266
RAMON PARADA
Eskuhartze edo aurretiazko gaikuntza horiek mota bikoak izan daitezke: batetik, gastu edo aurrekontuzko eskuespenak daude; bestetik, berriz, kontratatzeko eskuespenak eurak, esate baterako, Ministroen Kontseiluak kontratu garrantzitsuak egiteko ematen dituenak. Bestalde, kontratuek gastua dakarte berez —horixe gertatzen da kontraturik gehienetan, administrazio ondasunen salmenta kasuetan izan ezik, horietan irabaziak lortzen baitira— eta, ondorioz, egiaztatu egin beharko da behar den beste fondo dagoela Administrazioak bere gain hartzen dituen betebeharrei aurre egiteko. Beraz, kontratuek aurrekontuan izendatze egokia izan beharko dute, horixe xedatzen baitute Aurrekontuei buruzko Legearen 60. artikuluak eta gainontzeko herri administrazioetan izaera berdina duten arau juridikoek [11 eta 63. c) art.ak]. Aurrekontuei buruzko Lege Orokorrak dioenez, Kontuhartzailetzak idatziz aurkeztu beharko ditu eragozpenak, baldin eta bat ez badator aztertutako kontratu, espediente eta agirien eduki nahiz formarekin (96.1. art.). Eragozpena gastuen erabilerari, betebeharren aintzatespenari edota ordainketaaginduei buruzkoa izan eta ondoko kasuren bat gertatzen bada, Kontuhartzailetzak eten egingo du tramitazioa eragozpen hori konpondu arte: a) kreditua nahikoa ez dela ikustea edota proposatutakoa egokitzat ez jotzea; b) irregularitate larriak agertzea ordainketaaginduak frogatzen dituzten agirietan, edota hartzailearen eskubidea nahiko egiaztaturik ez egotea; c) Kontuhartzailetzaren iritziz oinarrizkoak diren betekizunak nahiz tramiteak espedientean ez agertzea, edota organo horrek hauxe uste izatea: administrazio kudeaketa aurrera eramateak kalte ekonomikoak eragin ahal dizkiela Herri Altxorrari zein gainontzekoren bati; d) eragozpena obra, hornidura, eskuraketa eta zerbitzuetako materialak aztertu ondoren sortzea (97. art.). Gerta daiteke, eragozpenak ukitzen duen organo fiskalizatua bat ez etortzea eragozpen horrekin; halakoetan, honelaxe konponduko da gatazka: a) eragozpena Kontuhartzailetza eskuordetu batek aurkeztu badu, Estatuko Administrazioa ren Kontuhartzailetza Nagusiak aztertuko du desadostasun hori, eta berorren ebazpenak behartu izango du Kontuhartzailetza eskuordetu hori; b) eragozpena Agintaritza Nagusi horrek aurkeztu badu, edota Kontuhartzailetza eskuordetuaren eragozpena baieztatu ondoren ere ez badago adostasunik, Ministroen Kontseiluak hartu beharko du behin betiko ebazpena. Dena dela, espedientean akatsak ikusi arren ere, Kontuhartzailetzak baiezko txostena egin ahal izango du, baina horretarako, beharrezkoa izango da betegabeko betekizun eta tramiteak oinarrizkoak ez izatea; hala ere, akats horiek konpondu beharko dira egintza eragingarria izatea nahi bada, eta horren berri eman beharko da bulego horrexetan (98. art.).