Onderwijs
De opmars van online Gratis online onderwijs maakt een stormachtige groei door in de Verenigde Staten. De wereld van het grote geld voorziet een nieuwe goudmijn. Ook Nederland zet zich schrap voor de digitalisering van de collegezaal. Tekst: HOP, Petra Vissers | Foto’s: Gijs van ouwerkerk>
online courses’ (moocs) een verademing. Het online zetten van hoorcolleges en lesmate-
Heeft jouw docent statistiek al vijf keer uitgelegd
riaal is niet nieuw; dat commerciële bedrijven
wat een regressieanalyse is en wil het kwartje
zich op de markt storten wel. Het afgelopen jaar
maar niet vallen? Heb je bijspijkercursussen nodig
hebben durfkapitalisten miljoenen geïnvesteerd
om aan de bachelor van je keuze te beginnen? Of
in de grote Amerikaanse platforms Coursera en
wil je gewoon meer weten over de wereldgeschie-
Udacity. De prestigieuze Amerikaanse universitei-
denis vanaf 1870?
ten MIT en Harvard wilden niet achterblijven: ze
Studenten van Aruba tot Zimbabwe krijgen les van
investeerden elk dertig miljoen dollar in edX.
professoren van de beste universiteiten. Iedereen die in zijn stoutste dromen nog geen semester
De mooc-markt op
aan Harvard of Stanford kan betalen, hoeft alleen
De Universiteit Leiden is de eerste Nederlandse
maar thuis in te loggen voor een college over
instelling die met een Amerikaans platform in zee
de Griekse oudheid, kinderziektes of moderne
gaat. Over een paar maanden start op Coursera
architectuur. Voor wie afgeladen hoorcollegezalen
een introductiecursus Europees recht, waarvoor
gewend is, zijn de beste zogeheten ‘massive open
zich zonder noemenswaardige reclamecampagne
Toetsing & diploma’s Online vakken van Stanford volgen, leidt niet tot een Stanford-diploma. Want hoewel Udacity, Coursera en edX samenwerken met topuniversiteiten, zijn zij zelf (nog) geen geaccrediteerde onderwijsinstellingen. Wel krijgen deelnemers een certificaat na succesvolle afronding van een online vak. Wat daarvan de waarde is op de arbeidsmarkt moet nog blijken. Er gaapt een groot gat tussen het aantal inschrijvingen voor een vak en het aantal studenten dat het vak succesvol afrondt. Volgens Udacity hebben zich tot nu toe zo’n 730 duizend studenten ingeschreven voor een vak, zo’n honderdduizend studenten rondden de cursus daadwerkelijk af. Dat is zo’n veertien procent. Coursera meldt dat zeven
in een paar weken tijd meer dan tienduizend
tot negen procent van de cursisten de eindstreep haalt. Toetsing verloopt via online examens, die worden nagekeken
mensen inschreven. ‘Met dit experiment onder-
door een computer. Dat geeft problemen met meer subjectieve vormen van examinering, zoals het schrijven van essays.
zoeken we welke kant de universiteit de komende
Coursera experimenteert daarom met een systeem waarbij studenten worden getraind om elkaars werk te beoordelen.
dertig jaar op kan gaan’, zegt Gideon Shimshon.
De oprichters van Coursera beroepen zich daarbij op recent onderzoek over crowdsourcing, waaruit blijkt dat evalua-
Hij is directeur van het ‘Centre for innovation
ties van verschillende mensen tot hetzelfde oordeel zou leiden als het oordeel van een docent. Fraude ligt op de loer:
van de Faculteit campus Den Haag’. Het centre
anoniem achter de computer is het immers makkelijker om te spieken of hulp in te schakelen dan wanneer je fysiek in
ontwikkelt de digitale colleges in samenwerking
een klaslokaal aanwezig bent. Er zijn verschillende experimenten gaande om fraude bij online onderwijs tegen te gaan,
met het Europa Instituut en Leiden Law School.
zoals het verplicht aanzetten van een webcam tijdens examens, software die de toetsaanslag herkent en plagiaatdetec-
‘Alle instellingen zetten colleges online; wij willen
tiesoftware. Zolang het probleem van fraude nog niet naar tevredenheid is opgelost, zal erkenning van online onderwijs
kijken hoe we nieuwe technieken kunnen inzet-
waarschijnlijk problematisch blijven.
ten om de onderwijskwaliteit te verbeteren.’ Ook José van Dijck, hoogleraar mediastudies aan
HOP, Eva de Valk (San Francisco)
14 UT NIEUWS 01|2013
de Universiteit van Amsterdam, ziet veel voorde-