4rt.xzoakk
2011ko ma
Busturiko Udala en balantzea Lau urte opcauroatro fruct Ăferos aĂąos Balance de ikuntza rr e b n re a ri e it Herri arg ren hizkuntza ia rr e h o k ri tu s Bu ografikoa eta ondare etn
Alkarrizketa
Hirugarren adinekoen alkarteak e t e b e t r u 0 2 dauz aurten diak Busturiko meeran Egungo e go n Plan Orokorratxreostena Aurrerapen Busturia ezagutu
Editoriala
Busturiko Udal zerbitzuak Busturiko Udala Axpe auzoa 1 48350 Busturia (Bizkaia) Ordutegia: 08:00 - 15:00 Tf.: 94 687 00 50 Faxa: 94 687 00 63 udala.busturia@bizkaia.org www.busturia.org
2
Lau urte oparoen balantzea
Balance de cuatro fructíferos años Lau urte hauek espero genuen baino arinago joan dira, denborak ez du barkatzen eta horregatik egindakoaren balantzearen ordua da. Une hau gazigozoa izaten da, beti gogoratuko duzu ondo burutu ez den zeozer, edo gutxi barru agian gauzatuko dena, zalantzan. Hala ere, ez da hau gure sentimen nagusia, izan ere, aurrean duzuen balantzeak kontrakoa adierazten du, legegintzaldia guztiz oparoa izan dela.
Estos cuatros años han pasado más rápido de lo esperado, y como el tiempo no perdona, ha llegado el momento del balance. Esta coyuntura suele ser ambivalente, siempre viene al recuerdo algo que no salió bien, o algo que casi está a punto de realizarse, en duda. Sin embargo, no es este nuestro principal sentimiento, y el balance que tienes delante así lo demuestra, ha sido una legislatura fructífera.
Urbanismoa Urbanismo
Gure herriak duen aurrekontua ikusita pozgarria da herri lanen arloan lortutako emaitza, areago zorpetze barik izan dela. Hau Eusko Jaurlaritza, diputazio eta europar erakunde ezberdinen proiektuen bidez kudeaketa tinkoa eginez izan da posible.
Interesdun telefonoak: Kultur Etxea (WIFI atzipen-puntua) 94 617 10 04 Mediku Etxea 94 687 01 84 Farmazia 94 687 08 88 Haurreskola 94 687 10 06 Altamira Eskola 94 687 09 05 Madariaga Dorretxea, Euskadiko Biodibertsitate Zentroa 94 687 04 02 Urdaibaiko Patronatua 94 625 71 25 Bizkaibus 902 222 265 Euskotren 902 543 210 Loiuko Aireportua 94 486 96 63 Taxiak (Gernika-Lumo) 94 625 10 02 Taxiak (Mundaka) 94 687 64 21 Taxiak (Bermeo) 94 688 09 22 SOS DEIAK 112
Teniendo en cuenta el presupuesto de que dispone nuestro pueblo es gratificante los logros que se han dado en obras públicas, más teniendo en cuenta que no se ha endeudado la institución. Esto ha sido posible por una gestión firme de subvenciones de proyectos europeos, Gobierno Vasco y Diputación.
Zerbitzu orokorrak: Servicios generales:
• Hilerria; argiztatzea eta sarreraren zabalkundea, aparkalekuaren eta hilobien eraikuntza. [ 1 MAPAN ]
• Cementerio; alumbrado, ampliación del acceso, construcción de aparcamientos y nichos.
• Hondakin bilketa; Inguruko auzoen batuketaren hobekuntza, paper eta zabor kontainerren ordezkatzea, olio eta arropa batuketa antolatzea, altzarien batuketa hobetzea, kontainer eremuak egokitzea.
• Recogida de residuos; Mejora de la recogida en los barrios periféricos, sustitución de contenedores de basura y papel, organizar la recogida de aceite y ropa, mejora de la recogida de voluminosos, y adecuación de los entornos de los contenedores.
• Garbitasun ordenantzaren eguneratzea, erreziklaia politika ofizial lez ezarriz. Politika hori bultzatzeko aldizkari berezi bat eta konpostaia gida.
• Renovación de la ordenanza de la limpieza haciendo oficial la política de reciclaje y impulsándola mediante la edición de una revista especial y una guía de compostaje.
Legealdiaren balantzea
3
Axpe errekaren ubidea egokitzea arrieta eta
represekin.
Mape ibaia.
Zeletako zubia.
Almirako plazako kurutzea zabalago.
Antepararen berreskurapena eta Apraizkoerrota Aparkalekua, hilobiak eta argiztatzeaz gain, ekaitzak botatako orma ere konpondu egin zen. eta Amasauntze arteko oinezko bidea.
Bidetxeko kurtzearen zabalkuntza eta inguruko euri uraren batzea.
4
Legealdiaren balantzea
Axpe: • Malve; arloa lortu aparkalekua eraikitzeko. [ 9 MAPAN ] • Eleiza eta Kurtzio arteko bidea berreskuratu, apaiz etxearen aurrekaldea zuhaitz eta mugarriekaz atonduta. [ 10 MAPAN ]
Uriola arriskua, baso eta errekak Riegos de inundación, montes y ríos • Mape errekaren ertzeak berreskuratzeko lanak, ibaiaren ekosistema eusgarria berrezartzeko landaretza exotikoa erauziz eta altzadia leheneratuz. Helburua lortzeko jabeak informatu eta zaintza kontratuak sinatu ziren aintzindaria izan zen proiektu honen bidez.
• Proyecto de recuperación de las riberas del Mape para restituir el ecosistema sostenible del rio retirando la flora exótica y restaurando la aliseda. Para este fin se procedió a la información de los propietarios, y mediante un proyecto pionero, la firma de contratos de custodia
• Aurrekoaren jarraipena lez Antepararen berreskurapena eta Apraizkoerrota eta Amasauntze arteko oinezko bidea atondu zen. [ 2 MAPAN ]
• Dando continuidad a lo anterior se recupero la Antepara y el camino peatonal de Apraizkoerrota a Amasuntze.
• Axpe errekaren ubidea egokitzea arrieta eta represekin. Malbe inguruan, aurki, ibaiaren berbideratzea, arrietak berritu eta parkea tajutu. Herri inguruko uriolen ikerketa eta URA agentziaren konpromisua proiektua garatzeko. [ 3 MAPAN ] • Mape errekaren inundabilidadea konpontzeko ikerketa. [ 4 MAPAN ] • Goldibar eta Zeletako zubien eraikuntza eta Alarbin inguruan errekako arrietak berriztatu. [ 5 MAPAN ] • Udal baso planaren lehengo urratsa lez, basoen egoeraren diagnosia.
• Adecuación del cauce del rio Axpe mediante escolleras y represas. En el entorno de Malbe, próximamente reconducción del río, renovación de escolleras y parque. Realización de un estudio sobre la afección de inundaciones al centro urbano, aceptado por la agencia URA, con compromiso de desarrollo y ejecución. • Estudio para evitar las inundaciones procedentes del rio Mape. • Nuevos puentes en Goldibar y Zeleta, y mejora de las escolleras en Alarbin. • Plan municipal forestal: primera fase de diagnóstico del estado de los montes.
San Bartolome: • Altamirarako bidea zabaldu, eta paseorako egokitu, argiztatze berriagaz. [ 6 MAPAN]
• Mahats parralak eta bide zaharrak berriztatu. • Bidetxeko kurtzearen zabalkuntza eta inguruko euri uraren batzea. [ 7 MAPAN ]
• Larrazabaleko eskola zaharraren elektrifikazioa eta alokairu sozialerako etxe baten eraikuntza. • Plaza eta Arriona arteko eta GorritxiErriene eta errotonda arteko aldeen argiztatzea. [ 8 MAPAN ] • Amunategi-Artetxena-Porrotene eta Axpe arteko bidearen zabalkuntza.
• Gizarte-etxearen lehengo solairuaren berrikuntza. [ 11 MAPAN ] • Mendoitzeko bihurgunearen zabaltzea, Goiherriko bidearen egokitze barruan. • Aingerubide Kultur Etxearen egokitze eta zabaltzea, berogailu sistema berriagaz. [ 12 MAPAN ] • Errotonda arteko espaloia eraiki argi lerroak lurperatuz eta gas bideak ezarriz. • Eleiza atzeko arloa lortu aparkalekua eraikitzeko. [ 13 MAPAN ] • Landatxurako bidearen asfaltatzea. • Iturriondo eta Urkitze arteko bidearen argiztatzea, kurtzioganako sarrera hormigoiez egokituz. [ 14 MAPAN ] • Malbe; adquisición de parcela para aparcamiento. • Recuperación del camino entre la iglesia y Kurtzio, con arbolado ornamental y pivotes frente a la casa cural. • Reforma de la primera planta de Gizarteetxea. • Ampliación de la curva de Mendoitze, dentro del amejoramiento del camino a Goiherri. • Inauguración y adecuación de la Casa de Cultura de Aingerubide, con nuevo sistema de calefacción. • Construcción de acera hasta la rotonda, con soterramiento de línea eléctrica y conducciones de gas. • Adquisición de la parcela tras la iglesia para construcción de aparcamientos. • Asfaltado del camino a Landatxu. • Iluminación del camino de Iturriondo a Urkitze, y hormigonado de la entrada a Kurtziogana.
• Ampliación del camino a Altamira y adecuación para el paseo con nueva iluminación. • Renovación de caminos antiguos. • Ampliación del cruce de Bidetxe y recogida de aguas. • Electrificación de la escuela de Larrazabale y construcción de una vivienda social para alquiler. • Alumbrado de la plaza a Arriona y de Gorritxiene a la rotonda. • Ampliación del camino entre AmunategiArtetxena-Porrotene Axpe.
Legealdiaren balantzea
5
San Kristobal: • Kurtzearen irteeraren zabalkundea. [ 15 MAPAN ]
• Goldibar eta Torrezarretako euri uraren batzea. [ 16 MAPAN ] • Semaforak ipintzeko hainbat ikerketa tekniko, aldundiaren onarpenaren zain. • Torrezarreta eta Goikoetxe arteko argiztatzea. [ 17 MAPAN ] • Olatxu eta Gorabiene tartearen asfaltatzea eta argiztatzea (Murueta eta Busturiko Udalen akordio baten bitartez).
• Ampliación de la salida al cruce. • Recogida de aguas de Goldibar y Torrezarreta. • Realización de estudios técnicos para la instalación de semáforos, a espera de la aprobación de la Diputación . • Iluminación entre Torrezarreta y Goikoetxe. • Asfaltado e iluminación entre Olatxu y Gorabiene (mediante un acuerdo entre los Ayuntamientos de Murueta y Busturia).
Plaza eta Arriona arteko eta Gorritxi Erriene eta errotonda arteko aldeen argiztatzea.
[ 18 MAPAN ]
Paresi: • Errepidea eta plaza tartea argiztatzea. • Aterpearen altzari berriak. • Postontzi berriak. • Errebarrenetako bidearen hobekuntza. • Ermita eta eskola inguruko lurrak berreskuratu auzokideen erabilpenerako.
Eleiza eta Kurtzio arteko bidea berreskuratu. San Kristobaleko urteera hain arriskutsua nabarmen zabaldu da.
• Iluminación entre la carretera y la plaza. • Nuevo mobiliario para el refugio. • Nuevos buzones. • Mejora del camino de Errebarreneta.
Altamira: • Goldibarretik Txirlezubirako bidearen zabalkuntza. [ 19 MAPAN ] • Plazako ur batuketagaz batera kurtzearen zabalkuntza eta, gasaren hornidurako tubua, argi eta komunikazio lerroen lurperatzea. [ 20 MAPAN ] • Jantokiaren eraikuntza berria (maiatzaekaina). [ 21 MAPAN ] • Ume jolas toki berri bi. [ 22 MAPAN ]
Aingerubide kultur etxea. Argiak San Kristobal eta Altamira artean. • Ampliación del camino de Txirlezubi a Goldibar. • Recogida de aguas de la plaza, ampliación del cruce, soterramiento de líneas de luz y comunicaciones, junto con las conducciones de gas.
• San Kristobalerako bidearen argiatzearen hobekuntza. [ 23 MAPAN ]
• Construcción del nuevo edificio para comedor (mayo-junio).
• Frontoi eta Tenis pisten inguruko lorategi eta irisgarritasun lanez gain jantokiko eraikuntzaren sarrera ahalbideratzea.
• Mejora de la iluminación del camino a San Kristobal.
[ 24 MAPAN ]
• Agarre baserriaren dohaitza lortzea (BBK) alokairu sozialerako, zein haurtzaindegi edo nagusien behar sozialetarako. [ 25 MAPAN ] • Tenis inguruko probalekuaren egokitzea. [ 26 MAPAN ]
• Dos nuevas zonas de juego.
Goldibarretik Txirlezubirako bidearen zabalkuntza.
• Adecuación de jardines y accesibilidad en el entorno del Frontón y Tenis dando entrada a la nueva construcción del comedor. • Consecución de la donación del caserío Agarre (BBK) para alquiler social, y para las necesidades sociales de la guardería y tercera edad. • Adecuación del probadero en torno a las pistas de tenis.
Frontoiaren plastikozko alboko babesa osorik
berriztatu zen ekaitzaren kaltea konpontzeko.
Legealdiaren balantzea
6
Parte-hartzea eta informazioa
Información y participación Herritarrek, iritzia egiteko, informazioa behar dute, gero eztabaidatzeko lekua, azkenik, erabakiak hartzeko aukera. Zentzu honetan bide berri bat zabaltzen hasi gara, ohiturak aldatuz, honetarako ere denbora behar da-eta.
• Herri parte hartzearen ordenantza eta tailerra. • Auzo Batzarrak eta batzar informatiboak (jantokia, ponpaketa, etxebizitza, olgetalekua,…) • Plan orokorraren parte hartze plana; web orria, batzarrak, erakusketa, aldizkaria,… • Busturi berri eta berrien berri argitalpenak. • Irudi korporatibo eta komunikazio bitartekoen antolakuntza (kartelak, bandoak, gutunak,…) • Garbitasunaren legean eguneratzean adierazpen askatasuna bermatzea.
Para poder realizarse un opinión l@s vecin@s necesitan primeramente informarse, después disponer de opción al debate, y finalmente opción a decidir. En esta línea hemos comenzado a abrir senda, a cambiar actitudes, para lo que se necesita tiempo. • Ordenanza y taller de participación. • Asambleas vecinales e informativas (comedor, bombeo, vivienda, local para juegos,...) • Plan de Participación del Plan General; Pagina web, asambleas, exposición, revista,... • Publicaciones Busturi berri y Berrien berri. • Organización de los medios de comunicación e imagen corporativa (carteles, bandos, cartas,...) • Garantía de la libertad de expresión en la renovación de la ordenanza de la limpieza.
Euskara Herritar ekimen lez hasitako batzordeari ofizialtasuna eta bitarteko tekniko-ekonomikoak gehitu dizkiogu, emaitza ezin hobeaz.
• Organización técnica del consejo; Técnica (AEK), diagnostico, plan de normalización hasta el 2012, y plan de destinado a la administración. Carácter participativo.
A la iniciativa popular que impulsó el consejo del euskera se le ha sumado oficialidad y medios técnicos y económicos, que ha dado un fabuloso resultado.
• UEMA; Medios para la euskaldunización de la administración, normalización de las comunicaciones públicas, iniciativas para impulsar la normalización ( juegos, catalogo, UEMA eguna, bandos,...)
• Batzordearen antolakuntza teknikoa; Teknikaria (AEK), Diagnosis, 2012 arteko normalizazio plana eta udal barne plana. Izaera partehartzailea. • UEMA; Administrazioa euskalduntzeko bitartekoak, komunikazio publikoaren normalizazioa, euskararen erabilpena bultzatzeko ekimenak (jokuak, katalogoa, UEMA eguna, bandoak,…)
• Ekimenak; Euskara klaseak Euskararen ordua, euskararen aldeko jaien bultzada, Euskararen eguna ofizializatzea, eta Euskeraz Olgetan udako kolonien hobekuntza eta suspertzea. • Busturiko euskara eta etnografia aztertzen duen liburua argitaratzea Labairu ikastegiaren laguntzagaz eta auzokide baten diru dohaintzari esker.
• Acciones; Clases de euskera Euskararen ordua, impulso a las fiestas a favor el euskera, oficializar el euskera eguna, mejora e impulso de las colonias (Euskeraz olgetan). • Edición de un libro recopilatorio de la etnografía y euskera de Busturia en colaboración con Labairu Ikastegia, gracias al mecenazgo de un vecino.
7
Legealdiaren balantzea
Hirugarren adina eta zerbitzu sozialak Tercera edad y servicios sociales
Emakumea Mujer
Arlo honetan ere berrikuntza izan da nagusi. Teknikoki oinarria ondo ezarrita dago, hurrengo urteetan eraiki egiteko moduan. En este campo se ha empezado de cero, pero podemos decir que la base ha quedado bien firme para los próximos años. • Berdintasun arloan (eskualde mailan); Diagnosis kultur talde eta emakume taldeekin eta Berdintasun plana. • 2010rako Busturiko Berdintasun plana. • Emakumeen aurkako indarkeriaren aurreko protokoloa (osatze eta argitaratzea) • Udal langile eta zinegotzien heziketarako berdintasun ikastaroa. • Osasunaren inguruko hitzaldiak eta jarduerak (Joga,..) • Emakumeon, baserritarron eta emakumeonganako indarkeriaren aurkako egunen programak. • Nagusien zaintzailen zaintzarako ikastaroak. • Área de Igualdad (Comarcal); diagnóstico con los grupos culturales y de mujeres, plan de igualdad. • Plan de Igualdad para Busturia (2010) • Protocolo de actuación ante la violencia contra las mujeres (realización y publicación) • Curso de formación en Igualdad para trabajadores y cargos municipales. • Actividades y charlas sobre salud (Yoga) • Programas en los días de la mujer, de la mujer baserritarra y en el día contra la violencia contra las mujeres. • Curso de formación de cuidados de personal cuidador de mayores.
Herrian egiten diren mota guztietako ekimenetan hartzen da kontuan talde honen behar izana, eta krisia egon arren, eta horregatik hain zuzen, arlo honetan egindako diru ekarpena handituz joan da. Se ha tenido en cuenta las necesidades de este colectivo, y a pesar de la crisis actual, o por esa misma razón, se ha ampliado la aportación a esta área. • Irisgarritasuna; espaloiak jaistea, barandak, zebra pasabideak, udaletxeko igogailua,… • Teknologi berriak; Heziketa erraztu, ADSL lotura eta ordenagailuak,.. • Buru eta gorputz osasuna suspertzeko ikastaroak. • Fusilatuen eguna;Talde honen bultzadaz eta Ahaztuak elkartearen laguntzaz ofizialtasuna eman zaio faxismoak afusilatutako busturitarren oroitzapen egunari. • Informazio hitzaldiak; Zerbitzu sozialen azalpena (20 pertsona), eta etxeko laguntzailerako laguntza edo pentsioen osagarriaren inguruan (50 pertsona)
• Accesibilidad; bajada de aceras, barandillas, pasos de cebra, ascensor del Ayto… • Nuevas tecnologías; Facilitar la formación, conexión ADSL, ordenadores,... • Cursos para la salud mental y corporal. • Fusilatuen eguna; Mediante el impulso dado por este grupo, y la colaboración de Ahaztuak, se le ha dado oficialidad al día de recuerdo de los fusilados por el fascismo. • Charlas informativas; funcionamiento de los servicios sociales (20 personas) Ayuda a la asistencia domiciliaria y complemento de pensiones (50 personas).
Migrazioa eta Internazionalismoa Emigración e Internacionalismo
Helduei begira, gutxi direlako eta ondo egokituta daudelako ez da ekimenik aurreikusi. En vista de la buena adecuación y poca presencia de adultos migrantes, no se ha realizado ninguna actividad para este colectivo. • Migrazio-teknikoagaz batera (eskualde mailan) haurrei begirako ikastaroak.
•H aitirako diru laguntza emakume talde baten bidez.
• CEAR (errefuxiatuen laguntza) elkartearekin urtero etorkinen harreraren inguruko hitzaldia eskolan.
• En cooperación con el técnico de emigración (comarcal), cursos destinados a la infancia.
• Saharan osasun arloko proiektu baterako laguntza.
• Ayuda para proyecto sanitario en el Sahara.
• CEAR (ayuda al refugiado) charla anual en la escuela sobre la acogida a emigrantes. • Ayuda a Haití mediante un grupo de mujeres.
Legealdiaren balantzea
8
Hezkuntza
• Traslado del comedor, con el fin de ampliar la disponibilidad escolar del centro.
Educación
• Construcción del nuevo comedor, en marcha para el 2011.
Hezkuntza arloan udalak duen eginbehar nagusia eraikuntzen mantenua da. Zentzu honetan, berrikuntzarako inbertsio handia egiteaz gain (leihoak,...), jantokiaren arazoari bikain erantzuten asmatu da, baita haurtzaindegiaren eskaintza mantentzen ere.
• Tramitación de la cubrición del polideportivo y proposición, dentro del Plan General, de recoger la posible ampliación de la escuela.
Sobre educación, la responsabilidad principal que asume el Ayto. es el mantenimiento de los edificios. En este aspecto, además de la gran inversión realizada (ventanas,...), se ha sabido responder perfectamente a la dificultad del comedor, y también mantener el servicio de guardería.
• Adhesión a favor de la escuela pública y de las escuelas de los pueblos pequeños.
• Jantokiaren leku aldatzea, eskolako jardueretarako gunea handituz. • Jantoki berriaren eraikuntza, 2011rako martxan. • Polikiroldegiaren estalduraren proiektua tramitatzea, eta Plan Orokorraren barruan eskolaren zabalkuntza egiteko aukera egoteko proposatzea. • Eskola kontseiluaren partaidetza. • Eskola publiko eta herri txikien eskolen aldeko atxikimendua.
• Mediante la ampliación de la guardería se ha conseguido mantener la matriculación en la escuela (de 107 a 129)
•H erriko Eskolaren jaiaren bultzada. • Haurtzaindegiaren zabalkuntzarekin, eskolako matrikulazioa suspertzea lortu da (107tik 129ra). • Emakumearen bizimodua hobetzeko, famili eta lan-bizitza bateratzeko programan barruan, haurtzaindegiko matrikularen dirulaguntza. • Gernikako Musika eskolaren matrikula gernikarren preziora parekatzeko dirulaguntza.
Kultura eta jaiak Cultura y fiestas
Kultur Batzordearen partaidetza zabaldu egin da herkide guztiei, inoizko egitarau eskaintza eskeiniz. Se ha abierto el consejo de cultura a tod@s l@s busturitarras, ofreciendo un programa inédito. • Ikastaro eta Kultur eskaintzaren handitzea; Zine, antzerki, Triki-pandero, Joskera, senda belarrak,… • Kultur programaren informazioa antolatzea; SMS bidez, urtaro bakoitzeko programa, kartelak,..
• Ampliación de la oferta de cursillos y cultura; Cine, teatro, Trikipandero, costura, hierbas medicinales,... • Organización del programa cultural; SMS, programas por temporadas, carteles,...
• Participación en el consejo escolar.
• Impulso a la fiesta de la escuela.
• Con el objetivo de favorecer la vida de las mujeres, dentro del programa de conciliación de la vida familiar y laboral, ayuda a la matriculación en la guardería. • Ayuda para igualar a l@s busturitarras la matricula de la escuela de música de Gernika.
Jai Batzorde bidez antolatu eta gauzatutako jaiak izan dira, herriak herriarentzako. Las fiestas organizadas por el jai batzorde han sido del y para el pueblo. • Txosnen banaketarako enkantea desagertarazi eta herriko taldeei lehentasuna eman zaie. • Jaien antolakuntzarako dirua nabarmen murriztu da, programa kaltetu barik. • Altamirako Itsasoko birgina jaia finkatu da jai batzordearen bultzadaz (txosna, bazkaria,…) • Azoka Ekologikoa; urteroko zita bihurtu da euskal jantzien eta txahala errearen ezaugarriekin. • Goitibeheren jaitsiera; Busturia ezaguna egiten duen Euskal Herri mailako lehiaketa garrantzitsu bihurtu da. • Ha desaparecido la subasta de las txosnas y se le ha dado prioridad a los grupos del pueblo.
• Adiskidetze eta turismo bidaiak; Caso eta Leon.
• Viajes de hermanamiento y turismo; Caso y León.
• Se ha reducido el presupuesto sin perjuicio del programa
• Aingerubide Kultur Etxerako kultur eskaintza antolatzea; gurasoentzako autogestionatutako lokal lez,…
• Organización de la oferta cultural de Aingerubide Kultur Etxea; local auto gestionado por padres y madres, …
• Se ha consolidado la fiesta de la Virgen del mar de Altamira con el impulso de la comisión (txosna, bazkaria,...)
• Bi kultur etxeen klimatizazio berria ipintzea. • Argazki udal artxiboa sendotzeko hitzaldia.
• Nueva climatización de las casas de cultura. • Charla para impulsar el fondo fotográfico municipal.
• Feria ecológica; Se ha convertido en una cita anual con los trajes típicos y la ternera asada. • Bajadas de goitibeheras; Busturia se ha dado a conocer gracias a esta competición a nivel de Euskal Herria.
Legealdiaren balantzea
9
Gazte plana eta turismoa Gazte plana y turismo
Eskualde mailako Urremendi elkartearen bidez hainbat ekimen bideratu ditugu, baita txokoz txoko gazteei herriko kultur dinamiketan parte hartzea eskainiz. Mediante la asociación comarcal Urremendi se han conseguido diferentes iniciativas. Además se han propuesto actividades a la juventud acudiendo a sus propios txokos.
Kirola Deporte
• Gazte Arloan; herriko gazteekin harremanetan hainbat ikastaro (sukaldaritza, kingboxing,…) eta goitibehera tailerra.
Egindako ekintzek busturitarrei gure instalazioen erabilpena erraztu eta bultzatzea dute helburu.
• Gazteentzako informazio bulegoa zabaldu da Muxikan baita WEB orria ere. • Área joven; desde la relación con l@s jóvenes se han organizados diversos cursillos (cocina, kingboxing,...) y talleres de goitiberas.
Las acciones que se han realizado tienen como fin garantizar, favorecer y facilitar el uso y disfrute de nuestras instalaciones por parte de l@s busturitarras
• Se ha abierto una oficina juvenil en Muxika, y una web con de diversa información.
Sozio-ekonomia Gai sozioekonomikoa ez bada izaten udal baten lehentasuneko jarduera, ahalegin txikia egin izan da arlo ezberdinak aztertu eta ekimenak proposatzeko, Sozio-ekonomia Udal Plana deitutakoa. A pesar de no ser un tema preferente de la política municipal, se ha realizado un esfuerzo por analizar los diferentes sectores y proponer acciones para impulsarlos, el denominado Plan Socio Económico Municipal. • Formazio eta enpleguaren inguruko informazio puntua, merkatari elkartea, jantoki kolektiboetan (eskola, zaharetxeak) herriko produktuen kontsumoa, turismoa bultzatzeko lantalde/batzordea osatzea, Madariaga dorretxearen funtzioa, …
• Punto de información sobre formación y
• Plan Orokorra ere sozio-ekonomiatik begiratu zen, arlo ezberdinak suspertzeko moduak aztertuz; Sakonetako jarduera ekonomikoen gunea, basogintza plana, lur fondorako lur sailkapenak, ….
desde la socio economía, planteando modos de actuación; centro de actividades socioeconómicas de Sakoneta, plan forestal, clasificaciones de tierras en vista al fondo de tierras,...
empleo, asociación de comerciantes, uso de productos del entorno en los comedores colectivos (escuelas, residencias,...), grupo de trabajo sobre turismo, función de Torre Madariaga,... • El Plan General también ha sido analizado
• Udal ordenantzaren eta fiskalaren aldaketa estalpeko kirol instalazioen erabilpena arautzeko (Axpeko frontoia eta Altamirako Tenis); honen bidez erabiltzaileen aldaketa, eta busturitarren lehentasuna, ziurtatu nahi da, bakarrik kobratuko delarik argiaren gastua (egon ezkero), eta instalazioen erabilpen ona lortuz. • Bestealdetik Sokatira taldea osatu da, eta euskal kirolaren antolakuntza eta finantziazioa lagundu; paleta, esku pilota, txirrindulari lasterketak (David Secoren agurra), futbol txapelketa, Goitibehera jaitsiera (Euskal Herriko txapelketa) • Modificación de la ordenanza municipal y fiscal reguladora del uso de las instalaciones deportivas cubiertas (frontón de Axpe y pistas de tenis de Altamira): garantizando la rotación de los usuarios, favoreciendo la reserva a l@s vecin@s de Busturia, cobrándose únicamente el uso de la luz y asegurando de un buen uso de dichas instalaciones. • Por otra parte se ha creado un grupo de sokatira, y se ha colaborado en la organización y financiación de campeonatos y exhibiciones de paleta, pelota mano, carreras ciclistas (despedida de David Seco), torneos de fútbol y en el campeonato de Euskal Herria de la bajada de goitiberas.
Legealdiaren balantzea
10
alkarrizketa
Maiatzaren 22an egingo dira hurrengo udal hauteskundeak eta legegintzaldi honetako balorazinoa egin dabe azken lau urteetan Busturian izandako alkate biek, EAko Rodolfo Lartitegik eta ANVko Andoni Elorrietak. Lehenengoak 19 hilabete egin ebazan alkatetzan eta bigarrenak handik aurrerakoa gaur egunerarte.
“Gure lehentasuna
herritarrak entzutea izan da� Andoni: Orain dala 4 urte, hauteskundeen ostean, ados geratu ginen talde biak bat egiteko. EAJak alkatetza galdu eban eta udal politika aldatzea zan handik aurrera guregain hartu gendun zeregina. Helburua, aldaketa gogorra lortzea izan da, batez be ezkerrerantz eta arlo sozialaren alde eginaz. Ez jakun bape kosta akordio batetara heltzea. Bakotxak bere programa izan arren, batak bestearena erraz onartu eban eta batzar pare baten lortu zan akordioa.
hiz eta bestearen oso gustokoak ez izan baina, azkenean adostasuna lortu dogu.
Alkate kargua batak besteari emoterakoan zalaparta handia eragin zan, batez be, EAk ANVren esku izten ebalako kargua‌ Andoni: Lortu gendun akordioan sartzen zan aldatzea. Jasotako boto kopuruen arabera egin zan eta beraz EAk 19 hilabetetan izan eban alkatetza eta ANVk gainontzekoan. Espainolistentzat eta bertoko eskumakoentzat kolpe gogorra izan zan, ze, aurreko egunetan Azpeitin antzekoa gertatu zan. ANVk alkatetza hartzea ez eben nahi inondik inora.
Rodolfo: Gogoratu behar da, EAJak botoak galdu ebazala eta ANVk gorantz egin ebala. Horrek erakutsi euskun herriak aldaketa bat nahi ebala. Ez zan eragozpenik egon programa bakarra egiteko. Akordia publikoa egin gendun, Plenoan irakurri gendun eta hori izan da lan egiteko erabili dogun erraminta.
Rodolfo: Batzuk euren alde erabili gura eben propaganda hutsa izan zan guztia. Herriari laguntzeko akordioa izan zan gurea eta hori izan da gure apostua. Busturiko EAJaren jarrera nahiko lotsagarria izan dala deritxot. Argi geratu behar da, EAk eta ANVk seirehun boto baino gehiago ebezala eta EAJak hirurehun baino gehiago.
Zelan baloratzen dozue egindakoa, biok izan zarie alkateak?
eurak baino, guk izan dogu gehiengoa. Batez ere, EAgaz izan ziren kritikoak. EAJak azkenean mesedea egin deusku ze, zenbat eta kolpe gehiago emon gu alkartuago egon gara.
Andoni: talde moduan egindako lanagaz oso
pozik gagoz eta gure balorazinoa ona da, zelan egin dogun, herriak esan beharko dau. Gure lehentasuna herriak zer nahi dauan entzutea izan da, hori izan da gure premisa.
Rodolfo: bestearen lekuan jarri behar zara
eta bere arazoa ulertzen ahalegindu behar zara. Holako herri txikietan udalek enpatia hori euki behar dabe, ze posible da hori egitea eta guztiei entzutea.
Zelan konpondu zarie bi taldeen artean, tira birak sortu dira? Rodolfo: tira bira gogorrik ez da izan. Ez da egon arazorik akordioetara heltzeko.
Andoni: niretzat klabea konfiantzea izan da eta egia esatea beti. Kontsentsuz funtzionatu dogu, harremanak oso onak izan dira, batzutan batenak izan dira aurrera egin daben ideiak na-
Andoni: Guk zinegotzi gehiago batzen dogu
Programa aldetik egon da aldaketarik urteotan? Andoni: Udala zelan topau gendun gogoratu
behar dogu, arau subsidiarioen egoera esate baterako. Busturirentzat onartu ezinak ziren arauok, etxeebizitza pilo bat egin nahi ziran, hotelak, golf zelaia‌azkenean horrek asko eta askok etxe bila eta bizitzera herritik kanpora joan beharra zekarren.
Rodolfo: Arau subsidiarioetan aldaketa han-
diak egin doguz, kontua da, epe laburrean ezin dala hori nabaritu, baina datozen legegintzaldietan egingo dira guk hasitakoak. Bestalde, eskolari eta haurtzaindegiari be bultzada haldia emon jako. Herriak nahi izan dauana entzun dogu gitxienez. Guretzat herritar baten kezka da ardurarik handiena eta erantzun bat emoten saiatu gara beti.
Andoni: hemen bardin bardin erantzuten
deutsagu guztiei ze partidukoa dan ikusi bari. Herritarrek hori nabaritu dabela esan geinke, ze, eurek esaten dabe beste modu batera hartzen dabezala orain udalean.
Seguru proiektu asko geratu jatsuezala eskegita, egiteko zorian... bat aukeratu. Rodolfo: hasi doguna geratu da bidean, batez ere etxebizitza sozialak egitearena, forma emon deutsagu egitasmoari, eta orain denbora pasa behar da adostutakoa ikusi ahal izateko. Busturiko garapen urbanistikoa beste ildo batetik joan da. Lehen ez zan etxe sozialik egiterik aurreikusten. Busturik bere nortasuna ez galtzeko asmoz hemengoak herrian geratzea izan da lortu nahi izan doguna. Andoni: Proiektu hau bidean dago eta bataz
beste urte bi falta dira egi bihurtzeko. Busturi baten inoiz ez da holakorik egon, hau da, 10 etxetik 7 babes publikokoak izatea. Eta etxebizitzak ez eze, erreken inguruan be lan handia egin da eta lan egiten jarraitu gura dogu. Ingurumen arloak asko kezkatzen gaitu eta alde honetatik be, oraindino asko dago egiteko.
Orokorrean, talde ezberdinen arteko alkarlana herrirako aberasgarria izan da? Andoni: talde ezberdinak izan arren ondo funtzionatu daitekeela erakutsi dogu. Gure eredua herriarentzat be ona izatea gurako geunke.
Rodolfo: Udalean hasi gara, oinarritzat hartu daiteke hori, eta gero beste esparru batzutan ere aplikatu.
Hauteskundeak datoz laster, zelan ikusten dozuez? Andoni: baikor, orokorrean ziur nago emaitza oso onak atarako doguzala, nahiz eta girorik onena izan ez, asti larregirik be ez dago dana prestatzeko, asko dagoz kontra, baina halan da be, emaitza onak lortuko doguzalakoan nago. Rodolfo: niretzat be emaitza onak lortuko doguz.
11
Herri argiteriaren berrikuntza laster bukatuko da
Udalak dagoeneko web orri berria du
La web municipal se renueva
La reforma de la iluminación pública finalizará en breve Kanpoaldeko baserrien argiztatzearekin herri guztian zehar eginiko argiteriaren berriztatze orokorra bukatuko da. Honen eraginez, instalatutako argia eta kostua nabarmen jaitsiko da. Honez gain, material berrien erabileraz argi kutsadura ere eragotziko da.
Con la iluminación de los caseríos de las zonas rurales se dará fin a la reforma del alumbrado público. Mediante esta, la potencia instalada y su costo se reducirán ostensiblemente. Además, con el uso de nuevos materiales se limitará también la contaminación lumínica.
Egindako lanekin beste helburu bat ere lortuko da, auzoen arteko oinezko ibilbideen ziurtasuna handitzea, eta ondorioz, oinez ibilbide hauek egitea erraztea, bereziki, Urkitze-San Antonio, Madariaga Dorrea- Gorritxikale, eta Axpe-San Bartolome-San Cristobal.
Con los trabajos realizados se conseguirá otro objetivo, aumentar la seguridad de los tramos peatonales que unen los barrios, y por ende, animar a su uso. Esto se dará especialmente en los tramos Urkitze-San Antonio, Torre Madariaga-Gorritxikale, y Axpe-San Bartolome-San Kristobal.
Orain arteko potentzia
370Kw/urteko
Gerokoa
196Kw/urteko
Orain arteko fakturazioa
34M€/urteko
Gerokoa
20M€/urteko
Auzoen arteko oinezko ibilbideetan aterpeak Refugios en los itinerarios peatonales entre barrios
Hurrengo hilabeteetan auzo ezberdinak batzen dituen oinezko bideetan egur eta kristalezko aterpe batzuk ipiniko dira, guztira sei. Hauen helburua herri barneko ibilbideak oinez egiteko baldintzak hobetzea da, euria egin ezkero babesteko, edo atsedena hartzeko. En los próximos meses se instalarán 6 refugios de madera y cristal en los recorridos peatonales que unen los barrios de Busturia. Su objetivo será mejorar las condiciones de estos recorrido y facilitar la movilidad a pie, pudiéndose guarecer de la lluvia o simplemente descansar.
Berri laburrak
Busturiko
Aspaldi zaharkituta zegoen web orria berritu du udalak, eta helbide elektronikoa berbera erabiliz, askoz be zerbitzu gehiago edukiko dugu eskura. Diseinu modernoaz gain, azpimarratzekoa da tramiteak online egiteko aukera zabala eskaintzen duela (udal agiriak ateratzeko, jaiotza agiria, erregistro, …) horrela udal administrazioa herritarrei hurbilago egiteko. Honetaz aparte, Turismo eta ostalaritzari begirako atalean 4 hizkuntza daude aukeran, bisitari atzerritarrei gure eskaintza errazago helarazteko. El Ayuntamiento ha renovado la obsoleta web municipal y, usando la misma dirección electrónica, ahora dispone de muchos más servicios. Además de un diseño más moderno, permite gran cantidad de tramites on-line (trámites municipales, partidas de nacimiento, registro,...) acercando la institución municipal al vecindario. Además, en el apartado de turismo y hostelería, da opción a informar en 4 idiomas y acercar así la oferta local al visitante extranjero.
herriaren hizkuntza eta ondare etnografikoa aztertuko duen ikerketa argitaratuko da Próximamente se publicará un estudio de la lengua y patrimonio etnográfico del pueblo de Busturia Barandiaranen Atlas Etnografikoaren ereduari jarraituz eta Labairuk prestatu duen galdetegi baten bidez, lekuko ezberdinei egin zaizkio grabazioak, busturitarren errealitateari egokituta. Honetan oinarrituta, gure herriaren ondare etnografikoa deskribatzen eta aztertzen duen liburua eta K.D. argitaratuko da. Honen barruan aztertzen den gai zerrenda zabala da, besteak beste, etxea, janaria, familia, andra eta gizonen arteko ohiturak, jolasak, medikuntza, … Denen artean euskarak izango du arreta berezia, zeharkako gai modura, zalantza barik grabazioak etorkizunerako altxorra izango dira.
Siguiendo el modelo del Atlas Etnográfico de Barandiaran Labairu a preparado un cuestionario, adaptado a la realidad de Busturia, para realizar grabaciones a diferentes testigos. Basándose en estas han realizado un libro y un CD que describe y estudia el patrimonio etnográfico y lingüístico de nuestro pueblo. En este proyecto se tratan temas tan variados como la casa, familia, alimentación, relación entre hombres y mujeres, juegos, medicina,... Entre ellos tiene primacía el euskera, por su carácter trasversal, sin duda las grabaciones serán un preciado tesoro en el futuro.
Alkarrizketa
12
Alkartearen 20 Urteurrena
Busturi Berrik Rosalina Iturbe Asla presidentearekin, Elisa Kalzada Ugalde idazkariarekin, Alfonso Pelissier Arenaza eta Juan Flores Isach-egaz hitz egin dau. Martiaren 27an ospatuko da urteurrena. Meza bat izango da Axpen eta ondoren bazkaria AbiĂąaburu jatetxean. Bazkari ostean asanblea egingo da eta amaieran, giroa animatzeko musikea egongo da.
Hirugarren adinekoen alkarteak
20 urte bete dauz aurten
Noiz eta zelan sortu zan elkartea? Nolakoa izan zan hasiera? 1991. urteko martiaren hiruan hasi ginen. Batzar bat egin zan Axpen, Sakristeruen etxean, Kultur Etxean eta han esan euskuen zer zan asoziazino edo alkarte bat. Presidentea, tesoreroa, bokalak etabar aukeratzea erabagi zan orduan. Busturin lau auzo dagoz eta auzo bakotxetik ordezkari bi aukeratu ziren. Danok egon ginen konforme. Busturialdeko lehenengoetariko nagusien alkartea izan zan gurea.
Zenbat kide zarie gaur egun? Zein da zuen zeregina, ze helburugaz sortu zinien? Arlo guztietako beharrizanak ikertzea izan zan helburu nagusia eta beharrizan honeei erantzuna emoteko ahalegina egitea. Beharrizan kulturalak, aisialdikoak, erlijio ingurukoak etabar. 188 lagun gara
gaur egun eta 25egaz hasi ginen. Apurka apurka igoten joan da kopuru hau.
Lortu duzuez zuen helburuak? Bai, asko ganera. Hainbat ekitaldi egiten doguz, Axpeko nagusien egoitzara joaten gara, ipuin kontalaria eroaten dogu, bertan dagozanakaz kantetan dogu, askaria jan eta egoitzan dauzenak animetan ahalegintzen gara. 80 urtetik gorakoei omenaldia eskaintzen deutsague urtero eta hor nagusien egoitzetan dagozanak be sartzen dira. Egoitzan busturitarrak dagoz eta kanpokoak be bai. Nagusien munduko eguna urriaren 1goa da eta egun horretan be ekitaldia antolatzen dogu.
sartu gara. Madrileko “Union Democratica de Pensionistas�-en egon ginen hasieran eta kuota bat ordaintzen gendun, baina ez zan ezer etorten bueltan. Gero, Bizkaiko Pensionisten alkartean sartu ginen eta honetan jarraitzen dogu. Federazino moduan funtzionetan dau eta asoziazino guztiak batzen gara. Bizkaian guztira 150 alkarte dagoz.
Zeintzuk dira daukazuezan arazo nagusienak? Gazteak alkartera erakarri gurako geunkez, jubilatuta dagozanak. Badagoz batzuk baina ez dabe lan egin gure eta juntan parte hartzera ez dira animatzen.
Zelan aldatu da alkartea denbora horretan?
Bestalde, herri txikia da gurea eta leku asko be ez daukagu. Alkartearen egoitza handiagoa balitz, tokia eukiko geunke kafetegi bat eukiteko adibidez, hitzaldiak emoteko, edo karta jokoan ibilteko.
Ez da aldaketa nabarmenik izan urte honeetan zehar. Gero eta leku gehiagotan
(Madariaga Dorretxean ipini behar dabe orain leku aproposa bat holakoetarako
Alkarrizketa eta Busturiko taldeek erabili ahal izango dabe.)
Zelan lortzen dozue finantziazinoa? Kide bakotxak 5 euro ordaintzen dau urtero eta kuota sinbolikoa dala esan geinke. Hasi ginenean 500 pezetatakoa zan kuotea. Udalak, Bizkaiko Foru Aldundiak eta BBK-k be laguntzen deuskue. Udalak, daukagun lokala emon euskun, argi indarra ordaintzen deusku, internet eta garbitzailea be udalak ordaintzen dau. Hamaika urte daroaguz lokal honetan. Udalak ostantzeko diru laguntzak be emoten deuskuz.
Zelango ekintzak antolatzen dozuez? Urtean hiru urteera, bidaiak, bisitak, hitzaldiak, ikastaroak gimnasia, memoria estimulatzeko buru-martxa, informatika, mobilak erabiltzeko ikastaroa, euskera ikastaroren bat be egin dogu inoiz, idazten eta irakurten jakiteko batez be. Errezeta liburu bat be atara gendun eta Busturiko liburutegian dago. Ekintza honeetara jente asko animetan da. Gaur egun 23 lagunek hartzen dabe parte ikastaroetan. Gero, Busturiko fusiladuen inguruko lan handia egin dogu. Zerrenda bat dogu, etxe bakotxetik zenbat joan ziren gerrara eta desagertutakoen zerrenda bat ere badogu. Euren aldeko omenaldia be antolatu gendun orain dala bost urte. Aurten, bestalde, Zugarramurdire joango gara maiatzean. Gernikako Bakearen Museora, Simon Bolibar museora be joango gara eta Logroñora be joango gara irailean.
Zelan ikusten dozue etorkizuna? Ez gagoz ziur, gure ordezkoak aurkitu beharko doguz taldea eroateko. Alkartea urte birik behin aldatu beharko litzateke, asanblea egiten da, baina ez da azkenean ezer aldatzen. Guk ondo egiten dogula eta guri esaten izan deuskue jarraitzeko. Rosalinak bere aldetik dino ahal dauan bitartean jarraituko dauala.
Alkartearen 20 Urteurrena
13
Alkartearen Historia 1urteko9 9urtarrila1. ren 19an sortu zan alkartea. Axpen egin zan batzarrean Agurtzane Zigorraga Arrospide aukeratu eben batzarburu izateko eta Jose Foruria Abio idazkari. Estatutuak onartu ziren eta behin behineko zuzendaritza aukeratu. Agurtzane Zigorraga Arrospide izan zan lehenengo presidentea, Jose Foruria Abio presidente ordea, Elisa Kalzada Ugalde idazkaria, Rosalina Iturbe Asla diruzaina eta batzordekideak, Delfina Santamaria, Galo Agirre, Zelia Alegria, Maria Teresa Zabala, Maria Dolores Bilbao eta Gregorio Apraiz Izagirre. 25 kide ziran orduan eta urtetik urtera gorantz egin dau kopuru honek. Zuzendaritza taldean 1995.ean izan ziran aldaketak. Rosalina Iturbek hartu eban orduan presidete kargua eta holan jarraitzen dau. Maite Arrospide Atxikallende da diruzaina eta batzordekideak, Maria Nieves Garai Arriaga, Maria Luisa Alvarez Lauzirika, Zelia Alegria Arruti, Carmen Rodriguez Muñoz, Juan Flores Isach eta Maria Luisa Arrate Aipur dira.
ikastaroak, hitzaldiak, ospakizunak, omenaldiak… antolatu. Beste erakunde edo alkarte batzuekaz be hartu emonak daukiez, besteak beste, Bizkaiko Nagusiak izeneko alkartean dagoz bazkide federatu modura. Busturiko kultura hamabostaldian, briska txapelketa antolatzen laguntzen dabe eta bere egunean Goierriko Añabustin-Añetu auzo alkarteari atxekimendua sinatu eutsen Gernikako ospitalea eraikitzeko erreibindikazinoa eginaz Eusko Jaurlaritzari. 2009ko urriaren 29an Busturiko Udal Euskara Batzordeak saria emon eutson alkarteari, euskereari egindako ekarpenagatik.
Alkarteak Axpe auzoko antzinako sakristau-etxean, gaur eguneko kultur etxean izan eban lehenengo egoitza. Toki aldaketa bat baino gehiago izan eben eta 2.000. urtetik San Kristobal auzoan daukie egoitza, Udalak emonda alokairuan eta BBKren laguntzarekin.
Bitartean, Labayru institutua Busturiko historiaren ganeko lan bat prestatzen dabil eta nagusien alkarteak zeresan asko izan dau. Alkarrizketa ugari egin deutse herriko nagusiei, lehen jaiak zelan egiten ziren azalduz, lehengo bizimodua zelakoa zan esanaz… Apirilerako atara gura dabe liburua eta CDa.
Busturiko hirugarren adinekoen alkarteak urtero antolatzen ditu bidaiak, urtean hiru gitxienez, nagusien egoitzan dagozanak bisitatzen dabez,
Bestalde, Udala, Labayru institutua argazkien artxibo digitala dabil egiten eta alkarteak argazki ugari emon dauz.
Alkartearen 20 Urteurrena
14
80 urtetik gorako omenduaren zerrenda Justa Amunategui Arancua San Cristobal 49. 25/2/1906
Antonia Apraiz Elesgaray Altamira 64. 13/6/1906 Telesfora Apraiz Elesgaray Altamira 64. 22/4/1908 Basailio Apraiz Torrezuri San Cristobal 41. 21/3/1907 Tomas Aralucea Urlezaga San Cristobal 41. 22/12/1910 Rufino Arrospide Omagogeascoa San Cristobal 8. 9/7/1900 Cristina Arrospide Achicallende Altamira 31. 18/2/1911 Alejandra Bilbao Arriaga San Cristobal 34. 31/3/1904 Fidela Bilbao Arriaga San Cristobal 34. 25/5/1907 Maria Merecedes Elesgaray Gorriño Altamira 54. 31/8/1908 Ana Gandiaga Alegria San Bartolome 66. 26/7/1908 Fulgencio Gonzalez Campos San Cristobal 39. 16/1/1908 Julia Izaguirre Zuazo San Cristobal 57. 29/191909 Ana Lajusticia San Jose San Cristobal 6. 25/2/1906 Martina Leguina Ibarlucea San Bartolome 43. 11/11/1907 Antonia Lezamiz Gueregueta San Cristobal 37. 13/2/1909 Guillermo Llona Elguezabal San Cristobal 37. 10/2/1909 Julian Muruaga Izpizua Altamira 19. 6/2/1910 Ramona Ordax Hernandez San Cristobal 30. 7/6/1910 Margarita Renteria San Nicolas San Cristobal 17. 19/6/1910 Juan Solay Monasterio San Cristobal 53. 11/7/1909 Raimundo Torrezuri Guezuraga San Bartolome 64. 7/1/1907 Sabina Ugalde Gondar San Cristobal 52. 19/3/1904 Tomas Uriarte Bilbao Altamira 31. 13/6/1910 Rufina Zabala Arrien Altamira 44. 18/8/1902 Rosalia Zabala Zallo–Echevarria Altamira 41. 4/9/1910
Jose Arriaga Zarate 10/7/1907 Maria Aquesolo Piñeiro Altamira, Beotegi. 16/8/1911 Ramon Blázquez Urrutia Altamira, Beotegi. 10/2/1911 Isidra Abio Arruzazabala Axpe 95. 15/5/1897 Florencia Alegria Izpizua Axpe 91. 25/10/1902 Justina Alegria Izpizua Axpe 6. 14/5/1909 Roberta Anitua Alluntiz Axpe 64. 16/11/1904 Ana Gertrudis Aristi Isasi Axpe 64. 2/9/1898 Felisa Arruti Gandiaga Axpe 102. 13/12/1908 Leocadia Atela Azteinza Axpe 117. 9/12/1908 Eusebia Calzada Izpizua Axpe 21. 9/5/1901 Ignacia Chertudi Zabala Axpe 14. 31/1/1902 Antonia Echevarria Aldazabal Axpe 64. 17/1/1899 Justa Echevarria Arrospide Axpe 86. 19/7/1909 Leon Echevarria Galdospin Axpe 77. 15/8/1910 Maria Jesus Erausquin Ormaza Axpe 64. 18/4/1905 Flora Escudero Olmedo Axpe 64. 14/3/1898 Dolores Esquibel Izpizua Axpe 21. 11/11/1909 Maura Frias Jiménez Axpe 64. 29/1/1901 Pedro Gabiola Corta Axpe 64. 28/7/1910 Pilar Garcia Martinez Axpe 64. 12/3/1900
Idelfonso Garitaonaindia Larrauri San Bartolome 60. 23/1/1903 Maria Dominga Garmendia Arondo San Bartolome 30. 9/2/1910 Jose Maria Guezuraga Ateca San Bartolome 29. 18/4/1908 Crescencio Ormaechea Cigorraga San Bartolome 32. 10/2/1906 Serafin Larrabaster Uriarte Axpe 71. 5/11/1908 Elisa Lezamiz Izaguirre Axpe 16. 19/9/1902 Juan Lizazo Larreta Axpe 35. 19/6/1907 Vicenta Lopez Cubera Axpe 64. 10/5/1910 Guadalupe Malaxechevarria Axpe 64. 25/2/1899 Dolores Martinez Grijalba Axpe 64. 21/9/1901 Maria Begoña Maurolagoitia Unda Axpe 64. 3/8/1908 Maria Molinuevo Ibarrola Axpe 64. 31/12/1910 Rosa Morgueda Ramos Axpe 64. 29/8/1905 Maria Cruz Nieva Garcia Axpe 64. 2/5/1904 Vicente Omaechevarria Gabiola San Bartolome 30. 22/1/1910 Felisa Oñartechevarria Beascoechea San Bartolome 47. 19/11/1909 Maria Orbe Zuazua Axpe 94. 16/10/1909 Felipa Ortiz Arteaga Axpe 64. 11/4/1899
Felipa Portezo Muñoz Axpe 64. 22/9/1899 Margarita Santamaría Esquiaga Axpe 64. 18/8/1908 Agustina Ugalde Garay Axpe 57. 31/10/1909 Elvira Uriaguereca Calzacorta Axpe 28. 24/12/1910 Florentina Valencia Ormaechea Axpe 29. 4/2/1896 Maria Luisa Uriaguereca Calzacorta Axpe 156. 24/4/1909 Lorenza Uriaguereca Gomendia Axpe 105. 14/11/1910 Anastasia Uriarte Cortazar Axpe 81. 12/1/1904 Hna. Ines Uriona Atela Axpe 64. 8/6/1909 Lorenzo Zabala Atienza San Bartolome 7. 10/8/1910 Juana Zorrozua Larragan Axpe 64. 23/3/1900 Regina Zuazua Yurrebaso Axpe 10. 13/9/1910 Luisa Zubillaga Pico San Bartolome 16. 14/4/1899 Juana Borda Elesgaray Axpe 64. 8/3/1910 Pita Velasco Matute San Cristobal. Ignacio Rivas Ugalde Sakoneta. Maria Eusquiza Matxin. Ambrosio Ateca 22/3/1911 Martina Leguina
ko Bustun 80 urtetik gora ea un eg i ar M ra gure nd gez hemen duzu ’ean. Begoñako A le 15 n n re re za ua de zt ai bu rt A 1991’ko te. Eta zu pa r dagizun. duak izango zare en m O k ia zt honetan parte ha gu di r al rita en m O ko ta tzat antolatu gonbidapena zuen a s todos Elkarteak. Busturi ko ne di A n serán homenajeado re a, ar oñ ug eg Ir B de n ge ir esta V 1, festividad de la a edad le enviamos es 99 1. en a de tr o en st cu go A en El 15 de Usted, que se estro honor. años de Busturia. 80 de es or s que se harán en vu ay m ne s io lo ac br le ce s la e participe en invitación para qu a Edad. Busturia Asociación Tercer
Ingurumena
15
Busturiko mendiak.
Egungo egoera eta lehentasunezko jarduera lerroen zehaztapena. Montes de Busturia. Diagnóstico de la situación actual y definición de líneas de actuación Busturiko Udalak proiektu bat onartu egin berri dau basoen kudeaketa erak hobetu, zuzendu eta birbideratzeko, baita kudeaketa eredu alternatiboak errazteko ere. Honetarako jarduketa lerro batzuk proposatu eta lehenesten dira, eta haien ondorioz multifuntzionalidadea eta eusgarritasuna edo jarduera ekonomikoaren areagotzea ere gertatuko da. Guzti honetarako ezinbestekoa da egungo egoeraren diagnosi zehatz betetik abiatzea, eta honako arloak jorratzea: basogintza ekoizpenaren hobekuntza eta alternatibak, inguru giro eragin kaltegarriak, biodibertsidadearen zaintza eta ingurugiro heziketa.
Proiektu hau Errotuz taldeak gauzatuko du. Este proyecto será realizado por el grupo Errotuz Proiektu hau hurrengo 4 hilabeteetan Errotuz taldeak gauzatuko du. Lantalde honek baso naturalen egitura dinamika eta kudeaketan esperientzia du, bai eta baso landaketetan zein ingurune fisikoaren faktoreen eta lur zoruen emankortasunaren ikerketan ere. Honek ikuspegi orokor batez bere lana egitea ahalbidetzen du.
Plan Orokorraren Aurrerapena txostenaren osaketak segitzen du La formación del documento de Avance del Plan General sigue su cauce Orain arte egindakoa laburbiltzeko, udal gobernuak egiten duen proposamenaren sozializazioa eta eztabaida prozesua bukatu dela esan dezakegu. Busturitar guztiek eduki dute aukera luze eta zabal gai guztien zehaztasunak ezagutzeko, idatziz etxean, internetez, gaikako batzar berezietan teknikoekin, eta taldekako bisita gidatuekin. Orokorrean parte hartze plana arrakastatsua izan dela esan dezakegu.
reak, banan banan aztertu beharko ditu, legearen ikuspegitik ekarpenek ematen dituzten arrazoien zuzentasuna erabakitzeko, baita udal gobernuaren proposamenaren ildoarekin bat datozen edo ez ere.
Orain epe legal minimoak baino askoz be denbora gehiago eman ostean, ekarpenak egiteko epea amaitu da. Aurkeztu diren 43 ekarpenetatik zein izan daitekeen onargarria erabakitzeak denbora eskatzen du. Lehenik eta behin Toledo taldeak, proiektuaren erredakto-
Azkenik, guzti hori bukatutakoan, txosten berri bat argitaratuko da, helegiteei epea zabalduz. Geroago, berriro horiek aztertuko dira eta Aurrerapen izeneko txostena osatuko dute. Azkeneko hau hurrengo udal hauteskundeen ostean izango da.
Recientemente se ha aprobado un proyecto que tiene el objetivo de proponer y priorizar una serie de líneas de actuación en virtud de las cuales, el Ayuntamiento de Busturia pueda contribuir a mejorar, dirigir y orientar las prácticas de gestión forestal, favorecer modelos alternativos de gestión, ganar en multifuncionalidad y en sostenibilidad y/o más actividad económica. Para ello, es imprescindible partir de un diagnóstico preciso de la situación actual y abordar aspectos tales como: mejora de la producción forestal y alternativas, impactos ambientales negativos, riesgos, conservación de la biodiversidad y educación ambiental. Este proyecto será realizado en los próximos 4 meses por el grupo Errotuz. Un equipo de trabajo con experiencias en el estudio de la estructura, dinámica y gestión de bosques naturales y seminaturales, del manejo de plantaciones forestales y del análisis de los factores del medio físico y de la fertilidad de los suelos. Esto permite abordar su trabajo desde una perspectiva integradora.
A modo de resumen podríamos decir que el proceso de socialización y debate de la propuesta realizada por el gobierno municipal ha llegado a su fin. El pueblo de Busturia ha tenido la oportunidad de conocerla al detalle, por escrito en casa, por internet, en asambleas especializadas con tecnic@s, y en visitas colectivas guiadas. En general podemos decir que el plan de participación ha sido un éxito. Ahora, una vez trascurrido de sobra lo marcado por la ley, ha finalizado el plazo de presentar aportaciones. De las 43 presentadas determinar cuáles son aceptables requiere tiempo. Primeramente, el grupo Toledo, redactor del documento, las analizará una por una, con el fin de establecer la corrección legal de los argumentos que aluden, y de la idoneidad que tienen con respecto al planteamiento realizado por el grupo de gobierno. Finalmente, tras terminar esta fase, se editará un nuevo documento, abriendo el plazo de las alegaciones, que tras ser analizadas conformarán el denominado documento de Avance. Esto tendrá lugar tras las elecciones municipales.
Busturia ezagutu Altamira
Busturia Zailtasuna: Erreza • Denbora: 2 ordu 20 min
Hasiera.
Altamirako elizatik Txirapozu jauregira abiatuko gara eta hona heltzean ezkerreko bidea hartuko dugu. Apraizko errotan, barriztuta dagoen andapara gainetik igaro ondoren, eskumatara egin eta Paresira daraman bidea hartuko dugu.
10 Min. Paresiko bide honetan berriz ere eskumatara egingo dugu Alarbin, Zeleta… markatzen duen ikurra jarraituz. Puntu honetan zubitik ikus dezakegu Mape eta Artza errekek bat egiten dutela eta hauen atzean Alarbingoikoa errota (Busturian martxan zegoen azkena).
200 bat metrotara GR-38a marka-tzen duen ikur zuri - gorriak jarraituz eskumatara egingo dugu pinuetatik gora. 25 Min. Mapeko ibaiaren ura batzen duen aldera dihoan bidea zeharkatu eta beti ikur zuri – gorriak jarraituz eukalipto pistatik gorantz jarraituko dugu. 35 Min. Pinudira heldu orduko, pista hau utzi eta eskumatara Sorbituaga–Arriatarako Monolitoa aurkitzen dugu. Berriz pistatik gorantz jarraitu Bermeora garamatzan bidea aurkitu arte. Errepidea jarraitzen dugu, Iturbe nekazalturismoa pasa eta Larragoko nekazal apartamentuetara heltzen gara.
Ordu 1. Ezkerreko pinudian, 30 metrotara Karobia aurkitzen da. Errepidetik jarraituz 200 bat metrotara eskumako pinudiko pistatik behera sartzen gara (Axpe – San Bartolomeko bidegurutzera garamatzan pista aurkitu arte).
Ordu 1, 15 min. Axperantz goaz, Artetxene pasa eta Porrotenen erreka zeharkatuz.
Ordu 1, 40 min. Berriro ere erreka zeharkatzen dugu eta aurrez - aurre Karobia ikus dezakegu.
Ordu 1, 50 min.
Errotaxu baserriaren atzekaldean errotako burpilak aurki ditzakegu eta errekako beste alderdian beste karobi bat ere badago. Bukaera. Bidetik Santa Maria eleiz atzetik, Udaletxea eta Aingerubideko hariztiaren atzetik (2 ordu) San Bartolomeko errepidea jarraituko dugu, zeinek Altamirara eta amaierara eramango gaituen.