Islahın yapılacağı son an, yukarda açıklandığı gibi yargılamanın bitimine kadardır. Feragat ve kabul halinde, dava konusu uyuşmazlık ve yargılama da son bulduğundan, artık feragat ve kabulden sonra ıslah yapılamaz. Yargıtay bozma kararından sonra ıslahın yapılıp yapılamayacağı sorusu akla gelebilir. Yargıtay 4.2.1948 gün 10/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında “Islahın soruşturma ve yargılama aşamalarında, yani soruşturma bitinceye ve hüküm verilinceye kadar yapılabileceği, Yargıtay bozmasından sonraki aşamalara da kapsatılmasının kazanılmış hakları çiğneyebileceği, bu nedenle bozmadan sonra ıslaha gidilemeyeceği” açıklanmıştır. Bazı yazarlara göre, Yargıtay'ca bozulan karar esasa ilişkin (yani hüküm) ise, bozmadan sonra ıslah yapılamaz; buna karşılık, usule ilişkin kararların (örneğin görevsizlik ve yetkisizlik) bozulması durumunda, mahkemenin (bozmadan sonra) esas hakkında yapacağı inceleme sırasında ıslah yapılabilmelidir. Yargıtay’ın daha sonraki 4.2.1959 gün 13/5 sayılı İçt. Bir. Kararında kabul edildiği gibi “bir mahkeme kararının her ne sebeple olursa olsun temyizce bozulması sonunda mahkemenin bozma kararına uyması ile dava yeniden duruşma safhasına girmiş olacağı cihetle duruşma henüz bitmemiştir.” Islah, tahkikat ve yargılama bitinceye kadar yapılabileceğine göre (m.84), bozmadan sonraki (yeni) tahkikat ve yargılama sırasında da ıslah mutlak olarak yapılabilmelidir.
2- TAZMİNAT VE ALACAK DAVALARINDA ISLAH ZAMANI VE BİÇİMİ :
Gerek haksız eylemden kaynaklanan tazminat davalarında ve gerekse hesaplamayı gerektiren alacak davalarında alacak veya tazminat tutarları net bir biçimde belli olmadan ıslah (dava değerini artırma) dilekçesi verilmemeli, bu hususta acele edilmemelidir. Çoğu kez zamanaşımına uğrama kaygısı ağır basmakta, zamanaşımı konusunda bilgi eksikliği ya da görüş bulanıklığı yüzünden, henüz kesin tazminat ya da alacak tutarı belirlenmeden rasgele bir rakam üzerinden değer artırma yoluna gidilmektedir. Anayasa Mahkemesi’nce ıslah yoluyla dava değerini artırma yasağı iptal edilmeden önce başvurulan ek dava (ikinci dava) uygulamasında pek çok sorunlarla karşılaşılmakta idi. Örneğin, ikinci davada fazlaya ilişkin hakkını saklı tutmamak gibi, işçi alacağı davalarında faizin başlama tarihi gibi, davalının zamanaşımı definde bulunması gibi... Islah yoluyla dava değerini artırmada bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için, bir kez başvurulabilecek olan bu fırsatın iyi değerlendirilmesi, özellikle ıslah dilekçesini verme zamanının doğru ve tam olarak saptanması gerekmektedir. O halde, ıslah yoluyla dava değerini artırma dilekçesi ne zaman ve nasıl verilmelidir? Bu soruyu yanıtlamadan önce şöyle bir uyarıda bulunacağız ve diyeceğiz ki, bu tür davaların düğüm noktası olan “zamanaşımı” konusunda çok kesin bilgilere sahip olunmalı, süreler titizlikle izlenmelidir.
a) Dilekçenin verilme zamanı: