Διάρκεια: 2 ώρες (χωρίς διάλειμμα) ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ Τετάρτη 25 Οκτωβρίου Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τον Robert Lepage και τους συντελεστές του έργου. Συντονισμός: Κάτια Αρφαρά, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση
ΘΕΑΤΡΟ 24–27.10.2017 ΚΕΝΤΡΙΚΉ ΣΚΗΝΉ
ΔΙΕΘ Σ ΥΜ Π Α Ρ Ν Η Σ ΑΓΩΓΗ
2011 Η Στέγη συστήνει στο ελληνικό κοινό τον Ρομπέρ Λεπάζ με το T h e F a r S i d e o f t h e M o o n , την ημι-αυτοβιογραφική sci-fi ελεγεία του: ένα ταξίδι στην παιδική ηλικία και τις πρώτες απόπειρες του ανθρώπου για κατάκτηση του διαστήματος, με μουσική της Laurie Anderson. 2017 Έξι χρόνια μετά, ο μέγας Καναδός δημιουργός επιστρέφει με το πιο αυτοβιογραφικό σόλο του.
ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΌ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΌ, ΠΑΝΤΟΔΎΝΑΜΟ THE GUARDIAN êêêêê
ΈΝΑ ΑΡΙΣΤΟΎΡΓΗΜΑ ΣΕ ΆΠΕΙΡΑ ΕΠΊΠΕΔΑ INDEPENDENT
ΛΑΜΠΕΡΌ… ΘΑΥΜΑΣΤΌ… ΜΕ ΜΙΑ ΩΜΉ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΉ ΔΎΝΑΜΗ THE NEW YORK TIMES ©2017-18, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Η μυθιστορηματική ζωή, η παράξενη οικογένεια και η δύσκολη νιότη του Λεπάζ συνιστούν τη βασική δεξαμενή ιδεών για την αυτοβιογραφική δραματουργίαμυθοπλασία του, αυτό που ο ίδιος ονομάζει autofiction. Κυρίαρχο σκηνικό είναι ένα πολυμορφικό περιστρεφόμενο κουκλόσπιτο, ομοίωμα της πολυκατοικίας στην οποία μεγάλωσε o Λεπάζ, στον αριθμό 887 της Murray Avenue του Κεμπέκ, γεμάτο από μινιατούρες οικιακών συσκευών, αλλά και από τις φιγούρες της οικογένειάς του και των άλλων ενοίκων. Σαν ένα μαγικό σεντούκι, ανοίγοντάς το, ο Λεπάζ, ως μέγας παραμυθάς και μοναδικός περφόρμερ-αφηγητής, καταδύεται στα μεγάλα μυστήρια της ύπαρξης: από την παιδική ηλικία μέχρι την τέχνη του θεάτρου και από τις πολιτικοκοινωνικές αναταραχές στον Καναδά της δεκαετίας του ’60 έως τους περίεργους μηχανισμούς της μνήμης – ατομικής και συλλογικής.
Φωτογραφίες © Érick Labbé
Λυρικό και στοχαστικό, ενίοτε παιγνιώδες και άλλοτε πάλι μελαγχολικό, το 8 8 7 είναι ένα υπαρξιακό σκηνικό ταξίδι που μοιάζει να αποτίνει φόρο τιμής σε μια διάσημη ρήση του Γάλλου φιλοσόφου Roland Barthes: «Η μόνη μας πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία».
Φωτογραφία © Jocelyn Michel | Consulat (leconsulat.ca)
ΣΗΜΕΊΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΈΤΗ Τα θέματα της μνήμης και του θεάτρου ήταν πάντα στενά συνδεδεμένα, κυρίως επειδή το θέατρο είναι πιθανώς η μορφή έκφρασης που ενσωματώνει με τον καλύτερο τρόπο τη συλλογική μνήμη. Απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί το γεγονός ότι, σε όλη την πορεία της ιστορίας, το πρώτο πράγμα που κάνει ένα ολοκληρωτικό καθεστώς για να διασφαλίσει την εξάλειψη μιας κουλτούρας είναι να κάψει τα βιβλία – μια πράξη που ακολουθείται συνήθως από την εξόντωση των τραγουδιστών, των αφηγητών και των ηθοποιών που μεταφέρουν τη ζωντανή ιστορία των τραγουδιών, των ποιημάτων και των θεατρικών έργων. Σε ένα πιο πραγματιστικό επίπεδο, η μνήμη συνδέεται άρρηκτα με το θέατρο επειδή αυτοί που ασκούν τη θεατρική τέχνη χρειάζεται να καταβάλλουν αρκετή προσπάθεια για την απομνημόνευση. Όταν ένας ή μία ηθοποιός κάνει το σκηνικό του/της ντεμπούτο, τα πρώτα σχόλια μετά την πρεμιέρα δεν είναι συνήθως «Έχεις φοβερή μνήμη!» ή «Πώς κατάφερες να μάθεις όλο αυτό το κείμενο»; Συνεπώς, είναι φυσιολογικό που η διανοητική εξασθένιση και η άνοια είναι θέματα τουλάχιστον προβληματικά για έναν ηθοποιό. Ποτέ μου δεν θα είχα φανταστεί ότι η εξερεύνηση της προσωπικής μνήμης στην οποία επιδόθηκα για να δημιουργήσω τη συγκεκριμένη παράσταση θα με οδηγούσε στα περίπλοκα ζητήματα της πάλης των τάξεων και της κρίσης ταυτότητας στο Κεμπέκ της περιόδου των σίξτις. Λες τελικά και οι πιο απόμακρες αναμνήσεις προσωπικών γεγονότων να είναι ατελείς αν δεν λαμβάνουν υπόψη το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο συνέβησαν. Αυτή η παράσταση είναι, επομένως, όχι ο λόγος ενός ενήλικα που υπηρετεί έναν σκοπό, αλλά μάλλον ένα ταξίδι σε μια προεφηβική μνήμη, όπου το πολιτικό και το ποιητικό συχνά συμπλέκονται. Το 8 8 7 είναι, για μένα, μια ταπεινή προσπάθεια να καταδυθώ σε μια ιστορία με μικρό «ι» για να καταλάβω καλύτερα εκείνη με το «Ι» κεφαλαίο. Robert Lepage
ΑΠΟΣΠΆΣΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΟ 88 7 & ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΝΑΔΆ ΤΟΥ 1960-70
Η πολυκατοικία όπου ζούσα με την οικογένειά μου από το 1960 έως το 1970, στο 887 της λεωφόρου Μάρεϊ, ήταν πράγματι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του Κεμπέκ εκείνης της εποχής, με 80% γαλλόφωνους και 20% αγγλόφωνους, ελάχιστους ακόμη μετανάστες, με δεξιούς όσο κι αριστερούς.
Η δεκαετία 1960-70 περιγράφεται με τον όρο Ή σ υ χ η Ε π α ν ά σ τ α σ η , μια περίοδος εκσυγχρονισμού του Καναδά με ραγδαία εκβιομηχάνιση, εισροή αμερικανικών κεφαλαίων και εθνικοποιήσεις επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον ιστορικό Benoit Breville, «ήταν ένα κίνημα προοδευτικής διεκδίκησης αυτονομίας και κοινωνικοοικονομικών μεταρρυθμίσεων με στόχο τον “εκμοντερνισμό” του Κεμπέκ, που οδήγησε σε ένα προηγμένο κοινωνικό σύστημα, αναζωπύρωσε ωστόσο τον εθνικισμό και, σταδιακά, αυτοαναιρέθηκε».
Φωτογραφία © Érick Labbé
Με την εκτενή αναφορά στο ποίημα “Speak White” («Μιλήστε σαν λευκοί», 1968) της Michèle Lalonde, ο Λεπάζ σχολιάζει τις ρατσιστικές εντάσεις που σημειώνονταν, κατά την περίοδο της Ή σ υ χ η ς Ε π α ν ά σ τ α σ η ς αλλά και αργότερα, ανάμεσα στους αγγλόφωνους και τους γαλλόφωνους του Καναδά. Το ποίημα της Michèle Lalonde είναι μια δραματική ευθεία απάντηση στην περιβόητη φράση “Speak White”, που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν στις φυτείες της Βόρειας Αμερικής, ως διαταγή προς τους σκλάβους για να μιλούν συνεχώς στη γλώσσα των λευκών αφεντικών τους. Η ίδια ακριβώς φράση χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως προτροπή προς τους γαλλόφωνους Καναδούς για να μιλούν αγγλικά και ως υπενθύμιση της κατωτερότητας ή της μειονεκτικής θέσης τους.
Μέχρι το 1965 ο Καναδάς είχε τη λεγόμενη «Κόκκινη Σημαία». Όπως ήταν φυσικό, η πλειοψηφία των γαλλόφωνων του Κεμπέκ δεν την αναγνώριζε, καταρχήν επειδή ήταν κόκκινη, χρώμα συνδεδεμένο με τους Άγγλους, αλλά και εξαιτίας της μικρής βρετανικής σημαίας στη γωνία, που τους υπενθύμιζε διαρκώς ότι τους είχαν κατακτήσει και όφειλαν να ζουν για πάντα υπό τον βρετανικό ζυγό.
Μέχρι το 1957 και τη νομοθέτηση της καναδικής υπηκοότητας, οι πολίτες του Καναδά θεωρούνταν Βρετανοί υπήκοοι. Το 1965 ο Καναδάς απέκτησε την εθνική του σημαία με σήμα ένα φύλλο σφενδάμου. Σε μία από τις αρχικές προτάσεις, η σημαία θα είχε 3 φύλλα σφενδάμου ώστε να συμβολίζει την πολιτισμική σύνθεση του Καναδά εκείνη την εποχή: οι γαλλόφωνοι, οι αγγλόφωνοι και τα αυτόχθονα Πρώτα Έθνη. Η πρόταση αυτή τελικά απορρίφθηκε έπειτα από αντιδράσεις των αγγλόφωνων.
Φωτογραφία © Érick Labbé
Από το 1969, ο Καναδάς είναι επισήμως δίγλωσση χώρα, με τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να χρησιμοποιούν τόσο τα γαλλικά όσο και τα αγγλικά.
Φωτογραφία © Érick Labbé
88 7 Ένας στρατιώτης με σημαδεύει στο ύψος των ματιών με το όπλο του και με διατάζει να αδειάσω την τσάντα μου. […] Σηκώνομαι αργά-αργά κάτω από το πολεμόχαρο βλέμμα του. Για να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα μου κάνει το σήμα της ειρήνης. Αλλά τη στιγμή που φεύγω, θέλω να φωνάξω: « Δ ε ν ε ί ν α ι σ τ η ν τ σ έ π η μ ο υ ο ι β ό μ β ε ς , ζώο, μες στο κεφάλι μου είναι!»
Από το 1963 έως το 1970 το Απελευθερωτικό Μέτωπο του Κεμπέκ ήταν υπεύθυνο για περίπου 100 βομβιστικές επιθέσεις. Τον Οκτώβριο του 1970 η οργάνωση αναλαμβάνει την ευθύνη της δολοφονίας του υπουργού Εργασίας Πιερ Λαπόρτ. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Πιερ Έλλιοτ Τρυντώ επεμβαίνει κηρύσσοντας στρατιωτικό νόμο.
Φωτογραφία © Érick Labbé
ΓΙΑ ΜΈΝΑ, ΤΟ ΘΈΑΤΡΟ ΞΕΚΊΝΗΣΕ ΕΔΏ: ΣΕ ΜΙΑ ΚΟΥΚΈΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΔΕΡΦΉ ΜΟΥ ΛΊΝΤΑ, ΣΤΟ ΠΑΙΔΙΚΌ ΜΑΣ ΔΩΜΆΤΙΟ. ROBERT LEPAGE Κινούμενος με ευελιξία σε κάθε μορφή της θεατρικής τέχνης, ο Ρομπέρ Λεπάζ είναι εξίσου ταλαντούχος ως σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Η δημιουργική και πρωτότυπη προσέγγισή του στο θέατρο τού έχει αποφέρει διεθνή αναγνώριση και έχει κλονίσει συθέμελα το δόγμα της κλασικής σκηνοθεσίας, ιδίως με τη χρήση των νέων τεχνολογιών που κάνει. Ανάμεσα στα πιο αξιοπρόσεκτα θεατρικά έργα του είναι τα D r a g o n s ’ T r i l o g y (1985), N e e d l e s a n d O p i u m (1991), T h e F a r S i d e o f T h e M o o n (2000), T h e A n d e r s e n P r o j e c t (2005), L i p s y n c h (2007), η σόλο περφόρμανς 8 8 7 (2015) και η πιο πρόσφατη παραγωγή του Q u i l l s (2016)· επίσης, οι multimedia δημιουργίες του T h e I m a g e M i l l (2008) και T h e L i b r a r y a t N i g h t (2015), και οι όπερες Η κ α τ α δ ί κ η τ ο υ Φ ά ο υ σ τ (1999), T h e N i g h t i n g a l e a n d O t h e r s h o r t F a b l e s (2009), Τ ο Δ α χ τ υ λ ί δ ι τ ω ν Ν ι μ π ε λ ο ύ ν γ κ ε ν τ ο υ Β ά γ κ ν ε ρ (2010) και L' A m o u r d e l o i n ( 2015).
Φωτογραφία © Érick Labbé
ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΈΡΕΙ ΝΑ ΞΈΡΩ ΠΏΣ ΘΑ ΜΕ ΘΥΜΟΎΝΤΑΙ ΟΙ ΆΛΛΟΙ ΌΤΑΝ ΔΕΝ ΘΑ ΕΊΜΑΙ ΠΙΑ ΕΔΏ. ΑΥΤΌ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΏ, ΠΟΥ ΝΑ ΜΕ ΠΆΡΕΙ! ΛΥΠΆΜΑΙ, ΑΛΛΆ ΈΧΕΙ ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΙ ΊΧΝΗ ΑΦΉΝΕΙΣ ΠΊΣΩ ΣΟΥ…
Κείμενο, Σκηνοθεσία, Σκηνικά & Ερμηνεία: Robert Lepage Καλλιτεχνική Διεύθυνση & Σχεδιασμός: Steve Blanchet Δραματουργία: Peder Bjurman Μετάφραση: Βασίλης Κιμούλης Βοηθός Σκηνοθέτη: Adèle Saint-Amand Μουσικές Συνθέσεις & Σχεδιασμός Ήχου: Jean-Sébastien Côté Σχεδιασμός Φωτισμών: Laurent Routhier Σχεδιασμός Εικόνων: Félix Fradet-Faguy Βοηθός Σκηνογράφος: Sylvain Décarie Βοηθός Σχεδιάστρια Αντικειμένων: Ariane Sauvé Βοηθός Ενδυματολόγος: Jeanne Lapierre Διεύθυνση Παραγωγής: Marie-Pierre Gagné Βοηθός Παραγωγής: Véronique St-Jacques Τεχνική Διεύθυνση: Paul Bourque Διεύθυνση Περιοδείας: Samuel Sauvageau Τεχνικός Διευθυντής Περιοδείας: Olivier Bourque Υπεύθυνη Σκηνής: Nadia Bélanger Υπεύθυνος Ήχου: Olivier Marcil Υπεύθυνος Φωτισμών: Nicolas Boudreau Υπεύθυνος Βίντεο: Dominique Hawry Υπεύθυνη Κοστουμιών & Αντικειμένων: Isabel Poulin Βοηθός Σκηνής: Chloé Blanchet Χειρισμός Πολυμέσων: Nicolas Dostie Τεχνικοί Σύμβουλοι: Catherine Guay, Tobie Horswill Σύμβουλος Ερμηνείας & Δημιουργικής Διαδικασίας: Reda Guerinik Εκπρόσωπος Σκηνοθέτη: Lynda Beaulieu
(Νέα Υόρκη), Bergen International Festival (Νορβηγία), The Barbican (Λονδίνο), Holland Festival (Άμστερνταμ), Chekhov International Theatre Festival (Μόσχα), Les Théâtres de la Ville de Luxembourg (Λουξεμβούργο), La Comédie de Clermont-Ferrand, scène nationale (Γαλλία), Στέγη Ιδρύματος Ωνάση (Αθήνα), Théâtre de Liège (Λιέγη, Βέλγιο)
Μια παραγωγή της Ex Machina. Μετά από ανάθεση του Προγράμματος Τεχνών και Πολιτισμού των Παναμερικανικών Αγώνων του 2015 στο Τορόντο (Toronto 2015 Pan Am and Parapan Am Games)
Μουσική “Mer Morte” Συνθέτες: Jean-Guy Cossette, Gilles Morissette Εκδότες: Éditions Densta & Macadam Cow-Girl Ερμηνεία: Arthur et les Jaguars Χρησιμοποιείται με την άδεια της Disques Mérite
Σε συμπαραγωγή με: Le Lieu unique (Νάντη, Γαλλία), La Comète, Scène nationale de Châlons-enChampagne (Γαλλία), Edinburgh International Festival (Σκοτία), Århus Festuge (Άαρχους, Δανία), Théâtre de la Ville (Παρίσι), Festival d'Automne (Παρίσι), Romaeuropa Festival 2015 (Ιταλία), Bonlieu Scène nationale Annecy (Ανεσί, Γαλλία), Ysarca Art Promotions Pilar de Yzaguirre (Ισπανία), Célestins, Théâtre de Lyon (Γαλλία), SFU Woodward's Cultural Programs, με την ευκαιρία της 50ής επετείου ίδρυσης του Simon Fraser University (Βανκούβερ, Καναδάς), Le Théâtre français du Centre national des Arts d’Ottawa (Καναδάς), Le Théâtre du Nouveau Monde (Μόντρεαλ, Καναδάς), Tokyo Metropolitan Theatre (Ιαπωνία), Canadian Stage (Τορόντο, Καναδάς), Théâtre du Trident (Πόλη του Κεμπέκ, Καναδάς), La CoursiveScène nationale La Rochelle (Λα Ροσέλ, Γαλλία), Le Volcan, Scène nationale du Havre (Γαλλία), The Brooklyn Academy of Music
Παραγωγός για την Ex Machina: Michel Bernatchez (με βοηθούς τις Vanessa LandryClaverie και Valérie Lambert) Εκτέλεση παραγωγής σε Ευρώπη και Ιαπωνία: Epidemic (Richard Castelli, με βοηθούς τις Chara Skiadelli, Florence Berthaud και Claire Dugot) Εκτέλεση παραγωγής σε Βόρεια και Νότια Αμερική, Ασία (εκτός Ιαπωνίας), Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία: Menno Plukker Theatre Agent (Menno Plukker, με βοηθούς τους Dominique Sarrazin και Isaïe Richard) Η Ex Machina χρηματοδοτείται από το Συμβούλιο Τεχνών του Καναδά, το Συμβούλιο Τεχνών και Γραμμάτων του Κεμπέκ και το Δήμο της Πόλης του Κεμπέκ. Στην παράσταση χρησιμοποιούνται: Ποίημα Speak White © Michèle Lalonde 1968 Χρησιμοποιείται με την άδεια της Michèle Lalonde
“Bang Bang” (My baby shot me down) Συνθέτης: Sonny Bono Εκδότες: Cotillon Music Inc and Chris-Marc Music Ερμηνεία: Nancy Sinatra Χρησιμοποιείται με την άδεια της Boots Enterprises Inc. “Bang Bang” (My baby shot me down) Συνθέτης: Sonny Bono Εκδότες: Cotillon Music Inc and Chris-Marc Music Ερμηνεία: Claire Lepage Χρησιμοποιείται με την άδεια της Disques Mérite “Mood Indigo” Συνθέτες: Edward Kennedy Ellington, Irving Mills, Albany Bigard Ερμηνεία: Henry Mancini and his Orchestra ℗ 1960 Χρησιμοποιείται με την άδεια των SONY/ATV Music Publishing και Songwriters Guild of America for Indigo Mood
“Leavin' on your mind” Συνθέτες: Michael Webb Pierce, Wayne P Walker Εκδότες: Universal songs of Polygram Intl Inc. Ερμηνεία: Patsy Cline Χρησιμοποιείται με την άδεια της Universal Music Publishing Canada “Menuet no. 2” Συνθέτης: Jean-Sébastien Bach Ενορχηστρώσεις: Gabriel Thibaudeau Ερμηνεία: Gabriel Thibaudeau και Denis Chabot Εικόνες Photo Donald Gordon (MSTC/CollectionCN:X-40842) Χρησιμοποιείται με την άδεια του Canada Science and Technology Museum View of the taking of Québec on 13th September 1759 (Hervey Smith 1797) Κοινό κτήμα James Murray (άγνωστου καλλιτέχνη, 1770) Κοινό κτήμα Portrait of Major-General James Wolfe (1727-1759) Αποδίδεται στον Joseph Highmore Κοινό κτήμα Αποσπάσματα από την ταινία Hôtel Château Χρησιμοποιούνται με την άδεια του National Film Board of Canada Αποσπάσματα από το κινηματογραφικό ρεπορτάζ Le Samedi de la matraque Χρησιμοποιούνται με την άδεια των Radio-Canada Archives Εικόνες της δολοφονίας του John F. Kennedy από το Zapruder Film © 1967 (ανανεώθηκε το 1995) The Sixth Floor Museum at Dealey Plaza
Η Ex Machina χρηματοδοτείται από το Συμβούλιο Τεχνών του Καναδά, το Συμβούλιο Τεχνών και Γραμμάτων του Κεμπέκ και το Δήμο της Πόλης του Κεμπέκ.
Χορηγοί Επικοινωνίας
Με την υποστήριξη
Διεύθυνση Επικοινωνίας & Marketing Τμήμα Εκδόσεων
Επίσημος Ιατρικός Yποστηρικτής
Χορηγός Φιλοξενίας
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ
SGT.GR
KONSTANTIN BOGOMOLOV ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΈΝΟΙ ΤΟΥ ΦΙΌΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΈΦΣΚΙ 22.11–10.12.2017 (εκτός Δευτέρας και Τρίτης) Με αγγλικούς υπέρτιτλους κάθε Σάββατο και Κυριακή
Ο Ντοστογιέφσκι προσγειώνεται στην Αθήνα και οι χίλιες σελίδες των Δ α ι μ ο ν ι σ μ έ ν ω ν του ζωντανεύουν με φόντο την Ελλάδα του σήμερα. Είναι η πρώτη φορά που η Στέγη καλεί έναν ξένο σκηνοθέτη, τον ρηξικέλευθο Ρώσο Κονσταντίν Μπογκομόλοφ, που αποθεώθηκε το 2016 για τους αξέχαστους Κ α ρ α μ α ζ ό φ του, να εργαστεί με Έλληνες ηθοποιούς. Μηδενιστές και προφήτες, τρομοκράτες και επαναστάτες, εκτελεστές και αυτόχειρες κατακλύζουν τη Στέγη. Οι Δ α ι μ ο ν ι σ μ έ ν ο ι δεν υπήρξαν ποτέ άλλοτε πιο σημερινοί, «ελληνικοί», «ρωσικοί» και οικουμενικοί.