Voorlezen in woonzorgcentra

Elke week trekken vrijwilligers naar de vier Lommelse woonzorgcentra om voor te lezen. “Net als de bewoners kijken we elke week uit naar Boek en Koek”, zeggen de voorlezers. We zochten ze op in woonzorgcentrum de Bekelaar.

“Je kan niet alle boeken gebruiken. Zo lees ik over Lommel, over dingen van vroeger, maar ook bijvoorbeeld over dieren of over het koningshuis. Dat kennen ze. Humor is ook belangrijk. Alle vormen van ontroering eigenlijk. Een lach en een traan. Maar je mag ze ook niet onderschatten. Er mag al eens iets pittiger tussen zitten. Een verhaal over de liefde. Waarom niet?”

“Onlangs las ik voor uit mijn eigen boek over café De Kroon. Dan komen de verhalen natuurlijk los. Ik nodig de bewoners uit om te reageren. Ze mogen ook op elkaar reageren. Dat is net de bedoeling van het voorlezen, die interactie. Het is niet alleen zitten en luisteren. Genieten van verhalen en van de koffie met een koek.”

“Ik laat het telkens gebeuren. Je kan het niet helemaal plannen, want het is altijd anders. De groep mag wel niet te groot zijn, anders kan je het niet overbrengen. Tien à vijftien toehoorders is het maximum.”

Willem Van Lit leest voor in WZC de Bekelaar en Hoevezavel.

“Ik ben nog maar vier maanden bezig, maar ik zou het niet meer kunnen missen. Vele bewoners hebben zelf graag gelezen, maar kunnen het nu niet meer door visuele problemen of omdat concentreren moeilijker gaat.”

“Voor corona deed ik vrijwilligerswerk op de palliatieve afdeling van het ziekenhuis. Toen ik een oproep zag voor voorlezers ben ik naar de bib gestapt. De eerste keer was spannend. Ik had een gesprek met de ergotherapeut en hij ging de mensen op hun kamers halen.”

“Afgelopen week heb ik voorgelezen uit het boek ‘Van Teuten en toen’. Dat vonden ze leuk. Over de eerste dokter in Lommel en de eerste apotheker. Heel herkenbaar allemaal. Er waren twee mensen bij die niet van Lommel afkomstig waren, maar ze vonden het niet erg.”

“Of iedereen dit vrijwilligerswerk kan? Zeker, een beetje gevoel voor taal is voldoende. Je moet natuurlijk wat sociaalvoelend zijn. Binnenkort gaan we trouwens met het groepje naar de bib om daar voor te lezen.”

Miet Ackaert leest voor in WZC Ploegdries

“Het publiek verschilt per woonzorgcentrum en per afdeling. Zo lees ik tijdens de wintermaanden voor aan een klein groepje in afdeling De Brem van Hoevezavel. Het zijn allemaal personen met een ernstige vorm van dementie. Daar kan je geen gewone verhalen lezen, maar wel aan de hand van een boekje samen zingen of wat bewegen.”

“Mijn eerste stap met boeken in een woonzorgcentrum was met de boekenkar van het Rode Kruis. Ik bezorgde boeken aan de mensen, zodat ze in hun kamer of in de woonkamers konden lezen. Daarna kwam de vraag om voor te lezen.”

“Het is zo fijn om te doen. Als ik wakker word op de voorleesdag denk ik: ‘Heerlijk, ik mag gaan voorlezen.’ Ik lees wel eens voor uit ‘Vroeger was alles anders’. Over het huishouden, de school of het werk. Dan laat ik prenten zien en komen de tongen los. De ene weet dit, de andere dat. Op een gegeven moment moet ik wel zeggen: ‘Nu gaan we even verder’.”

“Ik gebruik ook het themaspel ‘Terugblik’. Daarin zitten 90 fotokaarten met bijhorende opdrachten. We maken dan een reis door Lommel. Afsluiten doe ik elke week met een stukje tekst of een gedicht van Toon Hermans. Het is een soort van boodschap dat ik meegeef.”

“Je moet het gewoon met veel liefde doen. Dan lukt alles.”

Rita Van Lommel is voorlezer in WZC Hoevezavel en Kapittelhof.

“Geïnteresseerde voorlezers mogen zich altijd aanmelden”, zegt Christel Binnemans van de bib. “Via het vrijwilligersplatform of kom gewoon naar de bib. We komen een paar keer per jaar samen om ervaringen uit te wisselen. Ook Anja, de verantwoordelijke van de zorgbib van het Rode Kruis, is dan aanwezig. Zij heeft veel ervaring en kan tips geven. Ook kunnen we zorgen voor opleidingen en we geven ideeën voor de boeken. We zijn het centraal punt of de lijm tussen de voorlezers.”

Zelf voorlezer worden? Meld je aan als vrijwilliger op www.lommel.be/vrijwilligerswerk of bel 011 399 680.

November is de voorleesmaand. Dit jaar staat luisteren centraal. Want wie goed luistert, leest meer. Hoe groot of klein je ook bent, hoe goed of hoe moeilijk je zelf leest, je mist niets van het verhaal als je goed luistert. Op het programma van de Lommelse bib staan heel wat voorleesactiviteiten: interactieve rondleidingen, voorleesmomenten, een tekenwedstrijd en meer.

Alle info op lommel.bibliotheek.be