Η Συμβολή των Παιδαγωγικών Προσεγγίσεων στην Κατανόηση του Φαινομένου της Μάθησης
Μάθηση και Διδασκαλία Το φαινόμενο της μάθησης είναι στενά συνδεδεμένο με την έννοια του σχολείου. Θεωρείται ο βασικός χώρος στον οποίο μέσω της διδασκαλίας και της αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικού και μαθητή, διενεργείται η μάθηση. Η διδασκαλία είναι ένα σύστημα οργανωμένων ενεργειών που στοχεύουν στην επίτευξη της μάθησης. Εννοείται ότι η μάθηση συμβαίνει ανεξάρτητα από τη διδασκαλία. Τα άτομα καθημερινά πλουτίζουν την εμπειρία τους παίρνοντας πληροφορίες από τα γεγονότα της ζωής και αποκτούν ποικίλες δεξιότητες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της. Δεν πρέπει όμως ούτε να θεωρηθεί ότι όπου υπάρχει διδασκαλία, πραγματοποιείται αναγκαστικά και μάθηση. Άλλωστε η διδασκαλία και κατά τον Gagne δεν είναι μια διαδικασία μετάδοσης πληροφοριών, αλλά ένας τρόπος ενεργοποίησης των δυνατοτήτων του μαθητή. Η διδασκαλία μεταβάλλεται σε μάθηση όχι από τον εκπαιδευτικό αλλά από τον μαθητή. Ο πρώτος διευκολύνει, εμψυχώνει, ενισχύει την επιτέλεση ενός έργου που θα υλοποιήσει ουσιαστικά ο δεύτερος. Αυτό σημαίνει ο μαθητής να βρίσκεται σε κατάσταση που να ευνοεί την πρόσληψη και την επεξεργασία των ερεθισμάτων που θα δεχθεί και να βοηθηθεί με κατάλληλες και σωστά οργανωμένες διδακτικές ενέργειες για να επιτύχει το στόχο του, δηλαδή τη μάθηση (Φλουρής, 2003:20). Κάθε θεωρία μάθησης αποτελεί μία ολοκληρωμένη συστηματική άποψη για τη φύση της αλλαγής της συμπεριφοράς του ατόμου ως αποτέλεσμα της εμπειρίας και της δράσης του. Αλλά καμία θεωρία μάθησης, μόνη της, δεν είναι σε θέση να ερμηνεύσει όλα τα εργαστηριακά ευρήματα και τις εκφάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Δεν υπάρχουν νόμοι και αρχές μάθησης που να μπορούν να διδαχθούν με πλήρη εμπιστοσύνη για το αποτέλεσμά της.
Εικόνα 2 Ιωάννης Ζαχαρίας ή Ζαχαριάς, Ο Μαθητής, Λάδι σε μουσαμά, 64 εκ. x 46 εκ., 1868. Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. (Πηγή: Χρήστου, Χ., (1996), Ελληνική Τέχνη, Ζωγραφική 19ου - 20ου αιώνα. Τόμος Α΄. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών) Ε. Ελληνιάδου, Ζ. Κλεφτάκη, Ν. Μπαλκίζας
8