Eicelvitrificatie Wat is eicelvitrificatie?
Hoeveel eicellen?
Deze techniek biedt ook nieuwe perspectieven voor het opzetten van een eicelbank naar analogie van een sperma bank. Met de introductie van de eicelbank kunnen namelijk veiligere en patiëntvriendelijkere stimulatieschema’s worden gebruikt. Bovendien geniet de eiceldonor grote vrijheid in de planning van haar behandeling, omdat geen rekening moet worden gehouden met de voorbereiding van de acceptor.
De procedure bestaat uit opwarmen van de eicellen, bevruchting, verdere doordeling en terugplaatsing in de baarmoeder. Hoeveel eicellen er kunnen worden ingevroren hangt grotendeels af van het resultaat van de stimulatie en de leeftijd.
Dankzij recente ontwikkelingen is het mogelijk geworden om eicellen in te vriezen. De techniek waarmee dit gebeurt, heet vitrificatie. Dit is een methode waarbij het invriesproces heel snel verloopt. Hierdoor is de schade aan de eicellen ten gevolge van het invriezen en later ontdooien minimaal.
Voor wie?
Voor vrouwen die nog geen partner hebben met wie ze kinde ren willen krijgen en die een behandeling moeten ondergaan die mogelijk schadelijk kan zijn voor de vruchtbaarheid, bijvoorbeeld chemotherapie of bestraling een verhoogde kans hebben op vervroegde overgang nu eicellen willen invriezen voor later om het effect van de biologische klok voor te zijn (eicelkwaliteit vermindert aanzienlijk met de leeftijd, voornamelijk vanaf 36 jaar). Voor vrouwen die een IVF behandeling ondergaan, wanneer de partner op de dag van de punctie er niet in slaagt een spermastaaltje te produceren en waarbij de eicellen dus niet onmiddellijk bevrucht kunnen worden.
Algemeen wordt aangenomen dat per patiënt en gebruik makend van vitrificatietechnieken 20 gevitrificeerde eicellen een realis tische kans bieden op de geboorte van een kind. Per ingevroren eicel is met andere woorden de kans op geboorte van een kind ongeveer 5%.
Hoe verloopt de procedure praktisch? Voor de start van de behandeling komt u naar het Fertiliteits centrum voor een gesprek met de gynaecoloog en de psychologe. Bij de gynaecoloog krijgt u medische informatie over de be handeling en wordt u klinisch onderzocht waarbij tevens de persoonlijke en familiale ziektegeschiedenis wordt nagegaan. Een gestandaardiseerde vragenlijst moet worden ingevuld. Bij de psychologe wordt de behandeling samen met u doorgeno men en geplaatst binnen een psychologisch en maatschappelijk kader. In een counseling worden verschillende belangrijke the ma’s met u in kaart gebracht zoals uw motivatie, uw verwachting en en uw draagkracht. Wat is doorslaggevend bij uw beslissing om eicellen in te vriezen en welke risico’s zijn hieraan verbonden. Indien uw vruchtbaarheid verminderde of u (nog) geen partner bent tegengekomen, wordt aandacht besteed aan het leren omgaan daarmee en het loslaten van uw kinderwens op oudere
leeftijd. Hoe kunt u eventueel een keuze maken tussen eicelvi trificatie of het overwegen om alleenstaande moeder te worden met kind? We trachten u hierin zo goed mogelijk te begeleiden zodat u een weloverwogen beslissing kunt maken.
Wat houdt de medische behandeling in? De belangrijke stappen in deze behandeling zijn: stimulatie van de eierstokken eicelpunctie invriezen van rijpe eicellen
Stimulatie van de eierstokken De theorie De kans op slagen van een IVF-behandeling wordt mede bepaald door het aantal eicellen dat per behandeling wordt bekomen. Om meerdere eicellen tot ontwikkeling te brengen (gemiddeld een tiental) moeten de eierstokken gestimuleerd worden. Dit gebeurt met hormonen (gonadotrofines) die slechts een tijde lijk effect hebben op het lichaam en in de vorm van dagelijkse injecties gedurende een veertiental dagen worden toegediend. Nadelen op lange termijn zijn onwaarschijnlijk en werden in ieder geval tot nu toe niet vastgesteld. Meestal wordt deze stimulatie gecombineerd met een andere soort injectie die ervoor zorgt dat de groei van eicellen wordt losgekoppeld van de controle van het eigen lichaam. Zonder dit zou het lichaam op een zeker ogenblik de eisprong op gang brengen nog voor een eicelpunctie kan plaatsvinden. Het verloop van de stimulatie wordt gevolgd door middel van echografie en eventueel bloedonderzoeken. Dit is noodzakelijk om te kunnen volgen hoeveel eicellen tot ontwikkeling komen en vooral om het ogenblik te bepalen waarop zij rijp en bevrucht baar zijn. Op het ogenblik dat de follikels een diameter hebben
bereikt van ongeveer 20 mm worden de laatste stappen van de eicelrijping in gang gezet door middel van een laatste hormonale injectie die meteen ook het baarmoederslijmvlies klaarmaakt voor de innesteling. Dit moet op een vast tijdstip dat vooraf wordt afgesproken omdat de eicelpunctie moet plaatsvinden tussen de 35 tot 40 uur na de injectie. Meestal wordt de injectie ‘s avonds gegeven, tussen 20.00 en 24.00 uur, omdat de eicelpunctie anderhalve dag later ‘s ochtends plaats heeft.
De eicelpunctie (follikelaspiratie, pick-up) De eicelpunctie is de enige stap waarvoor een korte zieken huisopname van een halve dag vereist is. Hierbij wordt met een fijne naald onder echografische controle doorheen de schedewand tot in de eiblaasjes geprikt en wordt het follikel vocht met de eicel erin aangezogen. In de regel gebeurt dit met een type verdoving die ‘bewuste sedatie’ heet. Dit wil zeggen dat u via een infuus een verdovend product wordt toegediend dat sterk pijnstillend werkt en u misschien ook wat slaperig kan maken maar waarbij u niet onder echte narcose bent (u reageert nog op aanspreken). Dit wordt gecombineerd met het inspuiten van lokale verdoving ter hoogte van de prikplaats in de vaginawand. In uitzonderlijk geval is een algemene anesthesie noodzakelijk (bv. bij moeilijk bereikbare eierstokken). Hierbij bestaat de verdoving uit de toediening van een krachtig maar kortwerkend slaapmiddel onder toezicht van een anesthesist. Hoe dan ook moet de vrouw na de punctie nog enkele uren onder medisch toezicht blijven om acute verwikkelingen uit te sluiten. De kans op verwikkelingen is echter zeer klein. Zoals ook bij een natuurlijke eisprong gebeurt, komt uit de follikel die wordt aangeprikt een kleine hoeveelheid bloed in de buikholte terecht. Deze kleine bloeding stopt echter bijna steeds vanzelf na de punctie. Ook kan de plaats waar de naald doorheen de schedewand is gegaan nog
wat nabloeden. Het is uitzonderlijk (risico kleiner dan 1/1000) dat er door de punctie een infectie wordt veroorzaakt. Indien tijdens de dagen na de punctie koorts zou optreden moet dit steeds aan de arts worden gemeld. Na de eicelidentificatie worden de eicellen in een afgesloten transportbox naar het Universitair Ziekenhuis gebracht. Deze transportbox is een afgesloten koffertje die door een ver足 warmingselement op temperatuur gehouden worden. Daar vindt ook het invriezen van de eicellen plaats.
Het invriezen van rijpe eicellen Eicellen zijn omwille van hun grootte en omwille van de aanwe足 zigheid van een spoelfiguur zeer moeilijk in te vriezen. De recente ontwikkeling van vitrificatie heeft het invriezen van eicellen met een minimaal kwaliteitsverlies mogelijk gemaakt. Bij vitrificatie treedt praktisch geen kristalvorming op, de eicellen verglazen volledig. Dit zorgt voor minder schade aan de eicellen bij het opwarmen.
Bewaarperiode De bewaartermijn is 10 jaar, te tellen vanaf de datum waarop de eicellen worden ingevroren. Na 10 jaar kunt u via een aangete足 kend schrijven de vraag stellen om de bewaartijd eventueel te verlengen. Zo niet kan het ingevroren materiaal vernietigd of gebruikt worden voor wetenschappelijk onderzoek. Als u kiest voor verlenging, dient de aanvraag gemotiveerd te worden. De voorwaarden worden geregeld door de wet van juli 2007. U kunt op ieder moment beslissen de bewaring te be谷indigen.
Het gebruik van de eicellen in de toekomst Als u gebruik wil maken van de eicellen kunt u terug contact opnemen met ons.
Hoe kunt u ons bereiken? U kunt best een afspraak maken met de arts en de psychologe via +32 9 224 60 92 of + 32 9 222 99 22. Eindverantwoordelijke :
Dr. Tom Coetsier
Teamleden: Gynaecoloog
Dr. Tom Coetsier
Dr. Nele Van Renterghem
Dr. Isabelle Meire
Psychologenteam Psypunt
www.azstlucas.be
Fertiliteitscentrum AZ Sint-Lucas Groenebriel 1 – 9000 Gent tel. +329/224.60.92 – fax. +329/22406602 e-mail : Fertiliteit@azstlucas.be