WASZ CYRK, MOJE MAŁPY. TOM 2
Komitetu Centralnego PZPR w Warszawie, na rogu Nowego Światu i Alei Jerozolimskich. WS: No i kilkadziesiąt metrów na zachód, po drugiej stronie Nowego Światu, na Mysiej. MP: Właśnie, cenzura. Z drugą awangardą, tą w PRL-u, jest kłopot, ponieważ doszła do głosu, kiedy wynikły kwestie ważniejsze niż ekspe ryment. Nie lubisz, Tomek, rzezi – OK, ale kiedy nad Polską przewalały się Październiki, Marce, Grudnie, to Przyboś uruchamiał swoje katedry… Jedna przed wojną przebijała się przez miasto niczym świder, a w latach 60. jego wiersz miał wygląd katedry, choć bardziej przypominał Pałac Kul tury. O tym odwracaniu się od rzeczywistości mówił Miłosz w Traktacie moralnym: Awangardzistów było bardzo wielu. Podziwu godny z nich jest tylko Przyboś. W sól, w popiół padły narody i kraje A Przyboś został, tak jak był, Przybosiem. Żadne szaleństwo serca mu nie zżarło. Ludzkie – więc łatwiej takich się rozumie. W czym jego sekret? Już w Anglii Szekspira Kierunek powstał, tak zwany euphuism: Pisać doradzał tylko metaforą. Pod spodem Przyboś był racjonalistą. Uczucia miewał, jakie są wskazane Dla rozsądnego członka społeczeństwa. Równie mu obcy i smutek, i humor. On chciał w ruch puścić statyczne obrazy. Awangardziści raczej się mylili. Wskrzeszali stary krakowski obrządek, Więcej powagi przypisując słowom Niż słowa unieść mogą bez śmieszności. Czuli, że z mocno zaciśniętej szczęki 16