1
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
2011-12 Α’ τετράµηνο
2
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΣΤΡΥΜΩΝ» Υπεύθυνη καθηγήτρια: Κατερίνα Φυσάκη
ΜΠΛΕ ΟΜΑ∆Α
3
Μέρος Ά Ένα πλήθος δικαιωµάτων στηρίζουν όλα τα παιδιά όµως σε πολλά από αυτά καταπατιούνται τα δικαιώµατα τους. Αρχικά, τα ανθρώπινα δικαιώµατα είναι «βασικά δικαιώµατα και θεµελιώδεις ελευθερίες που δικαιούνται όλοι οι άνθρωποι», τα οποία περιλαµβάνουν αστικά και πολιτικά δικαιώµατα όπως το δικαίωµα στη ζωή και την ελευθερία, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης, καθώς και την ισότητα ενώπιον του νόµου. Στα ανθρώπινα δικαιώµατα περιλαµβάνονται, επίσης, κοινωνικά, πολιτιστικά και οικονοµικά δικαιώµατα, όπως το δικαίωµα της συµµετοχής στον πολιτισµό, το δικαίωµα στην τροφή, την εργασία και την εκπαίδευση. Η Σύµβαση για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσµιος νοµικά δεσµευτικός κώδικας για τα δικαιώµατα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαµβάνουν. Θέτει στοιχειώδεις αρχές για την ευηµερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους και αποτελείται από 54 άρθρα. Η Σύµβαση ξεκίνησε µε πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UNICEF, υιοθετήθηκε οµόφωνα από τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοέµβριος 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1990. Μέχρι σήµερα έχει επικυρωθεί σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσµου, ενώ στην Ελλάδα επικυρώθηκε το 1992 (ΦΕΚ 192/2.12.92). Σύµβαση είναι η συµφωνία ή αλλιώς η συνθήκη, µεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων. ∆ικαίωµα είναι το αποτέλεσµα ενέργειας, που γίνεται σύµφωνα µε κάποια αρχή, µε κάποιο νόµο, η άδεια, που γίνεται από κάποια Αρχή, η αξίωση, που απορρέει από Νόµο, το προνόµιο, που βεβαιώνεται από έγγραφο. Παιδί θεωρείται κάθε ανθρώπινο ων από 0 έως 18 (εκτός αν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα συµφωνά µε την ισχύουσα για το παιδί νοµοθεσία). Στα Αρχαία χρόνια τα παιδιά δεν είχαν δικαιώµατα και ιδιαίτερα τα κορίτσια. Τα κορίτσια ασχολούνταν αποκλειστικά µε τις δουλειές του σπιτιού και δεν είχαν δικαίωµα στη µόρφωση . Τα αγόρια µορφώνονταν ,πήγαιναν σχολειό µάθαιναν γράµµατα , γυµνάζονταν και είχαν περισσότερα δικαιώµατα από τα κορίτσια .Βέβαια διαδραµάτιζε σηµαντικό ρόλο και η κοινωνική θέση στην οποία βρίσκονταν π.χ. υπήρχαν αγόρια που ήταν δούλοι και πωλούνταν στα σκλαβοπάζαρα χωρίς κανένα δικαίωµα λόγου.
4
Για όλους τους ανθρώπους είναι σηµαντική η ιστορία των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Αξιοσηµείωτη θέση στο ιστορικό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων έχει ο //Κύλινδρος του Κύρου// του 539 Π.Χ., ο οποίος έχει περιγραφεί ως «η πρώτη διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωµάτων» της ιστορίας.Το 539 π.Χ. τα στρατεύµατα του Κύρου του Μεγάλου, του πρώτου βασιλιά της αρχαίας Περσίας, κατέκτησαν την πόλη της Βαβυλώνας. Αλλά οι επόµενες ενέργειές του ήταν αυτές που σήµαναν µια µεγάλη πρόοδο για τον Άνθρωπο. Ελευθέρωσε τους σκλάβους, διακήρυξε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωµα να επιλέγουν τη θρησκεία τους και εδραίωσε φυλετική ισότητα. Αυτές και άλλες αποφάσεις καταγράφηκαν σε ένα κύλινδρο από ψηµένο πηλό στην Ακκαδική γλώσσα µε σφηνοειδή γραφή. Το αρχαίο αυτό αρχείο, γνωστό σήµερα ως Κύλινδρος του Κύρου, θεωρείται ως ο πρώτος χάρτης ανθρωπίνων δικαιωµάτων στον κόσµο. Έχει µεταφραστεί και στις έξι επίσηµες γλώσσες των του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών και οι διατάξεις του προσοµοιάζουν µε τα τέσσερα πρώτα άρθρα της Οικουµενικής ∆ιακήρυξης των Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων. H Εξάπλωση των Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων Από τη Βαβυλώνα, η ιδέα των ανθρωπίνων δικαιωµάτων γρήγορα εξαπλώθηκε στην Ινδία, στην Ελλάδα και τελικά στη Ρώµη. Εκεί, προέκυψε η έννοια του «φυσικού νόµου», αφού παρατηρήθηκε το γεγονός ότι οι άνθρωποι τείνουν να ακολουθούν συγκεκριµένους άγραφους νόµους στη ζωή τους και το Ρωµαϊκό δίκαιο βασιζόταν σε ορθολογικές ιδέες που προέκυπταν από τη φύση των πραγµάτων. Έγγραφα που αποδεικνύουν τα δικαιώµατα του ατόµου, όπως η Μάγκνα Κάρτα (1215), Αναφορά ∆ικαίου (1628), το Σύνταγµα των ΗΠΑ (1787), η Γαλλική ∆ιακήρυξη των ∆ικαιωµάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη (1789) και η ∆ιακήρυξη ∆ικαιωµάτων, των ΗΠΑ (1791) είναι οι γραπτοί πρόγονοι πολλών από τα σηµερινά έγγραφα περί ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Κάθε παιδί έχει δικαιώµατα. Αυτά µπορούµε να τα κατηγοριοποιήσουµε σε 4 κατηγορίες : 1. 2. 3. 4.
επιβίωσης προστασίας εξέλιξης συµµετοχής.
5
Αναλυτικά: Στα δικαιώµατα επιβίωσης συµπεριλαµβάνονται το δικαίωµα ζωής, περίθαλψης και γενικά ότι άλλο χρειάζεται ένα παιδί για να επιβιώσει. Επίσης τα παιδιά απαιτούν προστασία από κάθε είδους κακοποίηση, αµέλεια και εκµετάλλευση. Αυτό το δικαίωµα καλύπτει θέµατα όπως ειδική φροντίδα για προσφυγόπουλα, βασανιστήρια, κακοποίηση στο σωφρονιστικό σύστηµα, ανάµειξη σε εµπόλεµες διαµάχες, εργασία ανηλίκων, χρήση ναρκωτικών και σεξουαλική εκµετάλλευση. Ακόµα µε το δικαίωµά της συµµετοχής επιτρέπει στα παιδιά να παίζουν ενεργό ρόλο στις κοινωνίες και τα έθνη τους. Αυτά περικλείουν την ελευθερία να εκφράζουν γνώµη, να έχουν λόγο σε ζητήµατα που αφορούν στη ζωή τους, να συµµετέχουν σε οργανώσεις και να συναθροίζονται ειρηνικά. Το δικαίωµα της εξέλιξης συµπεριλαµβάνει όλα όσα τα παιδιά χρειάζονται για να µπορέσουν να εκµεταλλευθούν στο έπακρο τις δυνατότητές τους. Για παράδειγµα το δικαίωµα της εκπαίδευσης, το παιχνίδι και η αναψυχή. Όµως κάποια δικαιώµατα παραβιάζονται. Για παράδειγµα κάποια παιδιά που είναι από άλλες χώρες δεν έχουν δίκαιη µεταχείριση από τη πολιτεία δηλαδή δεν έχουν δωρεάν παιδεία, ιατρική κάλυψη και ελευθερία. Ακόµα ο κοινωνικός ρατσισµός κατέχει σηµαντικό ρόλο στη ζωή µερικών παιδιών. Αν έχουν διαφορετικό χρώµα ,αν µιλάνε διαφορετική γλώσσα ή αν πιστεύουν σε άλλη θρησκεία ή αν έχουν κάποιο πρόβληµα υγείας δεν τους δίνεται το δικαίωµα έκφρασης πολλές φορές καθώς βρίσκονται στο περιθώριο .Επίσης µια σοβαρή κατάσταση που ένα παιδί µπορεί να υποστεί από κάποιον είναι ο βιασµός όπου αυτός µπορεί να είναι είτε σωµατικός είτε ψυχολογικός είτε σεξουαλικός. Πολλοί άνθρωποι εκµεταλλεύονται τα παιδιά και τους έχουν σαν ζητιάνους στους δρόµους ώστε να εξασφαλίζουν χρήµατα από αυτά. Και τέλος πολλά παιδιά δεν έχουν κατάλληλο επίπεδο ζωής δηλαδή δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα αγαθά για επιβίωση φαί, νερό, σπίτι. Τα αίτια που ένα παιδί έχει αυτά τα προβλήµατα ξεκινούν από την οικογένεια- απουσία συναισθηµατικής επαφής , υπερεργασία γονέων και επικράτηση εγωισµού και αυταρχισµού .Ακολουθεί το σχολειό ως ένα από τα αίτια και γενικότερα η παιδεία µε την σχολική βία. Ακόµα ένα σοβαρό αίτιο είναι τα Μέσα Μαζικής ενηµέρωσης τα οποία παραποιούν την αλήθεια, εκµεταλλεύονται την παιδική ανωριµότητα, προβάλουν βίαιες και αντιαισθητικές σκηνές και προβάλουν τη ταύτιση ευτυχίας µε την ύλη.
6
Οι λύσεις που πρέπει να εφαρµοστούν για να εξαλείφουν τα προβλήµατα που βιώνουν τα παιδιά πρέπει αρχικά να παρθούν από την πολιτεία. Αρχικά η πολιτεία πρέπει να εξαλείψει το δουλεµπόριο που αν και µας ακούγεται απίθανο ,υπάρχει. Επίσης πρέπει να έχει ίση µεταχείριση στους µετανάστες δηλαδή να τους παρέχει δωρεάν ιατρική κάλυψη, εκπαίδευση, στέγη και δουλεία. Θα πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουµε ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια και έφυγαν από την πατρίδα τους, το σπίτι τους και τους συγγενείς τους για να έρθουν εδώ να βρουν µια δουλειά µε αξιοπρεπή µισθό. Επιπρόσθετα στα παιδιά που δεν έχουν γονείς και είναι στους δρόµους να τα πάει στα ορφανοτροφεία ή σε κάποια κέντρα προστασίας παιδιών. Επίσης πρέπει να δώσει κάποια επιδόµατα στους ανθρώπους που δεν έχουν λεφτά για επιβίωση ώστε να µην αναγκάζουν τα παιδιά τους να δουλεύουν και να µπορούν να πηγαίνουν στο σχολειό. ∆εν θα ήταν σωστό αν ξεχνούσα να αναφερθώ στο Συνήγορο του πολίτη που διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στις µέρες µας. Ο Συνήγορος του πολίτη είναι µια ανεξάρτητη αρχή που δηµιουργήθηκε το 1997 µε σκοπό να προστατεύει τα δικαιώµατα των πολιτών. Ελέγχεται µόνο από την βουλή των Ελλήνων και οι υπηρεσίες του είναι δωρεάν. Στον Συνήγορο του πολίτη λειτουργεί ένα τµήµα- ο Κύκλος δικαιωµάτων του παιδιού που ανέλαβε τον ρόλο του συνηγόρου του παιδιού στην Ελλάδα. Αποστολή του είναι η υπεράσπιση των δικαιωµάτων των ανήλικων.
Γίνεται εποµένως εύκολα αντιληπτό ότι καλό είναι να ξέρουµε τα δικαιώµατα που µας αντιστοιχούν ώστε να µην γινόµαστε υποχείρια κανενός.
7
ΜΕΡΟΣ Β’ ∆ιάλεξα την συγκεκριµένη ερευνητική εργασία γιατί δεν ήξερα ποια ήταν τα δικαιώµατα των παιδιών ακριβώς και ήθελα πολύ ερευνώντας να τα µάθω. Αφού και εγώ είµαι παιδί είµαι πολύ ικανοποιηµένη τώρα ,που ξέρω ποια δικαιώµατα µου αντιστοιχούν. Η οµάδα µου αποτελούνταν από µένα (Φωτεινή Μουζάκη), Μαίρη Αρώνη, ∆έσποινα Παγάνη και Γεωργία Μπουντούρη. «Σπατάλησα» αρκετό χρόνο στην ιστοσελίδα της οµάδας µου (**http****://****theteens********blue****.****wikispaces****.****com**) φτιάχνοντας σελίδες,
βάζοντας βίντεο και καταγράφοντας άρθρα. Επίσης έφτιαξα µία εικόνα, αρχεία world, excel και powerpoint. Τα άρθρα της ΣΥΜΒΑΣΗΣ ∆ΙΑΚΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙ∆ΙΟΥ καθώς και τα τεχνήµατα της οµάδας µπορείτε να βρείτε στο wiki µας και ιδιαίτερα στη σελίδα ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ (http://theteensblue.wikispaces.com/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85% CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%83%CE%B7) Ακόµα, επικοινωνούσα µε την Μαίρη (µέλος της οµάδας µου ) µέσω email. Συνεργαστήκαµε αρκετά καλά οι δυο µας. Άντλησα αρκετές πληροφορίες από το διαδίκτυο (Google, YouTube.com, www.0-18.gr, unicef.gr) κατά την διαδικασία της έρευνας µου.
Φωτεινή Μ.