Zorgbedrijf-Bedrijfsportret 2025

Bedrijfsportret Het Zorgbedrijf

One-stop-shop voor meer dan zorg maart 2025

Vlaanderen Vlaanderen

Inhoudstabel

Het Zorgbedrijf

Voorwoord

We zijn allemaal iemands kind, ouder, broer of zus ... In het beste geval kunnen we op onze familie rekenen wanneer het even wat minder gaat in het leven. Maar dat is niet altijd het geval. Niet iedereen heeft iemand die meteen klaarstaat.

Het Zorgbedrijf is opgericht om deze ontbrekende schakels in te vullen. Samen willen we ervoor zorgen dat iedereen kan genieten van een comfortabel leven. Jong en ouder, met hulp thuis of in onze huiselijke omgeving. Ook mantelzorgers die een naaste verzorgen, bieden we zorgzame ondersteuning.

Hoe we dat doen, elke dag opnieuw, waarvoor we gaan en waarin we geloven: dat tonen we graag in dit bedrijfsportret. Laat deze inkijk in onze organisatie een warme, uitnodigende start zijn voor verdere samenwerking.

In de eerste drie delen introduceren we het Zorgbedrijf, de missie en visie en het aanbod. Vervolgens nemen we deze lezer mee in de organisatiestructuur. In deel 5, 6 en 7 gaan we in detail in op de financiën, marktpositionering en communicatie. Tot slot analyseren we onze sterktes en zwaktes en kijken we naar de toekomst, vanuit opportuniteiten en grote uitdagingen.

Heb je vragen of ideeën, deel die dan gerust met ons. Er staat altijd iemand voor je klaar.

Anne Baré

Algemeen directeur

Samenvatting

Het Zorgbedrijf onderscheidt zich als een one-stop-shop voor zorg. De organisatie biedt een geïntegreerd zorgmodel met een breed aanbod aan diensten, voor klanten in alle levensfases, van kinderen tot senioren. Dit stelt de organisatie in staat om snel in te spelen op elke zorgvraag.

De voorbije 15 jaar heeft de organisatie een aanzienlijke groei doorgemaakt, met de uitbreiding van zorgdiensten naar verschillende provincies. Dit vormt een stevige basis voor wat komt in de toekomst.

Het Zorgbedrijf blijft investeren in toekomstplannen, waarbij innovatie een cruciale rol speelt in de verbetering van de klantbeleving en de kwalitatieve zorg. Met duizenden medewerkers en vrijwilligers die elke dag actief zijn, legt het personeelsbeleid de focus op talentontwikkeling, tevredenheid en betrokkenheid. Het Zorgbedrijf zet zich bovendien in voor sociale inclusie, duurzaamheid en zorgzame buurten, en werkt actief samen met lokale gemeenschappen om de maatschappelijke opdracht te vervullen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een kernwaarde binnen de organisatie.

Financieel gezien heeft het Zorgbedrijf tussen 2019 en 2024 een dynamische periode doorgemaakt, gekenmerkt door stijgende kosten en fluctuerende inkomsten. De personeelskosten bleven de grootste uitgavenpost, terwijl de inkomsten voornamelijk uit klantbijdragen, subsidies en dotaties kwamen. Het Zorgbedrijf kon de financiële impact beperken door extra inkomsten uit assistentiewoningen en overheidscompensaties. Echter, de totale kosten bleven sneller stijgen dan de omzet. Binnen de seniorenzorg in Antwerpen zijn de assistentiewoningen de meest winstgevende tak, terwijl de woonzorgcentra in 2023 voor het eerst een beperkt verlies leden.

Wat betreft de marktpositionering, heeft het Zorgbedrijf een sterke positie binnen de zorgsector. Het Zorgbedrijf is marktleider in assistentiewoningen in Antwerpen en in Vlaanderen. Daarnaast is het Zorgbedrijf de grootste aanbieder van woonzorgcentra in Antwerpen. In Vlaanderen behoort het Zorgbedrijf tot de top 3 aanbieders van woonzorgcentra. In gezinszorg is het Zorgbedrijf de op een na grootste speler in Antwerpen. Deze sterke marktpositie stelt het Zorgbedrijf in staat om te profiteren van schaalvoordelen en een breed netwerk.

Het Zorgbedrijf combineert zorgzaamheid met economische efficiëntie, een sterke merkidentiteit en lokale, datagedreven en crossmediale marketingstrategieën. De SWOT-analyse van het Zorgbedrijf toont daarnaast zowel de vele andere sterke punten als een aantal uitdagingen. De sterke punten omvatten de schaalgrootte, innovatieve benaderingen en strategische zorglocaties. De belangrijkste uitdagingen zijn onder andere stijgende leningslasten, de noodzaak voor grote investeringen en het vergrijzende personeelsbestand. Kansen liggen onder meer in de groeiende vraag naar thuiszorg en de mogelijkheid om private partners aan te trekken.

1. Het Zorgbedrijf

Het Zorgbedrijf is een one-stop-shop voor zorg én gaat verder dan zorg bieden. Dat maakt het Zorgbedrijf anders en meer dan andere overkoepelende zorginstellingen.

Doorheen de schakels van het leven biedt het Zorgbedrijf ondersteuning voor iedereen, in een geïntegreerd model. De kern is een flexibel aanbod, voor kinderen tot senioren. Bij ons ben je zeker dat er altijd een plek is waar je terechtkan, dat er altijd iemand is om voor je te zorgen.

Om dat te realiseren, beheren we bijvoorbeeld een omvangrijk patrimonium van zorginfrastructuur, bieden we een waaier aan thuisdiensten, specialiseren we ons in maaltijdproductie en ontspanning, delen we onze know-how en zoeken we naar nieuwe producten, diensten en hulpmiddelen.

Pionier

In 2009 tekende Zorgbedrijf Antwerpen voor een absolute primeur in Vlaanderen, met de eerste verzelfstandiging van OCMW-activiteiten. Er werd voor het eerst een publiekrechtelijk zorgbedrijf opgericht in de schoot van het OCMW, in dit geval om de Antwerpse rusthuizen te verzelfstandigen. In de jaren die volgden, beslisten andere steden en gemeenten om hun zorgdiensten ook te verzelfstandigen. Dit resulteert vandaag in de welzijnsvereniging Zorgbedrijf Antwerpen als rechtspersoon, conform het decreet lokaal bestuur.

Sinds 2009 kent het Zorgbedrijf door een efficiënte en effectieve bedrijfscultuur een enorme groei. Vandaag beheert het Zorgbedrijf 52 dienstencentra, 20 woonzorgcentra, 5 dagverzorgingscentra (wzc) en meer dan 5.250 serviceflats, 15 centra voor jeugdzorg en thuisdiensten voor

meer dan 6.000 klanten. Het Zorgbedrijf is de grootste zorgspeler van de provincie Antwerpen en beheert zo’n 30 locaties buiten stad Antwerpen, in de provincies Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant en Oost-Vlaanderen.

oprichting OCMW ter vervanging van de gemeentelijke COO’s

oprichting

Zorgbedrijf Antwerpen nieuw prijsmechanisme, regeling van de dotatie, opstart van eigen ondersteunende diensten, omschakeling bedrijfsboekhouding

participatie Dienstenthuis en Senso2me hervorming goedgekeurd op de gemeenteraad en inkanteling ZNA Joostens

Groei

2. Strategie

Het Zorgbedrijf vult de schakels doorheen het leven in zodat iedereen tegen een betaalbare prijs de kans krijgt om comfortabel ouder te worden.

Iedereen heeft het recht om comfortabel te leven. Daarom biedt het Zorgbedrijf aan huis en in de wijk aan wat iemand nodig heeft om zo aangenaam mogelijk zelfstandig te kunnen leven.

Met competent en gemotiveerd personeel, met een aanbod dat kwaliteit en vernieuwing vooropstelt en met een heldere prijzenpolitiek, streeft het Zorgbedrijf naar ondersteuning die het leven van onze klanten kwaliteitsvol maakt en naar een aanbod dat het bedrijf financieel gezond houdt.

Missie

Visie

Waarden

Zonder onderscheid

We hebben respect voor iedereen.

Integer

We zijn correct en betrouwbaar.

Klantgericht

We geven onze klant keuzevrijheid.

Professioneel

We bewijzen het vertrouwen waard te zijn.

Met hart en ziel

We handelen met verstand én gevoel.

Open

We zeggen de dingen zoals ze zijn.

Middelenbewust

We gaan doordacht om met geld, materiaal, tijd,...

Fier

We bevelen iedereen onze zorg aan.

Samen

We zetten ons als ploeg in voor een goed resultaat.

Ondernemend

We onderzoeken, overleggen, beslissen en realiseren.

Unieke troeven (USP’s)

One-stop-shop

Het Zorgbedrijf biedt een uitgebreid, flexibel zorg- en ondersteuningsaanbod voor elke levensfase van de klant, vanuit één aanspreekpunt.

Efficiënte bedrijfscultuur

Het Zorgbedrijf combineert een dynamische bedrijfscultuur met een publiek engagement. Het is geëvolueerd van een overheidsadministratie naar een bedrijfscultuur waar kwaliteit, klantgerichtheid en efficiëntie vooropstaan.

Inzet op innovatie

Het Zorgbedrijf moedigt nieuwe ideeën aan en creëert daar ruimte voor. Of die nu komen vanuit het intrapreneurship van een medewerker of vanuit een samenwerking met een externe partner.

Sterke branding

Het Zorgbedrijf is een sterk merk. Mensen in de buurt van Zorgbedrijflocaties hebben verschillende touchpoints: signalisatie in het straatbeeld, affiches of ander drukwerk, een auto of vrachtwagen, social posts, magazine, (online) advertenties,...

Vertaald naar jeugdzorg

Toegespitst op de jeugdzorg van het Zorgbedrijf klinkt de visie zo:

“We geloven dat elk kind en iedereen die van hen houdt hulp verdient. Ze moeten kunnen opgroeien in een warme, liefdevolle omgeving waar ze geborgen, veilig en beschermd kunnen zijn. We geloven dat elk kind en iedereen die van hen houdt van betekenis is en dat ze ongeacht de situatie steeds aan elkaar verbonden kunnen zijn. Iedereen verdient altijd een perspectief en een hoopvolle toekomst.”

De waarden blijven ook in de jeugdzorg natuurlijk dezelfde, maar krijgen enkele specifieke accenten:

“De jeugdzorg van het Zorgbedrijf biedt met hart en ziel begeleiding aan kinderen en jongeren van 0 tot 25 jaar en hun gezin, in kwetsbare situaties, zonder onderscheid, afgestemd op hun noden en met geloof in hun eigen mogelijkheden en krachten. Hulpverlening begint met het aangaan van partnerschap. Samen gaan we ondernemend, middelenbewust en open aan de slag met de hulpvraag. We werken cliëntgericht en integer aan hulpverlening op maat. We streven naar een integraal hulpverleningstraject waarbinnen zowel de cliënt als de hulpverlener fier kan zijn op de bereikte doelen. Om een klantgerichte hulpverlening te garanderen zetten we blijvend in op professionele ontwikkeling en vorming.”

Dit toont zich de basishouding binnen de jeugdzorg van het Zorgbedrijf. Zo wordt elke begeleider opgeleid binnen de visie van de ‘signs of safety’, een oplossingsgerichte methodiek die focust op veiligheid en welzijn van een kind vanuit een brede blik.

Binnen de jeugdzorg van het Zorgbedrijf is er bovendien positieve aandacht voor wat goed gaat, erkenning voor de impact van trauma’s en ruimte om ieders netwerk te betrekken. Zonder geweld, en in regie van de cliënt.

Vertaald naar personeelsbeleid

Doelstellingen

Makkelijk solliciteren

Door de hoge nood aan zorgpersoneel en vele vacatures in de sector wil het Zorgbedrijf solliciteren makkelijk en toegankelijk maken.

Een warm welkom voor nieuwe collega’s

Nieuwe medewerkers volgen een onboardingstraject.

Een fijne bedrijfscultuur: ‘Let’s connect’ Het Zorgbedrijf creëert een werkomgeving waarin inclusie, samenhorigheid en betrokkenheid echt tellen. Op verschillende momenten doorheen het jaar kunnen Zorgbedrijfcollega’s samen delen, vieren en leren. Bijvoorbeeld via de wekelijkse Zorgbreed-nieuwsbrief, de Facebookgroep, het Winterfeest, opleidingen ... Ook de jaarlijkse Experience Days zijn een hoogtepunt, waarbij elke medewerker een halve dag op een gemoedelijke manier kan kennismaken met nieuwe mensen, technieken en inzichten.

Levenslang leren

Zo houdt het Zorgbedrijf medewerkers van alle leeftijden betrokken en tevreden aan boord, doorheen hun carrière.

Werk-privébalans

Door de vele locaties zijn heel wat werkplekken mogelijk. Ook in de dagen en uren die iemand werkt, is heel wat flexibiliteit mogelijk.

Vrijwilligers

Zo’n 1.200 vrijwilligers helpen bij uitstappen, activiteiten, cursussen ... Elk team draagt zorg voor deze vrijwilligers, ze doen mee het hart van het Zorgbedrijf kloppen.

Technologische innovatie

Met de Strategic Workforce Planning weet het Zorgbedrijf welk personeel waar en wanneer nodig zal zijn. Dat geeft richting voor wie werkt aan persoonlijke talentontwikkeling, welzijn en leadership.

In zorgzame buurten kan dankzij slimmere personeelsinzet en goede coördinatie flexibele zorg op maat worden aangeboden. Om het succes van de zorgzame buurten verder te zetten en daarmee betaalbare kwaliteit te kunnen blijven aanbieden en de toekomst van de organisatie te verzekeren, is het noodzakelijk voor het Zorgbedrijf om te groeien binnen Vlaanderen. Hoe wil het Zorgbedrijf deze groei waarmaken?

Diversificatie

Het brede aanbod van het Zorgbedrijf is een gezonde groeibasis voor meer marktaandeel. Want dit geeft minder risico voor het bedrijf, strategischfinancieel gezien. Het Zorgbedrijf is niet afhankelijk van één product, dienst of locatie, de risico’s zijn gespreid. En niet alleen van B2C-activiteiten: de B2B-activiteiten (bv. adviesverlening, wasserijen, dienstencheques, beheer van patrimonium,...) tonen nog meer diversificatie in wat het Zorgbedrijf doet en betekent.

Schaalvergroting

Schaalvergroting is nodig in een sector met lage marges, prijsregulering, hoge kosten en beperkte overheidssubsidiëring. Schaalvoordelen vertalen zich in grotere bestellingen via de centrale aankoopdienst tegen betere voorwaarden. De overheadkost (klantenservice, hr, planning, facturatie, communicatie,...) groeit bovendien niet proportioneel mee met de primaire en secundaire diensten.

Die rentabiliteit biedt financiële ruimte voor de maatschappelijke opdracht van het Zorgbedrijf: kwalitatieve, gespecialiseerde, betaalbare zorg garanderen. Via strategische overnames en nieuwe investeringsprojecten werkt het Zorgbedrijf aan die schaalvergroting.

Innovatie

Het dienstenmodel van de zorg van de toekomst gaat voor het Zorgbedrijf van een aanbodgestuurd naar een vraaggestuurd model. Daarmee zal meer aandacht moeten gaan naar de klantbeleving en flexibiliteit.

Nieuwe technologieën helpen de organisatie van de zorg en de interactie met de zorgklant te transformeren, voor betere zorg op maat en bedrijfsvoering. Het Zorgbedrijf bouwde daarom bijvoorbeeld de voorbije jaren het platform mijnzorgbedrijf.be en de zorgcentrale voor persoonsalarmen uit.

Ook wordt ingezet op innovatieve methodes en therapieën. Zo zal in de jeugdzorg meer aandacht gaan naar de participatie van kinderen onder de 12 in de besluitvorming rond wat er met hen gebeurt.

Aantrekkelijke werkgever

Het Zorgbedrijf wil een aantrekkelijke werkgever blijven met aangename werkomstandigheden en competitieve arbeidsvoorwaarden. Via het interne Talent- en Leercenter kan elke medewerker zich ontwikkelen, opleiding volgen en doorgroeien.

Bovendien staat het Zorgbedrijf voor een open cultuur waarin naar iedereen wordt geluisterd. Daarnaast zet het Zorgbedrijf in op een uitgebreid aanbod van extralegale voordelen en ruimte voor werk-privébalans, bv. in de planning.

Sterk tussen de concurrentie

Toenemende uitdagingen in de zorg, meer integratie van verschillende zorgpaden en de zoektocht naar schaalvoordelen zorgen voor consolidatiegolven binnen de zorgsector: grootschalige netwerken en bedrijfsgroepen die de kleinere spelers uit de markt duwen. Zo betreden meer private spelers met verschillende ambities de groeiende zorgmarkt en geassocieerde nichemarkten. Als semipublieke instelling wil het Zorgbedrijf een alternatief bieden in het Vlaamse zorglandschap, vanuit een maatschappijgedreven model.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) omvat bedrijfsvoering waarbij de impact van het bedrijf op mens, milieu en maatschappij centraal staat. Als onderneming met een sociale opdracht streeft het Zorgbedrijf van bij de oprichting een maatschappelijke meerwaarde na. Hoe toont het Zorgbedrijf dat?

Sociale economie

Het Zorgbedrijf zet in op de tewerkstelling van mensen met een grotere afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. Doelgroepmedewerkers stromen via het Zorgbedrijf in op de arbeidsmarkt, voor maximaal vijf jaar. Zo is het Zorgbedrijf een van de 147 organisaties in Vlaanderen die binnen dit overheidstraject actief zijn in de lokale diensteneconomie en trajecten individueel maatwerk. Zo worden 18 medewerkers tewerkgesteld. Een mix van medewerkers geeft hier het juiste kader om te groeien.

In samenwerking met de stad Antwerpen is er bovendien een stelsel uitgewerkt waarbij ‘polyvalente medewerkers’ flexibel kunnen worden ingezet in de dienstencentra en de woonzorgcentra, volgens de mogelijkheden, competenties en interesse van een betrokken medewerker. Op dit moment heeft het Zorgbedrijf zo 113 medewerkers in dienst.

Duurzaam verbruik

Binnen de diensten patrimonium en facilities werden meerdere initiatieven uitgerold om duurzaam om te gaan met grondstoffen. Steeds vanuit de reflex: wat is het comfortabelste voor de klant?

• Fruit en groenten worden verwerkt in smoothies voor de klanten. Lekkere, verse voeding , makkelijk te eten én weinig voedselverspilling. Hierbij werken de diëtisten en koks samen met de aankoopverantwoordelijken.

• Verwarmingsinstallaties worden vaker onderhouden en gekeurd dan legaal nodig, voor betaalbare kosten voor bewoners én minder impact op het milieu.

• Nieuwe bewoners van assistentiewoningen en woonzorgcentra worden aangemoedigd om hun eigen meubels te verhuizen. Dat helpt om mensen zich thuis te laten voelen én past binnen een circulaire economie.

Werken en bijleren

Zorgbedrijf Antwerpen zet in op een zeer diverse en inclusieve werkomgeving waarin iedereen zich kan ontplooien. Bovenal wil het Zorgbedrijf dat werknemers hun talenten ten volle kunnen exploreren en geeft tal van kansen om bij te leren. Dat wordt ondersteund door bv. terugbetaling van het inschrijvingsgeld of opleidings- of stage-uren die als betaalde werktijd tellen.

Ook aan de mentaal zware werkomstandigheden wil Zorgbedrijf Antwerpen aandacht geven. De job van iemand die met zorgbehoevende mensen werkt, vraagt veel energie. Er zijn heel wat opleidingen om medewerkers te helpen bij hun weerbaarheid. Voor nieuwe medewerkers is dit een vast onderdeel van hun onboarding.

Bovendien wil het Zorgbedrijf een werknemer nooit laten vallen. Als iemands job aanpassingen of begeleiding vraagt, is er ruimte om dat te bekijken. Zelfs bij een ontslag is er nazorg voor een volgende stap.

Samenwerking en dialoog

Het Zorgbedrijf wil het sociale weefsel in de buurt waar het actief is maximaal ondersteunen. Daarom zet het in op samenwerking en dialoog met verenigingen en buurtbewoners.

• o.a. verenigingen kunnen zalen huren in Zorgbedrijf-centra.

• Studenten kunnen locaties gebruiken als studeerplek of als kot (momenteel op drie locaties).

• Bij elk nieuwbouwproject wordt de hele buurt geïnformeerd en gehoord.

• Huisartsen of tandartsen bouwen hun praktijk uit, dankzij ondersteuning.

Snel in actie bij een crisis

In crisissituaties kan het Zorgbedrijf snel schakelen en onderdak bieden. Het Zorgbedrijf vangt dak- en thuisloze mensen op, bv. wanneer die tijdelijk medische zorg nodig hebben. Tijdens de coronacrisis werden zeelui opgevangen in locaties van het Zorgbedrijf. Het Zorgbedrijf creëerde in Antwerpen ook plaats voor 200 Oekraïense vluchtelingen.

Goede doelen

Elk jaar worden goede doelen gekozen waarvoor het Zorgbedrijf acties organiseert. Medewerkers en klanten worden zo aangezet om mee geld in te zamelen. Bv. de initiatieven ten voordele van Kom Op Tegen Kanker of De Warmste Week.

3. Aanbod

Binnen het ruime aanbod van producten, diensten en woonoplossingen van het Zorgbedrijf kan voor elke klant een traject op maat gecreëerd worden. Daarbij streeft het Zorgbedrijf ernaar klanten zelf de regie over de eigen zorg te geven, of de eventuele mantelzorgers of zorgverleners die de klant ondersteunen.

Het Zorgbedrijf onderscheidt zich met een aanbod over generaties heen. Dit vormt het schakelmodel van het Zorgbedrijf. Het Zorgbedrijf zorgt voor kinderen en jongeren, voor jonge gezinnen, actieve gepensioneerden, voor zorgbehoevende mensen.

Ieders nood aan ondersteuning, zorg en ontspanning evolueert doorheen het leven, en bij het Zorgbedrijf kan iedereen altijd terecht, in elke wijk. Dit maakt het Zorgbedrijf tot een one-stop-shop: van hulp bij opvoeding of het huishouden tot een nieuwe thuis in een woonzorgcentrum.

Bovendien sluiten we een ‘akte van vertrouwen’ met een klant in een assistentiewoning, dagverzorgings- of woonzorgcentrum. Ook voor de jeugdzorg willen we een akte van vertrouwen opmaken. Daarin wordt in detail omschreven waarvan een klant zeker mag zijn in onze dagelijkse zorg en dienstverlening, waar die zich geen zorgen over hoeft te maken.

zelfstandig wonen weinig zorg

dienstencentra

zelfstandig wonen met zorg

thuisdiensten

dagopvang en begeleiding

assistentiewoningen

residentieel wonen met of zonder zorg

woonzorgcentra

residentieel wonen zorgbehoevend

begeleiding aan huis

mobiel CKG + CBJ

ambulant CKG

kinderdagverblijf

residentieel CKG + CBJ

dag- en nachtverblijf

dienstverlening

SCHAKEL

Thuisdiensten

De thuisdiensten kunnen de eerste schakel zijn. Iedereen kan geholpen worden bij het leven thuis, op verschillende manieren, zowel gezinnen met kinderen als senioren.

Poetshulp

Medewerkers zorgen voor schoonmaken, wassen, strijken en kleding herstellen bij bijna 3.400 klanten. Ook een grote schoonmaak kan aangevraagd worden, wanneer bv. een kelder, zolder of garage moet opgeruimd worden.

Gezinszorg

Met meer dan 300 gediplomeerde zorgkundigen kan het Zorgbedrijf thuishulp bieden in het huishouden (koken, boodschappen, administratie) en bij persoonlijke verzorging en begeleiding. Het Zorgbedrijf heeft ook ingezet op de bijscholing van zorgkundigen-plus, die enkele verpleegkundige handelingen mogen uitvoeren.

Thuisverpleging

De thuisverpleging van het Zorgbedrijf biedt verpleegkundige verzorging in het comfort van de thuisomgeving. Dat kan ook gespecialiseerde zorg zijn, zoals wondzorg of palliatieve zorg.

Ergowoonadvies

Ergotherapeuten helpen klanten met gratis advies: welke kleine ingrepen, aanpassingen of hulpmiddelen kunnen helpen om langer zelfstandig thuis te wonen of bij een mantelzorger in te wonen? Medewerkers helpen indien gewenst ook bij het regelen van de aankoop, terugbetalingen en installatie.

Persoonlijk alarmsysteem en zorgcentrale

Het Zorgbedrijf biedt een persoonlijk alarmsysteem van de start-up Senso2Me aan, die ook participeert in het Zorgbedrijf. Het slimme alarmsysteem werkt met een drukknop (Valère) of detecteert beweging (Vital). Zo geeft het meldingen door aan mantelzorgers en de 24/7-zorgsteunteam Een alarmsysteem kan een klant kopen of huren.

SCHAKEL

Dienstencentra

Het Zorgbedrijf baat 52 dienstencentra uit. Ze zijn de lijm in een levendige buurt, verbonden met thuisdiensten, assistentiewoningen en/of een woonzorgcentrum. In een intergenerationele, zorgzame buurt speelt een dienstencentrum een belangrijke rol:

• een buurtbistro met voordelige prijzen

• activiteiten, evenementen, clubs, cursussen, daguitstappen

• een aanspreekpunt voor thuisdiensten

• wassalon, kapper, manicure en pedicure

• wellness zoals een bubbelbad of sauna (op enkele locaties)

SCHAKEL

Assistentiewoningen

Modern, veilig en kwalitatief wooncomfort, met senioren als buren en alle diensten vlakbij, op wandelafstand van een centrum en het openbaar vervoer: dat is de kern van wat het Zorgbedrijf wil realiseren met meer dan 5.250 assistentiewoningen of serviceflats voor 65-plussers.

Binnen Zorgbedrijf Antwerpen zijn alle assistentiewoningen verbonden aan een dienstencentrum. In Zorgbedrijf Vlaanderen geldt dat voor 6 locaties. Alle andere groepen van assistentiewoningen hebben wel een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte.

Al deze groepen van assistentiewoningen zijn erkend volgens de kwaliteitsvoorschriften van de Vlaamse overheid. De flats hebben bijvoorbeeld een persoonlijk alarmsysteem en hulpmiddelen in de badkamer. In tegenstelling tot andere verhuurders wordt geen extra kost aangerekend als een koppel de flat bewoont, en wordt geen 3-6-9-huurcontract gehanteerd.

Naast de huur of de aankoop betaalt een bewoner een servicekost van 8,40 euro per dag (of minder, mits vooruitbetaling vandaag van 20 jaar). In de servicekost zit o.m. assistentie, bepaalde thuisverpleging, toegangscontrole,

schoonmaak, herstellingen, liftonderhoud en verzekeringen. Bewoners van assistentiewoningen krijgen ook voorrang wanneer ze thuisdiensten aanvragen.

Voor een groot deel van de assistentiewoningen is een woonrechtcertificaat mogelijk, als alternatief voor een aankoop. In feite een belegging van kapitaal, waarbij 20 jaar lang huur wordt betaald met de rente. Na die looptijd krijgt de intekenaar dat bedrag volledig terug. En ook geen notarisen registratiekosten, geen onroerende voorheffing en geen 21% btw in geval van een nieuwbouwflat.

Woonzorgcentra

Het Zorgbedrijf heeft 20 woonzorgcentra – Rivierenhof in Deurne opent in 2025 - waar een multidisciplinair team de bewoners een aangename en zorgzame thuis biedt. Er zijn verschillende gespecialiseerde afdelingen, bv. voor mensen met dementie of psychiatrische problematiek.

Het Zorgbedrijf werkt hier met een all-in prijs. In de ligdagprijs is bijvoorbeeld inbegrepen, zoals verplicht is voor Vlaamse woonzorgcentra: gemeubelde kamer, verwarming en elektriciteit, maaltijden, zorg van gekwalificeerd personeel, poetsen, activiteiten, basisproducten voor persoonlijke hygiëne, verzorgingsmateriaal en brandverzekering.

Daarnaast krijgt een bewoners voor die prijs meer dan wettelijk verplicht is: was, tv, kleine koelkast, internet, administratieve ondersteuning en levensbeschouwelijke begeleiding.

Het medisch zorgpakket is de tweede component van de totaalprijs. Een klant kan daar vandaag voor kiezen, tegen 5,76 euro extra per dag. Dan zijn medische kosten zoals medicatie, dokters, kine, standaardprotheses en ziekenhuisverblijf gedekt. Wie niet voor het medisch zorgpakket kiest van bij een begin van een verblijf en later toch wil instappen, heeft een verplichte wachttijd van drie jaar.

SCHAKEL

Naast een vast verblijf bieden de woonzorgcentra ook flexibele oplossingen:

Kortverblijf

Wanneer een mantelzorger door vakantie of ziekte niet beschikbaar is, wanneer na een ziekenhuisverblijf meer verpleegkundige of ergotherapeutische zorg nodig is of in een crisissituatie, is een kortverblijf een snelle, tijdelijke oplossing.

Dagverzorging

Overdag zijn mensen goed omringd in vijf dagverzorgingscentra, maar ze gaan thuis in hun vertrouwde omgeving slapen. Ze komen één of meerdere dagen per week, afhankelijk van hun noden of die van mantelzorgers.

Zorgflat

In een zorgflat kan iemand samen blijven wonen met een partner of familielid die zorgbehoevend is. Bewoners hebben dan een eigen flat met toegang tot alle diensten van het woonzorgcentrum, zoals maaltijden en professionele ondersteuning.

SCHAKEL

Jeugdzorg

Door de combinatie van hulpverleningsvormen heeft de jeugdzorg van het Zorgbedrijf een uniek aanbod. Elke dag worden meer dan 450 jongeren en gezinnen geholpen door 15 erkende centra voor jeugdzorg (CKG en CBJ) en binnen samenwerkingen met o.a. Stad Antwerpen, Free Clinic, VAGGA (geestelijke gezonsheidszorg), 1G1P (één gezin één plan) en Fedasil.

De jeugdzorg van het Zorgbedrijf werkt zowel intramuraal (in een centrum zelf) als extramuraal (bijv. bij gezinnen of jongeren thuis). Zo kan er gedifferentieerd en op maat van de hulpvraag van een jongere of gezin gewerkt worden, met modules die op elkaar aansluiten. Het hulpverleningstraject kan zo zoveel mogelijk binnen één organisatie vervolledigd worden. Daarbij wordt altijd gekeken naar de minst ingrijpende hulpverleningsvorm. Bij het Zorgbedrijf is daardoor slechts 30% van de kinderen residentieel geplaatst.

Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning (CKG)

Deze centra ondersteunen gezinnen met kinderen tot 12 jaar die tijdelijk hulp nodig hebben bij opvoedingsproblemen. Een traject op maat begeleidt ouders naar de stap waarop ze de opvoeding op eigen kracht kunnen verderzetten. Dat kan via mobiele begeleiding (bv. thuis), ambulante begeleiding (in het centrum) of residentiële (crisis)opvang.

• Residentieel: Dennenhuis, De Link en Good Engels

• Ambulant: Ukkepuk, Ankertje

• Mobiel: De Monding, De Volte

Centra voor Bijzondere Jeugdzorg (CBJ)

Binnen deze werkingen worden maatschappelijk kwetsbare jongeren tot en met 25 jaar begeleid, omdat ze uit een verontrustende opvoedingssituatie komen of een als misdaad omschreven feit (MOF) gepleegd hebben. Het grootste deel van het hulpaanbod verloopt na een verwijzing van de intersectorale toegangspoort of jeugdrechtbank. Hier zet het Zorgbedrijf sterk in op kamertraining en contextbegeleiding in functie van autonoom wonen.

• Residentieel: Pennsylvania Foundation, De Wending en Tharros

• Mobiel: De Rotonde en Klein Dokske

Centra voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen (residentieel)

• De Zijsprong

• Lokaal opvanginitiatief (LOI)

Centra voor de begeleiding naar een zelfstandig leven (residentieel)

• Huis Sofia, voor jonge vrouwen

• Huis Archimedes, voor jonge mannen

Andere schakels

Kinderdagverblijf

Kinderdagverblijf De Vlindertuin is een kinderdagverblijf voor 90 kinderen van drie maanden tot drie jaar, met prijzen op basis van inkomen. Een moderne infrastructuur en ideale locatie in de groene omgeving van het Antwerpse Middelheimpark maken dit tot een goed uitgerust en aangenaam kinderdagverblijf.

Verhuisdienst

De verhuisdienst van het Zorgbedrijf richt zich uitsluitend op klanten van de dienst gezinszorg en (toekomstige) bewoners van de assistentiewoningen. De prijs wordt bepaald door o.m. aantal verhuizers, vrachtwagens en verhuismateriaal.

Vervoer

Het Zorgbedrijf biedt in Antwerpen een vervoersdienst aan voor senioren. Met dienstencheques kan een rit van of naar een dagverzorgingscentrum of dienstencentrum, of tussen een woonzorgcentrum en een ziekenhuis betaald worden, ook voor rolstoelvervoer. Het Zorgbedrijf verwijst ook graag door naar de vrijwilligers van RiksjaRijden en de Mindermobielencentrale.

Strijkateliers

In de strijkateliers in Antwerpen, Berchem, Berendrecht of Ekeren wordt was van klanten gestreken, tegen betaling van dienstencheques.

Zorg voor mensen met beperking

Het Zorgbedrijf is erkend als zorgaanbieder voor personen met een beperking. Dat betekent dat een klant persoonsvolgende financiering kan gebruiken voor zorg en ondersteuning van het Zorgbedrijf: voor thuisdiensten, een assistentiewoning, een wzc of de gespecialiseerde afdeling Vrije Vlinder van Sint Maria in Berchem (met 22 plaatsen voor personen met een niet aangeboren, motorische beperking, ten gevolge van MS, een ongeval, een beroerte, coma, een hersentumor ...).

Herstelopvang

Binnen de Herstelopvang kunnen dak- en thuislozen tijdelijk terecht voor (para)medische zorg, omdat die niet geboden kan worden op straat of in de nacht- of dagopvang. De Herstelopvang is gevestigd op een afdeling binnen woonzorgcentrum Vinck-Heymans in 2018 Antwerpen.

Crisisopvang

De voorbije jaren heeft het vroegere woonzorgcentrum De Tol in Deurne dienst gedaan als crisisopvang voor zeelieden en Oekraïense vluchtelingen. Als partner in het rampenplan van stad Antwerpen helpt het Zorgbedrijf oplossingen te vinden in dringende situaties.

Zorgwinkels

Zorgwinkel De Schakel biedt een breed assortiment aan artikels ter ondersteuning van zelfstandig, comfortabel en veilig thuis wonen. Er zijn twee filialen in Antwerpen: in dienstencentrum De Zeelbaan in Merksem en in de zorgboulevard onder het Cadix-ziekenhuis op het Eilandje. De verkoop in deze winkels en de B2B-verkoop maakt 94% van de totale omzet van 240.000 euro, de webwinkel 6%.

Digitale tools voor klanten

Het Zorgbedrijf zorgt ook voor digitale schakels. Via een eigen MijnZorgbedrijf-account (meer dan 4.200 gebruikers) kan een klant maaltijden bestellen en de facturen of agenda voor thuisdiensten raadplegen. Op de smartphone van een medewerker kan een thuisdienstenklant aangeven of die tevreden is. Op Zorgbedrijfboeker.be (meer dan 17.500 bezoekers) kan een klant makkelijk een kamer in een woonzorgcentrum (of binnenkort een assistentiewoning) aanvragen.

Klantendienst

De rode draad doorheen alle producten en diensten is de klantendienst van het Zorgbedrijf. Er is één dossier en één factuur, en dat maakt het makkelijk de klant gepersonaliseerd verder te helpen. De klantendienst is makkelijk en snel te bereiken via telefoon, e-mail of sociale media, ook buiten de kantooruren en in het weekend. Samen met de klant gaat elke klantendienstmedewerker op zoek naar de beste oplossing.

Uitbouw patrimonium

Het Zorgbedrijf stapt in overnames of projectontwikkeling, mits een financieel plan met minimaal een nettorendement van 3 tot 6%. De kosten van patrimoniumbeheer zitten o.m. in technisch onderhoud en herstellingen als eigenaar of verhuurder.

Advies en begeleiding

Het Zorgbedrijf adviseert en ondersteunt andere organisaties in de zorgsector vanuit de expertisedomeinen. Deze consultancy verruimt de eigen kennis met interessante ideeën en benchmarking, creëert nieuwe opportuniteiten, bouwt netwerken uit. Het Zorgbedrijf heeft geen ambitie om een consultancybedrijf te worden en bekijkt elke vraag. Maar als op deze manier aan kennisdeling wordt gedaan, wordt die gevaloriseerd.

4. Organisatie

Bestuursorganen

Corporate Governance Zorgbedrijf Antwerpen

Algemene Vergadering

Hoog Overlegcomité

Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk

Raad van Bestuur

Algemeen directeur

Directieteam

Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur is samengesteld uit 11 bestuurders: 6 bestuurders uit de gemeenteraad van Antwerpen, 1 bestuurder aangesteld door het ZAS (Ziekenhuis Aan De Stroom), 3 onafhankelijke bestuurders aangeduid omwille van hun relevante expertise en ervaring in het bedrijfsleven en de algemeen directeur. De huidige voorzitter van de Raad van Bestuur is Nathalie van Baren, schepen voor sociale zaken en seniorenzorg. Enkel de 6 bestuurders uit de gemeenteraad hebben stemrecht, terwijl de ZASbestuurder en onafhankelijke bestuurders slechts een raadgevende stem hebben. De algemeen directeur heeft evenmin stemrecht.

De Raad van Bestuur benoemt de algemeen directeur van het Zorgbedrijf en zet de strategie van de organisatie uit waarbinnen de algemeen directeur alle handelingen van dagelijks beheer kan stellen. De Raad stelt eveneens het huishoudelijk reglement vast.

Nathalie van Baren

Voorzitter Anne Baré Algemeen Directeur

Ariane Giraneza

Birekeraho Lise Vandecasteele

Raad van Bestuur

Marco Laenens

Ziekenhuis Aan De Stroom

Marc Vermeiren onafhankelijk

Michel VermaerkeVan de Putte onafhankelijk

Anke Van dermeersch Tatjana Scheck Kevin Vereecken

Tony Jossa onafhankelijk

Adviserende comités

De comités adviseren en ondersteunen de Raad van Bestuur:

- Het HRM-comité formuleert voorstellen aan de Raad van Bestuur met betrekking tot de werking van de Raad van Bestuur, de algemeen directeur en het directieteam én adviseert de algemeen directeur inzake het personeels-, aanwervings- en remuneratiebeleid.

- Het Auditcomité levert adviezen aan de Raad van Bestuur en de algemeen directeur voor het opstellen van de budgetten en heeft toezicht op interne controle en financiële rapportering.

- De Ethische Commissie ondersteunt medewerkers en teams van het Zorgbedrijf met verduidelijking en advies over deontologische kwesties: relaties op de werkvloer, activiteiten in bijberoep, houding ten aanzien van euthanasie of de bescherming van personeelsgegevens.

- Het Hoger Overlegcomité ondersteunt met advies over organisatiebrede onderwerpen zoals het economisch en financieel beleid, personeels- en communicatiebeleid en vakbondsactiviteiten.

- Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk adviseert rond arbeidsomstandigheden, arbeidsveiligheid en welzijn op het werk.

Directieteam

Het directieteam staat de algemeen directeur bij in het dagelijks bestuur, het voorbereiden van de budgetten en de rapporteringen. Het Zorgbedrijf hanteert een organisatiestructuur onderverdeeld in 5 afdelingen zorg en horeca en 5 afdelingen zorgzame diensten.

Binnen een zorgregio sturen regiodirecteurs de dienstencentra, thuisdiensten, assistentiewoningen en woonzorgcentra van een regio aan. In de matrixstructuur worden de facilitaire en horecadiensten geleid door de directeur horeca en facilities. De paramedische diensten worden geleid door de directeur paramedische diensten, die ook verantwoordelijk is voor de jeugdzorg.

Directieteam

Zorg en Horeca

Zorgregio 1

Dirk Bogaerts

Horeca & Facilities

Eric Van Dalsum

Zorgregio 2

Bram Luyten

Jeugdzorg & (para)

medische diensten

Veerle Verheyen

Zorgregio 3

David Pietquin

Zorgzame Diensten

HR en Organisatieontwikkeling

Dirk Bervoets

Klantbeleving

Pieter Dierckx

Financiën & Legal

Carl Oorts

Data & Digitale

Transformatie (Vacature)

Vastgoed & Investeringen

Ellen Mast

Medewerkers

Als werkgever draagt het Zorgbedrijf een belangrijke verantwoordelijkheid in de tewerkstelling en het personeelsbeleid binnen de zorgsector. In oktober 2024 telde het Zorgbedrijf 3.900 medewerkers, waarvan 2.861 voltijds equivalenten (VTE’s). 90% is contractueel tewerkgesteld.

Bijna 45% van de VTE’s in de seniorenzorg heeft meer dan 10 jaar anciënniteit.  Inzetten op persoonlijke talentontwikkeling en een aangename bedrijfscultuur resulteert in loyaal en tevreden personeel.

De gemiddelde uitstroom in de zorgsector is 16%. Dat toont ook de retentiegraad van het Zorgbedrijf, behalve die van de jeugdzorg. De jeugdzorgtak heeft de laagste retentiegraad. Het Zorgbedrijf werkt hier daarom aan de juiste verwachtingen rond een job voor wie weinig ervaring heeft en aan de ongelijkwaardige loonelementen.

Aantal medewerkers oktober ‘24

Retentiegraad

5. Financiële resultaten

Tussen 2019 en 2024 heeft het Zorgbedrijf een dynamische financiële periode doorgemaakt, met fluctuaties in zowel kosten als omzet. De kosten stegen sneller dan de omzet, en dat gaf voortdurend druk op de financiële gezondheid van het Zorgbedrijf: van 237 miljoen euro naar 317 miljoen euro, een stijging van 34% op vijf jaar. De personeelskosten vormden daarbij trouwens de grootste uitgavenpost: 70% van de totale kosten.

De inkomsten stegen in totaal ook, maar niet in gelijke tred met de kosten. De omzet steeg op 5 jaar met 20%: van 270 miljoen euro in 2019 naar 324 miljoen euro in 2024. Die inkomsten kwamen voornamelijk uit bijdragen van klanten (zoals bewoners van woonzorgcentra en assistentiewoningen), subsidies, dotaties, RIZIV-steun en recreatie-inkomsten van dienstencentra.

Omzet Kost

Het Zorgbedrijf kon de financiële impact van de coronajaren 2020 en ’21 beperken. Tijdens deze jaren stegen de kosten door extra investeringen in de veiligheid van klanten en personeel. En inflatie kwam daarbovenop. De omzet daalde ook door een lagere bezettingsgraad van de woonzorgcentra, de sluiting van de dienstencentra en minder inkomsten uit thuisdiensten. Bovendien daalden de dotaties, die een belangrijke bron van financiering vormen, wat nog extra uitdagingen met zich meebracht.

Het Zorgbedrijf kon de omzetdaling afremmen dankzij inkomsten uit assistentiewoningen en compensatiemaatregelen vanuit de overheid.

De woonzorgcentra speelden een cruciale rol in de omzet, tot 2023. Toen noteerde het Zorgbedrijf voor het eerst een klein verlies. De hoge bezettingsgraad nam door de jaren heen af, onder meer door de coronaepidemie. Daarnaast zijn de personeels- en materiaalkosten sterk gestegen.

Nu zijn assistentiewoningen de meest winstgevende schakel, met een totale winst van 5,9 miljoen euro in 2023.

Woonzorgcentra Extra murale diensten Assistentiewoningen Jeugdzorg Dak- en Thuislozen VAPH Dienstencentra Totale winst/verlies per schakel

Financiering per schakel

Dienstencentra zijn voornamelijk gefinancierd door de klanten, via inkomsten uit recreatie en de horeca. Daarnaast ontvangt het Zorgbedrijf voor dienstencentra een werkingssubsidie en aanvullende financiering vanuit Stad Antwerpen, de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) en de mutualiteiten.

Extramurale diensten zoals thuisverpleging, gezinszorg, vervoersdiensten, nachtzorg, verhuisdienst en het 24/24u-zorgsteunpunt worden door klanten betaald per uur. Om deze diensten betaalbaar te houden, financiert het Zorgbedrijf deze thuisdiensten voor meer dan 65% met de werkingssubsidie. Daarnaast zet het Zorgbedrijf er ook middelen vanuit het RIZIV, de mutualiteiten en de RVA voor in.

Poetshulp en strijkatelier worden door klanten betaald met dienstencheques. Het Zorgbedrijf financiert dit volledig met werkingssubsidie vanuit de Vlaamse overheid. Ook vervoer kan met dienstencheques worden betaald, maar het Zorgbedrijf rekent wel een extra administratieve kost voor medisch en wijkvervoer.

De assistentiewoningen zijn voornamelijk bekostigd via wat klanten betalen. De werkingssubsidie maakt minder dan 1% van de financiering uit.

In woonzorgcentra komt bijna 45% van de financiering vanuit subsidies van de Vlaamse overheid. Daarnaast dragen de klantenbijdragen, RVA en de mutualiteiten ook bij aan de financiering.

De kinder- en jeugdzorg wordt quasi volledig (91%) gefinancierd vanuit de werkingssubsidie. Daarnaast betalen klanten een kleine bijdrage en ontvangt het Zorgbedrijf middelen via de RVA en mutualiteiten.

Sinds 2022 biedt het Zorgbedrijf, dankzij de erkenning van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH), ook ondersteuning en zorg voor personen met een handicap Deze zorg wordt voornamelijk gefinancierd door de werkingssubsidie, met een secundaire bijdrage van de dagprijs die door de klant wordt betaald (met het persoonsvolgend budget). Sinds 2023 dragen de RVA en de mutualiteiten ook bij aan de financiering van deze dienst.

Financiering van investeringen

Investeringen binnen het Zorgbedrijf worden onderverdeeld in twee groepen: werkingsinvesteringen, met afschrijvingen van drie tot tien jaar, en vastgoedontwikkelingsprojecten. Deze investeringen worden gefinancierd op verschillende manieren: investeringssubsidies voor de projecten binnen het Zorgstrategisch Plan van Stad Antwerpen, eigen middelen uit exploitatie, langetermijnleningen via financiële instellingen op 20 jaar en via de uitgifte van woonrechtcertificaten (WRC).

De werkingsinvesteringen zijn onder meer:

• opdrachten met betrekking tot het patrimonium, zoals eigenaarsverplichtingen van assistentiewoningen, facilitaire materialen en technische werken in woonzorgcentra

• budget voor ICT, marketing en communicatie

• investering in vaste activa zoals valbeveiligingssystemen met artificiële intelligentie en een eigen oproepsysteem. Investeringen als deze worden gefinancierd uit de eigen middelen van de exploitatie, aangevuld met eventuele financiële leningen, en maken slechts 0,2% uit van het totaal aantal investeringen.

Projecten vastgoedontwikkeling zijn projecten op basis van het Zorgstrategisch Plan zowel binnen als buiten de Stad Antwerpen. Deze projecten strekken zich uit over meerdere schakels per locatie. Dit gaat zowel over het renoveren van het bestaande patrimonium als over het bouwen van nieuwe woonzorgcentra, assistentiewoningen en dienstencentra.

Conform de nieuwe normering dient het patrimonium van het Zorgbedrijf uiterlijk in 2034 te voldoen aan de richtlijnen van het Departement Zorg met betrekking tot brandveiligheid en energieduurzaamheid van gebouwen. Dit resulteert in een versnelde behoefte aan investeringen, wat impliceert dat het investeringsbudget in de komende jaren significant moet verhoogd worden. De eigen middelen uit de exploitatie zijn momenteel onvoldoende om deze extra investeringsstroom te financieren, aangezien de operationele marge van het Zorgbedrijf te beperkt is. Daarnaast brengen financiële leningen hogere interestlasten en periodieke aflossingen met zich mee.

Investeringen

Vastgoed

Werkingsinvesteringen

Financiële vaste activa

Stabiele solvabiliteit en dalende liquiditeit

De solvabiliteit van het Zorgbedrijf vormt een ankerpunt voor de duurzame bedrijfsvoering. De solvabiliteitsratio geeft aan in welke mate het Zorgbedrijf in staat is om aan haar langetermijnverplichtingen te voldoen, waarbij 50% de minimumnorm is. Hoe hoger de ratio, hoe sterker de financiële positie van het Zorgbedrijf. De solvabiliteitsratio van het Zorgbedrijf is sinds 2021 stabiel met 51%. In 2020 daalde de solvabiliteit significant vanwege de covidcrisis. Sindsdien blijft de ratio sterk fluctueren rond de minimumvereiste.

De liquiditeitsratio geeft aan in welke mate een bedrijf aan kortetermijnverplichtingen kan voldoen. Een ratio van 1 of hoger wordt als financieel gezond beschouwd, minder dan 1 betekent dat een bedrijf niet voldoende liquide middelen heeft.

De liquiditeitsratio van het Zorgbedrijf toont een significante dalende trend. In 2022 daalt ze voor het eerst onder 1, vooral door een lichte afbouw in liquide middelen en een stijging in RSZ-provisie. Ook zorgden de covidepidemie, de energiecrisis en een asynchrone inflatie voor een toename van de kortetermijnschulden.

De liquiditeitsratio vertoont dus een dalende trend, langs de andere kant blijft de solvabiliteitsratio relatief stabiel, ondanks enkele schommelingen. Dit zegt dat het Zorgbedrijf nog steeds een solide financiële basis heeft en in staat is om aan haar langetermijnverplichtingen te voldoen.

Belangrijk om hierbij te weten, is dat ontvangen investeringssubsidies worden afgeschreven samen met die van een gebouw en onder eigen vermogen worden geklasseerd. Daardoor verminderen subsidies stelselmatig. In het verleden waren deze subsidies echter hoger, wat een invloed heeft op de huidige financiële ratio’s

Jaarlijks beschikbaar resultaat

Naast de liquiditeits- en solvabiliteitsratio’s hanteert de beheers- en beleidscyclus (BBC) nog een relevante evenwichtsvoorwaarde voor het meerjarenplan van het Zorgbedrijf: het jaarlijks positief beschikbaar resultaat dat aangeeft hoeveel financiële middelen er beschikbaar zijn na aftrek van alle uitgaven en financiële verplichtingen. Zoals onderstaande

grafiek aantoont, kende het Zorgbedrijf de voorgaande jaren telkens een positief exploitatieresultaat. Dit draagt bij aan de solvabiliteit van het Zorgbedrijf en aan de financiële draagkracht voor de niet-marktconforme kosten die niet door de dotatie van Stad Antwerpen worden gedekt.

Financiële uitdagingen

Er blijven verschillende financiële uitdagingen spelen. De coronaperiode had binnen het Zorgbedrijf een grote impact op de structurele bezettingsgraad en op de tijdslijn van investeringen. De bezettingsgraad in de woonzorgcentra, de prestaties van de thuiszorgdiensten en de horecaactiviteiten van de dienstencentra zijn nog niet terug op het niveau van voor de pandemie. Daarnaast heeft Antwerpen, in vergelijking met andere steden en gemeenten, een lagere vergrijzingsgraad. Dit betekent dat de instroom van oudere bewoners, en daarmee de vraag naar zorgdiensten en de bezetting van zorginstellingen, hier trager groeit. Dit resulteert in een grotere druk om andere doelgroepen aan te trekken.

6. Marktpositionering

Het Zorgbedrijf is een toonaangevende speler met een sterke marktpositie binnen de zorgsector, met een groot aanbod van diensten, dienstencentra, assistentiewoningen, woonzorgcentra en jeugdzorg.

Marktleider in assistentiewoningen

In de stad Antwerpen heeft het Zorgbedrijf 3.918 assistentiewoningen, een marktaandeel van maar liefst 83%. In Antwerpen zijn er 18 verschillende aanbieders van assistentiewoningen, waarvan 15 organisaties slechts over één site beschikken. De grootste daarvan baat 116 flats uit. De twee andere organisaties die meer dan één site beheren, hebben samen 254 assistentiewoningen. Terwijl het Zorgbedrijf 86 sites beheert, waarvan x met meer dan 200 units.

Op Vlaams niveau bekeken is het Zorgbedrijf veruit de grootste aanbieder van assistentiewoningen, met een marktaandeel van 14%. De Vlaamse markt van assistentiewoningen is namelijk zeer versnipperd, in vergelijking met de Antwerpse. De top tien aanbieders heeft 28% van de markt in handen. Het Zorgbedrijf heeft met 14% dus evenveel marktaandeel als de volgende 9 spelers samen. Meer dan 200 aanbieders spelen ook mee op de markt, maar met kleine, lokale sites.

De twee opvolgers bezitten samen 35 sites terwijl het Zorgbedrijf alleen er 115 heeft. De nummer twee UMANIS heeft gemiddeld meer flats per site dan het Zorgbedrijf (62 t.o.v. 46 ). Maar dat lagere gemiddelde is te verklaren door enkele hele kleine sites binnen het grote aanbod, met bv. 2 aanleunflats bij een woonzorgcentrum.

Door het grote aanbod van de assistentiewoningen rendeert ook het schaalvoordeel van het Zorgbedrijf. De opgebouwde expertise en het brede netwerk wordt voor meerdere locaties van assistentiewoningen ingezet.

financi eringsmarge

Gecorrigeerd autofinanci eringsmarge

Top 5 aanbieders van assistentiewoningen in Vlaanderen flats in 2024

Zorgbedrijf Antwerpen UMANIS Foyer De Lork Vulpia Vlaanderen Paloma Vlaanderen

Top 3 organisaties van woonzorgcentra in stad Antwerpen bedden in 2024

Zorgbedrijf Antwerpen De Medemens Vulpia Vlaanderen

Top 5 woonzorgcentra in Vlaanderen bedden in 2024

Top 3 in woonzorgcentra

Het Zorgbedrijf beheert 35% van de woonzorgcentra in stad Antwerpen en biedt zelfs 44% van het totaal aantal bedden. De tweede en derde grootste aanbieders van bedden, De Medemens en Vulpia, zorgen respectievelijk voor 13% en 6% van de bedden.

Op Vlaams niveau bekeken is het Zorgbedrijf de op twee na grootste aanbieder met een marktaandeel van 3%. De Vlaamse woonzorgcentramarkt is opgebouwd uit veel kleine voorzieningen en enkele grote spelers, waaronder het Zorgbedrijf. De top 10 aanbieders van de markt hebben samen een marktaandeel van 26%. Ter vergelijking: de volgende 26% wordt pas bereikt door het bundelen van de 263 kleinste aanbieders van woonzorgcentra.

Autofinanci eringsmarge Gecorrigeerd autofinanci eringsmarge

Top 5 aanbieders van assistentiewoningen in Vlaanderen flats in 2024

Het Zorgbedrijf valt op tegenover de concurrentie omdat het grotere wzc’s beheert, met meer bedden per gebouw. Dit duidt op het potentieel van schaalvoordeel. Op 19 sites biedt het Zorgbedrijf 2.906 bedden aan, met een gemiddelde van 153 bedden per site. De marktleider, Armonea, heeft 22 van haar grootste woonzorgcentra nodig om hetzelfde aantal bedden te bereiken en heeft een gemiddelde van 112 bedden per site. Vulpia, de op een na grootste organisatie, heeft 25 van haar grootste voorzieningen nodig om een vergelijkbaar aantal bedden te bereiken en beschikt over een gemiddelde van 107 bedden per woonzorgcentrum.

Zorgbedrijf Antwerpen UMANIS Foyer De Lork Vulpia Vlaanderen Paloma Vlaanderen

Top 3 organisaties van woonzorgcentra in stad Antwerpen bedden in 2024

Zorgbedrijf Antwerpen De Medemens Vulpia Vlaanderen

Top 5 woonzorgcentra in Vlaanderen bedden in 2024

Top 5 woonzorgcentra in Vlaanderen bedden in 2024

Zorgprofiel 65-plussers in wzc

Het Zorgbedrijf streeft naar een sterke en transparante prijsconcurrentie. De gemiddelde dagprijs van een woonzorgcentrum van het Zorgbedrijf bedroeg in 2024 74,9 euro. Dat ligt boven de gemiddelde dagprijs in Vlaanderen van 71,6 euro. Echter, de dagprijs van het Zorgbedrijf omvat meer diensten dan die van de meeste andere wzc’s. Zo zijn bijvoorbeeld de was van persoonlijke kleding, een tv en een koelkastje inbegrepen in de dagprijs. Bij andere woonzorgcentra kunnen deze extra kosten hoger uitvallen. Bovendien krijgt een bewoner de optie van een medisch zorgpakket voor 5,76 euro per dag, dat heel wat medische kosten dekt: medicatie, artsen, hospitalisaties, prothesen …

licht zorprofiel zwaar zorgprofiel

Top 4 aanbieders gezinszorg in Antwerpen (2024)

Familiehulp Zorgbedrijf Antwerpen Gezinszorg Villers i-mens

Top 5 woonzorgcentra in Vlaanderen bedden in 2024

De markt van de intensieve ouderenzorg kijkt aan tegen een gestage groei in de toekomst. De levensverwachting en het aandeel ouderen in Vlaanderen blijft stijgen, maar er wordt op steeds latere leeftijd en pas bij grotere zorgnoden beroep gedaan op het woonzorgcentrum. In 2021 was 84% van de bewoners zwaar zorgbehoevend in vergelijking met 70% in 2010.

Zorgprofiel 65-plussers in wzc

Top 4 aanbieders gezinszorg in Antwerpen (2024)

Voor Antwerpen was de zorgzwaarte begin 2025 80%. De Antwerpse bevolking maakt als enige stad in België een verjonging door, geen vergrijzing. Volgens Statbel zullen er in 2030 in de stad Antwerpen meer jongeren zijn dan 60-plussers. Het Zorgbedrijf schat in dat het huidige aanbod aan wzc’s aan de vraag zal voldoen gedurende de volgende zes jaar. Pas vanaf 2031 wordt opnieuw groei op de Antwerpse markt van wzc’s.

Familiehulp Zorgbedrijf Antwerpen Gezinszorg Villers i-mens

Top 9 aanbieders gezinszorg in Vlaanderen (2024)

Sterke speler binnen gezinszorg

In stad Antwerpen zijn er 21 aanbieders van gezinszorg, waarvan 4 grote. Familiehulp, het Zorgbedrijf, Gezinszorg Villers en i-mens bedienen 75% van de markt. Familiehulp is de marktleider met een marktaandeel van 27,7%, gevolgd door het Zorgbedrijf met 18%. In 2024 had het Zorgbedrijf wel het hoogste urencontingent van de openbare diensten in deze regio.

Top 4 aanbieders gezinszorg in Antwerpen (2024)

Familiehulp Zorgbedrijf Antwerpen Gezinszorg Villers i-mens

Top 9 aanbieders gezinszorg in Vlaanderen (2024)

Zorgbedrijf

Aantal uren gezinszorg

Dit versterkt de positie van het Zorgbedrijf in Antwerpen, wat de dominantie van i-mens en Familiehulp in Vlaanderen gedeeltelijk doorbreekt.

Familiehulp had in 2024 een marktaandeel van 34,7%, i-mens 20,6%. Buiten Antwerpen hebben deze twee aanbieders een grotere schaal die hen toelaat een groot deel van de markt in te nemen via het aanvragen van bijkomende gezinszorguren. Op Vlaams niveau bekeken is Zorgbedrijf Antwerpen de zesde grootste aanbieder van gezinszorg met een marktaandeel van 2,43%.

De gezinszorgmarkt is een gesloten en gereguleerde markt. De Vlaamse regering legt elk jaar het totale aantal subsidiabele uren gezinszorg vast. Vervolgens verdeelt de minister deze (en bijkomende) uren tussen de erkende diensten voor gezinszorg. De vermaatschappelijking van de zorg maakt van gezinszorg een groeiende markt, wat jaarlijks tot een uitbreiding van de uren leidt. Dit creëert mogelijk een opportuniteit voor het Zorgbedrijf om zowel in Antwerpen als in Vlaanderen hierin verder te ontwikkelen. Al stelt die groei wel uitdagingen, zoals personeel aantrekken.

Top 9 aanbieders gezinszorg in Vlaanderen (2024) Aantal uren

Miljoen

Miljoen

7. Marketing

Het Zorgbedrijf heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een vertrouwde naam in de zorgsector, zowel door de kwaliteit als door een doordachte en effectieve marketingstrategie. De bewuste keuze voor één overkoepelend sterk merk is hierin cruciaal. Deze strategie is zorgvuldig ontworpen om zowel bestaande als potentiële klanten te bereiken en te betrekken. In een geïntegreerde aanpak, waarbij digitale en analoge kanalen naadloos op elkaar aansluiten, weet het Zorgbedrijf haar doelgroepen aan te spreken.

De communicatiestijl van het Zorgbedrijf wordt gekenmerkt door positiviteit. In taal en beeld wil het Zorgbedrijf optimistisch naar het leven kijken. Bovendien wil het empathisch en begrijpend zijn in communicatie, aangepast aan de klant of doelgroep. En bij het Zorgbedrijf connecteert de communicatie met mensen voor wie we zorgen. Niet óver hen praten, wel van mens tot mens.

Merkidentiteit

Het Zorgbedrijf hanteert een één-merk-principe voor al haar diensten, producten en locaties. Deze strategie zorgt voor een consistente en herkenbare merkidentiteit die de kernwaarden van zorg, professionaliteit en betrokkenheid duidelijk weerspiegelt. Altijd vertrouwd, altijd betrouwbaar: dat beeld wil het Zorgbedrijf creëren.

De organisatie koos bewust voor de combinatie van ‘Zorg’ en ‘bedrijf’ als merknaam. Hiermee toont het Zorgbedrijf dat het zorgzaam is én een economisch gezonde bedrijfsvoering nastreeft. De focus ligt vooral op het verlenen van zorg, dus dat staat vetgedrukt in het logo.

De schakels in het logo staan voor de klantenreis die het Zorgbedrijf iedereen wil aanbieden: Via thuisdiensten kunnen mensen hun weg vinden naar dienstencentra. Zo ontdekken ze ook het aanbod van assistentiewoningen. Wanneer zelfstandig wonen niet meer lukt, weet een de klant dat we ook woonzorgcentra aanbieden, onder hetzelfde vertrouwde merk. Het Zorgbedrijf ondersteunt je altijd, in elke levensfase.

Zorgbedrijf Antwerpen en Zorgbedrijf Vlaanderen hebben wel aparte websites, want het zijn aparte merken. om zo een duidelijke merkidentiteit te behouden.

Voor de dienstencentra wordt vanaf 2025 wel een rebranding uitgerold:

Kombine. Kombine zegt ‘kom binnen’ en ‘combineert’ verschillende elementen van het aanbod van het Zorgbedrijf. Tegelijk is het ook de naam van het magazine dat er wordt verdeeld.

Marketingstrategie

In marketingcampagnes communiceert het Zorgbedrijf naar verschillende doelgroepen. Advertenties voor woonzorgcentra worden bijvoorbeeld ook gezien door 45-plussers. Het Zorgbedrijf spreekt deze secundaire doelgroep niet rechtstreeks aan, maar zorgt ervoor dat zij wel worden bereikt binnen de bredere campagne.

Met het oog op klantenbinding heeft het Zorgbedrijf bijvoorbeeld een specifiek communicatietraject uitgestippeld voor klanten van woonzorgcentra, om hen stap voor stap te begeleiden en hen een warm welkom te bieden. Geïnteresseerden krijgen een catalogus en kunnen ze veel informatie vinden op de website. Vervolgens ontvangen ze een kennismakingsbrochure van het woonzorgcentrum dat hen interesseert. Zodra klanten kiezen voor een bepaald woonzorgcentrum ontvangen ze informatie over hun verhuis en krijgen ze een welkomstpakket.

Met een combinatie van centrale en decentrale elementen, evenals een mix van analoge en digitale benaderingen, weet het Zorgbedrijf doelgroepen effectief te bereiken en te betrekken. Deze aanpak is ontworpen om de zichtbaarheid van de diensten te vergroten en op een sterkere binding met klanten te creëren. De marketingstrategie van het Zorgbedrijf is gebouwd op drie pijlers: lokale , datagedreven en crossmediale marketing.

Lokale marketing

Het Zorgbedrijf zet sterk in op lokale marketing om een directe verbinding met elke gemeenschap te stimuleren. Bij events worden flyers en affiches in de buurt errond verspreid, of wordt geadverteerd op broodzakken bij plaatselijke bakkers. Regelmatig zetten locaties hun deuren open voor infosessies of werken ze mee aan initiatieven in de buurt, bv. rond vergroening in de straat of als cultuurplek.

Sociale media vormen belangrijke digitale platformen voor het Zorgbedrijf. Ook om 65-plussers te bereiken: die zitten meer en meer op Facebook, en iets jongere mensen rondom hen op Instagram. Elk dienstencentrum en woonzorgcentrum heeft bovendien een eigen Facebookpagina. De Facebookpagina’s van de dienstencentra en woonzorgcentra hadden in 2024 samen 36.540 volgers. Elke groep van assistentiewoningen en dienstencentrum buiten stad Antwerpen heeft naast een Facebookpagina ook een eigen Instagram. De centrale marketing- en communicatiedienst ondersteunt de lokale medewerkers om via deze kanalen te connecteren met iedereen uit de omgeving, en beheert daarnaast ook een overkoepelende Facebook- en Instagrampagina.

Datagedreven marketing

Het Zorgbedrijf haalt inzichten uit een geavanceerd monitoringssysteem voor onder meer de bezetting van woonzorgcentra en assistentiewoningen en de verkoop van maaltijden in de dienstencentra. Zo kan het Zorgbedrijf met marketingcampagnes meteen reageren op veranderende situaties, bijvoorbeeld met advertenties voor een woonzorgcentrum met veel vrije bedden.

Het Zorgbedrijf adverteert op Google en Meta (Facebook en Instagram). Op deze manier kan een gebruiker de juiste trigger krijgen om door te klikken naar de website(s). Afhankelijk van de data over wat die zoekt, waar die woont, in welke leeftijdscategorie die zit …

Via e-mailmarketing gebruikt het Zorgbedrijf databases van e-mailcontacten. Wie interesse toonde in assistentiewoningen, wordt uitgenodigd voor een infosessie. Wie de webshop van De Schakel of Mijn Zorgbedrijf gebruikte, kan geïnformeerd worden over nieuw aanbod.

Crossmediale marketing

Het Zorgbedrijf zet digitale én offline media en kanalen in om een breed publiek te bereiken. Niet-digitale communicatie blijft belangrijk om doelgroepen aan te spreken. Maar het Zorgbedrijf combineert die bewust met digitale communicatie. In 2023 bezat al 68% van de 65-plussers een smartphone, dus het Zorgbedrijf stimuleert digitale interactie. De websites van Zorgbedrijf Antwerpen en Zorgbedrijf Vlaanderen worden druk bezocht. In 2024 kwamen maandelijks ongeveer 46.000 bezoekers naar zorgbedrijf.antwerpen.be en 9.000 bezoekers naar zorgbedrijfvlaanderen. be. De grootste groep komt op de website via een zoekmachine of online advertenties: dat geldt voor meer dan 75% van de bezoeken op de Antwerpse site en 80% op de Vlaamse. Vooral 65-plussers, vooral vrouwen. Dat betekent dat het marketingteam van het Zorgbedrijf moet blijven inzetten op SEO (search engine optimization), ads en sociale media.

• Analoog: cataloog, magazine Kombine, folders, flyers, affiches, schermen, kranten- of magazineadvertenties …

• Digitaal: website, sociale media, e-mail, sms, ads, zoekmachineoptimalisatie …

Magazine Kombine

Sinds eind 2024 wordt het magazine Kombine verdeeld in alle dienstencentra. Het magazine clustert alle activiteiten van alle dienstencentra en vervangt de infomagazines per dienstencentrum. Elke twee maanden is er een nieuwe editie, met verhalen van klanten, een blik achter de schermen, de middagmenu’s en activiteitenkalender. Het gratis magazine is voorlopig alleen te vinden in de dienstencentra maar de ambitie is om het weldra ruimer te bedelen en zo nieuwe klanten aan te trekken. Op de website, via sociale media en op de tvschermen in ieder dienstencentrum worden mensen attent gemaakt op boeiende artikels in de nieuwste editie.

MAART-APRIL

Cataloog

Ook de cataloog is een belangrijk papieren marketinginstrument. Deze brochure toont het volledige aanbod van het Zorgbedrijf aanbiedt. Om deze cataloog te verspreiden onder een breed publiek, is die gratis mee te nemen in bijvoorbeeld supermarkten. Dit creëert bovendien extra visibiliteit voor het merk Zorgbedrijf en houdt het top-of-mind bij latere zorgnoden. Wie meer details wil weten over een item in de cataloog kan de website raadplegen.

In De Zondag

In De Zondag van regio Antwerpen vinden lezers elke week een volledige pagina met een mooi verhaal, een lekker menu, iets uit het aanbod dat hen aanspreekt … Elke week worden gemiddeld 82.000 lezer bereikt, waarvan ongeveer 37,2% 65-plusser. Ook hier wordt de lezer de weg gewezen naar meer op de website of sociale media.

Alles om je gerust te voelen

Crossmediale campagnes

Om de verkoop en verhuur van assistentiewoningen van Sint Andries in Antwerpen te promoten, adverteerde het Zorgbedrijf eind 2023 op Instagram en Facebook. Die advertenties kregen in totaal meer dan 85.350 weergaven. Dit leidde tot 2.759 klikken naar de website en 81 ingevulde interesseformulieren. Deze online marketingstrategie bleek zeer kostenefficiënt te zijn, met een kost van 2,34 euro per duizend weergaven (CPM) en 0,07 euro per klik (CPC).

Naast de onlinecampagne werd er op analoog vlak ingezet op krantenadvertenties, een radiospot op Radio Minerva, een brochure en infopanelen. De informatiesessies kenden een grote opkomst, met gemiddeld 55 deelnemers per sessie. 35 bezoekers toonden hun concrete interesse om te huren of te kopen. In april 2024 werden de eerste flats al toegewezen, vanaf 1 december was de volledige site bewoond.

Lekker eten, da’s nog maar de helft van het plezier dienstencentra

Je kunt ons bijna alles vragen thuisdiensten

Helpende handen voor gezinnen met kinderen diensten voor gezinnen

Een assistentiewoning, dat is slim gezien assistentiewoningen

Hier voel ik me thuis woonzorgcentra

HEB JE VRAGEN?

HEB JE INTERESSE? KOM GERUST EENS LANGS

BEL ONZE KLANTENDIENST OP HET NUMMER 03 431 31 31

E-MAIL ONS KLANTENDIENST@ ANTWERPEN.BE

KIJK OOK EENS OP WWW.ZORGBEDRIJF.ANTWERPEN.BE

VOLG ONS OP FACEBOOK.COM/ ZORGBEDRIJFANTWERPEN

Een assistentiewoning kopen

Schrijf nu in voor de infosessie op 7 of 8 maart

of huren in hartje Antwerpen, dat is slim gezien.

Slim, want met de assistentiewoningen

Sint Andries krijgt u een kwaliteitsvolle woning en gewaarborgde zorg tegen een betaalbare prijs.

✔ 36 flats met 1 of 2 slaapkamers - waarvan 34 met terras

✔ persoonlijk alarm en rolstoeltoegankelijk

✔ in het historisch centrum

✔ te huur of te koop via woonrechtcertificaat

✔ mooie aangelegde binnentuin

✔ brasserie

✔ in gebruik vanaf zomer 2024

Meer info of inschrijven? 03 431 31 31 www.zorgbedrijf.antwerpen.be/sint-andries

Een tweede voorbeeld is de op-kot-campagne. Leegstaande kamers in de Antwerpse woonzorgcentra Lozanahof (11), Sint Maria (49) en Gulden Lelie (94) worden aangeboden als studentenkot. De onlinecampagne bestond uit ads op Metaplatformen en Google, aangevuld met banners en advertenties op Kotweb. De advertenties op de Meta-platformen genereerden meer dan 151.830 weergaven en resulteerden in 2.142 klikken. De advertenties zorgden uiteindelijk voor 12 ingevulde interesseformulieren. Alle koten zijn makkelijk verhuurd. Vrije kamers worden vrijwel onmiddellijk opnieuw verhuurd, want er blijven veel aanvragen binnenkomen.

Een derde voorbeeld van een succesvolle, crossmediale campagne was die voor een feestweekend in Berchem. Ter gelegenheid van het 10-jarige bestaan van dienstencentrum De Veldekens liep een marketingcampagne in de buurt, om meer mensen aan te trekken via deze feestelijkheden (met o.a. een gratis optreden van Günther Neefs). Hiervoor werd vooral analoge promo ingezet, zoals flyers, advertenties in kranten en op broodzakken. Aanvullend werden de sociale mediakanalen van het Zorgbedrijf ingezet (goed voor 2135 klikken) en werd een persbericht verstuurd (goed voor 3 artikels in Het Nieuwsblad, Het Laatste Nieuws en de Gazet van Antwerpen).

De campagne had een blijvend effect op de dagelijkse verkoop van maaltijden. Voor het evenement werden er gemiddeld 39 maaltijden per dag verkocht en na het evenement steeg dit aantal tot 50 per dag.

Vier mee

10 jaar

De Veldekens

zaterdag 9 november in Berchem

gratis

Liveshow Günther Neefs

14.30 uur

Interesse in wonen tussen leeftijdsgenoten, met alle ondersteuning en comfort? Volg een rondleiding in De Veldekens om 12, 13, 14, 15 of 16 uur

Tijdelijke instapkorting

en ook:

• feestelijk middagmenu

Iedereen welkom!

• verjaardagstaart hapjes en drankjes

• dj Danny Van Tichelen

zorgbedrijf.antwerpen.be/10-jaar-de-veldekens Frans Beckersstraat 33 in Berchem

8. SWOT-analyse

Het Zorgbedrijf wil op basis van een sterke marktpositie verder groeien. Via schaalvergroting en integrale zorgoplossingen kan het Zorgbedrijf de toekomstige uitdagingen in de zorg betaalbaar houden. Het Zorgbedrijf wil daarom inspelen op verschillende opportuniteiten (opportunities), vanuit de sterktes (strenghts), zonder zwaktes (weaknesses) en bedreigingen (threats) uit het oog te verliezen.

Prijzenpolitiek

Binnen het Zorgbedrijf weten klanten precies wat ze moeten betalen, zonder verrassingen rond extra kosten. Deze transparantie wekt vertrouwen en maakt de zorg toegankelijker.

Meetbare kwaliteit

Sterktes

One-stop-shop

Bij het Zorgbedrijf kunnen klanten bij één organisatie en aanspreekpunt terecht voor al hun zorgbehoeften, van thuiszorg tot gespecialiseerde zorg. Het uitgebreide aanbod en de schakels ertussen maken bovendien een overstap (bv. naar dagverzorging, assistentiewoning of woonzorgcentrum) makkelijker en eenvoudiger.

Schaalgrootte

Door de omvang van de organisatie kunnen administratieve en ondersteunende taken (zoals bv. inkoop) gecentraliseerd en efficiënt gestroomlijnd worden. Dat geeft lagere kosten en creëert ruimte om meer middelen te besteden aan de directe zorgverlening.

Vastgoedvisie

Op de investeringsplanning staat dat het Zorgbedrijf voor 2031 ongeveer 700 flats en 480 nieuwe assistentiewoningen zal bouwen. Bovendien volgt het Zorgbedrijf de trend van het kleinschalige woonlandschap. Zo hebben bijvoorbeeld wzc Eksterlaer en Rivierenhof geen centrale keuken meer. De medewerkers en bewoners koken samen op hun eigen afdeling. Dit bevordert een huiselijke sfeer.

Het team kwaliteitszorg bestaat uit 8 Q-partners die ervoor zorgen dat een zorgzame buurt ‘inspectieproof’ is. Dat doen ze onder meer door medewerkers in een woonzorgcentrum te laten werken met rapporteringstools. De inzichten daaruit kunnen de aanzet geven tot preventieve maatregelen. Bijvoorbeeld: het risico op doorliggen van bedlegerige bewoners wordt gemonitord, zodat tijdig ingezet kan worden op voeding of matras. Maar ook bij mogelijke ondervoeding of infecties wordt snel actie ondernomen.

Medewerkers

De nadruk in HR-beleid ligt op de competenties van medewerkers en hun ontwikkelingstraject, in plaats van uitsluitend op diploma’s. Voor sommige functies (zoals verpleegkundige of zorgkundige) vereist de wet dat het juiste diploma behaald werd, maar voor andere functies wordt voorbij de eventuele opleiding gekeken.

Innovatie

Het Zorgbedrijf zet op verschillende manieren in op innovatie in de zorg. Zo participeert het in Senso2me, een IT-bedrijf met focus op de zorgsector. Hierdoor kan innovatieve sensortechnologie worden geïntegreerd in het zorgaanbod: data over onder andere de vitale parameters van een bewoners, beweging in een kamer, temperatuur en luchtkwaliteit worden geanalyseerd om signalen van gezondheidsproblemen te detecteren. Daarnaast heeft het Zorgbedrijf een tool voor risicosignalering. Daarbij kunnen medewerkers in de thuiszorg via hun smartphone een eventueel probleem bij een klant (bv. ondervoeding of eenzaamheid) doorgeven. Ook investeert het Zorgbedrijf in trackers om zorgmateriaal snel te lokaliseren of een internet-of-things-netwerk voor meer inzicht in het gebruik van het patrimonium.

Strategische locaties

Het Zorgbedrijf biedt op de meeste locaties een geïntegreerde zorgomgeving, waar een dienstencentrum, assistentiewoningen en een woonzorgcentrum vlakbij elkaar te vinden zijn. De nabijheid van verschillende zorgfaciliteiten zorgt ervoor dat klanten bijvoorbeeld niet ver hoeven te verhuizen wanneer ze de overstap maken van een assistentiewoning naar een woonzorgcentrum. Deze continuïteit en soepele transitie geven comfort aan klanten.

Samenwerkingen

Door de samenwerking met het Ziekenhuis aan de Stroom (Ziekenhuis

Aan De Stroom), het grootste ziekenhuis van België, kan het Zorgbedrijf een breed en toegankelijk zorgaanbod garanderen. Zo bevindt zich bijvoorbeeld een winkel van De Schakel op de Ziekenhuis Aan De Stroom Cadix-ziekenhuissite. Daarnaast werkt het Zorgbedrijf bijvoorbeeld intensief samen met de Antwerpse seniorenraden, wat het publieke engagement en betrokkenheid bij de lokale gemeenschap toont. Ook de samenwerking met onder meer Woonhaven Antwerpen en het OCMW Antwerpen speelt een cruciale rol in het uitgebreide aanbod van zorgdiensten.

Sterk merk

Het Zorgbedrijf wordt gezien als betrouwbaar, met de stad Antwerpen als enige aandeelhouder. Het is gekend als klantgericht, met een klantendienst die 24/7 bereikbaar is en steeds minder klachten met een steeds kortere doorlooptijd ontvangt en verwerkt. De marketingacties ondersteunen deze merkwaarden en -identiteit.

Zwaktes

Investeringen en leningen

De nood aan vastgoedinvesteringen - omwille van de ouderdom van de verschillende gebouwen en nieuwe regelgeving - maken de financiële flexibiliteit moeilijker. De renovatie van de bestaande infrastructuur moet sneller worden uitgevoerd dan oorspronkelijk voorzien. Tegen 2034 moet een derde van de kamers in woonzorgcentra en de helft van de GAW’s grondig gerenoveerd worden, om te voldoen aan de eisen. Daarnaast is er een minimumvereiste voor de grootte van de sanitaire cellen, maar veel oudere wzc’s voldoen daar niet aan. Weliswaar is deze norm tijdelijk

op pauze gezet door Agentschap Zorg. Als je daarbij de toenemende leninglasten optelt, zie je dat de financiële gezondheid van de organisatie op de lange termijn onder druk staat.

Dotatie

De dotatie van Stad Antwerpen is niet in evenwicht met de kosten van het sociaal beleid (toegankelijke zorg en ondersteuning bieden voor iedereen) dat het Zorgbedrijf wordt gevraagd te voeren. Om de kosten van de sociale opdracht te financieren, zal het Zorgbedrijf in kaart brengen op welke gebieden marktconforme prijzen niet worden gehaald en daardoor niet voldoende bijdragen. In de toekomst zal het Zorgbedrijf een meer marktconforme prijszetting hanteren en daarop een sociale korting toepassen. De dotatie wordt vervolgens berekend op basis van deze tekorten.

Werving

De arbeidskrapte binnen de zorgsector maakt dat vacatures moeilijk ingevuld worden. 8 op 10 zorgorganisaties in Vlaanderen kampen met een kritiek personeelstekort. Het moeilijker invullen van vacatures heeft tot gevolg dat het Zorgbedrijf haar werking in de woonzorgcentra dient te herschikken om aan de zorgvraag te kunnen beantwoorden. Om dit het hoofd te bieden, wil het Zorgbedrijf een aantrekkelijke werkgever blijven. Daarom zet het Zorgbedrijf in op opleiding, ondersteuning, doorgroeimogelijkheden, extralegale voordelen en een open werksfeer die nieuwe ideeën omarmt.

Verouderd personeelsbestand

21,6% van de Zorgbedrijfmedewerkers is ouder dan 55. Dat betekent veel ervaring op de werkvloer, maar ook een hoger risico op uitval en een grote nood aan voldoende nieuwe instroom. Het percentage komt ongeveer overeen met het gemiddelde in alle andere Vlaamse zorgorganisaties. In de zorg is er trouwens meer uitstroom dan in andere sectoren in Vlaanderen: 21,4% tegenover 19% .

Opportuniteiten

Met Stad Antwerpen

Het nieuwe bestuursakkoord van Stad Antwerpen biedt kansen op versterkende beleidsinitiatieven die de organisatie zowel op financieel als operationeel vlak ondersteunen.

Met de Vlaamse overheid

Het Vlaams regeerakkoord 2024 – 2029 wil inzetten op goede zorgmedewerkers door zorgopleidingen aantrekkelijker te maken, de keuze voor een zelfstandig of interimstatuut als zorg- of verpleegkundige te counteren en een flexibel personeelskader in de zorg te creëren.

Thuiszorg

Decennialang lag de focus van zorgverstrekkende instellingen vooral op residentiële zorgcapaciteit. Maar het gemiddelde profiel van senioren in de woonzorgcentra is veranderd. Ouderen zullen langer zelfstandig blijven wonen en pas later in hun leven, wanneer ze zeer zorgbehoevend zijn, naar een wzc gaan, voor een kortere verblijfsperiode.

Die trend erkent ook het Vlaams regeerakkoord door de aandacht voor mantelzorg, lokale zorginitiatieven en gezinszorg en digitale gezondheidsvaardigheden die de oudere bevolking ondersteunen in hun vertrouwde thuisomgeving.

Op die toenemende vraag naar thuiszorg kan geanticipeerd worden: de uitbouw van een meer gediversifieerd zorgaanbod van thuisdiensten en meer oog voor niet-medicamenteuze zorg, zoals psychologische ondersteuning of ontspanningsmogelijkheden en sociaal contact.

Buiten Antwerpen

Regio’s buiten Antwerpen vergrijzen sneller dan de stad Antwerpen. De stad Antwerpen zag een groei van bijna 6.300 +65-jarigen op 24 jaar. De grootste toename zit hier in de doelgroep voor assistentiewoningen. Pas vanaf 2027 wordt er een hogere vraag naar kamers in woonzorgcentra voorspeld. Meer groeipotentieel voor Zorgbedrijf Antwerpen ligt dus buiten de stad Antwerpen. Hier kan het Zorgbedrijf haar expertise inzetten bij het beheer van instellingen en kan het andere zorgschakels uitbouwen, zoals thuiszorg.

Nieuwe samenwerkingen

De Vlaamse regering stelt een gelijk speelveld voor privé-, publieke en nonprofit-voorzieningen voorop vanwege de demografische evolutie en de groeiende groep van mensen met dementie. Naast publieke investeringen, bijvoorbeeld dotaties, kan dan ook privékapitaal in de ouderenzorg worden geïnvesteerd. Het Zorgbedrijf kan gebruikmaken van de juridische mogelijkheden om buiten Antwerpen nieuwe samenwerkingsovereenkomsten aan te gaan. Dit opent deuren naar externe partnerschappen en financiering. Het Zorgbedrijf onderzoekt mogelijke samenwerkingen waarin overtal aan capaciteit in de eigen dienstverlening kan worden ingezet om extra inkomsten te genereren en kosten efficiënt te beheren.

Ook in de jeugdzorg worden structurele samenwerkingsinitiatieven uitgebouwd, zoals met psychiatrische instellingen, de cultuursector, jeugdrechters, artsen, stedelijke diensten ...

Digitalisering

De digitalisering van de zorgsector is een versnelling hoger geschakeld door de coronacrisis. Deze digitalisering kan de informatiedoorstroming en informatieveiligheid verbeteren. Dit ontlast zorgverleners, zodat ze zich kunnen focussen op hun kerntaken. Opportuniteiten zitten vandaag in de efficiëntere gegevensdoorstroming (tussen woonzorgcentra, huisartsen, thuiszorgaanbieders en ziekenhuizen) en meer zorg op afstand. Nieuwe communicatietechnologie helpt immers in het contact tussen zorgbehoevenden en zorgprofessionals. Mensen krijgen op een laagdrempelige manier meer inzicht in hun eigen gezondheid, en krijgen zo meer regie over hun zorg. Hierop inspelen, kan leiden tot minder huisartsen ziekenhuisbezoeken en kortere opnames.

Dagprijzen

Sinds 2024 is er een nieuw prijsberekeningsmechanisme waarbij de indexering van de dagprijzen wordt gekoppeld aan die van de pensioenen. Dat zorgt ervoor dat de prijzen pas stijgen wanneer ook de bewoners meer pensioen krijgen en dat aanbieders gestegen kosten niet moeten voorschieten. Deze regels leiden dus tot administratieve vereenvoudiging en een financiële leefbaarheid voor zowel het wzc als zijn bewoners.

Zorgzame buurten

Zorg zoveel mogelijk integreren in de samenleving: dat is de vermaatschappelijking van de zorg. Wijken worden ‘zorgzame buurten’ waarbij voorzieningen en diensten voor iedereen toegankelijk zijn, waar jong en oud elkaar kennen, waar lokale spelers elkaar vinden binnen een sterk netwerk. Zorgbedrijflocaties zijn in elke zorgzame buurt een voortrekker voor samenwerking en zoeken permanent  naar nieuwe kansen daarvoor.

Diezelfde visie trekt zich in de jeugdzorg door. Daar wordt meer ingezet op samenwerking met gezinszorg, mobiele ondersteuning thuis en betrokkenheid van het netwerk rond een jongere of gezin.

Vastgoed

In de verduurzaming van zorgvastgoed is energiezuinig en circulair (ver)bouwen prioritair. Nieuwe gebouwen in de zorg worden quasi energieneutraal geconstrueerd, om hoge energieprijzen in de toekomst (zoals in 2021-’22) te counteren. Opportuniteiten zitten in de flexibelere vastgoedmarkt, waarbij toekomstige overnames van gebouwen die voordien een andere functie hadden vlotter kunnen verlopen.

Ook binnen de jeugdzorg worden uitbreidingsmogelijkheden bekeken om binnen het patrimonium verder in te zetten op kinderopvang, zelfstandig wonen met ondersteuning, flats voor tienerouders, dagbesteding, veilig verblijf …

Bedreigingen

Kosten van zorgbehoeften

Vergrijzing is een wereldwijd gegeven, maar Europa heeft vanaf 2025 wel de oudste bevolking ter wereld. 23% van de inwoners van Vlaanderen zullen ouder dan 65 zijn in 2027. Naast een steeds grotere zorgvraag resulteert de stijgende levensverwachting in complexere ziektepatronen, meer comorbiditeit en meer vraag naar kwalitatieve zorg op maat. Om aan deze gespecialiseerde zorgbehoeften te voldoen, zijn expertise en innovatie nodig, wat extra middelen en opleidingen vereist. Zo staat bijvoorbeeld in het Vlaams regeerakkoord dat de preventie, registratie en behandeling van dementie een prioriteit is. Dat zet echter druk op de huidige personeelscapaciteit en werking.

Kosten door statuut

De loonlastenverlaging door de taxshift geldt niet voor publieke non-profitorganisaties zoals het Zorgbedrijf. Dit betekent dat de organisatie niet kan profiteren van deze financiële verlichting, wat de concurrentiepositie en financiële gezondheid beïnvloedt. Bovendien maakt het statuut van het Zorgbedrijf het moeilijker om samen te werken met private partners en investeerders

IT-kosten

Wzc’s moeten steeds strengere, wettelijke eisen en normen op het gebied van cybersecurity naleven. Het is immers een essentiële sector, waarbij de bescherming van data cruciaal is. Die operationele uitdagingen brengen verhoogde kosten met zich mee.

Onvoorspelbare kosten

De volatiliteit van energieprijzen vormen samen met de toenemende kosten van medische zorg een financiële bedreiging voor het Zorgbedrijf. Plotse veranderingen kunnen druk uitoefenen op het budget, wat het moeilijk zal maken om de operationele kosten onder controle te houden.