Domy z bali by MGProjekt

Domy z bali. Idealna propozycja na domek letniskowy? Opublikowano 5 lutego 2014, autor: MG Projekt

Od stuleci domy z bala drewnianego cieszą się niesłabnącą popularnością. Także w dzisiejszych czasach coraz częściej do wznoszenia domów jednorodzinnych wykorzystuje się tę unikalną technologię. Modnym stało się nawet wznoszenie budynków użyteczności publicznej z bali drewnianych - lokali gastronomii, hoteli, moteli, schronisk młodzieżowych, a nawet małych budynków biurowych, czy usługowych.Dom zbudowany z bali wykorzystuje charakterystyczne, a zarazem nadzwyczajne właściwości drewna, czyli znakomitą zdolność do absorpcji ciepła i uwalniania go z powrotem do atmosfery. Dzięki temu można w sposób naturalny i proekologiczny regulować temperaturę we wnętrzach budynku, w zależności od pory dnia i roku. W okresie grzewczym, bale kumulują ciepłe powietrze przez dzień, zaś nocą powoli oddają to ciepło do wnętrza domu, co pozwala na wygenerowanie sporych oszczędności na ogrzewanie domu. Latem natomiast, bale absorbują chłodne powietrze nocą, po to by w dzień, nawet w największe upały chłodzić wnętrza. We wnętrzu domu z bala panuje zdrowy i unikatowy klimat. Prawidłowo wykonany domek pozwala na zwiększenie szczelności poszczególnych elementów, oraz zwiększenie odporności na przenikanie wilgoci, co z kolei ma wpływ na energooszczędność domu. Dom budowany według projektu w technologii bala drewnianego, może być nawet trzykrotnie bardziej szczelny w porównaniu do tradycyjnej techniki murowanej. Dodatkowo domy takie posiadają zwiększoną odporność przeciwpożarową i są wznoszone w krótkim czasie.

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

Ważnym czynnikiem, aby dom z bala spełniał swoje funkcje jest wybór odpowiedniego drewna, o właściwej wilgotności <19%. Kluczowa jest też precyzja i wysoka jakość wznoszenia domu, z zachowaniem najnowszych i najlepszych technik budowania. Do budowy domu, wykorzystuje się bale o średnicy minimalnej 20cm - im bal ma większy przekrój, to dom będzie posiadał lepsze parametry energooszczędne. Optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie bala o średnicy około 30cm. Sporym utrudnieniem może być zakup drewna, które będzie spełniało odpowiednie warunki. Dlatego też często stosuje się drewno sprowadzane np. z Ukrainy, z Syberii, z północnego Uralu, z Rosji lub ze Słowacji, rzadziej ze Skandynawii. W Polsce można znaleźć wiele wyspecjalizowanych firm zajmujących się budową domów z bali.

Rodzaje bali drewnianych wykorzystywanych do budowy domu. •

Bal okrągły naturalnej wilgotności poniżej 19% o średnicy 22cm, 24cm, 26cm, 28cm, 30cm i więcej.

•

Bal klejony o przekroju 180mm x 260mm, 205mm x 260mm, 240mm x 260mm, 260mm x 260mm.

•

Bal ciosany naturalnej wilgotności o średnicy od 22cm do 50cm i więcej.

Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

Bale pozyskuje się z sosny, ze świerku, z jodły, lub modrzewia, a dom powinien być po zakończeniu budowy pozostawiony do wyschnięcia na 3-12 miesięcy. Jeśli do budowy domu zastosujemy drewno sezonowane, o wilgotności poniżej 19%, wówczas dom po wybudowaniu gotowy jest do zamieszkania. Ważnym elementem podczas budowy domu z bala jest wykonanie w kilku etapach dokładnego uszczelnienia bali. Bale dla szczelnego ułożenia muszą być frezowane. Dodatkowo pomiędzy nimi układa się taśmę, lub specjalnie przygotowany sznur jutowy, lub sznur lniany. Podczas "pracy drewna" i w późniejszym czasie kiedy dom jest już ogrzewany, uzupełnia się kilka razy izolację pomiędzy balami. Drewno schnąc przez kilka lat, może wydzielać smołę, lub żywicę, dlatego też dom taki wymaga stałych i dokładnych prac konserwacyjnych polegających na malowaniu i dodatkowej impregnacji, tak by drewno nie traciło swoich właściwości, oraz koloru. Aby zmniejszyć szczeliny pomiędzy elementami, stosuje się akrylowe środki uszczelniające, które pozwalają na swobodną "pracę" drewna i już po 3-4 latach użytkowania takiego domu szczelność wyrównuje się do "0". Dla wzmocnienia ścian z bala, oraz aby bale nie "wychodziły", przy budowie łączy się je za pomocą dodatkowych kołków drewnianych. Przy zastosowaniu bala klejonego możemy uzyskać bale o maksymalnym przekroju 260mm na 260mm. Elementy takie uzyskuje się po specjalnie przeprowadzonym procesie technologiczno - produkcyjnym, w którym deski sosnowe, pozyskiwane z terenów Finlandii odpowiednio zaimpregnowane i przygotowane poddaje się sklejeniu. Już po 24 godzinach bale klejone uzyskują właściwą wytrzymałość, jak również całkowitą twardość i odporność na wilgoć. Dzięki proekologicznej produkcji bala klejonego, bale te nie zawierają szkodliwych czynników chemicznych i równocześnie są trwalsze i bardziej wytrzymałe od bala okrągłego. Ściany domu nie wymagają dodatkowego uszczelniania, gdyż frezy i grzebienie dokładnie łączą bale pomiędzy sobą. Bal klejony, strugany i profilowany, lub układany na pióro i wpust pod względem termoizolacji i przepuszczalności posiada mniejszą skurczliwość i nie pęka, oraz cechuje się wysokim poziomem wykończenia. Przy zastosowaniu bala ciosanego, który przygotowywany jest podobnie jak bal okrągły, ale struga się go i frezuje ręcznie, wykorzystuje się unikalny wygląd bali, a budynek architekturą nawiązuje do tradycyjnych domów z bali litych. Jest to technologia wykorzystywana od wieków, gdzie siekiery i strugi zastąpiono piłami spalinowymi i elekrostrugami. W tej technologii możemy uzyskać bale o średnicy od 20 cm do 50 cm, w zależności od potrzeb. Proces przygotowywania bali ciosanych trwa dłużej niż w przypadku bali okrągłych, przygotowywanych maszynowo, ale krócej niż w przypadku bala klejonego.

Konstrukcja domu z bali drewnianych. Domy z bala ustawia się na uprzednio przygotowanym fundamencie, lub podpiwniczeniu. Na płycie betonowej rozkłada się odpowiednio wypoziomowane, a także zaimpregnowane ciśnieniowo podwaliny, które układa się na papie na lepiku, oraz montuje się je za pomocą kotew stalowych do podłoża. Następnie układa się frezowane bale. Frezy wykonuje Copywright©MGProjekt Pracownia Architektoniczna s.c. | http://www.mgprojekt.com.pl

się na głębokość od 1,5cm do 3cm i zależy to od średnicy bala, a na szerokość, na połowę średnicy bala. Strop układa się na wcześniej osadzonych belkach drewnianychz oczepem na ścianach, a następnie na ścianach powyżej montuje się więźbę dachową z docelowym pokryciem dachowym. Wszelkie elementy podpierające jak kolumny, filary, słupy, słupki, podpory, powiązane z główną konstrukcją domu powinny mieć odpowiednie narzędzia, pozwalające na obniżanie tych elementów pionowych wraz z domem, gdyż drewno w pionie jest mniej podatne na kurczenie się, niż to ułożone w poziomie. Trzeba liczyć się z tym, iż dom z bala będzie "pracował" i kurczył się przez następne kilka lat, wiec należy przy jego wznoszeniu zastosować odpowiednie elementy regulujące "pracę" drewna. Przy montażu okien i drzwi trzeba przewidzieć możliwość "ślizgania" się elementów. W miejscu montażu okna, lub drzwi w sztorcu bali robi się otwór, w który montuje się ślizg i mocuje się do okna, lub drzwi, nie mocując bezpośrednio do bala, zaś od góry dla otworu okiennego, lub drzwiowego należy pozostawić przestrzeń, którą wykończa się opaską z narożnikiem. Bale wykorzystywane do budowy domu musza być wykonane zezdrowego drewna i mieć usuniętą korę. Układa się je na wręby, które powinny

być samoodpływowe, czyli o takim kształcie, który nie pozwoli na wniknięcie wody w bal, oraz na odprowadzenie tej wody z powierzchni bala.

Rodzaje konstrukcji domów z bala.

1. Konstrukcja sumikowo – łątkowa, inaczej typ polski, jest oparta na słupach nośnych,

czyli łątkach, które stawiamy w odległości około 2 m od siebie, zamontowanych na poziomej belce podwalinowej, ułożonej na przygotowanym wcześniej fundamencie. Wypełnieniem są krótkie poziome belki, zwane sumikami. W przypadku tej konstrukcji drewno nie musi być tak wysokiej jakości ja w systemie wieńcowym, ale powinno być dobrze wysuszone i zaimpregnowane. 2. System wieńcowy to system belek łączonych na długości, czyli belki są układane

poziomo jedna na drugiej i krzyżowane na rogach budynku w zamki ciesielskie. W przypadku tej technologii bardzo ważna jest jakość i dobór materiału, gdyż belki drewniane powinny być długie i proste, dzięki czemu uzyskamy stabilną i mocną konstrukcję domu. Domy w systemie wieńcowym budowane są w naszym kraju najczęściej na Podhalu. Domy z bali wznosi się bez gwoździ i śrub, a poszczególne bale łączy się za pomocą drewnianych dybli lub metalowymi szpilkami. Narożniki domów z bali pełnią istotną rolę konstrukcyjną, a od ich prawidłowego wykonania zależy izolacyjność cieplna ścian domu. Bale mogą być w nich łączone na różne zamki ciesielskie, od których zależy ostateczny efekt wizualny domu.

Więcej na: Domy z bali. Idealna propozycja na domek letniskowy? | Blog MG Projekt Projekty domów MGProjekt Follow us: @mgprojekt on Twitter | mgprojekt on Facebook