2. alea
JASO IKASTOLA
LH6.A
11-02-25
Aurkibidea Euskal Herriko albistea …………….2. or Munduko albistea…………………..3. or Komikia …………………………4-5. or Ba al zenekien?.................................6. or Gomendioa..................................... 7. or Errezeta ...........................................20.or
Ipuina ....................... 8. or Denborapasak .......... 9. or Ikastolako albistea ... 10. or Erreportaia ............. 11. or Iritzia artikulua……. 12. or
Jolasa........................ 13. or Honela esan behar.... 14. or OKE kirolak ............ 15-16. or Elkarrizketa ............ 17-18. or Lehiaketa ................ 19.or
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Azken bolada honetan guraso asko beren seme-alabek ikasketak euskaraz egitea nahi dute. 2010-2011 kurtsoetarako 486 aurrematrikula izan ziren ikastola kontzertatuetan berriz, 2011-2012 kurtsoetarako 538, hori esan nahi du Nafarroan D erduan (euskaraz) hezkuntza %10 igo dela. Otsailak 21 epea izan zen aurrematrikulak egiteko eta Nafarroan 7.000 haurretatik, 2.000 D ereduan ikasiko dute. Ikastoleetako zuzendariak pentsatzen dute oso positiboak direla datu hauek, horregatik ikastola batzuetan gela gehiago jarri behar dituzte baina beste ikastola batzuetan haurren kopurua jeitsiko da. Gainera informatzen digute ikastolak oso aproposak direla hizkuntza asko ikasteko.
HAUEK DIRA KOPURUZ IGO ETA JEITSI DIREN IKASTOLAK •
•
• •
Ikastola publiko hauen kopurua igo egin da: Sarriguren, Barañain, Berriozar, Doneztebe, Etxarri Aranatz, Amaiur, B. Etxepare, Buztintxuri, Hegoalde, San Francisco, Sanduzelai, Larraintzar, Lizarra, Orkoien eta Zizur. Ikastola publiko hauen kopurua jeitsi egin da: Mendillorri, Burlata, Ansoain eta Errotxapea (Patxi Larrainzar). Ikastola kontzertatu hauen kopurua igo egin da: Lizarra, Bera, Baztan, Tafalla, Zangoza, Jaso, Paz de Ziganda eta San Fermin. Ikastola kontzertatu hauen kopurua jeitsi egin da: Etxarri Aranatz, Ilumberri, Tutera, Viana, Lodosa eta Altsasu. Saioa Castillo eta Amaia Asin -2-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
MUNDUKO ALBISTEA
Silvio Berlusconi Karima Ruby Silvio Berlusconiren prostituzio eta abusuengatik Milango fiskalera jo zuen. Italiako lehenengo ministroa Silvio Berlusconi hainbat neskekin sexu harremanak izan zituen. Karima Ruby marrokiarrak Berlusconirekin sexu harremanak izan zituen. Sexu harremanak Berlusconiren festetan hasi ziren neskak hemezortzi urte baino gutxiago zutenean. Veronica Lario Berlusconiren emaztea bere sexu harremanetaz konturatzean Silviotaz dibortziatu zen. Berlusconiren sexu harremanak argira atera zenean auzigelara eraman zuten eta epaileak apirilaren 6-tik haurrera 74 urtez egongo da kartzelan. Gainera epaileak inbestigazio preliminarretan Milango funtzionarioak auzigelan deklaratu zuten epailearen konklusioen gaitik. Bernuskoniren abokatua Piero Longo Di Censo epaileak esaten zuena egia izango zela seguru zegoen. Sexu harremanak baino kasu gehiago ditu. Milango justizian akusatu zuten ustelkeria gaitik. Gainera 439.000 euroren gaitik erosi zuen Britainia handiko David epaileari. Berlusconiri Mediaster prozesuaz akusatzen dute 280 milioiren gaitik Britainia handiko pelikulen zuzenbidea artifizialki gehitzea gaitik. 280 miloi horietatik 170 miloi Italiako hazienda publikoari kendu zizkion. Karima Ruby marrokiarrak Berlusconiren sexu harremanak izan eta gero fiskalera jo zuen, beste neska batzuekin sexu harremanak izan zituela jakitean, hori gutxi balitz neska horiek hemezortzi urte baino gutxiago zituen sexu harremanak izan zituztenean . Karima Ruby 1992-an jaio zen marrokiako hiri batean, baina Milanera eltzean Berlusconirekin aurkitu eta sexu harremanak izan zituen eta Ruby 24 urte zituela esan zion Berlusconiri bakarrik 17 urte zituenean.
Ainhoa Erbiti eta Ainhoa Campรก -3-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
-4-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
Mikel Razkin eta
2. alea
I単igo Molinuevo
-5-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Ba al zenekien trikuharriak harri landuaren Garaikoak direla?
Ba al zenekien Bretaniako caranc Herrian3.000 bat zuztarri daudela?
Ba al zenekien neolitikoaren bukaera aldera , gizakiek metalgintza asmatu zutela?
Ba al zenekien hango monumentuak Megalito izena dutela?
Ba al zenekien hauek harria lantzeko aizkorak direla?
Ander iturgaiz
-6-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
IZENBURUA: Krabna batean bizi naiz. ARGITALETXEA: Elkar. IDAZLEAK: Xabier Mendiguren eta Patxi Gallego.
SIPNOSIA: Daniel karabana batean bizi da gurasoekin,arrebekin eta aitonarekin.Beti leku batetik bestera ibiltzen ira.Herri bat ez zaiela gustatzen?Hartu karabana eta handik joaten dira.
IRITZI PERTSONALA: Niri asko gustatzen zait nomadak direlako eta aitona istorioak kontatzen dizkiolako Danieleri.
IZENBURUA: NiĂąos Grandes ZUZENDARIA: Dennis Dugan AKTOREAK: Adam Sandler,Kevin James,Cirs Rock,Rob Schneider eta David Spade.
IRAUPENA: 102 minutu SIPNOSIA: Urte asko eta gero bere saskibaloiko entrenadorea hiltzen da eta bost lagunak elkartzen dira asteburu bat elkar pasatzen dute eta abentura asko gertatzen zaie,akuapark batera joaten dira‌
IRITZI PERTSONALA: Niri asko gustatu zait pelikula hau oso dibertigarria delakoz eta barre asko ematen du.
Arantza Muro -7-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Bazen behin mutiko bat Kepa izenekoa. Begi berdeak zeuzkan,”zerri” sudurra eta aho txikia.Betaurrekoak zeramatzan.Oso baxua zen eta baita ere oso argala.Ikastolan berria zen. Ikastolara joaten zen lehenengo eguna zen.Kepa bederatzi puntupuntuetan ailegatu zen.Lehenengo orduan matematika zuen eta bigarrenean ingelesa.Geroago,hamaiketan,patiora atera zen eta bere gelakideei zien: -Futbolera jolastu al naiteke? -Ez!!!!!!! -Zergatik? -Oso txarra zarelako eta “guay” ez zarelako-orduan neskatxo bat ailegatu zen eta esan zuen: -Hori ez da arrazoi bat mutiko jator bati futbolera jolastea ez uzteko. Ondoren klasera sartu behar zenean mutiko bat atzetik ostikada bat eman zion,erori zen eta botikinera eraman zuten egin zuen zauria sendatzeko. Geroago, botikinera joan ondoren klasera saru behar zen baina borragoma handi bat bota zioten burura eta esan zuen lehengo neska Maria izenekoa esan zuen: -Mutiko hori izan da (futbolean aritzean uzten ez zion berdina) Eneko izan da. Orduan andereñoak Eneko zigortu zuen.Geroago Kepak etxera bueltatu zen,ingelesera joan gero futbolera eta ikasi et alotara joan zen Azkenean,hurrengo egunean patioko orduan lehengo eguneko bera galdetu zuen eta honetan ballets esan zuen Kepak liruraturik geratu zen baina azkenean denok pozik geratu ziren. Iñigo Izpura -8-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Ekine Aristuk egindako lana -9-
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
JASO ALBISTEA
Lehenengo haur hezkuntzako umeak Ilundaineko baserria bisitatu zuten. Han animaliak bertatik bertara ikusteko eta ukitzeko aukera izan zuten Jaso Ikastolako neska-mutikoak: astoak, zaldiak, behiak, ahuntzak, txitak,‌ Denetarik zeukaten baserri eskolan. Ikasleak gustura ibili ziren, eta Argitxo ere bai. Beste aldetik, gero eta pertsona gehiago dira,baserria bisitatzen dutenak. Aktibitate hauek gelako beste motatako lanekin (artisau erako tailerrak, elikagaien elaborazioa‌) tartekatzen dira. BESTE EKINTZAK Ekintza guzti hauen planifikazioa, antolakuntza eta aurrera eramateaz pertsona talde bat arduratzen da. Ingurugiro hezkuntzaren arloko profesionalekin eratua dago; nekazaritza-abeltzantza tekniken, irakaskuntzaren eta aisialdien gaien inguruan aditu taldea da. UDAKO KANPALDIAK Pertsona kopurua : 40 Umeen adinak: 9 tik 12ra Dirua: 258 euro Inskripzioa: Caja ruraleko bulego batean.
IĂąaki Berruete eta Sara Irisarri
- 10 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
ERREPORTAIA
Julen Armendariz Koala (Phascolarctos cinereus) Australiako hegoaldean bizi den martsupial belarjale eta zuhaiztarra da, Phascolarctidae familiakoa. Kanguruarekin batera, Australiako animalia ezagunenetakoa da. Eukalipto-hostoz elikatzen da gehienbat, eta bere bizitzaren denbora gehiena zuhaitzen goialdean pasatzen du, beste zuhaitz batera pasatzeko bakarrik jaisten delarik. Koala Australiako hego eta ekialdeko kostaldean dago, Adelaide ingurutik Cape York penintsula hegoaldea arte. Koala taldeak erdialderago ere daude, nahiko hezetasuna badago eta elikatzeko zuhaitzak hazten badira. Hegoaldeko Australian koalak sarraskituak izan ziren XX. mende hasieran, baina harez geroztik birpopulazio kanpainak izan dira. Ez da koalarik aurkitzen Tasmanian eta Mendebaldeko Australian. Buru handia, belarri iletsuak, sudur handia, ile grisa edo arre-grisaxka ditu eta lehenengo bi behatzak elkarren aurka jar ditzake. Ez du buztanik.Arrek, 12 kg inguru pisa dezakete, emeek berriz 8 kg pisatu ohi dute (bataz bestekoa) eta 76cm inguru luze dira.Hatzen banaketa, gureen desberdina da, hatz lodi baten ordez bi ditu eta eskuaren alde batean daude, beste hiru hatzak berriz, hauen aurkako aldean daude, eta atzapar luze eta zorrotzak dituzte. Moldaketa hau, zuhaitzetara hobeki igotzeko eta eusteko izanen da. Hanketako behatz luzeak berriz ez du atzaparrik eta bigarren eta hirugarren behatzak elkarrekin fusionaturik edo loturik daude, askotan eduki ohi dituzten arkakuso, zorri eta abarrak kentzeko. Arrak, emeak baino mugituagoak dira, eta egun guztia jaten ematen dute. Emeek berriz, eguna lotan pasatzen dute, eta gauean, janari bila irteten dira.Bere hortzak, eukalipto-hostoak jateko egokituta daude eta aurrean bi letagin luze dituzte:Ikusteko zailtasun nabarmena dute eta beraz usaimena, oso oso garaturik daukate.Energia aurrezteko, egunean 20 ordu egiten dute lo, nagiek baina 2 ordu gehiago. Koalek, batez ere Eukalipto zuhaitzen hostoak jaten dituzte.Baina Eukalipto zuhaitzaren bostehun bat mota baldin badaude ere, koalek hogeita hamabost bat mota besterik ez dituzte jaten.
- 11 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
MUNDUAN ZEHAR ESKUINAK EZKERRAK BAINO GEHIAGO DIRA. Betidanik, eskuinak ezkerrak baino gehiago izan dira horregatik gauzak eskuintientzat ezkerrentzat baino prestatuagoak daude. Lehen, eskolan ezkertiei eskuinti bihurtzen saiatzen ziren. Gauza hori gertatu zitzaion nire amari.
Gaur egun duela asko bezala, lehentasuna ematen zaie eskuintiei ezkertiei baino gehiago eta hemen dituzue adibide batzuk: •
Lehendabizikoa, guraizeak gehienetan eskuintientzat eginak daude.
•
Bigarrena, eskolako mahai gehienak eskuintientzat eginak daude, dituzten tableroak eskuin aldean kokatuak daudelako.
•
Hirugarrena, gelan erabiltzen ditugun koadernoak espirala ezker aldean dute kokatua eta ezkertiei askoz zailagoa egiten zaigu idaztea.
Arazo hauentzako soluzioak, niretzako hauek izango ziren: •
Guraizeak ezkertientzako egitea.
•
Mahaietarako tablero mugikorrak egitea, hau da tableroak aulkiaren alde batetik kendu eta beste aldean kokatzea.
•
Kuadernoko espirala orrialdearen goialdean izatea.
Hau dena esanda eta bukatzeko eskatutako nuke, nire letra hobetzearren eta nire sorbaldak ez sufritzearren kontuan hartzea nire idazkia.
JAVIER ARANBURU. - 12 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
JOKOAK
Esku pilota esku hutsez jokatzen da.Bi jokalari edo bi bikote elkarren kontra arituz jokatzen da. Elkarren aurka txandaka, pilota bat kolpatzen da, pilotak horma batean (frontisa)jo dezan, norbait bi aldeetako batek huts egin dezan orduan besteak puntua lortuko du.Euskal Herrian ez ezik, Errioxan, Aragoin eta Gaztela eta Leonen ere jokatzen da. Nazioartean ere, Irlandan antzerako kirola jokatzen da: Irlandar pilota Hainbat neurritako pilotalekuetan jokatzen da, nahiz ezker paretakoetan trinketeetan. Arruntena bi edo lau pertsonak jokatzea da (banaka edo binaka). Lehiaketa arautuetan, alde bat gorria izango da, eta haren aurkaria urdina. Buruz buruko txapeldunak beti gorriz jokatzen du; bestela, jokalari zaharrena izango da gorria (eta, binaka jokatuz gero, haiekin batera doazenak ere gorriz arituko dira). Binaka jokatuz gero, bikoteko jokalari bat aurrean arituko da, eta bestea atzean. Nork atera behar duen erabakitzeko zozketa egiten da, alde bat urdin eta bestea gorri dituen metalezko xafla biribil batekin gehienetan. Tantoa irabazi duenak edo taldeko aurrelariak ateratzen du. Oro har, ateratzen duena 6 koadroan hasten da lasterka, 4an pilotari botea eginarazi eta aurreraxeagotik sakea egiteko. Sakea ona izateko, zoruko zabaleko marraren, «labur» edo «motz» dioen marraren eta «pasa» dioen marraren artean egin beharko du pilotak, frontisa jo ondoren; jokalekuko mugak markatzen dituzten marra horietako bat ukituz gero ere, ez da ontzat hartuko sakea. 22 egiten duen lenengo taldea garailea izango da. Joanes Urbiola
- 13 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
Horrela esan beharrean‌
2. alea
Esazu horrela!
Lanera joaten gara
Lanera goaz
Ikastolako patioan geratuko
Ikastolako patioan geratzen
gara ?
gara?
Zara tonto lapiko utsa!
Tonto lapiko utsa zara!
Oso gaizki portatzen naiz
Ikastolan oso ongi
ikastolan.
portatzen naiz.
Oso ona naiz futbolean.
Futbolean oso ona naiz.
Beroa oso dago bazkaria
Oso beroa dago bazkaria!
Enkalatu zaigu baloia.
Baloia enkalatu zaigu.
Hartu dut mina handia.
Min handia hartu dut.
Zikina oso da Pablo .
Pablo oso zikina da .
JON FERRERO - 14 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
KIROLAK: IGERIKETA: Badaude lasterketa ezberdinak eta lau estilo daude: Krola, estilo azkarrena, tximeleta, gehienentzako politena eta zailena, espalda buruz gora joan behar dena eta braza igelaren antzera egiten dena.
SASKIBALOIA: SASKIBALOIA: Saskibaloian badaude saski altuera desberdinekoak, benjaminen eta alebinenak saski txikietan jolasten dute. Infantilak eta hauen gora dauden kategoriak saski handietan jolasten dute. Baita ere badaude baloi tamaina desberdinak, saski txikietan jolasten duzunean baloi txikia erabiltzen da, eta saski handietan baloi handia. Tantoak binaka kontatzen dira baina triple egiten baduzu hiru tanto kontatzen dira.
ESKUBALOIA: Eskaubaloia kontaktu fisikoan egoten den kirol bat da, ezin da baloia hankekin ukitu, bestela falta izango da. Zazpi jokalariekin jolasten da: zentrala, pibotea, bi lateral, bi estremoak eta atezaina. Tantoak banaka kontatzen dira.
- 15 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
FUTBOLA: Jende asko kirol onetan jolasten da. Gehienetan mutilak jolasten dira, baina badaude neska talde asko. Orain neska gehiago jolasten dira kirol onetara, lehen baino gehiago. Jolas onetan badaude zelai ezberdinak, txikiak futbol salan jolasten dute eta 10-11 urtekoak futbol zazpian jolasten dute, eta hori bukatzean futbol 11ra pasatzen dira.
ATLETISMOA: Kirol onetan badaude modalitate desberdinak, 10 dira: Fondo, erdi fondo, abiadura, altuera, longitudea, pertiga, pilota, pisua, baiak eta martxa. Ikusten duzuenez oso kirol osoa da.
JASOKO ORDUZ KANPOKO EKINTZAK: Ikastolan urte onetan berriak txino eta aleman hizkuntzak daude. Kiroletan irristaketa, futbola, ping-pong, dantza modernoa‌ Xake ikasi nahi baduzu ere ikastolan duzu. Baita txistua jotzen ikasteko! Eskulanak, nahiz txikientzako poliekintza egiteko!
ANIMATU ZAITEZTE ETA HURRENGO URTEAN APUNTA ZAITEZTE!! Anne Tous eta Marina Beaumont
- 16 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
- 17 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Bi pertsonek ez dituzte zegozkien lanak egin, beraz, orrialde hauetan marrazkiak jarri ditugu. jarri d 8 5
2
7
5
7
9
3
4
5
1 8
2
3
9
1
1
6 5
5 9
1
4 9
4
6
9
5
7 8
2 6
5
6
1
8
1
4 8
3
2 2
8
5
7 5
4
4
7
4 3
2
4 8
9
7
6
5
5
9 6
4
8 7
3
4
1
- 18 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Kaixo guztioi: Zer moduz? Gu Irati Azkoiti eta Miren Lazpiur gara eta aste honetan lehiaketa prestatuko dugu. Dakizuenez astero lehiaketa bat egiten dugu.Lehiaketan parte hartzeko gure gelaondoko kaxan papera sartu beharko duzue, zorte on!! Arauak: -Pertsona bakoitzak bakarrik paper bat sartu ahalko du. -Papera sartu ondoren ezingo duzue kaxatik atera. Kontuz! Asteazkenetik aurreraezingo duzue papera atera. Zikloak
Lehengo asteko erantzunak
1. zikloa 2.zikloa 3.zikloa
Bihotza Txinako arresia Aho gingila
1.zikloa Kobazulo hori beti dago hezea, hesi zuri gogorrez inguratutako erensuge gorria, Zer da? 2.zikloa Txina, Txina, Txin Txinako mendirik altuen txinako mendirik elurtsuna. 3.zikloa Nola deitzen dira hiru elikagai motako taldeak? Ez ahaztu gure blogaren helbidea gauza interesgarriak daude. www.jasoikastolalh6a.blogspot.com
Miren Lazpiur eta Irati Azkoiti
- 19 -
JASO IKASTOLA
LH 6. A
2. alea
Atal honetan etxean erraz presta ditzakezuen errezetak egiten erakutsiko dizuegu. Ba guk ezetz esango diogu. Irakurri eta ulertu arretaz postre hau,etxera joandakoan sukaldean sartu eta ``txef´´ ederrak egingo zarete gure errezetak prestatzen.Gurasoak txundituta utziko dituzue, eta hemendik haurrera etxean zuek janaria prestatuko duzue. Gaur postre goxo-goxo bat egiten erakutsiko dizuet lehenik zein osagai behar dituzuen esango dizuet eta azkenik Nola egin.
OSAGAIAK 200 gr txokolate beltz. (zuri edo marroia izan daiteke“ 100 gramo mantekilla. 100 gramo zereal (``Choco Crispies´´“
NOLA EGIN Txokolate beltza baño marian desegin, hau da ontzi haundi batean ura irekiten jarri, beroa dagoenean txokolatea edalontzi batean jarri eta edalontzi hori errezipientearen barruan jarri. Txokolatea deseginda dagoenean mantekillarekin nahastu . Ozten utzi 5-10 minutu.Gero masa antzeko orrekin bolak egin eta zerealen gainetik pasatu.Horrel txokolatea zereales inguratuta geldituko da.
Clara.Larraya - 20 -