สุขศึกษา ม.1

หรือเกิดความผิดปกติทมี่ คี วามสัมพันธ์กบั โรคซึมเศร้า เพราะการบ�ำบัดรักษาเบือ้ งต้นจะช่วยให้ผทู้ มี่ อี าการ ของโรคดังกล่าวหายขาดจากโรคได้ 2) โรคไมเกรน โรคไมเกรน เป็นภาวะความบกพร่องทางสุขภาพอีกโรคหนึ่งที่มีความสัมพันธ์กับการ ท�ำงานของระบบประสาทในร่างกาย โรคไมเกรนเป็นโรคทีเ่ กิดอาการปวดศีรษะเรือ้ รัง ซึง่ มีลกั ษณะเฉพาะ ของอาการที่ส�ำคัญโดยพบว่า อาการปวดศีรษะที่เกิดขึ้นนั้นมักจะปวดข้างเดียวหรือเริ่มปวดข้างเดียวก่อน แล้วจึงปวดทั้งสองข้างตามมา ส่วนใหญ่จะเริ่มปรากฏอาการในช่วงอายุตั้งแต่ 10 – 25 ปี และมักจะพบ กับผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะผู้ที่มีความเครียดทางอารมณ์และจิตใจสูง อาการส�ำคัญของโรค อาการปวดศีรษะไมเกรนแตกต่างจากอาการปวดศีรษะธรรมดาใน ลักษณะที่ว่า อาการปวดศีรษะธรรมดามักจะปวดทั่วทั้งศีรษะและส่วนใหญ่จะหายได้เองเมื่อได้นอนหลับ สนิทอย่างเพียงพอ แต่ส�ำหรับอาการปวดศีรษะไมเกรนนั้นมักจะปวดข้างเดียวหรือเริ่มปวดข้างเดียวก่อน แล้วจึงปวดทั้ง 2 ข้างตามมา และแต่ละครั้งที่เกิดอาการปวดศีรษะจะพบว่า มีการสลับข้างไปมาหรือย้าย ต�ำแหน่งบริเวณที่รู้สึกปวดได้ แต่บางครั้งก็อาจจะปวดทั้งสองข้างขึ้นมาพร้อมๆ กัน ลักษณะอาการปวดศีรษะของโรคไมเกรนมักจะปวดแบบตุ้บๆ เป็นระยะๆ แต่ก็มีบาง ครั้งที่ปวดแบบตื้อๆ แล้วจะค่อยๆ ปวดทีละน้อย จนกระทั่งปวดรุนแรงเต็มที่แล้วจึงค่อยๆ บรรเทาอาการ ปวดลง ซึ่งในขณะที่ปวดศีรษะมักจะมีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียนร่วมด้วย ระยะเวลาปวดมักจะนานหลาย ชั่วโมง ในบางรายอาจมีอาการผิดปกติอื่นๆ เกิดขึ้นก่อนจะมีอาการปวดศีรษะไมเกรน เช่น สายตาพร่ามัว ชาบริเวณอวัยวะข้างใดข้างหนึ่งของร่างกาย หรือมองเห็นแสงกะพริบๆ ผู้ที่มีอาการปวดศีรษะไมเกรนมัก จะทรมานจากการปวด ส่งผลท�ำให้ผู้ป่วยมีสุขภาพร่างกายเสื่อมโทรม ซึ่งหากเกิดอาการบ่อยและอาการ รุนแรงมากๆ ก็จะท�ำให้สุขภาพจิตเสียไปด้วย

สาเหตุและกลไกของเกิดโรคไมเกรนนั้นยัง ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่จากผลการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ พบว่ า ระบบประสาทของผู ้ ที่ เ ป็ น โรคไมเกรนจะไวต่ อ การ เปลี่ยนแปลงของร่างกาย สิ่งแวดล้อม ตลอดจนปัจจัยกระตุ้น ต่างๆ ได้มากกว่าคนปกติ เนื่องจากสมองส่วนที่เรียกว่า ไฮโพ ทาลามัส เกิดการเปลีย่ นแปลงหรือท�ำงานผิดปกติ ซึง่ หากระบบ ประสาทมีการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลง จะท�ำให้เกิดการ อักเสบของเส้นเลือดและเส้นประสาทรอบๆ สมอง นอกจากนี้ ยังมีหลายทฤษฎีที่เชื่อว่า อาจเกิดจากความผิดปกติของระดับ สารเคมีในสมองขาดความสมดุล สารสื่อประสาทในสมองส่วน กลาง หรือหลอดเลือดในสมองมีความผิดปกติ

การป้องกันและแก้ไข สามารถปฏิบัติได้ โดยการออกก�ำลังกายอย่างสม�่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ รับ ประทานอาหารที่มีประโยชน์ พยายามไม่เครียด ท�ำจิตให้ร่าเริงแจ่มใส มองโลกในแง่ดีอยู่เสมอ และหาก 9