8
Erliebea
G
Helburuak
Ba
• Barrualdeko erliebe-elementu nagusiak ikasleei gogoraraztea.
Lur ten kos bea
• Kostaldeko erliebe-elementu nagusiak ikasleei gogoraraztea.
●
M M o m
●
O z S b
• Euskadiko erliebe-elementu nagusiak berrikustea. • Unitateko edukiak ikasleei aurkeztea.
Iradokizun didaktikoak Hasteko • Irakurketa hasi aurretik, galdetu ikasleei Espainiako zer lurralde ezagutzen dituzten, eta bertako erliebe-forma nagusiak zein diren badakiten: lurmutur bat, golko bat, mendi, mendilerro edo mendikate garrantzitsu bat, etab. • Idatzi arbelean ikasleek ezagutzen dituzten mendilerro, mendikate eta mendien zerrenda. Esan ikasleei, halaber, elementu horiek non dauden adierazteko.
Azaltzeko • Unitate osoan, landu ikasleekin Espainiako erliebearen mapa interaktiboa. Mapa hori irakaslearen materialekin batera ematen da. • Azaldu ikasleei unitate hau ikasturteko lehen geografia-unitatea dela, eta edukiak 9. eta 10. unitateetako edukiekin osatuko direla. Unitate horietan, hain zuzen, Espainiako klimak, urak eta landaredia ikasiko dituzte. • Aztertu sakon paisaia bateko elementuak. Kostaldeko herri batean bizi badira, esan ikasleei mendiko paisaia bat deskribatzeko; barrualdeko herri batean bizi badira, berriz, esan kostaldeko paisaia bat deskribatzeko.
Ko
Itsa tald erli
Treneko leihotik Jose Mari Agirre "Lizardi" (1896-1933) da Bultzi-leihotik poema ederraren egilea. Olerkia abesti bihurtu zuen gero Benito Lertxundi abeslari entzutetsuak. Poeman, sentimendu handiz deskribatzen dira gure lurrak, egileak treneko leihotik ikusita.
Jose Mari Agirre, Lizardi Bultzi-leihotik
●
Idatzi, koadernoan, poeman aipatzen diren paisaia-elementuak. Zein dira erliebe-elementuak?
●
Deskribatu idatziz goiko argazkia.
100
Informazio osagarria Jose Maria Agirre Lizardi Jose Maria Agirre Xabier Lizardi (Zarautz, 1896ko apirilak 18 - Tolosa, 1933ko martxoak 12). Euskal poeta. Nikolas Ormaetxea Orixe eta Esteban Urkiaga Lauaxeta poetekin batera, euskarazko poesia modernizatu zuen XX. mendearen hasieran, eta Europako joeretara hurbildu. Zuzenbidea ikasi zuen, eta lan-arrazoiak direla eta, Europa osoan zehar ibili zen. Bidaia horiek aukera eman zioten garai hartako literatura-joeren berri izateko. Poesiaz gain, antzezlanak eta iritzi-artikulu ugari idatzi zituen, bai eta garaiko kultura-aldizkarietan argitaratu ere.
100 132826 _ 0144-0159.indd 146
L d
●
B e
●
P d b
2.
O, lur, oi, lur, oi, lur nerea... oi, goiz eme, barre gozoz ernea! Arto musker, mendi, baserri zaharrak, ale gorriz abaildutako sagarrak. Oro laino mehe batek estalia, urrez oro eguzkiak jantzia.
●
28/9/09 16:01:24