Introduci贸n a GNU/Linux
Asesores SIEGA Introduci贸n a GNU/Linux
Introdución a GNU/Linux
Parte I • Como empezou esto do GNU/Linux • As distribucións (distros) • O Sistema de arquivos • Xestión de usuarios e grupos
Introdución a GNU/Linux
Introducción histórica 1971. Un estudante de 1º curso de Física da Universidade de Harvard, Richard Stallman converteuse nun hacker do laboratorio de intelixencia artificial (IA ) do MIT ( Instituto tecnolóxico de Massachuses) no que traballaba. Para mediados dos setenta, o novo investigador Richard M. Stallman, estaba sumamente cabreado coa flamante impresora do laboratorio. Cada vez que le mandaba unha orde, o trasto se comía o papel. O peor era que, ao parecer a impresora non era capaz de comunicar as estacións de traballo que estaba tendo un problema e se perdía moito tempo atravesando a oficina solo para comprobar se, en efecto, había un problema.
Introdución a GNU/Linux Stallman buscou entón os controladores de software para engadir esta función, pero era imposible editar ou modificar as funcións escritas no código binario sen ter o código fonte. Cando pediu o código fonte, negáronllo. E esa foi a orixe do que se ten convertido na “primera gran rebelión informática de la historia”.
Introduci贸n a GNU/Linux O proxecto GNU Richard Stallman funda o proxecto GNU co obxectivo de crear un sistema operativo completamente libre, o sistema GNU. GNU e un acr贸nimo recursivo que significa GNU Non e Unix (GNU is Not Unix).
Introdución a GNU/Linux
• En 1990, o sistema GNU xa tiña editor de texto, un exitoso compilador e maior parte das bibliotecas e utilidades que compoñen un sistema operativo. • Pero faltaba un compoñente clave chamado núcleo (kernel en inglés).
Introdución a GNU/Linux Entón , o núcleo creado por Linus Torvalds, como proxecto fin de carreira, quen se atopaba estudando na Universidade de Helsinqui, encheu o "espazo" final que había no sistema operativo de GNU. Así comezaron a usar a Linux a modo de continuar desenrolando o proxecto GNU, seguindo a tradicional filosofía de manter cooperatividade entre desenroladores.
Introdución a GNU/Linux • Que peza e a mais importante neste xoguete? – o pau – a estrutura de papel que se move co vento. • Si falla algunha das dúas non poderemos xogar a nada. • Sen embargo parece que o pau non e o que ten mais traballo...
Introdución a GNU/Linux GNU/Linux e un dos
términos empregados para
referirse á combinación do núcleo o kernel libre denominado Linux, que é empregado con ferramentas de sistema GNU. O seu desenrolo e un dos exemplos máis prominentes; todo o seu código fonte pode ser empregado, modificado e redistribuído libremente por calquera baixo os termos da GPL (Licencia Pública Xeral de GNU) e outra serie de licenzas libres.
Introdución a GNU/Linux Pero… que e software libre? O propio Stallman enfádase se non utilizamos ben o termo porque existe un problema coa traducións e limitacións dos idiomas... Do inglés “free” traduciuse moitas veces como “gratis”… pero libre non e exactamente gratis… O software libre supón dispoñer das seguintes liberdades:
Introdución a GNU/Linux A liberdade de executar o programa, para calquera propósito (liberdade 0). ●
A liberdade de estudar como traballa o programa e cambialo para que faga o que vostede queira (liberdade 1). O acceso ao código fonte e unha condición necesaria para isto. ●
A liberdade de redistribuír copias para que poida axudar ao próximo (liberdade 2). ●
A liberdade de distribuír copias das súas versións modificadas a terceiros (liberdade 3). Se o fai, pode dar a toda a comunidade unha oportunidade de beneficiarse dos seus cambios. O acceso ao código fonte e unha condición necesaria para isto. ●
Introduci贸n a GNU/Linux
http://www.youtube.com/watch?v=fAWG8g3Jf_0
Introdución a GNU/Linux Imaxinan que sería de nos, se Grahamm Bell non houbera divulgado o seu invento? Houbera corrido á fábrica de patentes para que ninguén puidera saber exactamente como funcionaba o teléfono? En que situación estariamos ?
Introduci贸n a GNU/Linux
Introduciรณn a GNU/Linux A ciencia xamais se encontrou nun dilema semellante. Pero, a informรกtica, non e ciencia? Ata agora, todo estaba en mans dunha empresa que non deixa dispor do cรณdigo das aplicaciรณns e na que o usuario (baixo pago) e simplemente un executor de botรณns.
Introdución a GNU/Linux Pero para min, que non son un experto programador, son usuario normal, que vantaxes me supón? • Esquece os virus!! Se alguen dexesa introducir software malintecionado no sistema, toda a comunidade pode avaliar o dano que esta a facer, xa que calquera dispón do codigo e o sistema e totalmente aberto.
• Esquece o e-mule!! Acabouse o de buscar os programas por internet e baixar programas piratas.
• Navega moito máis rápido!! • Podes ter un escritorio realmente útil.
Introduci贸n a GNU/Linux
As distribuci贸ns: distintas preparaci贸ns para a mesma materia prima.
Introdución a GNU/Linux As distribucións poden ter detrás unha empresa privada, e están soportadas comercialmente: Fedora ( Financiada por Red Hat), ● openSUSE (Financiada Novell), ● Ubuntu (Financiada por Canonical Ltd.), ● Mandriva, ... ●
E distribucións mantidas pola comunidade como Debian ou Gentoo.
Introdución a GNU/Linux Una distribución Linux o distribución GNU/Linux (coloquialmente chamadas distros) es una distribución de software baseada en el núcleo Linux que inclúe determinados paquetes de software para satisfacer las necesidades de un grupo específico de usuarios, dando así orixe a edicións domésticas, empresariais e para servidores. Por lo xeral están compostas, total ou maioritariamente, de software libre, aínda que a miúdo incorporan aplicacións o controladores propietarios.
Introdución a GNU/Linux Versión
6.10
Nome en código
Edgy Eft
Data lanzamento Versións dalgúns paquetes
26/10/2006
Salamandra nerviosa
7.04
Feisty Fawn
19/04/2007
Cervatillo loitador
07.10
Gutsy Gibbon
18/10/2007
Gibón valente
8.04 LTS
Hardy Heron
27/04/2008
Garza resistente
8.10
Intrepid Ibex
xx/10/2008
Cabra salvaxe intrépida
9.04
Jaunty Jackalope 23/04/2009 Jackalope alegre
9.10
Karmic Koala
29/10/2009
Koala Kármico
10.04 LTS
Lucid Lynx Lince lúcido
29/04/2010
Introduci贸n a GNU/Linux
Introdución a GNU/Linux
O sistema de arquivos • O teu ordenador é unha gran carpeta, chamada raíz ( / ). • Desta carpeta raíz colga TODO!! o disco duro, os documentos, os programas, o CD, as memorias USB, os drivers do teu equipo. • Esqueza as unidades!! xa non atoparás C: nin D: • E agora imos ver, o que atopamos dentro de /
Introduciรณn a GNU/Linux /home > atoparรกs os documentos dos usuarios que empregan o equipo. /etc > carpeta onde atoparรกs os programas instalados no sistema. /media > atoparรกs as informaciรณns dos dispositivos de almacenamento externos.
Introdución a GNU/Linux O superusuario :ROOT A primeira persoa que instala o sistema crea un usuario inicial que será o que ten permiso para facer absolutamente TODO. E o señor que GNU/Linux chama superusuario: root. A partir de aí, este Sr. creará máis usuarios con permisos limitados. Normalmente, e si nos se lle di nada ao sistema, todo o mundo que se senta co equipo ten permisos limitados. Para poder modificar cousas como superusuarios ten obrigación de loguearse, aínda que sexa o mesmo Sr. que instalou o sistema.
Introdución a GNU/Linux
Parte II • Definición dun live CD • Modificación da secuencia de arranque • Conexión á rede
Introduciรณn a GNU/Linux
Definciรณn dun Live CD Distro que pode ser executada sen necesidade de ser instalada no disco duro do ordenador, empregando a memoria RAM a modo de disco virtual. Algunhas distros xa incorporan o modo Live CD no mesmo disco de instalaciรณn. Estas versiรณns Live son especialmente indicadas para realizar probas sobre un novo sistema ou incluso para poder realizar tarefas de recuperaciรณn nun equipo.
Introdución a GNU/Linux
Modificación da secuencia de arranque En cada equipo podemos atopar unhas indicacións no momento do arranque que nos permitirá cambiar o medio desde o cal desexamos arrancar o equipo. Frecuentemente esta función realízase premendo sobre a tecla F12. No caso de querer empregar un Live CD deberemos de modificar esta secuencia para escoller a unidade de CD-ROM.
Introdución a GNU/Linux
Conexión á rede Unha vez que teñamos o Live CD funcionando necesitaremos, como mínimo, conectalo á rede. Desde ubuntu iremos á Sistema > Preferencias > Conexións de rede (Networks connections) e escollemos entre as opción de con fíos (Wired) ou sen fíos (Wireless)
Introduci贸n a GNU/Linux Podemos configurar as diferentes conexi贸ns de modo autom谩tico (DHCP) ou manual
Introdución a GNU/Linux
Parte III Administración básica do sistema • O xestor de paquetes • Instalación de software necesario... • O centro de control • Configuración de pantallas • Configuración de impresoras
Introdución a GNU/Linux Para a administración dun sistema baseado en Ubuntu teremos dous lugares básicos para a realización de tarefas de administración: O primeiro é o Synaptic Accedemos desde a pestana de Sistema > Administración > Xestor de paquetes Synaptic. Desde esta aplicación realizarase a xestión de paquetes.
Introdución a GNU/Linux A pantalla de Synaptic está dividida en 4 seccións: • Lista de categorías • Filtros • Relación de paquetes • Descrición dos paquetes Instalar un paquete é tan sinxelo como premer dobre clic sobre o mesmo ou premer co botón dereito de seleccionar “marcar para instalar” Unha vez marcados, prémese sobre o botón Aplicar.
Introduci贸n a GNU/Linux Buscar paquetes: a trav茅s da caixa de busca podemos localizar paquetes mediante o seu nome ou descrici贸n.
Introdución a GNU/Linux O segundo lugar fundamental é o “Centro de software” que podemos localizar desde o menú Aplicacións > Centro de software. Desde este Centro de Software podemos atopar aplicacións para instalar ou desinstalar no equipo. Podemos localizar as aplicacións agrupadas nos Departamentos ou a través do buscador.
Introduci贸n a GNU/Linux Exemplo de listado de aplicaci贸ns ofim谩ticas.
Introdución a GNU/Linux Instalación de hardware: impresora Unha vez conectada a impresora e acesa, seguramente Ubuntu a detectará e se poderá instalar automaticamente, sen ter que facer nós nada. Si non é así, debemos escoller a icona de “Novo" no menú de xestión de impresoras situado na ruta: Sistema > Administración > Impresoras > Novo. Aparecerán varias opcións onde escolleremos a impresora que queremos instalar e seleccionamos o modelo e o controlador. Pode ser que Ubuntu xa faga isto automaticamente por nós.
Introdución a GNU/Linux
Parte IV O entorno de traballo Enchulando o escritorio • Os paneis e os elementos de panel • Os temas • Os efectos 3D
Introdución a GNU/Linux Ubuntu usa por defecto o escritorio Gnome. Neste escritorio atopamos os seguintes paneis: • Panel superior: aloxa os menús do sistemas (esq.) información de usuario e rede (der.) e tamén se poden arrastar sobre el accesos a aplicacións. • Panel inferior: información sobre as xanelas abertas, lixo e escritorios. Estes paneis son altamente configurables, e tamén podemos inserir novos paneis.
Introduci贸n a GNU/Linux Como sempre, engadir un acceso a unha aplicaci贸n desde o panel 茅 moi sinxelo
Introdución a GNU/Linux Para cambiar o tema podemos ir á ruta Sistema > Preferencias > Apariencia > Tema. Aparecerá unha xanela con diferentes pestanas para cambiar as opcións de: • Tema • Fondo • Tipo de letra • Efectos visuais. Tamén se poden obter máis temas desde os enderezos: http://art.gnome.org http://gnome-look.org
Introdución a GNU/Linux Efectos visuais: 3D Para realizar as personalizacións anteriores non foi necesario realizar a instalación de ningún paquete, pero se desexamos empregar efectos 3D avanzados para o escritorio, teremos que facer 2 cousas: • Instalar or efectos avanzados de Compiz desde Synaptic: - compizconfig-settings-manager - compiz-fusion-plugins-extra
• Activar estes efectos para poder configuralos Sistema > Preferencias > Apariencia > Efectos visuais
Introduci贸n a GNU/Linux Configuraci贸n de efectos Compiz
Introduci贸n a GNU/Linux Efecto Cubo xiratorio
Introdución a GNU/Linux Con máis artesanía...
Introduci贸n a GNU/Linux P谩xinas de interese: http://www.gnu.org/home.es.html http://es.creativecommons.org/
Introduci贸n a GNU/Linux