo’n goed geschreven stuk alleen maar mee beperken. Het gaat over de mens en zijn gedragingen. We weten bijvoorbeeld allemaal dat het niet echt goed gaat met de wereld. Stel je je daar tegen teweer of beschouw je dat als onontkoombaar en ga je toch

gewoon een pilsje drinken ook met degenen met wie je het niet eens bent?” Hoofdrolspeler Lucas Van den Eynde valt Uitdehaag bij: „Het gaat over veel meer dan over kortstondige nieuwsfeiten. Deze thematiek is zelfs niet gebonden aan een continent. Mensen in China bijvoorbeeld zouden die ook meteen begrijpen.” Van den Eynde zegt de tegenstelling die binnen Alceste woedt heel goed aan te voelen. Zijn rolfiguur gaat echter tot op het bot. Zelf zal hij lang niet altijd voor honderd procent glashard zeggen wat hij vindt. „Als ik dat al een keer doe, krijg ik meestal spijt en wroeging. Bovendien heb ik nog twee vrij kleine kinderen en als vader moet ik hun toch een goed voorbeeld geven. Dan kan ik bijvoorbeeld met mijn kinderen in de auto niet zomaar gaan zitten schelden op een weggebruiker die zich misdraagt. Dan zeg ik wellicht dat zij later niet zo moeten gaan rijden zoals die man het doet.” Dwingt de voorstelling de toeschou-

wer tot stellingname? „Nou, dwingen niet zozeer, maar het publiek wordt wel geconfronteerd met temperamenten die lijnrecht tegenover elkaar staan. Als toeschouwer kun je zwalken tussen die twee. De ene keer zul voor de een, een volgend moment voor de ander kiezen. Ik hoop dat het publiek daarin zal mee bewegen”, zegt de regisseur. Hij heeft een belangrijke stem gehad in de samenstelling van de Vlaams/Nederlandse cast, met behalve Van den Eynde Stefaan Degand (Oronte), Wendell Jaspers (Eliante), Pauline Greidanus (Célimène), Kevin Janssens (Acaste), Han Kerckhoffs (Philinte), Vanja Rukavina (Clitandre) en Chris Thys (Arsinoé). Een geweldig team, vindt Uitdehaag. Hij gunt zijn spelers een groot aandeel in het creatieve proces. „Spelers kunnen zelf met zoveel ideeën komen. Het zou rigide zijn om als regisseur te trachten alles achter je bureau te bedenken. Ik weet aan het begin van een

‘Mijn leven is een soort achtbaan geworden’ door Rolf Bosboom

M

Alain Clark

et zijn Nederlandstalige werk scoorde hij in 2004 een klein hitje, maar de grote doorbraak kwam voor Alain Clark drie jaar later met Engelstalig soulwerk. Met This ain’t gonna work, Father and friend en Blow me away scoorde hij drie toptienhits op een rij. En het succes bleef allerminst beperkt tot Nederland, want hij sleepte ook een internationaal platencontract in de wacht. Sindsdien leidt de nu 31-jarige Clark een hectisch bestaan. ,,Mijn leven is een soort achtbaan geworden, waarbij ik met m’n handen omhoog alle loopings probeer te maken. Het was een heel bijzondere en leerzame periode en ik zit er eigenlijk nog steeds middenin.” Toch stapte hij recent even bewust uit die achtbaan om een nieuw album op te nemen. Colorblind kwam eind mei uit. Dat veel mensen ernaar hadden uitgekeken,

bleek wel uit het feit dat de cd op nummer 1 binnenkwam in de albumlijst. Colorblind is ook een stap voorwaarts ten opzichte van voorganger Live it out. ,,We zijn bijna drie jaar verder en ik denk dat het album dat ook is, dat het iets meer ontwikkeld en rijker is, in arrangementen en in tekst.” Aan de plaat werkten gerenommeerde muzikanten uit binnen- en buitenland mee. Het koortje in Love is everywhere, de eerste single, bestond bijvoorbeeld uit Caro Emerald, Jacqueline Govaert, Giovanca, Sabrina Starke en Miss Montreal. Clark is sinds het uitkomen van Colorblind te zien geweest op enkele festivals, waaronder eind juni op Concert at Sea. Vanaf begin september volgt een uitgebreide clubtour, voorafgegaan door een optreden op het Abdijplein in Middelburg. Alain Clark, vrijdag 27 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,(CJP/65+ €12,50).


zaterdag 21 augustus 2010

5

en de schone schijn

proces niet waar ik uitkom. Dat is maar goed ook. Dan zou ik dit vak saai gaan vinden als ik dat bij voorbaat zou weten”, zegt Uitdehaag. Hij schetst een beeld van honderd wegen die naar Rome leiden tijdens de zoektocht van het repetitieproces. „Na één dag vallen er al vijftig wegen af en een paar dagen later zijn er nog maar twintig over. De taak van de regisseur is op een bepaald moment te zeggen ‘die weg zou ik niet nemen’, maar dan zijn er nog zo’n zeventien over om te beproeven. Theatermaker Peter Brook heeft ooit gezegd: ‘Een regisseur is een blinde gids in de nacht’ en dat klopt ook wel. Theater valt of staat bij de acteurs. Als regisseur ben je slechts een intermediair tussen auteur en spelers. Dat zeg ik niet uit valse bescheidenheid, maar ik vind de inbreng van de spelers echt heel belangrijk. Uit het kiezen van de cast blijkt al de hand van de regisseur en samen gaan we het proces aan. Daar kan ik elke keer weer als een kind van genieten.”

Voor Uitdehaag geldt deze productie binnen zijn inmiddels rijk gevarieerde loopbaan als ‘zijn eerste Molière’. Van den Eynde heeft tot nu toe slechts één rol in een stuk van deze auteur op zijn naam staan. „En dat is al weer 25 jaar geleden, toen ik nog op de toneelacademie zat. Daar speelde ik Don Juan.” Beide mannen werken voor het eerst samen in een productie en hebben ook voor de eerste keer betrokkenheid bij het Zeeland Nazomerfestival. Het blijkt ook Van den Eynde uitstekend te bevallen. „Met nadruk wil ik zeggen - hoe deze voorstelling ook moge uitpakken, hoe de recensies ook zullen zijn - dat ik elke dag met heel veel genoegen naar de repetities ben gekomen.” Van den Eynde heeft de laatste tijd vooral film- en televisiewerk gedaan. „Nu merk ik toch weer dat ik het toneel zeer koester. Dit is toch het echte ‘eten en drinken’ voor mij.” De hoofdrolspeler zegt zowel het geduld als de ‘vaderlijke gestrengheid’ van Uitdehaag als regisseur zeer te waarderen. „Hij geeft je ruimte, maar wijst je waar nodig de juiste richting. Dat geeft direct vertrouwen. Bij de invulling van een rol breng je als acteur toch vooral jezelf mee. Hoe ga je een Misantroop spelen? Dat is toch voor zeventig procent jezelf die je daarin meebrengt. Ik loop nu zo’n halve eeuw mee op deze aardbol en in die vijftig jaar heb ik van alles geabsorbeerd. Daaruit put ik dan bij de invulling van een rol. Anders zou ik toch aan het liegen zijn?” Van den Eynde en Uitdehaag zijn ervan overtuigd dat het natuurlijk decor van de monumentale buitenplaats Overduin bij Oostkapelle de voorstelling belangrijke meerwaarde biedt. „Deze opvoering wordt zo geheel anders dan wanneer we dit stuk op een podium in een schouwburg zouden spelen”, zegt Van den Eynde. ,,Deze plek biedt precies de biotoop voor de mensen in dit stuk van Molière.”

Alceste (Lucas Van den Eynde) stort zich aan de voeten van Célimène (Pauline Greidanus). foto’s Lex de Meester

Zegetocht naar Kuip voert langs Abdijplein door Rolf Bosboom

C

Brigitte Kaandorp

foto Patricia Steur/GPD

abaretière Brigitte Kaandorphoudt ervan om in grote zalen, voor veel publiek, op te treden. Daar komt ze naar haar gevoel het best tot haar recht. Vandaar dat ze al sinds jaar en dag roept: ‘Op naar de Kuip!’. ,,Dat is natuurlijk een gimmick, al zal het me niet verbazen als ik ooit per ongeluk echt in de Kuip terechtkom”, heeft ze daarover gezegd. ,,Ik ben natuurlijk geen Marco Borsato, maar heb inmiddels wel een groot repertoire met liedjes en meezingers. En ik denk dat ik de kwaliteiten heb om zo’n grote bak te mobiliseren en de mensen te laten meezingen.” Of Kaandorp - die onlangs haar 25-jarig theaterjubileum vierde - ooit daadwerkelijk in het Rotterdamse stadion zal staan, doet er eigenlijk niet eens toe. Het gaat om de weg ernaartoe. Een van de haltes op die zegetocht is het Zeeland Nazomer-

festival, waar ze samen met een feestband onder leiding van pianist Cor Bakker te gast zal zijn. Beiden werken trouwens regelmatig samen. In september en oktober is de cabaretière op haar beurt muzikale gast in het nieuwe theaterprogramma van Bakker. In Op naar de Kuip! brengt Kaandorp een muzikale show met een keuze uit haar inmiddels uitgebreide liedjesrepertoire, met onder meer klassiek geworden nummers zoals Annelies van der Pies (‘Ze noemen me Annelies van der Pies/ Ik moet al piesen als ik nies/ Vertel mij nooit een goeie grap/ Want mijn sluitspier is te slap’), maar ook ontroerende liedjes uit haar laatste show Zó (waaronder Wat een mooie dag) en onvervalste meezingers zoals Dit is een meezinger. Brigitte Kaandorp & Cor Bakker, zondag 29 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,- (CJP/65+ €12,50).


6 Je probeert erbij te geraken met je Theaterstuk en locatie lijken in dit geval voor elkaar gemaakt. De vergane industriële glorie van de Zware Plaatwerkerij op het voormalige Scheldeterrein in Vlissingen past uitstekend bij de kale, desolate sfeer van Eindspel (1957) van Samuel Beckett, een van de grote meesters van het absurde toneel. Onder die soms beklemmende deken schuilen echter genegenheid en ontroering, maar ook volop humor.

weet zich volkomen afhankelijk van Clov (Fabian Jansen), zijn bediende, die hem ook verslag dient te doen van de wereld die door de ramen aan weerszijden zichtbaar is. En dan zijn er nog de twee afvalemmers, waarin zich de beenloze ouders van Hamm - Nell (Celia van den Boogert) en Nagg (Dic van Duin) - bevinden. Hamm en Clov zijn veroordeeld tot elkaar. Dat levert bij Beckett onnavolgbare dialogen op:

door Rolf Bosboom

VLISSINGEN

‘Eindspel’, woensdag 25 t/m zaterdag 28 augustus en dinsdag 31 augustus t/m zaterdag 4 september, Zware Plaatwerkerij (vm. Scheldeterrein). Aanvang: 20.30 uur (27 en 28 aug. om 22.00 uur). Prijs: €22,50 (CJP/65+ €17,50).

O

ver Samuel Beckett raak je nooit uitverteld, zegt acteur Koen Van Impe. ,,Dát is zo ongelooflijk. Toen ik de tekst van Eindspel een paar maanden geleden las, dacht ik: die Beckett, dat is allemaal zó inwisselbaar. En daar heeft hij nog de Nobelprijs voor gekregen ook! Maar als je het stuk gaat spelen, blijkt het allemaal zó welgekozen te zijn. Dan sta ik weer in blinde bewondering voor die man.” De theaterstukken van de Ierse auteur Samuel Beckett (1906-1989) blijven

voer voor discussie, omdat ze steeds weer even ongrijpbaar als indringend blijken te zijn. Eindspel schreef hij eind jaren vijftig, enkele jaren na zijn bekendste toneelwerk Wachten op Godot. Ze vertegenwoordigen bij uitstek het absurde toneel. Er gebeurt feitelijk niets. Het zijn minimalistische stukken die vooral het onlogische karakter van het bestaan lijken te benadrukken. Eindspel gaat over een nogal merkwaardig huishouden. De meester des huizes is de blinde Hamm (Koen Van Impe), die gekluisterd is aan zijn stoel. Hij

- De natuur is ons vergeten. - Er is geen natuur meer. - Geen natuur meer. Je overdrijft. - In de omgeving. - Maar we ademen, we veranderen! We verliezen onze jaren! Onze tanden! Onze frisheid! Onze idealen! - Nou, dan is ze ons niet vergeten. - Maar je zegt dat er geen meer is. - Niemand heeft ooit zo verwrongen gedacht als wij. - We doen wat we kunnen. - Dat zouden we maar beter niet doen. Regisseur is Albert Lubbers, die - na Eerste liefde (ook van Beckett, 2001), Philoktetes (2003) en Tasso (2005) voor de vierde keer actief is bij het Nazomerfestival. ,,Ik was heel nieuwsgierig naar Eindspel. Dat andere stuk van Beckett dat ik heb gedaan was een soort novelle, een vrij realistisch verhaal, met een begin, een midden en een einde. Eindspel komt uit een latere periode, waarin alles veel absurder en ingewikkelder is. Ik zag niet meteen voor me hoe je dat moest doen. Dat is dus een grote uitdaging.” Lubbers is van mening dat Eindspel te vaak wordt gezien als een stuk over de doelloosheid van het leven na de Tweede Wereldoorlog. ,,Al werkende zijn wij erop uitgekomen dat het óók een verzameling sketches is. Musicaltheater, comedy, revue-achtige dingen dat zit er allemaal in. Beckett verpakt dat echter in een setting die in die tijd werd geïnterpreteerd als de wereld na

na Auschwitz, na de atoombom, na de zondvloed. Ham was bijvoorbeeld ook de zoon van Noach. Dat zijn pesterijtjes van Beckett om het intellectuele publiek het bos in te sturen. Naar mijn gevoel is Eindspel gewoon een theaterstuk, materiaal voor acteurs, een bizar verhaal waarvan de politieke lading me niet zo interesseert.” Lubbers probeert de humor in het stuk naar voren te halen. ,,We zoeken erg de komedie. Dat is niet eenvoudig. Als regisseur heb ik behoefte aan logica, aan opbouw. Beckett maakt dat onmogelijk. Aan de andere kant zijn er ook momenten van zwaarte, dat het echt ergens over gaat, maar dat laat Beckett dan even later weer helemaal los. We proberen in elk geval Eindspel te ontdoen van zijn filosofische pretenties, die toch erg aan dit stuk kleven. We willen het juist heel concreet maken, zodat het over figuren gaat. En het moet theatraal interessant zijn.” Fabian Jansen speelt Clov. ,,Wat ik bijzonder aan hem vind is zijn onophoudelijke loyaliteit aan Hamm. Hoewel hij door hem als een hond wordt behandeld - en soms ook weer helemaal niet - blijft hij elke keer trouw doen

Is de liefde houdgreep of warme omarming? door Rolf Bosboom

V

Anne-Beth Schuurmans in Moestuin.

foto Titus Tiggeler

orig jaar overtuigde Danstheater Aya het Zeeuwse publiek met de voorstelling Ziel. Nu is de groep van artistiek leider Wies Bloemen terug met twee voorstellingen: StringsVerstrengeld en Moestuin. Aya maakt vooral dansproducties voor jeugd en jongeren. StringsVerstrengeld is een tweeluik over de relatie tussen moeder en zoon, over vasthouden en loslaten, over de verbondenheid tussen generaties. Die band wordt bezien van beide kanten. De zoon vraagt zich af of de liefde van zijn moeder een houdgreep is of een warme omarming, goed bedoeld of juist beklemmend. En wat gebeurt er als zij ooit zijn steun nodig heeft? De moeder worstelt met de vraag: wanneer laat ze haar zoon los? Wanneer is haar goed advies gezeur? Of zeurt hij juist om goed advies? StringsVerstrengeld wordt gedanst door

Andrea Beugger en Dietrich Pott, met een speciale rol voor Leon Tol als zanger en performer. Beugger en Pott vertegenwoordigen verschillende dansstijlen die de strijd met elkaar aangaan. Moestuin, speciaal bestemd voor kleuters, is bedacht door Anne-Beth Schuurmans die samen met Gwen Langenberg ook de uitvoering voor haar rekening neemt. Het is een zintuiglijke voorstelling die zich afspeelt in tuinaarde. De een plant een zaadje, waaruit de ander groeit. Samen gaan ze op de ontdekkingsreis die leven heet. Danstheater Aya met ‘StringsVerstrengeld’, maandag 30 augustus (try-out) t/m woensdag 1 september, vrijdag 3 en zaterdag 4 september, Sport 2000 (woonboulevard De Mortiere), Middelburg. Aanvang: 20.00 uur. Prijs: €12,50 (CJP/65+ €7,50). ‘Moestuin’, maandag 30 en dinsdag 31 augustus, verzamelen op Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 14.00 en 16.00 uur. Toegang gratis.


zaterdag 21 augustus 2010

7

verstand en dan ontploft het weer wat hem wordt opgedragen. Ik had aanvankelijk wel moeite om dat te begrijpen, maar dat lukt me steeds beter. Je bent op zoek naar een soort logica, die soms totaal niet in die rol zit. Het is de uitdaging om het voor jezelf logisch te maken.” Koen Van Impe zegt ‘heel blij’ te zijn met zijn rol van Hamm. ,,Het is een harde noot om te kraken, maar als acteur is het heerlijk om daarmee bezig te zijn. Je wordt door Beckett op alle niveaus geprikkeld, zowel op je acteursinstinct als intellectueel. Hij schrijft iets waar je echt mee aan de slag kan. Je probeert steeds erbij te geraken met je verstand en áls je erbij bent, dan ontploft het weer. Je kunt niet zeggen: dáár gaat het over. Dat is onmogelijk bij Beckett. Iedereen gaat zijn eigen voorstel-

ling zien. Dat is juist zo meesterlijk.” Hamm gedraagt zich als een wispelturige koning. ,,Het is een klein kind die op zijn wenken bediend moet worden. Maar er zit een soort intense eenzaamheid over die man. Dat is de basis. Daarbovenop heb je muziek, humor, momenten van waanzinnige introspectie. Je gedachten gaan zoveel kanten op. Je zal als toeschouwer ontroerd zijn, uiteindelijk, terwijl het gaat om iets wat je eigenlijk niet echt snapt. Dat is het gekke.”

Koen Van Impe (links) als Hamm en Fabian Jansen als Clov in Eindspel. foto Ruben Oreel

Eefje heeft niet meer nodig dan gitaar en stem door René de Dreu

E

Eefje

efje de Visser (24) gaat vlinderend en springend door het leven. Dat zou een conclusie kunnen zijn na het beluisteren van haar luchtige en dromerige Nederlandstalige liedjes. De diepgang zit in de directheid waarmee ze haar lief - en soms ook wel een beetje leed - de wereld in strooit. Ze werken aanstekelijk en dat moet de jury van De Grote Prijs van Nederland hebben gevoeld toen ze haar tot winnares van de singer-songwriters-editie 2009 benoemde. De jury prees Eefje om haar authenticiteit, pakkende liedjes, sterke teksten en de klik met haar publiek. Ze heeft er eigenlijk niet meer voor nodig dan een gitaar en haar stem. De bagage kreeg ze mee uit een muzikale familie. ,,Zingen deden we al snel met z’n allen’’, vertelt Eefje. ,,Vanaf m’n twaalfde begon ik zelf me-

lodietjes te maken, een jaar later kreeg ik een gitaar cadeau en dan komen ook de eerste liedjes. Met het schrijven in het Nederlands ontdekte ik nieuwe mogelijkheden: het spelen met taal en de kansen om iets verrassends toe te voegen. ‘’ Eefje ging vooral solo de podia op. Nu ze bezig is met een eerste album komen daarvoor anderen opdraven en optreden doet ze met twee meiden die zorgen voor zowel de harmonische zang als de begeleiding op bass en keyboard. Ook voor het album - dat in januari 2011 verschijnt - komen verschillende gastmuzikanten om de hoek kijken. ,,Dat geeft meer mogelijkheden om aan de arrangementen te werken en het zorgt tevens voor meer felheid en energie in de songs. Daardoor klinken ze ineens een stuk volwassener en minder akoestisch.’’ Eefje, maandag 30 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Toegang gratis.


8 De pijn, de woede en de Ze kreeg het boek in Parijs, voor haar 57e verjaardag. Cadeautje van een vriend. In de trein naar huis, naar Antwerpen, las ze het in één ruk uit. Tegen de tijd dat ze het perron opstapte, wist ze het zeker: hier moet ik iets mee doen. Nu, drie jaar later, heeft het muziektheaterstuk Autopsie van een gebroken hart al een succesvolle serie in Gent achter de rug. Tijdens het Zeeland Nazomerfestival 2010 staan er nieuwe voorstellingen op stapel, in de Sint Nicolaaskerk in Brouwershaven. door Jan van Damme

Theater in een decor met ziekenhuisbedden.

BROUWERSHAVEN

'Autopsie van een gebroken hart', donderdag 26 t/m zaterdag 28 augustus en dinsdag 31 augustus t/m donderdag 2 september, Sint Nicolaaskerk, Brouwershaven, Aanvang: 20.30 uur. Prijs: €22,50 (CJP/65+ €17,50).

A

n De Donder is een grote mevrouw in België. Ook in Nederland maakte ze naam, ze werkte er bij elkaar vijftien jaar bij theatergezelschappen in Den Haag en Groningen. Tot 1989. Sindsdien staat ze vooral in Antwerpen en Gent op de planken. ,,De laatste twintig jaar’’, zegt ze, ,,heb ik bijna uitsluitend theater gemaakt gebaseerd op eigen ideeën, eigen concepten waar-

in muziek steeds een belangrijk aandeel had.’’ Veel voor Het Paleis in Antwerpen, theater voor kinderen en jongeren. ,,Meestal speelde ik alleen, met muzikanten. Zo kon ik echt iets authentieks maken, iets wat compleet van mezelf was.’’ De laatste twee jaar oogstte ze lovende recensies voor de muziekvoorstelling Twee Oude Vrouwtjes, met Sien Eggers. Zeeland is nauwelijks Holland. Toch

gaat ze voor haar gevoel tijdens het Nazomerfestival terug over de grens. We hebben het even over haar woonplaats Antwerpen, die zeer in trek is bij welgestelde Nederlanders. Een plaag, zegt ze. Maar ze moet er wel bij lachen. Voor het Nazomerfestival komt ze met haar muziekvoorstelling Autopsie van een gebroken hart naar Zeeland. Afgelopen winter werd het stuk zes keer opgevoerd in Gent. An De Donder: ,,Ik had het gevoel dat het nog niet af was, nog niet was uitgegroeid. Daarom ben ik blij dat het nu in Zeeland staat geprogrammeerd. Daar kan het nog verder groeien.’’ Onder gewijzigde omstandigheden, dat wel. In Gent werden aan het eind van de voorstelling de ramen opengezet, zodat de vrieskou naar binnen kon. ,,Voor Brouwershaven moeten we nog iets anders bedenken, iets fysieks voor het publiek.’’ Autopsie van een gebroken hart is gebaseerd op een bijzonder boek. De Française Marcelle Sauvageot (1900-1934) schreef het kort voor haar dood, tijdens een verblijf in een sanatorium. Haar tekst is een reactie op een brief van haar geliefde, die haar laat weten voor een ander te kiezen. ‘Onze vriendschap blijft bestaan…’, laat hij weten.

Het boek verscheen in 1933 onder de titel Commentaire, in een oplage van 163 exemplaren. Het bleef vrijwel onopgemerkt, tot een heruitgave in 2004 een bestseller werd. An De Donder: ,,Ik las het in één adem uit. Wat ik las, was echt gebeurd. En het was het enige wat Sauvageot gepubliceerd heeft. De manier waarop ze haar pijn, haar eenzaamheid beschrijft… Een vrouw die lijdt aan tbc, die stervende is, die afgewezen wordt, en die toch de kracht heeft een haarscherpe analyse te maken. De inhoud staat dicht bij elke mens die de pijn, de woede en de leegte van het verlaten zijn kent.’’ In mijn zij, op de plaats waar ik pijn heb, misschien iets lager, leek het alsof er met een vlijmscherp mes langzaam in mijn vlees werd gesneden. Alles kreeg abrupt een andere waarde. Het leek wel een stilgezette film waarvan het nog niet afgespeelde deel alleen maar spoelen zonder beelden zou hebben bevat. Op de al bekeken spoelen waren de personages verstard als houten ledenpoppen: ze hadden geen betekenis meer. (Commentaar, 2007, pag. 15) ,,Zoals Sauvageot schrijft, is dat echt

Tijd en herinnering komen samen in Terra door Ali Pankow

D

Scène uit dansconcert Terra.

foto Bas Mariën

ansconcert Terra biedt een duet voor lichaam en piano. Danseres en choreografe Neel Verdoorn en pianist Albert van Veenendaal voeren het op in het Zeeuws Museum. „In die omgeving komt de voorstelling goed tot haar recht. Tijd en herinnering zijn immers uitgangspunt in Terra”, zegt Verdoorn. Zij was als danseres verbonden aan de gezelschappen Reflex en Djazzex. Vervolgens ontwikkelde zij zich steeds meer als choreograaf. In Terra danst zij nu voor het eerst sinds tien jaar weer zelf. Centraal in het duet staat een geprepareerde vleugel. „Het is een solistisch, maar ook een begeleidingsinstrument. Het kan geluiden voortbrengen met een krachtige ritmiek, maar ook met zachte glijdende klanken”, licht Verdoorn toe. Zij benadrukt dat de preparaties de vleugel van een harmonisch instrument veranderen in een slag-

werk. „Mijn bewegingstaal kenmerkt zich door eenzelfde soort omslag. Een techniek die de danser uitdaagt om zich te aarden en gelijktijdig de lijnen en spiralen van het lichaam in de ruimte te verkennen.” Tijd speelt een belangrijke rol zowel in Terra als in het Zeeuws Museum, de plek waar schatten uit het verleden de dialoog aangaan met het nu. De toeschouwers bij de voorstelling van het dansconcert krijgen ook de mogelijkheid de tentoonstelling De paden op, de lanen in. Zeeuwse landschappen en stadsgezichten te bezoeken. De expositie omvat een selectie schilderijen en tekeningen van kunstenaars uit de 16e eeuw tot nu. Beeldend kunstenares Nanda Runge maakte de selectie en vult de tentoonstelling aan met eigen werk. ‘Terra’, dinsdag 31 augustus t/m vrijdag 3 september. Verzamelen: Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 16.00 en 19.00 uur. Prijs: €12,50 (inclusief toegang Zeeuws Museum).


zaterdag 21 augustus 2010

9

leegte van het verlaten zijn iets van nu, van onze tijd”, zegt De Donder. ,,Zij is voor mij een geëmancipeerde vrouw. De man in het boekje kiest voor het gemakkelijke, niet voor de confrontatie. Hij kiest voor het veilige, het vlakke. Dat herken ik wel, mensen zijn geneigd om voor het makkelijke te kiezen. Zelf doe ik dat misschien ook, maar ik ben het me wel bewust.’’ Het stuk is niet geschreven, het is ontstaan, al improviserend. Drie actrices naast An De Donder zijn dat Elke Dom en Ruth Becquart - brengen ieder op hun manier de zieke, verlaten vrouw tot leven in een decor met ziekenhuisbedden. ,,Als je kijkt’’, zegt An De Donder, ,,zie je drie verschillende mensen, die absoluut niet in één richting zijn geregisseerd. We hebben het met ons drieën laten gebeuren.’’ Muziek is een essentieel onderdeel van het geheel. Dominique Pauwels schreef een

requiem dat wordt vertolkt door acht zangeressen. Het is los van het theaterstuk gecomponeerde muziek. An De Donder: ,,Zo heb ik het graag: een muziekstuk los van de tekst. Je moet het muzikale en het theaterstuk als twee eenheden zien. De tekst is vrij analytisch, de in het Engels gezongen muziek brengt de emotie. De koorle-

den zijn allen een afsplitsing van de ik-figuur. Via de muziek doet de dood haar intrede. Een requiem staat voor woede en passie, voor uitdaging, destructie, wraak, voor goddelijk, gebroken, vragend.’’ Ik schrijf u niet, want ik wil u vergeten. Elke envelop met uw handschrift erop

zou een kwelling voor me zijn, elke zin die ik u zou moeten schrijven een gevecht; ik zou enkel nog clichés uit mijn pen krijgen, en mijn liefde zou de herinnering aan het verleden niet kunnen verdragen; ik zou proberen meer over uw leven aan de weet te komen en dat zou me pijn doen; ik wil het niet. (Commentaar, 2007, pag. 63-64)

An De Donder foto’s Kurt van der Elst

Hunger kiest voor avontuur en verrassing door René de Dreu

D

Sophie Hunger

e Zwitserse Sophie Hunger heeft alles in huis om met haar muziek een breed publiek aan te spreken. Niet omdat ze veilige wegen gaat. Juist niet, want haar muziek is kleurrijk en ze kiest voor het avontuur en de verrassing, maar dan wel zo dat ze iedereen bij de les houdt. Een optreden van haar is net zo goed een niet te missen kans voor liefhebbers van het Franse chanson en jazzy moods als voor de aanhangers van de alternatieve pop. Hunger is in 1983 in Zwitserland geboren. Dat jaartal is tevens de titel van haar jongste studio-cd. Het merendeel van de nummers is in het Engels. En wat is het Duits ineens mooi in haar Walzer für Niemand of het Frans in het Breleske Le Vent Nous Portera. Eigenlijk maakt het niet uit in welke taal ze zingt. Haar stem geeft elk woord een betekenis en samen met de

instrumenten zorgt ze voor een betoverend landschap. Muziek met een grote intensiteit die ze schijnbaar helemaal vanuit zichzelf laag voor laag opbouwt. ,,Muziek maken is iets natuurlijks, het komt zoals het komt. Ik ben daarin niet gecompliceerd, het lijken een soort geluksmomenten waarin iets ontstaat. Hoe zich dat precies afspeelt kan ik eigenlijk niet verklaren.’’ En ook het gebruik van verschillende talen komt haar bijna vanzelfsprekend voor. ,,Door mijn opvoeding, afwisselend in Zwitserland, Engeland en Duitsland, spreek ik verschillende talen en Zwitserse dialecten. Maar als kind besef je nauwelijks dat het om een taal gaat. Veel meer zijn het de klanken die je hoort en die wil je begrijpen. Met muziek kan dat ook zo werken.’’ Sophie Hunger, maandag 30 augustus., Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 22.00 uur. Toegang gratis.


10 ‘Dit stuk kan zijn vleugels „Ook wie niet sterft, wordt geraakt”, zegt de torenwachter in Vlammenstad. Een tweeluik over muizen en soldaten. Judith de Rijke schreef en regisseerde in opdracht van het Zeeland Nazomerfestival dit toneelstuk over het (vergeten) bombardement van 17 mei 1940 op Middelburg. Vlammenstad heeft in de eerste opvoeringsreeks, in mei van dit jaar, al honderden toeschouwers geraakt. Een reprise lijkt niet alleen voor de hand liggend, maar zelfs noodzaak. door Ali Pankow

MIDDELBURG

‘Vlammenstad’, vrijdag 27 augustus, zaterdag 28 augustus en maandag 30 augustus t/m zaterdag 4 september, verzamelen op Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 15.15 (behalve op 27 aug. en 1 en 2 sep.) en 18.15 uur. Prijs: €17,50 (CJP/65+ €15,-)

T

egenstellingen zijn kenmerkend in het werk van theatermaakster Judith de Rijke. Vlammenstad bestaat uit twee monologen. Twee mannen blikken ieder op eigen manier terug op het bombardement op Middelburg. De een, Moon (gespeeld door Adri Overbeeke), doet dat als 15-jarige; de ander, Muis (Bram Kwekkeboom), reconstrueert als 85-jarige de gebeurtenissen van toen. Hij doet dat aan de hand van

cijfers en statistische gegevens. Jong versus oud dus, maar ook hoog (in de torenvoet van de Lange Jan) tegenover laag (de crypte van de Abdij), een ruimte die aan een schuilkelder doet denken. Ook in de tekst verweeft De Rijke mooie tegenstellingen: betrokkenheid en afstand, lichtheid en pijn. Auteur/regisseur en de twee spelers hebben alle drie Zeeuwse roots. Alle drie ook waren zij bij eerdere producties van het ZNF betrokken, in wisse-

lende samenstellingen. Voor De Rijke is het de tweede schrijfopdracht van de festivalorganisatie. Eerder schreef zij Vandaag geen vis (2008), een stuk over een moeder die niet in staat is uiting te geven aan de liefde voor haar zwakzinnige dochter. Opvallend in beide producties is De Rijkes taalgebruik. „Ik zoek naar iets dat dwingt, geen realistische spreektaal. Schrijven, spreken vanuit een beperking, een kader waarbinnen heel veel moet. Maar binnen het kleine kader dat overblijft, krijgen de spelers dan juist heel veel ruimte. Vergelijk het met Glenn Gould die Bach speelt. De compositie ligt vast, maar door zijn heel eigen interpretatie onderscheidde Gould zich toch heel specifiek”, legt De Rijke uit. Bij het schrijven moet zij heel erg in de personages kunnen geloven. Die moet zij horen praten. „Het is een kwestie van gewoon schrijven wat je zeggen wilt. Ik ben er niet op uit mooie zinnen te maken. Bij het schrijven van Vlammenstad heb ik me steeds afgevraagd hoe deze twee mensen hun verhaal over het gebeuren zouden vertellen.” De oudere mensen die De Rijke in het kader van haar research sprak over hun persoonlijke herinneringen aan het bombardement, toonden zich tijdens de première geraakt. ,,Ik vond het heel bijzonder dat die getuigende mensen erbij waren. Dat maakte het wel heel speciaal. Specifiek de mensen voor wie een stuk geschreven is, dreigen juist bij een première wel eens wat buiten beeld te raken’’, zegt De Rijke. Het hernemen van een voorstelling beschouwt zij als een mooie uitdaging. ,,Ik ga niet naar aanleiding van recensies of reacties van mensen veranderingen aanbrengen. Een voorstelling groeit gewoon altijd in de loop van een opvoeringsreeks, is in elk geval steeds in beweging. Dat is ook het leuke. De repetitietijd voor de première is een heel compacte periode, waarin je soms erg worstelt met iets. Na de pre-

mière kun je de voorstelling weer wat lichter gaan benaderen, treedt er een versoepeling in. Dat is niet een kwestie van alleen maar herhalen, maar dan durf je ook stappen te zetten om het geheel naar een hoger niveau te tillen.’’ De Rijke heeft Overbeeke en Kwekkeboom na afloop van de eerste reeks opvoeringen geen advies of opdracht meegegeven. ,,Nee, laat ze maar gewoon lekker uitrusten. Hun tekstkennis houden ze zelf wel paraat.’’ ,,Wij repeteren deze keer maar drie dagen. Dat is kort en het moet dus scherp gebeuren. Het leuke is dat we niet meer helemaal terug hoeven naar het begin. In feite kunnen we vooral werken aan vorm en ritme. De psychologische onderbouwing en de doorgronding liggen er al. Wij kunnen ons bezighouden met de grote dingen en heel creatief bezig zijn’’, licht De Rijke toe. Zij kan eerdere toeschouwers zeker aanraden Vlammenstad tijdens het Nazomerfestival nogmaals te komen bekijken. ,,Er zitten zoveel lagen in het stuk. Bovendien hebben we tijdens de eerste reeks vaak ook voor scholieren gespeeld en dat bepaalde soms de atmosfeer van de opvoering. Ik vind dat de voorstelling zijn vleugels al heel aardig had uitgeslagen, maar wellicht wordt het bereik in de tweede reeks nog breder. Wie weet welke stappen we nog gaan zetten.’’

Moke valt op door muziek én door uiterlijk door Rolf Bosboom

Z

Moke

foto Govert de Roos

e weten de weg naar Zeeland inmiddels moeiteloos te vinden. Na recente optredens op Vestrock in Hulst, Klomppop in Ovezande en in ’t Beest in Goes mag Moke nu op de mooiste concertlocatie van Nederland spelen: het Abdijplein in Middelburg. In Goes omschreef gitarist Phil Tilli Zeeuwen als ‘een mooi volk’. ,,Moke houdt van Zeeland.” De groep bestaat naast Tilli uit Felix Maginn (zang, gitaar), Marcin Felis (bas), Rob Klerkx (drums) en Eddy Steeneken (toetsen), die allemaal ervaring hebben opgedaan in andere bands. Als Moke maakten ze enkele jaren geleden een opmerkelijke entree in de Nederlandse popmuziek. Met hun keurige kleding, bedacht-nonchalante coiffures en Orange-versterkers vielen ze alleen al door hun uiterlijk op, maar hun op de britpop-leest geschoeide muziek trok zeker ook de aandacht. Dat het kwin-

tet een seizoen lang regelmatig te zien was in De Wereld Draait Door, zorgde meteen voor grote naamsbekendheid. Het debuutalbum Shorland (2007) maakte de verwachtingen waar, met sterke nummers zoals Last chance, Here comes the summer en This plan. Een jaar geleden verscheen de opvolger: The long and dangerous sea, met hoesfoto’s van Anton Corbijn. Voorbode was de single Switch. Moke koos er bewust voor een andersoortige plaat te maken dan Shorland. De arrangementen zijn rijker geworden, inclusief de inzet van strijkers. Het accent ligt ook meer op het toetsenwerk van Eddy Steeneken en iets minder op de gitaarpartijen van Tilli en Maginn. Opnieuw trekt de groep er volle zalen mee en is Moke een van de meestgevraagde bands op festivals. Moke, woensdag 1 september, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,(CJP/65+ €12,50).


zaterdag 21 augustus 2010

11

nog wel breder uitslaan’

‘Vlammenstad’ als inspiratiebron

Z Bram Kwekkeboom (Muis) blikt in Vlammenstad terug op het bombardement op Middelburg. foto Lex de Meester

es beeldend kunstenaars maken deze zomer ieder in één week tijd een wandschildering of een installatie bij het Centrum voor Beeldende Kunst Zeeland aan de Balans in Middelburg. De toneelproductie Vlammenstad, die te zien is bij het Nazomerfestival, geldt als thema voor dit jaarlijkse zomeratelier van CBK Zeeland. ,,Ik wist niks van dat bombardement op Middelburg aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, maar de voorstelling Vlammenstad heeft mij direct geïnspireerd tot deze tekening’’, zegt Petra van Noort (29), verwijzend naar de rondlopende muur in het midden van de ruimte. Het is een blikvanger recht tegenover de ingang. Van Noort is een van de zes deelnemers aan het CBK-zomeratelier én winnares van de CBK Rotterdam Stimuleringprijs 2010. Haar tekening vereist geen zoektocht naar bedoelingen. De toeschouwer wordt direct geconfronteerd met een aanklacht tegen oorlogen die het leven van kinderen verpesten. Zo wil de maakster het ook graag. ,,Als je het te moeilijk maakt, begrijpt immers niemand wat je wilt zeggen.’’ Van Noort geeft commentaar op maatschappelijke vraagstukken. Zij noemt zichzelf geen activiste, maar komt wel vol overtuiging op voor het lot van groepen die het moeilijk hebben. Recent werk van haar getuigt ook van haar betrokkenheid bij het recht van de dieren. ,,Bij de try-outvoorstelling van Vlammenstad werd ik direct gegrepen door de vormgeving en de locatie. Eén acteur die zijn verhaal doet, dan ontstaat er meteen een wisselwerking. Oorlog ontneemt je het ‘kind zijn’. Met die gedachte heb ik deze muurtekening gemaakt”, licht Van Noort toe.

De andere deelnemende kunstenaars zijn: Coen Vunderink, Morcky (Marco Galmacci), Maarten Overdijk, Trinette Ledelay en Sela. Hun werk is t/m 17 september te zien bij CBK Zeeland, Balans 4, Middelburg, ma. t/m vrij. 9.00-17.00 uur en op de eerste zondag van de maand van 13.00 tot 17.00 uur. Iedere opvoering van ‘Vlammenstad’ begint bij de tentoonsteling, zodat de bezoekers ook de werken van het Zomeratelier zien.

Oude mijnstad Bonanza is wereld in het klein door Rolf Bosboom

H

Scène uit Bonanza.

et Vlaamse theatergezelschap Berlin doet opnieuw het Nazomerfestival aan. Vorig jaar was op het Abdijplein Moscow te zien. Dit jaar gaat het om Bonanza, ook onderdeel van de stedencyclus Holoceen. Berlin begon in 2003 met Holoceen. Bart Baele, Yves Degryse en Caroline Rochlitz - de kern van de groep - verdiepten zich grondig in bijzondere steden en maakten daar een portret van, met film als basis. Jerusalem was het eerste resultaat, gevolgd door Iqaluit, over de hoofdstad van de Inuit in het noorden van Canada. Bonanza, vertoond op vijf filmschermen en een maquette en begeleid door muziek van Peter Van Laerhoven, schetst een beeld van wat officieel de kleinste stad in de Amerikaanse staat Colorado is. Het is een verlaten mijnstad, die ooit 6000 inwoners, tientallen saloons en di-

verse dansgelegenheden telde. Nu zijn er nog slechts vijf bewoonde huizen, met in totaal zeven mensen. De stad is de wereld in het klein, volgens de bewoners. Een micropool, zo noemt Berlin Bonanza dan ook. De burgemeester is Joan, die de stad wil beschermen tegen het oudere koppel Ed en Gail, dat opnieuw in de gemeenteraad probeert te komen. Het duo heeft ruzie met iedereen, behalve met Mary (die tegen betaling spiritueel advies via de telefoon verstrekt) en priester Richard, die drie dagen per week in de stad verblijft. Dan zijn er nog Mark, die een panische angst voor Mary heeft, en de dames Darva en Shikiah, die zich ontplooien als metafysische coach. Berlin met ‘Bonanza’, woensdag 1 t/m zaterdag 4 september. Verzamelen op Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 16.00 en 19.00 uur, woensdag 1 september alleen om 19.00 uur. Prijs: €14,50 (CJP/65+ €12,-).


zaterdag 21 augustus 2010

12 Huisjes laten ervaren wat locatietheater is

T

ijdens het Nazomerfestival is op het Abdijplein in Middelburg, het festivalhart, de tentoonstelling Ergens & Overal te zien. Vormgever en theatermaker Theun Mosk toont in deze expositie - die langs bekende Nederlandse theaterfestivals reist - historie en toekomst van het locatietheater, waarvan het Nazomerfestival een van de exponenten is. Ergens & Overal bestaat uit een terrein met huisjes, ingericht met beelden en geluiden van bijzondere theatervoorstellingen op locatie. Een van de huisjes is gewijd aan het jubilerende Nazomerfestival. In de centrale ruimte biedt Mosk inzicht in de drijfveren van de makers ervan. De expositie dient vrijdag 27 augustus tevens als decor voor een publiek debat over locatietheater. Panelleden zijn actrice Chris Thys (De Misantroop), regisseur Judith de Rijke (Vlammenstad) en Alex Mallems, artistiek leider van het festival. Gespreksleider is theatercriticus Hein Jansen. Het debat begint om 16.00 uur.

Dans in de binnenstad De Middelburgse binnenstad is zaterdagmiddag 28 augustus het toneel van diverse korte en soms onverwachte dansvoorstellingen. Op diverse openluchtlocaties treden Station Zuid (het danshuis voor de zuidelijke provincies), Vloeistof en Tragic op. Ook is er een dansvoorstelling op een geheime plaats in het centrum. Deze duurt 25 minuten en wordt tussen 12.00 en 17.00 uur negen keer opgevoerd. Per voorstelling is er plaats voor slechts vijf toeschouwers. Aanmelden kan via amke@theaterzeelandia.nl.

Vanwege het jubileum van het Nazomerfestival wordt dinsdag 24 augustus bij de opening van de 10e editie het boek Het landschap in de hoofdrol gepresenteerd. Daarin wordt teruggeblikt op de afgelopen jaren, met tekst van Marjon Sarneel en foto’s van Lex de Meester. Het boek, uitgegeven door De Drvkkery, kost €24,50. Vanaf 2001 maakte het festival naam met tientallen eigen locatievoorstellingen, met vele hoogtepunten zoals - van links naar rechts op de foto’s - Coupure (2002), Tasso (2005), Der fliegende Holländer (2006) en Onder het melkwoud (2009). foto’s Lex de Meester

13 Praktische informatie

PROGRAMMA NAZOMERFESTIVAL 2010 ZNF 2010 Locatietheater

maandag 23 aug.

Misantroop | Oostkapelle Eindspel | Vlissingen Autopsie / LOD Brouwershaven Vlammenstad middagvoorst. Middelburg Vlammenstad avondvoorst. Middelburg

try-out

dinsdag 24 aug.

woensdag donderdag 25 aug. 26 aug.

prem. 20.15 20.15 try-out prem. 20.30

20.15 20.30 prem. 20.30

vrijdag 27 aug.

zaterdag 28 aug.

20.15 22.00 20.30

20.15 22.00 20.30 15.15 18.15

18.15

FESTIVALHART Abdijplein Middelburg Alain Clark Berlin

zondag 29 aug.

maandag 30 aug.

dinsdag 31 aug.

15.15 18.15

20.15 20.30 20.30 15.15 18.15

woensdag donderdag 1 sept. 2 sept. 20.15 20.30 20.30 18.15

15.15 18.15

15.15 18.15

16.00 19.00

16.00 19.00

16.00 19.00

21.00 21.00 16.00 19.00 14.00 16.00 20.00 16.00 19.00 22.30

DJ Eefje Ergens en Overal | tentoonstelling Freek de Jonge Het geluidhuis | Literatuur 6+ Het geluidhuis | Literatuur 16+ In Soweto | docufilm Nazomerzingen Moke Nazomertafel | talkshow PopAanZee Picknick Roosevelt Academy klassiek Roosevelt Academy pop Sophie Hunger Stevie Ann Zotte zeehonde | kinderconcert

voorstelling

16.00 19.00

16.00 19.00

16.00 19.00

14.00 16.00 20.00 20.00 20.00 20.00 16.00 16.00 16.00 19.00 19.00 19.00 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 21.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 21.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 17.00 19.00 15.00 21.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 12.00 16.00 18.00 22.00 21.00 15.00

Danstheater Aya | Strings De Gemeenschap | Jij en ik

locatievoorstelling

20.15 20.30

21.00

Danstheater Aya | Moestuin

Kinderen worden niet vergeten bij het Nazomerfestival. Behalve de kleutervoorstelling Moestuin van danstheater Aya (zie pagina 6) is in de Abdij in Middelburg van 28 augustus t/m 4 september dagelijks (behalve 29 augustus) tussen 16.00 en 18.00 uur een hoorspel van Het Geluidshuis te beluisteren, gebaseerd op bekende sprookjes. Op woensdag 1 september verzorgt het kwartet Te Zotte Zeehonde een kinderconcert op het Abdijplein, waarbij vooral veel te lachen valt. Dat optreden begint om 15.00 uur.

20.15 20.30

21.00

Brigitte Kaandorp + Cor Bakker Brussels Jazz Orchestra Daan DAAU Dansconcert Terra

Hoorspel en kinderconcert

18.15

zaterdag 4 sept.

21.00 19.00

foto Anna van Kooij

20.15 20.30 20.30

vrijdag 3 sept.

muziek

jeugd

overig

KAARTVERKOOP Kaarten voor het festival zijn online te reserveren via www.nazomerfestival.nl of telefonisch via 0900-3300033 (ma t/m vr 11-16 uur). Kaarten dienen binnen 14 dagen te worden afgehaald, maar kunnen ook worden toegestuurd tegen betaling van vier euro administratie- en verzendkosten. Toegangskaarten zijn verder te koop via: 쐌 Stadsschouwburg Middelburg, Molenwater 99 in Middelburg (ma t/m vr, 11-16 uur). 쐌 Theater de Mythe, Bleekveld 1 in Goes (ma t/m vr, 11-16 uur). 쐌 De Drvkkery, Markt 51 in Middelburg. 쐌 Bij de locatievoorstellingen vanaf een uur voor aanvang ter plaatse. De locatievoorstellingen kunnen ook als arrangement worden geboekt, inclusief toegang tot het Zeeuws Museum, een driegangenmenu en busvervoer vanaf het Abdijplein naar de locatie en terug. Zie voor meer informatie en prijzen: www.nazomerfestival.nl. Een passe-partout voor het programma op het Abdijplein kost €60,VERKEER Raadpleeg voor routes naar de diverse locaties www.nazomerfestival.nl. Deze zijn bovendien bewegwijzerd. Bij De Misantroop in Oostkapelle is er géén parkeergelegenheid.

BUSVERVOER Voor 5 euro kunt u vanaf het Abdijplein in Middelburg (opstapplaats aan de Balans) met de bus naar de locatievoorstellingen en terug. Bustickets dienen gelijk met het boeken van de voorstelling gereserveerd te worden. Bij De Misantroop is het busvervoer al verwerkt in de ticketprijs. Vertrektijden: Autopsie van een gebroken hart om 19.30 uur, De Misantroop om 19.45 uur (ook vertrek bij Hotel Zuiderduin in Zoutelande) en Eindspel om 20.00 uur. Vanaf het busstation Terneuzen rijdt tijdens het festival (m.u.v. 29 en 30 augustus) een gratis bus naar het Abdijplein in Middelburg. Vooraf reserveren is noodzakelijk. Bij onvoldoende belangstelling (minder dan 8 personen) rijdt de bus niet. ETEN EN DRINKEN Het festivalcafé op het Abdijplein is vanaf vrijdag 27 augustus elke dag open van 16.00 tot 24.00 uur (op zondag 29 augustus vanaf 12.00 uur en op woensdag 2 september vanaf 14.00 uur). Het café van het Zeeuws Museum aan het Abdijplein is tijdens het festival geopend van 11.00 tot 19.00 uur. Café-restaurant De Vriendschap aan de Markt in Middelburg serveert een speciaal Nazomerfestival-menu.

www.pzc.nl Twitter mee over het Nazomerfestival, door hashtag #znf te gebruiken

Volg het festival via www.pzc.nl/nazomerfestival Op de website van de PZC zijn onder meer een dagelijks videojournaal, interviews, recensies, verslagen, foto’s, het laatste nieuws en het weblog van festivaldirecteur Henk Schoute te vinden.

Stem mee Bezoekers van het festival kunnen na afloop van de voorstellingen en concerten hun oordeel kenbaar maken via een PZC-stemformulier. De publieksscore is terug te vinden op www.pzc.nl/nazomerfestival. Wie op de site zijn mening achterlaat, maakt kans op een passe-partout voor het festivalhart in 2011. Bezoek ook de PZC-container op het Abdijplein in Middelburg


zaterdag 21 augustus 2010

12 Huisjes laten ervaren wat locatietheater is

T

ijdens het Nazomerfestival is op het Abdijplein in Middelburg, het festivalhart, de tentoonstelling Ergens & Overal te zien. Vormgever en theatermaker Theun Mosk toont in deze expositie - die langs bekende Nederlandse theaterfestivals reist - historie en toekomst van het locatietheater, waarvan het Nazomerfestival een van de exponenten is. Ergens & Overal bestaat uit een terrein met huisjes, ingericht met beelden en geluiden van bijzondere theatervoorstellingen op locatie. Een van de huisjes is gewijd aan het jubilerende Nazomerfestival. In de centrale ruimte biedt Mosk inzicht in de drijfveren van de makers ervan. De expositie dient vrijdag 27 augustus tevens als decor voor een publiek debat over locatietheater. Panelleden zijn actrice Chris Thys (De Misantroop), regisseur Judith de Rijke (Vlammenstad) en Alex Mallems, artistiek leider van het festival. Gespreksleider is theatercriticus Hein Jansen. Het debat begint om 16.00 uur.

Dans in de binnenstad De Middelburgse binnenstad is zaterdagmiddag 28 augustus het toneel van diverse korte en soms onverwachte dansvoorstellingen. Op diverse openluchtlocaties treden Station Zuid (het danshuis voor de zuidelijke provincies), Vloeistof en Tragic op. Ook is er een dansvoorstelling op een geheime plaats in het centrum. Deze duurt 25 minuten en wordt tussen 12.00 en 17.00 uur negen keer opgevoerd. Per voorstelling is er plaats voor slechts vijf toeschouwers. Aanmelden kan via amke@theaterzeelandia.nl.

Vanwege het jubileum van het Nazomerfestival wordt dinsdag 24 augustus bij de opening van de 10e editie het boek Het landschap in de hoofdrol gepresenteerd. Daarin wordt teruggeblikt op de afgelopen jaren, met tekst van Marjon Sarneel en foto’s van Lex de Meester. Het boek, uitgegeven door De Drvkkery, kost €24,50. Vanaf 2001 maakte het festival naam met tientallen eigen locatievoorstellingen, met vele hoogtepunten zoals - van links naar rechts op de foto’s - Coupure (2002), Tasso (2005), Der fliegende Holländer (2006) en Onder het melkwoud (2009). foto’s Lex de Meester

13 Praktische informatie

PROGRAMMA NAZOMERFESTIVAL 2010 ZNF 2010 Locatietheater

maandag 23 aug.

Misantroop | Oostkapelle Eindspel | Vlissingen Autopsie / LOD Brouwershaven Vlammenstad middagvoorst. Middelburg Vlammenstad avondvoorst. Middelburg

try-out

dinsdag 24 aug.

woensdag donderdag 25 aug. 26 aug.

prem. 20.15 20.15 try-out prem. 20.30

20.15 20.30 prem. 20.30

vrijdag 27 aug.

zaterdag 28 aug.

20.15 22.00 20.30

20.15 22.00 20.30 15.15 18.15

18.15

FESTIVALHART Abdijplein Middelburg Alain Clark Berlin

zondag 29 aug.

maandag 30 aug.

dinsdag 31 aug.

15.15 18.15

20.15 20.30 20.30 15.15 18.15

woensdag donderdag 1 sept. 2 sept. 20.15 20.30 20.30 18.15

15.15 18.15

15.15 18.15

16.00 19.00

16.00 19.00

16.00 19.00

21.00 21.00 16.00 19.00 14.00 16.00 20.00 16.00 19.00 22.30

DJ Eefje Ergens en Overal | tentoonstelling Freek de Jonge Het geluidhuis | Literatuur 6+ Het geluidhuis | Literatuur 16+ In Soweto | docufilm Nazomerzingen Moke Nazomertafel | talkshow PopAanZee Picknick Roosevelt Academy klassiek Roosevelt Academy pop Sophie Hunger Stevie Ann Zotte zeehonde | kinderconcert

voorstelling

16.00 19.00

16.00 19.00

16.00 19.00

14.00 16.00 20.00 20.00 20.00 20.00 16.00 16.00 16.00 19.00 19.00 19.00 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 22.30 21.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 14.00-24.00 21.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 16.00-18.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 19.00-21.00 17.00 19.00 15.00 21.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 16.00-17.00 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 20.30 12.00 16.00 18.00 22.00 21.00 15.00

Danstheater Aya | Strings De Gemeenschap | Jij en ik

locatievoorstelling

20.15 20.30

21.00

Danstheater Aya | Moestuin

Kinderen worden niet vergeten bij het Nazomerfestival. Behalve de kleutervoorstelling Moestuin van danstheater Aya (zie pagina 6) is in de Abdij in Middelburg van 28 augustus t/m 4 september dagelijks (behalve 29 augustus) tussen 16.00 en 18.00 uur een hoorspel van Het Geluidshuis te beluisteren, gebaseerd op bekende sprookjes. Op woensdag 1 september verzorgt het kwartet Te Zotte Zeehonde een kinderconcert op het Abdijplein, waarbij vooral veel te lachen valt. Dat optreden begint om 15.00 uur.

20.15 20.30

21.00

Brigitte Kaandorp + Cor Bakker Brussels Jazz Orchestra Daan DAAU Dansconcert Terra

Hoorspel en kinderconcert

18.15

zaterdag 4 sept.

21.00 19.00

foto Anna van Kooij

20.15 20.30 20.30

vrijdag 3 sept.

muziek

jeugd

overig

KAARTVERKOOP Kaarten voor het festival zijn online te reserveren via www.nazomerfestival.nl of telefonisch via 0900-3300033 (ma t/m vr 11-16 uur). Kaarten dienen binnen 14 dagen te worden afgehaald, maar kunnen ook worden toegestuurd tegen betaling van vier euro administratie- en verzendkosten. Toegangskaarten zijn verder te koop via: 쐌 Stadsschouwburg Middelburg, Molenwater 99 in Middelburg (ma t/m vr, 11-16 uur). 쐌 Theater de Mythe, Bleekveld 1 in Goes (ma t/m vr, 11-16 uur). 쐌 De Drvkkery, Markt 51 in Middelburg. 쐌 Bij de locatievoorstellingen vanaf een uur voor aanvang ter plaatse. De locatievoorstellingen kunnen ook als arrangement worden geboekt, inclusief toegang tot het Zeeuws Museum, een driegangenmenu en busvervoer vanaf het Abdijplein naar de locatie en terug. Zie voor meer informatie en prijzen: www.nazomerfestival.nl. Een passe-partout voor het programma op het Abdijplein kost €60,VERKEER Raadpleeg voor routes naar de diverse locaties www.nazomerfestival.nl. Deze zijn bovendien bewegwijzerd. Bij De Misantroop in Oostkapelle is er géén parkeergelegenheid.

BUSVERVOER Voor 5 euro kunt u vanaf het Abdijplein in Middelburg (opstapplaats aan de Balans) met de bus naar de locatievoorstellingen en terug. Bustickets dienen gelijk met het boeken van de voorstelling gereserveerd te worden. Bij De Misantroop is het busvervoer al verwerkt in de ticketprijs. Vertrektijden: Autopsie van een gebroken hart om 19.30 uur, De Misantroop om 19.45 uur (ook vertrek bij Hotel Zuiderduin in Zoutelande) en Eindspel om 20.00 uur. Vanaf het busstation Terneuzen rijdt tijdens het festival (m.u.v. 29 en 30 augustus) een gratis bus naar het Abdijplein in Middelburg. Vooraf reserveren is noodzakelijk. Bij onvoldoende belangstelling (minder dan 8 personen) rijdt de bus niet. ETEN EN DRINKEN Het festivalcafé op het Abdijplein is vanaf vrijdag 27 augustus elke dag open van 16.00 tot 24.00 uur (op zondag 29 augustus vanaf 12.00 uur en op woensdag 2 september vanaf 14.00 uur). Het café van het Zeeuws Museum aan het Abdijplein is tijdens het festival geopend van 11.00 tot 19.00 uur. Café-restaurant De Vriendschap aan de Markt in Middelburg serveert een speciaal Nazomerfestival-menu.

www.pzc.nl Twitter mee over het Nazomerfestival, door hashtag #znf te gebruiken

Volg het festival via www.pzc.nl/nazomerfestival Op de website van de PZC zijn onder meer een dagelijks videojournaal, interviews, recensies, verslagen, foto’s, het laatste nieuws en het weblog van festivaldirecteur Henk Schoute te vinden.

Stem mee Bezoekers van het festival kunnen na afloop van de voorstellingen en concerten hun oordeel kenbaar maken via een PZC-stemformulier. De publieksscore is terug te vinden op www.pzc.nl/nazomerfestival. Wie op de site zijn mening achterlaat, maakt kans op een passe-partout voor het festivalhart in 2011. Bezoek ook de PZC-container op het Abdijplein in Middelburg


EXPOSITIE v.a. vrijdag 3 september 2010 eum in het Watersnoodmus

Watersnood-

de schetsen voorstudies ideeën presentaties

e

voorstellen foto’s werktekeningen modellen miniaturen van ten watersnoodmonumen

ep van Riessen

e Verdronkenen’ van Mi

erk ‘D rond het grote kunstw

boek: Introductie van het ‘Monumenten van de ’ watersnoodramp 1953

300

pagina’s over alle enten herdenkingsmonum s en slachtoffer

film, theater en literatuur

Weg van de Buitenlandse Pers 5 4305 RJ OUWERKERK www.watersnoodmuseum.nl

VAN HOORNE THEATERPRODUCTIES PRESENTEERT

I Compani dinsdag 14 september 21.15 uur live passionele filmmuziek

FILIP BOLLUYT MARCEL SMID BEN CRAMER MARLEEN VAN DER LOO JOKE DE KRUIJF DICK SCHAAR E.A.

The Nightwriters donderdag 16 september 20.45 uur een dollemansrit in de literaire achtbaan

FOTOGRAFIE: NICK VAN ORMONDT

Voice Male vrijdag 17 september 21.15 uur verrassend veelzijdig zonder instrumenten Kaarten kopen en meer info: www.filmbythesea.nl Film, literatuur, workshops, cursussen, muziek en theater. Het volledige programma van Film by the Sea staat online vanaf 1 september 2010.

Film by the Sea 10 t/m 19 september 2010 www.ſilmbythesea.nl

VERHAAL TIJDENS De Watersnoodramp ‘HETEENAANGRIJPENDE ALLES VERWOESTENDE RAMP’

WERELD PREMIERE 1 FEBRUARI 2011 STADSSCHOUWBURG MIDDELBURG WWW.1953DEMUSICAL.NL RESERVEER NU VOOR DE BESTE PLAATSEN!

1953 De Musical wordt mede mogelijk gemaakt door:


zaterdag 21 augustus 2010

15

Aan samenwerking geen gebrek Na 2001, 2002 én 2004 maakt het Brussels Jazz Orchestra dit jaar opnieuw zijn opwachting op het Abdijplein in Middelburg. Het speelt de Nederlandse première van een dubbelprogramma met twee topsolisten: de Zuid-Afrikaanse zangeres Tutu Puoane en trompettist Bert Joris. door Mischa Beckers

I

n 1993 hield de BRT Big Band op te bestaan en verdween prompt de mogelijkheid om dit genre muziek op hoog niveau uit te voeren. Daarom richtten Frank Vaganée, Serge Plume en Marc Godfroid in 1993 een nieuwe, professionele big band op: The Brussels Jazz Orchestra (BJO). Opnames en uitvoeringen van dit gezelschap stonden meteen (inter)nationaal hoog aangeschreven. Dat blijkt wel uit de immense lijst samenwerkingen, waaronder die met Philip Catheri-

ne, Toots Thielemans, Richard Galliano, Maria Schneider en Lee Konitz. Op het Abdijplein in Middelburg brengt het orkest samen met zangeres Tutu Puoane een tribute aan een van Zuid-Afrika’s grootste artiesten: zangeres Miriam Makeba. ,,We lieten twaalf van haar stukken bewerken door musici uit het orkest of musici die er dicht bij staan”, vertelt Frank Vaganée, artistiek leider, saxofonist en fluitist van het jazzgezelschap ,,We behielden de melodieën, maar wat de arran-

gementen betreft werd het laken naar BJO toegetrokken, met de nodige soli en tutti’s en vocale features.” Het resultaat: lichtvoetige en sensuele bigband-uitvoeringen. In Middelburg speelt BJO ook met trompettist Bert Joris, met wie het negen jaar geleden het album The Music of Bert Joris opnam. Onlangs kwam Signs and Signatures uit. ,,Het is een vervolg op The Music of. Het zijn nieuwe composities of nieuwe arrangementen op stukken die Bert reeds speelde in kleinere formaties. Je kan zeggen dat de muziek geëvolueerd is.” Middelburg heeft de Nederlandse première van dit nieuwe album. Joris schrijft veel in opdracht voor BJO. ,,Kwaliteit is gegarandeerd. Al zijn werk heeft het Bert Joris-stempel en is meteen herkenbaar als dusdanig. Het enige verschil is dat er bij zijn eigen werk altijd plaats is voor blues, of een bluesy noot.” Signs and Signatures bestaat uit de beste versies die het BJO samen met de trom-

pettist vertolkte tijdens twee concerten in Flagey te Brussel. Flagey was tot vijftien jaar geleden het omroepgebouw van RTBF en VRT. Orkesten resideerden in de oorspronkelijke studio’s en namen er op. Daarbij kon een flink aantal mensen aanwezig zijn. Die studio’s zijn nu concertzalen. ,,We speelden tijdens elk concert elke compositie één keer. Daarna maakten we keuzes. Het werd dus een heuse live-cd.” BJO gaat de laatste week van oktober naar New York om te resideren met pianist Kenny Werner. ,,Werner werkte een volledig nieuw repertoire uit. Dat vertolken we samen. Na deze concertreeks spelen we hetzelfde programma op 6 december in het Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam. Op 7 en 8 december gaan we de studio in om dit programma te vereeuwigen op cd. De releasedatum is nog niet bekend.” Aan samenwerking heeft BJO geen gebrek. Aankomende projecten zijn Ten Years Ago met Richard Galliano, Requiem van Nils Lindbergh (die jazz combineerde met Zweedse folk en Gregoriaanse harmonieën) en VS the big white screen, waarbij het orkest stille film muzikaal ondersteunt. ,,In februari 2011 is ook nog de première van een nieuw programma met vocalisten David Linx en Maria Joao, A different Porgy, another Bess, geïnspireerd op de Gershwin-opera Porgy and Bess. Onze versie bestaat uit arrangementen op bekende maar ook minder bekende melodieën uit de opera. We repeteren eind deze zomer en nemen op in september. Deze cd komt in het voorjaar van 2011 uit.” Vanaf januari zet BJO ook de reeks voort met ’t Arsenaal: een kunstoverschrijdend theaterproject op teksten van Michael De Cock en composities van Vaganée. Geen sinecure om de muzikanten van het orkest, die veelal in diverse ensembles spelen, te mobiliseren. ,,Dat valt goed mee. Onze musici proberen zo veel als mogelijk prioriteit te geven aan BJO. Zolang de artistieke uitdaging gegarandeerd blijft, varieert de orkestbezetting minimaal.” Brussels Jazz Orchestra samen met Tutu Puoane (zang) en Bert Joris (trompet), zaterdag 28 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,- (CJP/65+ €12,50)

Het Brussels Jazz Orchestra samen met trompettist Bert Joris.

Meezingen met een knipoog naar de musical door Ali Pankow

M

Maike Boerdam

foto Roy Beusker

aike Boerdam heeft direct een vrije dag gevraagd bij Joop van den Ende Musicalproducties voor haar optreden in Mary Poppins, toen ZNF-directeur Henk Schoute haar uitnodigde zondag 29 augustus het Zeeland Nazomerzingen te komen leiden, samen met pianist Cor Bakker en met begeleiding van een swingende bigband. Op die dag vertolkt een vervangster dus de rol van Winifred Banks in Mary Poppins. „Ik was verbaasd die uitnodiging van Henk te ontvangen, maar ik vond het meteen ook zó leuk. Bovendien daar zeg je natuurlijk geen ‘nee’ tegen: samen met Cor Bakker op zo’n groot podium op dat mooie Abdijplein voor zoveel mensen te

mogen optreden. Het lijkt me geweldig”, zegt Boerdam. Deze uit Sluis afkomstige internationale musicalster benadrukte eerder dit jaar in een interview in deze krant: „Je mag nooit verloochenen waar je vandaan komt.” Zij vertoeft regelmatig nog graag in Zeeland en het Nazomerzingen trekt haar enorm. „Nee, ik heb nooit eerdere edities meegemaakt”, moet ze erkennen, maar dat hoeft volgens haar geen enkel probleem te zijn. Boerdam heeft samen met Cor Bakker een repertoire samengesteld dat het publiek voor het overgrote deel spontaan kan meezingen. „Daarnaast zitten er een paar luisterliedjes tussen. Zoals het nummer Grow into light, dat ik zelf heb geschreven. De meeste meezingnummers hebben we zo uitgezocht dat zij een knip-

oog bieden naar het musicalrepertoire”, vertelt Boerdam. Zo verheugt ze zich bijvoorbeeld zeer op een medley van Annie M. G. Schmidt-liedjes uit de serie Ja zuster, nee zuster. „Verder is er een Willeke Alberti-medley en zingen we een nummer als You never walk alone. De meeste mensen kennen dat natuurlijk, maar weten niet dat het uit een musical afkomstig is. Een heel oude musical, dat wel. De titel daarvan is Carousel.” Van masssaal samen zingen kan, volgens Boerdam, een geweldige bindende kracht uitgaan. Dat herinnert zij zich nog wel van de koren waarin zij zelf destijds heeft gezongen. Nazomerzingen, zondag 29 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 15.00 uur. Toegang gratis


goedwonen straks

WinKeL in MiddeLBURg

in ’t Veersch Palet, Veersche Poort 67 ruime appartementen www.deveerschepoort.nl

en MaaK KanS Op 2 gRatiS KaaRten

VOOR BRigitte KaandORp

10e editie www.woongoed.nl Buitenruststraat 235 4330 GC Middelburg 0118 691700

Een serie ‘Leading Ladies’ met o.m. Heather Nova en Sabrina Starke, een serie bijzondere levensverhalen, een serie ‘Vooruitstrevend’ met de hitmusical ‘Rocky over the Rainbow’, de knotsgekke Broadwaymusical ‘Urinetown’, een serie Meesterschrijvers’ met stukken van Shakespeare, Reve, Bordewijk, Mulisch, Strijaards en Tjechov en een serie ‘Het Zuidelijk Toneel’.

24 aug t/m 4 sept www.nazomerfestival.nl

22 SUPERLEUKE THEATERSERIES MET HOGE KORTINGEN TOT 40%!!

DE MEEST VERRASSENDE BLIND DATES VAN NEDERLAND

Verder hebben wij de meest verrassende Blind Dates, is er speciale aandacht voor de luxeproblemen van de moderne vrouw, sekseverschillen en de ultieme kus. Stadsschouwburg Middelburg Theater de Mythe Goes Podium ‘t Beest Goes

Ook serie et de ‘Zeelandia’ m eeuwse topstukken Z oie Anna Vrouwen, Mo e. en Zwieg Still Sandplay-arts.nl - foto: Edland Man

INFORMATIE/KAARTVERKOOP WWW.THEATERVERKOOPZEELAND.NL OF 0900-3300033


zaterdag 21 augustus 2010

17

Bolstertje, bolstertje, waar zit je pit? Theatergezelschap De Gemeenschap speelt Jij en ik. Het is een muzikale voorstelling met een absolute hoofdrol voor Bill van Dijk, de man die vergroeid is met het fenomeen musical. Een verkorte versie van de voorstelling was begin deze maand te zien op De Parade in Amsterdam.

door heb ik tijd om jouw coach te zijn.’ ‘Ik weet wat leven is, ik heb een dikke huid ontwikkeld, vooral dankzij mijn Eurovisie Songfestival-ervaring.’ Zijn pupil lijkt er na zoveel bombast de brui aan te geven. Zilver realiseert zich maar al te goed dat hij uitverkoren is omdat hij het marketingtechnisch goed doet. In principe zouden alle huisvrouwen in Europa zijn blonde hoofdje in hun armen moeten sluiten. Uiteindelijk brengt de komst van de boven de mannen uittorenende achtergrondzangeres Dandelia - Reineke Jonker - weer een beetje vrede. Ook zij heeft memorabele teksten voor de zanger in petto: ‘Bolstertje, bolstertje, waar zit je pit?’ ‘Je krijgt nooit een goede oogst als je niet eerst de akker hebt verkend.’ Bill van Dijk kan het tijdens de voorstelling niet laten. ‘Helemaal op eigen kracht toch nog veertiende geworden’, laat hij het publiek weten. In het echt was het dus nog twee plaatsjes minder. Dat Zilvers nummer Jij en ik in de voorstelling uitverkoren wordt, is ook een intern grapje. Het was in 1982 echt het nummer waarmee Bill van Dijk Europa aan zijn voeten probeerde te krijgen.

Strak in het pak, dat hoort bij zijn rol als hij zichzelf speelt. ,,Je hebt hier geen mogelijkheid om klein te spelen’’, zegt hij als het even over het niet aflatende rumoer op het festivalterrein van De Parade gaat. Dat is vermoeiend. De voorstellingen straks in Middelburg, als ze twee keer per dag de langere versie spelen, vergen volgens hem nog meer uithoudingsvermogen. ,,Minstens een uur praten, daarbij nog zingen, het zal een echte tour de force worden.’’ ,,Natuurlijk’’, vervolgt hij, ,,is het echte thema van Jij en ik de strijd tussen oprechtheid en opportunisme. Hoe oprecht kun je zijn? Tijdens onze repetities zag ik een interview met Vader Abraham, die zich een verguisde Beethoven voelde. Dat was helemaal van toepassing op ons stuk.’’ Bill van Dijk zegt heel tevreden te zijn met de kleinere producties, waarin hij de laatste jaren staat. De grote musicals - zoals Les Misérables, Cyrano - hoeven voor hem niet meer. ,,Daar wist je na verloop van tijd echt niet meer met wie je op het podium stond. Wat ik nu doe is een bewuste keuze. Toneel is nieuw voor mij, en daardoor uitdagender.’’

Kijk de zwaluwen zijn weer terug Hebben hun reis achter de rug En de winter gaat op de vlucht Jij komt terug Kijk de perenboom achter ons huis Staat weer in bloei, is weer de bruid En mijn dromen die komen uit Jij komt terug

De Gemeenschap met ‘Jij en ik’: zaterdag 28 t/m dinsdag 31 augustus om 16.00 en 19.00 uur, verzamelen op Abdijplein Middelburg. Prijs: €14,50 (CJP/65+ €12).

door Jan van Damme

J

awel, er staat een confettikanon op het toneel. Twee keer gaat het af. Duizenden glinsterende papierstrookjes dwarrelen neer. Bill van Dijk staat in de wolk alsof elk snippertje papier speciaal voor hem uit de hemel dwarrelt. En zo is het maar net. Bill van Dijk speelt immers Bill van Dijk, een - laten we zeggen - wat oudere, op zijn retour zijnde zanger. Hij is gepokt en gemazeld in de showbizz en heeft de opdracht gekregen de jonge, onervaren zanger Zilver klaar te stomen voor zijn optreden op het Eurovisie Songfestival in Reykjavik. Nu zit het spel deze keer verrassend dicht op de realiteit. Van Dijk - in 1947 geboren in Rotterdam - vertegenwoordigde Nederland in 1982 op het Eurovisie Songfestival in het Engelse Harrogate. Duitse Nicole won toen overweldigend met het nummer Ein bisschen Frieden. Van Dijk kwam met zijn Jij en ik niet verder dan de zestiende plaats. In de voorstelling krijgt de zanger na 28 jaar een herkansing. Deze keer als coach. Hans Zilver, een timide singer-songwriter die Nederland eindelijk weer eens een woordje moet laten meespreken op het internationale podium, kan inderdaad wel een opbeurend adviesje gebruiken. Die heeft Bill van Dijk legio. Overenthousiast probeert hij de steeds meer in zijn coconnetje wegkruipende gitarist klaar te stomen voor het inhoudsloze glamourspektakel. ‘Eigen song eerst. een beetje nationalisme, daar is niks mis mee.’ ‘Jij gaat straks stralen op dat podium. Er is veel verdriet in dit land. Dat ga jij verlichten.’ ‘Ik ga van een kip een kraanvogel maken, dat is mijn taak.’ ‘Je mag blij zijn dat ik even een dipje heb qua publieksrespons. Daar-

Na de finale met confetti en de aankondiging dat er bij de uitgang een cd’tje te koop is, strijkt Bill van Dijk neer op het eerste bankje van de publiekstribune.

Bill van Dijk

Stevie Ann gegroeid als artiest en tekstschrijver door Mischa Beckers

B

Stevie Ann

foto Hans Peter van Velthoven

egin mei kwam Light up uit, na Away from here (2005) en Closer to the heart (2007) het derde album van Stevie Ann. Ze schrijft liedjes met elementen uit country, folk en pop, die door haar rijke stem een eigen, soulvolle draai krijgen. Na een intensieve theatertour staan nu de clubs en festivals op het programma ter promotie van het nieuwe album, maar ook een optreden met haar band - Maarten van Damme (gitaar), Annelie de Vries (toetsen, zang), Eric Coenen (bas) en Arnout Hellofs (drums) - op het Abdijplein in Middelburg tijdens het Zeeland Nazomerfestival. Tijdens het werken aan het album luister-

de Stevie Ann (artiestennaam van Stéphanie Struijk) veel naar artiesten als Jackson Browne, Carole King, Fleetwood Mac en John Mayer. ,,Ik vond het geweldig om even terug te grijpen naar bijvoorbeeld Jackson Browne. Tot vorig jaar kende ik nog niet veel van hem. Nu luisterde ik er intens naar en dat voelt toch als een soort nieuwe ontdekking.” De 24-jarige zangeres staat nog steeds achter de nummers van haar beide vorige albums, maar vind zichzelf zeker gegroeid als artiest en als liedjesschrijver. ,,Tekstueel bijvoorbeeld. Daarbij heb ik veel profijt van mijn verblijven in de Verenigde Staten. Ook als performer bij optredens, want naar mijn gevoel ben ik geen geboren performer. Dat heb ik echt moeten leren.”

Begin juni stond ze in de Heineken Music Hall in Amsterdam nog op het podium samen met de bekende Britse rockband Snow Patrol, op uitnodiging van hun platenmaatschappij, om het nummer Set the fire to the third bar mee te zingen. ,,Ik vind dat een mooi liedje en het zijn toffe gasten. En zo vaak speel ik niet voor 5000 mensen...” Deze ervaring zet wellicht binnenkort nog het een en ander in gang. ,,Misschien doe ik volgend jaar een duet. Samen zingen vind ik vaak leuker dan in mijn eentje. Maar eerst nog even bekijken met wie. In elk geval zit het in de pijplijn.” Stevie Ann, vrijdag 3 september, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,(CJP/65+ €12,50).


Vanaf 1 sept. 2010 ELKE zondag KOOPZONDAG van 12.00 - 17.00 uur.

De grootste woonboulevard van Zeeland met maar liefst 45.000 m2 winkelplezier. • Gratis parkeren & uitstekende bereikbaarheid. • In het seizoen iedere 20 minuten gratis transferiumbus vanuit het centrum van Middelburg. Halte Nieuwe Haven. • Woonboulevard de Mortiere ligt aan de rand van Middelburg, direct aan de A58 - afslag Middelburg (nr 39). • Komt u vanuit het centrum van Middelburg? Volg dan de borden richting A58.

W W W.W O O N B O U L E V A R D D E M O R T I E R E . N L

¤ 24,50 Een boek over het Zeeland Nazomerfestival. Met prachtige foto’s van Lex de Meester in een uitgebreid overzicht van de afgelopen tien edities. Dit boek laat zien dat Zeeland het waard is om verteld te worden. Voor Zeeuwen en theaterliefhebbers! 184 pagina’s, gebonden, ISBN 978-90-70174-47-7 Te koop vanaf 25 augustus in de Drvkkery en het Zeeuws Museumcafé, bij elke boekhandel in Nederland en bij alle kassa’s op locatie tijdens het Zeeland Nazomerfestival Bestellen ook mogelijk via bestel@drukkerijmiddelburg.nl

Markt 51, Middelburg | www.drukkerijmiddelburg.nl


zaterdag 21 augustus 2010

19

‘Ik ben nog uit de tijd van de variatie’ Onlangs bracht Freek de Jonge Van A naar Z uit, zijn eerste studioalbum in 32 jaar, met twaalf even persoonlijke als gevarieerde nummers. De cd staat centraal bij het optreden dat de cabaretier op het Zeeland Nazomerfestival verzorgt, maar ook succesnummers uit het verleden komen aan bod. door Rolf Bosboom

B

egin jaren zestig woonde Freek de Jonge drie jaar lang in Zeeland. De band met de provincie, waar onder meer een theater is vernoemd naar een van zijn voorstellingen (De Mythe), is nog altijd sterk. Hij treedt er regelmatig op en komt er ook anderszins. ‘Zeeland is bovenal mijn provincie. Zeeland blijft de eerste verliefdheid’, zei hij bijvoorbeeld in de Zeeuwse aflevering van zijn recente serie Freeks Nederland, waarin hij op zoek ging naar locaties uit zijn jeugd. En zoals hij het nu formuleert: ,,Elke zomer moet ik even in Zeeland zijn, anders kom ik de winter niet door.” Neerlands Hoop, de cabaretgroep die De Jonge samen met Bram Vermeulen (en later ook Jan de Hont) vormde, leverde in de jaren zeventig een aantal popplaten af. De laatste, Ik ben volmaakt gelukkig, verscheen in 1978. Na het uiteenvallen van Neerlands Hoop, een jaar later, waagde De Jonge zich niet meer aan een studioregistratie. Toch ligt er nu, na 32 jaar, Van A naar Z, opgenomen met het trio Ocobar en toetsenist Rob Geboers. Het album kent een lange voorgeschiedenis. De cabaretier zegt zelfs dat hij er langer aan heeft gewerkt dan aan welke andere artistieke onderneming in zijn leven dan ook. ,,Ik had het dertig jaar lang te druk met andere dingen en wilde niet over één nacht ijs gaan”, verklaart hij. Nu viel alles op z’n

plaats ,,Ik had een aantal goede songs, de juiste stimulatie van mensen zoals Daniel Lohues en Neil Innes, een paar fantastische muzikanten en een producer die begreep wat ik wilde: Frans Hagenaars.” De samenwerking met Ocobar, ook bekend als de huisband van het tv-programma Holland Sport, is uiterst vruchtbaar gebleken. ,,Vooral gitarist Cok van Vuuren speelt met zijn ‘duizend gitaren’ een belangrijke rol. Hij is de meester van de bescheiden en toch resolute touch. Als liefhebber van gitaarmuziek heeft hij voor mij alles in huis. Bassist Bart Wijtman en drummer Rob Wijtman zijn het solide fundament waarop kan worden gebouwd.” Opvallend is de veelheid aan muziekstijlen die in Van A naar Z aan bod komt. ,,Dat is mijn achtergrond. Tegenwoordig wil de marketingstrateeg van de platenmaatschappij

het liefst allemaal dezelfde nummers. Ik ben nog uit de tijd van de variatie, maar het is gelukkig wel een plaat met een herkenbaar eigen geluid geworden.” Het album bevat bijna alleen maar nieuw materiaal. Een uitzondering daarop is Daarom (weet ik het ook), een ode van De Jonge aan zijn echtgenote Hella. ,,Dat nummer is uit 1981. Het is op voorstel van mijn zoon op de cd gekomen. Hij zei: er moet een liefdeslied op.” Gevraagd naar zijn favoriete nummer, kiest hij echter niet zonder meer voor Daarom. ,,Er staan meer nummers op de cd die me dierbaar zijn, maar als ik moet kiezen is het Kraak me. Dat gaat over de

afstomping en hoe ver we bij ons gevoel weg zijn.” Rode draad in dat nummer is het begin van Hurt van Johnny Cash: ‘I hurt myself today/ to see if I still feel’: Omgord met explosieven Neemt hij afscheid met een zoen Van gevoel ontdaan Hij weet niet waarom Alleen: ‘Dit moet ik doen, Wil ik hebben bestaan’ Starend in het donker Kan ik niet slapen, woel Klaarwakker sta ik op Ik heb mezelf verwond Om te zien of ik nog voel Die zin spookt door mijn kop Bij het optreden in Middelburg zal Van A naar Z weliswaar een voorname rol spelen, maar het wordt geen integrale uitvoering. ,,Ik weet nog niet precies wat ik ga doen. Het is buiten. Daar kan ik niet zo genuanceerd optreden als in een theater, dus het zal allemaal wat grover en breder zijn. Daarom zal ik ook wel wat bekende nummers brengen, zoals Dankzij de dijken en Leven na de dood.” ,,Het muziek maken met anderen is iets wat ik steeds meer als het ultieme op-het-toneel-zijn beschouw. Dat je letterlijk in harmonie bent. Dat ervaar ik als heel essentieel en net zo leuk als in je eentje een conference houden.” Freek de Jonge, donderdag 2 september, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,- (CJP/65+ €12,50).

Freek de Jonge

Daan eet alles en spuwt het in rare vorm uit door René de Dreu

D

Daan

aan Stuyven (1969) draait al lang mee in de Belgische popwereld. In zijn jeugd waren het allerlei experimenten in pop- en rockbandjes, maar de grote successen boekte hij pas eind jaren negentig samen met dEUS-gitarist Rudy Trouvé in de band Dead Man Ray. De muziek lijkt op een explosie van creativiteit die eindelijk een uitweg heeft gevonden en ook nog eens aanslaat. Tussendoor bouwde Daan aan een solocarrière. Songs die niet in de stijl van de band pasten kregen een eigen plek en uiteindelijk een eerste album, Profools, in 1999. Opvolger Bridge Runner verscheen in 2002 en betekende een solodoorbraak. Daan demonstreerde ook met het derde

album (Victory uit 2004) dat het experimenteren met verschillende stijlen hem in het bloed zit. Zijn muziek is vaak dansbaar en zit vol tekstuele vondsten die de grenzen van camp en cliché benaderen, soms zelfs overschrijden. Een man van uitersten, wat ook blijkt uit zijn samenwerking met de dit jaar overleden Bobbejaan Schoepen en zijn filmmuziekcomposities. ,,Ik ben iemand die wat muziek betreft van alles eet, en het vervolgens in een rare vorm weer uitspuwt. Zelfs Bach kan mij zo van dienst zijn en vormt dan een bron van inspiratie.’’ Op The Player (2006) durfde Daan zelfs te knipogen naar de Duitse schlager, maar dan wel op zijn eigen cynische manier. Vorig jaar verscheen Manhay, met daarop een bijna persoonlijk statement waarbij

hij in zijn composities de muzikale invloeden uit de jaren zeventig hun werk laat doen. ,,Als je de beats en synthesizers weglaat, kom je automatisch meer bij die muziek uit. Bovendien is de plaat grotendeels tot stand gekomen in de Ardennen bij het plaatsje Manhay en dat is een eind weg van de Brusselse hectiek.’’ Invloeden zijn er nog volop, maar dit keer levert het muziek op die tegen Sonic Youth, John Cale, Johnny Cash, Leonard Cohen en Roxy Music aanleunt. Alsof hij zich bezint op zijn eigen carrière en terug komt bij het begin en dat vervolgens weer transformeert naar het hier en vandaag. Daan, zaterdag 4 september., Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Prijs: €15,(CJP/65+ €12,50).


zaterdag 21 augustus 2010

21

Muzikale reis naar onbestemde verten DAAU, een eigenzinnig kwartet klassiek geschoolde muzikanten, neemt op haar nieuwe cd The Shepherd’s Dream de luisteraar mee op reis naar zijn universum. Dit album staat centraal tijdens het optreden van de groep op het Abdijplein in Middelburg. door Mischa Beckers

O

p The Shepherd’s Dream keert het Belgische DAAU terug naar haar akoestische wortels. DAAU, voluit Die Anarchistische Abendunterhaltung (ontleend aan Der Steppenwolf van auteur Herman Hesse), debuteerde in 1995 met een titelloos debuut. Ontsproten uit dezelfde Antwerp-

se scene als onder meer dEUS en Zita Swoon experimenteerden deze klassiek geschoolde muzikanten al met elementen uit klassiek, jazz, electro beat, funk, reggae en dub. Improvisatie speelt altijd een belangrijke rol. De nieuwe cd spreekt tot de verbeelding. De groep neemt de luisteraar mee op reis naar onbestemde verten en de nummers stralen een suggestieve zeggingskracht uit. ,,Ja, suggestief, dat is belangrijk”, zegt klarinettist Han Stubbe. ,,Het moet niet opdringerig zijn of al te opzichtig. We willen niet meteen alles op tafel leggen, maar de luisteraar uitnodigen om mee te komen in ons universum.” De groep, die verder bestaat uit Simon Lenski (cello), Hannes d’Hoine (contrabas) en Roel van Camp (accordeon), koos nooit voor geijkte structuren. Zeker nu voert een vrijere vorm met een doorgaans minimalistische aanpak de boven-

toon. De vijf stukken op het nieuwe album kwamen tot stand tijdens lange improvisatiesessies. DAAU musiceerde zonder vooropgezet plan en nam alles op. Naderhand reconstrueerden de bandleden daaruit de beste stukken. ,,Het was vrij duidelijk waar we samen naar toe wilden”, aldus Stubbe. ,,Wanneer we tevreden zijn met een stuk? Als iedereen het gevoel heeft dat het verhaal klopt, de juiste spanning er in zit en het af is. Het oorspronkelijke gevoel wilden we reconstrueren. Voor de twee kortere nummers op het album moesten we daar trouwens nog hard voor werken. Er ging heel wat puzzelwerk zitten in het vinden van de juiste structuur en spanningsopbouw.” Deze werkwijze noemt Stubbe instantcompositie, een term afkomstig uit de jazz. ,,Je speelt alleen iets als je zeker weet dat het iets toevoegt aan wat er op dat moment ontstaat. We hebben daarom erg goed naar elkaar geluisterd. Een minimalistische stijl hanteren was belangrijk.” Dus gebruikte DAAU beperkte middelen om haar verhaal te vertellen. Men waakte ervoor de stukken vol te stoppen met noten. Soms bleek het eenvoudig samenvoegen van twee klanken of het uitvergroten van bijklanken voldoende. In Middelburg speelt de groep The Shepherd’s Dream integraal en houdt zich strikt aan de composities. Toch is de uitvoering elke keer anders. Door veel spe-

DAAU

len evolueert de uitvoering immers. Het opnameproces voor The Shepherd’s Dream inspireerde de groep wel tot een revisie van het repertoire. ,,Een aantal stukken van vorige albums zijn we gaan coveren. De speelwijze van het nieuwe album, met die minimalistische stijl en veel improvisatie, passen we daarop toe.” In de huidige bezetting werkt DAAU mee aan het hommageproject The Dark Age of Love van This Immortal Coil en de film Archipels Nitrate van Claudio Pazienza. ,,DAAU tekende onlangs ook voor de soundtrack voor de eerste film van de Belgisch-Amerikaanse regisseur John Shanks. We gaan veel toeren en nieuwe muziek schrijven. Daarnaast heeft ieder bandlid nevenprojecten en maakt muziek voor theater. Maar we redden het prima met DAAU.” DAAU, dinsdag 31 augustus, Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 21.00 uur. Toegang gratis.

foto Tom Verbruggen/Genthology

Talent presenteert zich op podium Popaanzee door Rolf Bosboom

D

Zangeres iET

at Zeeland een vruchtbare bodem is voor muziektalent, is de afgelopen jaren wel gebleken. Dat gaat veel verder dan Bløf en Racoon. Het project Popaanzee, een samenwerking tussen Poppuntzeeland en de Zeeuwse poppodia, speelt daar sinds een aantal jaren een voorname rol in, onder meer door elk seizoen vier bands een coachingstraject te laten volgen en veel podiumervaring te laten opdoen. Net als vorig jaar kent het Nazomerfestival een Popaanzee-podium, waar voorafgaand aan de grote concerten op het Abdijplein elke avond een andere beloftevolle band de kans krijgt zich te presenteren. Uiteraard komen de vier acts aan bod die

dit seizoen bandcoaching krijgen: Vota Fonzie, Marsha, Audiofungus en Jay Minor & The Early Birds. Het zijn inmiddels bekende namen voor het Zeeuwse publiek, dankzij hun veelvuldige optredens de afgelopen periode. Daarnaast maken wellicht nog wat minder vertrouwde namen hun opwachting. Zoals iET, de Middelburgse zangeres. Zij brengt binnenkort het album So unreal uit, waarvan veel wordt verwacht. Niet uit Zeeland maar uit Vlaanderen komt Het Zesde Metaal, een vijftal onder leiding van liedjesschrijver, zanger en gitarist Wannes Cappelle. De muziek wordt omschreven als een mix van Sigur Rós en Spinvis. Een andere act die nieuwsgierig maakt, is Het Gloren, dat muzikaal experimenteert met de Nederlandse taal.

Op de slotavond treedt op het Popaanzee-podium People Get Ready op. Achter die nieuwe naam gaat een oude bekende schuil: de in Zeeland gewortelde band This Beautiful Mess. Die besloot enkele maanden geleden te stoppen en deelde kort daarna mee een nieuwe band te vormen, met een ander, wat steviger geluid. Popaanzee, dagelijks (behalve dinsdag 31 augustus), Abdijplein, Middelburg. Aanvang: 20.30 uur. Vrijdag 27 augustus: iET. Zaterdag 28 augustus: Vota Fonzie. Zondag 29 augustus: Het Zesde Metaal. Maandag 30 augustus: Marsha. Woensdag 1 september: Audiofungus. Donderdag 2 september: Het Gloren. Vrijdag 3 september: Jay Minor & The Early Birds. Zaterdag 4 september: People Get Ready.


Vers uit de kraan:

Evides Waterbedrijf is aanwezig op de picknick van het Nazomerfestival om uw dorst te lessen!

Lekker drinkwater van Evides

Evides Waterbedrijf levert drinkwater in Zeeland, het zuidwesten van Zuid-Holland en op de Brabantse Wal. Hier kunt u – samen met zo’n 2,5 miljoen andere klanten – vertrouwen op drinkwater van uitstekende kwaliteit, vers uit de kraan. En dit 24 uur per dag, 7 dagen per week. Betrouwbaarheid en leveringszekerheid, dat is waar u op kunt rekenen als klant van Evides.

Ook produceert Evides verschillende watersoorten voor de industrie in binnen- en buitenland, is ze actief in de afvalwaterzuivering en draagt ze bij aan schoon drinkwater in ontwikkelingslanden.

Meer informatie? Kijk op www.evides.nl


Vers uit de kraan:

Evides Waterbedrijf is aanwezig op de picknick van het Nazomerfestival om uw dorst te lessen!

Lekker drinkwater van Evides

Evides Waterbedrijf levert drinkwater in Zeeland, het zuidwesten van Zuid-Holland en op de Brabantse Wal. Hier kunt u – samen met zo’n 2,5 miljoen andere klanten – vertrouwen op drinkwater van uitstekende kwaliteit, vers uit de kraan. En dit 24 uur per dag, 7 dagen per week. Betrouwbaarheid en leveringszekerheid, dat is waar u op kunt rekenen als klant van Evides.

Ook produceert Evides verschillende watersoorten voor de industrie in binnen- en buitenland, is ze actief in de afvalwaterzuivering en draagt ze bij aan schoon drinkwater in ontwikkelingslanden.

Meer informatie? Kijk op www.evides.nl


Zeeland Seaports heeft het Nazomerfestival in haar hart gesloten

Met haar bijdrage aan werkgelegenheid en welvaart vormt het havengebied van Zeeland Seaports sinds lange tijd het kloppende hart van Zeeland. En dat geldt ĂŠĂŠn keer per jaar ook voor het Zeeland Nazomerfestival. Dit grootse evenement vol dans, theater, literatuur en muziek op verrassende locaties vormt dit jaar alweer voor de tiende keer het spectaculaire middelpunt van Zeeland. Daarom sponsort Zeeland Seaports dit unieke festival. Een feest dat we koesteren, net als onze havens. www.zeelandseaports.com


VOORDELIG OP STAP MET DE WESTERSCHELDETUNNEL ATTRACTIES & FUN

THEATER & CONCERT

FESTIVAL & N EVENEMENTE LEKKER OP WEG

ACTIE KUNST & CULTUUR

MEER DAN €250 KORTING Vlaanderen en Zeeland hebben meer te bieden dan u denkt! Via de Westerscheldetunnel staat u binnen vijf minuten aan de ‘overkant’. De N.V. Westerscheldetunnel biedt u meer dan € 250 korting op allerlei activiteiten in Zeeland en Vlaanderen. Een dagje pretpark, een mooie fietstocht of lekker uit eten na een dag winkelen; op www.kortingsroute.nl/.be vindt u aantrekkelijke aanbiedingen voor een geslaagd dagje uit aan de andere kant van het water!

52133

De Westerscheldetunnel biedt u korting aan op tal van activiteiten! Onze aanbiedingen zijn onderverdeeld in verschillende categorieën. Op www.kortingsroute.nl/.be worden de aanbiedingen regelmatig vernieuwd. Houd uw favoriete categorie dus goed in de gaten op onze site en meld u aan voor onze nieuwsbrief. Zo bent u altijd verzekerd van een voordelig dagje uit!

WWW.KORTINGSROUTE.NL/.BE


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.