heerenveen
16
NUMMER 08 • 2019
TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S HIELKE WEENING
PETER VISSER UIT NIEUWEHORNE … OF UIT LANGWEER
“WAT FOAR AUTO HA JO HJOED MEI, MENEAR?” Net even buiten het dorp Nieuwehorne, op de Houtwallen, staat een oud wit halfsteens boerderijtje. Uit circa 1900, volgens Peter Visser. Het is het ouderlijk huis van Visser, de zojuist gepensioneerde leraar Engels en Duits op het Nordwin College in Sneek. Zelf woont hij in Langweer, een half uur rijden van Sneek. “Officieel woon ik volgens de Burgerlijke Stand in dit boerderijtje”, zegt Visser. “Mijn huis in Langweer heb ik, omdat ik dan dicht bij school zit.” Visser houdt beide huizen aan, want hij heeft de ruimte hard nodig. “Alleen al omdat ik negen auto’s bezit, die moet ik ook kwijt kunnen.”
Peter Visser uit Langweer. Of toch Peter Visser uit Nieuwehorne. Aangezien ik voor zowel GrootHeerenveen als voor GrootDeFryskeMarren werk, kan ik Peter eigenlijk voor beide krantentitels interviewen, besef ik. Omdat ikzelf uit Heerenveen kom, hebben we afgesproken in het boerderijtje van Peter in Nieuwehorne.
ALS EEN VIS IN HET WATER “Na 41 jaar lesgeven ging ik deze zomer plotseling met pensioen”, begint Peter Visser. Eh… zag hij dat dan niet aankomen, vraag ik verwonderd. “Dat wel, en het voelt nu nog als vakantie, maar na zes weken begint het leraarschap vast te jeuken. Ik gaf les aan pubers tussen twaalf en zestien jaar. In al die jaren is er eigenlijk niet zoveel veranderd. Pubers blijven pubers, een prachtige leeftijd. Ze komen als kinderen op school en gaan als jong volwassenen weg. Ik heb altijd fulltime gewerkt, maar dan ben je 66 en een half jaar en dan moet je weg! Ik heb een prachtbaan gehad.” En dan, verzuchtend: “De tiid fleant!
Veertig jaar klinkt lang, maar zo voelt het niet. Ik zie mezelf nóg solliciteren. Ik was maar een paar jaar ouder dan de leerlingen. Ik voelde me als een vis in het water in het onderwijs.”
KUNSTENAARSKRINGEN Het huisje van Peter staat boordevol boeken en aan de muren hangen talloze schilderijen “Die boekenkast met mooie glazen deurtjes is nog van mijn moeder”, legt Peter uit. “En die schilderijen aan de muren zijn gemaakt door verschillende kunstenaars. Mijn moeder was Eva Roos en vóór mijn vader Kees Visser was ze getrouwd met de Amsterdamse kunstschilder Frank de Bruin. Ze verkeerde in kunstenaarskringen en kende mensen als Karel Appel en Gerard Sluyter.” Peter toont een werkelijk prachtige krijttekening, een portret van zijn moeder Eva, gemaakt door Frank de Bruin. “Maar mijn moeder wilde kinderen, en Frank de Bruin was kunstenaar, die wilde reizen. Dat ging niet samen.” Eva Roos hertrouwt met Kees Visser, en in Amsterdam worden twee zoons en een dochter geboren. In het huis van Peter hangt nóg een portret van zijn moeder, een fotoportret in een zware lijst. “Dat was voor een dichtbundel die ze uitbracht. Die foto is gemaakt door Syb Braaksma uit Tjalleberd. Mijn moeder was dichteres, schilderes, en heeft ook een kinderboek geschreven, officieel uitgegeven door Callenbach in Nijkerk.”
KOERIERSTER IN DE OORLOG Eva Visser-Roos is een jaar of tien geleden overleden, maar ze is nog volop aanwezig in het huisje van Peter. “Mijn moeder is in 1922 geboren. Ze was koerierster in de oorlog onder de schuilnaam Jane de Bruin. Dat was in Hilvarenbeek en Breda. Na de oorlog is ze persoonlijk onderscheiden door Koningin Wilhelmina. Die onderscheiding moest ze komen ophalen op het stadhuis, samen met anderen, die ook waren onderscheiden. Op het paleis kregen ze een broodmaaltijd met de Koningin aangeboden. Ieder mocht een sneetje brood uit de schaal pakken, en alle brood wat daarna overbleef, werd allemaal
door de Koningin opgegeten.” Er klinkt bijna een plaatsvervangende verontwaardiging in zijn stem. Een zelfde soort verontwaardiging heeft hij jaren daarvoor ook, ergens eind jaren ’60, bij een tentoonstelling in Heerenveen in de oude gevangenis achter Crackstate. Het gebouw is dan weliswaar allang niet meer in gebruik als gevangenis en zal worden gesloopt in 1973, maar in de tijd dat Peter Visser op de RSG in Heerenveen zit, staat het nog overeind. Zijn geschiedenisleraar neemt de klas mee naar de tentoonstelling. Er hangen honderden foto’s, waaronder een foto van Koningin Wilhelmina die een onderscheiding uitreikt aan mensen uit het verzet 1940-1945. Peter herkent zijn moeder op de foto en vertelt dat tegen de leraar geschiedenis. Die vindt dat een onzinnige opmerking. “We hebben de foto bij ons thuis!”, zegt Peter en de volgende dag neemt hij die foto mee als bewijs.