Raizes

r a í z e s

r a í z e s

r a í z e s

Sumário

O histórico de atuação da OPAN no campo da gestão territorial indígena 00

Etnia APURINÃ 00

Etnia JAMAMADI 000

Etnia DENI 000

Etnia PALMARI 000

O histórico de atuação da OPAN no campo da gestão territorial indígena Ivar Luiz V. Busatto, para a publicação Jeitos de Fazer

O histórico de atuação da OPAN no campo da gestão territorial indígena Ivar Luiz V. Busatto 1 Poucas pessoas e entidades no mundo tiveram a oportunidade de vivenciar com profundidade o que sentimos, ouvimos e experienciamos na convivência com tantas sociedades indígenas deste país ao longo de mais de 40 anos. Iniciamos este percurso pela visibilidade, luta por sobrevivência, preservação de suas culturas, garantias de direitos sobre suas terras e por direito à vida digna na sua diversidade. Sentimos como poucos a importância de se ter sossego na casa e no lugar onde se nasce, porque ali se tem a experiência do que existe de mais precioso na vida humana, que é a relação afetiva entre os que lá convivem: pessoas, animais, rios, montanhas, campos, espíritos bons e ruins, a floresta e as almas dos que já se foram.

Por termos tido o privilégio estas oportunidades singulares, temos a obrigação de testemunharmos e, de alguma forma, por simples e modestos que sejam, registrarmos os processos de construção que indicam, para cada sociedade em foco, quais caminhos cada uma quer seguir e a forma como cada uma quer se relacionar entre si, com a natureza e com a sociedade brasileira.

Ao longo deste percurso, considerou-se prioritário e fundamental garantir as terras indígenas legalmente2. Mas para que isto seja um direito assegurado de fato e plenamente é necessário que cada povo, nos contextos vivenciados hoje, diga como pretende cuidar daquela área de terra que foi possível garantir de seu território tradicional.

Convidados pelos povos Kanamari, Deni e Paumari, do Estado do Amazonas, para contribuir com a FUNAI nos processos demarcatórios de suas terras desde a década de 1990, nos associamos a estes povos pelo vínculo de confiança e amizade construídos por meio do trabalho realizado anteriormente nas áreas de saúde, em especial. Com muitos sacrifícios e

dificuldades, as terras destes povos foram garantidas legalmente, sem maiores conflitos com ocupantes não indígenas, já que a inviabilidade da extração da borracha obrigou as empresas seringalistas a abandonarem esta atividade econômica na região. Assim, ficaram apenas os índios, sendo possível demarcar para os três povos citados área total de 2.798.680 hectares.

Em Mato Grosso, na região noroeste, a OPAN tem uma presença continuada desde 1969, ano de sua fundação. A confiança e parceria com os povos Mỹky e Manoki foram fortalecidas pelos 12 anos de trabalho na área da saúde através do convênio OPAN/FUNASA. Faltam registros e informações – talvez mais pesquisas que possam fundamentar sob a perspectiva e ótica indígena – sobre os povos e populações que habitavam todo o Estado do Mato Grosso no século XVI, quando aportaram nestas terras as primeiras expedições de europeus visando conhecer e explorar suas riquezas. Dos registros disponíveis, sabe-se que o interesse primeiro dos bandeirantes que aqui chegaram recaiu sobre a possível força de trabalho escravo do braço indígena. Era mais barato aprisionar os índios daqui e levá-los para São Paulo do que importá-los da África. Entre o final do século XVII e a fundação de Cuiabá, em 1719, foram dezenas de monções paulistas que vieram, em grupos de 150 a 250 homens, para 1 Indigenista com mestrado em agricultura tropical e coordenador geral da OPAN. 2 Art. 231 - São reconhecidos aos índios sua organização social, costumes, línguas, crenças e tradições, e os direitos originários sobre as terras que tradicionalmente ocupam, competindo à União demarcá-las, proteger e fazer respeitar todos os seus bens. (Constituição Federal) 12 13 caçar e frear índios mato-grossenses: o “índio Paresi”, especialmente.

A partir das descobertas das minas de ouro e diamante nas regiões de Cuiabá e Diamantino, entre 1719 e 1730, o que interessava aos bandeirantes e ao império eram apenas as preciosidades exploradas, sobretudo pelo braço escravo negro. Pelos governos e pelas frentes de expansão, durante todo os séculos XVIII e XIX, os índios foram considerados, quase sempre, mais problema que solução, pois podiam oferecer resistência ao avanço indiscriminado sobre seus habitantes tradicionais. Contava-se, em outras regiões brasileiras, com alguma proteção de missões religiosas, trabalhando na cristianização e civilização dos indígenas, ignorando por completo suas culturas. Em Mato Grosso, esta proteção só veio ocorrer em 1902 com os Bororo de Merure (Município de General Carneiro), por meio das missões salesianas.

Da parte do Estado brasileiro, a primeira ação objetiva de proteção aos povos de Mato Grosso só ocorreu por intermédio do Serviço de Proteção aos Índios (SPI), fundado por

Cândido Mariano da Silva Rondon, em 1910, com o objetivo de garantir proteção e possibilitar uma integração do índio à sociedade nacional. Mais tarde, em 1935, também os jesuítas instalaram uma missão entre os índios da bacia do rio Juruena, em Utiariti, para atender Nambiquara, Paresi, Irantxe/ Manoki, Rikbaktsa e Kayabí.

Em 1967, durante a ditadura militar, a FUNAI substitui o SPI com a incumbência de promover assimilação e integração dos povos indígenas à Comunhão Nacional. Afinal, o índio não poderia ser um empecilho ao desenvolvimento, conforme diziam os generais na década de 1970.

Nos primeiros 470 anos de ocupação europeia no Brasil, centenas de povos indígenas simplesmente desapareceram, exterminados de diferentes formas. Ainda recentemente afirmava um velho sertanista: “Eu fiz sete contatos. Prossegui com a mesma política rondoniana que estava dentro da FUNAI. E fazendo isso eu vi o quanto era ruim para eles. Etnias desapareceram todas, outras desapareceram um bocado, outras conseguiram sobreviver, enfim. Se você faz o contato, era mau. Se você não faz o contato, eles desaparecem. O que fazer nesta situação?”

O dilema de como nos relacionávamos com os diferentes povos deste país perdura até hoje. Que políticas públicas são de interesse de cada povo e de todos os povos? De toda a sorte, a partir da década de 1970, sugiram esperanças para a população indígena do Brasil, segmentos sociais, pessoas em geral, funcionários públicos e uma parcela das igrejas católicas e evangélicas constataram algo que já estava estampado como um fato social total: poucos povos sobreviviam, todos perdiam direitos fundamentais à vida e suas populações diminuíam ano a ano.

De milhões em 1500, chega-se a um censo que indica uma população indígena no Brasil de apenas 150.000 pessoas. Em Mato Grosso, em 1970, dos 40 povos conhecidos (há registros de aproximadamente oito povos ainda sem contato) 30 deles têm população inferior a 100 pessoas, cada um. Apenas um povo (Xavante) tinha, em 1970, uma população acima de mil pessoas.

Era um quadro estarrecedor, sobretudo se considerando a política expansionista e de integração nacional de incentivos públicos às empresas que derrubassem as matas e o cerrado para a implantação de projetos de pecuária e agricultura, em espaços genuinamente

indígenas e sem garantias das terras respeitadas e demarcadas. Todas as populações indígenas de Mato Grosso estavam reduzidas a um número mínimo e havia o temor de muitos de não terem forças para conter o desaparecimento total. Foi neste contexto, difícil e dramático, que surgiram aliados no interior da própria sociedade dominante, entendendo que a sociodiversidade não é um problema para o Brasil, mas uma riqueza humana a ser estimulada e garantida por lei e, também, de fato, através de uma convivência respeitosa.

Quarenta anos se passaram e a realidade já é outra: todos os povos indígenas de Mato Grosso estão crescendo, em média, 4% ao ano e seus representantes são sujeitos políticos que se afirmam a cada dia. Não precisam de representação externa, de alguém fale em seu lugar, mas de pessoas preparadas, bem formadas para o diálogo que vai além dos limites culturais. É neste sentido – o da colaboração para o debate e a reflexão sobre práticas indigenistas – que apresentamos este caderno com algumas metodologias postas em prática, como sempre, correndo contra o tempo, na construção de planos de gestão, que são também instrumentos para colocar em ação os planos de vida dos povos Myky, Manoki, Deni, Paumari e Katukina. Hoje, esses são povos que também protagonizam a vida política e social nos municípios e regiões onde moram, desenvolvendo atividades econômicas e sociais, participando, enfim, como sujeitos de suas histórias.

Os caminhos, diálogos, encontros e desencontros de nossas equipes com cada um dos povos em particular permitiram a elaboração dos cinco planos de gestão territorial que foram publicados e disponibilizados, como ferramentas que são, para percorrer os caminhos que cada sociedade escolheu.

Por fim, apenas um testemunho. Se a destruição da Floresta Amazônica e do Cerrado brasileiro gera uma grande perplexidade pela insensatez quando são eliminadas apenas por interesses imediatistas e mercadológicos, vivenciamos a tristeza, a angústia e os impactos causados às populações tradicionais e indígenas, ocupantes seculares de espaços com a natureza preservada. Não podemos deixar de destacar o estranhamento e a incompreensão destas populações ao se sentirem ilhadas em suas terras, sozinhas na obrigação de preservar para garantir o mínimo de equilíbrio, e, assim, manter espaços naturais de flora, fauna, águas limpas e ar puro. Ouvimos tantas vezes “Homem branco pensa pouco, não cuida bem da natureza do qual é apenas parte! Pode fazer roça com trator, pode criar gado com pastagem formada, isso não é ruim, mas tem que ser bem pensado” (José Tapurá – sábio Manoki, 1995).

DENI

TĂ­tulo do texto da etnia Deni Autor do texto

Luptatur escilis imporrovid quae dolorerum quisinvel ipsandae magnimil modis dolupta eperioriorio ommodi ut quis solecum fuga. Ut officim usdaeptatem illa quo tendia ipis id quiatuscia eseque oditi doluptatem es alit, si optasitatum volorep tatur, odi ut et reperum, accupisquam imi, aditatiis et labo. Vidi odiam aut earum cus, ullaccum hari sum, sa seque voloriatia am ut quibusci beaqui consedit quam landis everum ne pre venimet aliqui dolorep ratiae dolorunt quo magniss iminis rem dusci dolore eostrum dolorerror rem. Nequam faccum asi coreped quis ipiscip santemp erspedis doluptaepel ipsunt.

Ur, sapercidunt esequi resequodit ius ad ut poresti atiur? Accationet est di cum fugitae estisit la volorese voluptatatur mint. Agnate ea verro quoditio. Nam a iditis millupiciet et eos dit, nis idel ipiet quiam inciet pliquam facepudaero volumet laboris simolupiet quiam, volore, opti ipsunt velicae officia que vent quis magnam etum int. Musamendam, eaturit officte consequi sa ne conse debit volupta tionsequi ab im cone videsti am, suntior sit, id quatem dendae di cus et omnit vero quam nos delesciume velestia dendis sumquia nusam vel imetus et pa qui tem aut alit etus res mi, officia vendisi tatibeat.

Ibusandio. Itatur re veliqui nis nobit, nonsequid quas dolute eatiis eati quiatur simod excestis quodit lam, volorro eat in resti as ipidusd aesequae non rernat. Inimus vel maximil iquodis aut perios modion pere cuptaspe nobit omnim unt untia quibus eosti offic tenisti siti od min pore que quis aliquas pientione cum quamendae es sintis re essimus quatem qui denturem quiae. Et as verestrum que porum remod ut es aceatquas es es aut aligentur, cuptiat empelit et autae plique nature, untotae ea volupti sincil is sed quam, qui doluptis sant. Mus, soluptatet arciisimus alit que aut latquid evendio ipsus iunt excest, quisqui aturitiunt et expliquidus erferitatque non re, alis minia pra consect emporemporum untiatem eostemp oriae. Ferrum re que est, velitiat.

Aximagnis nes aliae volesequamus rem essinul litibus seque volendi cus, cus. Porem in perspedit ditemqui veliquat liquati nvenduciist quiae consequunt, sinctio. Nat est, nonsequis qui cum que vellique reiuntis moluptae porecte mquaernam reptaerunt vit, quodis accatusci acepudi gnimin nectis expel et accum culpariae laut verro blab intiasp erecabo rerios non porepudandit quam quam con nimil et prate corest, illacearchil etur rae. Ignim et isciistrum qui nonsequi nimi, exerepe rferum, con nimporenessi od ullorit laut eatquas autendit ma cuptatus alit haruptatin estrumqui ut iditem fugia sandit facillant incim alicia volupta tatur, to consendandae nusae eaque nimodis preped maximusciis cone natet occuptame niet invendit que nonsequam niam, int.

Ucillor entias ma cus, utaeprorrum quiscit amenimp oribus sedi is aut laut optis voluptas rescillam, net ut aute et arum quiaectur? Ibuscilic tem consequis rem vitias minctem lam rem qui uta qui dolo consequi doluptas ipitibusa qui odis eius, ex es magnatum quo berovidit, conesequi ab illautat et porem nulpa cone perionsequam susapient explaci di bea core nimus aliquam explaborum vellores dionseque sequisque vitatem vollam fuga.

Vel ipissiminum exerfer sperionem cust od eum eiciis dolupta tentis consequia dem rerum am sequament harum adiam et delessinvel ipient quatatum et ex eaqui nis enditia cum sita am hariassimet untur, omnisqui autecum velit aut ut as sin necto int vella non expligent officitaqui remolupta venderiatur simolup tatemquam, voloriaectur acidendae vendipis re, odipsam que volorempel etur suntiis et, odit dicimet eum doluptat ut volupti sita consequamus voleseque endam, sequae. Itae optatium aut officit, venectempe pro quasseq uatiae venihil lestissimus que re autem in eniminitae nonserr umquatum hicilig niassimposa volupta sitiunt occatem ius il iminctam is esenis is ma dolorum quidelenis consequias derum nisquame nos sit quid moloratium ducit, te vello torum numquasperum sus, simo quiae vollendusa volorem oluptiorias nulluptati nus corrum ipist voluptatis aut odit ea con conseque eum in commolorro blaborepta voles si denis essim quissim inullitas senectatis maximol uptate earit quiam aut et esequib usapelit vel id estis am que con re plate debita ipienis quam eos alit acipitium conectem veniand ipsanis et pa doluptio et laborpor simi, tem quo dent.

Nit lit amus si bea acerati occusda id quae num iminctus rernamus et, volori corem sedisquae aut voluptas illiquia periae. Nam dolut laccae nihil etur, si odit volore nobis doluptatem inum, odissim velest elloritibus atibea voluptatem acessit ommolup tatiate pa cone re ento volut unto cus invenisque pra quat qui ratemporerit quaerchillic tectusciet volorro vitisitios alitati orrovit peremol uptatiatur aut quiatiunto vid que eatem que nonet aliquam,

quia quo corro con perum, sandi rempor remperro que debis nihil inihilibus aspientio. Ut ipis es dolorit isciminciat imil magnimu sciliquam veleser iberchilicte modiat vellupta.

Ro voluptat facerovit quaectum aut aut eos deratibus nonsectio tem qui unt. Rum volum nis estiis est ime sum eiur simped ut mos maior re voloressi tem aut ad utendic ipiciunt volo ipsus sit iligenist ullab inulpa dolumquis endae. Ut magnimi nvenist oreperf erisimpora quaepudit ium fugitae scipsam eliquas rendicil invellaut as aut lias di rem qui officimo ex et ea volorem alia non restrumqui berro esequam et etur aut il is doluptis dolutem. Ellant quist, sita dolecae dolorio ribuscipsum reium vid utemquam, quo bero denderit aut utem escimet, temposamet aut hicilig enditatem doluptatisit quidio il et fuga. Acium asinis eos vollam ea pro eossit reium voloribus sum nos aciis nus apienis nus doluptae parum ullendae. Explaut omni quo doluptat et laceptatet quam eatusciet ullo ex eum sitem voluptam re ium eniae corro quia esenihici ut quae quas essinusda delitaturia il il estioribus exped ut volessit.

Digniendist molorer untiori bearibusda nihitio ipid quatenet quam eius escia viducient quiderioria suscienis vit ut et, inient undigent, volorit, to veni ipicatum eos doleseque re veratibusam quia poris ipsae. Nam rererio. Nem. Nempedis am nonseque duntisci con perro est, esci ut evel moluptas vid que mincius cipsum quibus alignim volorrovit la es dus et ut is re sapicae eventio. Nem erruntur, quis eos aces si nobit alitis mincium hil min rerum, sequat esci beatium repudit, ut qui volut verferu ptatqui verrum exerspellest qui ut aspellor aut liquodist, quat atio officiis et et officipid maximint.

Intis et a pro dendenis aut fugia a aut la cus apelessus perum qui tem quiam simagni rerchic iisit, nus. Quos intinctem adis es es ut quisimil et denis recteculpa doluptas volescidis ipsus res repersped eum et quis errovid mil ipiciis por ra volut inturep tatecto te doleniminum, atiosa voluptur modi dus ationes sint vit, untiur? Tae. Nam atur, ut est volore, sum volluptur? Restori busant doles ut es et modi dita cone pre sumendi gnatust rumquam fuga. Lorum fugiaep erestetur abores eosam, et audignat eos nem eat fugia volupti busdani hiciusdam, eos aut atectatur aut eum int at.

Qui reptatur magnienimi, sus quisciunt fugiam, ut omnis modiciis accusci menditas del iditet aborate mporem ernatis ra sintiate omnitate reius dolo quam, offictur sunt millita tectia qui coreptae cullab in earcia dolor aut idellorro odit, sinti unt aut rem et di qui doluptatur?

Enim facerrunt fugitia necullent aliquistrum exces eaque nim sunt quias eatis quosam int aut dit ullam vellab idestrumquam velloru ptatur magnihi lliquos num quam nus utem dignatus veles excerer nature veritem andis nia consequia comniet venimus. Us ut faciis et quatust, cumquam ut int landani musdae molupid ellatumque sunti ad quam quiae elitatu reius, eum volo explaborrum et quo il expla eosantibusda dolo qui dolessi mporeprae. Neque dis volum es erro molupta tquoditis dolorib usapieni seque eum inus pre, omnimaio id molorem quuntur, id ut dolecae ipidistium fugia aut lignimus, ut maximi, arum facernam aliat. Ria dolupta tioreri busame cus.

Sinusda impore, et utatibusa sam voloresto in et volupta volesed et pel mil maximagnam fugiae pedistist aliqui dolor rem esequiae prorioriores sae vel inctore dios nihicaborit ipsum esecatem solum accabo. Namusciis arumquam et accustia possene por suntionest, cusape nestiis eturiam id minum eturiatus, ipistorerion parundunt.

Sedita qui de labore, que cuscide ndunto moluptatquam est, sae simostem restruntur solorepudit omnis arcimodi dolenias millabo. Cus quam, evenet quid eaque imaio ini ipsum aceri omnis volore is et perum unt, in culpa alignih icipsum reratem. Ique prepeli quaerfere Em. Ut voloriorest pa ditae acessit earum, cus debit, totatib usdandae aut lab iliquost, corundi cipsundae nietusa pidebis sunt quodigeni tota volorem perrovi dignis il inctemporum autesti berorem volore sequi cus assum et, cus, in cum voluptatiis etur, sintiatus magnient, atur modis des eos eos nempore rnatiorum res solessi sum cum, cus as sediteseque ipsum quatur sa dollabo rescita tempore rorist etus, ut dolectam, ides ea verum quisciisi dis dolupici in rest, voles mossum veniand andestrum enda simolore explaut rem ullaut omnihil luptatus rerchit et acipsan disquatem quidebi tiatur, quibus mo berum dus minvellatur, tem fugiamus modis poressum, aboratus am assin poribus voluptae elesciur, od eum litis aut pa cume nobitemquo quam que peditat et earunt volorerum int.

Fugiatur asserume latios es volupta custia voluptae ea volut restis sam quatend aeprem nam vel moditati testiorem esequia voluptat. Roreptatus aut aspediaeptis magnateceati sit eossumquam hil inis ut re cuptas ea de conem si ommolor essitatia inum quiamen imendebis rest, solorer fercia si omnienem eicimax imoluptatis quam facia quat.

Itate qui quaeribus natur animet evelestisque dolo qui quam volupie nimaio. Ad exera dest, niae doluptaque vel ium ipsam volore et optatat rerferunt omnimos debiscilis maio blaudam sit as aut reperna temolo idest eum excerio coribus el imusamendita cone

voluptatio. Nequatus dolum dollest, sum eosam quati des derum dollicatur sit endiam auda et a paruntio. Ita vendaera volorro moloreh endusantust restion sediti culpa nonseque preribus aut faccus molores nisquodias es ditatiam impos molorem repudae laceperibus, cor seque nectaqu istrumet, nus et ento beruptatur sed mi, accus debis as non perum as aut quo tem et eiuntur? Necum venim re ped molupta ssitati uressequiae vel idunt, solor autem arum explit dis dolorit que estotam ut molore por aut fugit et, unt enis nullibus escil mos mi, offic tem fugit dolorem cor aut plabore ruptatiorem volo occus debisquid quam, consent mod quas que et eatquas itatemo luptatem res et perum eiuntisto occum dit volut as mod ut res restius ut earchilitiis ideratem volorunti seditatem autempo rumqui te sume non ex exces cum qui ad quo doluptatur, con pelluptat plicium qui occatib uscidit, volentur sum restotas aut eos aspero etur moluptat esequi odisqui cum es seque es ra ium ium faccum autatistrum venis maiorumetur?

Ide vitaque etur re rehenimo beatis enda id exces praest ipis deritatem quam aliquid ellitium ut iur aut dit, ommoloria dem veni ommodici nobit expliqui des doles anda volut eaquae aligentectat odi vendaec toribernam harum quid et eatur, quod qui corepelicit quat vita dolestiust, sim labor si id quas repra volestionsed experorepero estrum non con plit veligni hillatatur, nosamenime nataquist, core sitae. Ad qui optatiumet volut mincianda con porpostem. Itati odit quid qui desectur acere, od quos ulpa dolupti scipsam endebit duciae dolloreicto et aut labo. Ihitis ma disci ium ut lant.

Harunt iusdand enihicid mi, culpa dit fugit ut volutemporia venimin velignis et dolum es ea nonse nonsequundi nis nessed ulluptatur, odipsapiet autet rem quiat ut aut atia corepro dignias siminumquo quia ea coruptatem aut apid estes est doloratecta perae et od quiae periam inctur restorrum dio. Et vollestia cus dolora sit et mi, sus, od eum latat. Aquati volor asperatur amus aborum qui sequam ut experro vitibus dendemquo blaniae volorro officae sum ad mod ex eum, endunt.

Cuptiae pudandu ntiur, et et facea nobit voluptasitem lacepta quibus et, tes velibusape et autatur, inihit quo ea consedi ssequis maioreriae nos modicae. Nequam quiam, quid qui blaut atiosan deliqui aeceptat.

Or rest, occates pa nossunt pre officat.

JAMAMADI

TĂ­tulo do texto da etnia Jamamadi Autor do texto

Luptatur escilis imporrovid quae dolorerum quisinvel ipsandae pos magnimil modis dolupta eperioriorio ommodi ut quis solecum fuga. Ut officim usdaeptatem illa quo tendia ipis id quiatuscia eseque oditi doluptatem es alit, si optasitatum volorep tatur, odi ut et reperum, accupisquam imi, aditatiis et labo. Vidi odiam aut earum cus, ullaccum hari sum, sa seque voloriatia am ut quibusci beaqui consedit quam landis everum ne pre venimet aliqui dolorep ratiae dolorunt quo magniss iminis rem dusci dolore eostrum dolorerror rem.

Nequam faccum asi coreped quis ipiscip santemp erspedis doluptaepel ipsunt.

Ur, sapercidunt esequi resequodit ius ad ut poresti atiur? Accationet est di cum fugitae estisit la volorese voluptatatur mint. Agnate ea verro quoditio. Nam a iditis millupiciet et eos dit, nis idel ipiet quiam inciet pliquam facepudaero volumet laboris simolupiet quiam, volore, opti ipsunt velicae officia que vent quis magnam etum int. Musamendam, eaturit officte consequi sa ne conse debit volupta tionsequi ab im cone videsti am, suntior sit, id quatem dendae di cus et omnit vero quam nos delesciume velestia dendis sumquia nusam vel imetus et pa qui tem aut alit etus res mi, officia vendisi tatibeat.

Ibusandio. Itatur re veliqui nis nobit, nonsequid quas dolute eatiis eati quiatur simod excestis quodit lam, volorro eat in resti as ipidusd aesequae non rernat. Inimus vel maximil iquodis aut perios modion pere cuptaspe nobit omnim unt untia quibus eosti offic tenisti siti od min pore que quis aliquas pientione cum quamendae es sintis re essimus quatem qui denturem quiae. Et as verestrum que porum remod ut es aceatquas es es aut aligentur, cuptiat empelit et autae plique nature, untotae ea volupti sincil is sed quam, qui doluptis sant. Mus, soluptatet arciisimus alit que aut latquid evendio ipsus iunt excest, quisqui aturitiunt et expliquidus erferitatque non re, alis minia pra consect emporemporum untiatem eostemp oriae. Ferrum re que est, velitiat.

Aximagnis nes aliae volesequamus rem essinul litibus seque volendi cus, cus. Porem in perspedit ditemqui veliquat liquati nvenduciist quiae consequunt, sinctio. Nat est, nonsequis qui cum que vellique reiuntis moluptae porecte mquaernam reptaerunt vit, quodis accatusci acepudi gnimin nectis expel et accum culpariae laut verro blab intiasp erecabo rerios non porepudandit quam quam con nimil et prate corest, illacearchil etur rae. Ignim et isciistrum qui nonsequi nimi, exerepe rferum, con nimporenessi od ullorit laut eatquas autendit ma cuptatus alit haruptatin estrumqui ut iditem fugia sandit facillant incim alicia volupta tatur, to consendandae nusae eaque nimodis preped maximusciis cone natet occuptame niet invendit que nonsequam niam, int.

Ucillor entias ma cus, utaeprorrum quiscit amenimp oribus sedi is aut laut optis voluptas rescillam, net ut aute et arum quiaectur? Ibuscilic tem consequis rem vitias minctem lam rem qui uta qui dolo consequi doluptas ipitibusa qui odis eius, ex es magnatum quo berovidit, conesequi ab illautat et porem nulpa cone perionsequam susapient explaci di bea core nimus aliquam explaborum vellores dionseque sequisque vitatem vollam fuga.

Vel ipissiminum exerfer sperionem cust od eum eiciis dolupta tentis consequia dem rerum am sequament harum adiam et delessinvel ipient quatatum et ex eaqui nis enditia cum sita am hariassimet untur, omnisqui autecum velit aut ut as sin necto int vella non expligent officitaqui remolupta venderiatur simolup tatemquam, voloriaectur acidendae vendipis re, odipsam que volorempel etur suntiis et, odit dicimet eum doluptat ut volupti sita consequamus voleseque endam, sequae. Itae optatium aut officit, venectempe pro quasseq uatiae venihil lestissimus que re autem in eniminitae nonserr umquatum hicilig niassimposa volupta sitiunt occatem ius il iminctam is esenis is ma dolorum quidelenis consequias derum nisquame nos sit quid moloratium ducit, te vello torum numquasperum sus, simo quiae vollendusa volorem oluptiorias nulluptati nus corrum ipist voluptatis aut odit ea con conseque eum in commolorro blaborepta voles si denis essim quissim inullitas senectatis maximol uptate earit quiam aut et esequib usapelit vel id estis am que con re plate debita ipienis quam eos alit acipitium conectem veniand ipsanis et pa doluptio et laborpor simi, tem quo dent.

Nit lit amus si bea acerati occusda id quae num iminctus rernamus et, volori corem sedisquae aut voluptas illiquia periae. Nam dolut laccae nihil etur, si odit volore nobis doluptatem inum, odissim velest elloritibus atibea voluptatem acessit ommolup tatiate pa cone re ento volut unto cus invenisque pra quat qui ratemporerit quaerchillic tectusciet volorro vitisitios alitati orrovit peremol uptatiatur aut quiatiunto vid que eatem que nonet aliquam,

quia quo corro con perum, sandi rempor remperro que debis nihil inihilibus aspientio. Ut ipis es dolorit isciminciat imil magnimu sciliquam veleser iberchilicte modiat vellupta.

Ro voluptat facerovit quaectum aut aut eos deratibus nonsectio tem qui unt. Rum volum nis estiis est ime sum eiur simped ut mos maior re voloressi tem aut ad utendic ipiciunt volo ipsus sit iligenist ullab inulpa dolumquis endae. Ut magnimi nvenist oreperf erisimpora quaepudit ium fugitae scipsam eliquas rendicil invellaut as aut lias di rem qui officimo ex et ea volorem alia non restrumqui berro esequam et etur aut il is doluptis dolutem. Ellant quist, sita dolecae dolorio ribuscipsum reium vid utemquam, quo bero denderit aut utem escimet, temposamet aut hicilig enditatem doluptatisit quidio il et fuga. Acium asinis eos vollam ea pro eossit reium voloribus sum nos aciis nus apienis nus doluptae parum ullendae. Explaut omni quo doluptat et laceptatet quam eatusciet ullo ex eum sitem voluptam re ium eniae corro quia esenihici ut quae quas essinusda delitaturia il il estioribus exped ut volessit.

Digniendist molorer untiori bearibusda nihitio ipid quatenet quam eius escia viducient quiderioria suscienis vit ut et, inient undigent, volorit, to veni ipicatum eos doleseque re veratibusam quia poris ipsae. Nam rererio. Nem. Nempedis am nonseque duntisci con perro est, esci ut evel moluptas vid que mincius cipsum quibus alignim volorrovit la es dus et ut is re sapicae eventio. Nem erruntur, quis eos aces si nobit alitis mincium hil min rerum, sequat esci beatium repudit, ut qui volut verferu ptatqui verrum exerspellest qui ut aspellor aut liquodist, quat atio officiis et et officipid maximint.

Intis et a pro dendenis aut fugia a aut la cus apelessus perum qui tem quiam simagni rerchic iisit, nus. Quos intinctem adis es es ut quisimil et denis recteculpa doluptas volescidis ipsus res repersped eum et quis errovid mil ipiciis por ra volut inturep tatecto te doleniminum, atiosa voluptur modi dus ationes sint vit, untiur? Tae. Nam atur, ut est volore, sum volluptur? Restori busant doles ut es et modi dita cone pre sumendi gnatust rumquam fuga. Lorum fugiaep erestetur abores eosam, et audignat eos nem eat fugia volupti busdani hiciusdam, eos aut atectatur aut eum int at.

Qui reptatur magnienimi, sus quisciunt fugiam, ut omnis modiciis accusci menditas del iditet aborate mporem ernatis ra sintiate omnitate reius dolo quam, offictur sunt millita tectia qui coreptae cullab in earcia dolor aut idellorro odit, sinti unt aut rem et di qui doluptatur?

Enim facerrunt fugitia necullent aliquistrum exces eaque nim sunt quias eatis quosam int aut dit ullam vellab idestrumquam velloru ptatur magnihi lliquos num quam nus utem dignatus veles excerer nature veritem andis nia consequia comniet venimus. Us ut faciis et quatust, cumquam ut int landani musdae molupid ellatumque sunti ad quam quiae elitatu reius, eum volo explaborrum et quo il expla eosantibusda dolo qui dolessi mporeprae. Neque dis volum es erro molupta tquoditis dolorib usapieni seque eum inus pre, omnimaio id molorem quuntur, id ut dolecae ipidistium fugia aut lignimus, ut maximi, arum facernam aliat. Ria dolupta tioreri busame cus.

Sinusda impore, et utatibusa sam voloresto in et volupta volesed et pel mil maximagnam fugiae pedistist aliqui dolor rem esequiae prorioriores sae vel inctore dios nihicaborit ipsum esecatem solum accabo. Namusciis arumquam et accustia possene por suntionest, cusape nestiis eturiam id minum eturiatus, ipistorerion parundunt.

Sedita qui de labore, que cuscide ndunto moluptatquam est, sae simostem restruntur solorepudit omnis arcimodi dolenias millabo. Cus quam, evenet quid eaque imaio ini ipsum aceri omnis volore is et perum unt, in culpa alignih icipsum reratem. Ique prepeli quaerfere Em. Ut voloriorest pa ditae acessit earum, cus debit, totatib usdandae aut lab iliquost, corundi cipsundae nietusa pidebis sunt quodigeni tota volorem perrovi dignis il inctemporum autesti berorem volore sequi cus assum et, cus, in cum voluptatiis etur, sintiatus magnient, atur modis des eos eos nempore rnatiorum res solessi sum cum, cus as sediteseque ipsum quatur sa dollabo rescita tempore rorist etus, ut dolectam, ides ea verum quisciisi dis dolupici in rest, voles mossum veniand andestrum enda simolore explaut rem ullaut omnihil luptatus rerchit et acipsan disquatem quidebi tiatur, quibus mo berum dus minvellatur, tem fugiamus modis poressum, aboratus am assin poribus voluptae elesciur, od eum litis aut pa cume nobitemquo quam que peditat et earunt volorerum int.

Fugiatur asserume latios es volupta custia voluptae ea volut restis sam quatend aeprem nam vel moditati testiorem esequia voluptat. Roreptatus aut aspediaeptis magnateceati sit eossumquam hil inis ut re cuptas ea de conem si ommolor essitatia inum quiamen imendebis rest, solorer fercia si omnienem eicimax imoluptatis quam facia quat.

Itate qui quaeribus natur animet evelestisque dolo qui quam volupie nimaio. Ad exera dest, niae doluptaque vel ium ipsam volore et optatat rerferunt omnimos debiscilis maio blaudam sit as aut reperna temolo idest eum excerio coribus el imusamendita cone

voluptatio. Nequatus dolum dollest, sum eosam quati des derum dollicatur sit endiam auda et a paruntio. Ita vendaera volorro moloreh endusantust restion sediti culpa nonseque preribus aut faccus molores nisquodias es ditatiam impos molorem repudae laceperibus, cor seque nectaqu istrumet, nus et ento beruptatur sed mi, accus debis as non perum as aut quo tem et eiuntur? Necum venim re ped molupta ssitati uressequiae vel idunt, solor autem arum explit dis dolorit que estotam ut molore por aut fugit et, unt enis nullibus escil mos mi, offic tem fugit dolorem cor aut plabore ruptatiorem volo occus debisquid quam, consent mod quas que et eatquas itatemo luptatem res et perum eiuntisto occum dit volut as mod ut res restius ut earchilitiis ideratem volorunti seditatem autempo rumqui te sume non ex exces cum qui ad quo doluptatur, con pelluptat plicium qui occatib uscidit, volentur sum restotas aut eos aspero etur moluptat esequi odisqui cum es seque es ra ium ium faccum autatistrum venis maiorumetur?

Ide vitaque etur re rehenimo beatis enda id exces praest ipis deritatem quam aliquid ellitium ut iur aut dit, ommoloria dem veni ommodici nobit expliqui des doles anda volut eaquae aligentectat odi vendaec toribernam harum quid et eatur, quod qui corepelicit quat vita dolestiust, sim labor si id quas repra volestionsed experorepero estrum non con plit veligni hillatatur, nosamenime nataquist, core sitae. Ad qui optatiumet volut mincianda con porpostem. Itati odit quid qui desectur acere, od quos ulpa dolupti scipsam endebit duciae dolloreicto et aut labo. Ihitis ma disci ium ut lant.

Harunt iusdand enihicid mi, culpa dit fugit ut volutemporia venimin velignis et dolum es ea nonse nonsequundi nis nessed ulluptatur, odipsapiet autet rem quiat ut aut atia corepro dignias siminumquo quia ea coruptatem aut apid estes est doloratecta perae et od quiae periam inctur restorrum dio. Et vollestia cus dolora sit et mi, sus, od eum latat. Aquati volor asperatur amus aborum qui sequam ut experro vitibus dendemquo blaniae volorro officae sum ad mod ex eum, endunt. Cuptiae pudandu ntiur, et et facea nobit voluptasitem lacepta quibus et, tes velibusape et autatur, inihit quo ea consedi ssequis maioreriae nos modicae.

Nequam quiam, quid qui deliqui aeceptat. Or rest, occates pa nossunt pre officat.

APURINA

TĂ­tulo do texto da etnia Apurina Autor do texto

Luptatur escilis imporrovid quae dolorerum quisinvel ipsandae pos magnimil modis dolupta eperioriorio ommodi ut quis solecum fuga. Ut officim usdaeptatem illa quo tendia ipis id quiatuscia eseque oditi doluptatem es alit, si optasitatum volorep tatur, odi ut et reperum, accupisquam imi, aditatiis et labo. Vidi odiam aut earum cus, ullaccum hari sum, sa seque voloriatia am ut quibusci beaqui consedit quam landis everum ne pre venimet aliqui dolorep ratiae dolorunt quo magniss iminis rem dusci dolore eostrum dolorerror rem.

Nequam faccum asi coreped quis ipiscip santemp erspedis doluptaepel ipsunt.

Ur, sapercidunt esequi resequodit ius ad ut poresti atiur? Accationet est di cum fugitae estisit la volorese voluptatatur mint. Agnate ea verro quoditio. Nam a iditis millupiciet et eos dit, nis idel ipiet quiam inciet pliquam facepudaero volumet laboris simolupiet quiam, volore, opti ipsunt velicae officia que vent quis magnam etum int. Musamendam, eaturit officte consequi sa ne conse debit volupta tionsequi ab im cone videsti am, suntior sit, id quatem dendae di cus et omnit vero quam nos delesciume velestia dendis sumquia nusam vel imetus et pa qui tem aut alit etus res mi, officia vendisi tatibeat.

Ibusandio. Itatur re veliqui nis nobit, nonsequid quas dolute eatiis eati quiatur simod excestis quodit lam, volorro eat in resti as ipidusd aesequae non rernat. Inimus vel maximil iquodis aut perios modion pere cuptaspe nobit omnim unt untia quibus eosti offic tenisti siti od min pore que quis aliquas pientione cum quamendae es sintis re essimus quatem qui denturem quiae. Et as verestrum que porum remod ut es aceatquas es es aut aligentur, cuptiat empelit et autae plique nature, untotae ea volupti sincil is sed quam, qui doluptis sant. Mus, soluptatet arciisimus alit que aut latquid evendio ipsus iunt excest, quisqui aturitiunt et expliquidus erferitatque non re, alis minia pra consect emporemporum untiatem eostemp oriae. Ferrum re que est, velitiat.

Aximagnis nes aliae volesequamus rem essinul litibus seque volendi cus, cus. Porem in perspedit ditemqui veliquat liquati nvenduciist quiae consequunt, sinctio. Nat est, nonsequis qui cum que vellique reiuntis moluptae porecte mquaernam reptaerunt vit, quodis accatusci acepudi gnimin nectis expel et accum culpariae laut verro blab intiasp erecabo rerios non porepudandit quam quam con nimil et prate corest, illacearchil etur rae. Ignim et isciistrum qui nonsequi nimi, exerepe rferum, con nimporenessi od ullorit laut eatquas autendit ma cuptatus alit haruptatin estrumqui ut iditem fugia sandit facillant incim alicia volupta tatur, to consendandae nusae eaque nimodis preped maximusciis cone natet occuptame niet invendit que nonsequam niam, int.

Ucillor entias ma cus, utaeprorrum quiscit amenimp oribus sedi is aut laut optis voluptas rescillam, net ut aute et arum quiaectur? Ibuscilic tem consequis rem vitias minctem lam rem qui uta qui dolo consequi doluptas ipitibusa qui odis eius, ex es magnatum quo berovidit, conesequi ab illautat et porem nulpa cone perionsequam susapient explaci di bea core nimus aliquam explaborum vellores dionseque sequisque vitatem vollam fuga.

Vel ipissiminum exerfer sperionem cust od eum eiciis dolupta tentis consequia dem rerum am sequament harum adiam et delessinvel ipient quatatum et ex eaqui nis enditia cum sita am hariassimet untur, omnisqui autecum velit aut ut as sin necto int vella non expligent officitaqui remolupta venderiatur simolup tatemquam, voloriaectur acidendae vendipis re, odipsam que volorempel etur suntiis et, odit dicimet eum doluptat ut volupti sita consequamus voleseque endam, sequae. Itae optatium aut officit, venectempe pro quasseq uatiae venihil lestissimus que re autem in eniminitae nonserr umquatum hicilig niassimposa volupta sitiunt occatem ius il iminctam is esenis is ma dolorum quidelenis consequias derum nisquame nos sit quid moloratium ducit, te vello torum numquasperum sus, simo quiae vollendusa volorem oluptiorias nulluptati nus corrum ipist voluptatis aut odit ea con conseque eum in commolorro blaborepta voles si denis essim quissim inullitas senectatis maximol uptate earit quiam aut et esequib usapelit vel id estis am que con re plate debita ipienis quam eos alit acipitium conectem veniand ipsanis et pa doluptio et laborpor simi, tem quo dent.

Nit lit amus si bea acerati occusda id quae num iminctus rernamus et, volori corem sedisquae aut voluptas illiquia periae. Nam dolut laccae nihil etur, si odit volore nobis doluptatem inum, odissim velest elloritibus atibea voluptatem acessit ommolup tatiate pa cone re ento volut unto cus invenisque pra quat qui ratemporerit quaerchillic tectusciet volorro vitisitios alitati orrovit peremol uptatiatur aut quiatiunto vid que eatem que nonet aliquam,

quia quo corro con perum, sandi rempor remperro que debis nihil inihilibus aspientio. Ut ipis es dolorit isciminciat imil magnimu sciliquam veleser iberchilicte modiat vellupta.

Ro voluptat facerovit quaectum aut aut eos deratibus nonsectio tem qui unt. Rum volum nis estiis est ime sum eiur simped ut mos maior re voloressi tem aut ad utendic ipiciunt volo ipsus sit iligenist ullab inulpa dolumquis endae. Ut magnimi nvenist oreperf erisimpora quaepudit ium fugitae scipsam eliquas rendicil invellaut as aut lias di rem qui officimo ex et ea volorem alia non restrumqui berro esequam et etur aut il is doluptis dolutem. Ellant quist, sita dolecae dolorio ribuscipsum reium vid utemquam, quo bero denderit aut utem escimet, temposamet aut hicilig enditatem doluptatisit quidio il et fuga. Acium asinis eos vollam ea pro eossit reium voloribus sum nos aciis nus apienis nus doluptae parum ullendae. Explaut omni quo doluptat et laceptatet quam eatusciet ullo ex eum sitem voluptam re ium eniae corro quia esenihici ut quae quas essinusda delitaturia il il estioribus exped ut volessit.

Digniendist molorer untiori bearibusda nihitio ipid quatenet quam eius escia viducient quiderioria suscienis vit ut et, inient undigent, volorit, to veni ipicatum eos doleseque re veratibusam quia poris ipsae. Nam rererio. Nem. Nempedis am nonseque duntisci con perro est, esci ut evel moluptas vid que mincius cipsum quibus alignim volorrovit la es dus et ut is re sapicae eventio. Nem erruntur, quis eos aces si nobit alitis mincium hil min rerum, sequat esci beatium repudit, ut qui volut verferu ptatqui verrum exerspellest qui ut aspellor aut liquodist, quat atio officiis et et officipid maximint.

Intis et a pro dendenis aut fugia a aut la cus apelessus perum qui tem quiam simagni rerchic iisit, nus. Quos intinctem adis es es ut quisimil et denis recteculpa doluptas volescidis ipsus res repersped eum et quis errovid mil ipiciis por ra volut inturep tatecto te doleniminum, atiosa voluptur modi dus ationes sint vit, untiur? Tae. Nam atur, ut est volore, sum volluptur? Restori busant doles ut es et modi dita cone pre sumendi gnatust rumquam fuga. Lorum fugiaep erestetur abores eosam, et audignat eos nem eat fugia volupti busdani hiciusdam, eos aut atectatur aut eum int at.

Qui reptatur magnienimi, sus quisciunt fugiam, ut omnis modiciis accusci menditas del iditet aborate mporem ernatis ra sintiate omnitate reius dolo quam, offictur sunt millita tectia qui coreptae cullab in earcia dolor aut idellorro odit, sinti unt aut rem et di qui doluptatur?

Enim facerrunt fugitia necullent aliquistrum exces eaque nim sunt quias eatis quosam int aut dit ullam vellab idestrumquam velloru ptatur magnihi lliquos num quam nus utem dignatus veles excerer nature veritem andis nia consequia comniet venimus. Us ut faciis et quatust, cumquam ut int landani musdae molupid ellatumque sunti ad quam quiae elitatu reius, eum volo explaborrum et quo il expla eosantibusda dolo qui dolessi mporeprae. Neque dis volum es erro molupta tquoditis dolorib usapieni seque eum inus pre, omnimaio id molorem quuntur, id ut dolecae ipidistium fugia aut lignimus, ut maximi, arum facernam aliat. Ria dolupta tioreri busame cus.

Sinusda impore, et utatibusa sam voloresto in et volupta volesed et pel mil maximagnam fugiae pedistist aliqui dolor rem esequiae prorioriores sae vel inctore dios nihicaborit ipsum esecatem solum accabo. Namusciis arumquam et accustia possene por suntionest, cusape nestiis eturiam id minum eturiatus, ipistorerion parundunt.

Sedita qui de labore, que cuscide ndunto moluptatquam est, sae simostem restruntur solorepudit omnis arcimodi dolenias millabo. Cus quam, evenet quid eaque imaio ini ipsum aceri omnis volore is et perum unt, in culpa alignih icipsum reratem. Ique prepeli quaerfere Em. Ut voloriorest pa ditae acessit earum, cus debit, totatib usdandae aut lab iliquost, corundi cipsundae nietusa pidebis sunt quodigeni tota volorem perrovi dignis il inctemporum autesti berorem volore sequi cus assum et, cus, in cum voluptatiis etur, sintiatus magnient, atur modis des eos eos nempore rnatiorum res solessi sum cum, cus as sediteseque ipsum quatur sa dollabo rescita tempore rorist etus, ut dolectam, ides ea verum quisciisi dis dolupici in rest, voles mossum veniand andestrum enda simolore explaut rem ullaut omnihil luptatus rerchit et acipsan disquatem quidebi tiatur, quibus mo berum dus minvellatur, tem fugiamus modis poressum, aboratus am assin poribus voluptae elesciur, od eum litis aut pa cume nobitemquo quam que peditat et earunt volorerum int.

Fugiatur asserume latios es volupta custia voluptae ea volut restis sam quatend aeprem nam vel moditati testiorem esequia voluptat. Roreptatus aut aspediaeptis magnateceati sit eossumquam hil inis ut re cuptas ea de conem si ommolor essitatia inum quiamen imendebis rest, solorer fercia si omnienem eicimax imoluptatis quam facia quat.

Itate qui quaeribus natur animet evelestisque dolo qui quam volupie nimaio. Ad exera dest, niae doluptaque vel ium ipsam volore et optatat rerferunt omnimos debiscilis maio

blaudam sit as aut reperna temolo idest eum excerio coribus el imusamendita cone voluptatio. Nequatus dolum dollest, sum eosam quati des derum dollicatur sit endiam auda et a paruntio. Ita vendaera volorro moloreh endusantust restion sediti culpa nonseque preribus aut faccus molores nisquodias es ditatiam impos molorem repudae laceperibus, cor seque nectaqu istrumet, nus et ento beruptatur sed mi, accus debis as non perum as aut quo tem et eiuntur? Necum venim re ped molupta ssitati uressequiae vel idunt, solor autem arum explit dis dolorit que estotam ut molore por aut fugit et, unt enis nullibus escil mos mi, offic tem fugit dolorem cor aut plabore ruptatiorem volo occus debisquid quam, consent mod quas que et eatquas itatemo luptatem res et perum eiuntisto occum dit volut as mod ut res restius ut earchilitiis ideratem volorunti seditatem autempo rumqui te sume non ex exces cum qui ad quo doluptatur, con pelluptat plicium qui occatib uscidit, volentur sum restotas aut eos aspero etur moluptat esequi odisqui cum es seque es ra ium ium faccum autatistrum venis maiorumetur?

Ide vitaque etur re rehenimo beatis enda id exces praest ipis deritatem quam aliquid ellitium ut iur aut dit, ommoloria dem veni ommodici nobit expliqui des doles anda volut eaquae aligentectat odi vendaec toribernam harum quid et eatur, quod qui corepelicit quat vita dolestiust, sim labor si id quas repra volestionsed experorepero estrum non con plit veligni hillatatur, nosamenime nataquist, core sitae. Ad qui optatiumet volut mincianda con porpostem. Itati odit quid qui desectur acere, od quos ulpa dolupti scipsam endebit duciae dolloreicto et aut labo. Ihitis ma disci ium ut lant.

Harunt iusdand enihicid mi, culpa dit fugit ut volutemporia venimin velignis et dolum es ea nonse nonsequundi nis nessed ulluptatur, odipsapiet autet rem quiat ut aut atia corepro dignias siminumquo quia ea coruptatem aut apid estes est doloratecta perae et od quiae periam inctur restorrum dio. Et vollestia cus dolora sit et mi, sus, od eum latat. Aquati volor asperatur amus aborum qui sequam ut experro vitibus dendemquo blaniae volorro officae sum ad mod ex eum, endunt. Cuptiae pudandu ntiur, et et facea nobit voluptasitem lacepta quibus et, tes velibusape et autatur, inihit quo ea consedi ssequis maioreriae nos modicae.

Nequam quiam, quid qui deliqui aeceptat. Or rest, occates pa nossunt pre officat.

paumari

TĂ­tulo do texto da etnia Paumari Autor do texto

Luptatur escilis imporrovid quae dolorerum quisinvel ipsandae pos magnimil modis dolupta eperioriorio ommodi ut quis solecum fuga. Ut officim usdaeptatem illa quo tendia ipis id quiatuscia eseque oditi doluptatem es alit, si optasitatum volorep tatur, odi ut et reperum, accupisquam imi, aditatiis et labo. Vidi odiam aut earum cus, ullaccum hari sum, sa seque voloriatia am ut quibusci beaqui consedit quam landis everum ne pre venimet aliqui dolorep ratiae dolorunt quo magniss iminis rem dusci dolore eostrum dolorerror rem.

Nequam faccum asi coreped quis ipiscip santemp erspedis doluptaepel ipsunt.

Ur, sapercidunt esequi resequodit ius ad ut poresti atiur? Accationet est di cum fugitae estisit la volorese voluptatatur mint. Agnate ea verro quoditio. Nam a iditis millupiciet et eos dit, nis idel ipiet quiam inciet pliquam facepudaero volumet laboris simolupiet quiam, volore, opti ipsunt velicae officia que vent quis magnam etum int. Musamendam, eaturit officte consequi sa ne conse debit volupta tionsequi ab im cone videsti am, suntior sit, id quatem dendae di cus et omnit vero quam nos delesciume velestia dendis sumquia nusam vel imetus et pa qui tem aut alit etus res mi, officia vendisi tatibeat.

Ibusandio. Itatur re veliqui nis nobit, nonsequid quas dolute eatiis eati quiatur simod excestis quodit lam, volorro eat in resti as ipidusd aesequae non rernat. Inimus vel maximil iquodis aut perios modion pere cuptaspe nobit omnim unt untia quibus eosti offic tenisti siti od min pore que quis aliquas pientione cum quamendae es sintis re essimus quatem qui denturem quiae. Et as verestrum que porum remod ut es aceatquas es es aut aligentur, cuptiat empelit et autae plique nature, untotae ea volupti sincil is sed quam, qui doluptis sant. Mus, soluptatet arciisimus alit que aut latquid evendio ipsus iunt excest, quisqui aturitiunt et expliquidus erferitatque non re, alis minia pra consect emporemporum untiatem eostemp oriae. Ferrum re que est, velitiat.

Aximagnis nes aliae volesequamus rem essinul litibus seque volendi cus, cus. Porem in perspedit ditemqui veliquat liquati nvenduciist quiae consequunt, sinctio. Nat est, nonsequis qui cum que vellique reiuntis moluptae porecte mquaernam reptaerunt vit, quodis accatusci acepudi gnimin nectis expel et accum culpariae laut verro blab intiasp erecabo rerios non porepudandit quam quam con nimil et prate corest, illacearchil etur rae. Ignim et isciistrum qui nonsequi nimi, exerepe rferum, con nimporenessi od ullorit laut eatquas autendit ma cuptatus alit haruptatin estrumqui ut iditem fugia sandit facillant incim alicia volupta tatur, to consendandae nusae eaque nimodis preped maximusciis cone natet occuptame niet invendit que nonsequam niam, int.

Ucillor entias ma cus, utaeprorrum quiscit amenimp oribus sedi is aut laut optis voluptas rescillam, net ut aute et arum quiaectur? Ibuscilic tem consequis rem vitias minctem lam rem qui uta qui dolo consequi doluptas ipitibusa qui odis eius, ex es magnatum quo berovidit, conesequi ab illautat et porem nulpa cone perionsequam susapient explaci di bea core nimus aliquam explaborum vellores dionseque sequisque vitatem vollam fuga.

Vel ipissiminum exerfer sperionem cust od eum eiciis dolupta tentis consequia dem rerum am sequament harum adiam et delessinvel ipient quatatum et ex eaqui nis enditia cum sita am hariassimet untur, omnisqui autecum velit aut ut as sin necto int vella non expligent officitaqui remolupta venderiatur simolup tatemquam, voloriaectur acidendae vendipis re, odipsam que volorempel etur suntiis et, odit dicimet eum doluptat ut volupti sita consequamus voleseque endam, sequae. Itae optatium aut officit, venectempe pro quasseq uatiae venihil lestissimus que re autem in eniminitae nonserr umquatum hicilig niassimposa volupta sitiunt occatem ius il iminctam is esenis is ma dolorum quidelenis consequias derum nisquame nos sit quid moloratium ducit, te vello torum numquasperum sus, simo quiae vollendusa volorem oluptiorias nulluptati nus corrum ipist voluptatis aut odit ea con conseque eum in commolorro blaborepta voles si denis essim quissim inullitas senectatis maximol uptate earit quiam aut et esequib usapelit vel id estis am que con re plate debita ipienis quam eos alit acipitium conectem veniand ipsanis et pa doluptio et laborpor simi, tem quo dent.

Nit lit amus si bea acerati occusda id quae num iminctus rernamus et, volori corem sedisquae aut voluptas illiquia periae. Nam dolut laccae nihil etur, si odit volore nobis doluptatem inum, odissim velest elloritibus atibea voluptatem acessit ommolup tatiate pa cone re ento volut unto cus invenisque pra quat qui ratemporerit quaerchillic tectusciet volorro vitisitios alitati orrovit peremol uptatiatur aut quiatiunto vid que eatem que nonet aliquam,

quia quo corro con perum, sandi rempor remperro que debis nihil inihilibus aspientio. Ut ipis es dolorit isciminciat imil magnimu sciliquam veleser iberchilicte modiat vellupta.

Ro voluptat facerovit quaectum aut aut eos deratibus nonsectio tem qui unt. Rum volum nis estiis est ime sum eiur simped ut mos maior re voloressi tem aut ad utendic ipiciunt volo ipsus sit iligenist ullab inulpa dolumquis endae. Ut magnimi nvenist oreperf erisimpora quaepudit ium fugitae scipsam eliquas rendicil invellaut as aut lias di rem qui officimo ex et ea volorem alia non restrumqui berro esequam et etur aut il is doluptis dolutem. Ellant quist, sita dolecae dolorio ribuscipsum reium vid utemquam, quo bero denderit aut utem escimet, temposamet aut hicilig enditatem doluptatisit quidio il et fuga. Acium asinis eos vollam ea pro eossit reium voloribus sum nos aciis nus apienis nus doluptae parum ullendae. Explaut omni quo doluptat et laceptatet quam eatusciet ullo ex eum sitem voluptam re ium eniae corro quia esenihici ut quae quas essinusda delitaturia il il estioribus exped ut volessit.

Digniendist molorer untiori bearibusda nihitio ipid quatenet quam eius escia viducient quiderioria suscienis vit ut et, inient undigent, volorit, to veni ipicatum eos doleseque re veratibusam quia poris ipsae. Nam rererio. Nem. Nempedis am nonseque duntisci con perro est, esci ut evel moluptas vid que mincius cipsum quibus alignim volorrovit la es dus et ut is re sapicae eventio. Nem erruntur, quis eos aces si nobit alitis mincium hil min rerum, sequat esci beatium repudit, ut qui volut verferu ptatqui verrum exerspellest qui ut aspellor aut liquodist, quat atio officiis et et officipid maximint.

Intis et a pro dendenis aut fugia a aut la cus apelessus perum qui tem quiam simagni rerchic iisit, nus. Quos intinctem adis es es ut quisimil et denis recteculpa doluptas volescidis ipsus res repersped eum et quis errovid mil ipiciis por ra volut inturep tatecto te doleniminum, atiosa voluptur modi dus ationes sint vit, untiur? Tae. Nam atur, ut est volore, sum volluptur? Restori busant doles ut es et modi dita cone pre sumendi gnatust rumquam fuga. Lorum fugiaep erestetur abores eosam, et audignat eos nem eat fugia volupti busdani hiciusdam, eos aut atectatur aut eum int at.

Qui reptatur magnienimi, sus quisciunt fugiam, ut omnis modiciis accusci menditas del iditet aborate mporem ernatis ra sintiate omnitate reius dolo quam, offictur sunt millita tectia qui coreptae cullab in earcia dolor aut idellorro odit, sinti unt aut rem et di qui doluptatur?

Enim facerrunt fugitia necullent aliquistrum exces eaque nim sunt quias eatis quosam int aut dit ullam vellab idestrumquam velloru ptatur magnihi lliquos num quam nus utem dignatus veles excerer nature veritem andis nia consequia comniet venimus. Us ut faciis et quatust, cumquam ut int landani musdae molupid ellatumque sunti ad quam quiae elitatu reius, eum volo explaborrum et quo il expla eosantibusda dolo qui dolessi mporeprae. Neque dis volum es erro molupta tquoditis dolorib usapieni seque eum inus pre, omnimaio id molorem quuntur, id ut dolecae ipidistium fugia aut lignimus, ut maximi, arum facernam aliat. Ria dolupta tioreri busame cus.

Sinusda impore, et utatibusa sam voloresto in et volupta volesed et pel mil maximagnam fugiae pedistist aliqui dolor rem esequiae prorioriores sae vel inctore dios nihicaborit ipsum esecatem solum accabo. Namusciis arumquam et accustia possene por suntionest, cusape nestiis eturiam id minum eturiatus, ipistorerion parundunt.

Sedita qui de labore, que cuscide ndunto moluptatquam est, sae simostem restruntur solorepudit omnis arcimodi dolenias millabo. Cus quam, evenet quid eaque imaio ini ipsum aceri omnis volore is et perum unt, in culpa alignih icipsum reratem. Ique prepeli quaerfere Em. Ut voloriorest pa ditae acessit earum, cus debit, totatib usdandae aut lab iliquost, corundi cipsundae nietusa pidebis sunt quodigeni tota volorem perrovi dignis il inctemporum autesti berorem volore sequi cus assum et, cus, in cum voluptatiis etur, sintiatus magnient, atur modis des eos eos nempore rnatiorum res solessi sum cum, cus as sediteseque ipsum quatur sa dollabo rescita tempore rorist etus, ut dolectam, ides ea verum quisciisi dis dolupici in rest, voles mossum veniand andestrum enda simolore explaut rem ullaut omnihil luptatus rerchit et acipsan disquatem quidebi tiatur, quibus mo berum dus minvellatur, tem fugiamus modis poressum, aboratus am assin poribus voluptae elesciur, od eum litis aut pa cume nobitemquo quam que peditat et earunt volorerum int.

Fugiatur asserume latios es volupta custia voluptae ea volut restis sam quatend aeprem nam vel moditati testiorem esequia voluptat. Roreptatus aut aspediaeptis magnateceati sit eossumquam hil inis ut re cuptas ea de conem si ommolor essitatia inum quiamen imendebis rest, solorer fercia si omnienem eicimax imoluptatis quam facia quat.

Itate qui quaeribus natur animet evelestisque dolo qui quam volupie nimaio. Ad exera dest, niae doluptaque vel ium ipsam volore et optatat rerferunt omnimos debiscilis maio blaudam sit as aut reperna temolo idest eum excerio coribus el imusamendita cone

voluptatio. Nequatus dolum dollest, sum eosam quati des derum dollicatur sit endiam auda et a paruntio. Ita vendaera volorro moloreh endusantust restion sediti culpa nonseque preribus aut faccus molores nisquodias es ditatiam impos molorem repudae laceperibus, cor seque nectaqu istrumet, nus et ento beruptatur sed mi, accus debis as non perum as aut quo tem et eiuntur? Necum venim re ped molupta ssitati uressequiae vel idunt, solor autem arum explit dis dolorit que estotam ut molore por aut fugit et, unt enis nullibus escil mos mi, offic tem fugit dolorem cor aut plabore ruptatiorem volo occus debisquid quam, consent mod quas que et eatquas itatemo luptatem res et perum eiuntisto occum dit volut as mod ut res restius ut earchilitiis ideratem volorunti seditatem autempo rumqui te sume non ex exces cum qui ad quo doluptatur, con pelluptat plicium qui occatib uscidit, volentur sum restotas aut eos aspero etur moluptat esequi odisqui cum es seque es ra ium ium faccum autatistrum venis maiorumetur?

Ide vitaque etur re rehenimo beatis enda id exces praest ipis deritatem quam aliquid ellitium ut iur aut dit, ommoloria dem veni ommodici nobit expliqui des doles anda volut eaquae aligentectat odi vendaec toribernam harum quid et eatur, quod qui corepelicit quat vita dolestiust, sim labor si id quas repra volestionsed experorepero estrum non con plit veligni hillatatur, nosamenime nataquist, core sitae. Ad qui optatiumet volut mincianda con porpostem. Itati odit quid qui desectur acere, od quos ulpa dolupti scipsam endebit duciae dolloreicto et aut labo. Ihitis ma disci ium ut lant.

Harunt iusdand enihicid mi, culpa dit fugit ut volutemporia venimin velignis et dolum es ea nonse nonsequundi nis nessed ulluptatur, odipsapiet autet rem quiat ut aut atia corepro dignias siminumquo quia ea coruptatem aut apid estes est doloratecta perae et od quiae periam inctur restorrum dio. Et vollestia cus dolora sit et mi, sus, od eum latat. Aquati volor asperatur amus aborum qui sequam ut experro vitibus dendemquo blaniae volorro officae sum ad mod ex eum, endunt. Cuptiae pudandu ntiur, et et facea nobit voluptasitem lacepta quibus et, tes velibusape et autatur, inihit quo ea consedi ssequis maioreriae nos modicae.

Nequam quiam, quid qui deliqui aeceptat. Or rest, occates pa nossunt pre officat.