Jakie są najczęściej popełniane na budowie błędy? Część 2 - prace ziemne i fundamenty. W drugiej części serii artykułów o najczęściej pojawiających się podczas budowy błędach chcemy przybliżyć nieprawidłowości mogące wystąpić przy robotach ziemnych i fundamentach. Mamy nadzieję, że opracowany przez architektów MGProjekt artykuł pomoże wszystkim osobom planującym inwestycję w uniknięciu błędów na tym etapie budowy domu. Zapraszamy do lektury. Do niedawna Inwestorzy często ignorowali warunki gruntowo-wodne, oraz sposób posadowienia budynku, który powinien być dostosowany do tych warunków. Od kwietnia 2012 roku, po nowelizacji przepisów, wszedł obowiązek wykonywania badań geotechnicznych dla określenia warunków gruntowo wodnych dla budynków - również dla domów jednorodzinnych. Teraz do projektu złożonego do urzędu w celu uzyskania pozwolenia na budowę musimy dołączyć te badania, a projektant ma obowiązek określić warunki posadowienia budynku, oraz kategorię geotechniczną budynku. W typowych projektach domów przyjmowane są korzystne, przeciętne warunki posadowienia, dlatego też przy adaptacji projektant na podstawie wykonanych badań geotechnicznych dostosowuje projekt gotowy do tych uwarunkowań. Czasem okazuje się, że założone w projekcie typowym izolacje i warstwy fundamentów należy przeprojektować i dostosować do lokalnych warunków gruntowo-wodnych. Zignorowanie wniosków z badań geotechnicznych, oraz wytycznych projektanta. W trakcie prac fundamentowych możemy narazić się na bardzo poważne problemy, takie jak: zalewanie piwnic 1.
przesiąkania wody przez ławy i mury fundamentowe przebijanie wilgoci przez warstwy "podłogi na gruncie" pękanie ścian i innych elementów konstrukcji domu złe "osiadanie" budynku
Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl
w najgorszym wariancie katastrofa budowlana 2. Innym, często popełnianym błędem na etapie prac ziemnych jest pozostawienie części ziemi urodzajnej (humusu) przy fundamentach. Humus do głębokości około 30 cm powinno się zdjąć przed budową na całej powierzchni tej części działki, na której będzie stał budynek. Można go następnie przechowywać w innej części parceli, gdzie nie budujemy, aby po zakończeniu budowy wykorzystać urodzajną warstwę gleby do założenia ogrodu. Jeśli tego nie zrobimy to resztki humusu pozostawionego przy fundamentach mogą stać się idealnym środowiskiem do rozwoju grzybów i mikroorganizmów. Organizmy te kumulują dużo wilgoci i mogą w dość krótkim czasie zaatakować izolację fundamentów, podłogi i ściany domu. Pozbycie się tych niechcianych gości jest zazwyczaj czasochłonne i kosztochłonne. Powinno się dokładnie usunąć humus, w szczególności przy fundamentach i zastąpić go czystym piaskiem, żwirkiem, lub ubitym gruzem. 3. Poważnym błędem popełnianym podczas budowy domu jest brak właściwego zagęszczenia warstw podbudowy - na przykład pod wspomnianą już "podłogę na gruncie". Kiedy zaniedba się wykonania prawidłowego zagęszczenia tłucznia, lub piasku i jego poszczególnych warstw, może dojść do pękania "podłóg na gruncie" w piwnicy, lub na parterze w przypadku domu bez piwnic, gdyż podbudowa nie będzie posiadała odpowiedniej nośności. Z drugiej strony, zbyt intensywne zagęszczanie podbudowy i jej poszczególnych warstw, może skutkować pojawieniem się pęknięć w ścianach fundamentowych. Przed zbrojeniem i wylaniem ław powinno się zastosować około 10cm warstwy chudego betonu, aby zabezpieczyć i ustabilizować podłoże. 4. Brak odpowiedniego zabezpieczenia wykopów pod fundamenty to jedna z najczęściej zdarzających się na placu budowy nieprawidłowości. Jeśli rozkopy nie zostaną prawidłowo zabezpieczone, to może dojść do obsunięcia się gruntu i groźnego wypadku. Stanowi to bezpośrednie zagrożenie dla biegających w pobliżu dzieci, które często traktują plac budowy jako miejsce zabaw. Należy również pamiętać, aby nie składować zbyt blisko wykopów materiałów budowlanych i nie dopuszczać w tym miejscu do przejazdu samochodów. Przyjmuje się, że bezpieczna odległość to od 0.5 m do 1.0m od krawędzi wykopów. 5. Niedostatecznie wykonane, lub brak deskowania fundamentów. Zdarza się, że Inwestorzy, chcąc zaoszczędzić nie decydują się na wykonanie deskowania i wylewają beton bezpośrednio do wykopu fundamentu. Takie postępowanie jest krótkowzroczne i w dłuższej perspektywie może pociągnąć za sobą poważne konsekwencje, generując niespodziewane, dodatkowe koszty. Prawidłowo wykonane deskowanie zapobiegnie niedokładności zaprojektowanych na wymiar fundamentów, co w późniejszych etapach pozwoli nadokładne wymurowanie ścian, wykonanie izolacji, docieplenia, czy cokołów. 6. Brak prawidłowego wypoziomowania fundamentów. Zaniedbanie to prowadzi do problemów z murowaniem pierwszych warstw ścian parteru. Jeśli są one
Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl
nieodpowiednim podłożem dla wykonania warstw izolacji przeciw wodnych i przeciw wilgociowych, może to wpłynąć na ich prawidłowe funkcjonowanie. Przy dużych nierównościach, należy zniwelować je warstwą mocnej zaprawy na wierzchu fundamentu, przy mniejszych powszechnie stosowaną praktyką jest murowanie pustaków na grubszej warstwie zaprawy. 7. Brak ciągłości i nieprawidłowo wykonane izolacje przeciwwilgociowe, przeciwwodne i cieplne. W pierwszym przypadku izolacje przeciw wilgoci powinno się układać zarówno w pionie jak i w poziomie (podłoga na gruncie) i nie należy robić przerw. Łączenia muszą zostać wykonane starannie: jeśli izolację wykonujemy z folii - sklejane, jeśli została zastosowana papa - zgrzewane. Błędem jest układanie tych izolacji tylko na "zakład". Brak prawidłowego ułożenia izolacji przeciwwilgociowej i przeciwwodnej prowadzi do rozwoju grzybów i pleśni, oraz do zawilgocenia budynku. Przy izolacjach cieplnych, brak ciągłości i spójności w izolacji powoduje powstawanie "mostków termicznych", a tym samym do zawilgocenia elementów budynku, rozwoju grzybów i pleśni, jak również do uszkodzeń cokołów, czy tynków. 8. Źle wykonana, lub brak dylatacji na poziomie warstw podłogowych, na styku ze ścianami fundamentowymi. Błąd ten może spowodować przenoszenie się naprężeń pomiędzy nimi i w konsekwencji w dość szybkim czasie zniszczenie izolacji domu. Dylatacje można wykonywać na przykład ze sznura dylatacyjnego, z pasków styropianu o grubości 2-4cm, przy wylewanych powierzchniach betonowych, można zastosować listwy drewniane. Jeśli nie zastosujemy odpowiedniej dylatacji, na ścianach, stropach i wylewkach pojawią się pęknięcia. 9. Brak zbrojenia, lub jego złe wykonanie w elementach betonowych i żelbetowych. Jeśli w projekcie zastosowane zostały konkretne rozwiązania zbrojenia, to należy bezwzględnie dostosować się do parametrów określonych przez projektanta. Ważny jest dobór zbrojenia czyli grubość i ilość prętów, wraz z rodzajem zastosowanej stali, oraz sposób ułożenia zbrojenia. Należy to zweryfikować i dokładnie sprawdzić przed wylaniem betonu. Źle wykonane, lub brak zbrojenia powoduje, że wymagana wytrzymałość elementów budynku nie została spełniona i pojawiają się pęknięcia, a w najgorszym przypadku dochodzi do katastrofy budowlanej. Podczas prac fundamentowych należy pamiętać również o wykonaniu dodatkowych fundamentów pod: 1. Kominy 2. Schody 3. Tarasy 4. Słupy - w postaci stóp fundamentowych Elementy te należy wykonywać równocześnie z fundamentami budynku i koniecznie je zdylatować. Jeśli o tym zapomnimy to narazimy się na dodatkowe, niepotrzebne koszty. Pamiętajmy, że prace na budowie powinien nadzorować kierownik budowy, którego zadaniem jest sprawdzanie poprawności wykonanych robót i jakości użytych materiałów.
Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl