“และข้ามิได้สร้างญินและมนุษย์เพือ่ อืน่ ใดเว้นแต่เพือ่ เคารพภักดีตอ่ ข้า” (สูเราะฮอัซซาริยาต อายะฮที่ 56) ความรับผิดชอบ เรียกในภาษาอาหรับว่า “มัสอูลยี ะฮฺ” ความรับผิดชอบทีม่ าในรูปของหน้าที่ การงานนัน้ เรียกได้อกี ว่าเป็น “อะมานะฮฺ” คือสิง่ ทีไ่ ด้รบั มอบหมายให้อยูใ่ นการพิทกั ษ์ ในการดูแลและใน การปฏิบัติให้ครบถ้วน ดังมีปรากฏในคัมภีร์อัลกุรฺอาน “แท้จริง ! อัลลอฮ์ทรงบัญชาสูเจ้าให้มอบคืนบรรดาของฝากแก่เจ้าของของมัน และเมือ่ สูเจ้า พิพากษาระหว่างมนุษย์ จงพิพากษาโดยยุติธรรม แท้จริง อัลลอฮ์ทรงแนะน�ำสูเจ้าโดยนัยนี้ ประเสริฐแท้ๆ แท้จริง ! อัลลอฮ์เป็นผู้ทรงได้ยินเสมอ ผู้ทรงเห็นเสมอ” (สูเราะฮอันนิสาอ อายะฮที่ 58) “บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย ! จงอย่า ทรยศ (ในหน้าที่ของตน) ต่ออัลลอฮ์และเราะสูลนี้ และจงอย่า ทรยศต่อการมอบหมาย (ความรับผิดชอบ) ทัง้ หลายของสูเจ้า ทัง้ ๆ ทีส่ เู จ้ารูอ้ ยู”่ (สูเราะฮอัลอัมฟาล อายะฮ ที่ 27) เมือ่ เป็นเช่นนี้ ความรับผิดชอบทีเ่ กิดขึน้ เป็นแนวทางให้วางแผนงาน ท่านนบีมฮุ มั มัดกล่าว ว่า “จงเผยแพร่จากฉัน แม้จะเพียงโองการเดียวก็ตาม” (บันทึกโยอัลบุคอรีย์) ในอัลกุรฺอาน มีกล่าวว่า “และควรให้มีจากหมู่สูเจ้าซึ่งคณะหนึ่งเชิญชวนไปสู่ความดีและก�ำชับในเรื่องดีงาม ทั้งห้าม ปราบในเรื่องชั่วช้า เหล่านี้แหละ-พวกเขาเป็นผู้บรรลุความส�ำเร็จ” (สูเราะฮอาละอิมรอน อายะฮที่ 103) มุสลิมทุกคนจ�ำต้องเรียนรู้ศาสนาของตนพร้อมทั้งท�ำหน้าที่เผยแผ่ด้วย เพราะในศาสนา อิสลามไม่มีการเป็นพระสงฆ์ ผู้ใดอุทิศตนเพื่อแสวงและเสนอสันติภาพด้วยการประพฤติดี-ชอบ เว้นจาก สิ่งชั่วช้าลามกทั้งปวง ผู้นั้นก็เป็นแบบอย่างแก่สังคมเพราะคุณงามความดีนั่นเอง ข้อนี้เป็นที่ง่ายแก่มุสลิม ที่ยึดมั่นในการศรัทธาและการปฏิบัติเรื่องดีงามทั้งหลาย ในอัล-กุรฺอานก็ได้กล่าวความว่า “สูเจ้าเป็นหมู่ชนที่ดียิ่งที่ถูกอุบัติขึ้นส�ำหรับมนุษยชาติ สูเจ้าก�ำชับการดีและห้ามปรามการ ชั่ว ทั้งสูเจ้าศรัทธาในอัลลอฮ์” (สูเราะฮอาละอิมรอน อายะฮที่ 109) ลักษณะสิบประการของมุสลิมและมุสลิมะฮฺ ในศาสนาอิสลาม ผูห้ ญิงได้รบั การยกย่องให้มฐี านะเท่าเทียมชาย ทัง้ ในด้านศาสนาและสังคม เมื่อเราพิจารณาดูลักษณะทั้งสิบประการที่อัลลอฮ์ตรัสแก่ชายและหญิงมุสลิมจะเห็นได้ว่า ผู้มีลักษณะเช่น นี้คือหลักของสังคม ถ้ามีลักษณะเช่นนี้แล้วจะท�ำให้สังคมดีขึ้น ปัญหาสังคมลดน้อยลง ความสันติสุขจะ ปรากฏ คุณสมบัตินี้ได้มีกล่าวในอัลกุรอานความว่า “แท้จริง ! ชายผู้นอบน้อม และหญิงผู้นอบน้อม ชายผู้ศรัทธา และหญิงผู้ศรัทธา, ชายผู้ภักดี และหญิงผู้ภักดี, ชายผู้สัตย์จริง และหญิงผู้สัตย์จริง, ชายผู้อดทน และหญิงผู้อดทน, ชายผู้ถ่อมตัว และ 35