zmach państwowych stawiają go w rzędzie intelektualistów wyprzedzających epokę. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla istnienia każdego społeczeństwa, kultury czy organizmu politycznego jest problem braku równowagi między tym, co partykularne, a tym, co uniwersalne, między interesem jednostki a interesem grupy, między interesem grupy a interesem ogółu. Powstające z braku humanistycznej równowagi konflikty nierzadko prowadziły do rozpadu wspólnot, kryzysów społecznych i kulturowych, a nawet do rozlewu krwi.
Obecność tego problemu we współczesnych społeczeństwach Europy i swoisty bezwład polityczny, jaki okazuje wobec niego polityka państw europejskich, jest wyraźnie dostrzegalny. W tym kontekście dorobek intelektualny Włodkowica – który niegdyś przyczynił się do uczynienia z Polski „państwa bez stosów” – i dziś może dostarczać teoretycznych podstaw dla praktyki politycznej nie tylko w naszym kraju, ale również w całej Europie. Bernard z Chartres powiedział, że jeśli widzimy więcej i lepiej niż minione
pokolenia, to dlatego tylko, że jesteśmy karłami na ramionach olbrzymów. Warto potraktować jego słowa jako zachętę, by w jubileuszowym roku właśnie w jagiellońskiej tradycji szukać gigantów, chociażby takich jak Paweł Włodkowic, na barki których moglibyśmy się wspinać, aby lepiej widzieć cel, do którego chcemy zmierzać w przyszłości.
Paweł Cieślarek
doktorant w Zakładzie Historii Kulturowej Instytutu Studiów Międzykulturowych UJ
HISTORYCY Z UJ NA KONGRESIE SLAWISTYCZNYM W BOSTONIE S
etki badaczy reprezentujących najważniejsze ośrodki slawistyczne na świecie zgromadziła 45. doroczna konferencja międzynarodowa, organizowana w dniach 21–24 listopada 2013 w Bostonie w ramach Association for Slavic, East European, and Eurasian Studies. Wśród sponsorów konferencji znalazły się jednostki naukowo-badawcze Uniwestytetu Harvarda (Davis Center for Russian and Eurasian Studies, Department of Slavic Languages and Literature oraz Harvard Ukrainian Research Institute), a także instytucja polska zajmująca się eksportem książek naukowych: Lexicon Maciej Wolinski. Konferencji towarzyszyły ekspozycje książek przygotowane przez liczące się wydawnictwa naukowe: Harvard University Press, Cambridge University Press, Cornell University Press, Indiana University Press, Central European University Press i inne. Zakres tematyczny konferencji obejmował kwestie europejskie i euroazjatyckie, różnorodne zagadnienia z zakresu spraw narodowościowych, międzynarodowych i innych, ujętych w perspektywie historycznej i współczesnej. Dominowała tematyka rosyjska i radziecka (polityka, gospodarka, kultura, literatura, sztuka, film, a także wąsko zarysowane zagadnienia, jak, na przy-
kład, translacje czy rozwój kolejnictwa). profesora Southern Connecticut State UniTematyka polska była reprezentowana na versity, a zorganizowanym przez Instytut kilku sesjach: Visions of Commonwealths: Karpacki w Higganum (Connecticut). The Interwar Polish Republic and the Eu- Udział w konferencji był także okazją do ropean Community, Representing Poland: spotkania z Polonią bostońską, zwłaszcza New Transnational Directions in Polish że w konferencji uczestniczył doktorant Studies, Russian and Polish Poets as Wydziału Historycznego UJ mgr Paweł Revolutionaries and Anti-Revolutionaries, Markiewicz, na stałe mieszkający w BoPolish and Hungarian Catholic Leaders stonie. during Periods of Revolutionary Change Jarosław Moklak and Upheaval Since 1939, Grabbing Power, kierownik Zakładu Historii Europy Wschodniej Passing Bricks: Communism in post-War Instytutu Historii UJ Czechoslovakia, Poland, and Ukraine, Research on Polish-Jewish Relations in the Second Polish Republic; Private Gallery, Portable Museum: Russian and Polish Children’s Book Illustration. Krakowscy historycy: prof. Wojciech Rojek, prof. Stanisław Sroka i dr hab. Jarosław Moklak, uczestniczyli w panelu zatytułowanym Writing the History of the Lemko Region, prowadzonym przez Paula Od lewej: prof.prof. Wojciech Rojek, Stanisław A. Sroka, Jacek Lubecki Besta, emerytowanego (Georgia Southern University) i dr hab. Jarosław Moklak
alma mater nr 163–164
91