Nazwa: Ochrona przyrody i środowiska Kierunek: Biologia Studia stacjonarne, I rok I stopień, semestr zimowy Prowadzący: wykład Piotr Ceryngier, ćwiczenia Artur Baranowski Język wykładowy: polski Poziom przedmiotu: podstawowy Symbole efektów kształcenia: K_W01; K_W04; K_W05; K_W08; K_U02; K_U03; K_U07; K_U11; K_K01; K_K04; K_K05; K_K07 Efekty kształcenia i opis ECTS: Wiedza: 1. Student rozumie podstawowe zjawiska i procesy ekologiczne dostarczające naukowych podstaw ochrony przyrody i środowiska 2. ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów ochrony przyrody i środowiska oraz zna ich powiązania z różnymi dyscyplinami przyrodniczymi 3. ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych i terminologii związanej z ochroną przyrody i środowiska oraz ma znajomość rozwoju ochrony przyrody i środowiska i stosowanych w niej metod 4. rozumie związki między osiągnięciami ochrony przyrody i środowiska a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej Umiejętności: 1. rozumie literaturę z zakresu ochrony przyrody i środowiska w języku polskim; czyta ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty naukowe w języku angielskim 2. wykorzystuje dostępne źródła informacji dotyczące ochrony przyrody i środowiska, w tym źródła elektroniczne 3. wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł 4. uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany Kompetencje: 1. rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie 2. prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu 3. rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych 4. wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy kierunkowej Punkty ECTS – 3 Udział w wykładach – 30 godz. Udział w ćwiczeniach – 15 godz. Przygotowanie do kolokwiów – 15 godz. Przygotowanie prezentacji – 10 godz. Przygotowanie do egzaminu – 20 godz. Suma godzin – 90 Liczba ECTS: 90 godz./30 godz. = 3
Typ przedmiotu – obowiązkowy Wymagania wstępne – podstawowa wiedza z dziedziny ekologii, botaniki, zoologii i geografii Wykład Literatura podstawowa: 1. Symonides E. 2008 – Ochrona przyrody. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. 2. Pullin A. S. 2007 – Biologiczne podstawy ochrony przyrody. Wydawnictwo Naukowe PWN. 3. Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D. 2009 – Ochrona środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Naukowe PWN. Literatura uzupełniająca: 1. Wilson E. O. 1999 – Różnorodność życia. PIW. 2. Wilson E. O. 2003 – Przyszłość życia. Zysk i S-ka. 3. Leńkowa A. 1988 – Oskalpowana Ziemia. Wydawnictwo „Śląsk”. Kryteria oceniania: Wiedza ocena 2 (ndst): student nie rozumie podstawowych zjawisk i procesów ekologicznych mających związek z ochroną przyrody i środowiska, nie posiada podstawowej wiedzy w zakresie najważniejszych problemów ochrony przyrody i środowiska, nie zna podstawowej terminologii dotyczącej ochrony przyrody i środowiska, nie rozumie związków pomiędzy rozwojem ochrony przyrody i środowiska a życiem społeczno-gospodarczym i koniecznością zróżnicowanego użytkowania różnorodności biologicznej ocena 3 (dst): student ma ograniczoną wiedzę o podstawowych zjawiskach i procesach ekologicznych mających związek z ochroną przyrody i środowiska oraz o najważniejszych problemach ochrony przyrody i środowiska i jej powiązaniach z różnymi dyscyplinami przyrodniczymi, zna podstawowe terminy z zakresu ochrony przyrody i środowiska, w sposób powierzchowny umie scharakteryzować rozwój ochrony przyrody i środowiska i stosowane w tych dziedzinach metody, ma powierzchowne zrozumienie związków między ochroną przyrody i środowiska a życiem społeczno-gospodarczym i koniecznością zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej ocena 4 (db): student ma solidną wiedzę o podstawowych zjawiskach i procesach ekologicznych mających związek z ochroną przyrody i środowiska oraz o najważniejszych problemach ochrony przyrody i środowiska i jej powiązaniach z różnymi dyscyplinami przyrodniczymi, dobrze zna terminologię z zakresu ochrony przyrody i środowiska, w sposób zadowalający umie scharakteryzować rozwój ochrony przyrody i środowiska i stosowane w tych dziedzinach metody, dobrze rozumie związki między ochroną przyrody i środowiska a życiem społeczno-gospodarczym i koniecznością zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej ocena 5 (bdb): student ma pogłębioną wiedzę o podstawowych zjawiskach i procesach ekologicznych mających związek z ochroną przyrody i środowiska oraz o najważniejszych
problemach ochrony przyrody i środowiska i jej powiązaniach z różnymi dyscyplinami przyrodniczymi, w pełni opanował terminologię z zakresu ochrony przyrody i środowiska, w sposób wyczerpujący umie scharakteryzować rozwój ochrony przyrody i środowiska i stosowane w tych dziedzinach metody, bardzo dobrze rozumie związki między ochroną przyrody i środowiska a życiem społeczno-gospodarczym i koniecznością zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej Umiejętności ocena 2 (ndst): student nie umie korzystać ze zrozumieniem z literatury i innych źródeł informacji na temat ochrony przyrody i środowiska, nie potrafi poprawnie wnioskować w oparciu o różne źródła informacji ani uczyć się samodzielnie ocena 3 (dst): student w ograniczonym zakresie umie korzystać z literatury (w tym z nieskomplikowanych tekstów w języku angielskim) i innych źródeł informacji na temat ochrony przyrody i środowiska, niezbyt dobrze wnioskuje w oparciu o różne źródła informacji, uczy się samodzielnie w sposób mało efektywny ocena 4 (db): student umie korzystać z literatury (w tym z nieskomplikowanych tekstów w języku angielskim) i innych źródeł informacji na temat ochrony przyrody i środowiska, potrafi wnioskować w oparciu o różne źródła informacji, uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany ocena 5 (bdb): student swobodnie korzysta z polsko- i angielskojęzycznej literatury i innych źródeł informacji na temat ochrony przyrody i środowiska, trafnie wnioskuje w oparciu o różne źródła informacji, uczy się samodzielnie w sposób ukierunkowany Kompetencje ocena 2 (ndst): student nie rozumie i nie wykazuje potrzeby stałego aktualizowania wiedzy i podnoszenia kompetencji w zakresie ochrony przyrody i środowiska ocena 3 (dst): student w ograniczonym zakresie rozumie i wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy i podnoszenia kompetencji w zakresie ochrony przyrody i środowiska ocena 4 (db): student dobrze rozumie i wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy i podnoszenia kompetencji w zakresie ochrony przyrody i środowiska ocena 5 (bdb): student doskonale rozumie i wykazuje potrzebę stałego aktualizowania wiedzy i podnoszenia kompetencji w zakresie ochrony przyrody i środowiska Ocena końcowa: Egzamin pisemny (test) Premia za ocenę z ćwiczeń Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z egzaminu i ćwiczeń Zakres tematów: 1. Podstawowa terminologia. Historia oddziaływań człowieka na środowisko przyrodnicze.
2. Dlaczego środowisko i przyrodę warto i należy chronić? Zasoby naturalne odnawialne i nieodnawialne. Użyteczność przyrody. Etyczne, estetyczne i poznawcze motywy ochrony środowiska przyrodniczego. 3. Problemy środowiskowe na świecie: zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie i niedobory wody, degradacja gleb, problem odpadów, niszczenie strefy ozonowej, efekt cieplarniany, zagrożenia dla świata żywego. 4. Stan środowiska przyrodniczego w Polsce. 5. Różnorodność świata żywego: zróżnicowanie krajobrazów i ekosystemów. 6. Różnorodność świata żywego: różnorodność gatunkowa i genetyczna organizmów. 7. Przyczyny spadku bioróżnorodności. 8. Ochrona gatunkowa. Ocena zagrożenia gatunków – czerwone listy i czerwone księgi. 9. Formy ochrony przyrody in situ: obszary chronione (park narodowy, rezerwat przyrody, park krajobrazowy, obszar Natura 2000 i in.), pomniki przyrody. 10. Przegląd polskich parków narodowych i wybranych rezerwatów przyrody. 11. System obszarów Natura 2000 w Polsce. 12. Ochrona ex situ (ogrody botaniczne i zoologiczne, stanowiska zastępcze) i inne formy ochrony czynnej (reintrodukcje, restytucja). 13. Ochrona środowisk antropogenicznych i krajobrazów kulturowych, ochrona starych ras zwierząt domowych i odmian roślin uprawnych, programy rolno-środowiskowe. 14. Ochrona przyrody w skali międzynarodowej: konwencje i porozumienia międzynarodowe, światowe sieci obszarów chronionych, międzynarodowe organizacje ochrony przyrody. 15. Polski system prawny, organizacyjny i finansowy ochrony przyrody i środowiska: akty prawne, organy administracyjne, organy opiniodawcze i doradcze, organizacje pozarządowe, fundusze. Metody dydaktyczne: Wykład – prezentacje multimedialne Sposób weryfikacji efektów kształcenia: egzamin pisemny (test) Ćwiczenia Literatura podstawowa:
Literatura uzupełniająca: Kryteria oceniania: tu mogę przekopiować to, co napisałem w części dotyczącej wykładu, chyba że wolisz napisać coś od siebie Ocena końcowa z ćwiczeń: Tu przydałoby się w sposób wyczerpujący opisać, na jakiej podstawie będą oceniani studenci na ćwiczeniach, np. kolokwia (ile), prezentacje na zadany temat, obecność na zajęciach (ile nieobecności dozwolone), itp. Zakres tematów: najlepiej w 15 punktach Metody dydaktyczne: np. prezentacje, dyskusje, zajęcia w terenie
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: np. aktywność na zajęciach, kolokwia, prezentacje studenckie