1 minute read

Een uitgestorven beroep of niet?

Gerre is dialect voor veldwachter Dit dialectwoord is afkomstig van het Franse gardeville en betekende oorspronkelijk ‘stadswachter’. Ook ieder dorp had zijn wachter, in dit geval geen stadswachter, maar een ‘veldwachter’ of un garde des champs of garde champêtre in het Frans wat dan weer champetter of sjampetter werd in het Vlaams. In de Kempen - en dus ook hier in Schilde - werd een gardeville, een gerrevil, een gerre.

Voor 1800 was die gerre vaak een ongeletterde man, zonder uniform of wapen. Hij moest de velden bewaken tegen hongerigen en loslopend wild. Vaak meer in dienst van de kasteelheer dan van het dorp. Vaak was hij niet meer dan een veredelde loopjongen.

Advertisement

Tijdens de Franse tijd (1794 – 1815) werd het beroep opgewaardeerd en kwamen er min of meer geschoolde veldwachters in alle dorpen. Grotere gemeentes (meer dan 5000 inwoners) kregen ook een gemeentepolitie met commissaris. Zij werkten naast de veldwachters. Per arrondissement kwam er een veldbrigadier die supervisie had over de veldwachters binnen zijn arrondissement.

Na de eerste eenmaking van de politie in 1986 werd de functie van ‘gerre’ of veldwachter, toen al de landelijke politie genoemd, opgenomen in de gemeentelijke politie.

Na de oorlog was Mon Florus als slijkgerre de man die de taksen ging ontvangen bij de inwoners. Vanaf 1949 was Eduard Gabriëls de laatste slijkgerre. Hij stond in de winter vaak om vijf uur op om te checken of de strooidiensten moesten uitrukken. Hij droeg ook kiesbrieven en oproepingsbevelen voor de militieplicht rond.

Je vermoedt vast al wel dat ze hier in Schilde de slijkgerres niet graag zagen komen. Ze stonden sowieso voor onaangename berichten. Slijkgerres deden hun plicht ook al was het vaak tegen hun zin. De naam ‘slijkgerre’ was geen bijnaam of belediging. Want ook al zag niemand hen graag komen, ze hadden toch wel met deze mannen te doen.

Slijkgerre is dialect voor bode van de gemeente

Behalve de veldwachters was er ook nog een ‘slijkgerre’ in elke gemeente. Geen job met politiebevoegdheid, maar wel de bode van de gemeente, de ploegbaas van de gemeentearbeiders. Hij bracht officiële berichten naar de inwoners. Zo moest Fons Knop (Alfons De Pooter) tijdens de tweede wereldoorlog bij nogal wat Schildenaren aanbellen met het bericht dat er een inlevering of beslaglegging bij hen ging gebeuren.

De naam verdween, maar de job toch niet helemaal Gerres en slijkgerres zijn beroepen die een geschiedenis kennen van meer dan tweehonderd jaar, maar met Schildenaren Achiel Verdijck, René Dierckx en Eduard Gabriëls hun einde kenden tijdens de vorige eeuw. Of toch niet? Je zou immers ook kunnen lezen dat deze jobs en hun takenpakket mee evolueerden en vandaag de dag nog steeds bestaan.