Nasze Szkraby 05/2012

05/2012

bezpieczna zabawa w piaskownicy sexi

Mama

zestawienie nosidełek wywiad

- Masiuki

06 10 16 20 26 28 32 34 38 42 46 52

SPIS TREŚCI

Z serii pierwszy rok życia - 3 miesiąc Wywiad - Masiuki Od wanienki do morza i oceanu Dziecio-Design’isko Zestaw z (designerskiej) półki Ciasto - Pomidorowe Dieta mamy karmiącej Kanapka - rożki Bliźniaki Ochrona kobiet w ciąży Przepisami prawa pracy Galeria tortów Już czas... ...krótka relacja z porodu Nawyki żywieniowe u dzieci 06 Nasze

bezpieczna zabawa w piaskownicy sexi

MaMa

zestawienie nosidełek wywiad

- Masiuki

02 Nasze Szkraby

2012 05

wsz

y ro k ży cia

Grat wiele ulacje!

Je ciej. J pytań i steści tygo esteśm wątpliw e już ro dniu y ości , mie tu by prz dzicam W ez siąc i. po am pom pierw Nieste mie óc! P szy ro ty dz siąc 16 Na owie k żyą ieci ni u. sze cia m e pr Szkra Wnn by d zy a am ja swojeg zychod WyWia rawi zą na ec k zm o dzie ck ienia św -k iat się dza, gdyż Masiuk ruchacz jest z instru zydlate, takie, ieck t jo kc e, skr tą G cz ożn posczteo ob,słwieiki. as na poljąskim ki orzweni i Edy a zcron ugi. ze tkać , w masiu któ tu kon dą ry W i to stw ia można spogó lnm wanym iemy, m ycwio pry Masiuk h et realizo d owanie założen zi że h pasjiecko które z wórku. Zdecyd m całkowicie nasap bę zycac h nty m ysłe swoj rozwija dziec tale łnienie skim pod iełem, pom ego s ni nasze odz . Są spe życi ię na Są ręk nym gronie ystywać w peł w dziecięcym a, tyd ik zin orz ą się w rod nam wyk cią zadomowi u. Pierwszy koncóz walają ętrz chę

Z j już i poz wn tności. innym roletnie miejsce jej czte i umieję każdym we , jak i w łych rączek mo uje honoro fot.: Ann pokoju a Ryd dla ma zego dnia zajm zewska powstał iejs i do dzis reczki oiku.

Nasze Szkr w jej pok ręce . Moje cia a 6 rąk i potrzeb szyną do szy spe Masiuk ma z ik try iły się stał Kon Ręce sios Aby pow jekt, zaprzyjaźn jącej igły :) my niosą nam kłu ma może dały pro aiły się do aniu, ręce ia, które ycz i przyzw się w szydełkow i rozwiązan łem. Przepis ady tytu ą racowskim cjalizuj techniczne por bazie wyp oru, z mistrzo kol w darze o krawcowa następujący: na ksimum rzeć ma znać tylk o Masiuka jest nim zaw na jedneg y, trzeba w wanej form i i pasji. radośc h, mogę wieckic „craów kra dla i dodatk dobry czas się dzo u tkanin ściwie ma wła nowych bogactw fantazji. To bar na. For Dzięki st swojej przyjem można szukać . Moda dać upu jest bardzo s oka cza szer ca ale cały ftu”, pra a jest tak korzeni. Obser, zmienia, których gam h nie zyc odzieło nas już w, i koloró iła wrócić do sekwencji ręk giczny tkanin kon wol . Ma w i poz iera ni folk na neo ury, snucie baś y w sobie zaw, przy jednoczeent ach wacja nat ystkie elem dodatk wsz epych w które te uje na prz ług zas y. koń, stocie form snej pro

a, guzik

ła, nitk

ig kartka,

folklor

10 Nasze

y

Szkrab

Od w an do m ie o i oc r ean

Skoro kontak już wiemy, malu t z wodą, jak ogromn cha zachęc e ko z ych.

We wc tym środo amy, by jak rzyści da je etapie najwcz wiskiem ześniej o umiej oswajania szym arty w waru eśniej o nk dziec i ze śro kule pisal ach d wspóln ętnościac h, iśmy ta pr ym zabawo jakie dziec dowiskiem o zebie m z ro wodn ko ga po komf ym winn ortowy ła jeszcze dzicami na pły o nabyć sem ch spr d wa aw waln dl niej i ćwicz a dziecka runkach w jes i. By na i eń , zcze i praw przygoto warto po z jeszcze mniej bard wa idłow my szym kąpać, o rozw wczych w śleć o st możli czy to w wa ijające się domu. W wprowadz szy en wość, nie ma stk nce cz lce mo ie w takie najpr yw zy żna sw zdrow kontak j sytuacji jemniej jes dużej wa obod nn wy t ni Postaraj jak i bę cie z dziec konywać kąpać się ie. Jeśli ma ra ćw warun my się stworz my dziem kie ków jak y to ro m (ciał iczenia, bę zem. Może yć w do Propo o my ie mo dą bić pó mu im nu żemy itację źniej przy ciele) c w bliskim zastać szumi ję puszczać na pły ała na tak sa wo waln mogło ze zmiennym dę pryszn pływalni. ści zadań na mo, i. przyzw icem, pływa do wo nat

wprow by ężenie lni yczaić dy adz m i dzi znaczn i ćwiczeni . Nurkowa przyzw ić „lekki się do tego ecko nie a, ie e” dźw yczaił lęku nau szybciej, zna dzieci zaakce , skoki otocze się do przeciągi, by ięku, nia ora zm ce mo czą się nowy cznie łatw ptują lować z puszc iennej tem malec iej gą głosy pociecha samodzielni ch elementó i bez innych zać muzyk peratury w. e ćwicz mi w ę, by sym ludzi. życia yć ze RodziDziec dzieck domu, już ui, które a. od pie swoimi stały prz podcz rwszy ch dn as domo Cenne i oblew yzwyczajo wy jes ch t włącza ne do ania twa takich zanurz kąpieli zonie do miały ele ania głó proble rzy wodą i zabaw być po mentów, plu mów z yw wki, któ mocne wykon skania, nie w nau re w przysz domu ywani będą łości mo ce pły em wię wania gą kszo- Musimy pam . znajdz iętać, że każ ie się w de dzi nowej ecko, sytuac ji potrz które ebuje

Szkrab

y

Nasze

iej)

nersk

esig z (d awa Zast

05/2012

fot.: Karolina Kobus

Z se rii p ier

Szkrab

y 07

i

półk

y te piem czer dras ość zenia z jed sobie d ość zę jemn mac przy iej tłu mi”. o a obn najmn ocz Pod „jem przy Tak rdzenie ie stw

fot.:

sze

20 Na

bus

ina Ko

Karol

aby

Szkr

SKŁAD

NIKI

Such e 1,5 szkskładnik i 1 łyże lanki m ąk 1,5 ły czka sody i pełnoz iar ¾ szk żeczki cy oczyszczo nistej na nej lanki cukr białeg monu u o lub Mokr brązow e ego 1 szk składnik i lanka rów posie ka ny 0,5 szk ch po mido 0,5 szk lanki jab łek lanki oliwy Pomido Bogac ry to: tw zawart o mikro- i y w tym makro ża ciś eleme czerw nie ntów. onym gate w nie krwi.

Potas warzy Po rotenu. wie ob w nic wapń, magn midory są h równie ni- kopen Nasz organ spożyw też rzadko ez i żelazo ż bou, a to izm sam . spotyk nie wy nak po czych mang ane w Znajdziemy zawałom ser właśnie on twarz an po mi produ ca i roz żej zaw dory słyną , miedź czy ktach Pamiętajmy wojow zwala zapob a likob antyu artości liko przede wszys alt. Jed- lać. Matki jednak że po i miażdżyc iegać penu. tlenia y. karmi ostroż tkim cz z cał ące pie midory mo Jes 26 Nasze gą ucz ej gru t to najsil z du- żadnycnie i obser rsią po unie py wo win Szkrab h jsz wa pocho y dnych y ka należ reakcji alergi ć czy dzieck ny jeść je kay wprow cznych o nie . Do ma adzać je bardz diety dzi o ostroż ecnie.

Ciast o...

...Pom

idoro we

Sezon po więc ch midorowy maluch ętnie je ku możemy uz pu na powied y kręcą no jemy i poda ć za rozp se oc jem ź już we. znacie! m na czerwo y naszym zęty. Pomi dory pociech Należ ne bo są zd Pomido y upiec mb ą. kochan y witamino Ale co zrob rowe, zawart ry wzmacn we ym ur ić iają od oś ci wisom ? Oczywiśc gdy witami te z gr ie ciasto up ny C. porność i pomido odprzysp (wpływ y B (działa W po mi ies ją roK (ma a na metabo korzystn dorach zn zają gojen ie na właściw ajd ie liz ości pr m cukru i ch układ nerw ziemy takie się ran dzięk Przyr zeciw zą krzepl olesterolu owy), w ty witaminy jak i Pomido dzanie: m wita iwe). we kr ze skó ry sparzyć. wi), a rki i po Gdy prz także mina PP krojon kroić est wi ygną tamina e wrzuc w dro bn

z nich ob ić do sok szklan ą kosteczkę rać Ciasto czyć cia (zbyt du ki . Po . ża chwili Po- townic przełóż do w dro sto). Jabłk0 ilość soku małej odlać y wyłóż mo bn tor obrać W misce ą kostkę. ze skó że rozmo- my w tempe pergamine townicy (dó rki i po raturz nut. ki, nastę wymieszaj e 190 m). Ciasto ł torkroić st. C prz pie wszys i dokła pnie dorzu tkie suc ez 25-30 czeć do nic dnie wy he Smacz mih mokre składninego miesz aj. składnik i Marta

▪

Giersze wska

Nasze

Szkrab

y 27

i karm

aluój m t, tw omeN ią i za teN m piers zedł karmisz lądać twój Nads iecie. yg ś św w ieN wiNNa już Na o po powiN jest eg k ek ja cz sz ogła ść, a sz się iesz m esz je awia e Będz staN o moż rdziej raz Ni ic Ba te pis. c N . os że łem się, jadł oisz z mas ć? B leBem uNika za ch nych Nic po żywa jeść ść spo aniu ć ilo go. porówn iększy mylNe bę, w z zw sprzed

Dieta mamy biega karm ć iącej lepiej od diety w nie po wzor czasie wi ować wego ciąży, nna odsię od Posiłki żywiania. na piram czyli naj- dziecka. Re akc idzie zdro- kilku godzin ja alergiczn icone muszą być i ach, ale a może Nie po dzienn pełnowartośc łatwostraw dd wy ne, ie. Ws iowe, dukt nie awajmy się też nawet po stąpić po zane spożyw urozmaka2-3 dn od raz „podsz tec bujmy ane 5 iach. czyli ole róbki hniki obrazy za jak edł” naszemu, jeśli jakiś że ma iś cza termiczprou dzi z oliw je roślinne, nej to s luszko ek, ryb oliwa wi nic znowu. Kie ecku spróone poz w wo gotowanie y. Wp dy nie jest dzie , możem widzimy, i układ ytywnie na łyną i na parze, y zwięk pokarm mó pie sza go dzi czenie ć por oraz owy nas zg eck zeduszen go pro cje daneWęglo a.

Jak wid W du ie. wo ktu pierw . stanow dany, rów karmi zisz dieta okresi szy ące ią wa e kar m ma nież Ba do sis jad żny rd straszn j nie jest my nia ia mi Mu łospis zo na an , nal ele a, a Tw zyć tak eży un eeleme ważnym anie zebow o 500 cej pie u mamy kar ment to dla kać starc oje ml a nt zebow ikcal zapotr produ płyny. em są aby do zapotr pocho rsią. Ważne miąpokarm dziecka naj eko cię żko któw ojego o to, ędnych im nu swoje dzi , aby lepszy str aw . Jego Spożyw do sw niezb przedn wa peł ły one z liczyć opt zadbać (wa ny po h. ob skład ich ym ch w aś ajm rzy yc pie tk noziar alny Jak wa kap y 2 do 3 jest karonu i nisteg czywszys Powinn wraz neraln tawiłam ne ciąży. l dzienn od o, ma ze wz zmienia się h i mi przeds z mowi b- ceb i strączk ustyw”. ę Prz gru zyc zyt ów szy niz ros rgi mi ie. ede pociechy bego po owe, tem Tw ału ora ula, orga Szkrab na ene iałabyś odżywc łynie ojej powinn wszystkim np. gry z kasz tak przeaszych się do , dostos no chc ojego ników ie wp mia- w z d y m grzyby), „N ą Tw a pew ad ian ich i jeg ow cza rze jak to skł ując jak ając y woda na lub me ży, na być Unika odżyw ra mn o potrzeb. oje jak wetki, ch miner jaglan Po cią jm tro- (kalafior, Zawienalne óstwo owie Tw ć do syl nis ko alna, a. dzącyc y cukrów fasola Racjo j sobie które groch, prz wróci zm na zdr po , h ie. Da uodporn eciwciał, ko po bób, zowana ine ral iówno teraz Oczyw ze słodyczy. chookojn dzieck poje ią Tw nie zar iśc ed. Sp naś się o. gazow naowoco , herbaty hol, pon ie bezwzglę ne pie Dzieci kar oje łaś prz sm-ażo ane), a. e powin io zbilan we rsią rza nyc miodzieck su. Ni wyciśnię , świeżo powodu ieważ przenidnie zakaza proble giz wiedn dziej o cyc h i alerchę cza ny jest iowują my z Odpo wa rzy te soki h. Zd lowego jąc u maluc ka on do stopnprz nadwa mają alergi dzać. wn o-o ypr mleka alko- wianie ą. Wa oli Ci ha obj , senno gą, czy y.aw i dod ecydowani zw odchu cow am wo po we rto aw ma dba e ść, e. muszt , które t zaburz y głodu lepsze tki atk kilogr wy dieta pozyty ć o prawid , więc zaod ost napojó Unikajmy enia wz mioty, po alkoho mowe sne dieard ta a będ ów takich sowana wnie wp łow cenie w gaz rostu. progra dnia k mogą zm ą łagodne zio jak ocet, ket rych herbat się, a łynie na e odżynych ować nad powie malcamów chup, na- tek a i kaw ienić i dos ła. Ce zrzuci laktac nieod st: mg ję. proble do jego picia. smak mleka bula i czo nie zaszko a w umiar nych soków ładzaaj, że ć do dzi. Na farma r Justyna Mg i zniech - wybra kowany . Słaba Pamięt wadzi cji. Ma Zapo ć ch ęcić dopro mn ma 6 mi łosiek, die z organi tą bezkofein początku wa ilościach tety może chips ij o przeką esięcz y, nego Ka k, technik wchła zmu wapń ową. Kofein rto jednak ją.

Produ paluszki, skach typ nia i a rol żel z laktac wy lno a. azo cia u sło kty płukuj ść, dla mi z y 29 stk ora rabte mogą dyc tomka spowo a, fast food ze, ków kofeiną (ka tego nie pop z pogarsza e sze Szkbóle Nanie wa ich dow brz ijaj bog y. , her uszka ać u nas my ż ws atych w te pie bata, coca-c napojazego Produ zelkiego rod i kolki. Un ola) pos rwiastki kta ikajm po- Należ zaju kon ił. y rów cytrus mi, które y pam serw owe, iętać truska mogą uczula i marynat. tych w seler, o pro bia wk pro ć kao, orz dukty zaw i, poziomki, są: owoce wartościow łko, szczeg duktach ierające boga biu óln e po pomido krowie echy, jaja, kary, Zap , jaj i mleka chodzące ie to peł ryb . no. otrzeb z mię cję ale Tak napraw y, mleko sa, ow rgiczn anie na droij wszys ą mo dę reakbia tko że litry wzrasta do łko w okresi wprow , dlatego każ wywołać w e laktac adzać ody 110 Istotny ji stopniowdy nowy pro dzien m czy g na dobę. du o i obs nie mamy nnikie erwow kt należy 30 Nasze m die Skupm Zwrac karmiącej ać rea ty Szkrab ajm kcję są tłu y y lonien się na produ y uwagę szcze. na asycon kta e niezbę ch zawier ich jakość. ającyc dne kw asy tłu h wieszczow e,

zcie

Nieiązki. e obow początku na zedatkow to do sia…. O ile ieniem, pr li rm tu pie mo, iźniąt Wiado zenie bl się rola ta ielnym ka ża przy ką nodz od e mę dwójkę leże ur na okazuj z samo ecność dzić ob kąpać to ocenio sobie pora eniem, to można wy potrzeby, sz a ie ej ki żn no wn y ta mo dna. Pe em, cz nie ma wijani ła niezbę , ale jeśli s i płacz. i by dziec ów samemu ieci na stre dk woro narażać dz e raby piej ni

P 23

ze Szk

34 Nas

och

ron a w ci kobiet ąży i praw

prze pisam

Często a prac kobiety y trują w ciąży się na tak bar tym jak codaw dzo kon i kiedy cy o cią cenpowied ży, że z nich w mo zieć pra szego opraco cię menci - nak wania o stanie żar poinfo e gdy że jed czy też rmow „spada błogos yny ani ” wyjaśnia m a zar a pra ławion dują nie niem codaw azem nia, jed ym w które zastan zas cy po nasuw którym awiają ny nie a jeg się w pie adniczym pyt się jako dos się nad o prz aeczyta rwsze tym, że znaj- dzieć, tosow a także j kolejn niu jest ać wa powincza że pra ości Skąd ca któ Mówi alnie zna s pracy do sta runki swojej katego mamy rą wy rii szc się po nu w któ pracy jdują. konuje wiezeg Dla łab pierw toczni dliwych rym się ólnie my nal ym tego w uciążl eży do sz aktupoświę dla zdr tym art iwych uwagę cić nie ust owia? nakże y użył ty e, że ciąża ykule bąd Odpow awodaw ź szkochciach sł pracom iedź na ca zaw które towym ów, al to nie chor pozost kobieta w Nie wo arł rów to pyt są wz artyku e ci oba (n alno za nież w bro le ods nione rażać awać pod sz ąży powi wydaje mi przedm yłając ie wiem trudni dla kob - pracac nna w do roz iosię ży h w ciąży, ać ko iet lu porząd Niniejs cia dziec czególną ciągu , że mężc kto jako a także biet pr b szko szczególni zenia Rady oc ka i sw zyzna) 9 kazow zae uc dliw zy Minis i zatrud ju oc zy artyku Rada ojego. hroną by w miesięcy hr niaMinist ych dla zd iążliwych zawierająceg trów ł jej tr jednia kob żaden wa nie pr onie kobi postanow iet ro o ro ró wy w kaz ni zp sposób wia. w ok ciąży a orządz w god ac et w tychże iłam zinach nie na „Upraw ą która ciąży enia, reśli, w dr pośw prac (R ozp nad W licz to wy ięc orz ąd mojej odze bowych kaz ty ić ocenie zen ie wiem nienia prac została w związk Rady i w por ch pr ne zar zagadn u z wy pewnego dz ujęta ze nocne ówno ac. z 10. Ministrów ienia te ro pomija iał ten za owników w dla zdr j. zu są na tyle ciągle 09.199 owia ma związa dziale VI konywaną dzaprac wiera ne należy 6 rok isto szczeg w spr tki jak pracow zarówn przez II kode o nich u stwu. óln i dzieck t- dliwych awie przypo o prze pewne ist ne z rodz O tym wykadla zdr ie uciążliwy a, że minać , że nie icielst ksu prac otne 38 Nasze nice. z prac przy chwili owia ch lub społec wolno kw y pracac kobiet) we Szkrab przyta odaw szkozeń zatrud h szc . Nie y czała szkod ców ja estie któr m” albozególn niać kob - listy pra będ tre liw ści ę e ie ych c wzbro w tej k i cz rozpor iet pon uci dla zdr ząd asem często są nio owia sta ążliwych bąd ieważ przez mija się nych kobieto zenia ani nowi art ź Tak sfo same m w to z cel . 176 KP zainteresow rmuło ciąży em, ale anych . do wany i zwięz pol i swo przepi mając ecam łym w jej pra s będ ych wą dla swej tre cy kob osoby tegoż ący kró tpliwo iet aby ści jest czytają rozpor ści co tkim zajrza cej, iż ząd o tyle w spo ły do nie wy jasny sób zaw zenia, nie treści dla (N maga jest ono iły i z szczeg a margi napisa pewno ółownesie ne ścią jest bardzo dodam czyteln proste iż wyszu e. wysta kanie rczy że go jest wpisz ecie tyt uł © Dep

ositpho

60 Świat dziecka TorTów widziany oczami Babci Galeria 64 Logopedia Seplenienie 68 Wychowanie w stylu EKO 73 Bezpieczna zabawa w piaskownicy 77 Dzień Matki Już cz as…

78 Nowości i ciekawostki 80 Ochrona skóry przed słońcem 84 Nauka - najlepiej z rodzicami 86 Stary... starusieńki 88 Sexi mama 94 Nasze Szkraby... ...na wesoło 96 Butelkowe motyle 100 Jak się nosić z dzieckiem 107 Rozstrzygnięcie Konkursu z Facebook’a fot.: ded

cie m ajsz ieli yb zień po

17

Nasze

y 11

Szkrab

Nasze

Szkrab

y 39

Nasze

y 43

Szkrab

raby

ze Szk

42 Nas

enki rza nu

dziec ku oswajać domo wI-szym m oraz dzięk i auka dziej treniu we ie y y

krótk

a rela

46 Nas

rodu

dni, mi luszka eszkan przygo ie towany wysprzątane mrożo ne, a tu , cał , dalej nic a wyprawk okna umyte , kącik a czeka, . dla obiady zie dla mę Majomych ń przed ter ża pomi i Mąż bar pytania, jak nem zaczęł y się dzo chc się to wto iał, aby czuje i czy telefony od rek rodzin przypa jeszcze , w tym dn Karol uro y i zna dkiem dził iu nic. 14szwagr tego wrz doszukiwałam się 13-tego już nie rod a – nie zę. i cho się ozn posłuc ch każ eśnia urodzi ak por ć wypadał hał dy ma ć odu, nie nowana . Na sobotę swój dzi nie chciała stety , kiedy eń, pom m, bo to był łam, że była właśni urodzi yślałam. e urodzi wyznaczo ny mn Ka ny ter powitam ie na nie min por rol mnie j nie będ nowa impre y naszeg za odu 15.09 zie szw o szkrab zap . Miała .2011 Cz m prz agra, jednak laa. wartek eczuci e, że w czuwieczó pojaw r, sied piątek iła trzeba się myśl - dla ziałam prz ed tele się prz wiz ygotow czego ja tu sy, zro tak sied orem i nag biłam ać. Wi le w gło ęc hennę zę, prz czekol na brw poszłam wz wie adowe ecież jutro rod go, bo i. Wp iąć koladz pry adłam prz ie sznic, zę, na pom um chłonę mogę zapom ecież po por ysł, aby yć włołam cał odzie nie prz W noc ą paczkę ć. Mimo, iż to nie ez dłuższy zjeść coś y delicji cza czy jesz zaczęły się pobole . Położyłam było zbyt roz s o czecze nie wa się sądne poród. . poJak dla Wszyscy mó nia, nie wie spać. dalej. działa wili mi mnie, m to on , się jesz że będę wie czy to już „to 16.09 cze nie dzi .2011 Mą ”, zaczyn ała, że to już ż wysze ał, wię dł do ale nic c spałam pracy, nie częły się stety się nie ja leżałam w łóżku, delika działo są, co czekał 5-6 mi tne pobolewa . Po niecał am na ych dw n. Prz sku eraziła nia, zaczęł am mi óch godzin rcze, m się ach zaerzyć trochę i oka , ale dzi wiło mn zało się, że ie to, że

13.09

.2011 Na tyd

ze Szk

bus

ina Ko

Karol

nie. c na zie a trzą eż pa e w wyr zn styc y 21

krab

e Sz

Nasz

raby

06:50

Nasze

we . ienio i zyw dzieci u

Szkraby u LogopeLdoIAgopedy

raby

ze Szk

64 Nas

ze Szk

raby

y 47

ciech aniu wła ogrom. fot.: Woj tałtow mność jest przyje ziców w ksz ych dzieci zka od kształRola rodw żywieniow ieniu malus ieci są h dzieci naszyc eciństwie. nawykó o po odstaw ją dietę. Dz im dawać dzi teg akowe swo to na, dla esnym i i war a życia dbaj o ncje sm u prawinadal erwatoram Prefere w bardzo wcz ie dzieck jak tylko i piersi , ajan 6 miesiącNawet jeśl i obs ych wp ok. c ym iow tują się a.

Od etn świ sz jest wię żywien ykład. dietę dzieck nieWażne nawyków ecie. ych i dba ry prz ć ch szerza żywieniow ystko to, mienia ten dob świ wy roz kar na dło ncie okres tabel można ło wsz się ono e się na zegasz dziecko jad nym mome upojawi znaczenia jesti decydujeci anie i Waprzestr oje i, w pew Twojego dw Nie bez piersią. Jeśl kój, opanow i dziecku o to, by Tw cjaliśc cia y 53 cają spe ć się z buntem nia, spo dieta zapewnuniknąć mowlę rab zale mie Szk co kar li Nasze ściowa m, z zetkną pozwo rodzaj możes nowartoarm, ale też w z brzuszkie sza peł czy pok i problemó ały dziecku ek odżyw ą sprawi ych kol przykr posiłki będ co przez

yk Naw 52 Nas

Szkrab

jego że aby zeic wie, , tr y rodz zdrowe idłoKażd ło praw ko by dziec ać o jego warzywa w db ba za ę, bogatą min i soli ta et di wi ą e wywą e, pełn e to ni i owoc lnych. Al t też wyminera . Ważne jes wiednich zy po starc anie od h naiowyc cią ow en ac wi pr oś ków ży to z pewn ści. nawy i, zyszło dziec szych entuje w pr zaproc ściwych Stecko

Seple n

ienie

czyk

fot.:

Kiedy Gdy za zobaczę szona, czął się 38swoje male co kil pytanie to tydzień ństwo? byłamka minut. pojawiał i ciąża by coś dz podekscyPrzed osta o się w mła już dono tysfak iać? Jedn towana, tnią wizy ojej głowi tą e, cjono m ak wana z gabine oże już za u lekarza , wszy tu stko „za wyszłamczęło się mknięt nieusaMijały e”.

cja z po

fot.: Osk ar Szym

raby

y 35

Szkrab

Mazay

...

Nasze

tos Inc.

59 Recenzja Oczami maluszka

i

Blizniak -

Irina Belo fot.: ©

3RF usa/12

Nares

Seplen ienie u dz (inac ieci zej syg oraz niepr aw doro matyzm) to na słych głose idłowej jczęśc . Na ar k jogól iej wy dź. Za ciszących tykulacji niej stępu , bu jąc Seplen rzeniu mo syczących spółgłosek mówiąc i sygma a wada wy ienie że ul Dziec pows ec ar szumiący dentalizo tyzm mowy ta ch) tj. i ty wany ch, (cz polega dban naśladują je najczęśc kulacja ie o po jedne s, z, c, dz mowę yli sze na iej w , j, kil nia słó pr ok za re ku lu sz, ż, cz, w (tz awność wy słyszaną resie ksz dż, ś, gu b kil tałto w. jęz mo od ź, ć, wy yka nia wania kunastu w towa otoczen głose się ń). ia, rzyst wie dz dlatego mowy dziec k. ta iecka ka. i unika k ważne jest nie spi eszcz a-

Sygm at

yzm mo

żna po 1. par dzielić asygm na: czyli zas atyzm (su prawid bstytu łowo. cje gło talizow tępowanie 2. mo jed sek anych gisygm innym nych głosek ), atyzm dźwięk i, realizo den u). Gło (elizje, czy wanym w ogó ski den li opu i le szczen nie istn nie są realizo talizowane ie ieją w wane (przyk jeg przez ład: sza o system ie fon dziecko, fa – afa etyczn ) ym Nasze

Nasze Szkraby 03

Szkrab

y 65

Za oknami coraz ładniejsza pogoda, wszystkie kobiety coraz chętniej zrzucają z siebie ciepłe ciuchy na rzecz, spódnic, sukienek i letnich bluzek. Jeśli masz na plusie kilka kilogramów więcej, a przed sobą nosi pięknie zaokrąglony brzuszek – domek małego człowieczka – nie musisz rezygnować z dopasowanych ciuchów i seksownego wyglądu. Byś w tych wyjątkowych chwilach czuła się pewnie i pięknie pamiętaj również o wygodnej i seksownej bieliźnie o której przeczytasz w artykule “sexi mama”. Co zrobić gdy maluszek będzie już na świecie i nie będziesz mieć już wolnych rąk? Dobrym rozwiązaniem, zarówno w domu jak i na spacerze są nosidełka i chusty. Kiedy można ich używać i czym się różnią dowiesz się z “jak się nosić z dzieckiem”.

Drogi tato, pamiętaj że zbliża się Dzień Matki, przygotuj razem ze swoim dzieckiem laurkę dla mamy. Z pewnością będzie jej niezmiernie miło.

Marta Gierszewska i Wojciech Stecko

04 Nasze Szkraby

KONTAKT: Marta Gierszewska tel. kom.: 509 088 093 Wojciech Stecko tel. kom.: 501 167 802 e-mail: redakcja@nasze-szkraby.pl

Numer kwietniowy obejrzano 38152 tys razy Dziękujemy I stało się. Nie tylko “Nasze Szkraby” doceniły robótki Nikodema i Kajtusia dzielnie fotografowane i opisywane przez mamę Annę Jazukiewicz. Blog Ani został wyróżniony jako blog tygodnia przez portal urwiskowo.

Gratulujemy Ani pomysłów, a chłopcom kreatywności i dobrej zabawy tak dzielnie uwiecznianej przez mamę.

Nasze Szkraby 05

Z serii pierwsz

Gratulacje! Jesteście już rodzicami. Niestety dzieci nie przyc wiele pytań i wątpliwości przez pierwszy rok życia swojego dzi ciej. Jesteśmy tu by Wam pomóc! Powiemy Wam jak zmienia się tygodniu, miesiąc po miesiącu.

6 Nasze Szkraby

zy rok życia ...

chodzą na świat z instrukcją obsługi. Wiemy, że będziecie mieli iecka, gdyż jest to czas, w którym dziecko rozwija się najszybę dziecko w poszczególnych etapach swojego życia, tydzień po

fot.: Anna Rydzewska

Nasze Szkraby 7

fot.: Anna Rydzewska

Przez ostatnie trzy miesiące twoje dziecko rozwijało się bardzo szybko. Maleństwo ma już całkiem nieźle rozwinięte zdolności poznawcze, dzięki czemu codziennie bada otaczający je świat. Jego mózg – zarówno część ciemieniowa, jak i skroniowa – rozwija się teraz bardzo szybko, przyczyniając się do doskonałego rozwinięcia zmysłu węchu, wzroku, czy też koordynacji ruchowo-wzrokowej.

8 Nasze Szkraby

W rozwoju ruchowym możesz zaobserwować, że twoje dziecko, leżąc na plecach jest w stanie unieść głowę w górę i trzymać ją w tej pozycji przez dość długą chwilę.

Ruchy nogami i rękoma są już na tyle dobrze opanowane, że maluch może machać nimi do woli, a gdy dojrzy w pobliżu interesującą zabawkę z pewnością będzie próbowało po nią sięgnąć.

Niektóre mamy odetchną teraz z ulgą, gdyż jest to moment w którym spora część maluchów zaczyna przesypiać ciągiem około 6h albo i więcej. Niestety zdarzają się i takie szkraby, które nadal wymagają karmienia co 2-3 h. Nie załamuj się. To kiedyś minie. Tymczasem, póki jeszcze jesteś na urlopie macierzyńskim odsypiaj nocki w dzień, w porach drzemki swojego dziecka.

Ukoronowaniem 3 miesięcy będzie fakt iż twoje dziecko świetnie rozpoznaje Cię już nie tylko po zapachu czy głosie, ale i po wyglądzie.

Maluch jest już w stanie rozróżnić twoją twarz pośród innych. To na twój widok pięknie się uśmiechnie, lub zacznie wydawać radosne dźwięki.

Pamiętaj że jest to idealny moment na rozpoczęcie edukacji dziecka.

Czytaj dziecku krótkie bajki modulując swój głos, naśladuj różne zwierzęta, śpiewaj piosenki gdy dziecko ma porę aktywności. Nie wiesz co można robić z takim maluszkiem? Zbierz różne materiały, o różnych fakturach (np.: aksamit, polar, futerko) znajdź również inne ciekawe przedmioty jak drewniany klocek, plastikowa miska, czy owo-

ce o różnej fakturze (pomarańcza, jabłko). Zmysł dotyku rozwija się u malucha bardzo intensywnie, warto go dodatkowo stymulować, więc daj dziecko dotknąć, lub pobawić się chwilę danym przedmiotem. Dodatkowo możesz je nazywać, bowiem dowiedziono naukowo, że inteligencja dziecka kształtuje się w pierwszym roku życia.

Wasze życie To już 3 miesiące od porodu, a wciąż zdaje się jakby to było wczoraj. Rana po cięciu krocza, lub po cięciu cesarskim z dnia na dzień boli coraz mniej, lub już w ogóle nie boli. Jeśli planujesz powrót do figury sprzed ciąży, jest to dobry moment by zwiększyć swoją aktywność fizyczną. Jeśli nie możesz zmobilizować się do ćwiczeń w domu, możesz zacząć od wydłużenia czasu spacerowania z wózkiem. Szybki marsz pobudzi wszystkie mięśnie do pracy. Maluszek ma już w miarę unormowane pory jedzenia. Jeśli dodatkowo przez ostatni czas notowałaś kiedy je, a kiedy śpi, to wiesz już kiedy możesz zostawić najedzone dziecko na 2-3 godziny i w raz z partnerem wyjść wspólnie na randkę. Pamiętaj że szczęśliwi rodzice wychowują szczęśliwe dzieci. Więc mimo zmęczenia, postaraj się zostawić malucha z przyjaciółką lub babcią, a wy wyrwijcie się od obowiązków i idźcie na spacer, lub do restauracji. Kilka wspólnie spędzonych godzin z pewnością poprawi jakość waszego związku.

Nasze Szkraby 9

Wywiad z Anną Masiuk-Krawiec i Edytą Gruchacz

10 Nasze Szkraby

masiuki

Masiuki to stworzenia czteronożne, skrzydlate, takie, które z założenia można spotkać na polskim, wiejskim podwórku. Zdecydowanie prym wiodą tu koniki.

Są rękodziełem, pomysłem całkowicie realizowanym w rodzinnym gronie. Są spełnieniem naszych pasji i pozwalają nam wykorzystywać w pełni nasze talenty i umiejętności. Z chęcią zadomowią się w dziecięcym pokoju, jak i w każdym innym wnętrzu. Pierwszy konik powstał dla małych rączek mojej czteroletniej już córeczki i do dzisiejszego dnia zajmuje honorowe miejsce w jej pokoiku.

kartka, igła, nitka, guzik

Aby powstał Konik Masiuki potrzeba 6 rąk. Moje ręce dały projekt, zaprzyjaźniły się z maszyną do szycia i przyzwyczaiły się do kłującej igły:) Ręce siostry specjalizują się w szydełkowaniu, ręce mamy niosą nam w darze techniczne porady i rozwiązania, które może znać tylko krawcowa z mistrzowskim tytułem. Przepis na jednego Masiuka jest następujący: na bazie wypracowanej formy, trzeba w nim zawrzeć maksimum koloru, radości i pasji.

folklor

Dzięki bogactwu tkanin i dodatków krawieckich, mogę dać upust swojej fantazji. To bardzo dobry czas dla „craftu”, praca jest bardzo przyjemna. Forma właściwie się już nie zmienia, ale cały czas można szukać nowych tkanin i kolorów, których gama jest tak szeroka. Moda na neofolk pozwoliła wrócić do naszych korzeni. Obserwacja natury, snucie baśni i w konsekwencji rękodzieło, które te wszystkie elementy w sobie zawiera. Magiczny koń, zasługuje na przepych w dodatkach, przy jednoczesnej prostocie formy.

Nasze Szkraby 11

skala

Nasze koniki mieszczą się w dziecięcych dłoniach, większe Masiuki zadowolą dzieci kilkuletnie (szerokość od głowy do ogonka ok. 25 cm, wysokość od głowy do kopytka ok. 30 cm), mniejsze kucyki mogą złapać już niemowlęta (wysokość od grzywy do kopytka 15,5 cm, szerokość od noska do ogonka 14,5 cm). Określenie Przytulanki do nich pasuje:) Nietypowe zamówienia skupiają się raczej na kolorystyce, mniemam, że ich wzrost przypadł, więc właścicielom do gustu.

inspirująca natura

Niewątpliwie trudno się nie inspirować czymś, co jest „w swej naturze” doskonałe. Bogactwo barw, kształtów, jakie niesie w sobie przyroda, świat zwierząt i roślin, inspiruje projektantów tkanin, z których korzystamy. Zwłaszcza motywy kwiatowe pojawiają się u nas często.

Nasze koniki mają w sobie dużo wiosny i lata, chociaż brzuszki wypełnia im ocieplina, miękka i biała jak zimowy śnieg.

Nasze Szkraby 13

magiczny koń W dzieciństwie tyle samo magii, co jednorożec miał dla mnie koń pociągowy mojego dziadka.

A może nawet miał jej znacznie więcej. Zwierzę, które w sobie ma tyle samo siły, co pokory. Sylwetka Masiuków nie przypomina, więc rączego rumaka, ale zawiera w sobie dostojność i spokój, silnego, pracującego konia. Moje wspomnienia z dzieciństwa, to cudowne wakacje na wsi, podwórko wypełnione zwierzętami, zapachy i kolory dojrzałego lata.

Nie potrzebowałam, więc uciekać fantazją do nierzeczywistego świata latających koni, mogłam twardo stąpać po ziemi moich dziadków, a w przestworza wznosiła mnie zawieszona na konarze jabłoni sznurowa huśtawka.

dziecięce marzenia Chciałabym, aby Masiuki, pomogły dzieciom zbudować piękne i kolorowe wspomnienia, z tak przecież krótkiego okresu, jakim jest dzieciństwo.

Myślę, że koniki spełniają przede wszystkim moje marzenia. To jest w tym wszystkim najpiękniejsze, że wkładając w to tyle pracy jeszcze więcej otrzymuje się w zamian. Radość dzieci i ich rodziców, wyrażona w każdym „dziękuję”, jakie otrzymujemy jest najlepszą motywacją do dalszej pracy.

Od wanienki do morza i oceanu Skoro już wiemy, jak ogromne korzyści daje dziecku kontakt z wodą, zachęcamy, by jak najwcześniej oswajać malucha z tym środowiskiem w warunkach domowych. We wcześniejszym artykule pisaliśmy o I-szym etapie oswajania dzieci ze środowiskiem wodnym oraz o umiejętnościach, jakie dziecko powinno nabyć dzięki wspólnym zabawom z rodzicami na pływalni. By nauka ta przebiegała jeszcze sprawniej i w jeszcze bardziej komfortowych warunkach i z jeszcze mniejszym stresem dla dziecka, warto pomyśleć o wprowadzeniu ćwiczeń przygotowawczych w domu. Wszystkie zdrowe i prawidłowo rozwijające się malce można swobodnie kąpać, czy to w wanience czy w dużej wannie. Jeśli mamy możliwość, najprzyjemniej jest kąpać się razem. Możemy w takiej sytuacji wykonywać ćwiczenia, będąc w bliskim kontakcie z dzieckiem (ciało przy ciele) tak samo, jak i będziemy to robić później na pływalni.

Postarajmy się stworzyć w domu imitację warunków jakie możemy zastać na pływalni.

Proponuję puszczać wodę prysznicem, by szumiała ze zmiennym natężeniem i dziecko mogło przyzwyczaić się do tego dźwięku, wprowadzić „lekkie” przeciągi, by malec przyzwyczaił się do zmiennej temperatury otoczenia oraz puszczać muzykę, by symulować głosy innych ludzi.

ści zadań na pływalni. Nurkowanie, skoki do wody i ćwiczenia, dzieci zaakceptują znacznie szybciej, znacznie łatwiej i bez lęku nauczą się nowych elementów. Rodzice mogą samodzielnie ćwiczyć ze swoimi pociechami w domu, już od pierwszych dni życia dziecka.

Cenne jest włączanie do zabawy w domu takich elementów, które w przyszłości mogą być pomocne w nauce pływania.

Dzieci, które podczas domowych kąpieli zostały przyzwyczajone do zanurzania główki, oblewania twarzy wodą i pluskania, nie będą Musimy pamiętać, że każde dziecko, które miały problemów z wykonywaniem większo- znajdzie się w nowej sytuacji potrzebuje Nasze Szkraby

17

czasu na zapoznanie się z nią i jej zaakceptowanie. Czas ten może być bardzo różny dla każdego dziecka. Dlatego starajmy się dać maluchowi tyle czasu ile potrzebuje na aklimatyzację, niech robi wszystko we własnym tempie, a rodzic mu tylko towarzyszy i asekuruje. Oczywiście nie możemy zapomnieć o nagradzaniu malucha jak osiągnie sukces oraz wspieraniu go w sytuacji „małej porażki”.

zadania ponownie za jakiś czas. Jeśli maluch źle reaguje w próbach położenia go na wodzie np. na plecach, pozwólmy mu na kontakt z nami w pionie, ciało do ciała tak długo, jak tego potrzebuje. Zalecane jest wykonywanie wszystkich ćwiczeń w rytmie odpowiadającym dziecku oraz z taką częstotliwością, jaka jest dla dziecka aktywizująca, ale też nie za bardzo obciążająca fizycznie.

Naszym celem jest sprawić dziecku przyjemKolejną ważną rzeczą jest fakt, iż możliwości ność, wywołać u niego zadowolenie i radość ruchowe dzieci, czy ich tolerancja na zmien- z kąpieli. Maluch ma się poczuć w wodzie ne bodźce również może być różna. Niektóre swobodnie i pewnie. Nasze podtrzymania maluchy mogą od samego początku czuć się mają zapewnić poczucie bezpieczeństwa bardzo komfortowo nawet w sytaucji, gdy i nie hamować jego naturalnych ruchów. Zawoda nalewa im się do uszu, a inne nie aksada jaka obowiązuje, to przede wszystkim ceptować już nawet samego zamoczenia stóp. nauczenie dziecka - poczucia jego własnego ciała w wodzie, własciwego ułożenia, nauka Dlatego pamiętajmy, że trzeba podążać za obrotów, rotacji w taki sposób, by w przymożliwościami dziecka i jego preferencjami. szłości malec miał dobrą pływalność oraz Jeśli dziecko czegoś nie lubi np. polewania pełną swobodę w wodzie podczas wykonygłowy, wycofajmy się z tego ćwiczenia, zawania złożonych czynności. Do 4-5 roku proponujmy coś innego i wróćmy do tego życia nie mówimy nic o nauce pływania

18 Nasze Szkraby

konkretnymi, pełnymi stylami pływackimi.

Mówi się o oswajaniu z wodą i wprowadzaniu poszczególnych elementów z nauki pływania stylami. Dziecko, jeśli nie toleruje wody np. na swojej twarzy, nie potrafi się zanurzyć i leżeć na plecach, czy nie wie, gdzie pod wodą ma głowę, a gdzie nogi, gdzie jest góra, a gdzie dół - będzie miało problemy z wykonywaniem złożonych czynności ruchowych takich jak np. nawrót fikołkowy w wodzie, ale nie tylko. Będzie również mogło mieć problemy w szkole na lekcjach kultury fizycznej, bo nie będzie potrafiło złapać piłki, czy zrobić fikołka. Podobne problemy mogą występować u dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, gdzie dzieci mogą mieć zaburzoną np. koordynację ruchową, koordynację oko-ręka. Ćwiczenia w wodzie mogą w takich przypadkach wpłynąć na wspomaganie procesu rehabilitacji u tej grupy dzieci.

Dzieci w wieku 1 rok – 2 lata w kolejnym II etapie swojej nauki pływania powinny osiągnąć następujące umiejętności;

Etap II (1 - 2 lata) Dziecko pewne w wodzie • wprowadzamy zasady bezpiecznego poruszania się przez dziecko na terenie pływalni • uczymy dziecko samodzielnego przemieszczania się w wodzie na plecach, na brzuszku lub w pionie, angażując głównie pracę nóg • wprowadzamy ćwiczenia umożliwiające dziecku skok do wody z pozycji siedzącej oraz stojącej, z jednoczesnym zanurzeniem głowy pod wodę • uczymy dzieci różnych piosenek, zabaw.

• Dajemy do pokonania zróżnicowane przeszkody i zadania W następnym artykule opowiemy o zajęciach dla troszkę starszych dzieci. tekst: Magdalena Dąbrowska- fizjoterapeuta, instruktor pływania, autor książki “Mały pływak, kształtowanie prawidłowych postaw od pierwszych chwil życia” www.akademiaruchu.eu fot.: Wojciech Surdziel www.wosu.pl NaszeSzkraby019

Zastawa z (designerskiej) półki

20 Nasze Szkraby

fot.: Karolina Kobus

fot.: Karolina Kobus

Podobno przyjemność z jedzenia czerpiemy też patrząc na nie.

Tak przynajmniej tłumaczę sobie dość drastyczne w wyrazie stwierdzenie „jem oczami”.

Nasze Szkraby 21

D

omowy obiad z dzieciństwa kojarzymy też przez pryzmat otoczenia: jadalni, kuchni, czy pokoju. Pamiętamy jak wyglądał fartuch mamy, która przygotowywała nam posiłki, a część z nas na pewno miała swój ulubiony talerzyk, czy miseczkę. Może nie tak kolorowe jak te, które kuszą ze sklepowych półek, ale zawsze w jakimś stopniu „nasze”.

W

czasach, gdy miseczka z Kubusiem Puchatkiem, Zygzakiem Mc’Quinnem lub inną bajkową postacią nie robi już na naszych pociechach, aż tak wielkiego „łał”, a kolejna próba zachęcenia niejadka do wciągnięcia obiadu kończy się totalną klapą, na ratunek przychodzi wzornictwo i design dla wymagających. Wszak mowa tu o dzieciach

W

tym miejscu nie będzie elaboratu o sposobach na radzenie sobie z grymasami przy stole. Skupię się tylko na wizualnej, a jak się okaże i nie tylko, stronie setów naczyniowych dla dzieci. Wierzę jednak, że takie, nietuzinkowe i kreatywne podejście do czynności jedzeniowych, niejednego malucha zatrzymałoby przy stole na dłużej, niż przysłowiowe 5 minut.

N

a pierwszy rzut oka sztućce Animal Friends od Gense Childrens nie wyróżniają się niczym szczególnym, poza wizerunkami zwierząt. Jednak prócz widelca, łyżki i noża w zestawie znalazł się czwarty, tajemniczy przyrząd, nazywany przeze mnie „popychaczem”. Dorosłemu się nie przyda, ale dziecku zastąpi paluszek, który gonić będzie uciekający groszek, czy pomoże nagarnąć ziemniaczki. „Małpka” pomoże też nauczyć dziecko używania noża, który w przyszłości zastąpi „popychacza”.

fot.: czerwonamaszyna.pl

Firma Royal VKB, nie bez powodu zestaw stołowy dla dzieci nazwała Puzzle. Każdy element ma swoje miejsce na specjalnej tacy, a to w prosty sposób uczy dzieci prawidłowego ułożenia sztućców. Taca stanowi też barierę i pomoc dla smakosza „nieporządnickiego”, a puzzlowe pinezki wyznaczają też miejsce trzymania widelca, czy łyżki.

fot.: czerwonamaszyna.pl

Marka

fot.: frankherbert.pl

TumTum jest brytyjską odpowiedzią na problemy męczące małych łasuchów. Czy może być coś bardziej irytującego od uciekającego groszku? Tu z pomocą przychodzi miseczka ze sprytnym kącikiem, z którego żaden kąsek nie ucieknie. Talerzyk z wmontowanym „postumentem” na jajko pozwala cieszyć się wygrzebywa-

fot.: frankherbert.pl

niem żółtka bez obaw, a antypoślizgowe gumki we wszystkich naczyniach pozwolą trzymać zastawę w ryzach.

Profilowane sztućce ułatwią naukę jedzenia szczególnie trudnych potraw, a za sprawą zdejmowanych nakładek, będą „rosły z dzieckiem”.

Melodyjna nazwa kompletu Palette Plate firmy Skip Hop w malowniczy sposób

obrazuje nam, jak posiłek możemy malować kolorami. Każda z kolorowych miseczek zachęcać ma do dzielenia posiłku na elementy, by dziecko mogło odróżnić marchewkę od kalafiora itd.

W ten sposób poznawać ma nie tylko smaki, ale i kolory. Każdy pojemnik posiada pokrywkę,

fot.: sklep.osesek.pl

Nasze Szkraby 23

Cóż mały bu-

downiczy może wykrzyczeć widząc po raz pierwszy zestaw Kids Constructionware Dinner Set? Może: „Czy damy radę tym jeść?” Wtedy możemy odpowiedzieć: „Tak damy radę!” W ten sposób na plan budowy (talerz) wjeżdża… w zestawie mamy wózek widłowy, ładowarkę i spychacz w roli sztućców. Postęp prac (czyt. posiłku) uzależniony będzie tylko

24 Nasze Szkraby

fot.: zabawkowicz.pl

by przechowywanie „farb” było wygodniejsze i bardziej higieniczne.

od materiałów budowlanych i zaangażowania kierownika budowy ;-)

N

a koniec coś dla odważniejszych, bo przez taką zastawę rodzicielskie pouczenia: „Nie baw się jedzeniem” mogą przestać być traktowane na poważnie. Niby białe talerze, a jednak pierwsze skrzypce grają nadruki.

Nie wykluczałabym, że kreatywne podejście do posiłków, może skusić też rodzica, więc wybierać można między polskimi projektami Pana Bogusława Śliwińskiego (Talerze Toy) i zagranicznym Fredem - Twarzo-talerzem.

W zależności od tego, czy pociecha woli transport, czy stylizację, dobra zabawa gwarantowana!

fot.: modnakuchnia.pl

fot.: sopolish.pl

Mając wzór można samemu pokusić się o namalowanie farbami do ceramiki wła-

snych wzorów, a jeśli macie inne pomysły na „liffting” zastawy stołowej Waszego dziecka – śmiało je realizujcie. Być może okaże się, że najprostsza zmiana sprawi, że Wasze dzieci będą nie tylko chętnie siadać do obiadu, ale i prosić o dokładkę.

Karolina Kobus, fanatyczka dobrego designu – głównie dziecięcego, wierna czytelniczka blogów wnętrzarskich. Ukończone studia na kierunku socjologia, nie mają nic wspólnego z jej zamiłowaniem do śledzenia wnętrzarskich nowości ;) Mama Antosi, którą męczy ekologicznymi zabawkami i dodatkowo pstrykaniem zdjęć. W Dziecio-design’isku będzie promować ekologiczne zabawki i zarażać dbaniem o zmysł estetyczny dzieci od najmłodszych lat.

SKŁADNIKI Suche składniki 1,5 szklanki mąki pełnoziarnistej 1 łyżeczka sody oczyszczonej 1,5 łyżeczki cynamonu ¾ szklanki białego lub brązowego cukru Mokre składniki 1 szklanka posiekanych pomidorów 0,5 szklanki jabłek 0,5 szklanki oliwy Pomidory to: Bogactwo mikro- i makroelementów. Potas zawarty w tym czerwonym warzywie obniża ciśnienie krwi. Pomidory są również bogate w wapń, magnez i żelazo. Znajdziemy w nich też rzadko spotykane w produktach spożywczych mangan, miedź czy kobalt. Jednak pomidory słyną przede wszystkim z dużej zawartości likopenu. Jest to najsilniejszy antyutleniacz z całej grupy pochodnych ka-

26 Nasze Szkraby

Ciasto... rotenu. Nasz organizm sam nie wytwarza likopenu, a to właśnie on pozwala zapobiegać zawałom serca i rozwojowi miażdżycy.

Pamiętajmy jednak że pomidory mogą uczulać. Matki karmiące piersią powinny jeść je ostrożnie i obserwować czy dziecko nie ma żadnych reakcji alergicznych. Do diety dziecka należy wprowadzać je bardzo ostrożnie.

...Pomidorowe Sezon pomidorowy możemy uznać za rozpoczęty. Pomidory są zdrowe, więc chętnie je kupujemy i podajemy naszym pociechą. Ale co zrobić gdy maluchy kręcą nosem na czerwone bomby witaminowe? Oczywiście odpowiedź już znacie! Należy upiec kochanym urwisom ciasto pomidorowe.

Pomidory wzmacniają odporność i przyspieszają gojenie się ran dzięki zawartości witaminy C. W pomidorach znajdziemy takie witaminy jak te z grupy B (działają korzystnie na układ nerwowy), w tym witamina PP (wpływa na metabolizm cukru i cholesterolu we krwi), a także witamina K (ma właściwości przeciwkrzepliwe).

Przyrządzanie: Pomidory sparzyć. Gdy przestygną obrać ze skórki i pokroić w drobną kosteczkę. Pokrojone wrzucić do szklanki . Po chwili odlać z nich sok (zbyt duża ilość soku może rozmoczyć ciasto). Jabłk0 obrać ze skórki i pokroić w drobną kostkę.

W misce wymieszaj wszystkie suche składniki, następnie dorzuć do nich mokre składniki i dokładnie wymieszaj.

Ciasto przełóż do małej tortownicy (dół tortownicy wyłóż pergaminem). Ciasto pieczemy w temperaturze 190 st. C przez 25-30 minut.

Smacznego Marta Gierszewska

Nasze Szkraby 27

fot.: Paul Hakimata Š Depositphotos Inc.

Dieta mamy karmiącej Nareszcie nadszedł ten moment, Twój maluszek jest już na świecie. Karmisz piersią i zastanawiasz się jak powinien wyglądać Twój jadłospis. Co możesz jeść, a czego powinnaś unikać? Boisz się, że teraz nie będziesz mogła jeść nic poza chlebem z masłem. Nic bardziej mylnego.

fot.: © Irina Belousa/123RF

Powinnaś zadbać o to, aby dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych i mineralnych.

Racjonalne odżywianie wpłynie pozytywnie zarówno na zdrowie Twoje jak i Twojego dziecka.

Musisz zwiększyć ilość spożywanych kcal o 500 na dobę, w porównaniu do swojego zapotrzebowania sprzed ciąży. Jak obliczyć swoje zapotrzebowanie na energię przedstawiłam w poprzednim numerze „Naszych Szkrabów”.

Po ciąży, na pewno chciałabyś szybko powrócić do sylwetki, jaką miałaś przed. Spokojnie. Daj sobie trochę czasu. Nie powinnaś się teraz odchudzać. Odpowiednio zbilansowana dieta pozwoli Ci stopniowo zrzucić nadprogramowe kilogramy.

Pamiętaj, że nieodpowiednia dieta może doprowadzić do problemów z laktacją.

Nasze Szkraby 29

Dieta mamy karmiącej nie powinna odbiegać od diety w czasie ciąży, czyli najlepiej wzorować się na piramidzie zdrowego odżywiania.

Posiłki muszą być łatwostrawne, urozmaicone i pełnowartościowe, spożywane 5 razy dziennie. Wskazane techniki obróbki termicznej to gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie oraz duszenie.

W pierwszym okresie karmienia, należy unikać produktów ciężkostrawnych (warzywa kapustne i strączkowe, cebula, grzyby), wzdymając ych (kalafior, fasola, groch, bób, napoje gazowane), smażonych i alergizujących. Zdecydowanie lepsze od ostrych przypraw i dodatków takich jak ocet, ketchup, musztarda będą łagodne zioła. Cebula i czosnek mogą zmienić smak mleka i zniechęcić malca do jego picia.

dziecka. Reakcja alergiczna może wystąpić po kilku godzinach, ale też nawet po 2-3 dniach.

Nie poddawajmy się od razu, jeśli jakiś produkt nie „podszedł” naszemu dziecku spróbujmy za jakiś czas znowu. Kiedy widzimy, że maluszkowi nic nie jest, możemy zwiększać porcje danego produktu.

Bardzo ważnym elementem są płyny.

Spożywajmy od 2 do 3 l dziennie.

Przede wszystkim powinna to być woda mineralna, niskozmineralizowana, herbaty owocowe, świeżo wyciśnięte soki warzywno-owocowe. Unikajmy napojów gazowanych i dosładzanych soków. Słaba herbata i kawa w umiarkowanych ilościach nie zaszkodzi. Na początku warto jednak wybrać tą bezkofeinową. Kofeina wypłukuje z organizmu wapń i żelazo oraz pogarsza ich wchłanialność, dlatego nie popijajmy napojami z kofeiną (kawa, herbata, coca-cola) posiłZapomnij o przekąskach typu słodycze, ków bogatych w te pierwiastki. chipsy, paluszki, ciastka, fast foody.

Produkty te mogą spowodować u naszego po- Należy pamiętać o produktach bogatomka bóle brzuszka i kolki. Unikajmy rów- tych w białko, szczególnie to pełnonież wszelkiego rodzaju konserw i marynat. wartościowe pochodzące z mięsa, droProduktami, które mogą uczulać są: owoce biu, jaj i mleka. cytrusowe, truskawki, poziomki, pomidory, Zapotrzebowanie na białko w okresie laktacji seler, produkty zawierające kawzrasta do 110 g na dobę. ij litry Istotnym czynnikiem diety kao, orzechy, jaja, ryby, mleko krowie. Tak naprawdę reakmamy karmiącej są tłuszcze. wody dziennie cję alergiczną może wywołać Zwracajmy uwagę na ich jakość. wszystko, dlatego każdy nowy produkt należy Skupmy się na produktach zawierających wiewprowadzać stopniowo i obserwować reakcję lonienasycone niezbędne kwasy tłuszczowe,

P 2-3

30 Nasze Szkraby

czyli oleje roślinne, oliwa Jak widzisz dieta mamy z oliwek, ryby. Wpłyną karmiącej nie jest taka one pozytywnie na mózg straszna, a Twoje mleko i układ pokarmowy naszeto dla dziecka najlepszy go dziecka. pokarm. Jego skład jest Węglowodany, również optymalny i zmienia się stanowią ważny element wraz ze wzrostem Twojej jadłospisu mamy karmiąpociechy, dostosowując cej piersią. Ważne, aby się do jego potrzeb. Zawiepochodziły one z pieczyra mnóstwo przeciwciał, wa pełnoziarnistego, maktóre uodpornią Twoje karonu z grubego przedziecko. Dzieci karmiomiału oraz kasz takich jak ne piersią rzadziej mają np. gryczana lub jaglana. problemy z nadwagą, czy Unikajmy cukrów pochoalergią. Warto, więc zadzących ze słodyczy. dbać o prawidłowe odżyOczywiście bezwzględnie zakazany jest alko- wianie, które pozytywnie wpłynie na laktację. hol, ponieważ przenika on do mleka matki powodując u malucha objawy głodu alkoholowego, senność, wymioty, pocenie się, a na- tekst: mgr Justyna Mgłosiek, dietetyk, technik wet zaburzenia wzrostu. farmacji. Mama 6 miesięcznego Karola.

Produkty: • chleb razowy • jajko • szczypiorek • ser żółty • szynka drobiowa • rzodkiewka

poziom glukozy we krwi jest ustabilizowany.

Chleb razowy zawiera również sporą dawkę witamin z grupy B, które odpowiadają za właściwą pracę układu newowego oraz żelazo, magnez i potas. Nie każdy ciemny chleb musi być chlebem razowym. Barwiony chleb jest lżejszy i delikatniejszy niż razowiec.

Witaminy i składniki mineralne: Chleb razowy – Może to być chleb żytni lub pszenny. Zawiera mnóstwo błonnika, który pęcznieje , dając uczucie sytości na dłużej.

Ponadto poprawia perystaltykę jelit, dzięki czemu zmniejsza ryzyko zaparć. Dzięki zawartości węglowodanów złożonych, ten rodzaj pieczywa jest dłużej trawiony, przez co

Jajko – Zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze z wyjątkiem witaminy C. Dwa duże jajka pokrywają 100% dziennego zapotrzebowania na niezbędne organizmowi aminokwasy oraz na witaminę B12, której obecność niezbędna jest w procesach krwiotwórczych.

Witamina E działa odmładzająco i zapobiega powstawaniu wolnych rodników, zaś wi-

32 Nasze Szkraby

„Mamo znów kanapka…?”

Rożki rzodkiewkowo jajeczne tamina A pomaga skórze utrzymać gładkość i ładny wygląd. W lodówce możemy trzymać jaja maksymalnie 3 tygodnie, pamiętając, że mają zdolność pochłaniania obcych zapachów. Niska temperatura spowalnia proces starzenia jaj, ale go nie eliminuje. Ten proces nieco hamuje naturalna warstwa ochronna pokrywająca skorupkę. Dlatego nie należy myć jaj przed włożeniem ich do lodówki. Ale gdy chcemy je przyrządzić, najpierw trzeba je dokładnie umyć, a potem sparzyć wrzątkiem.

na również witaminę A i D. Co kupujesz. Ser, czy produkt seropodobny? Sprawdź skład sera, by dowiedzieć się co podajesz swojemu dziecku. Jeśli na etykiecie jest informacja, że zastosowano do produkcji tłuszcze roślinne, lecytynę sojową, skrobię pszenną, mleko w proszku to mamy do czynienia z produktem seropodobnym.

Szynka drobiowa – To źródło pełnowartościowego białka, zawierającego wszystkie niezbędne aminokwasy, czyli takie, których organizm sam nie wytwarza, są one potrzebne do budowy naszych tkanek. Żelazo zawarte w szynce poprawia kondycję fizyczną, wzmacnia odporność organizmu, zapobiega zmęczeniu i niedokrwistości. Najwięcej żelaza mają wędliny podrobowe i pasztety, znacznie mniej drobiowe.

Szczypiorek – Dokładnie umyty szczypiorek kroimy nożem ze stali nierdzewnej, bezpośrednio przed spożyciem. Szczypiorek pobudza apetyt, dodaje potrawom pikantnego smaku oraz aromatu. Szczypiorek słynie z ogromnych właściwości bakteriobójcze i wzmagające przemianę materii, zawiera m.in.: sód, potas, magnez, wapń, żelazo, fosfor, chlor, karoten, witaminy: B1, B2, C. Rzodkiewka – Rzodkiewki są polecane osobom cierpiącym na niedokrwistość. Z młoSer żółty – Jest dobrym źródłem białka dych rzodkiewek nie należy obrywać listków i wapnia wzmacniającego kości . Jednak wy- i łodyżek, są one bowiem źródłem wielu wisoka zawartość tłuszczu, a niestety często tamin i składników mineralnych. Najczęściej też soli sprawia, że nie powinien być jedzony jemy rzodkiewki na surowo na kanapkach w zbyt dużych ilościach. Dzieci niechętnie pi- lub jako dodatek do sałatek. Mało kto wie, że jące mleko mogą w ten sposób łatwo nadro- można je również gotować. bić niedobór wapnia w organizmie. Dzięki zawartości cynku wpływa na dobrą kondy- tekst i fot.: Kamila Ułasewicz-Szymczyk cję włosów i paznokci. Znaleźć w nim możNasze Szkraby 33

Wiadomo, że urodzenie bliźniąt to dodatkowe obowiązki. Nieoceniona okazuje się rola tatusia…. O ile na początku można sobie poradzić z samodzielnym karmieniem, przewijaniem, czy noszeniem, to obecność męża przy kąpieli dzieci była niezbędna. Pewnie można wykąpać dwójkę noworodków samemu, ale jeśli nie ma takiej potrzeby, to lepiej nie narażać dzieci na stres i płacz.

34 Nasze Szkraby

-

Blizniaki Nasze Szkraby 35

Jak logistycznie rozplanować kąpiel noworodków?? Jest to na pewno trudne nawet w przypadku jednego dziecka… a co dopiero dwójki. U nas z powodu braku miejsca w łazience, na początku kąpiel odbywała się w pokoju, gdzie dzieci spały. Mieliśmy jedną wanienkę, stojak oraz 2 przewijaki. Najczęściej ja brałam jedno dziecko i je nosiłam lub się z nim bawiłam, a mąż w tym czasie rozbierał pierwszego malucha.

Przed kąpielą zawsze masowaliśmy chłopców. No, więc mąż po rozebraniu malucha go masował, całował i przytulał, a ja bawiłam się z drugim maluchem. Gdy rozebrany brzdąc był gotowy, to kładłam na chwilę malucha do łóżeczka i szłam nalać wodę do wanienki ( na początku, jak nie mogłam dźwigać to przejmowałam rozebranego malca i mąż nalewał wodę). Po przyniesieniu wody przystępowałam do kąpieli maluszka, a mąż zabierał się za rozbieranie i masowanie drugiego. Po kąpieli brałam wykąpanego malca do ubierania i karmienia, a mąż kąpał drugiego i potem go ubierał i przynosił mi do piersi. Przy wanience warto postawić pojemnik z gorącą wodą, aby dolać jej trochę po kąpieli pierwszego dziecka – oczywiście przed włożeniem malca do

wanienki. Chłopcy od razu po jedzonku zasypiali i wystarczyło ich odłożyć do łóżeczek.

Przed kąpielą należy przygotować wszystkie przedmioty potrzebne w czasie kąpieli, jak również ubranie dla dzieci i łóżeczko, w którym będą potem spały. To ułatwi nam kąpiel i unikniemy płaczu maluchów. Pamiętajmy też, aby zawsze kąpać dzieci o tej samej porze. Dzieci, dzięki temu będą zasypiać o jednej godzinie, a rodzice będą mieli cały wieczór dla siebie.

Gdy dzieci były bardzo małe i nie mogłam liczyć na pomoc męża, to albo nie kąpałam chłopców tylko ich obmywałam wacikami, albo kąpałam ich tak samo jak z mężem, tylko oczywiście bez masowania, a podczas, gdy ja kapałam jednego chłopca, drugi leżał w łóżeczku obok i bawił się karuzelą. Po kąpieli malucha ubierałam go, odkładam do łóżeczka i brałam tego drugiego. Tu oczywiście zaczynał się płacz, bo przecież zawsze mamusia po kąpieli daje ciepłe mleczko.

Z drugim maluchem musiałam, więc uwijać się bardzo szybko. Wolałam jednak kąpać dzieci z mężem.

To znacznie ułatwia sprawę i nie powoduje niepotrzebnego zdenerwowania.

Kąpiel w pokoju odbywała się do momentu jak dzieci zaczęły stabilnie siedzieć. Wtedy kąpiel przenieśliśmy do wanny. Początkowo małą wanienkę włożyliśmy do dużej wanny. Chłopców sadzaliśmy naprzeciwko siebie. Oczywiście przy kąpieli musiały być 2 osoby, ponieważ zawsze, któryś mógł się wywrócić. Tak kąpiel wygląda mniej więcej od 7 -9 m-ca życia. Jak kąpałam chłopców sama, to wanienkę brałam do pokoju i kąpałam raz jednego raz drugiego, aby mieć ich na oku. Drugi w czasie kąpieli bawił się w łóżeczku i najczęściej bardzo się niecierpliwił….

Od ok 9 m-ca chłopcy zaczęli się kąpać w dużej wannie. Wtedy konieczne było zakupienie maty antypoślizgowej, ponieważ chłopcy już wstawali i raczkowali po całej wannie. W sumie nadal potrzebna była druga osoba przy kąpieli, bo chłopcom zdarzało się jeszcze poślizgnąć, czy przewrócić.

Szymek miał wtedy trudny etap z kąpielą, bo nagle zaczął się bać wanny. Próbowa-

do kąpieli. U nas pomogła dopiero całkowita rezygnacja z kąpieli na kilka dni… podmywałam mu pupę, myłam wacikami i tyle.

Najpierw robiłam to 2 dni w pokoju, potem 2 dni w łazience, potem w małej wanience i dopiero potem duża wanna. Nie wiem, czego się przestraszył, ale zapomniał i teraz obaj chłopcy uwielbiają kąpiel.

Jak chłopcy skończyli 14 m-cy mąż zaczął kąpać ich sam. Mam wtedy chwilę dla siebie…. Chłopcy sami biegną do łazienki, mąż ich rozbiera i kąpie. Trwa to ok 20 minut. Zabawom nie ma końca. Chłopcy chlapią, nurkują, pływają, bawią się kaczkami i innymi zabawkami. Potem idę pomóc mężowi wyjąć ich z wanny i położyć spać. Jak jestem sama, to piżamki biorę do łazienki i ubieram ich sama. Nie ma już z tym probleliśmy wielu metod żeby go przekonać do mu. Kąpiel to najwspanialszy moment dnia. kąpieli, ale niestety strasznie płakał. Proponuję nie zmuszać malucha w takiej sytuacji tekst i fot.: Gabriela Nowińska Nasze Szkraby 37

fot.: dedMazay © Depositphotos Inc.

Mówi się potocznie, że ciąża to nie choroba (nie wiem kto jako pierwszy użył tych słów, ale wydaje mi się, że mężczyzna) jednakże kobieta w ciąży powinna w ciągu 9 miesięcy jej trwania pozostawać pod szczególną ochroną by w żaden sposób nie narażać życia dziecka i swojego.

Niniejszy artykuł postanowiłam poświęcić pewnego rodzaju ochronie kobiet w ciąży w związku z wykonywaną przez nie pracą która to została ujęta w dziale VIII kodeksu pracy „Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem” albowiem dział ten zawiera pewne istotne kwestie które często są pomijane zarówno przez pracodawców jak i czasem przez same pracownice.

38 Nasze Szkraby

ochrona kobiet w ciąży przepisami prawa pracy

Często kobiety w ciąży tak bardzo koncen- szego opracowania czy też wyjaśniania, jedtrują się na tym jak i kiedy powiedzieć pra- nakże jedynym a zarazem zasadniczym pytacodawcy o ciąży, że w momencie gdy „spada” niem które nasuwa się w pierwszej kolejności z nich ciężar poinformowania pracodawcy po jego przeczytaniu jest Skąd mamy wieo stanie błogosławionym w którym się znaj- dzieć, że praca którą wykonujemy należy do dują nie zastanawiają się nad tym, że powin- kategorii szczególnie uciążliwych bądź szkony niejako dostosować warunki swojej pracy dliwych dla zdrowia? Odpowiedź na to pytaa także czas pracy do stanu w którym się aktu- nie ustawodawca zawarł również w przedmioalnie znajdują. Dlatego w tym artykule chcia- towym artykule odsyłając do rozporządzenia łabym poświęcić Rady Ministrów uwagę pracom Nie wolno zatrudniać kobiet przy zawierającego wyktóre są wzbro- pracach szczególnie uciążliwych kaz tychże prac nione dla kobiet lub szkodliwych dla zdrowia.

(Rozporządzenie w ciąży, a także za- Rada Ministrów określi, w drodze Rady Ministrów kazowi zatrudnia- rozporządzenia, wykaz tych prac. z 10.09.1996 roku nia kobiet w ciąży w sprawie wykaw godzinach nadliczbowych i w porze nocnej. zu prac szczególnie uciążliwych lub szkoW mojej ocenie zagadnienia te są na tyle istot- dliwych dla zdrowia kobiet). Nie będę w tej ne zarówno dla zdrowia matki jak i dziecka, że chwili przytaczała treści rozporządzenia ani ciągle należy o nich przypominać społeczeń- listy prac wzbronionych kobietom w ciąży stwu. O tym, że nie wolno zatrudniać kobiet ponieważ mija się to z celem, ale polecam dla przy pracach szczególnie uciążliwych bądź zainteresowanych i mających wątpliwości co szkodliwych dla zdrowia stanowi art. 176 KP. do swojej pracy kobiet aby zajrzały do treści tegoż rozporządzenia, nie jest ono napisane Tak sformułowany przepis będący krótkim w sposób zawiły i z pewnością jest czytelne. i zwięzłym w swej treści jest o tyle jasny dla (Na marginesie dodam iż wyszukanie go jest osoby czytającej, iż nie wymaga szczegółow- bardzo proste wystarczy że wpiszecie tytuł Nasze Szkraby 39

w wyszukiwarce i pojawi się). Wartym dodania jest fakt iż pracodawca może w wewnętrznym regulaminie zakładu pracy rozszerzyć ten wykaz ujęty w rozporządzeniu o którym pisałam wyżej i dodać również inne prace jakich jego zdaniem nie powinna wykonywać kobieta w ciąży.

ku godzin nadliczbowych sytuacja jest jasna o tyle w przypadku pracy w godzinach nocnych potencjalnej pracownicy mogą nasuwać się pytania co zrobić gdy znajdzie się ona w takiej sytuacji? Otóż rozwiązanie tego problemu można by rzec leży w gestii pracodawcy albowiem kodeks pracy w swoim art. 178 (indeks 1) nakłada na pracodawcę obowiązek zorganizowania czasu pracy pracownicy w ciąży w taki sposób aby mogła ona swoją pracę wykonywać poza porą nocną, jeśli zaś jest to niemożliwe pracodawca powinien przenieść pracownicę do innej pracy której wykonywanie nie odbywa się w porze nocnej, jeśli jednak i to nie jest możliwe pracodawca powinien zwolnic pracownice z obowiązku świadczenia pracy oczywiście tutaj jest analogicznie jak przy pracy szczególnie uciążliwej, czyli pracownica w ciąży gdy nie świadczy pracy ma prawo do wynagrodzenia.

Zakaz zatrudniania pracownicy w ciąży w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej jest zakazem bezwzględnym i nie może być przez pracodawcę w żaden sposób pominięty. Opisane przeze mnie po krótce tematy są moim zdaniem bardzo istotne, jednakże tak samo jak są istotne tak też często są pomijane, a kobiety bojąc się o swoją pozycję zawodową nie korzystają z przysługującej im ochrony, a czasem po prostu o niej nie wiedzą. Istnieją jeszcze inne uprawnienia, ograniczenia przewidziane dla kobiet w ciąży przez przepisy prawa pracy jednakże o tym będzie w następnym numerze.

Co gdy wykonujemy pracę szczególnie uciążliwą?

Zgodnie z kodeksem pracy, pracodawca zatrudniający kobietę w ciąży przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia ma obowiązek przenieść taką kobietę do innej pracy, a jeżeli jest to niemożliwe zwolnić ją na wskazany czas z obowiązku świadczenia pracy na jego rzecz. W tym miejscu dodam, iż w okresie zwolnienia z pracy na pewien czas pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia, a gdyby zmiana dotychczasowych warunków pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powodowała obniżenie wynagrodzenia pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy. Taka sytuacja przewidziana przez ustawodawcę jest o tyle komfortowa dla kobiety w ciąży iż po pierwsze nie musi ona martwic się o zdrowie dziecka i swoje a także nie musi obawiać się o ewentualne wynagrodzenie, a często tym samym o środki do życia. Kolejna sytuacja mająca na celu ochronę kobiet w ciąży przewidziana została w art. 178 par 1 KP stanowiącego że „Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie czasu pracy Aleksandra Gumna o którym mowa w art. 139”. O ile w przypad- Prawnik, mama 2,5 letniej Liwii

40 Nasze Szkraby

Galeria

42 Nasze Szkraby

Tort贸w

Nasze Szkraby 43

44 Nasze Szkraby

Kolekcja tort贸w

pochodzi z archiwum

Agaty P ecy ny Nasze Szkraby 45

Już czas…

fot.: Dazdraperma © Depositphotos Inc.

krótka relacja z porodu

46 Nasze Szkraby

Kiedy zobaczę swoje maleństwo?

Gdy zaczął się 38 tydzień i ciąża była już donoszona, pytanie to pojawiało się w mojej głowie, co kilka minut. Przed ostatnią wizytą u lekarza byłam podekscytowana, może już zaczęło się coś dziać? Jednak z gabinetu wyszłam nieusatysfakcjonowana, wszystko „zamknięte”.

Mijały dni, mieszkanie wysprzątane, okna umyte, kącik dla Maluszka przygotowany, cała wyprawka czeka, obiady dla męża pomrożone, a tu dalej nic.

13.09.2011 Na tydzień przed terminem zaczęły się telefony od rodziny i zna-

jomych i pytania, jak się czuje i czy przypadkiem już nie rodzę.

Mąż bardzo chciał, aby Karol urodził się 13-tego i choć wypadał to wtorek, w tym dniu doszukiwałam się oznak porodu, niestety jeszcze nic. 14-tego września urodzić nie chciałam, bo to urodziny szwagra – niech każdy ma swój dzień, pomyślałam. Karol mnie posłuchał. Na sobotę, kiedy był wyznaczony termin porodu zaplanowana była właśnie urodzinowa impreza szwagra, jednak czułam, że mnie na niej nie będzie. Miałam przeczucie, że w piątek powitamy naszego szkraba.

15.09.2011 Czwartek wieczór, siedziałam przed telewizorem i nagle w głowie

pojawiła się myśl - dlaczego ja tu tak siedzę, przecież jutro rodzę, trzeba się przygotować. Więc poszłam wziąć prysznic, umyć włosy, zrobiłam hennę na brwi. Wpadłam na pomysł, aby zjeść coś czekoladowego, bo przecież po porodzie przez dłuższy czas o czekoladzie mogę zapomnieć. Mimo, iż to nie było zbyt rozsądne pochłonęłam całą paczkę delicji. Położyłam się spać.

W nocy zaczęły się pobolewania, nie wiedziałam czy to już „to”, czy jeszcze nie. Wszyscy mówili mi, że będę wiedziała, że to już poród. Jak dla mnie, to on się jeszcze nie zaczynał, więc spałam dalej.

16.09.2011 Mąż wyszedł do pracy, ja leżałam w łóżku, czekałam na skurcze,

06:50

ale nic niestety się nie działo. Po niecałych dwóch godzinach zaczęły się delikatne pobolewania, zaczęłam mierzyć i okazało się, że są, co 5-6 min. Przeraziłam się trochę, ale dziwiło mnie to, że Nasze Szkraby 47

tak słabo boli. Dlatego stwierdziłam, że poleżę i poczekam. Długo nie czekałam, po 20 minutach musiałam szybko biec do toalety … odpadł czop, krew na papierze i wielkie przerażenie. Wykonałam telefon do lekarza, kazał przyjeżdżać do szpitala. Zadzwoniłam do Męża, mówię mu, że się zaczęło, żeby jak najszybciej przyszedł.

Nie chciał mi uwierzyć myślał, że sobie żartuję. Trochę trwało zanim go przekonałam, sprawdziłam torby i czekałam na Męża.

09:40

Skurcze, co 3 min, Męża dalej nie ma, czekałam cierpliwie, bo skurcze były do wytrzymania. Pomyślałam, że jak to ma tak wyglądać, to dam radę. Przecież nie ja pierwsza i nie ostatnia będę rodzić.

10:00

Mąż przyszedł do domu, zabraliśmy torby i pojechaliśmy do szpitala. W międzyczasie dałam znać koleżance, która pracuje w szpitalu, że zaraz będziemy. Wybiegła po nas na parking, spojrzała na mnie i ze zdziwieniem „Ty rodzisz?, Wyglądasz jakbyś na USG przyjechała”.

Weszłam na izbę przyjęć, mówię, że mam skurcze, że do porodu.

Lekarz skierował mnie do sali na ktg, nie było tam nikogo, więc grzecznie wyszłam do poczekalni. Mąż z koleżanką rozśmieszali mnie. Pamiętam, że śmiałam się w niebogłosy z przerwami na skurcz. Ludzie się na mnie patrzyli i uśmiechali. Nagle przyszła położna i zaprosiła na ktg, które wykazało skurcze do porodu.

Przeprowadzono ze mną wywiad i następnie skierowano na badanie do gabinetu. Badała mnie pielęgniarka, spojrzała na mnie robiąc wielkie oczy i krzyknęła do drugiej położnej „Patrz Krysia Ona ma 9 cm rozwarcia”, zbadała mnie ta druga „no rzeczywiście”.

Musiałam się szybko przebierać w gabinecie, nawet nie wychodząc do ubikacji. Pielęgniarki szeptały do siebie „patrz Ona nawet nie kwiczy przy takim rozwarciu”. Przebrana razem z Mężem i pielęgniarką kieruję się na porodówkę. Jadąc w windzie nagle usłyszałam automat „awaria dźwigu”, a ja z wielkim uśmiechem, „ale by było, gdybym zaczęła rodzić w windzie”, położna „niech Pani nawet takich rzeczy nie mówi”. Pomyślałam zażartować nie można, czy jak?

Przyszedł mój lekarz prowadzący i mówi, żebym się nie martwiła, szybko pójdzie przy takim rozwarciu. Byłam podekscytowana, że już za niedługo zobaczymy naszego synka. Dostaliśmy 1- osobową salę do porodów rodzinnych, była ok.

11:30

48 Nasze Szkraby

Skurcze co 3 min, podano mi oksytocynę, żeby skurcze były częst-

sze. Póki co, wszystko było do wytrzymania, Mąż bardzo mi pomagał oddychając razem ze mną, głaskając, podając mi wodę.

12:00

Punkt 12-ta odeszły mi wody, położna „no, to teraz maksymalnie godzinka i rodzimy”. Jejku, jaka ja byłam wtedy szczęśliwa, nawet podczas tych skurczy. Niestety radość długo nie trwała. Po tym jak odeszły mi wody zaczęły się bóle krzyżowe. Z każdym skurczem coraz bardziej się nasilały, już nie dawałam rady oddychać, wyłam na całą porodówkę, słyszał mnie chyba cały oddział.

12:45

Bada mnie położna - nic się nie ruszyło, dalej to samo - Mały wysoko, nadal 9 cm rozwarcia, więc dalej męczę się z bólami, nie miałam skurczy partych niestety, cały czas krzyżowe, myślałam, że mi kręgosłup pęknie. W bólach pomagał mi krzyk, było mi wstyd, że tak krzyczę.

13:15

Przyszedł mój lekarz, badanie, dalej nic, dalej tak samo, Położna stwierdziła, że jak tak dalej pójdzie to skończy się cięciem, lekarz podjął decyzję, że poczekamy jeszcze 30 min, że dam radę. Za 30 minut powtórka - badanie, tym razem bada mnie położna, mój lekarz i jeszcze jeden lekarz, który miał mnie „przejąć”, dalej to samo, nic się nie ruszyło....

Zapytałam o coś p/bólowego, jednak przy takim rozwarciu nie miałam na to szans. W głowie pojawiła się myśl o cesarskim cięciu.

Nie wiem czemu, już chyba przez ten ból, bo tak bardzo chciałam urodzić siłami natury. Mąż cały czas mnie wspierał, mówił, że dam radę, że jestem silna, lecz po tym jak go ugryzłam widziałam, że jest przerażony, chciał mi pomóc, a biedak nie miał jak.

Dalej wyłam z bólu, na plecach nie dawałam już rady, na boku chyba było jeszcze gorzej ... o 14 -tej lekarze z położną wychodzą, za 15 min wraca położna, mówi, że lekarze jeszcze czekają z decyzją, ale Ona wie, że będzie cesarka, dlatego pobierze mi krew do badania. Miałam wrażenie, ze tracę przytomność.

14:45

Przyszła położna z lekarzem - już innym, mówią, że będzie cięcie, czekamy na anestezjologa, przyszedł dopiero o 15-tej. Te 15 min to była dla mnie wieczność, bóle krzyżowe były okropne.

W międzyczasie mnie już rozebrali, przenieśli na inne łóżko i położna założyła mi cewnik. Nareszcie przyszedł anestezjolog, zadawał mnóstwo pytań, jeszcze podczas skurczów wyduszałam z siebie odpowiedzi, cała się trzęsąc. Zawieźli mnie na salę, Mąż niestety został za drzwiami.

Nasze Szkraby 49

Przenieśli mnie na stół, lekarz kazał usiąść i wygiąć plecy, co było dla mnie wielkim wyczynem. Po mału zaczyna się skurcz, krzyczałam, żeby się pospieszył ze znieczuleniem, bo nie dam rady być nieruchomo. Na szczęście się udało i czułam jak pomału drętwieją mi nogi, brzuch i już nic nie czuję, ból ustąpił, jejku, jaka ulga.

Zaczęło się, na sali panowała cisza..... aż do…

15:30 16.09.2011

Kiedy usłyszałam najpiękniejszy płacz na świecie, łzy zaczęły mi płynąć po policzku ze szczęścia, ale i ze złości, że nie dałam rady urodzić sama.

Maluszka położne zabrały do badania, a mnie zszywali i wtedy już na sali pełen luz, lekarze opowiadali mi kawały. W oddali słyszałam 3600g i 55 cm... Karolek płacze cały czas.

Karolek - 55 cm, 3600 g.

W pewnym momencie anestezjolog zapytał się, czy uprawiam jakiś sport. Odpowiedziałam mu, że nie, chyba, że zakupy można nazwać sportem”, wszyscy zaczęli się śmiać. Lekarz zadał to pytanie, ze względu na moje niskie ciśnienie, ale wszystko było w porządku, bo takie mam zawsze.

Przynieśli mi Synka i przyłożyli do buzi – pamiętam to cudowne uczucie tej delikatnej skórki na mojej twarzy.

Wszystko skończone, więc zostałam przewieziona na salę i za chwilę Malutki był już przy mojej piersi..... nie zapomnę tego dnia do końca życia, choć muszę przyznać, że tych bóli już nie pamiętam......

Justyna Mgłosiek – mama Karola

Dziekujemy , za relacje, z waszych . niesamowitych chwil.

Podziel się z nami swoimi przeżyciami z porodówki. Spisz swoje odczucia, opisz jak przebiegał twój poród. Będzie to świetna pamiątka dla Ciebie i Twojej pociechy za dobrych parę lat. Jeśli chcesz do opisu możesz dołączyć wasze wspólne zdjęcie, lub zdjęcie waszej małej pociechy.

Swoje relacje przesyłajcie na adres redakcja@nasze-szkraby.pl 50 Nasze Szkraby

M

aluch najlepiej dostrzega to, co znajdu- świat i zapewnić mu kontakt z przedmiotaje się w odległości 20-30 centymetrów mi ,które zostały zaprojektowane specjalnie od jego twarzy. Świat, który widzi kilkutygo- z myślą o nim. dniowe dziecko, przypomina obraz oglądany Na podstawie badań wywodzących się z psyprzez zamarzniętą szybę. Dość dobrze widzi chologii rozwoju małego dziecka powstała kontrastowe zestawienia: czerń i biel, pod wa- seria trzech książeczek „Oczami maluszrunkiem, że wzory są duże. Dlaka”, której pomysłodawcą jest tego też w pierwszym okresie żyMagdalena Ladzińska, mama Czy wiesz, że ... cia dla dziecka najatrakcyjniejsze rocznej Mai. Każda z książek tygodnio- jest zestawem czarno-białych, są ilustracje w kontrastujących u barwach, najlepiej czarno-białe. wego dziecka specjalnie dobranych ilustracji Uwagę noworodka przyciągają ostrość wi- przedstawiających przedmioty proste kształty i silnie skontrastoz najbliższego otoczenia maluszdzenia jest 30 wane powierzchnie. Badania wyka. Książeczki pozwalają nawiągorsza zać bliską więź między rodzicakazują, że najpierw patrzy on na razy miejsca styku kolorów, np. białe- niż u dorosłe- mi a dzieckiem. Stwarzają okazję go i czarnego, a dopiero później i poddają tematy do snucia opogo człowieka? przesuwa wzrok po kształtach. wieści o otaczającym dziecko W drugim kwartale życia wzrok świecie. Dzięki tym książeczkom dziecka wyostrza się. Świat widziany jest już rodzic wprowadza malucha w świat książek bez efektu rozmywania się, jednak dziecko od pierwszych miesięcy życia. nadal nie widzi faktury przedmiotów.

Pierwsze pół roku życia jest bardzo ważne Więcej informacji o książeczkach znajdziesz w rozwoju dziecka, dlatego trzeba zadbać na stronie www.OczamiMaluszka.pl, na któo dostarczenie mu odpowiednich bodźców rej możesz kupić całą serię z darmową dowzrokowych. Książeczki dla małych dzieci stawą do domu. Książeczki „Oczami maluszdostępne na rynku nie są dostosowane do ka” dostępne są także w sklepach sieci Empik, wzroku niemowląt. Za dużo jest w nich kolo- Merlin.pl i innych dobrych księgarniach oraz rów, zbyt wiele szczegółów. Dbając o ogólny w sklepach z artykułami dla niemowląt na rozwój niemowląt najmłodszych dzieci nale- terenie całego kraju. ży pamiętać o tym, w jaki sposób widzi ono Nasze Szkraby 51

.

Nawyki zywieniowe u dzieci 52 Nasze Szkraby

fot.: Wojciech Stecko

Preferencje smakowe naszych dzieci kształtują się w bardzo wczesnym dzieciństwie.

Ważne jest więc wpajanie dziecku prawidłowych nawyków żywieniowych, jak tylko pojawi się ono na świecie.

Nie bez znaczenia jest okres karmienia niemowlęcia piersią. Jeśli decydujecie się na ten rodzaj karmienia, spokój, opanowanie i Wasza pełnowartościowa dieta zapewni dziecku odżywczy pokarm, ale też pozwoli uniknąć przykrych kolek i problemów z brzuszkiem, przez co posiłki będą sprawiały dziecku

Każdy rodzic wie, że aby jego dziecko było zdrowe, trzeba zadbać o jego prawidłową dietę, bogatą w warzywa i owoce, pełną witamin i soli mineralnych. Ale to nie wystarczy. Ważne jest też wypracowanie odpowiednich nawyków żywieniowych naszych dzieci, to z pewnością zaprocentuje w przyszłości. przyjemność.

Rola rodziców w kształtowaniu właściwych nawyków żywieniowych dzieci jest ogromna, dlatego po odstawieniu maluszka od piersi nadal dbaj o swoją dietę. Dzieci są świetnymi obserwatorami i warto im dawać dobry przykład. Od ok. 6 miesiąca życia można rozszerzać dietę dziecka. Nawet jeśli przestrzegasz tabel żywieniowych i dbasz o to, by Twoje dziecko jadło wszystko to, co zalecają specjaliści, w pewnym momencie możesz zetknąć się z buntem Twojego dwuNasze Szkraby 53

fot.: Karolina Kobus

trzylatka, który nie zechce zjeść tego, co ma na talerzu.

Jakie więc błędy popełniają rodzice w żywieniu dzieci? Wbrew pozorom nie są to błędy związane ze złą dietą, ponieważ świadomość rodziców w tej kwestii jest coraz większa.

Błędy te koncentrują się raczej w sferze emocjonalno-psychicznej związanej z jedzeniem.

Na szczęście, złe nawyki żywieniowe możemy zmienić w każdym wieku. Jednakże cierpliwość, konsekwencja, dużo ciepła i miłości oraz czas, będą nam do tego niezbędne. Jeśli jednak mimo wszelkich starań rodziców zostało popełnionych kilka błędów żywieniowych, warto przystąpić do działania i zacząć wprowadzać pożyteczne zmiany. Pamiętajmy jednak, że zmiana żywieniowych nawyków nie nastąpi z dnia na dzień. Będzie to wymagało od nas konsekwencji, cierpliwości i zrozumienia. Spokój i opanowanie na pewno się opłacą.

Jak kształtować prawidłowe nawyki od pierwszych dni życia • •

•

•

picia są kubki Lovi 360st. Nie kolidują z karmieniem piersią, gdyż by z kubeczka Staraj się karmić piersią przez pierwsze się napić, dziecko musi ssać (tak jak ssie pół roku życia dziecka (jeśli to możliwe pierś) z tą różnicą że tu nie ma ustnika, wydłuż ten czas do roku). tylko dziecko układa usta tak jakby piło Jeśli karmisz dziecko mieszanką przez ze szklanki) pierwsze pół roku, wybierz dla niego • Na pierwsze urodzinki możesz dziecku odpowiednią butelkę i smoczek. Butelpodarować zwykły kubeczek z uszkami, ką możesz też podawać dziecku wodę, ale bez dzióbka. Najlepsze są te plastijednak soczki lub herbatki podawaj kowe, ponieważ są lekkie i nie można niemowlakowi łyżeczką, zacznij od 1-2 ich stłuc. Nigdy nie pozwalaj na picie na łyżeczek dziennie. Warto, by dziecko od leżąco, czy chodzenie dziecka podczas razu przyzwyczaiło się do picia soków nie picia, grozi to zakrztuszeniem. Pamiętaj, z butelki. że właściwe postępowanie z dzieckiem Od około siódmego miesiąca postaraj się podczas karmienia, stopniowe wprowaprzyzwyczajać dziecko do kubeczka. Najdzanie coraz to nowych i trudniejszych lepsze do nauki samodzielnego picia są dla malucha umiejętności picia z łyżeczkubki niekapki z miękkim ustnikiem, po ki, a później jedzenia z niej, jak również miesiącu jak zobaczysz, że maluch świetpicia z kubeczka wpływa na nabywanie nie sobie z nim radzi podaj mu kubek prawidłowych nawyków żywieniowych z twardym ustnikiem • Nigdy nie podawaj dziecku zupki, czy Innym sposobem nauki samodzielnego

54 Nasze Szkraby

fot.: Oskar Szymczyk

kaszki butelką (może to powodować wady zgryzu i próchnicę). Półroczny maluch powinien już jeść łyżeczką. Jeśli jednak Twój maluch jest przyzwyczajony do jedzenia kaszki z butelki wprowadzaj zmiany stopniowo, najpierw w ciągu dnia nie podawaj mu butelki, a po kilku dniach, zdecyduj się na kolejny krok – wieczorną kaszkę podaj w kolorowej miseczce i nakarm malucha łyżeczką.

• Przygotuj dla dziecka specjalne miejsce przy stole (wysokie krzesełko) bez włączonego telewizora, niech maluch ma swoje naczynia i sztućce, najlepiej plastikową łyżeczkę – niech próbuje trafić nią do buzi (nie zrażaj się niepowodzeniami, trening czyni mistrza – nawet jeśli kosztuje Cię to zeskrobywanie posiłku z podłogi).

• Zawsze myjcie ręce przed, a zęby po jedzeniu (wg najnowszych badań, nie

bezpośrednio po jedzeniu, a jakieś 15-20 minut po posiłku, ponieważ niektóre pokarmy osadzają się na zębach – np. kwasy owocowe, co w połączeniu ze szczotkowaniem może niszczyć szkliwo), to nauczy dziecko dbania o higienę.

• Zadbaj, by przynajmniej jeden posiłek w ciągu dnia zjeść wspólnie całą rodziną, podkreślaj ważną rolę posiłków w relacjach międzyludzkich. Posiłek powinien być przyjemnością i powinna panować przyjazna atmosfera. Dziecko ma okazję wówczas obserwować jak dorośli ze smakiem jedzą stałe pokarmy.

• Pragnienie dziecka zaspokajaj wodą, pamiętaj jednak o tym, że niemowlęta i małe dzieci nie powinny pić wody mineralnej, nawet tej niegazowanej, która nie posiada atestu Instytutu Matki i Dziecka. „Zwykłe” wody mineralne zawierają zbyt dużo soli mineralnych, które obciążają Nasze Szkraby 55

• układ moczowy małych dzieci. dziecku mniejszą porcję, którą zje z ape• Pamiętajcie o regularnych porach posiłtytem i jak będzie dalej głodne to poprosi ków. Dzieci trzy-czteroletnie powinny o dokładkę, niż przerazić dziecko obfitozjadać 4-5 małych posiłków w odstępach ścią na talerzu. Zamiast jednego wielkie3-4 godzinnych. Trzy główne: śniadanie, go kotleta, (którego potem rozgniatasz) obiad i kolację oraz dwa dodatkowe: druprzygotuj pulpeciki na jeden kęs (wielgie śniadanie i podwieczorek. Zbyt długie kości orzecha laskowego). Nie traktujmy przerwy zwiększają apetyt malucha na naszych dzieci jak dorosłych, pamiętajmy, łakocie. że ich brzuszki są bardzo małe.

• Nie zmuszaj malucha do siedzenia przy • Zadbaj o atmosferę – zmęczenie i frustrastole dopóki nie zje wszystkiego. Uszanuj cję schowaj do kieszeni, ciesz się czasem to, że się najadł i nie ma już na nic ochoty, spędzonym z rodziną, a Twój maluch na nawet jeśli ty uważasz, że powinien zjeść pewno to wyczuje i doceni. więcej. Dziecko przy posiłku powinno • Nie zmuszaj do jedzenia potraw, na wispędzić maksymalnie pół godziny, po tym dok których sama się krzywisz tylko dlaczasie poinformuj go grzecznie, że czas tego, że są zdrowe, daj dziecku przykład, posiłku już minął i że sprzątamy talerze. pokaż, że warto jeść wszystko, a maluch Jeśli jednak maluch ładnie je, ale zabiera pójdzie w Twoje ślady. mu to troszkę więcej czasu, to nie popę• Sam, sam – jedzenie rączkami to świetdzaj go, pozwól mu spokojnie zjeść. na zabawa mimo, że dla nas oznacza to • Nie przesadzaj z porcjami. Lepiej dać więcej sprzątania i że takie jedzenie trwa

56 Nasze Szkraby

dłużej, niż gdybyśmy same nakarmiły zaków między posiłkami, zaproponuj mu malca, ale pozwólmy naszym dzieciom na przepyszny owoc, to mu nie zaszkodzi. samodzielność.

• Owoce i warzywa zawsze w domu – na• Posiłki bez telewizora – bajki odciągają ucz dziecko, że warzywa i owoce są uwagę malucha od tego co istotne w dazawsze w Waszym domu i kiedy tylko nej chwili, czyli od jedzenia, a to na nim macie na nie ochotę można je schrupać. trzeba się skupić.

Dobrym pomysłem jest też łączenie po• Posiłki bez zabawek – owszem zabawkrojonych lub zmiksowanych owoców ki zainteresują malca, który bezwiednie z produktami mlecznymi (jogurt, maotworzy buzię jak go o to poprosimy, ślanka, kefir) mają mniej cukru niż gotoprzez co więcej zje, ale w ten sposób sami we produkty. wychowujemy sobie niejadka. Dziecko • Specjały szefa kuchni – zabawa tego typu musi się skoncentrować na jedzeniu, nie zachęca dzieci do tworzenia własnych na zabawce. Dzięki temu, nie będzie przekompozycji kanapkowych, które z apejedzone, bo koncentrując się na jedzeniu, tytem potem zjedzą. Wspólne gotowanie a nie na bajce, samo zdecyduje kiedy się wzbudza ciekawość, dzieci nabierają apenajadło. tytu na kolorowe plasterki warzyw, pach• Bez podjadania – trzymaj się ustalonych nącą szynkę, której wcześniej nawet by pór posiłków, nie dawaj żadnych dodatnie tknęły. Pozwalajmy dzieciom mieszać, kowych pokarmów, które zmniejszą chęć posypywać, wąchać, lizać itd. Itd. malca na podstawowe posiłki. Żadnych • Pamiętaj o: rybach, produktach mleczkanapeczek, chrupek, batoników, czy linych, produktach zbożowych pełnoziar

Czego nie podawać od 1 do 2 roku zycia:

dziecku

1. Surowych: jajek, mięsa, ryb oraz owoców morza. Mogą być źródłem groźnych dla zdrowia bakterii (np.: Salmonella).

2. Jedzenia przetworzonego. Czytajcie etykiety, produkty, w których składzie spotkacie konserwanty, barwniki, regulatory kwasowości, środki przeciw zbrylające, spulchniające, zagęstniki, stabilizatory, polepszacze smaku odłóżcie z powrotem na półkę i poszukajcie zdrowszej alternatywy.

3. Serów pleśniowych (zarówno tych z porostem pleśniowym, jak i przerostem pleśni oraz niepasteryzowanego nabiału (smakowe serki homogenizowane, jogurty, nawet te w kolorowych małych kubeczkach są przeznaczone dla przedszkolaków, nie dla dzieci w wieku do 2 lat. Wyjątek stanowią produkty, które mają na opakowaniu informację w widocznym miejscu, że są przeznaczone dla niemowląt).

Mogą one spowodować zakażenie bakterią listeria, na którą małe dzieci, ze względu na niedojrzały układ pokarmowy, są bardziej wrażliwe.

4. Przekąsek słonych i słodkich. Cukier zwiększa ryzyko powstawania próchnicy i otyłości (dodatkowo biały cukier jest bardzo niezdrowy, w przeciwieństwie do trzcinowego). Sól obciąża nerki i zmniejsza przyswajalność wapnia.

W przyszłości jej nadmiar może doprowadzić do nadciśnienia tętniczego i chorób serca.

5. Potraw tłustych i ciężko strawnych. Nie podawaj dziecku potraw smażonych w głębokim tłuszczu, zawiesistych sosów i rozdrobnionych wędlin (mielonek). Lepiej podawać maluchowi domowy pasztet lub upieczony kawałek schabu.

6. Napoi gazowanych i zawierających kofeinę.

Oprócz dużej ilości cukru zawierają całe mnóstwo sztucznych dodatków. Kofeina zawiera fosforany, które wypłukują wapń, a dwutlenek węgla może być przyczyną wzdęć, czy bólów brzuszka.

58 Nasze Szkraby

• nistych, razowych (obfitują one w błonnik), kaszach (gryczanej, jęczmiennej, jaglanej) można z nich tworzyć apetycznie wyglądające wieżyczki polane pysznym masełkiem lub oliwą z oliwek. Jeżeli Twoje dziecko źle reaguje na gluten, wykorzystuj do przygotowywania posiłków kasze naturalnie bezglutenowe: jaglaną, kukurydzianą i gryczaną. Raczej unikaj białego pieczywa.

• Słodycze jak najpóźniej – im później wprowadzisz do diety dziecka słodycze, tym większą ochotę będzie ono miało na skosztowanie produktów kwaśnych i pikantnych. Nie jest też konieczne dosładzanie kaszek, czy mieszanie ich z sokiem lub przetartymi owocami.

Jeśli to tylko możliwe podawanie słodyczy dziecku najlepiej rozpocząć po ukończeniu przez maluszka pierwszego roku życia.

• Jak najmniej soli - chcąc nauczyć dziecko zdrowych nawyków żywieniowych unikajmy doprawiania potraw solą. Sól jest wyjątkowo szkodliwa dla małego dziecka, gdyż odkłada się w jeszcze nie przystosowanych do niej nerkach. Zamiast soli, warto przyprawić zupki i mięsko pysznymi, świeżymi ziołami. Sól można zastąpić selerem, który nada zupie lekko słonawy posmak. Nie dawaj dziecku też solonych przekąsek (paluszki chrupki, chipsy).

tekst: mgr inż. Katarzyna Repich-Stecko Technolog żywności i żywienia człowieka

fot.: Artisticco © Depositphotos Inc.

Jak kochamy nasze dzieci? Czy można, czy trzeba je kochać bezwarunkowo?

Pamiętam, że moje pierwsze uczucia macierzyńskie objawiły się u mnie jak miałam 15-16 lat. Powiecie, niemożliwe! Możliwe, należę do tej nielicznej grupy kobiet, u których bardzo szybko wykształcony został instynkt macierzyński. Miało to miejsce, gdy któregoś roku moja Ciocia, poprosiła moją Mamę o opiekę nad jej ok. 2-3 letnią córeczką - na okres 1 miesiąca. Mama zgodziła się pod warunkiem, że jej w tym pomogę. Wtedy pokochałam dzieci i zaczęłam marzyć o swoich.

Moja miłość do moich własnych dzieci, czasami aż „bolała” - gdy na nie patrzyłam, przytulałam, często czułam

60 Nasze Szkraby

przyjemny ucisk w okolicach serca.

Lecz mimo tej bezgranicznej miłości, mam wrażenie, że kochałam i kocham je mądrze, no, może z małymi wyjątkami :) Często patrząc na młodych rodziców widzę, jak, co jest obecnie dosyć modne, wychowują swoje dzieci bezstresowo, spełniają wszystkie ich zachcianki i oczekiwania, wyręczają je we wszystkich podstawowych czynnościach, ustępują, nie chcąc narażać się na niewłaściwe zachowanie dziecka.

Co to znaczy kochać dziecko bezwarunkowo?

To znaczy kochać je całym sercem, aż do bólu, akceptować takim jakie jest - oddzielając od tego jego zachowa-

Świat dziecka widziany oczami Babci

nia. To trudne ale możliwe i konieczne aby umieć oddzielić ocenę tego co robi dziecko, od oceny jego jako osoby.

Kiedy Matka zaczyna kochać własne dziecko? – z tym pewnie bywa różnie, ale zakładam, że w większości przypadków jest tak, jak było u mnie i u mojej Córki – już we własnym łonie.

Jakże często rozmawiamy wtedy z maleństwem. Mówimy cicho, spokojnie, głosem pełnym miłości i zrozumienia, nawet wtedy, gdy „zasunie” nam porządnego kuksańca. Gładzimy wtedy brzuch i spokojnie prosimy, by się uspokoiło, bo Mamusię to boli.

A jak bywa, gdy już się urodzi i zamanifestuje własne „JA”? Jakże często słyszę: „Jesteś niegrzeczny!, nie kocham Cię!”, „Zobacz co zrobiłeś, Mamusia nie lubi

Ciebie!”, „Odejdź stąd, nie chcę rozmawiać z Tobą, jesteś łobuzem!”

Gdy moja Córka była w ciąży, pamiętam, że już wtedy postanowiłam upewnić się, że na pewno wie co to znaczy kochać, i jak należy tę miłość okazywać. Pewnie nieraz wydawało się jej to trochę na wyrost, a może nie – nigdy nie rozmawiałyśmy o tym. Starałam się przekazać jej, moje własne pojęcie miłości – bo po latach okazało się, że zostało ono docenione, a teraz widzę, że będąc Matką, stara się korzystać z tych wskazówek.

Pamiętam jej strasznie zdziwioną minę, gdy któregoś dnia, jeszcze przed narodzinami mojej Wnuczki, oznajmiłam, że będę „wredną” Babcią. „Co masz na myśli Mamo?” zapytała wtedy niepew Nasze Szkraby 61

nie. Na co odpowiedziałam, że swoją mu przez lata i wpływają na to, w jaki Wnuczkę – wtedy już wiedziałam, że to sposób dziecko postrzega siebie i swobędzie dziewczynka – będę kochała jak je możliwości. Dlatego tak ważne jest własne dzieci. „To znaczy?” - dopyty- kochać bezwarunkowo – oddzielając wała niepewnie Córka. „Będę kochać ocenę jego zachowania. tak jak Was (moje dzieci)” odpowie- Pamiętam, jak kilka miesięcy temu, działam, więcej nie pytała. moja Wnuczka została u mnie praA co to dla mnie i moich dzieci zna- wie na cały dzień. W pewnym moczyło? to znaczyło: przytulać, całować, mencie zaobserwowałam, że zaczęła słuchać, bawić się, wybasię dziwnie, nietypowo Będąc Mamą czać, rozumieć, być konzachowywać. Kuliła się sekwentnym, wymagać, od 28 lat, ni- i chowała w kąt, jak spłowspierać, akceptować, poszony szczeniak. Bardzo gdy nie powiemagać, nie wyręczać, szamnie to zaniepokoiło. nować, mieć cierpliwość, działam do Choć domyślałam się co „umieć tupnąć nogą”. mogło być tego przyczyWychowując własne dzie- dziecka „nie ną, po powrocie rodzici popełniłam jak każda kocham Cie- ców, postanowiłam ich Matka mnóstwo błędów, o to zapytać. Okazało się, bie” ale na tych błędach staraże tak jak przypuszczałam się uczyć. To doświadczenie próbu- łam, w chwilach słabości podnosili na ję również wykorzystać w kontaktach nią głos, w jej obecności sprzeczali się z moją Wnuczką. Nie muszę mówić, że oraz zamiast ocenić jej zachowanie, kocham ją nad życie i z wzajemnością – oceniali ją. U wrażliwego dziecka, co choć Ona jeszcze nie wie co to znaczy, ja piszę, u każdego dziecka kończy się wszak ma dopiero szesnaście miesięcy, to zapadaniem w sobie, spadkiem poale wiem to na pewno, uwielbia ze mną czucia własnej wartości, niepewnością, przebywać. I to nie tylko dla tego, że nienaturalnym wyciszeniem, czy też poświęcam jej dużo czasu nieoczekiwaną agresją.

Byłam smuti uwagi, jestem przekonaUwierzcie, nawet u tak na, że również dla tego, na, zła, nawet małego dziecka. że u mnie wie co może, Będąc Mamą od 28 lat, wściekła z poa czego nie. I to większonigdy nie powiedziałam ści przypadków nie ma wodu ich za- do dziecka „nie kocham „zmiłuj się”.

Ciebie”, bo przede wszystchowania, czy Małe dziecko jest jak czykim byłoby to niezgodne sta kartka papieru, możeczynów, ale z prawdą, a poza tym, co my na niej namalować co mogłoby mi dać prawo zawsze je kotylko chcemy, jest jak czy do takiego stwierdzenia? płyta CD, w jego pamięNiezależnie od tego co chałam. ci, tak jak na płycie, zapizrobiły moje dzieci, ja zasze się wszystko, co do niego mówimy, wsze je kochałam i nadal kocham. Bya zwłaszcza to, co bywa powtarzane łam smutna, zła, nawet wściekła z poi utrwalane. Zdania, opinie, oceny wy- wodu ich zachowania, czy czynów, ale powiadane przez rodziców towarzyszą zawsze je kochałam. I nie wystarczy to

62 Nasze Szkraby

czuć, trzeba to pokazać. ka jaką słyszałam to: „co Ty wypraMoja Wnuczka od dłuższego czasu wiasz, zwariowałaś?, to boli” , „ała, to pije samodzielnie z własnego, koloro- bolało, odejdź, nie kocham Cię”, „jesteś wego, niemal dorosłego, kubeczka. Co niegrzeczna, gryziesz” się z tym wiąże?, to, że systematycznie Kochana Mamo, drogi Tato, pamiętaj, oblewa się, lub wylewa wodę na pod- że Twoje dziecko nie jest tym, co robi, łogę. Robi to z powodu nieudolno- dostrzegaj błędy popełniane przez ści (ma dopiero półtora roku), czy też Twoje dziecko, pomagaj w ich nazwaeksperymentuje, żeby zobaczyć jak niu i zrozumieniu i mocno je kochaj. to się skończy. Mimo powtarzalności Kochać dziecko, to również umieć wyzdarzenia, jeszcze ani razu nie zdener- rażać własne uczucia. Rodzice, a także wowałam się na Wnuczkę, czy nie daj Dziadkowie przez całe życie są wzoBoże powiedziałam, że jest niegrzecz- rem dla dzieci, w tym również w umiena. Za każdym razem powtarzam jej, jętności wyrażania uczuć. że należy trzymać kubeczek prosto, bo Nie wstydźmy się wyrażać własnych w przeciwnym razie woda wyleje się uczuć zarówno słowem i czynem, gei zamoczy ubranko. Na co moja Wnucz- stem i mimiką twarzy. Dotykajmy, ka mówi: „drrr”, co oznacza, że mam przytulajmy, głaskajmy, tego nie zastąwyjąć suszarkę i wysuszyć jej ubranko. pimy dziecku niczym.

No cóż suszymy, Ona sieCzęsto narażam się na Rodzice, a takdzi na kanapie pod kocydziwne spojrzenia innych kiem, co dla żywiołowego że Dziadkowie ludzi będących świadkami dziecka jest dostateczną mojego zachowania w stoprzez całe karą, a ja suszę ubranko sunku do mojej Wnuczki, i wierzę, że następnym ra- życie są wzo- takich jak głośny zachwyt zem bardziej się postara. połączony z gestykularem dla dzieci, Któregoś dnia, niespocją, czy np. wspieranie jej dziewanie w trakcie przy- w tym również w trudzie przemierzetulania moja Wnusia nia kolejnych kroków w umiejętnozaczęła mnie szczypać poprzez głośne tupanie i filuternie zaglądać mi ści wyrażania i akademię dziwnych krow oczy, jak ja zareaguję. ków. Ja się tego nie wstyuczuć.

Ponieważ zostałam zaskodzę, moja Córka również czona jej zachowaniem, po kolejnym nie, i w przyszłości moja Wnuczka też szczypnięciu, wzięłam głęboki od- nie będzie. Dla nas jest to naturalne. dech, by zdystansować się do sytuacji Bo najważniejsze jest kochać. i smutnym głosem powiedziałam: „Ko- Bezwarunkowo kochane dziecko to chanie, to Babcię bolało, nie rób tego w przyszłości człowiek, który potrafi więcej, bo będę miała siniaki”, Wnusia osiągnąć w życiu wewnętrzny spokój, spojrzała na mnie, na moją rękę i przy- potrafi obdarzyć szacunkiem własną tuliła się do mnie. Tego dnia już mnie osobę, potrafi znaleźć miłość w świenie uszczypnęła. Dlaczego doradzam cie. Dlatego kochajmy mądrze nasze w takiej sytuacji głęboki oddech?, dzieci, za to kim są. dlatego, że w większości przypadków pierwszą reakcją na zachowanie dziec- Babcia Nasze Szkraby 63

64 Nasze Szkraby

fot.: Oskar Szymczyk

Szkraby u Logopedy LogopedIA Seplenienie Seplenienie (inaczej sygmatyzm) to najczęściej występująca wada wymowy u dzieci oraz dorosłych. Najogólniej mówiąc sygmatyzm polega na nieprawidłowej artykulacji spółgłosek dentalizowanych, (czyli szeregu głosek ciszących, syczących i szumiących) tj. s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź. Zaburzeniu może ulec artykulacja jednej, kilku lub kilkunastu głosek.

Seplenienie powstaje najczęściej w okresie kształtowania się mowy dziecka.

Dzieci naśladują mowę zasłyszaną od otoczenia, dlatego tak ważne jest dbanie o poprawność wymowy w towarzystwie dziecka i unikanie spieszczania słów (tzw. języka niań).

Sygmatyzm można podzielić na: 1. parasygmatyzm (substytucje głosek), czyli zastępowanie jednych głosek dentalizowanych innymi, realizowanymi

prawidłowo.

2. mogisygmatyzm (elizje, czyli opuszczenie dźwięku). Głoski dentalizowane w ogóle nie są realizowane przez dziecko, nie istnieją w jego systemie fonetycznym (przykład: szafa – afa) Nasze Szkraby 65

1. sygmatyzm właściwy (seplenienie właściwe). Polega na nieprawidłowej (zdeformowanej) wymowie głosek dentalizowanych. Deformacje są wynikiem zmiany miejsca artykulacji głosek, co powoduje zniekształcenie ich brzmienia.

-świszczące

W zależności od miejsca, w którym powstaje wadliwa artykulacja, wyróżnia się wiele typów seplenienia właściwego:

Z wszystkich wymienionych rodzajów tej wady u dzieci najczęściej występuje sygmatyzm międzyzębowy. Charakteryzuje się on wsuwaniem języka między zęby w linii środkowej lub z boku. Żuchwa jest opuszczona, co uniemożliwia zbliżenie górnych i dolnych zębów (a jest to konieczne do prawidłowej wymowy głosek zębowych).

- międzyzębowe

Przy artykulacji głosek dentalizowanych (niektórych lub wszystkich) język wsuwa się między zęby w linii środkowej lub bocznej.

W taki sam sposób mogą być wypowiadane głoski: t, d, n.

-przyzębowe

Charakteryzuje się płaskim ułożeniem przodu języka, który zbyt mocno przylega do wewnętrznej strony siekaczy. Nie tworzy się wzdłuż języka rowek i dlatego powietrze przechodzi szerokim strumieniem.

W efekcie brzmienie głosek jest przytępione, szmer powstający na krawędziach dolnych siekaczy jest osłabiony, lub w ogóle się nie pojawia.

-wargowo – zębowe

Język nie bierze udziału w artykulacji. Bardzo wąska szczelina tworzy się między dolną wargą, a górnymi siekaczami. Wytworzony dźwięk podobny jest do ostro brzmiącego: - w, f.

-boczne

Artykulacja polega na niesymetrycznym ułożeniu całego języka, szczelina nie tworzy się w linii środkowej, lecz z boku przy kłach, zębach przedtrzonowych lub trzonowych.

Rozróżniamy seplenienie boczne: prawostronne, lewostronne, obustronne.

66 Nasze Szkraby

Cechuje się bardzo ostrym brzmieniem głosek dentalizowanych, które powodują silny prąd powietrza powstały w wyniku utworzenia się głębokiego rowka wzdłuż linii środkowej języka.

Przyczyny sygmatyzmu:

Przyczyny mogą być różne w zależności od indywidualnych uwarunkowań. Wśród tych najczęściej występujących wymienia się: • nieprawidłowa budowa narządów artykulacyjnych (zbyt duży lub zbyt gruby język, krótkie wędzidełko podjęzykowe, rozszczep podniebienia) oraz niska sprawność tych narządów • zbyt długie karmienie dziecka butelką (zamiast łyżeczką), stosowanie smoczka, ssanie palca przez dziecko • problemy ze słuchem • częste choroby górnych dróg oddechowych • nieprawidłowy wzorzec wymowy z okresu dziecięcego • wady zgryzu • utrwalenie się niemowlęcej pozycji języka, czyli spoczynkowej, zalegającej dno jamy ustnej W czasach, gdy seplenienie jest najczęstszą wadą wymowy występującą u dzieci, a czasem utrwalającą się na długie lata życia, warto dbać o właściwą profilaktykę logopedyczną. Jeżeli więc cokolwiek zaniepokoi Was - rodziców w mowie dziecka proponuję skontaktować się ze specjalistą

logopedą, który zdiagnozuje i dobierze odpowiednie ćwiczenia.

Ćwiczenia języka:

1. Wysuwanie języka do przodu oraz chowanie go w jamie ustnej przy szeroko otwartych ustach.

2. Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki ( usta szeroko otwarte). Ćwiczenia wykonujemy bez pomocy dolnej wargi.

3. Oprzeć czubek języka o dolne zęby, język wybrzuszyć tak, aby górne zęby skrobały grzbiet języka.

4. Język wysunąć do przodu. Zwinąć go w trąbkę (rulonik).

5. Unoszenie języka za górne zęby i cofanie go do podniebienia miękkiego.

6. Przesuwanie językiem po wewnętrznej stronie zębów górnych i dolnych.

7. Oblizywanie zębów (ich strony zewnętrznej ruchem okrężnym). Oblizywanie warg ruchem okrężnym – ust szeroko otwarte.

8. Mlaskanie czubkiem języka i środkiem języka. Przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach.

tekst.: mgr Kamila Ułasewicz-Szymczyk dyplomowany logopeda oraz pedagog wczesnoszkolny i przedszkolny. Młoda mama, zafascynowana macierzyństwem i po uszy zakochana w swoim synku – Nikosiu. Artystyczna dusza obecnie spełniająca się w domowym zaciszu. fot.: Oskar Szymczyk

Nasze Szkraby 67

W ychowanie w stylu

fot.: Yaruta Š Depositphotos Inc.

68 Nasze Szkraby

Eko rodzicielstwo to dziś modny temat, nie każdy jednak wie, co to pojęcie oznacza. Wielu przeraża i kojarzy się z praniem ubranek w orzechach, karmieniem dzieci kiełkami i zerową konsumpcją mięsa. Innych pociąga i inspiruje, lecz nie wiedzą „jak się do tego zabrać”. Ponadto występuje obiegowa opinia, że produkty ekologiczne są drogie. Tymczasem, jeżeli dobrze przyjrzeć się, czym naprawdę jest Eko rodzicielstwo – odpowiedź jest prosta. To nic innego jak życie zgodnie z naturą, powrót do sprawdzonych przed laty, a dziś niestety zapomnianych i wypartych przez wszechobecną konsumpcję, przepisów i recept sprzed lat.

Niestety świat, w którym żyjemy coraz bardziej przypomina dżunglę. Nie jest to jednak dżungla z powieści Kiplinga, a zadymiona, plastikowa, miejska dżungla. Wielu z nas zagłębia się w ten świat, na co dzień. Ciągle w biegu, pracujemy na siedząco, jemy na stojąco, śpimy wtuleni w plastikowe krzesło tramwaju, by w domu znów zjeść coś na szybko, odebrać dzieci z dodatkowych zajęć, zawieźć na kolejne, a na końcu paść ze zmęczenia, obowiązkowo z pilotem w ręku.

W całym tym zgiełku coraz mniej czasu mamy dla naszych dzieci, zapominamy o naturalnym wychowaniu i prawdziwie zdrowym żywieniu. Nie tym ładnie opakowanym zawierającym sztucznie dodawane witaminy, lecz tym przygotowywanym bez pośpiechu z tradycyjnych, bogatych w wartościowe składniki elementów. Może warto, więc spróbować troszkę inaczej przestawić nasze my-

ślenie?

Zacznijmy, więc od tego, że ”jesteśmy tym, co jemy.” Pokarm jest paliwem dla naszego organizmu. Szczególne znaczenie ma to dla małych dzieci, których organizm dopiero zaczyna się rozwijać. Postarajmy się, więc samodzielnie przygotowywać zdrowe posiłki.

Zaangażujmy w pracę w kuchni całą rodzinę.

Starsze dzieci mogą pomagać w bardzo dużym zakresie, najmniejszym możemy dać np. liście pietruszki do skubania. Nic nie stanie się, jeżeli przy okazji przekąsi troszkę. Jeżeli mamy możliwość wykorzystania świeżych warzyw z własnego ogródka, lub działki rodziców mieszkających za miastem, zróbmy to. Dla najmłodszych możemy założyć własny warzywnik – pamiętajmy jednak, że dzieci szybko się niecierpliwią, warto więc posiać rośliny szybko wschodzące. Od czasu do czasu nasze szkraby mają jednak ochotę na sło Nasze Szkraby 69

dycze, które stanowią puste kalorie i nie dostarczają żadnych wartościowych składników odżywczych. Świetnym pomysłem może być podawanie dzieciom, jako deser własnoręcznie przygotowanego kisielu (to przecież tylko mąka ziemniaczana i sok owocowy), lub suszonych owoców. W roli cukierków dobrze sprawdzają się śliwki lub słodkie figi zawinięte w kolorowe papierki. Jeżeli zależy nam jednak na podawaniu dzieciom słodyczy, lub trudno je od tego odzwyczaić spróbujmy ograniczyć ten rytuał do jednego dnia w tygodniu.

ziębią się z powodu byle wiaterku. Oczywiście nie jesteśmy w stanie uchronić ich przed wszystkimi chorobami, ale możemy starać się mądrze je leczyć, nie prosząc lekarzy od razu o antybiotyk, jeśli naprawdę nie ma takiej konieczności.

Zdrowy i naturalny rytm to również czas na odpoczynek i rekreację. Nic tak nie integruje jak wspólnie spędzony czas na łonie natury.

Góry, wyprawy rowerowe czy zwykłe spacery sprawiają, że czas płynie wolniej. Pozwalają odpocząć od pracy i codziennych problemów.

Wspólne wycieczki są świetnym sposobem na podtrzymywanie kontaktu z dziećmi, zwłaszcza, że często w tygodniu po prostu brakuje czasu na zwykłą rozmowę.

Warto nie ulegać pokusie drogi na skróty w kuchni, produkty wysoko przetworzone (zupki w proszku, dania gotowe, polepszacze smaku) oszczędzają czas, ale niestety nie organizm. Konserwanty, stabilizatory, barwniki nie są obojętne dla zdrowia, coraz więcej wia- Dzieci uczą się obserwując dorosłych i otodomo o ich powiązaniach z coraz powszech- czenie, pierwszymi i najważniejszymi nauczyniejszą alergią oraz innymi chorobami. cielami jesteśmy my – rodzice. Nie przekonamy dziecka do zdrowej kaszy, czy unikania Z tych samych powodów dobrze jest ograni- cukierków, jeśli sami codziennie będziemy czyć produkty chemiczne używane w domu. zajadać się czekoladą. Nie namówimy do zaŚrodki czystości, kostki do WC, wybielacze, bawy na dworze, jeśli popołudnia spędzamy spraye na komary, to produkty zawierające przed telewizorem. Eko rodzic musi sam być silnie trujące składniki. Nie namawiamy do przekonany (i chętny!) do zwrócenia swojego ich porzucenia, lecz do znacznego ogranicze- życia na zdrowsze, bardziej naturalne trybiki. nia, zwłaszcza, że wszystkie posiadają zdrowsze odpowiedniki. Sodę oczyszczoną możemy tekst: Małgorzata Gaca z powodzeniem użyć np. do mycia kuchenki lub usuwania plam.

Eko rodzicielstwo to także naturalne sposoby na odporność.

Ruch, świeże powietrze i wartościowa dieta, to podstawa naturalnego budowania odporności.

Dzieci, którym nie straszny deszcz i wicher są zahartowane i nie prze-

70 Nasze Szkraby

fot.: Kzenon © Depositphotos Inc.

KONKURS

Rozstrzygniety `

Krótkie opowiadanie o tym czego wasze dziecko się bało i jak z tym sobie poradziliście.

Zachęcamy do brania udziałów w kolejnych konkursach, a zwyciężczyniom gratulujemy Mój maluszek boi się ciemności i duchów. największy kłopot był przy zasypianiu, teraz złe duchy i ciemności odpędzamy modlitwą do Anioła Stróża , który teraz pilnuje aby zły duch nie wyszedł z szafy oraz nocną lampką :) Sylwia Grabarczyk

Nasza córka bała się odkurzacza, uciekała i krzyczała. Kupiliśmy jej zabawkowy i pokazaliśmy jak się nim bawić. Powoli oswajała się z zabawką, nawet włączyła odgłos szumu. Teraz jak wyciągam nasz, to sama zabiera się za odkurzanie, i mówi że ma lepszy bo “sumi” a ten jest cicho :) Joanna Kania

Mój bał się pójścia do przedszkola. Kiedyś był w szpitalu - stąd pewnie ten strach i nie miłe skojarzenia - myślał zapewne, że będzie działa mu się krzywda. Żeby pokonać ogromnego stracha nakupowałam mu mnóstwo wspaniałych książeczek objaśniających świat np. z serii “Mąrda Mysz Zuzia idzie do przedszkola”, krótkie książeczki “Co każdy przedszkolak odczuwać może?”, “Jak każdy przedszkolak bawi się i uczy”, “Co każdy przedszkolak umieć powinien”, “Co każdy przedszkolak wiedzieć powinien” opracowane przez panią D.Krassowską, mamy też książeczkę wystarczającą na cały okres przedszkolny (i nie tylko!) “Jak się zachować w przedszkolu?” A. Candell i Rosa M. Curto. Czytamy te książeczki dosyć często, zwłaszcza Zuzię, którą mój maluch uwielbia - szczególnie gdy z powodu choroby Kuba ma dużą przerwę w chodzeniu do przedszkola. Myślę, że jest to jedna z najbardziej stresujących sytuacji dla dziecka - rozstanie z rodzicami - a także dla rodzica. Nam tego typu książeczki bardzo pomogły - mi, jak i Kubie - przygotować się na ten specjalny dzień. Pokonały trochę nasz strach, pokazały jak może on wyglądać. Podobnie postępuje z różnymi innymi sytuacjami wzbudzającymi strach, np. pierwsza wizyta u dentysty - tu znów przydała nam się książeczka z przygodą Zuzi, która także pierwszy raz szła do dentysty. Dzięki niej synek dzielnie usiadł na fotel i pozwolił zobaczyć sobie wszystkie ząbki. Podobnie było ze strachem przed ciemnością - mamy w domu książeczkę o tym jak Prosiaczek (przyjaciel Kubusia Puchatka) także jej się bał. Kilkakrotnie przeczytana książeczka utwierdziła synka w przekonaniu, że ciemność wcale nie jest taka straszna.

Anna Kopeć 72 Nasze Szkraby

Bezpieczna zabawa w piaskownicy

fot: M&M Szwarc

Nasze Szkraby 73

fot.: Anna Rydzewska

Wiosenny i letni czas sprzyja zabawom dzieci w parkach, na placach zabaw oraz w piaskownicach. Beztroska zabawa dzieci w piaskownicy przy nieprzestrzeganiu podstawowych zasad higieny może być przyczyną zagrożenia zdrowia i skutkować zarażeniem pasożytami jelitowymi, powodując zachorowania takie jak: toksoplazmoza, toksokaroza, giardioza lub zakażeniem bakteriami (np. Salmonella Sp.).

Przyczyną chorób, których źródłem zarażenia może być piaskownica jest m.in. nie zawsze dostateczna wiedza opiekunów dzieci oraz to, iż małe dzieci nie potrafią jeszcze same wystarczająco dbać o wła-

74 Nasze Szkraby

sną higienę. Podczas zabawy dzieci mogą wkładać brudne ręce i zabawki, a czasem piasek do ust i w ten sposób wprowadzić do swojego organizmu niebezpieczne pasożyty.

Obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków zabaw dzieciom wynika z aktów prawnych. Zapisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( Dz. U. z 2005r.

Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.) zobowiązują właścicieli nieruchomości, jako osoby odpowiedzialne za utrzymanie czystości i porządku przez wyposażenie nieruchomości (obiektów) w urządzenia służące do zbie-

Każdego roku tysiące dzieci ulega zarażeniu pasożytami, a kilka procent ma poważne powikłania zdrowotne w następstwie migracji stadiów larwalnych. rania odpadów komunalnych (m.in. kosze na odpady) oraz utrzymywanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. W oparciu o tą ustawę władze samorządowe tworzą Regulaminy utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta i Gminy. Regulamin taki jest wdrażany w życie po zasięgnięciu opinii terenowo właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Regulamin utrzymania czystości i porządku określa, iż przez właściciela nieruchomości należy rozumieć także: • współwłaścicieli, • użytkowników wieczystych, • dzierżawców, • jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, • inne podmioty władające nieruchomościami, • podmioty lub osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną, lub właścicieli nieruchomości, jeżeli zarząd nie został wybrany.

Natomiast art. 22 ustawy o zapobieganiu

oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570 z późn. zm.) nakłada na właścicieli, posiadaczy lub zarządzających nieruchomością obowiązek utrzymywania jej w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 ) wyznacza również dyrektora placówki szkolno-wychowawczej do zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu w szkole lub placówce, a także bezpiecznych i higienicznych warunków uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek.

Dlatego mając na względzie bezpieczeństwo i zdrowie dzieci korzystających z placów zabaw i piaskownic Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny zwraca uwagę administratorów, nadzorców i opiekunów oraz właścicieli zwierząt o zachowanie czystości i porządku w miejscach, gdzie przebywają dzieci, a także o przestrzeganie podstawowych zasad higieny.

Aby użytkowanie ogólnodostępnych piaskownic w parkach miejskich było bezpieczne zaleca się korzystanie z ogrodzonych, zabezpieczonych przed zwierzętami (psami) obiektów.

Opracowanie: Oddział Higieny Dzieci i Młodzieży Oddział Higieny Komunalnej Nasze Szkraby 75

Profilaktyczne działania przeciw szerzeniu się chorób pasożytniczych w piaskownicach:

76 Nasze Szkraby

DZIEŃ MATKI Sebastian Wiktorski

O tym wiem bez kalendarza, kiedy wszystkie kwitną kwiatki.

Raz do roku to się zdarza, w Twoje święto, Święto Matki.

Chcę by dzień ten wyjątkowy dał Ci buzię uśmiechniętą, zabrał troski wszystkie z głowy, przecież to jest Twoje święto.

Wiem, że czasem włos się jeży, gdy rozrabiam, bałaganię.

Cierpliwości widać kresy przez to moje zachowanie.

A gdy włożysz mi ubranie, jak z żurnala istna kalka, ja od razu je poplamię i znów w boje ruszy pralka.

Masz�też zmartwień ze�mną troszkę, gdy�przy�stole�wciąż grymaszę, krzyczę nie!, gdy dajesz groszek, fu! gdy szpinak, be! gdy kaszę.

Mówisz wtedy “mój niejadku”.

Tak więc z garnka albo z grilla, nie odmówię dziś obiadku, zjem dla Ciebie krokodyla.

Tak Mamusiu ukochana najedzony, grzeczny, czysty od samego będę rana, by ten dzień był uroczysty.

I zapewne dziś jedynie czuć się będziesz niczym w niebie...

Bo jam dziecko, choć czas płynie, za to bardzo Kocham Ciebie.

Nasze Szkraby 77

Plac zabaw – oczami dziecka

Jak dzieci odbierają place zabaw? Z pewnością nie widzą niebezpieczeństw jak my dorośli. Dla nich każda zabawka jest atrakcyjna i ciekawa, no przynajmniej na początku. Ale czy zwykły szary sprzęt będzie tak samo interesujący? Z pewnością place zabaw w naszym otoczeniu zmieniają się nie do poznania. Dominują żywe, jaskrawe kolory, różnego rodzaju materiały i coraz częściej bardzo ciekawe formy. Jednak to co proponują Ole B. Nielsen i Christiana Jensena to coś wprost niesamowitego. Patrząc na ich projekty sam mam ochotę poskakać po tych placach dziecięcej radości. Kolorów, design’u, wykonania i materiałów użytych do produkcji takiego placu nie powstydziło by się żadne osiedle, przedszkole czy nawet park rozrywki. Bo konstrukcje jakie są przez nich prezentowane to właśnie takie małe parki rozrywki.

Sztućce dla dzieci

Podobno człowiek cywilizowany wyróżnia się między innymi tym iż do spożywania posiłków używa sztućców. Zestaw łyżek, noży, widelców itp. często jest też praktykowanym prezentem ślubnym. Czy jednak ktoś wtedy myśli o dzieciach? Może warto zainteresować się produktami marki Auerhahn. W ofercie znajdziemy zarówno coś dla dziewczynki jak i dla chłopca.

Estetycznie wykonane i funkcjonalne sztućce pomogą zjeść posiłek każdemu szkrabowi. Kolekcja może być również uzupełniona o naczynia z pasującym motywem zdobniczym. Mamy do wyboru również motyw grawerowany, co bardzo przypomina mi moje sztućce z dzieciństwa z kotem w kapeluszu i misiem.

Płyn do mycia butelek NUK Często młodzi rodzice zastanawiają się jak umyć butelkę po mleku, smoczek czy inne produkty za których pomocą maleństwo było karmione. Zwykły płyn do naczyń? Już pierwsza myśl na jego temat jest niepokojąca. Często dorośli dostają uczulenia podczas samego mycia, lub ich skóra staje się sucha, a jaki wpływ będzie to miało na dziecko? Natomiast samo wyparzanie nie usunie wszystkich resztek. Płyn do mycia NUK przeznaczony jest właśnie do mycia produktów dla niemowląt. Receptura oparta na składnikach naturalnych pomaga w usuwaniu resztek mleka, papki lub soków. Płyn nie posiada w swoim składzie substancji zapachowych, barwiących i wybielaczy, przez co jest bardzo łagodny i bezpieczny. Produkt oczywiście został przebadany dermatologicznie.

78 Nasze Szkraby

Girl Power – Księżniczka Merida

W 2012 roku w kinach ma pojawić się nowy film animowany „Brave” wyprodukowany przez studio Disney/Pixar. Jest to pierwszy film tego studia gdzie główną rolę bohatera gra kobieta. Dokładnie chodzi tutaj o księżniczkę Szkocji Meridę, córkę króla Fergusa i królowej Elinor. Księżniczka jest doskonałą łuczniczką i sama chce decydować o swoim losie... Jednak aby poznać przygody Meridy musicie udać się do kina. Bez wątpienia będzie to godna polecenia pozycja w repertuarze, gdyż studio Disney/Pixar przyzwyczaiło nas już do niesamowitych opowieści, zarówno pod względem fabuły jak i animacji. Warto dodać iż film dostępny będzie w wybranych kinach w technologi 3D. Reżyserem filmu jest Mark Andrews, a jego wcześniejsze produkcje to m.in. Iniemamocni, Ratatuj czy John Carter.

Jane Muum

Co roku na rynku pojawiają się nowe modele wózków. Nowe kolory, materiały czy design. Nie inaczej jest i w tym roku. Firma Jane przedstawia wózek Muum.

System Pro-Fix pozwala na zamontowanie na lekkim stelażu fotelika Rebel, nosidełka Matrix czy gondoli Micro. Przekładana rączka pozwala na podróżowanie przodem lub tyłem do kierunku jazdy. Ponadto w wózku znajdziemy takie rozwiązania jak hamulec ręczny, 7-stopniowa regulacja rączki, możliwość składania razem z siedziskiem, duży kosz na zakupy czy też większe koła z tyłu do łatwiejszego manewrowania.

Meble Baggi Dragon

Firma Globinit Development Sp. z o.o. Jest producentem mebli Baggi. W ofercie produktów znajdziemy wiele różnych propozycji aranżacji wnętrza. Dzięki produktom tej firmy przygotujemy zarówno pokój dla małej księżniczki czy też wielbicielki koni, jak i dla małego piłkarza czy fana wyścigów samochodowych. Jednak oferta przeznaczona jest nie tylko dla dzieci ale również dla młodzieży. Najnowszym produktem oferty jest seria Dragon, odznaczająca się motywem smoka. Wzór ten z pewnością przypadnie do gustu wielu nastolatkom, a także i rodzicom.

Nasze Szkraby 79

fot.: Radosław Kobus

Ochrona skóry -

przed sloncem

80 Nasze Szkraby

Światło słoneczne jest niezbędne do życia na Ziemi. Słońce łączy nas z naturą. Rola niewidzialnego dla oka promieniowania ultrafioletowego w „diecie” świetlnej, porównywalna jest z rolą witamin i pierwiastków śladowych w pokarmach. Oddziałuje na nastrój i produktywność, ma korzystny wpływ na samopoczucie i aktywność fizyczną.

S

łońce zwiększa wytwarzanie witaminy D3 w organizmie, której niedobór może prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych. Witamina D jest niezbędna w procesie przyswajania wapnia. Ma, więc ochronne znaczenie w rozwoju zespołu krzywicowego u dzieci. W letni bezchmurny dzień powstaje w naszym organizmie 50 razy więcej witaminy D, niż w ciągu dnia zimowego. Warto jednocześnie wspomnieć, że około 80 % witaminy D powstaje przy udziale energii świetlnej.

Jednak światło słoneczne może prowadzić do rozwoju wielu chorób np. raka skóry. Przy nadmiernym opalaniu, może powstać rumień skórny i w konsekwencji może dojść do uszkodzenia białek komórek, które odpowiadają za ochronę przed nowotworami. Dlatego ważne jest, aby chronić dzieci przed działaniem słońca, gdyż może dojść u nich do trwałego uszkodzenia układu immunologicznego. Nadmierne opalanie przyspiesza ponadto procesy starzenia się skóry, czyli przedwczesną degenerację włókien kolagenowych i elastycznych. Dlatego warto poznać wcześniej swój fototyp skóry, aby określić, jaka ochrona będzie nam potrzebna.

W zależności od tego, jaki fototyp ma skóra, konieczne jest dobranie właściwych preparatów chroniących przed słońcem zarówno w początkowym okresie kąpieli słonecznych jak i w kolejnych dniach. Na podstawie reakcji skóry na promieniowanie słoneczne w ciągu pierwszych minut ekspozycji, zostało wyodrębnionych kilka typów skóry zwanych fototypami.

Nasze Szkraby 81

Typ I. Biała karnacja z dużą ilością piegów, włosy jasne, oczy jasnoniebieskie. Już nieduża dawka słońca wywołuje poparzenia, bez względu na długość seansu- brak pigmentacji skóry. Jest to oznaką, że osoby o tym fototypie, nigdy nie będą brązowe, a więc nie powinny korzystać z kąpieli słonecznej w celu uzyskania opalenizny.

Typ II. Jasna cera ze skłonnością do występowania piegów, włosy jasne i ciemny blond, oczy niebieskie, szare lub zielone. Skóra łatwo ulega poparzeniu i trudno się opala. Na początku reaguje na słońce rumieniem i zaczerwienieniem, następnie stopniowo postępuje pigmentacja skóry. Osoby o tym fototypie muszą bardzo ostrożnie korzystać z dobrodziejstw słońca.

Typ III. Lekko śniada karnacja, bardzo rzadka skłonność do występowania piegów, włosy ciemny blond lub brązowe, oczy brązowe, szare lub niebieskie. Już nie duża dawka słońca wywołuje pigmentację i zbrązowienie skóry. Duża dawka UV, nawet w przypadku tego fototypu, wywoła tak samo

82 Nasze Szkraby

groźne w skutkach poparzenia, jak przy innych fototypach.

Typ IV. Śniada karnacja, brak skłonności do występowania piegów, włosy ciemne, brązowe, oczy ciemnobrązowe oraz czarne. Już nieduża dawka słońca wywołuje pigmentację i silne brązowienie skóry. Bardzo duża odporność własna skóry na poparzenia.

Efektywność ochrony danego filtru przed promieniowaniem UV określona jest za pomocą współczynnika ochrony przeciwsłonecznej. Oznaczony jest on symbolem SPF (ang. sun protection factory), który odpowiada stopniu ochrony przed działaniem promieni rumieniotwórczych. Współczynnik protekcji SPF mówi nam, ile razy dłużej można skórę chronioną badanym preparatem poddać działaniu słońca w porównaniu z niechronioną. Wartość SPF rośnie wraz ze wzrostem stężenia filtru w preparacie kosmetycznym.

Profilaktyka w zakresie fotoprotekcji powinna rozpocząć się już w dzieciństwie i trwać przez całe życie. Nie oznacza to, że musimy całkowicie zrezygnować z ekspozycji na promienie UV.

fot.: Radosław Kobus

Powinniśmy jednak pamiętać o podstawowych zasadach ochrony przed jego destrukcyjnym wpływem.

• Najważniejsze jest unikanie słońca, szczególne w czasie, kiedy promieniowanie jest najintensywniejsze, od godziny 11 do godziny 15.

• Dzieci powinny być w tym czasie ubrane i przebywać o ile to możliwe w cieniu.

• Należy nakładać filtry ochronne na wszystkie partie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne, również na usta, nos, uszy. Bardzo ważna jest ilość kosmetyku użytego do zabezpieczenia skóry.

• Maluchy do trzeciego roku życia w ogóle nie powinny być wystawiane na bezpośrednie działanie promieni słonecznych.

Nie oznacza to jednak, że nie wolno wychodzić z nimi z domu, kiedy świeci słońce.

• Kosmetyki z filtrami ochronnymi nakładajmy nie później niż 15-20 minut przed ekspozycją skóry na słońce.

• Pamiętajmy również o ustach, stosujmy

pomadki ochronne z filtrem powyżej 15 SPF. • Pamiętajmy, że podstawowym zadaniem kosmetyku z filtrem słonecznym jest ochrona skóry przed promieniowaniem UV, a nie wydłużenie czasu przybywania na słońcu.

• Bardzo ważna jest samoobserwacja skóry.

• W celu zapewnienia należytej ochrony preparat promieniochronny powinien być nakładany kilkakrotnie w ciągu dnia, gdyż pod wpływem potu lub w trakcie kąpieli jest on zmywalny.

Pamiętajmy, że bardzo ważne jest aby unikać nadmiernej ekspozycji skóry na słońce.

Chroń skórę swoją i skórę swojego dziecka.

Opalanie będzie przyjemne i bezpieczne, kiedy w odpowiedni sposób ochronimy skórę przed szkodliwymi skutkami promieniowania.

Kosmetolog Dorota Wiencis

Nasze Szkraby 83

fot.: Helen Doron Early English

Nauka – najlepiej z rodzicami Nauka

języka obcego, także wśród dzieci, wymaga

ciągłego utrwalania zdobytej wiedzy.

By

pomóc malu-

chom potrzebna jest pomysłowość oraz zaangażowanie rodziców. tyny…

Oto kilka sposobów na zmianę codziennej ru-

84 Nasze Szkraby

Nauka to też zabawa

Istnieje wiele możliwości na doskonalenie umiejętności językowych w domu. Aby nie zniechęcić malucha, warto wykorzystać te sposoby, które łączą naukę z zabawą.

Przykładem może być oglądanie ulubionych bajek bez polskiego lektora. Nauczą one dziecko zarówno słownictwa, jak i zrozumienia obcej mowy, pozwolą także osłuchać się z akcentem. Dodatkową pomocą mogą być angielskie książki. Warto jednak rozpocząć od tych opowiadań, które są już dziecku znane. W ten sposób szybciej domyśli się co dane słowo może oznaczać. Ponadto, mózg lepiej zapamiętuje informację poprzez skojarzenia. Dobrym sposobem jest także czytanie komiksów w obcym języku, które łączy poznawanie nowych wyrazów oraz ich wizualizację. Dzięki temu, dzieci - jako wzrokowcy, szybciej przyswajają nowe słowa, zestawiając je z konkretnymi sytuacjami lub obrazami. Nie da się ukryć, że dzisiejsza literatura dla najmłodszych to również graficzne dzieła sztuki.

Sposób na nudę

Język obcy wykorzystywać możemy także podczas codziennych zajęć. Przykładowo, w trakcie rozmowy zadajmy naszej pociesze pytanie po angielsku zupełnie spontanicznie.

Choć początkowo maluch może być zaskoczony to z czasem uzna to za coś naturalnego.

Wyzbędzie się dzięki temu także stresu spowodowanego kontrolowaną zmianą języka i chętniej rozpocznie z nami konwersację.

Sposobem na utrwalenie słownictwa mogą być również ciekawe gry i zabawy, w których udział biorą zarówno rodzice, jak i ich pociechy. Starsze dzieci potrafiące już czytać i pisać z zachwytem powtórzą nowo poznane wyrazy biorąc udział… w wyścigu. Na różnego rodzaju przedmioty w domu możemy ponaklejać karteczki z ich angielskimi nazwami. Gra polega na jak najszybszym odnalezieniu przedmiotu po wypowiedzeniu jego nazwy. Językowe zabawy sprawdzą się także podczas rodzinnych spacerów. Dla dzieci takie wyprawy to najlepszy sposób na zmierzenie się z różnymi wyzwaniami. Dzięki nim, uczą się wychwytywania i rozpoznawania dźwięków, kolorów, zapachów oraz odkrywają tajeman we speak nglish nice przyrody. Naukę podstaw biologii warto więc połączyć z poznaniem nowych wyrazów together Umiejętność swobodnego posługiwa- w obcym języku. nia się językiem obcym w dzisiejszych czasach to wręcz obowiązek. Inwestycja w do- Wspólna nauka z rodzicami w domu służy nie datkowe zajęcia jest niezbędna, jeśli chcemy tylko utrwaleniu wiedzy i nowo poznanych by nasze dziecko posługiwało się nim płynnie wyrazów, to także dobra okazja do spędzenia i swobodnie. Najlepiej, jeśli obok profesjonal- czasu w rodzinnym gronie. Co więcej, pomanego nauczyciela w proces nauki zaangażuje ga polubić maluchowi naukę języka obcego, się także mama lub tata. Obecność rodziców który naśladując mamę lub tatę, widzi, że podczas kursów językowych sprawia, że angażują się w nią równie mocno. młodsze dzieci czują się bezpiecznie, są mniej onieśmielone i chętniej biorą udział w organizowanych na zajęciach grach i zabawach zespołowych - mówi Agnieszka GodlewskaWawrzyniak z Helen Doron. – Uczestnictwo Helen Doron Early English w lekcjach jest także dobrą okazją do poznania technik pracy danej szkoły, co pozwala rodzicom lepiej rozumieć metodę nauczania.

C

?

E

…

Nasze Szkraby 85

Stary... Starusieńki

Dorośli zawsze mówią, mam lat 30, a czuję sie na 20, mam 50, a jakbym miał cały czas 30. Dla nas wiek ma duże znaczenie.

Odgrywa bardzo ważną rolę. Dla dzieci to nie jest wogóle istotne. Nie rozumieją i potrafią sobie uzmysłowić, co to znaczy mieć 10, 20 czy 30 lat. Kto jest stary a kto młody.... strzeż się, bo może okazać się, że......

86 Nasze Szkraby

Piękny miły słoneczny dzień, dzieci grzeczne, nie kłócą się ze sobą. No, istna sielanka. Oczywiście, w taką pogodę nie możemy siedzieć w budynku, czas poszaleć na swieżym powietrzu. Więc przerywam totalny spokój i pytam: „Czy dzieci mają ochotę iść na dwór?” odpowiedź była natychmiastowa i baaardzo głośna : „TAAAAK!!!!!!”.

Więc szybko skorzystaliśmy z toalety, ubraliśmy się w szatni i radośnie wybiegliśmy do ogrodu. Minęło jakieś 30 minut naszego pobytu i widzę, jak zbiera sie moje kółko ciekawskich i podąża w moją stronę: „Proszę pani ile ma pani lat?” Zostałam zaskoczona pytaniem i tym, że nie było żadnego wstępu, tylko tak od razu bezpośrednio „rzucają” we mnie takim pytaniem. Zanim jednak zdążyłam odpowiedzieć, jedna z dziewczynek popatrzyła na mnie, jakby chciała ocenić, na ile lat mogę wyglądać.

Zmierzyła mnie od stóp do głów i nagle powiedziała: „15”. Druga na nią popatrzyła i mówi: „28”. No, myślę sobie, trafiły, nie jest źle. Ale niestety na tym się nie skończyło. Po prostu wyglądało

to komicznie... Stoi grupka pięciolatków i zawzięcie dyskutuje o wieku pani, która stoi obok. Wcale nie krępowały się moja obecnością. No bo niby po co? Chwila rozmowy między dziećmi i dziewczynki umilkły. Nagle odzywa się Kasia i mówi: ”Ja myślę, że 19”. Jak to usłyszałam, zrobiłam się taka dumna, że wyglądam tak młodo. Uśmiechnęłam się i już chciałam odejść, gdy nagle odzywa się cichy głosik i mówi: „Jakby pani miała 19 lat, to by była strasznie stara!!” I nagle mój uśmiech znika z twarzy. Dziewczynki się rozchodzą i już nie pytają ile pani ma lat tylko... powracają do swojej zabawy i swoich przyjemności. A panią zostawiają samą. A ja zastanawiam się, co myślą te dzieci o ludziach, którzy mają ciut więcej niż 19. Chyba wolę nie pytać, bo jeszcze dowiem się rzeczy, o których na razie nie chcę myśleć... może okazać się, że ludzie w moim wieku nie żyją. Hi Hi. Miłego dnia...

Karolina Aptowicz - pedagog przedszkolny i wczesnoszkolny

Nasze Szkraby 87

zdjęcia do artykułu udostepnił sklep Lady's Place

sexi

88 Szkraby 88 Nasze Nasze Szkraby

mama Ciąża to czas magiczny i wyjątkowy.

Niekiedy bywa też trudny (nudności), a nawet depresyjny (dodatkowe kg).

Nie każda kobieta, godzi się ze wszystkim, co niesie za sobą ten wyjątkowy stan.

Rosnący brzuch, powiększające się piersi, niekiedy rozstępy. Jednak każda kobieta musi pamiętać, że prócz bycia domem, dla nowego życia, nadal jest kobietą.

Co zrobić by mimo paru kilo więcej, i mniejszego wcięcia w tali, lub jego braku czuć się seksownie i wyjątkowo?

Nasze Szkraby 89 Nasze Szkraby 89

Poradniki dla mam pękają w szafach od porad, jak należy ubierać się w ciąży. Znajdziemy wiele rad typu, jeśli stanik, to tylko bawełniany, koniecznie bez koronek, bo kobieta ciężarna, czy też karmiąca piersią jest bardzo wrażliwa na dotyk. Jeśli figi, to tylko bawełniane, by się nie odparzyć. Wyłania się z tego smutny obraz kobiecego ciała, ukrytego przez blisko 9 miesięcy w nieatrakcyjnej bieliźnie i luźnych ciuchach.

Tymczasem, większość kobiet chce w ciąży czuć się pięknie. Chce przyciągać wzrok nie tylko swoim brzuszkiem, ale swoją kobiecością. Jeśli do tej pory, gustowałaś w szykownej bieliźnie, koronkowej, atłasowej itp., wcale nie musisz z niej rezygnować. Może nie będzie Ci dane chodzić w niej codziennie, jeśli faktycznie twoja skóra pod wpływem hormonów zrobi się wyjątkowo wrażliwa i delikatna, co nie znaczy, że nie będziesz mogła nosić jej raz na jakiś czas.

Każda kobieta dbająca o swój wygląd wie, że nic tak nie poprawia naszego samopoczucia jak seksowna bielizna. Więc warto zainwestować w coś odpowiedniego. Piękny stanik

90 Szkraby 90 Nasze Nasze Szkraby

wykończony koronką, delikatnie wystający spod dopasowanej bluzki z pewnością sprawi, że poczujesz się jak milion dolarów.

A przecież powszechnie znanym jest fakt, że kobieta w ciąży wygląda olśniewająco i promiennie.

Moda ciążowa jest dość droga, zwłaszcza, gdy chce się wybrać coś na prawdę gustownego. Jednak, zwłaszcza na początku ciąży nie musisz kupować bielizny i ciuchów w specjalnych sklepach.

Możesz ubierać się w swoich ulubionych sklepach, zmieniając ewentualnie rozmiar kupowanych ubrań. Pamiętaj tylko, że ciąża to piękny czas i nie należy jej ukrywać. Dopasowane ciuchy uwydatnią Twoje kształty, podkreślą zgrabny brzuszek, który pięknie prezentować się będzie w sukienkach, spódnicach i bluzkach typu „empire”, czyli odcinanych pod biustem. Możesz też dodatkowo podkreślić biust, (który w ciąży z racji powiększenia swoich rozmiarów, może się okazać twoim największym atutem) przewiązując pod biustem ozdobną tasiemkę.

Pamiętaj, że to, jak inni Cię postrzegają zależy od tego jak Ty postrzegasz sama siebie. Jeśli czujesz się seksownie i dobrze w swoim „nowym” ciele, tak właśnie będą postrzegać Cię inni.

Pokochaj swój brzuszek i każdy kilogram nowego, rosnącego w Tobie życia, a będziesz wyjątkowo piękną i spełnioną mamą.

Nasze Szkraby 91 Nasze Szkraby 91

92 Nasze Szkraby

A co gdy maluszek zawita już na świecie?

Burza hormonów, często potworne zmęczenie i strach przed nieznanym, powodują, że kobiety zapominają o swojej kobiecości.

Z pięknych, seksownych ciężarówek, zamieniają się w zmęczone zoombi. Pranie, sprzątanie, prasowanie w przerwach od karmienia, lulania i przewijania. Drogie mamy nie zapędźcie same siebie w kozi róg, bo później ciężko się z niego wydostać.

Prócz bycia nianią, sprzątaczką i nie ładnie mówiąc „mleczarnią”, nadal jesteście kobietami. Pięknymi kobietami, tylko nieco zmęczonymi. By przypomnieć sobie, swojemu ciału i swojemu partnerowi, że nadal i przede wszystkim jesteście seksownymi kobietami, nie kładźcie się spać w ulubionej, powyciąganej pidżamie, tylko w ładnej, seksownej koszulce, albo i bez :) Biustonosz do karmienia zdjęcie 1: Wild Composure 209 zł Figi - 75zł zdjęcie 2: True love – 229 zł Figi – 69zł zdjęcie 3: koszulka do karmienia Sweetheart - 259zł Nasze Szkraby 93

ki

dłu gi o

don ”

Nasze Szkraby... ta

tusia. j a K ąc a

a m i

e ni

a

nie bo m a ow ł !g

żki m nie b

ku, jesteś chory n y s to ha m bra o d

94 Nasze Szkraby

ol ą

i ka s z le

ka sze l)

osprzątaj p i ws Ad woim koju po li, nó ! patrz ( i tu wymu

ny o sz

kt o

Ni ko

Pla c

za ba de w, m :D ok .2 zie -le wc z

c otr p e i e i atn ron k s i l a de on az e w g i y ł o = aln „ A u babci w stawoku p ż n d o ić! b d ż o o e , g j ogę Zasroniec = zaskroniec az m n ja o jść k l e y w t! T c a ą r jb hc ó c m a o k T n a! i zy s c jtu w a e i z ćK d a z s ia u n r t lno o ew i !n o k yn

do mus a imy jech do Pan ać

amo! powiem dokt oro w i,

ż e mn

ie męczysz!

.. a r

.

„ A cz

...na wesoło oz

ku d

s ry iK Pan

ie m n

emu

ia

ów? Przecież k ia ja

er p daje tyle ko

nie

lu bi ęk ope !!” rku

na

t py ni pa

aj ak

masz na

az

Jak

ew i c liś e i z w id

nawet trawą!!” o? o z

ie zw i. n ierzęta pa Pegi a ny, lewy. yt P a ?

A p w s ó nie = baliście się lw y ł ły Nie bo lewy pa , pa y Pe lw gin = y y = pin gwiny, lew

ły

zw isk oM ateusz ? Mateusz odpowiada –

Czte r

ory roku p y

m nie w o he l no a ter

„Dzieci nie sypcie się trawą- mówi pani. wolno, pia To czym mamy się sypać? Kamieniami nie c

Nasze Szkraby 95

Butelkowe motyle z bloga www.mamanacalyetat.blogspot.com

96 Szkraby 96 Nasze Nasze Szkraby

Plastikowa butelka jest fantastycznym materiałem do kreatywnej zabawy. Na naszym blogu www. mamanacalyetat.blogspot.com pokazywaliśmy już jak zrobić butelkowe kwiaty. Dziś prezentujemy motyle, z których jeden stał się ozdobą wazonu pełnego żółciutkich żonkili, a drugi stanowi wiosenną dekorację dziecięcego pokoju. co musimy przygotować • • • •

Plastikowa butelka Marker Nożyczki Plastelina / brokat w kleju / farbki

Na pustej, plastikowej butelce rysujemy kształt motyla i starannie go wycinamy.

Nasze Szkraby 97 Nasze Szkraby 97

Przystępujemy do ozdabiania. My zdecydowaliśmy się na plastelinę i brokat w kleju, ale równie dobrze możemy użyć farb, wykleić motyle kolorowym papierem - możliwości można mnożyć, ale efekt będzie zawsze taki sam.

98 Nasze Szkraby

Piękne, kolorowe motyle, które przy pomocy kawałka plasteliny możemy przymocować do wazonu, czy przy pomocy gąbki florystycznej i drucika umocować w kolorowym świeczniku za każdym razem będą stanowić niezwykłą dekorację!

Więcej inspiracji jak kreatywnie spędzić czas z dzieckiem znajdziecie na naszym blogu- zapraszam!

Anna Jazukiewicz Mama Nikodema (3 l.) i Kajetana (1,5 l.).

Autorka blogu Mama na cały etat

www.mamanacalyetat.blogspot.com www.mamanacalyetat.blogspot.com Nasze Szkraby 99

fot.: Zbigniew Stecko

B

liskość z dzieckiem to jeden z powodów dla których warto zastanowić się nad nosidełkiem lub chustą do noszenia. Jednak nie jest to jedyny powód, nosidła czy też chusty przydadzą się podczas wykonywania czynności domowych, spacerów, a nawet zakupów.

specjalnymi predyspozycjami właśnie do noszenia, zresztą w niektórych krajach od wielu pokoleń stosuje się takie rozwiązania. Często są to narodowości żyjące bliżej natury, dlatego warto podpatrywać niektóre stosowane przez nie metody.

Atutem chust są z pewnością małe gabaryty przydatne podczas transportu oraz łatwość czyszczenia. Nie ma tutaj elementów meChusta Jest to specjalny materiał, odpowiednio skro- talowych, stelaża do łączenia, zamków czy jony i obszyty, który przy właściwym wiąza- innych akcesoriów. niu wokół sylwetki rodzica pozwala stworzyć Należy jednak uważać jak ułożone jest dziecko w chuście (w szczególności malutkie), swego rodzaju „kieszeń” na dziecko. Można aby się nie zsunęło za nisko, zwłaszcza gdy by ją nawet porównać do kangurzej torby, noszone jest na plecach. Noszenie z przodu w której chowają się młode. Przyjmuje się, sprawia, że przez cały czas widzimy naszego że ten sposób noszenia dziecka może być stosowany już u noworodków. Chusty mogą szkraba. się różnić materiałem z jakiego zostały wykonane oraz sposobu przeplatania w nim Nosidełko nici, sposobem wiązania i przede wszystkim Nosidełko możemy porównać do plecaka ze wzorem materiału. Może to być dodatkostelażem, dlatego że jego konstrukcja jest powy atut przemawiający za wyborem chusty. dobna, a niektóre bez dziecka wyglądają jak Chusta sprawia iż dziecko przyjmuje natuzwykły plecak. Zazwyczaj stosowane mogą ralną pozycję podczas noszenia. Niektórzy być od około 3 miesiąca życia, albo dopiero naukowcy dowodzą, że dzieci rodzą się ze 6 miesiąca. Jednak wszystko zależy od pre-

100 Nasze Szkraby

Jak się nosić z dzieckiem Dzieci od samego początku potrzebują kontaktu z rodzicami.

Na początku jest to głównie mama, ale warto aby od pierwszych chwil życia tata był równie blisko. Dziecko zapoznaje się wtedy z naszym zapachem, dotykiem, rytmem bicia naszego serca…

Jednym słowem bliski kontakt z rodzicami jest maleństwu potrzebny, można wręcz pokusić się o stwierdzenie iż tacie nawet bardziej, bo mama poznawała się ze swoim dzieckiem przez 9 miesięcy ciąży. dyspozycji dziecka. Często konstrukcje posiadają regulowane pasy dla dziecka, również stelaż – tak jak w typowym plecaku – posiada regulowane szelki. Dzięki temu maluszek bezpiecznie siedzi w nosidełku, a my możemy wygodnie dostosować rozmiar uprzęży.

Większość nosidełek ma możliwość zmiany pozycji dziecka, przodem lub tyłem do rodzica. Jednak często specjaliści odradzają noszenie tyłem do rodzica, gdyż w pierwszych miesiącach życia powoduje to nienaturalne ułożenie maluszka. Niektóre modele pozwalają na ułożenie dziecka z boku, a nawet pod pewnym kątem co ułatwia np. karmienie dziecka.

się w literę S, tylko zachowuje pozycję pionową.

Akcesoria

Nosidełka można wzbogacić np. o osłonę przed słońcem. Dzieci nie powinny być nastawione na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Osłona przeciwdeszczowa nakładana jest tak samo jak osłona na wózek. Przyda się wszędzie tam gdzie podczas wycieczki możliwe są zmienne warunki pogodowe. Nosidełka zwłaszcza te turystyczne, często wyposażone są w składaną nóżkę, dzięki której możemy postawić nosidełko i wykorzystać jako krzesełko turystyczne i to bez konieczności wyciągania dziecka Pas biodrowy ze środka.

Przeglądając oferty producentów dostępnych Stosując chusty również możemy się zaopana naszym rynku możemy znaleźć również trzyć w takie rozwiązania jak polar ze spepas biodrowy. Zakłada się go jak zwykły pas, cjalnymi wycięciami lub kurtka dla dwojga z tą różnicą, że ten posiada małe siedzisko. gdzie oboje rodziców jest chronionych przed Takie rozwiązanie sprawdza się gdy dziecko deszczem i wiatrem. jest często odkładane np. do łóżeczka i po chwili znów brane na ręce. Dzięki takiemu rozwiązaniu kręgosłup rodzica nie wygina tekst: Wojciech Stecko Nasze Szkraby 101

BabyBjÖrn

BebeConfort

Air

Excel

BabyBjÖrn Original Spirit

Brevi

Cybex

Hello Kitty

Chicco

Cybex

You&Me

Deuter

First.Go

Cybex

102 Nasze Szkraby

2.go

U.Go

Kid Comfort I

Lascal

Deuter

M1

Kid Comfort III

fot.: www.babybjorn.com

LennyLamb Chusta kółkowa

LennyLamb Chusta elastyczna

LennyLamb

Nosidełko pozwoli na wykonanie wielu czynności. Obie ręce są wolne, a jednocześnie maluszek jest bardzo blisko ciebie. Wpływa to na niego uspokajająco, a ty możesz się cieszyć jego bliskością.

Nie przegapisz w ten sposób jego uśmiechu i dziwnej minki.

Mei-Tai

LennyLamb Chusta Tkana

Nasze Szkraby 103

LennyLamb LennyLamb Tkana-Bambusowa Tkana-Wełniana

fot.: www.littlelife.com

LittleLife

Nosidełko turystyczne jest doskonałym rozwiązaniem wszędzie tam gdzie przejazd wózkiem jest tródny lub nawet niemożliwy. Jeśli twoje dziecko lubi “jazdę na barana” to podróż w nosidełku będzie dla niego czystą przyjemnością.

LittleLife

LittleLife

All Terrain

Traveller S2

LittleLife

104 Nasze Szkraby

Discoverer

Ultralight

LittleLife

Voyager S2

Neverland

Polekont

Hippychick

Mei Tai

Polekont

Kangoo

Chusta tkana

Polekont Chusta elastyczna

Womar

Hipseat

Butterfly

Nosidełko biodrowe jest dużo łatwiej i szybciej założyć, a jednocześnie pozwala zachować prawidłową postawę kręgosłupa i zmniejsza jego obciążenie. rys.: www.hipseat.pl

Nasze Szkraby Nasze Szkraby 105

Emma

fot.: www.littlelife.com

Tula

Akcesoria, często dostępne są tylko jako opcja, jednak mogą znacznie podnieść komfort użytkowania.

Nosidełka możemy wzbogacić o osłonę przeciwsłoneczną lub przeciwdeszczową.

Chusty możemy doposażyć w polar dla dwojga, przydatny przy niższych temperaturach lub kurtkę przeciwdeszczową z możliwością noszenia dziecka z przodu lub z tyłu.

Tula

Tula

Tula

Ergo

Matrishka

Folk Birds

Wallaboo Moonles Night

fot.: www.lennylamb.com

Wallaboo

106 Sz106 Nasze Nasze Szkraby

Suede Red

Nasze Szkraby 107