OCTOBER 2016 new diastaseis_Layout 1 25/10/2016 10:20 μμ Page 4
4
ΖΩ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΕΥΧΟΣ 19 2016
ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ
Μνημόσυνο και οφειλόμενη τιμή στη μνήμη της Βούλας Δαμιανάκου «Μη ποιείν κραυγήν αλλά σιγή το πένθος φέρειν»….. [Ξενοφών «Ελληνικά»]
Έ
φυγε από κοντά μας τα ξημερώματα της 19 Σεπτεμβρίου 2016 πλήρης ημερών η συγγραφέας και αγωνίστρια Βούλα Δαμιανάκου, πολίτης της Νέας Μάκρης και καύχημά της, και για όλο τον κόσμο η προσωποποίηση των αγώνων για ελευθερία, αξιοπρέπεια, δημοκρατία και ανθρωπιά, ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκε ως την τελευταία μέρα της ζωής της. Η Βούλα Δαμιανάκου, Μανιάτισσα, γεννημένη στο Γύθειο [Πάνιτσα-Μυρσίνη], μαθήτρια ακόμα στο γυμνάσιο του Γυθείου εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση, φυλακίστηκε από τους κατακτητές και αγωνίστηκε μέχρι την απελευθέρωση. Υπήρξε η αγαπημένη σύντροφος του Βασίλη Ρώτα, με τον οποίο ήρθε στη Νέα Μάκρη το 1953, όπου εγκαταστάθηκαν, δούλεψαν, έγραψαν και έζησαν αγαπημένοι και ευτυχείς, μαζί με την Ελένη Βασιλοπούλου την κόρη της Βούλας Δαμιανάκου. Σε όλη τους τη ζωή το ζεύγος Βούλας Δαμιανάκου και Βασίλη Ρώτα, «πάντα σε όλες τις περιστάσεις που τους έτυχαν, προσπάθησαν να φερθούν σαν άξια τέκνα του λαού από τον οποίο προέρχονταν, άξιοι και μεταξύ τους ο καθένας για τον άλλο, με σεβασμό, με κατανόηση και συνεννόηση, με ανιδιοτέλεια και ευθύνη, και σ’ όλο το μάκρος της ζωής που έζησαν μαζί, κάπου είκοσι πέντε χρόνια, αγωνίστηκαν σεμνά, πιστά και τίμια τον ωραίο αγώνα που ‘χει ιδανικό του να κάνει τη ζωή πιο λεύτερη και πιο όμορφη, πιο άξια να τη ζει κανείς». [από το «Λεύκωμα Βασίλης Ρώτας» 1979]. Ο κόσμος της Νέας Μά-
κρης με έντονες ακόμα εκείνη την εποχή, τις αναμνήσεις από τα παθήματα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, περιέβαλε τη Βούλα Δαμιανάκου και τον Βασίλη Ρώτα με ιδιαίτερο σεβασμό και αγάπη, γιατί εκείνοι οι ίδιοι και οι δυο, τους έδειχναν αγάπη και σεβασμό στους κόπους και τα βάσανά τους. Οι νέοι πήγαιναν να πάρουν τη γνώμη και να ακούσουν τις συμβουλές του Ρώτα και της Βούλας Δαμιανάκου και το σπίτι τους ήτανε γι αυτούς ένα άλλο σχολείο, οι μεγαλύτεροι πήγαιναν για να ακούσουνε από αυτούς ένα σοφό και παρήγορο λόγο, τα παιδιά για να γίνουν φίλοι με την Ελένη και το Ρώτα και να χαρούν τις περιποιήσεις της Βούλας Δαμιανάκου. Τα ζευγάρια ήθελαν να τους βαφτίσουν τα παιδιά τους ή να τους τα παντρέψουν. Ο λαός της Νέας Μάκρης μιλούσε γι αυτούς, τους καμάρωνε και τους είχε παράδειγμα, περηφανευόταν που τους είχε συμπολίτες, γιατί ήταν δυο άνθρωποι ακέραιοι, πραγματικά ελεύθεροι, υπεύθυνοι και σοφοί, που δίδασκαν χωρίς να το θέλουν με τα έργα και τη στάση ζωής τους. Η Βούλα Δαμιανάκου πλάι στον Βασίλη Ρώτα ήταν το στήριγμα και το συμπλήρωμά του, ίσως και η πιο σύγχρονη και φιλελεύθερη προέκτασή του σ’ αυτή την άθληση ζωής, μια πορεία όπου ομοούσια και αδιαίρετα την έτρεξαν μαζί. Αλλά και μετά τον θάνατο του Βασίλη Ρώτα η Β. Δ. στάθηκε αντάξια του. Ήταν εκείνη που στο πρόσωπό της βλέπαμε και βρίσκαμε την ίδια ιδανική γυναικεία μορφή που ξέραμε, τη στοργική μέχρι υπερβολής γυναίκα που γνοιάζεται για το έργο
και τη μνήμη του αγαπημένου συντρόφου που έχασε και σαν λέαινα υπερασπίζεται την παραχάραξη του έργου του, κι άλλο τόσο την αντάξια του ονόματός της, των λόγων και των έργων της, αγωνίστρια στους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία, και την εθνική ανεξαρτησία ενάντια στην ξενοκρατία και τη δουλοπρέπεια. Η Βούλα Δαμιανάκου ακόμα, και αυτό είναι το άλλο σκέλος της ζωής και της αξίας της, κατέχει μια ξεχωριστή θέση στη νεοελληνική μας λογοτεχνία με την «Υπεύθυνη Δήλωσή» της, ένα από τα πιο ρωμαλέα ρεαλιστικά μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, το «Στην Ανεμοζάλη», διηγήματα, το «Οδοιπορώ στην Πατρίδα» κ.α. όπως και πολλά σε συνεργασία με τον Βασίλη Ρώτα, το «Μνημόσυνο», το «Λαϊκό Λόγο» και προπαντός με τη μετάφραση πολλών από τα έργα του Σαίξπηρ, έργο μοναδικό σε έκταση και αξία και κόπο. Κορυφαία στιγμή στη ζωή της Βούλας Δαμιανάκου ήταν η φιλοξενία του καταδιωκόμενου Κούρδου ηγέτη Οτσαλάν στο σπίτι της στη Νέα Μάκρη. Η στάση, η γενναιότητα, η αξία αυτής της πράξης, όπως και η στάση και τα λόγια της στη δίκη στην οποία αθωώθηκε μαζί με την Ελένη, έδειξαν το μέγεθος της αξίας της, της ψυχής και του πνεύματός της. Και στον κόσμο όλο αυτή η πράξη τους έδωσε το μέγιστο μάθημα: τι μεγάλο και ωραίο πράμα είναι να είσαι άνθρωπος. Χαλάνδρι 1 Οκτ. 2016 Μιχάλης Π. Δελησάββας
Oμόφωνη απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μαραθώνα για συλλυπητήρια επιστολή στην οικογένεια
της Βούλας Δαμιανάκου και ονομασία μιας οδού στη Νέα Μάκρη. Μετά από πρόταση του Δημοτικού Συμβούλου και πρώην Προέδρου του Δημοτικού Συμβούλιου Τσίρκα Στέργιου για τον χαμό της Βούλας Δαμιανάκου πάρθηκε ομόφωνη απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μαραθώνα για συλλυπητήρια επιστολή στην οικογένεια της και ονομασία μιας οδού στην Νέα Μάκρη. Ο Στέργιος Τσίρκας στην σύντομη τοποθέτηση του σημείωσε την σημαντική παρουσία της ποιήτριας, συγγραφέως και μεταφράστριας Βούλας Δαμιανάκου στον πνευματικό και πολιτιστικό κόσμο της Νέας Μάκρης και όχι μόνο κατά τα τελευταία 50 χρόνια διαμονής της στο Δήμο μας με τον Βασίλη Ρώτα και την κόρη της ζωγράφο Ελένη Βασιλοπούλου και σημείωσε ότι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε να στείλουμε συλλυπητήρια επιστολή και σε συνεργασία με το τοπικό συμβούλιο της Νέας Μάκρης να ονοματίσει μια οδό με το όνομα της . Αφήνοντας μας πίσω έργο, ήθος, μνήμη, συνείδηση.