Voogdij en erkenning van je kind Geschreven voor tienermoeders Op dit moment is het zo dat de vrouw uit wie het kind is geboren automatisch de juridische moeder is. Ben je een alleenstaande moeder en nog geen 16 jaar? Dan ben je niet automatisch de juridische moeder. Je krijgt dan door de rechtbank iemand toegewezen die deze juridische verantwoordelijkheid voor jouw kind overneemt: een voogd. Een voogd is een wettelijke vertegenwoordiger van jouw kind. Hij/zij beheert ook het vermogen (geld) van jouw kind. Dit is misschien voor jouw gevoel minder leuk dat iemand anders verantwoordelijk is voor de opvoeding en verzorging van jouw kind. Maar het is een grote verantwoordelijkheid om een kind alleen op te voeden. En dan is het fijn als je deze verantwoordelijk kunt delen met iemand waar je een goede band mee hebt. De voogd kan een familielid zijn (opa, oma, oom of tante) of een vriend. Als je geen keuze maakt, zal de rechtbank voor jou een keuze maken en dan kan het zijn dat de voogd een persoon is die je niet kent. Ben je 16 of 17? En wil je jouw kind opvoeden en verzorgen, net zoals een moeder die het ouderlijk gezag heeft, dan kun je de rechtbank verzoeken om meerderjarig te worden verklaard. Zo kun je dan het gezag krijgen over je kind. Je hoeft een meerderjarigverklaring niet zelf aan te vragen. Dit kan ook worden gedaan door de Rad voor de Knderbescherming. Het verzoek kan al worden ingediend voor je bevalling en voordat je 16 wordt. Maar de kinderrechter zal pas beslissen na jouw bevalling en als je 16 bent geworden. De rechter zal kijken of de toewijzing in het belang is van jou en jouw kind. Sta je als minderjarige, zwangere moeder onder toezicht van jeugdzorg, dan kan het zijn dat jouw kind ook onder toezicht wordt gesteld van jeugdzorg. Een minderjarige man (bijvoorbeeld de vader) kan geen meerderjarigverklaring aanvragen. Heb je geen meerderjarigverklaring en heeft dus een voogd het gezag over jouw kind? Dan kan dat gezag eindigen als je 18 wordt. Dit gaat niet automatisch. Daar is een verzoek aan de rechtbank voor nodig. Die zal een beslissing nemen na advies van de Raad voor de Kinderbescherming. Als je met politie of justitie in aanmerking bent geweest, zal de Raad voor de Kinderbescherming meer tijd nodig hebben voor het advies. Dit is wel iets om rekening mee te houden. De rechter wijst het verzoek af als er gegronde vrees bestaat dat de belangen van het kind zouden worden verwaarloosd. Stel nu dat de verwekker van jouw kind, jouw kind wil erkennen. Vanaf 16 jaar kun je al een kind erkennen. De verwekker wordt na erkenning de juridische vader. Voor het kind betekent dit dat hij/zij van hem kan erven, zijn achternaam kan voeren en dat de man verplicht is bij te dragen aan het levensonderhoud van het kind tot het 21e jaar. Voor erkenning moet jij als moeder vooraf schriftelijk toestemming geven. Dit kan totdat het kind 12 jaar is. Als hij ontkent de verwekker te zijn en ouder is dan 16, dan kun je: - een vaderschapsactie beginnen, voor onderhoudsplicht door de verwekker of - (binnen vijf jaar na geboorte) een gerechtelijke vaststelling van het vaderschap beginnen, voor onderhoudsplicht en juridisch vaderschap. Deze gerechtelijke vaststelling is vrijwel gelijk aan erkenning. Maar wat gebeurt er als jij niet wilt dat de vader van jouw kind, jouw kind erkent? De verwekker kan dan naar de rechter toe en vervangende toestemming vragen. De man moet minimaal 16 jaar zijn en niet getrouwd. Op dit laatste punt kan de rechtbank een uitzondering maken. Het uitgangspunt bij erkenning is dat een kind weet wie zijn vader is. Daarnaast kijkt de rechter ook naar het belang van het kind. En of de erkenning de band tussen moeder en kind zal schaden.
Als de erkenning wordt toegestaan dan heeft het kind een juridische vader en recht op omgang met zijn juridische vader en moeder. De man krijgt na erkenning niet automatisch het ouderlijk gezag over jouw kind. Na erkenning kunnen jullie een verzoek om gezamenlijk gezag indienen bij de rechtbank.
Dit artikel is geschreven door mr. Irene Pril van Pril Advocatuur te Den Haag. Indien je vragen hebt naar aanleiding van dit artikel, kun je contact opnemen met Irene op het nummer 070 – 406 03 98 of mailen naar info@priladvocatuur.nl. Voor gratis rechtshulp aan jongeren tot 18 jaar kun je terecht bij de Kinder- en Jongerenrechtswinkel in Den Haag. Hun telefoonnummer is 070 – 752 66 66 en ze zijn van maandag tot vrijdag bereikbaar van 09:00 tot 17:00 uur. Je kunt jouw vragen ook mailen naar info@kinderrechtswinkeldenhaag.nl. Je kunt ook terecht bij JIP (Jongeren Informatie Centrum) in Den Haag voor gratis advies of hulp. Zij zijn bereikbaar op 070- 365 59 30 of per mail te bereiken op info@jipdenhaag.nl Stichting Mooi organiseert bij JIP Den Haag speciale spreekuren voor jonge ouders en heeft een jonge moeder loket voor hulp en advies.