thomas more hogeschool
Leiderschapsacademie
Colofon © 2015 Rotterdam, mei 2015 Thomas More Hogeschool, Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Thomas More Hogeschool. Uitgegeven door: Thomas More Hogeschool Eindredactie: Nyree Schipper (Thomas More Hogeschool), Robert Mentink (Thomas More Leiderschapsacademie) Vormgeving: Graaf Lakerveld Vormgeving, Culemborg Fotografie: Stockphoto fotolia: p.1, p.6
Thomas More Leiderschapsacademie
De Thomas More leiderschapsacademie richt zich op (aspirant) leidinggevenden in het onderwijs die hun vakmanschap willen ontwikkelen en verdiepen. Leidinggevenden die het verschil maken voor leerlingen Onze ambitie is om leidinggevenden op te leiden die in de praktijk het verschil weten te maken voor alle leerlingen. Voor ons zijn dat in ieder geval leiders: — die hun handelen continu toetsen aan de waarde ervan voor het primaire proces; — die mensen in de school in staat stellen om het beste in zichzelf naar boven te halen; — die mensen stimuleren om hun vakmanschap continue en in verbinding met collega’s te ontwikkelen; — die een brede en kritische kijk hebben op huidige en toekomstige ontwikkelingen in de omgeving en dat kunnen vertalen naar betekenis voor het onderwijs; — die integraal kunnen sturen doordat ze daar de kennis en vaardigheden voor hebben; — die in balans zijn en die de stevigheid hebben om complexe situaties aan te kunnen; — die een goede timing hebben wat betreft nabijheid (persoonlijk zijn) en afstand (processen overzien).
Thomas more leiderschapsacademie
Onze opleidingen Onze opleidingen, programma’s en maatwerk kennen een stevige basis van kennis en vaardigheden, waarbij we continu de koppeling maken met de eigen onderwijspraktijk. Er is veel aandacht voor het ontwikkelen en kritisch beschouwen en bijstellen van een persoonlijke leiderschapsstijl passend in de huidige en toekomstige onderwijsomgeving. In onze opleidingsfilosofie ontwikkelen professionele en persoonlijke ontwikkeling zich hand in hand. Leiderschap is persoonlijk, daar is geen ontkomen aan. De kern van onze academie is de opleiding Leidinggeven aan schoolontwikkeling. Deze opleiding heeft een duur van twee jaren. Het eerste jaar leidt op tot leidinggevende basisbekwaam en geeft recht op registratie als middenmanager PO. Het tweede jaar leidt op tot schoolleider vakbekwaam en geeft recht op registratie als directeur PO. Hiernaast verzorgen we een oriëntatie op leiderschap en maatwerktrajecten voor leiderschapsontwikkeling. In deze maatwerktrajecten stellen we in co-creatie met de opdrachtgever(s) het programma samen. Onze Leerlijnen De opleidingen van de Thomas More Leiderschapsacademie bestaan uit drie
leerlijnen. Deze leerlijnen zijn gebaseerd op onderzoek over effectief leiderschap in het onderwijs. De leerlijnen zijn: — Leidinggeven aan onderwijsontwikkeling: over visie, de invloed van de omgeving en over onderwijs nu en in de toekomst. — Managen van de onderwijsorganisatie: over het zorgen voor een soepel draaiende organisatie als voorwaarde voor de kwaliteit van het primaire proces. — Leidinggeven aan professionals: over het creëren van een professionele leergemeenschap en een onderzoekmatige cultuur in de school. Leidinggeven en managen van de school gebeurt in onze visie altijd vanuit een combinatie van persoonlijk en onderzoeksmatig leiderschap. Om effectief te zijn dient de leidinggevende zich als persoon te ontwikkelen. Hierbij gaat het o.a. over leiderschapskennis en -vaardigheden, reflectief vermogen en ethisch bewustzijn. Voor een hedendaagse leidinggevende is ook een onderzoeksmatige houding en het kunnen beschikken over onderzoeksvaardigheden onmisbaar. Persoonlijk en onderzoeksmatig leiderschap vormen de basis voor alle leerlijnen. In de leerlijnen maken we een duidelijke koppeling naar de beroepsstandaard voor leidinggevenden in het onderwijs (Schoolleidersregister PO) die bestaat uit de
| 3
Figuur 1 Onze Leerlijnen Managen van de onderwijsorganisatie
Leidinggeven aan onderwijsontwikkeling
Persoonlijk leiderschap en Onderzoeksmatig leiderschap
4 |
Leidinggeven aan professionals
Thomas more leiderschapsacademie
volgende vijf competenties: 1 Visie-gestuurd werken 2 In relatie staan tot de omgeving 3 Vormgeven aan organisatiekenmerken vanuit onderwijskundige gerichtheid 4 Hanteren van strategieën t.b.v. samenwerken en onderzoeken op alle niveaus 5 Hogere orde denken. Visie op opleiden en leren We leiden op vanuit de basisveronderstelling dat leidinggevenden in het onderwijs professioneel gedrag willen vertonen en hun eigen beroepsethiek en moraliteit voortdurend evalueren en ontwikkelen door deze gevraagd en ongevraagd te delen met anderen en daarop te reflecteren. Dit mag u overigens ook van de opleiders van de Thomas More Leiderschapsacademie verwachten. Belangrijk in het leerproces is de voort durende verbinding die wordt gelegd tussen de theorie en de praktijk van de leidinggevende. Op de opleidingsdagen wordt dit leerproces vormgegeven aan de hand van de principes van het collectief leren. Door met elkaar in gesprek te gaan over theorieën, praktijkkennis, ervaringen en principes, ontstaan door de interactie met elkaar nieuwe principes die de voedingsbodem zijn voor nieuwe inzichten en nieuwe betekenisgevingen over de werkelijkheid. Feedback geven en krijgen op
Thomas more leiderschapsacademie
gedrag zowel in de opleidingsgroep als in de praktijk horen hier ook bij. We maken gebruik van activerende didactiek. Dit betekent dat we vragen de theorie vooraf te bestuderen en/of praktijkopdrachten te doen, zodat op de dagen zelf ruimte is voor een interactief proces aan de hand van verschillende werkvormen waarin ruimte is om met elkaar nieuwe kennis en vaardigheden te leren. De opleidingsgroep is ook een plek om opdrachten aan elkaar te presenteren en vaardigheden te oefenen, zodat vormen van peer learning ontstaan. Meer informatie Nieuwsgiering geworden? Vragen over ons aanbod en/of onze manier van werken? Praktische vragen? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Robert Mentink, managing partner en opleider TML-TMH, r.mentink@thomasmorehs.nl; tel: 06-22401125. Marijke Nederkoorn-Bajema, opleider TML-TMH, m.nederkoorn@thomasmorehs.nl; tel: 06-40102028.
| 5
6 |
Thomas more leiderschapsacademie
Oriëntatie op schoolleiderschap
Deze opleiding is bedoeld voor ambiti euze leerkrachten die willen verkennen of ze kunnen en willen doorgroeien naar een leidinggevende functie in het onderwijs. Omschrijving In oriëntatie op schoolleiderschap maken deelnemers kennis met de belangrijkste aspecten van het vak schoolleider, krijgen ze zicht op welke kwaliteiten nodig zijn voor een functie van leidinggevende in het onderwijs en krijgen ze inzicht in hun eigen (potentiele) leiderschapscapaciteiten. Schoolleiderschap: Wat is het? Zou ik het kunnen? Wil ik het? Intake Er vindt voorafgaand aan de bijeenkomsten een intakegesprek plaats met de opleider. Deelnemers maken ter voorbereiding op de eerste dag een online profieltest managementdrives. Opleidingsdagen Het programma bestaat uit zes bijeenkomsten van een dag waarin de volgende leer lijnen centraal staan: — Leidinggeven aan onderwijsontwikkeling en persoonlijk leiderschap Over visies op leren en ontwikkelen en de invloed van de omgeving van de school. Persoonlijk: Wat neem ik mee in mijn leiderschap? Over biografisch perspectief
Thomas more leiderschapsacademie
en communicatie vanuit de positie als leidinggevende. — Managen van de onderwijsorganisatie Over het inrichten van de schoolorganisatie en het sturen in cultuur. — Leidinggeven aan professionals en onderzoeksmatig leiderschap Over de professionele leergemeenschap en de geheimen van teams. Over het verschil tussen vragen en antwoorden en het verschil tussen feiten en veronderstellingen. Eindpresentatie Tijdens de oriëntatie houden deelnemers een portfolio bij met opgedane ervaringen, kennis en inzichten en korte praktijk opdrachten. In een eindpresentatie worden kennis en inzichten gepresenteerd en geven deelnemers onderbouwd antwoord op de vraag: ‘Schoolleiderschap, zou ik het kunnen en wil ik het?’ Doel Na afloop van de oriëntatie heeft de deelnemer inzicht in de mate waarin hij of zij beschikt over kwaliteiten en competenties die nodig zijn voor een leidinggevende positie in het onderwijs. Doelgroep Ambitieuze leerkrachten die interesse hebben in een leidinggevende functie in het onderwijs en/of leerkrachten die hun leiding-
gevende kennis en vaardigheden willen ontwikkelen. Inhoud Er wordt tijdens de opleidingsdagen in verschillende werkvormen gewerkt aan kennis, reflectie, inzichten en vaardigheden. Dit gebeurt vanuit een voortdurende pendel tussen theorie en praktijk. Studiebelasting De totale studiebelasting bedraagt 168 uren (6 ECTS): zes opleidingsdagen van 9.15 tot 16.15 uur, korte praktijkopdrachten en voorbereiding voor de bijeenkomsten waaronder het bestuderen van literatuur. Kosten 1750 euro. Nader te bepalen bij In Company. MEER INformatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Robert Mentink, managing partner en opleider TML-TMH, r.mentink@thomasmorehs.nl; tel: 06-22401125. Marijke Nederkoorn-Bajema, opleider TML-TMH, m.nederkoorn@thomasmorehs.nl; tel: 06-40102028.
| 7
Leidinggeven aan schoolontwikkeling I (basisbekwaam schoolleider) De opleiding Leidinggeven aan school ontwikkeling I (LAS I) staat open voor aspirant, beginnende en ervaren leiding gevenden in het onderwijs met sturings ruimte, die hun professionaliteit als lei dinggevende verder willen ontwikkelen. De opleiding beoogt een duurzame ont wikkeling in gang te zetten voor zowel de leidinggevende als voor de school van de leidinggevende. Omschrijving De basis van de opleiding bestaat uit drie leerlijnen die in verbinding staan met de vijf competenties voor leidinggevenden in het onderwijs: visie-gestuurd werken, in relatie staan tot de omgeving, vormgeven aan organisatiekenmerken vanuit onderwijskundige gerichtheid, hanteren van strategieën t.b.v. samenwerken en onderzoeken op alle niveaus en hogere orde denken. Intake Er vindt voorafgaand aan de opleiding een intakegesprek plaats met de opleider. In het intakegesprek komen zaken aan de orde als werkervaring, motivatie, studiemogelijkheden, competenties en persoonlijke doelen. Opleidingsdagen en leerlijnen De opleiding bestaat uit vijftien bijeenkomsten van een dag (inclusief een tweedaagse). De opleiding is opgebouwd uit de volgende leerlijnen (met doelen):
8 |
— Leidinggeven aan onderwijsontwikkeling Het kennen en beïnvloeden van de omgeving en het vanuit visie op de leren en ontwikkelen en visie op de toekomst, richting geven aan ontwikkeling van het onderwijs. — Managen van de onderwijsorganisatie Het kunnen sturen in alle domeinen (structuur/cultuur, onderwijs organisatie en pedagogisch klimaat, personeel en faciliteiten) met als doel het bevorderen van de kwaliteit van het primaire proces. — Leidinggeven aan professionals Het ontwikkelen van een onderzoeks matige houding en een onderzoeks matige cultuur in de school. Het kunnen creëren van een professionele leer gemeenschap in de school. Ontwikkeling van persoonlijk en onderzoeksmatig leiderschap is geïntegreerd in de drie leerlijnen. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van een eigen leiderschapsstijl vanuit zelfkennis en kennis van leiderschap, het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden en het ontwikkelen van een kritische houding –onderbouwd vanuit wetenschappelijke inzichten- ten aanzien van ontwikkelingen in het onderwijs. Diplomering Iedere leerlijn wordt afgesloten met een opdracht waarin de deelnemer aantoonbaar kennis en inzichten vanuit praktijk
en theorie integreert en bewijslast levert voor de beheersing van de schoolleiderscompetenties op basisbekwaam niveau. Daarnaast zijn er opdrachten die aan voorwaarden moeten voldoen en is tenminste 80% aanwezigheid bij de opleidingsdagen vereist. Doel Deelnemers beschikken aan het einde van de opleiding aantoonbaar over de competenties voor schoolleider op basisbekwaam niveau. Het getuigschrift verschaft toegang tot ‘Leidinggeven aan schoolontwikkeling II’, de opleiding die leidinggevenden opleidt tot vakbekwaam niveau. Doelgroep Aspirant, beginnende en ervaren leidinggevenden in het onderwijs met sturingsruimte in de dagelijkse praktijk, die hun professionaliteit als leidinggevende verder willen ontwikkelen. Inhoud De opleiding Leidinggeven aan schoolontwikkeling is concentrisch van opbouw. In het eerste (basisbekwaam) als het tweede jaar (vakbekwaam) komen dezelfde leerlijnen aan bod. In het tweede jaar neemt de complexiteit toe en vindt verdere verdieping plaats op de inhoud van de leerlijnen. Er wordt tijdens de opleidingsdagen in verschillende werkvormen gewerkt aan kennis,
Thomas more leiderschapsacademie
reflectie, inzichten en vaardigheden. Dit gebeurt vanuit een voortdurende pendel tussen theorie en praktijk. Gedurende de opleiding worden gastsprekers uitgenodigd die verschillende thema’s belichten vanuit hun (wetenschappelijke) deskundigheid. Studiebelasting De totale studiebelasting bedraagt 420 uren (15 ECTS), bestaande uit: een intakegesprek, 15 opleidingsdagen van 9.15 tot 16.15 uur, het voorbereiden voor de bijeenkomsten, het bestuderen van literatuur en het maken van opdrachten. De gemiddelde studielast van deze opleiding is per week inclusief contacttijd 10 uur.
MEER INformatie Voor meer informatie kunt u contact Âopnemen met: Robert Mentink, managing partner en opleider TML-TMH, r.mentink@thomasmorehs.nl; tel: 06-22401125. Marijke Nederkoorn-Bajema, opleider TML-TMH, m.nederkoorn@thomasmorehs.nl; tel: 06-40102028.
Kosten 4950 euro. Nader te bepalen bij In Company. Locatie Bijeenkomsten vinden plaats op de Thomas More Hogeschool en elders in het land. Cursusdata Opleidingsdagen gespreid over het schooljaar. Bijzonderheden Certificering 2015.
Thomas more leiderschapsacademie
| 9
Leidinggeven aan schoolontwikkeling II (vakbekwaam schoolleider) De opleiding Leidinggeven aan school ontwikkeling II (LAS II) staat open voor leidinggevenden in het onderwijs met sturingsruimte die aantoonbaar over de competenties basisbekwaam school leider beschikken. De opleiding beoogt een duurzame ontwikkeling in gang te zetten voor zowel de leidinggevende als voor de school van de leidinggevende. Omschrijving De basis van de opleiding bestaat uit drie leerlijnen die in verbinding staan met de vijf competenties voor leidinggevenden in het onderwijs: visie-gestuurd werken, in relatie staan tot de omgeving, vormgeven aan organisatiekenmerken vanuit onderwijskundige gerichtheid, hanteren van strategieën t.b.v. samenwerken en onderzoeken op alle niveaus en hogere orde denken. Intake Er vindt voorafgaand aan de opleiding een intakegesprek plaats met de opleider. In het intakegesprek komen zaken aan de orde als werkervaring, motivatie, studiemogelijk heden, competenties en persoonlijke doelen. Opleidingsdagen en leerlijnen De opleiding bestaat uit vijftien bijeenkomsten van een dag (inclusief een tweedaagse). De opleiding is opgebouwd uit de volgende leerlijnen (met doelen):
10 |
— Leidinggeven aan onderwijsontwikkeling Het kennen en beïnvloeden van de omgeving en het vanuit visie op de leren en ontwikkelen en visie op de toekomst, richting geven aan ontwikkeling van het onderwijs. — Managen van de onderwijsorganisatie Het kunnen sturen in alle domeinen (structuur/cultuur, onderwijs organisatie en pedagogisch klimaat, personeel en faciliteiten) met als doel het bevorderen van de kwaliteit van het primaire proces. — Leidinggeven aan professionals Het ontwikkelen van een onderzoeksmatige houding en een onderzoeksmatige cultuur in de school. Het kunnen creëren van een professionele leergemeenschap met gedeeld leiderschap in de school. Ontwikkeling van persoonlijk en onderzoeksmatig leiderschap is geïntegreerd in de drie leerlijnen. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van een eigen leiderschapsstijl vanuit zelfkennis en kennis van leiderschap, het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden en het ontwikkelen van een kritische houding –onderbouwd vanuit wetenschappelijke inzichten- ten aanzien van ontwikkelingen in het onderwijs. In LAS II doen deelnemers een beperkt praktijkonderzoek.
Diplomering Iedere leerlijn wordt afgesloten met een opdracht waarin de deelnemer aantoonbaar kennis en inzichten vanuit praktijk en theorie integreert en bewijslast levert voor de beheersing van de schoolleiderscompetenties op vakbekwaam niveau (schoolleidersregister). Daarnaast zijn er opdrachten die aan voorwaarden moeten worden voldaan en is tenminste 80% aanwezigheid bij de opleidingsdagen vereist. Doel Deelnemers beschikken aan het einde van de opleiding aantoonbaar over de competenties voor schoolleider op vakbekwaam niveau. Doelgroep Leidinggevenden in het onderwijs met sturingsruimte in de dagelijkse praktijk, die hun professionaliteit als leidinggevende verder willen ontwikkelen en aantoonbaar over de competenties basisbekwaam schoolleider beschikken. Inhoud De opleiding Leidinggeven aan schoolontwikkeling is concentrisch van opbouw. In het eerste (basisbekwaam) en het tweede jaar (vakbekwaam) komen dezelfde leerlijnen aan bod. In dit tweede jaar neemt de complexiteit toe en vindt verdere verdieping plaats op de inhoud van de leerlijnen. Er
Thomas more leiderschapsacademie
wordt tijdens de opleidingsdagen in verschillende werkvormen gewerkt aan kennis, reflectie, inzichten en vaardigheden. Dit gebeurt vanuit een voortdurende pendel tussen theorie en praktijk. Gedurende de opleiding worden gast sprekers uitgenodigd die verschillende thema’s belichten vanuit hun (wetenschappelijke) deskundigheid. Studiebelasting De totale studiebelasting bedraagt 420 uren (15 ECTS), bestaande uit: een intakegesprek, 15 opleidingsdagen van 9.15 tot 16.15 uur, het voorbereiden voor de bijeenkomsten, het bestuderen van literatuur en het maken van opdrachten. De gemiddelde studielast van deze opleiding is per week inclusief contacttijd 10 uur.
Bijzonderheden Certificering 2015. MEER INformatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Robert Mentink, managing partner en opleider TML-TMH, r.mentink@thomasmorehs.nl; tel: 06-22401125. Marijke Nederkoorn-Bajema, opleider TML-TMH, m.nederkoorn@thomasmorehs.nl; tel: 06-40102028.
Kosten 4950 euro. Nader te bepalen bij In Company. Locatie Bijeenkomsten vinden plaats op de Thomas More Hogeschool en elders in het land. Cursusdata Opleidingsdagen gespreid over het schooljaar.
Thomas more leiderschapsacademie
| 11
Thomas More Hogeschool Stationssingel 80 3033 HJ Rotterdam +31(0)10 4657066 info@thomasmorehs.nl www.thomasmorehs.nl