HOROSKOP MIESIĘCZNY 30–31
LUTY 2022 | wydanie nr 24
GAZETA BEZPŁATNA
ŚLĄSKIE NA EXPO 2020 W DUBAJU Województwo Śląskie uczestniczyło w Wystawie Światowej EXPO w Dubaju. Była to okazja do zaprezentowania potencjału gospodarczego, kulturalnego i turystycznego regionu na Bliskim Wschodzie, którego rynek staje się coraz atrakcyjniejszy dla rodzimych przedsiębiorców.
Gospodarka, kultura i koronki Do
najważniejszych wydarzeń w kontekście obecności Śląskiego na Expo 2020 należała konferencja gospodarcza Business Gateway to Europe. Ambasadorami województwa na Expo byli m.in. Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny oraz naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, swoją reprezentację będzie miał Śląski Klaster Lotniczy oraz Fundacja Koronki Koniakowskie. Przez 6 miesięcy odbędzie się blisko 1000 organizowanych przez Polskę wydarzeń, a z oferty programu gospodarczego skorzysta niemal 2500 polskich firm. Wystawę przełożono o rok, ze względu na pandemię COVID-19, przy czym Expo po raz pierwszy organizowane jest w kraju arabskim. Za koordynację udziału naszego kraju w tym wydarzeniu odpowiada Polska Agencja Inwestycji i Handlu. /MAR/ Szczegółowy raport z Expo 2020 znajdziecie na stronach 16–17
TRWA MODERNIZACJA PLANETARIUM ŚLĄSKIEGO
Chironem do nieba Rozpoczęła się instalacja nowego projektora gwiazd, dzięki któremu będzie można zobaczyć miliony obiektów galaktycznych. To Chiron III – najpotężniejszy z projektorów produkowanych przez japońską firmę Goto. Został on wykonany w najnowszej technologii, przez co obraz Drogi Mlecznej wyświetlanej na 23-metrowym ekranie będzie składał się z pojedynczych świetlnych punktów.
C
hiron III będzie zsynchronizowany z systemem cyfrowych projektorów umieszczonych na brzegach ekranu. Budowa nowego Planetarium Śląskiego idzie pełną parą!
Trwa m.in. realizacja umowy na instalację zestawu multimedialnych projektorów cyfrowych, (analogowy projektor gwiazd, nowy ekran i nagłośnienie). Wszystkie te urządzenia znajdą
#ŚLĄSKIE dla zdrowia 3
Oko bez tajemnic
W Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach zaprezentowano maszynę multimodalną do obrazowania chorób oka – angiograf z optyczną tomografią. To kolejna inwestycja, która pozwoli kompleksowo leczyć pacjentów i mieszkańców regionu.
puls regionu 5
Nadciąga nowa „Fala”!
Jedna z największych inwestycji w historii Parku Śląskiego wkroczyła w kolejny etap. Ogłoszono przetarg na budowę nowej „Fali”. Legendarne kąpielisko, na które przyjeżdżały rodziny z całej aglomeracji, dostanie drugie życie! Zadanie zostanie realizowane w ramach unijnego programu Jessica.
kultura 12
Wielki remont Opery Śląskiej rozpoczęty się na wyposażeniu ultranowoczesnej sali modernizowanego Planetarium Śląskiego. Z kolei w nowym budynku oprócz astronomii będą prezentowane także zagadnienia związane z sejsmo-
logią i meteorologią. Znajdzie się także miejsce na pracownie i sale konferencyjne. /MAR/ Więcej na ten temat przeczytacie na stronie 8
Modernizacja Opery Śląskiej w Bytomiu będzie kosztowała ponad 58 mln zł, z czego finansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju przekroczy kwotę 19 mln zł. Inwestycja zostanie zakończona w przyszłym roku.
2
TEMAT NA CZASIE
Dwa Kwadranse | luty 2022
PONAD MILION ZŁOTYCH TRAFI NA WSPARCIE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Śląskie likwiduje bariery
O podziale środków dyskutowano podczas lutowej sesji Sejmiku Osób Niepełnosprawnych. – Wsłuchujemy się w potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Inicjatywy w ramach „Śląskie bez barier” w wielu obszarach będą wsparciem dla osób ze szczególnymi potrzebami. Środki z budżetu województwa z pewnością zostaną dobrze wykorzystane – podkreślał marszałek Jakub Chełstowski.
W
dziedzinie zdrowia przewidziano na ten cel 100 tys. zł. Środki mają trafić na dotacje, konkursy, szkolenia i poradnictwo psychologiczne oraz integrację osób niesłyszących lub niedosłyszących, a także przeciwdziałanie dyskryminacji. Na konkursy w dziedzinie turystyki w 2022 roku planowana jest pula środków w wysokości 500 tys. zł. Celem jest rozszerzenie zasięgu projektów skierowanych do osób z niepełnosprawnościami na wszystkie części województwa. Rajdy piesze i rowerowe, spływy czy wspinaczka w asyście przewodnika i opiekuna umożliwią osobom z dysfunkcjami poznanie Beskidów, Jury Krakowsko-Czę-
stochowskiej czy Krainy Górnej Odry. Istotnym obszarem wsparcia jest poprawa infrastruktury turystycznej (likwidacja barier), nośniki i materiały promocyjne dla niewidomych, szkolenia przewodników i opiekunów. Departament Sportu dofinansował w 2021 roku podmioty zajmujące się sportem osób z niepełnosprawnościami w łącznej kwocie 281,5 tys. zł. W tym roku kwota wsparcia będzie na podobnym poziomie.
28,7 mln zł, nagrody marszałka województwa za wybitne osiągnięcia sportowe, realizację zadań publicznych województwa zgodnie z ustawą o pożytku publicznym, czyli tzw. małe granty, Marszałkowski Budżet Obywatelski, wydarzenia na Stadionie Śląskim. W regionie działa „Program Klub”, w ramach którego do klubów sportowych trafiło w 2020 roku – 800 tys. zł, w 2021 roku – 1mln zł. W tym roku planowana jest kwota 2 mln zł.
Omówiono możliwości wsparcia: otwarte konkursy ofert Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury fizycznej i bezpieczeństwa publicznego, na które w latach 2018–2021 przeznaczono ponad
W ramach działań związanych z kulturą przewidywane wsparcie to 120 tys. zł. Województwo Śląskie jest organizatorem i współorganizatorem dla 21 instytucji kultury. W roku 2021 na ich bieżącą
DWA KWADRANSE wydanie nr 24 Wydawca: Ekoenergia Silesia S.A. Redakcja: ul. Żeliwna 38, 40-599 Katowice www.ekoenergiasilesia.pl
działalność zostały zabezpieczone w budżecie środki w wysokości blisko 177 mln zł. Wśród działań związanych z budową, remontami i dostosowaniem obiektów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami znalazły się m.in. podjazd dla osób na wózku inwalidzkim, platforma na schodach dla osób na wózku inwalidzkim, a także strefy wyciszenia i ułatwienia percepcyjne, umożliwiające osobom niewidomym lub niedowidzącym odczytanie znaków informacyjnych sporządzonych przy pomocy alfabetu Braille’a lub pozwalające osobom z niepełnosprawnościami organoleptycznie doświadczać wrażeń sensorycznych związanych z ofertą instytucji kultury. /MAR/
Redaktor naczelny: Marcin Król Redaguje: Zespół
Agata Tańska
radna Sejmiku Osób Niepełnosprawnych
– Zabezpieczone i przekazane przez województwo środki nie tylko pomogą likwidować bariery w znaczeniu architektonicznym. Pozwolą też pokazać kulturę osób niepełnosprawnych, by ich życie nie ograniczało się wyłącznie do przebywania w domu.
Reklama: reklama@ekoenergiasilesia.pl
Drukarnia: POLSKA PRESS sp. z o.o. Oddział Poligrafia Drukarnia Sosnowiec
Projekt: Marcin Król/KaT-Graphic
Nakład: 50 000 egzemplarzy
#Śląskie dla zdrowia
Dwa Kwadranse | luty 2022
3
Oko bez tajemnic katowice
W Okręgowym Szpitalu Kolejowym w Katowicach zaprezentowano maszynę multimodalną do obrazowania chorób oka – angiograf z optyczną tomografią. – To kolejna inwestycja, która pozwoli kompleksowo leczyć pacjentów i mieszkańców regionu. Wyposażamy nasze placówki medyczne w najnowocześniejsze urządzenia diagnostyczne, w trosce o zdrowie mieszkańców. Wzrok to jeden z najważniejszych zmysłów, a to urządzenie pozwala precyzyjnie zdiagnozować schorzenie i wdrożyć skuteczne leczenie – mówi marszałek Jakub Chełstowski. Angiograf z optyczną tomografią, wykorzystywaną w terapii fotodynamicznej, umożliwia obserwację najwcześniejszych zmian zachodzących w strukturach oka. Zakup aparatu pozwoli na poszerzenie oferty badań diagnostycznych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. – To ogromna pomoc dla szpitala. Nowoczesny mikroskop, który otrzymaliśmy ponad rok temu, służy mieszkańcom, a to urządzenie, pierwsze w Polsce, pozwoli precyzyjnie zdiagnozować chorobę, dzięki czemu pacjenci z regionu będą mogli leczyć się na miejscu – wyjaśnia prof. Edward Wylęgała.
z pacjentem – podkreśla Izabela Domogała, członek zarządu Województwa Śląskiego. Aparat pozwala na trójwymiarowe, przestrzenne obrazowanie struktur naczyniowych oka oraz poszczególnych struktur warstw siatkówki oka uzyskiwane podczas jednego skanu. Szerokokątne obrazowanie daje wszechstronne narzędzia diagnostyczne do kompleksowego i bezinwazyjnego badania pacjenta.
Diagnostyka za pomocą aparatu Mirante umożliwi wykorzystanie pięciu różnych trybów obrazowania w jednym urządzeniu.
Urządzenie poprawi jakość i dostępność świadczeń zdrowotnych oraz przyczyni się do podniesienia poziomu kształcenia lekarzy specjalistów. Diagnostyka za pomocą aparatu Mirante umożliwi wykorzystanie pięciu różnych trybów obrazowania w jednym urządzeniu. Daje to możliwość zdecydowanie większej precyzji w postawieniu diagnozy i monitorowaniu prze-
biegu leczenia. Wprowadza nowy rozdział w diagnozowaniu i monitorowaniu leczenia chorób siatkówki w trybie multimodalnym. Urządzenie o wartości 515 tys. zł zakupiono dzięki dotacji z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.
sza komfort pracy lekarzy, a przede wszystkim komfort leczenia pacjentów. Warto podkreślić, że oddział okulistyki działał w tym szpitalu cały czas w trakcie pandemii COVID-19, a wiemy jak istotny jest kontakt specjalisty
Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach jest jedynym ośrodkiem w Polsce posiadającym zestaw do diagnostyki oka Nidek MIRANTE, wykonujący tomografię optyczną, angioOCT, angiografię fluoresceinową i indocyjaninową wraz z użyciem wyników badań w leczeniu pacjentów terapii fotodynamicznej przy użyciu lasera do PDT Quantel Medical Vitra 689. To obecnie jedyny dostępny na rynku aparat umożliwiający obliczanie wielkości zmiany neowaskularnej w siatkówce i naczyniówce. /MAR/
– To wielofunkcyjne, nowoczesne urządzenie. Nowy sprzęt zwięk-
Aparat pozwala na trójwymiarowe, przestrzenne obrazowanie struktur naczyniowych oka oraz poszczególnych struktur warstw siatkówki oka, uzyskiwane podczas jednego skanu. Szerokokątne obrazowanie daje wszechstronne narzędzia diagnostyczne do kompleksowego i bezinwazyjnego badania pacjenta.
Coraz więcej inwestycji! Do dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 wybrane zostały 4 projekty szpitali z terenu województwa na łączną kwotę ponad 35,7 miliona złotych. – Modernizacja placówek, nowy sprzęt medyczny czy poprawa jakości usług to zadania, które wzmocnią szpitale w trudnym czasie dla służby zdrowia – akcentuje marszałek Jakub Chełstowski. Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. dr. Janusza Daaba
w Piekarach Śląskich realizuje inwestycję za 5 151 700 zł. Kwota dofinansowania wynosi 4 378 945 zł. Zakup obejmuje łóżka szpitalne, wózki transportowe, nastąpi doposażenie sal operacyjnych w sprzęty i aparaturę, pulsyksometr transportowy z kapnografem, aparat USG dla intensywnej terapii, respirator przewoźny.
Dofinansowanie w wysokości ponad 10,5 mln zł trafi do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju na przebudowę, rozbudowę obiektu oraz dobudowę nowego podjazdu dla ambulansów i powiększenie poczekalni. W jego ramach zostanie również zakupione wyposażenie Izby Przyjęć, m.in.: urządzenia tj. aparat EKG, aparat USG, kardiomonitor, defibrylator, stoły zabiegowe, lampy bezcieniowe, łóżko-wanna.
wynosi 11 236 175,34 zł. Projekt obejmuje zakup nowych i wymianę wyeksploatowanych urządzeń medycznych, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania szpitala. Dzięki inwestycji możliwe będzie uruchomienie nowych świadczeń, m.in. laparoskopowych badań i zabiegów operacyjnych na drogach żółciowych i trzustkowych czy specjalistycznych zabiegów urologicznych, szczególnie u pacjentów onkologicznych.
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Cieszynie na inwestycje przeznaczy 13 241 866,41 zł, w tym kwota dofinansowania
Szpital Miejski w Siemianowicach Śląskich realizuje inwestycję za 14 612 854,22 zł. Dofinansowanie wynosi 11 968 909,52 zł.
WSPARCIE DLA SZPITALI Zadaniem będzie adaptacja i przebudowa budynku, miejscowa rozbudowa o segment zawierający klatkę schodową i dźwig towarowo-osobowy, nowa stolarka okienna i drzwiowa oraz modernizacja i przebudowa centralnej sterylizatorni. W ramach inwestycji planuje się także zakup wyposażenia i sprzętu medycznego. Zostaną wykonane prace termomodernizacyjne elewacji i stropodachu oraz dojścia do bloku operacyjnego poprzez przewiązkę z dźwigiem szpitalnym i istniejącą rampą. /MAR/
4
PULS REGIONU
Dwa Kwadranse | luty 2022
WOJEWÓDZKI SZPITAL CHIRURGII URAZOWEJ W PIEKRACH ŚLĄSKICH WZBOGACIŁ SIĘ O ULTRANOWOCZESNY MIKROSKOP OPERACYJNY
Perfekcyjna jakość obrazu, zautomatyzowana obsługa, możliwość archiwizowania obrazów śródoperacyjnych w wysokiej rozdzielczości są zaletami tego nowoczesnego urządzenia.
Gwarancja perfekcji
Sprzęt przeznaczony jest do chirurgicznego leczenia urazów i schorzeń kręgosłupa. Zakup wartego około 300 tysięcy aparatu możliwy był dzięki dotacji z budżetu Województwa Śląskiego.
P
Dariusz Iskanin
radny Sejmiku województwa
– Pozyskiwanie nowego sprzętu dla naszych szpitali, który poprawia możliwości diagnostyczne i leczenie pacjentów, oceniam bardzo pozytywnie. Mówię to także jako lekarz, bo wiem, jak ważna jest inwestycja w odpowiedni sprzęt na każdym etapie procesu leczenia. To bardzo dobry zakup dla piekarskiej „urazówki” – czołowego szpitala ortopedycznego w Polsce.
erfekcyjna jakość obrazu, zautomatyzowana obsługa, możliwość archiwizowania obrazów śródoperacyjnych w wysokiej rozdzielczości są zaletami tego nowoczesnego urządzenia. Znakomite doświetlenie i monitorowanie pola operacyjnego dostępne dla operatora i lekarza asystującego wraz z możliwością transmisji obrazu na monitor jest bardzo użytecznym narzędziem w chirurgii kręgosłupa, a jednocześnie pozwala na obserwowanie zabiegu operacyjnego przez cały zespół operacyjny, umożliwiając szkolenie kadry młodych lekarzy i pielęgniarek operacyjnych. Precyzyjne zabiegi mikrochirurgiczne są dla pacjentów bezpieczniejsze i mniej traumatyczne, umożliwiają krótszą hospitalizację, szybszą rekonwalescencję i ostatecznie lepsze wyniki leczenia u operowanych chorych. Jak podkreśla Elżbieta Jabłońska pełniąca obowiązki dyrektora Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Chi-
rurgii Urazowej w Piekarach Śląskich, zastosowanie tak nowoczesnego mikroskopu operacyjnego w chirurgii kręgosłupa pozwoli podnieść jakość zabiegów wykonywanych w Oddziale IV Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej i Neurotraumatologii piekarskiej urazówki na jeszcze wyższy poziom. Dzięki zrealizowanemu zadaniu wzrośnie bezpieczeństwo i precyzyjność wykonywanych zabiegów operacyjnych z użyciem technik neurochirurgicznych. – Dotychczas dzierżawiony mikroskop znacząco ograniczał możliwości szkoleniowe i był znacznie mniej przyjazny w obsłudze. Nowy aparat jest krokiem milowym w dalszym rozwoju nowoczesnych technik chirurgicznych w leczeniu schorzeń kręgosłupa, które oprócz wykształconej i zaangażowanej kadry medycznej wymagają znaczących nakładów finansowych – dodaje dr n. med. Jacek Trompeta, lekarz kierujący oddziałem. /Mar/
Dzięki zrealizowanemu zadaniu wzrośnie bezpieczeństwo i precyzyjność wykonywanych zabiegów operacyjnych z użyciem technik neurochirurgicznych.
Jakub Chełstowski marszałek województwa
– Nowoczesna medycyna wymaga nowoczesnych technologii. Inwestując w infrastrukturę i sprzęt medyczny, tworzymy przestrzeń do rozwoju systemu ochrony zdrowia w regionie. Mamy poczucie, że to dobrze zainwestowane fundusze, bo przekładają się na coraz wyższy poziom opieki medycznej nad pacjentami i znaczną poprawę komfortu pracy personelu medycznego podmiotów leczniczych w regionie.
puls regionu
Dwa Kwadranse | luty 2022
5
Nadciąga nowa chorzów
„Fala”! Jedna z największych inwestycji w historii Parku Śląskiego wkroczyła w kolejny etap. Ogłoszono przetarg na budowę nowej „Fali”. Legendarne kąpielisko, na które przyjeżdżały rodziny z całej aglomeracji, dostanie drugie życie! Zadanie zostanie realizowane w ramach unijnego programu Jessica.
N
owa „Fala” będzie wypełniona mnóstwem atrakcji. Już jakiś czas temu zaprezentowano koncepcję tego miejsca. Dla najmłodszych dzieciaków przygotowano dwa wodne place zabaw. Nie zabraknie tryskających gejzerów, armatek, fontann i zamku na wodzie z niewielkimi zjeżdżalniami. Nieco starsi swoją energię wyładują na tzw. mokrej bańce. Nadmuchiwana poduszka wznosząca się na kilka metrów zakończona fontanną stanie się wyjątkową i oryginalną atrakcją. Spragnieni zabawy na zjeżdżalniach będą mieli pole do popisu. Kompleks będzie składał się z pięciu ślizgawek – otwartych i zamkniętych, z czego najdłuższa będzie mierzyła 100 metrów! Dla pływaków przygotowane zostaną trzy tory – po 25 metrów długości każdy. Zachowana zostanie też kultowa wieża do skoków – z dwoma poziomami – 3 i 5 metrów. Miejscami zabawy i rekreacji będą bez wątpienia: basen z falą, dzika rzeka, wodny gejzer, wodny taras oraz niecka z bicza-
mi wodnymi. Lustro wody w zmodernizowanym kompleksie wyniesie łącznie zawrotne 3500 metrów kwadratowych. Osoby spragnione słońca odpoczną na plaży z leżakami. Obiekt zyska też mały amfiteatr. Kto zgłodnieje, apetyt zaspokoi w strefie gastronomicznej. Obiekt zyska także nowe kasy, przebieralnie, małą architekturę oraz zadaszenie, które osłoni gości przed palącym słońcem w oczekiwaniu na wejście na teren obiektu. Ten pomieścić ma ponad 2 tysiące gości! Ogłoszenie przetargu poprzedzone było bardzo intensywnymi pracami administracyjnymi. Na podstawie koncepcji opracowano projekt budowlany. W wakacje minionego roku zmienił się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, dzięki czemu zarząd Parku Śląskiego uzyskał prawomocne pozwolenie na budowę. Zgłoszenia do przetargu przyjmowane są do 7 marca. Wykonawca na realizację zadania będzie miał 420 dni od momentu podpisania umowy. /PS/
Dla pływaków przygotowane zostaną trzy tory – po 25 metrów długości każdy. Zachowana zostanie też kultowa wieża do skoków – z dwoma poziomami – 3 i 5 metrów.
Tak nowa „Fala” prezentuje się na wizualizacjach.
6
o tym się mówi
Dwa Kwadranse | luty 2022
KADRA W „KOTLE CZAROWNIC”
Zagrajcie tu o mundial!
29 marca rywalem biało-czerwonych będzie Szwecja lub Czechy. Wszystko zależy od tego, kto awansuje do finału baraży o udział w mistrzostwach świata w Katarze. W innym przypadku będzie to mecz towarzyski z przegranym wspomnianego barażu. Warto przy okazji przypomnieć historyczne spotkania naszej kadry rozgrywane w Chorzowie. W wielu z nich nie brakowało dramaturgii.
S
potkanie pierwszej rundy baraży o awans do mistrzostw świata 2022, w którym Polska zagra z Rosją, odbędzie się 24 marca na Łużnikach w Moskwie. Jeśli biało-czerwoni poradzą sobie z tym rywalem, to w decydującym meczu o awans na mundial zmierzą się ze Szwecją lub Czechami. To spotkanie zostanie rozegrane 29 marca na Stadionie Śląskim. Jeśli natomiast Polacy nie pokonają Rosji, zmierzą się w Chorzowie w meczu towarzyskim z przegranym barażu Szwecja–Czechy. Marcowy mecz będzie 61. występem reprezentacji Polski na Stadionie Śląskim. Z dotychczasowych sześćdziesięciu spotkań 25 zakończyło się zwycięstwem biało-czerwonych, 17 przegranymi, a 18 remisem. W 65-letniej historii Stadionu Śląskiego reprezentacja Polski trzykrotnie rozegrała mecze, które dały nam awans do mistrzostw świata w piłce nożnej. Było to w 1977, 1985 oraz 2001 roku, kiedy o awansie zadecydowała wygrana z Norwegią (3:0). Późną jesienią 2007 roku na Stadionie Śląskim świętowaliśmy pierwszy w historii awans reprezentacji na Mistrzostwa Europy, które kilka miesięcy później organizowali Austriacy
Cezary Kulesza prezes PZPN
Na Śląskim w ostatnich latach zmierzyliśmy się towarzysko z Koreą.
i Szwajcarzy. Po dwóch golach Ebiego Smolarka odprawiliśmy Belgię. Ostatnie dwa spotkania reprezentacji Polski z reprezentacjami Ukrainy i Holandii na Stadionie Śląskim, które rozegrane
zostały w 2020 roku, różniły się nieco od poprzednich meczów. Ze względu na obowiązujące obostrzenia związane z pandemią koronawirusa na trybunach nie mogli zasiąść kibice. /Mar/
– Będziemy potrzebować wsparcia kibiców i jestem przekonany, że wszyscy obecni na Stadionie Śląskim stworzą niezapomnianą atmosferę, która poniesie nasz zespół do zwycięstwa. Tak jak wielokrotnie bywało to w „Kotle Czarownic”.
Dwa Kwadranse | luty 2022
o tym się mówi
7
NAJWAŻNIEJSZE W HISTORII MECZE KADRY NARODOWEJ NA ŚLĄSKIM Polska – ZSRR 2:1 (20 października 1957) Mecz, który urósł do rangi symbolu. ZSRR miało wówczas bardzo silną reprezentację, jedną z najlepszych na świecie, a sytuacja polityczna i relacja Polski wobec „wielkiego brata” windowała stawkę spotkania jako sprawę honoru. Niesieni dopingiem wydobywającym się ze 100 tysięcy kibicowskich gardeł zawodnicy pokonali odwiecznego rywala 2:1 po bramkach legendy Ruchu Chorzów – Gerarda Cieślika. Biało-czerwoni byli znoszeni po meczu na rękach. Spotkanie ze Związkiem Radzieckim odbywało się w ramach eliminacji MŚ w Szwecji w 1958 roku. Ostatecznie Polacy na Mundial nie awansowali, jednak starcie na Stadionie Śląskim to bezapelacyjnie jedno z najważniejszych zwycięstw polskich piłkarzy po II wojnie światowej. No i urosło niemal do rangi kultu.
POLSKA – ANGLIA 2:0 (6 czerwca 1973)
Tak katowicki Sport jesienią 1985 roku informował o awansie biało-czerwonych na mundial w Meksyku.
Wygrana, która stoi nieco w cieniu słynnego remisu na Wembley. Mecz, podobnie jak spotkanie z ZSRR, oglądało 100 tysięcy widzów. Ci którzy pamiętają to spotkanie, wspominają, że przy „Mazurku Dąbrowskiego” odśpiewanym przez cały stadion można było poczuć na ciele „gęsią skórkę”. Ponoć to właśnie w tym meczu narodziła się legenda, jak i samo określenie Śląskiego jako „Kotła Czarownic”. Polacy grali jak z nut. Pierwszą bramkę zdobył Jan Banaś. A przynajmniej została na jego konto zapisana, bowiem Bobby Moore miał przyznać się później, że to on trącił piłkę po rzucie wolnym wykonanym przez Roberta Gadochę. Anglik odegrał też rolę przy drugim golu dla Polski. Piłkę odebrał mu Włodzimierz Lubański, który ruszył na bramkę Synów Albionu i zmusił bramkarza do kapitulacji. Dla zawodnika Górnika Zabrze mecz zakończył się dramatycznie – po faulu McFallanda – Lubański został wywieziony karetką z boiska. Do kadry wrócił dopiero po trzech latach. W meczu z Anglią podopieczni Kazimierza Górskiego utrzymali wynik i zrobili ogromny krok w walce o awans na MŚ w RFN, gdzie zdobyli trzecie miejsce, a tytuł króla strzelców przypadł Grzegorzowi Lacie.
POLSKA – HOLANDIA 4:1 (10 września 1975) Zdaniem znawców futbolu to najlepszy mecz w historii polskiej reprezentacji. Grająca futbol totalny reprezentacja „Oranje” w składzie z Cruijff'em i Neskennsem była wówczas aktualnym wicemistrzem świata. Holendrzy zostali jednak rozbici aż 4:1. Kanonadę rozpoczął Grzegorz Lato w 15. minucie, a przed przerwą bramkę dołożył Robert Gadocha. W drugiej części gry dwie bramki zdobył Andrzej Szarmach. Holendrzy odpowiedzieli golem van der Kerkhofa. Ten mecz, choć efektowny i efektywny, Polakom w gruncie rzeczy dał niewiele. Na Euro ’76 i tak nie pojechali. Zajęli drugie miejsce w grupie eliminacyjnej.
POLSKA – NORWEGIA 3:0 (1 września 2001) Po 16 latach nieobecności na dużej imprezie, Polacy, jako pierwsza europejska ekipa, wywalczyli awans na Mundial do Korei i Japonii. Przy 40 tysiącach kibiców Polacy pokonali silnych wtedy Norwegów (3:0). W składzie podopiecznych Jerzego Engela brylował Emmanuel Olisadebe. W tamtych eliminacjach popularny „Emsi” strzelił w sumie osiem goli. W pamiętnym spotkaniu z Norwegami wynik otworzył Paweł Kryszałowicz. W ostatnim kwadransie meczu gospodarze jeszcze dwa razy trafiali do siatki po strzałach wspomnianego Olisadebe i Marcina Żewłakowa. Pod wodzą Jerzego Brzęczka reprezentacja Polski na Stadionie Śląskim rywalizowała z Holandią w Lidze Narodów.
Wojciech Kałuża
wicemarszałek województwa
– Mecze reprezentacji Polski w „Kotle Czarownic” pisały historię rodzimego futbolu. Łzy radości, czasem gorycz porażki. Meczom na Stadionie Śląskim zawsze towarzyszyła niesamowita atmosfera stworzona przez kilkadziesiąt tysięcy kibiców. Nie brakowało też dramaturgii, ale i historycznych akcentów. To w Chorzowie pieczętowaliśmy awans na mundial w Korei i Japonii, ogrywając Norwegów, co było o tyle znamienne, że gwarantowało udział Polski w wielkiej imprezie po 16 latach przerwy. Z kolei w 2007 roku pokonaliśmy w Chorzowie Belgów 2:0, co dało biało-czerwonym po raz pierwszy w historii udział w finałach Euro. Choć Stadion Śląski to dziś przede wszystkim mekka lekkoatletów, jest zresztą oficjalnym Narodowym Stadionem Lekkoatletycznym, staraliśmy się, aby kadra narodowa w piłce nożnej jak najczęściej do nas wracała i to się dzieje. Mam nadzieję, że pod koniec marca znów zagramy tu o mundial.
POLSKA – PORTUGALIA 2:1 (11 października 2006) Chyba nie przesadzimy w stwierdzeniu, że było to najlepsze starcie naszych piłkarzy w XXI wieku. Nic nie zapowiadało tego sukcesu. Eliminacje do Euro 2008 kadra dowodzona przez Leo Beenhakkera rozpoczęła od bolesnej porażki z Finlandią (1:3), potem przyszła kolej na remis z Serbami (1:1) i minimalne zwycięstwo w Kazachstanie (1:0). Portugalczycy byli czwartą drużyną świata po zakończonym kilka miesięcy wcześniej Mundialu w Niemczech. Dwie bramki Ebiego Smolarka w 9. i 18. minucie, trafienie w słupek Żurawskiego, kapitalna okazja Lewandowskiego – Portugalczycy sprawiali wrażenie, jakby nie zdawali sobie sprawy z tego, co się dzieje na boisku. Fenomenalne zawody rozegrał Grzegorz Bronowicki, który pilnował Cristiano Ronaldo mającego już wtedy status gwiazdy.
POLSKA – BELGIA 0:0; 2:0 (11 września 1985; 17 listopada 2007) Było w historii kilka spotkań z Flamandami, które były dla biało-czerwonych dość istotne. Na Mundialu w 1982 roku Belgów trzema golami zdemolował Zbigniew Boniek. Trzy lata później spotkanie z Belgami było kluczowe w kontekście awansu na Mistrzostwa Świata w Meksyku. 11 września 1985 roku na Stadionie Śląskim zasiadło 75 tysięcy widzów. Najbliżej zdobycia gola w tym meczu był Zbigniew Boniek. Były już sternik PZPN trafił w tym meczu w słupek. Ostatecznie spotkanie skończyło się bezbramkowym remisem i Polacy mogli już rezerwować bilety na samolot do Meksyku. Mecz z listopada 2007 roku był ostatnim w ramach eliminacji do Euro 2008. Biało-czerwoni byli już pewni awansu, ale chcieli je zakończyć mocnym akcentem.
8
puls regionu
Dwa Kwadranse | luty 2022
SUPERPROJEKTOR TRAFIŁ DO MODERNIZOWANEGO PLANETARIUM ŚLĄSKIEGO
Wszechświat jak na dłoni
Rozpoczęła się instalacja nowego projektora gwiazd, dzięki któremu będzie można zobaczyć miliony obiektów galaktycznych. To Chiron III – najpotężniejszy z projektorów produkowanych przez japońską firmę Goto. Został on wykonany w najnowszej technologii, przez co obraz Drogi Mlecznej wyświetlanej na 23-metrowym ekranie będzie składał się z pojedynczych świetlnych punktów.
C
hiron III będzie zsynchronizowany z systemem cyfrowych projektorów umieszczonych na brzegach ekranu. Budowa nowego Planetarium Śląskiego idzie pełną parą! Trwa m.in. realizacja umowy na instalację zestawu multimedialnych projektorów cyfrowych, (analogowy projektor gwiazd, nowy ekran i nagłośnienie). Wszystkie te urządzenia znajdą się na wyposażeniu ultranowoczesnej sali modernizowanego Planetarium Śląskiego. Z kolei w nowym budynku oprócz astronomii będą prezentowane także zagadnienia związane z sejsmologią i meteorologią. Znajdzie się także miejsce na pracownie i sale konferencyjne. W zabytkowym budynku zostanie zmodernizowana główna sala projekcyjna, wymienione zostaną fotele, ekran, system dźwiękowy oraz projekcyjny. Projektor Zeissa, który był wykorzystywany przez ponad 62 lata, zostanie wyeksponowany w nowym budynku. Jego miejsce zajmie hybrydowy system projekcji. Gwiazdy będą prezentowane za pomocą analogowego projektora, natomiast dzięki systemowi cyfrowych rzutników pracujących w rozdzielczości 8K będzie można wyświetlać dowolne ruchome obrazy na sferycznym ekranie. W bezpośrednim sąsiedztwie budynku będzie zlokalizowana stała ekspozycja zewnętrzna „Eppur si muove”, prezentująca różne aspekty ruchu obrotowego. Eksponaty interaktywne będą innowacyjne i niespotykane w innych parkach nauki. Na przykład w specjalnych pokojach klimatycznych
będzie można sprawdzić, jak wilgotność powietrza wpływa na to, w jaki sposób odczuwamy temperaturę. Prezentowana będzie także kilkumetrowa kolumna pogodowa, w której będzie można w krótkim czasie wytworzyć mgłę, tornado, chmurę oraz opad deszczu lub śniegu. W nowym Parku Nauki zamontowany zostanie symulator pozwalający przeżyć wirtualny lot w kosmos.
Stefan Janta Planetarium Śląskie
– Planetarium w nowej odsłonie będzie miało salę projekcyjną wyposażoną w nowoczesny metalowy ekran. Stary, płócienny ekran nie spełniał wymagań przeciwpożarowych. Zastosowany system projekcji będzie hybrydowy – w praktyce analogowo-cyfrowy. Analogowy projektor gwiazd zostanie uzupełniony systemem projekcji cyfrowej 8K, obejmującej cały sferyczny ekran o średnicy 23 metrów. Pozwoli to nie tylko wyświetlać gwiazdozbiory na firmamencie, ale umożliwi także zabranie widza w podróż wśród gwiazd, aż na krańce galaktyki. W Parku Nauki będzie można – i to dosłownie – doświadczyć trzęsienia ziemi. Zrobotyzowana platforma do wstrząsów zabierze na pokład jednocześnie dziesięciu widzów. Będą mogli odczuć i porównać ze sobą doznania płynące zarówno z przeżycia trzęsienia ziemi, jak i lokalnego wstrząsu górniczego.
Tak planetarium będzie wyglądało po modernizacji.
W ramach realizacji projektu zakupiono także mobilne planetarium, dzięki któremu możliwa jest prezentacja niektórych seansów poza główną salą, a także testowanie nowych produkcji, przygotowywanych przez zespół Planetarium Śląskiego. Nowa część obiektu będzie połączona ze starą podziemnymi korytarzami. Dziedziniec stanie się w przyszłości halą, na dachu której odtworzony ma zostać zegar słoneczny.
Chiron III – największy z projektorów produkowanych przez japońską firmę Goto.
Po zakończeniu robót budowlanych i wyposażeniu obiektu w urządzenia specjalistyczne planetarium będzie powiększone o nowy budynek o powierzchni ponad 2,5 tysiąca metrów kwadratowych. Większa
jego część będzie się mieścić pod ziemią. Zwiedzanie będzie odbywało się w niewielkich grupach wzdłuż logicznie skonstruowanych ścieżek tematycznych. /MAR/
Jakub Chełstowski marszałek województwa
– Jest to inwestycja na ogromną skalę, realizowana etapami. Jestem przekonany, że wizyta w Planetarium Śląskim, już w nowej odsłonie, będzie bardzo ciekawą propozycją na atrakcyjne spędzenie czasu dla całych rodzin. Stanie się przy tym na powrót jedną z wizytówek regionu. Myślę, że zawsze będziemy chętnie tutaj wracać.
Puls regionu
Dwa Kwadranse | luty 2022
9
zabrze
Centra przesiadkowe poprawią jakość podróżowania
To jedna z najbardziej wyczekiwanych inwestycji w mieście! W Zabrzu powstają aż dwa centra przesiadkowe – w centrum miasta przy ulicy Goethego w miejscu dawnej popularnej „Belki” oraz w Rokitnicy. Koszt przekroczy 119,5 mln zł, z czego ponad 96 mln zł pozyskano z Unii Europejskiej.
P
rojekt obejmuje budowę dwóch centrów przesiadkowych na terenie Zabrza: pierwsze powstanie przy ul. Goethego, drugie przy ul. Krakowskiej i Ofiar Katynia. Pierwsza lokalizacja to gruntowna przebudowa dotychczasowego dworca autobusowego przy ulicy Goethego, w pobliżu dworca kolejowego. Nowy obiekt posłuży jako centrum przesiadkowe dla autobusów lokalnych, komunikacji pomiędzy miastami aglomeracji, a także busom. Zbudowany zostanie parking wielopoziomowy. W obrębie węzła przesiadkowego zaprojektowano pero-
ny przystankowe łącznie dla 11 stanowisk autobusów, w tym jedno przeznaczono do ładowania autobusów elektrycznych. Będą również stanowiska postojowe dla samochodów osobowych. Od końca stycznia przy placu Dworcowym działa tymczasowy dworzec autobusowy, który zastąpił popularną „Belkę”. Funkcjonuje między pocztą a dworcem PKP, czyli na obecnym obszarze Strefy Płatnego Parkowania Niestrzeżonego. W drugiej lokalizacji przy ul. Krakowskiej i Ofiar Katynia w Rokitnicy prze-
Alina Nowak
radna Sejmiku województwa
– Centra przesiadkowe to inwestycje niezwykle dla Zabrza cenne – znacząco bowiem podniosą one standard komunikacji publicznej w mieście. Cieszę się wspólnie z mieszkańcami z faktu rozpoczęcia realizacji tego projektu. Kolejnym kluczowym aspektem będzie ochrona środowiska. Centra służą także zmianie mentalności, byśmy krok po kroku zastępowali transport prywatny transportem publicznym.
Centra przesiadkowe w Zabrzu mają powstać do 2023 roku. | Wizualizacje: An Archi Group Sp z o.o./UM Zabrze.
widziano budowę obiektu o powierzchni 276 metrów kwadratowych. Przewidywana jest budowa 6 miejsc dla postoju autobusów oraz stanowiska dla pojazdów osobowych, wiaty rowerowej, postoju taxi i minibusów. W obydwu lokalizacjach przewidziano również możliwość ładowania pojazdów elektrycznych, lokalizację stacji Zabrzańskiego Roweru Miejskiego. Przewidziano przebudowę dróg i przebudowę sieci infrastruktury. Inwestycja ma zakończyć się w 2023 roku. /MAR/
10
#ŚLĄSKIE DLA SENIORA
Dwa Kwadranse | luty 2022
POWSTAŁ REGIONALNY HUB INNOWACJI SPOŁECZNYCH
Kreatywność? Właśnie tak!
Samorząd Województwa Śląskiego mocno wspiera seniorów. Ich doświadczenie, możliwości i zaangażowanie już nie raz zaowocowały licznymi projektami, a kolejnym przykładem są działania podejmowane w projekcie IN SITU. Partnerska inicjatywa wdrażana przez Województwo Śląskie i Akademię WSB oraz partnerów z Austrii, Niemiec, Włoch, Chorwacji i Słowenii przekonała również naszych seniorów do kreatywności i wymyślenia nowych innowacji społecznych.
T
WARTO WIEDZIEĆ:
en międzynarodowy projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Interreg Europa Środkowa umożliwił również grupie naszych seniorów z regionu zaangażowanie się w działania społeczne. Różne grupy społeczne z sześciu krajów europejskich w tym samym czasie wypracowywały innowacyjne rozwiązania, mające na celu poprawę sytuacji grup defaworyzowanych lub zagrożonych wykluczeniem. Jednym z efektów projektu jest powstanie i działalność tzw. Regionalnego Hubu Innowacji Społecznych, który ma swoją siedzibę w Akademii WSB, przy ulicy Cieplaka 1c w Dąbrowie Górniczej. HUB prowadzi działania na rzecz promowania i wdrażania innowacji społecznych, a głównymi odbiorcami jego działań są osoby w wieku senioralnym, osoby z niepełnosprawnościami, długotrwale bezrobotne oraz mieszkańcy województwa, także ci, którzy stracili pracę w wyniku pandemii COVID-19. W ramach Hubu organizowane są szkolenia, prowadzone doradztwo oraz mentoring dla osób i grup chcących rozpocząć działalność przedsiębiorstwa społecznego. Program przygotowany został przy współpracy 12 partnerów projektu, dzięki czemu bazuje na najlepszych praktykach i doświadczeniach zebranych w Austrii, Chorwacji, Niemczech, Słowenii, Włoszech oraz Polsce.
ły się dwie edycje, podczas obu nasze regionalne inicjatywy zostały dostrzeżone i wyróżnione – w wiosennej edycji inicjatywa „Budki dla ptaków” zwyciężyła w kategorii najbardziej kreatywne przedsięwzięcie, zaś podczas edycji jesiennej „Tańczący seniorzy” bezapelacyjnie zwyciężyli w kategorii najbardziej innowacyjnego przedsięwzięcia.
Opracowane inicjatywy w ramach międzynarodowej wymiany dobrych praktyk i współpracy były prezentowane m.in. w ramach zorganizowanych w formule online targów i konferencji, gdzie przedstawiano najciekawsze i najbardziej inspirujące innowacje społeczne. Odby-
W ramach projektu Województwo Śląskie i uczelnia są odpowiedzialni także za stworzenie strategii rozwoju innowacji społecznych, ukierunkowanych na aktywizację zawodową długotrwale bezrobotnych mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem osób wchodzących
Eksperci HUB-u wraz z uczestnikami wspólnie wypracowują innowacje społeczne. Do tej pory udało się między innymi opracować następujące inicjatywy w naszym regionie: „Budki dla ptaków” – nieformalna inicjatywa polegająca na własnoręcznym wykonywaniu budek lęgowych dla ptaków. Są one konstruowane w ten sposób, by zapewnić pisklętom bezpieczeństwo, poprzez uniemożliwienie potencjalnym drapieżnikom dostania się do środka. Budki wykonują dziadkowie z wnukami, a później rozwieszają je w odpowiednich, starannie wybranych miejscach.
W ramach Hubu organizowane są szkolenia, prowadzone doradztwo oraz mentoring dla osób i grup chcących rozpocząć działalność przedsiębiorstwa społecznego.
na rynek pracy oraz obywateli w wieku 50+. Samorząd regionalny we współpracy z różnymi partnerami będzie nadal realizował różne inicjatywy społeczne dla zwiększenia szans wdrażania innowacji społecznych przez samych mieszkańców naszego województwa.
MARCIN STEMPNIAK koordynator regionalny projektu In Situ
Więcej szczegółowych informacji o projekcie można znaleźć na stronie internetowej: https://www.insituproject.eu/ oraz na podstronie wojewódzkiej: https://www.slaskie.pl/content/in-situ
„Tańczący seniorzy” – inicjatywa seniorów polegająca na propagowaniu różnorodnych stylów tanecznych, dostosowanych do gustów i możliwości tańczących, dzięki czemu zaangażowane osoby mają okazję nie tylko do rehabilitacji ruchowej, ale też społecznej (po szkodach wyrządzonych na tym polu przez COVID-19). Pomysł się rozwija, seniorzy ze swoimi pokazami tańców pojawiają się na licznych imprezach, startują także z powodzeniem w profesjonalnych konkursach tańca. „Ogród sensoryczny” – inicjatywa w trakcie realizacji przez grupę osób z niepełnosprawnością intelektualną. W planach jest powołanie przedsiębiorstwa społecznego zajmującego się rozwojem i udostępnianiem ogrodu, gdzie np. osoby autystyczne będą miały okazję do intensywnego pobudzania wrażeń zmysłowych poprzez kontakt z przyrodą.
historia
Dwa Kwadranse | luty 2022
11
WOJSKO, KTÓRE BYŁO FENOMENEM W EUROPIE
Pamięci żołnierzy Armii Krajowej 14 lutego obchodziliśmy 80. rocznicę przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Zmiana nazwy miała podkreślić, że jej żołnierze walczą w strukturach Polskich Sił Zbrojnych, bezpośrednio na terenach okupowanej Polski. – Podziemne wojsko, będące fenomenem w okupowanej przez Niemców Europie, skupiło w sobie niemal całą patriotycznie nastawioną część narodu polskiego. Nazwa Armii Krajowej, także w późniejszym czasie, stała się jednym z najważniejszych symboli dążeń do niepodległości. Pamiętajmy, że była to najlepiej zorganizowana podziemna formacja zbrojna w Europie. Dziś przywracamy o niej pamięć i należne, niezwykle ważne miejsce w historii Polski. Dowódcy i żołnierze Armii Krajowej przez wiele lat PRL-u byli prześladowani. Do 1956 roku wielu z nich znalazło śmierć lub straciło lata życia w ubeckich więzieniach – przypomina marszałek województwa Jakub Chełstowski, który brał udział w obchodach rocznicowych upamiętniających bohaterów AK.
katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Celem Armii Krajowej było prowadzenie oporu zbrojnego i przygotowanie do planowanego ogólnokrajowego powstania. Dla koordynowania działalności dywersyjnej powołane zostało Kierownictwo Dywersji (Kedyw) Komendy Głównej AK. Jego dowódcą został płk Emil Fieldorf ps. „Nil”. To żołnierze Kedywu dokonali zamachu na kata Warszawy Franza Kutscherę.
W obchodach rocznicowych przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową wziął udział marszałek Jakub Chełstowski. Mogiły żołnierzy AK znajdują się na Cmentarzu Komunalnym przy alei Murckowskiej w Katowicach.
Armia Krajowa, następczyni Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej, powstała na mocy rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych generała Władysława Sikorskiego 14 lutego 1942 roku.
– przedwojenny oficer, żołnierz I Brygady Legionów Polskich, uczestnik walk z bolszewikami, od pierwszych chwil po kapitulacji wrześniowej uczestnik konspiracji. Doprowadził do scalenia w Armię Krajową głównych odłamów konspiracyjnych. Tropiony przez Gestapo, został aresztowany 30 czerwca 1943 roku w lokalu konspiracyjnym na warszawskiej Ochocie. Odrzucił niemiecką ofertę współpracy. Prawdopodobnie został zamordowany tuż po wybuchu powstania w Warszawie.
Pierwszym dowódcą AK został generał Stefan Rowecki „Grot”
W 2002 roku z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii
W uroczystościach wzięli udział także wojenni weterani, uczestnicy walk zbrojnych – ppłk Henryk Czerwiński i kpt Jan Dąbrowski, który brał udział w Powstaniu Warszawskim.
Krajowej we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej powstał Klub Historyczny im. generała Stefana Roweckiego „Grota”. Jego zadaniem jest zapoznawanie społeczeństwa, szczególnie młodzieży, z losami państwa polskiego w latach okupacji i powojennego zniewolenia. – W chwili największej zdolności bojowej, wiosną 1944 roku, siły Armii Krajowej liczyły około 380 tysięcy żołnierzy i oficerów. Kadra oficerska sprzed wojny była uzupełniana absolwentami tajnego szkolenia i przerzuconymi do kraju cichociemnymi – wyjaśnia dr Andrzej Sznajder, dyrektor
Zajmowanie terenów Polski przez Armię Czerwoną w 1944 roku uruchomiło akcję „Burza”, polegającą na atakowaniu wycofujących się Niemców i występowaniu wobec Sowietów w roli gospodarza. Ostatnim akcentem „Burzy” było Powstanie Warszawskie. Nazwa Armii Krajowej jednoczyła także żołnierzy po jej formalnym rozwiązaniu na początku 1945 roku. Część żołnierzy i oficerów nie podporządkowała się rozkazowi demobilizacji ostatniego dowódcy AK generała Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” i prowadziła zbrojną walkę ze zdobywającymi władzę w Polsce komunistami. Nazwa Armia Krajowa stała się na kilka najbliższych lat, a może nawet dziesięcioleci, symbolem niepodległości i patronowała wielu zabiegom o jej odzyskanie. /MAR/
kpt Jan Dąbrowski powstaniec warszawski żołnierz Szarych Szeregów
– Powstanie Warszawskie było najdłuższą bitwą jaką stoczyliśmy, ale już po zakończeniu wojny nie mogliśmy się nawet przyznać, że walczyliśmy o wolną Polskę. PRL na to nie zezwalał. Nie mogliśmy się do tego przyznawać. Właściwie po 1989 roku poznaliśmy się na nowo. Wtedy utworzyliśmy w Bielsku-Białej oddział Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
12
kultura
Dwa Kwadranse | luty 2022
Wielki remont Opery Śląskiej rozpoczęty! BYTOM
To jedna z największych realizowanych już inwestycji w placówkach kultury regionu. W sumie remont Opery Śląskiej w Bytomiu będzie kosztował ponad 58 mln zł, z czego finansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju przekroczy kwotę 19 mln zł.
P
rzedmiotem projektu jest przeprowadzenie prac w zakresie mechaniki sceny dolnej, mechanizacji górnej, elektroakustyki, oświetlenia scenicznego, instalacji wewnętrznych, instalacji elektrycznej. W ramach projektu zostaną wykonane roboty budowlano-konserwatorskie, roboty budowlane związane z przebudową infrastruktury technicznej, w tym prace związane ze sceną i jej technologią, prace instalacyjne i zabezpieczające substancję zabytku. Obiekt zostanie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. – Jeszcze w styczniu rozpoczęły się prace remontowe w obiekcie bytomskiego teatru. Rozebranie sceny zajęło trzy tygodnie. Usunięto deski sceniczne, sztankiety, pierwsze i drugie podscenia, rozebrano orkiestron, wyburzono podłogi magazynu zascenicznego oraz ściany działowe w pomieszczeniach administracji teatru, a także zburzono wejścia do teatru od strony placu wewnętrznego – wylicza Łukasz Goik, dyrektor Opery Śląskiej. – Dużym wyzwaniem była wyprowadzka z teatru. I to nie tylko pod względem logistycznym ale również emocjonalnym, bo wszyscy czujemy się niezwykle związani z tym miejscem. Nie mogliśmy ukryć wzruszenia, mając świadomość, jaką wagę historyczną mają niektóre miejsca dla nas. Na długo zarówno w pamięci pracowników, jak i odwiedzających gości pozostaną obrazy setek wywożonych kostiumów, ton dekoracji czy kilometrów demontowanych kabli – dodaje Łukasz Goik.
Jakub Chełstowski marszałek województwa
W operze w styczniu rozebrano scenę.
9 760 000 zł
MÓWIĄ
LICZBY
O taką kwotę w tym roku zarząd województwa zwiększył środki na instytucje kultury. Środki trafią nie tylko do wspomnianej już Opery Śląskiej w Bytomiu (1,5 mln zł), ale także do Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach (1,5 mln zł), Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” (1,5 mln zł), Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu (1 mln zł), Biblioteki Śląskiej (1,5 mln zł), Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach (650 tys. zł), Filharmonii Śląskiej (1,5 mln zł) i Instytucji Filmowej „Silesia-Film (600 tys. zł)
– Opera Śląska w Bytomiu to marka sama w sobie, instytucja o wielkim znaczeniu nie tylko dla regionu, ale rozpoznawalna także w kraju i Europie. Artyści z nią związani to laureaci wielu prestiżowych nagród. Odgrywa zatem ogromną rolę w krzewieniu kultury w regionie. Prowadzone w niej inwestycje na pewno wzmocnią jej pozycję, czyniąc jeszcze atrakcyjniejszą. Modernizacja opery to w ocenie zarządu województwa, jedno z kluczowych zadań realizowanych obecnie w instytucjach kultury.
Planowany termin zakończenia inwestycji to druga połowa 2023 r. Opera Śląska w Bytomiu ma wznowić działalność artystyczną na dużej scenie we własnej siedzibie pod koniec przyszłego roku. Wraz z rozpoczęciem pierwszych prac remontowych działalność artystyczna Opery Śląskiej została przeniesiona na salę koncertową im. Adama Didura oraz zaprzyjaźnione sceny w regionie. W najbliższym czasie nasz zespół pojawi się również w Chorzowskim Centrum Kultury i Teatrze Ziemi Rybnickiej, a to dopiero początek operowej podróży... /MAR/
Opera Śląska w Bytomiu na wizualizacjach. Tak będzie wyglądała po remoncie.
Trwa wyburzanie poszczególnych części budynku
kultura
Dwa Kwadranse | luty 2022
13
GRATULACJE!
Poznajcie naszych najlepszych twórców
Znamy laureatów Nagród Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury. – To forma wyróżnienia i motywacja do dalszej pracy artystycznej – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski. Nagrody artystyczne ÒÒ
opieką wywodzących się ze starszego pokolenia mistrzów takich jak Urszula Gruszka (uznana śpiewaczka i tancerka z Koniakowa, wieloletnia kierowniczka zespołów regionalnych Koniaków i Mały Koniaków, laureatka Nagrody im. Oskara Kolberga) czy Zbigniew Wałach (wybitny multiinstrumentalista, budowniczy instrumentów i kompozytor z Istebnej, laureat Nagrody im. Oskara Kolberga). Otrzymała Złoty Medal „Zasłużony dla Kultury GLORIA ARTIS” za całokształt twórczości.
Agata Duda vel Gracz
Reżyser, scenograf, dramatopisarz. Prywatnie jest córką malarza Jerzego Dudy-Gracza i Wilmy Dudy-Gracz. Napisała i wyreżyserowała m.in. dramaty „Każdy musi kiedyś umrzeć Porcelanko, czyli rzecz o Wojnie Trojańskiej” (2013, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie), „Ciekawa pora roku” (2015, Muzeum Powstania Warszawskiego) oraz „Kumernis, czyli o tym, jak Świętej Panience broda rosła” (2015, Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni), „Śmierć przyjeżdża w środę” (2016, koprodukcja Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu i Opolskiego Teatru Lalki i Aktora).
ÒÒ
ÒÒ Wiesław Sławik
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych aktorów Teatru Śląskiego. Związany z katowicką sceną od 1979 roku. Przez ponad 40 lat pracy wykreował ok. 100 ról dramatycznych i komediowych. Grał w sztukach Szekspira, Schillera, Wyspiańskiego, Mickiewicza, Fredry i wielu innych klasyków, angażowany był przez znanych i cenionych reżyserów, w ostatnich latach m.in. przez Nikołaja Koladę, Jacka Głomba, Roberta Talarczyka, Attilę Keresztesa, wcześniej m.in. przez Tadeusza Bradeckiego, Michała Rosę, Bogdana Toszę. Jest laureatem dwóch Złotych Masek w latach 1994 i 2005.
Nagrody ZA UPOWSZECHNIANIE I OCHRONĘ DÓBR KULTURY Krzysztof Kiereś
Dokumentalista, autor wielu publikacji (26) upowszechniających historię Polski oraz historię Istebnej, Koniakowa i Jaworzynki. Organizator szeregu spotkań, dyskusji, wystaw i konferencji popularno-naukowych związanych z tradycją i historią Ziemi Cieszyńskiej.
ÒÒ
ÒÒBronisław Mzyk
Adam Klocek
Wiolonczelista i dyrygent, laureat nagrody Grammy 2014. Od września 2020 r. pełni funkcję dyrektora naczelnego Filharmonii im. B. Hubermana w Częstochowie. Występował z artystami światowej renomy takimi jak: Shlomo Mintz, Heinrich Schiff, Joshua Bell, Vadim Repin, Misha Maisky, Nelson Goerner, Yulianna Avdeeva, Valery Afanassiev, Krzysztof Penderecki, Dame Evelyn Glennie, Randy Brecker.
ÒÒ
Nagrody za wybitne osiągnięcia w dziedzinie konserwacji zabytków
Juliusz Sętowski
Historyk, pedagog, działacz społeczny. Autor lub współautor 10 publikacji biograficznych dotyczących regionu częstochowskiego, a także autor 31 publikacji historycznych dotyczących regionu częstochowskiego. Za swoją działalność zawodową i społeczną otrzymał szereg wyróżnień, m.in. Nagrodę Ministra Edukacji
Okolicznościowe dyplomy wręczali: marszałek Jakub Chełstowski oraz radni Sejmiku: Maria Materla, Piotr Czarnynoga i Zbigniew Przedpełski. Nagrodę im. Karola Miarki otrzymał Bogdan Koch, dyrektor Muzeum im o. Emila Drobnego w Rybniku.
ÒÒks. Andrzej Stasiak
Narodowej (1995), Brązowy Krzyż Zasługi (1996) i Srebrny Krzyż Zasługi (2002).
ÒÒ
Kapłan Diecezji Sosnowieckiej, od 2006 r. administrator parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Dąbrowie Górniczej. Działalność inwestorska ks. Andrzeja Stasiaka to prace remontowe oraz specjalistyczne roboty konserwatorskie w obiekcie sakralnym o bogatym wyposażeniu i wystroju – bazylice Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Dąbrowie Górniczej.
Przemysław Żarski
Autor czterech powieści kryminalnych – cyklu z komisarzem Robertem Kreftem („Ślad”, „Blizna”, „Cierń”) oraz debiutu „Umwelt”. Akcję swoich powieści osadził w Sosnowcu i sąsiednich miastach województwa. Laureat nagrody literackiej na Festiwalu Kryminalna Piła w 2021 roku za najlepszą polską miejską powieść kryminalną 2020 dla „Blizny”.
ÒÒPowiat Żywiecki
Nagrody dla młodych twórców ÒÒMichał Piotrowski
Aktorstwo, reżyseria, produkcja teatralna, pedagogika. Od 2014 roku założyciel i dyrektor Teatru Czwarta Scena, od 2015 roku aktor Teatru Śląskiego, od 2017 roku dyrektor Teatru Gry i Ludzie, od 2017 roku student reżyserii Szkoły Filmowej im. K. Kieślowskiego w dziedzinie kultury. Czterokrotny stypendysta Marszałka Województwa Śląskiego. Reżyser i producent teatralny, pedagog Szkoły Aktorskiej Teatru Śląskiego. Laureat Nagrody ZASP „Ale aktor” dla najlepszego aktora komediowego Ogólnopolskiego Festiwalu Komedii TALIA w Tarnowie (za rolę w „Ożenku" N. Kolady). W swojej twórczości często odwołuje się do tradycji i spuścizny regionu.
ÒÒZbigniew Rokita
Pochodzący z Gliwic pisarz i reporter specjalizujący się w problematyce Europy Środkowej,
Architekt, doktor nauk technicznych. Jego działalność architektoniczna obejmuje przede wszystkim projektowanie dla obiektów zabytkowych i towarzyszy prowadzeniu prac budowlano-konserwatorskich i renowacyjnych. Wykonawca projektów budowlanych dla wielu obiektów zabytkowych sakralnych oraz świeckich na terenie województwa.
Laureat Nagrody im. Karola Miarki – Bogdan Kloch. Wschodniej oraz Górnego Śląska. Tegoroczny laureat Nagrody NIKE oraz NIKE Czytelników za książkę „Kajś. Opowieści o Górnym Śląsku”. W roku bieżącym otrzymał również stypendium Marszałka Województwa Śląskiego na stworzenie dramatu teatralnego o roku 1945 na Górnym Śląsku. W 2021 roku zadebiutował jako twórca teatralny w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu premierą spektaklu „Nikaj” jego autorstwa w reżyserii Roberta Talarczyka – przedstawienie zostało zrealizowane w ramach koprodukcji Teatru Śląskiego z Teatrem Zagłębia.
ÒÒMaria Motyka
Muzyka. Śpiewaczka ludowa oraz instrumentalistka. Umiejętność gry na skrzypcach, jak i sztukę śpiewu, od wczesnych lat szlifowała pod
Projekt inwestorski zrealizowany przez Powiat Żywiecki „Termomodernizacja placówek użyteczności publicznej Powiatu Żywieckiego część I” obejmuje inwestycje w dziedzinie restytucji trzech zabytkowych budynków zlokalizowanych w Żywcu: Starostwa Powiatowego, I Liceum Ogólnokształcącego, Zespołu Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych.
Nagroda im. Karola Miarki ÒÒBogdan Kloch
Dyrektor Muzeum im. o. Emila Drobnego w Rybniku, historyk i propagator dziejów Górnego Śląska, doktor nauk humanistycznych. Promotor wiedzy o ziemi rybnickiej, badacz historii okręgu rybnickiego poprzez dokumenty, które odkrywał i odkrywa w okolicznych parafiach. Popularyzator wiedzy historycznej powiązanej ze stronami rodzinnymi. W latach 2007–2020 muzeum było siedmiokrotnie wyróżniane (w kategoriach publikacja, wystawy i konserwacja) przez Marszałka Województwa Śląskiego za wydarzenie muzealne roku. /MAR/
14
nasze strony
Dwa Kwadranse | luty 2022
WITAMY NA ŻELIWNEJ 38
Przestrzeń możliwości w Katowicach
Dwa Kwadranse | luty 2022
Bonusy dla Klientów: › Położenie bezpośrednio przy A4 › Wszechstronny i bezpłatny parking › Ładowarka dla samochodów elektrycznych › Tereny zielone i mała architektura do dyspozycji uczestników › Atrakcyjne ceny najmu
nasze strony
15
Centrum Konferencyjne Żeliwna 38 oferuje siedem nowoczesnych i interaktywnych sal szkoleniowo-konferencyjnych. Komfortowo wyposażone sale czekają na Klientów, którzy pragną, by organizowane szkolenia na trwałe zapisały się w pamięci uczestników. Niewątpliwym atutem Centrum Konferencyjnego przy Żeliwnej jest dogodne położenie, bezpłatny parking na ponad 300 samochodów, a przede wszystkim imponujący wygląd nieruchomości i bogata infrastruktura... czyli magnes dla tych, którzy chcą przeprowadzić konferencję, szkolenie lub spotkanie biznesowe w rewelacyjnej scenerii. Centrum oferuje w ramach przestrzeni biznesowej także ponad 10 tysięcy metrów kwadratowych nowoczesnych i bardzo funkcjonalnych pomieszczeń biurowych oraz technologicznych, bowiem, jako przedsiębiorstwo przyjazne środowisku i ludziom, inicjuje wykorzystywanie najnowszych rozwiązań w gospodarce energią oraz propaguje zwiększanie udziału emisji ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym. Posiada także w ofercie nowoczesne rozwiązanie dla freelancerów, czyli powierzchnie coworkingowe w najniższych cenach w regionie! W ramach wynajmu sal każdy Klient otrzymuje bezpłatną możliwość skorzystania z systemów audiowizualnych i multimedialnych. Sztab profesjonalnych pracowników pomoże w przygotowaniach, a także zapewni obsługę techniczno-informatyczną każdego eventu. Z nami możesz być pewny sukcesu!
16
#ŚLĄSKIE NA EXPO
Dwa Kwadranse | luty 2022
Z serca regionu na Bliski Wschód NOWE KIERUNKI SZANSĄ DLA GOSPODARKI
Od 27 stycznia do 2 lutego Województwo Śląskie uczestniczyło w Wystawie Światowej EXPO w Dubaju. Była to okazja do zaprezentowania potencjału gospodarczego, kulturalnego i turystycznego regionu.
Koronki koniakowskie świetnie prezentowały się na modowych wybiegach
S
ilesia – Land of opportunity (Śląsk regionem możliwości) było hasłem przewodnim Tygodnia Województwa Śląskiego na EXPO 2020. Poza ekspozycją w Pawilonie Polski w tzw. Strefie Wystaw Czasowych, Województwo Śląskie przygotowało cały wachlarz wydarzeń towarzyszących, m.in. występy Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, pokazy kulinarne prowadzone przez Remigiusza Rączkę, gry, parady, zabawy i warsztaty dla dzieci organizowane przez Śląski Festiwal Nauki, występy teatralne oraz wiele atrakcji związanych z motywem przewodnim koncepcji tj. koronką koniakowską – pokazy heklowania i mody, prezentacje czy live performance znakomitej polskiej artystki ulicznego street artu – Nespoon.
Jednym z Ambasadorów regionu w Dubaju był Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”
Ważny wydarzeniem była konferencja gospodarcza Business Gateway to Europe. Ambasadorami województwa na Expo byli m.in. wspomniany już Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” oraz naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, swoją reprezentację będzie miał Śląski Klaster Lotniczy oraz Fundacja Koronki Koniakowskie. – Ktoś może być zaskoczony, że Śląsk kojarzony jest z lotnictwem, tymczasem jako region jesteśmy kolebką tzw. lekkiego przemysłu lotniczego. Bielsko-Biała to przecież miejsce, gdzie powstawały szybowce, pilot szybowcowy Sebastian Kawa, który co rusz zdobywa kolejne mistrzostwa pochodzi właśnie ze Śląska, poza tym jesteśmy coraz bardziej znaczącym producentem dronów – mówi prezes Śląskiego Klastra Lotniczego, Krzysztof Krystowski. Przez pół roku odbędzie się blisko 1000 organizowanych przez Polskę wydarzeń, a z oferty programu gospodarczego skorzysta niemal 2500 polskich firm. W ciągu 182 dni trwania Expo 2020 wystawę odwiedzi 18 milio-
Sporą sensację budziła w Dubaju gigantyczna koronka z Koniakowa. Dla przypomnienia, to dzieło ma średnicę 5 m 32 cm i powstało z wykorzystaniem 61 kilometrów nici. Waży 5 kg i 550 g i składa się z 3 tys. 338 motywów roślinnych
nów osób, które złożą 25 milionów wizyt: od delegacji państwowych na najwyższym szczeblu, przez przedstawicielu biznesu, aż po turystów i mieszkańców Dubaju. W najbardziej prestiżowym wydarzeniu na świecie weźmie udział 200 państw. Motywem przewodnim Wystawy Światowej jest hasło „Connecting minds, Creating the future – Łącząc umysły, tworzymy przyszłość”. Organizatorzy kładą szczególny nacisk na współdziałanie jako receptę na globalny kryzys spo-
wodowany pandemią. Areną rodzimej prezentacji jest Pawilon Polski o powierzchni ponad 2000 m kw. z drewnianą fasadą oraz rzeźbą kinetyczną, symbolizującą stado ptaków. Spektakularnym elementem ekspozycji będzie artystyczna instalacja multimedialna „Polski Stół”, składająca się ze 120 modułów z polskiego drewna i modułów specjalnych wykonanych przez czołowych artystów, architektów i inżynierów. /MAR/
#ŚLĄSKIE NA EXPO
Dwa Kwadranse | luty 2022
Warto Uczestnictwo w Tygodniu Regionalnym to także wydarzenie poza terenem wystawienniczym. Władze Województwa Śląskiego wraz z Jakubem Sławkiem, Chargé d'Affaires Ambasady RP w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, spotkali się z Rashedem Abdulkrim Al Blooshi, podsekretarzem Departamentu Rozwoju Gospodarczego Abu Dhabi. Zostało również podpisane Memorandum o współpracy między Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną SA oraz Ras Al Khaimah Economic Zone (RAKEZ), które jest potężnym centrum biznesowo-przemysłowym. Polski pawilon odwiedziła członkini rodziny królewskiej Sheikha Mozah bint Marwan bin Mohammed bin Hasher Al Maktoum. Warto zaznaczyć, że Sheikha Mozah należy do jednej ze znaczących rodzin rządzących ZEA, rodziny Al Maktoum. Sheikha Mozah zwiedziła wystawę Województwa Śląskiego, podziwiała koniakowskie koronki oraz pokaz mody, uczestniczyła także w koncercie Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Co ciekawe, Sheikha Mozah jest pierwszym członkiem rodziny królewskiej, który lata jako wykwalifikowany pilot komercyjny Emirates Airlines.
WIEDZIEĆ
17
POZNAJCIE NASZYCH AMBASADORÓW Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” – jeden z największych polskich zespołów folklorystycznych, założony 1 lipca 1953 przez Stanisława Hadynę oraz Elwirę Kamińską; siedziba zespołu mieści się w pałacu w Koszęcinie. Ponad stuosobowy skład artystyczny obejmuje chór, balet i orkiestrę. „Śląsk” odwiedził 44 kraje na pięciu kontynentach. Zespół dał ponad 8 tysięcy koncertów dla ponad 26 milionów widzów. Fundacja Koronki Koniakowskie – działa od sierpnia 2018 roku, a jej założycielką jest Lucyna Ligocka-Kohut, etnolożka i antropolożka, propagatorka regionalnej kultury ludowej. W 2011 roku wpadła na pomysł wykonania „Największej Koronki Koniakowskiej Świata” i wpisania jej do Księgi Rekordów Guinnessa – jest to gigantyczna koronka o średnicy 5 metrów, składająca się z tysięcy elementów. Śląski Klaster Lotniczy – podczas EXPO będzie reprezentował firmy specjalizujące się w lekkim lotnictwie i dronach. Zrzesza ponad 80 członków (o łącznym zatrudnieniu ponad 15 tys. pracowników), w tym uczelnie wyższe, instytucje otoczenia biznesu oraz przedsiębiorców związanych zarówno z branżą lotniczą, jak i automotive. Śląski Festiwal Nauki – to największe wydarzenie popularyzujące naukę w Polsce. Pomysłodawcą festiwalu i jego liderem jest Uniwersytet Śląski w Katowicach. Tylko podczas ostatniej edycji zorganizowanych zostało 79 wydarzeń i 199 stanowisk pokazowych oraz udostępniono przestrzeń dla ponad 1400 wystawców. Rektorem UŚ jest prof. dr hab. Ryszard Koziołek, literaturoznawca, eseista, profesor w Instytucie Literaturoznawstwa UŚ. Janusz Michałek – prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej SA. Ekspert z zakresu doradztwa strategicznego, inwestycji publicznych, zarządzania środowiskowego, restrukturyzacji infrastruktury publicznej oraz w obszarze funkcjonowania programów unijnych. Adam Mokrysz – prezes zarządu Grupy Mokate SA – sukcesor i lider rodzinnego biznesu. Grupa Mokate należy dzisiaj do czołówki polskich producentów eksportowych, a eksport stanowi dziś 70 proc. jej przychodów. Obecna jest w 70 krajach. Robert Konieczny – założyciel pracowni KWK Promes, od 2019 roku członek Francuskiej Académie d'architecture. Laureat licznych nagród i konkursów, m.in.: Best New Private House – Wallpaper Design Awards 2017 oraz European Prize for Urban Public Space 2016 (CCCB, Barcelona) za Muzeum CDP w Szczecinie. Dr hab. n.med. Michał Zembala – koordynator Oddziału Kardiochirurgii, Transplantacji Serca i Płuc oraz Mechanicznego Wspomagania Krążenia w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu. Dwa lata temu został absolwentem podyplomowego studium Surgical Leadership Program, organizowanego przez Harvard Medical School w Bostonie.
Janusz Michałek
MÓWIĄ
prezes KSSE SA
Zbigniew Cierniak dyrektor ZPiT „Śląsk”
– Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk był już z wielu krajach, ale wizyta w Dubaju to nasz debiut i zarazem kolejne doświadczenie. Występy zespołu spotkały się z ogromnym zainteresowaniem, co niezmiernie nas cieszy. Mam nadzieję, że obecność „Śląska” przyczyniła się do zainteresowania i odwiedzania polskich stoisk.
– Expo było świetną okazją do pokazania potencjału naszego regionu w oderwaniu od stereotypu związanego z przemysłem ciężkim. Województwo Śląskie to coraz częściej nowoczesne, przyjazne środowisku technologie czy nowoczesna, liczącą się w świecie medycyna. Wystawa była jednocześnie szansą dla naszych przedsiębiorców, szansą na promocję w jednym z najbardziej prestiżowych miejsc na świecie. Jako region łączymy tradycję z nowoczesnością. Etos pracy, z którego słyniemy, przenosimy do nowej rzeczywistości. W taki sposób na Expo pokazaliśmy nowe oblicze Województwa Śląskiego.
164
LICZBY
Lucyna Ligocka-Kohut prezes Fundacji Koronki Koniakowskie
– Koronka koniakowska to motyw polskiej wystawy w Dubaju. Możliwość zaprezentowania się na tak prestiżowej imprezie to wielka szansa promocji naszej marki. Marki, która z racji wykorzystania do produkcji bawełny, nawiązuje do natury. Dla nas teraźniejszość jest tożsama z poszanowaniem tradycji.
Tylu uczestników, w tym prelegentów z Województwa Śląskiego, zgromadziła konferencja Business Gateway to Europe. Była to okazja do zaprezentowania potencjału gospodarczego i innowacyjnych firm naszego regionu. W konferencji wzięły udział firmy: BMF Bogusław Foszmanowicz, CFD-SEMI by Okane Hanke Sp.j., AGIT Sp. z o.o. ECOBIOTECH Sp. z o.o. Progresja New Materials Sp. z o.o., Wood Core House Sp. z o.o., Sky Gate Sellekt S.C., Prevac Sp. z o.o., Acellmed Sp. z o.o., StorkJet Sp. z o.o., APA Sp. z o.o.
18
kultura
Dwa Kwadranse | luty 2022
ANDREA BOCELLI WYSTĄPI NA STADIONIE ŚLĄSKIM
Mistrz włoskiego belcanta znów zachwyci publiczność
Koncert popularnego włoskiego artysty odbędzie 26 sierpnia 2023 roku. Bilety są już dostępne w sprzedaży. Warto się pospieszyć.
B
ocelli wymieniany jest w jednym szeregu z największymi gwiazdami muzyki, bez podziału na style i gatunki. Jego utworami zachwycają się fani, którzy jednocześnie słuchają bardzo różnorodnych wokalistów i zespołów. Jednocześnie włoski tenor stał się już uznaną w świecie marką i synonimem najlepiej sprzedających się koncertów, legendą za życia, nie mniejszą niż najsłynniejsze gwiazdy rocka i popu. Popularnością już dawno przewyższył trzech tenorów: Luciano Pavarottiego, Placido Domingo, Jose Carrerasa, do których był porównywany w początkowych latach kariery. Obecnie nie ma drugiego artysty łączącego muzykę operową i rozrywkową, który choć w połowie mógłby dorównać sławą Bocellemu. W duecie z włoskim tenorem występują największe współczesne gwiazdy popu, m.in. Celine Dion, Ed Sheeran, Dua Lipa czy Jennifer Lopez. – Stadion Śląski to arena zmagań sportowych, ale też doskonale miejsce dla organizacji wydarzeń kulturalnych i koncertów gwiazd
światowej sławy. Zarząd i Sejmik wspierają Stadion Śląski umacniając jego znaczenie, jako doskonałego gospodarza dużych imprez – mówi Jakub Chełstowski, marszałek Województwa Śląskiego. Andrea Bocelli już wielokrotnie występował w Polsce, w tym także na największych arenach sportowych. W poprzednich latach artysta śpiewał na Stadionie Wrocław oraz na stadionach Legii i Gwardii w Warszawie czy Cracovii w Krakowie. W 2019 roku z okazji jubileuszu 100-lecia powstania Uniwersytetu Poznańskiego publiczność wysłuchała jego największych przebojów na stadionie Lecha w Poznaniu. W tym roku, 19 sierpnia włoski tenor wystąpi na PGE Narodowym w Warszawie. Po raz ostatni artysta zaśpiewał w naszym kraju jesienią 2021 roku. Wystąpił na kameralnym koncercie w katowickim NOSPR dla rodzin ofiar pacyfikacji kopalni Wujek w grudniu 1981 roku. Na oficjalnym profilu artysty na Facebooku ukazał się wpis: „Kocham Polskę, kraj papieża Jana
Po raz ostatni artysta zaśpiewał w naszym kraju jesienią 2021 roku. Wystąpił na kameralnym koncercie w katowickim NOSPR-ze dla rodzin ofiar wydarzeń w kopalni Wujek. Dwa dni po tym wydarzeniu na oficjalnym profilu artysty na Facebooku ukazał się jego post: „Kocham Polskę, kraj papieża Jana Pawła II, kocham wrażliwość jego mieszkańców, kocham wielkich artystów, których obdarował światu, pomniki i kościoły, które górują nad wieloma jego miastami (…)”. Pawła II, kocham wrażliwość jego mieszkańców, kocham wielkich artystów, których obdarował światu, pomniki i kościoły, które górują nad wieloma jego miastami (…)”. Polska publiczność kocha także Bocellego, jego głos i charyzmę, a w śpiewie odnajduje ukojenie od codzienności. Włoski tenor najbardziej znany jest z wykonań utworów: „Time to Say Goodbye (Con te partirò)”, „Canto della Terra”, „Vivere”, „E Più Ti Penso”, „Vivo per lei” czy „Nessun dorma” i „Va Pensiero”. Ze swoim melancholij-
nym i emocjonalnym brzmieniem, mocnym i uniwersalnym głosem łączy w sobie zarówno włoskie belcanto, jak i cechy opery klasycznej. Andrea Bocelli nie ma sobie równych w wykonywaniu romantycznych ballad. A jego pełne zaangażowania operowe role nadają klasyce wyrazu. Wszystko to czyni z niego niedościgniony wzór sceny muzycznej. Andrea Bocelli podczas swoich koncertów na całym świecie występuje z gośćmi specjalnymi, wśród których są m.in. śpiewaczki
operowe i popowe, uznani instrumentaliści solowi, a także jego syn Matteo oraz córka Virginia. Na scenie towarzyszy im orkiestra symfoniczna. W Chorzowie tenor również wystąpi z zaproszonymi przez siebie artystami. Koncert odbędzie się 26 sierpnia 2023 roku na Stadionie Śląskim w Chorzowie. Bilety są dostępne od 31 stycznia. Można je nabywać także za pośrednictwem platformy www.biletserwis.pl. Organizatorem koncertu jest agencja Prestige MJM. /MAR/
POLECAMY!
Dwa Kwadranse | luty 2022
19 [KR 01]
WSPÓLNY PROJEKT MIUOSHA I ZESPOŁU PIEŚNI I TAŃCA „ŚLĄSK”
„Pieśni współczesne” zabrzmią na żywo
Koncertami w siedzibie NOSPR w Katowicach rozpoczęła się ogólnopolska trasa koncertowa z albumem „Pieśni współczesne”. Wydana we wrześniu ubiegłego roku płyta jest wspólnym projektem Miuosha i Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, do którego zaproszeni zostali także inni znakomici wykonawcy: Błażej Król, Bela Komoszyńska, Ralph Kaminski, Igor Herbut, Natalia Grosiak, Julia Pietrucha, Tomasz Organek, Jakub Józef Orliński, Andrzej Smolik, Marcin Wyrostek, Kora czy duet Kwiat Jabłoni. Podczas katowickich koncertów w styczniu utwór Kory z Zespołem „Śląsk” zaśpiewała Kayah.
P
onad 140 zaangażowanych osób, 11 pieśni łączących współczesność z tradycjami ludowymi Ziemi Śląskiej i Beskidu Śląskiego i miesiące wytężonej pracy – „Pieśni współczesne” w końcu zabrzmiały na żywo. Bilety na koncerty w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach rozeszły się jak świeże bułeczki już w kilka godzin od rozpoczęcia sprzedaży. Szczęśliwcy, którym udało się je zdobyć, 14, 15 i 16 stycznia mieli okazję jako pierwsi zobaczyć niezwykłe koncerty promujące projekt „Pieśni współczesne”.
te muzyczne doznania wszystkim artystom!”, „Absolutnie fenomenalne, jestem pod ogromnym wrażeniem. Wielkie brawa dla wszystkich wykonawców. Fantastyczny projekt. Tego, co się czuje, nie da się opisać”, „Przyznaję, do piątku byłem przekonany, że muzycznie na naszym rynku już niewiele mnie zaskoczy, ALE po trzech koncertach MIUOSH x Zespół Śląsk – Pieśni Współczesne, to, co usłyszałem, zobaczyłem i przeżyłem z czystym sumieniem mogę powiedzieć, że CHCĘ JESZCZE, mam niedosyt”, „To była naprawdę kosmiczna podróż do jeszcze nieznanego mi świata”.
W mediach społecznościowych szybko zaroiło się od entuzjastycznych recenzji: „przepiękny koncert, niesamowite przeżycie, majstersztyk, uczta dla duszy, najlepszy polski muzyczny projekt”. Internauci pisali: „Koncert jak narkotyk. Są Państwo genialni. Piękni ludzie, piękne głosy, piękne słowa i piękna muzyka. A do tego obłędny NOSPR. Dziękuję”, „To była uczta dla duszy i ciała! Dziękuję za
„Pieśni współczesne” to projekt, jakiego na polskiej scenie muzycznej jeszcze nie było – nie tylko ze względu na liczbę zaangażowanych artystów, ale także przełomowe podejście do tradycji. Pieśni zawarte na krążku na nowo tworzą bowiem opowieść o ludziach ziemi zmagającej się z teraźniejszymi problemami, jednocześnie nie zapominając o szacunku dla tradycji. Każdy utwór śmiało czerpie z tradycji
[KR 02]
FilhaRMONIA ŚLĄSKA ZAPRASZA
bardziej współczesnego charakteru. Miuosh, autor muzyki i tekstów, zdecydował się zaprosić do pracy nad wydawnictwem także licznych wokalistów, którzy dodali do stworzonych przez niego utworów własne, niepowtarzalne brzmienie.
Pieśni współczesne” to projekt, jakiego na polskiej scenie muzycznej jeszcze nie było – nie tylko ze względu na liczbę zaangażowanych artystów, ale także przełomowe podejście do tradycji. | Fot. I. Dorożański
pieśni ludowych Ziemi Śląskiej i Beskidu Śląskiego, nadając im współczesny charakter. Historia projektu ma swoje źródło w 2019 roku, gdy Miuosh zaprosił Zespół „Śląsk” do udziału w koncercie Scenozstąpienie. Wtedy
Szymanowski sakralnie
25 marca Filharmonia Śląska zaprasza na wyjątkowy koncert, podczas którego zabrzmi oratorium „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego. To niezwykle przejmujące dzieło zabrzmi w wykonaniu Chóru i Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Śląskiej pod batutą Yaroslava Shemeta oraz znakomitych solistów: Marii Domżał (sopran), Natalii Skryckiej (alt) oraz Adama Kutnego (baryton). Będzie to wieczór wielkich przeżyć, wypełniony muzyką szczególnie mocno trafiającą do serc słuchaczy. „Stabat Mater” jest centralnym dziełem Szymanowskiego. Sakralne skojarzenia z cierpieniem Marii, która opłakuje śmierć syna, łączą się w nim z wątkiem narodowym. Tekst oratorium zabrzmi w języku polskim. Ekspresja kompozycji opiera się na głęboko ujmującym połączeniu żalu, buntu i wyciszenia, aż do hymnicznego zakończenia, przywodzącego na myśl żarliwe wyznanie wiary. Sześcioczęściowe dzieło przekazuje archetypiczny obraz cierpiącej matki i przedstawia go w sposób niezwykle uniwersalny. Wpływ na „Stabat Mater” miała m.in. góralska sztuka o tematyce sakralnej. Stąd też wziął się wybór polskiego przekładu słów, który nadał utworowi jeszcze bardziej emocjonalnego klimatu.
w 2023 roku i którego patronem jest nie kto inny, jak właśnie Fitelberg.
Prawykonanie „Stabat Mater” w 1929 roku odbyło się w Warszawie pod batutą Grzegorza Fitelberga. Dzięki postaci tego wybitnego dyrygenta, kompozycja Szymanowskiego łączy się w sposób szczególny z katowicką Filharmonią. Jest to instytucja, w której Fitelberg regularnie występował i w której dał ostatni koncert w życiu. Przede wszystkim jednak Filharmonia Śląska jest organizatorem jednego z najważniejszych polskich konkursów wykonawczych – Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów, którego jedenasta edycja odbędzie się
Filharmoników w tym wyjątkowym koncercie, który odbędzie się w piątek, 25 marca o g. 19, poprowadzi szef artystyczny Orkiestry Symfonicznej, Yaroslav Shemet, jeden z najwybitniejszych dyrygentów młodego pokolenia, który niejednokrotnie zachwycał melomanów swoimi interpretacjami. Partie solowe wykonają znakomici wokaliści, laureaci międzynarodowych konkursów i bywalcy światowych scen: Maria Domżał, Natalia Skrycka i Adam Kutny. Bilety do kupienia w kasie Filharmonii Śląskiej oraz na stronie filharmonia-slaska.eu. /MP/
przed 43-tysięczną publicznością zgromadzoną na Stadionie Śląskim raper i producent zaprezentował się z ponadstuosobową ekipą Zespołu „Śląsk”, co dało niezwykły efekt. Kolejne miesiące przyniosły nowe kooperacje, które zrodziły ideę nadania utworom z repertuaru zespołu
Od czerwca 2021 roku „Pieśni współczesne” promowały single, które kolejno pojawiały się w internecie. Oficjalną premierę album miał 24 września 2021 roku, a styczniowy koncert w Katowicach był pierwszym z zaplanowanej trasy koncertowej. Bilety na kolejne koncerty w Poznaniu (25 lutego) i Wrocławiu (28 lutego) wyprzedały się w mgnieniu oka, podobnie w Warszawie (1 marca) i Krakowie (5 marca) oraz Bielsku-Białej (6 marca). Zostały ostatnie miejsca na dodatkowy koncert w Warszawie 2 marca oraz Bielsku 7 marca. Więcej informacji oraz zakup biletów na ebilet.pl. /MP/ [KR 03]
20
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
POD PATRONATEM DWÓCH KWADRANSÓW
Biegaj razem z nami!
Trwają zapisy na tegoroczną edycję Biegu Wiosennego w Parku Śląskim. To już 9. edycja tej wyjątkowej imprezy sportowej, którą zaplanowano na 20 marca.
N
ie ma wątpliwości, że Park Śląski to doskonałe miejsce na oficjalną inaugurację sezonu biegowego. W ubiegłym roku w tej imprezie udział wzięło pod 1500 uczestników, w tym roku liczba ta może być jeszcze większa. Start zaplanowano na Polach Marsowych, a metę na bieżni Stadionu Śląskiego. Zawodnicy będą mieli do pokonania 10-kilometrowy dystans. Trasa jest urokliwa, wiedzie przez parkowe alejki. Uczestnicy pobiegną zarówno centralną częścią parku, jak i tą bardziej zalesioną – tak jak było to w ubiegłym roku. Co ważne – wytyczona trasa posiada atest Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, co oczywiście ma niebagatelne znaczenie przy zatwierdzaniu rekordów. Zgodnie z regulaminem, który jest dostępny na stronie www.parkslaski.pl, starty będą odbywały się indywidualnie w godz. od 9.00 do 13.00 (jest to podyktowane bezpieczeństwem sanitarnym, tak jak w poprzedniej edycji). Każdy, kto chce wziąć udział w Biegu Wiosennym, może już
teraz się zapisać https://zapisy.sts-timing.pl/806/. Im szybciej to zrobi, tym opłata startowa jest niższa. Kto do 27 lutego zapłaci online (przelewem) – wyda jedynie 69 zł. W dniach od 28 lutego do 10 marca opłata wzrośnie do 89 zł. Organizator przewiduje także sprzedaż pakietów w biurze zawodów 18, 19 i 20 marca do wyczerpania limitu miejsc. Opłata startowa w tych dniach będzie możliwa jedynie gotówką i wyniesie 99 zł. Dla każdego biegacza przewidziano specjalny pakiet startowy, który będzie można odebrać w biurze zawodów. Bieg Wiosenny w Parku Śląskim to wydarzenie, na które przychodzą całe rodziny, a rozstrzał wiekowy uczestników jest duży. W ubiegłym roku najstarszy biegacz miał 81 lat. Łącznie nagrodzonych zostało 39 osób w 6 kategoriach dla mężczyzn, 5 dla kobiet oraz open w kategorii kobiet i mężczyzn. W klasyfikacji generalnej w kategorii open mężczyzn najlepszy okazał się Mateusz Mrówka z Radlina (czas 31:47 minut), a wśród pań najszybciej pobiegła Sandra Michalak z Sosnowca (37:32). /MAR/
W ubiegłym roku w tej imprezie udział wzięło pod 1500 uczestników, w tym roku liczba ta może być jeszcze większa.
ZIELONO NAM!
Dwa Kwadranse | luty 2022
21
NOWOŚCI W PROGRAMIE „CZYSTE POWIETRZE”
Starasz się o dotację? To będzie jeszcze łatwiejsze! Trzecia część programu „Czyste Powietrze” z najwyższym dofinansowaniem do 69 tys. zł przy dochodzie na członka gospodarstwa domowego 900 zł lub 1260 zł – dotyczy odpowiednio gospodarstw wieloosobowych i jednoosobowych – oraz dla osób z ustalonym prawem do zasiłku, a także zmiany dotychczasowego programu, żeby jeszcze łatwiej sięgać po dotacje – to najbliższe plany Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 2022 r. w zakresie „Czystego Powietrza”. Wprowadzenie nowej części programu „Czyste Powietrze” dla beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania podzielono na dwie fazy. Pierwsza obejmuje rozwiązania dla osób o najniższych dochodach. Najpierw ogłoszony będzie nabór wniosków do trzeciej części programu uwzględniający następujące zasady: przeciętny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego uprawniającego do najwyższego poziomu wsparcia – do 900 zł (gospodarstwa wieloosobowe) lub do 1260 zł (gospodarstwa jednoosobowe); alternatywa do dochodowego kryterium kwalifikowalności – ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego; intensywność dofinansowania – do 90 procent kosztów kwalifikowanych;
maksymalna kwota dotacji dla całego przedsięwzięcia – do 69 tys. zł; liczba transz rozliczeń – do pięciu; okres realizacji przedsięwzięcia – do 36 miesięcy. Przy naborze dla trzeciej części programu obowiązywać będzie nowy załącznik nr 2b „Koszty kwalifikowane oraz maksymalny poziom dofinansowania dla Części 3 Programu dla Beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania”.
Dodatkowe wsparcie dla wnioskodawców Równolegle w 2022 r. będą trwały prace nad drugą fazą wdrażania trzeciej części programu „Czyste Powietrze”, obejmującą m.in. prefinansowanie wydatków, a także pomoc wnioskodawcom w przygotowaniu, realizacji i rozliczeniu inwestycji.
Proste zasady dla wszystkich Ponadto, w wyniku doświadczeń z dotychczasowego wdrażania „Czystego Powietrza” oraz postulatów zgłaszanych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, organizacje branżowe i pozarządowe, zmodyfikowano niektóre zapisy we wszystkich częściach programu i jego załącznikach.
Najważniejsze ze zmian, które niebawem będą obowiązywać, to: uwzględnienie możliwości finansowania z „Czystego Powietrza”, gdy dofinansowanie łączy się z gminnymi programami parasolowymi, w których wnioskodawca nie staje się właścicielem kotła do zakończenia okresu trwałości; umożliwianie dłuższej realizacji projektu, gdy opóźnienie rozliczenia wynika z przesunięcia terminu przyłączenia gazu przez operatora; dopuszczenie kotłów dwupaliwowych na drewno kawałkowe i pellet, jako zgodnych z celami programu; doprecyzowanie wymagań dla przewodów kominowych w przypadku kotłów na paliwo stałe, ze względów bezpieczeństwa.
22
polecaMY!
Dwa Kwadranse | luty 2022
[KR 04]
ZARYS HISTORII WODOCIĄGÓW NA GÓRNYM ŚLĄSKU | CZĘŚĆ 1
Od średniowiecza do początków GOP-u Historia wodociągów na Górnym Śląsku to opowieść o zmaganiach ludzi z przyrodą i przemysłem. To walka o bezpieczny i nieprzerwany dostęp do wody, która w wyniku niespotykanych gdzie indziej w Polsce zmian w strukturze społecznej i gospodarczej, powodowała katastrofalne czasami niedostatki wody. Dzisiaj system zaopatrzenia w wodę jest sprawny i bezpieczny, dający w zasadzie gwarancję nieprzerwanego dostępu do tego dobra. Nie zawsze jednak tak było…
W
okresie średniowiecza wodę czerpano bezpośrednio z rzek lub stawów, zaś w miastach najczęściej ze studni lub kanałów, którymi ją do miasta doprowadzano. Za ich budowę odpowiadał właściciel miasta, którym był najczęściej skarb królewski lub możnowładca prywatny. Rzadziej miasta należały do hierarchów kościelnych. Blisko połowa średniowiecznych miast znajdowała się jednak w dobrach królewskich i to monarcha odpowiedzialny był za bezpieczeństwo wodne swoich poddanych. System wodociągowy, który rozumiemy jako zorganizowaną dystrybucję wody na potrzeby ludzi, zaczął kształtować się w Polsce od XIV wieku. Na Śląsku było podobnie, choć gdyby za sieć wodociągową uznać kanał, którym dominikanie w Raciborzu doprowadzali wodę do swojego klasztoru, to historię wodociągów na Górnym Śląsku można by liczyć już od 1258 roku, kiedy Władysław – książę opolsko–raciborski wydał mnichom zgodę na budowę kanału. Jednak to wiek XIV uznawany jest za początek kształtowania się systemów wodociągowych. Wraz z rozwojem miast i powstawaniem rzemiosł coraz większe zainteresowanie wodą wykazywały także poszczególne grupy społeczne, jak np. piwowarzy, tkacze, garncarze. To oni, niezależnie od magistratów, tworzyli własne sieci wodociągowe aby zabezpieczyć ciągłość swojej działalności. W miastach podstawowym źródłem wody były studnie, jednak nie wszędzie można było je zbudować, stąd rozwiązaniem tego problemu było tworzenie pierwszych magistrali wodnych: drewnianych lub ceramicznych rurociągów. Aby wytworzyć ciśnienie transportowe, wodę należało podnieść na pewną wysokość, zmagazynować i dopiero siłą ciążenia wprawić w ruch. Do tego służyły urządzenia zwane rurmusami, które działały z wykorzystaniem napędu koła wodnego, obracanego siłą płynącej rzeki, rzadziej kieratu konnego. Rurmusy budowano w miastach nad rzekami lub kanałami, którymi do miasta doprowadzano wodę z rzeki. Zasada działania była dość prosta. Koło wodne napędzało połączone z nim koło czerpakowe, na obwodzie którego znajdowały się kubły lub skrzynie, które podczas obrotu nabierały wodę i podnosiły ją wyżej, wlewając do skrzyni – zbiornika rozdzielczego. Stamtąd woda rozprowadzana była w różnych kierunkach. Ten zalążek wieży wodnej (wieży ciśnień) pozwalał wytworzyć ciśnienie, które umożliwiało transport wody przy pomocy drewnianych lub ceramicznych rur. Z końcem średniowiecza zaczęły pojawiać się wodociągi ciśnieniowe, działające na zasadzie pomp dwutłokowych. Rurmus nie musiał w tym przypadku podnosić wody, bo jej ruch wymuszało ciśnienie uzyskane dzięki pompom wodnym. W literaturze ten sposób rozwiązania technologicznego nazywany jest z niemieckiego wasserkunst. Tak powstawał ciśnieniowy system wodociągowy, w którym woda rurociągami rozprowadzana jest pod ciśnieniem w różnych kierunkach.
Agregaty parowe w Zawadzie datowane na 1900 rok.
Mieszkańcy Górnego Śląska przez długi czas wodę pozyskiwali z ujęć powierzchniowych lub studni czerpalnych, pobieranych z płytkich wód podziemnych. Sytuacja radykalnie zaczęła się zmieniać wraz z odkryciem złóż surowców mineralnych: rud cynku, ołowiu i srebra, a nieco później też węgla kamien-
nego. Eksploatacja kopalń doprowadziła do zakłóceń w gospodarce wodnej. Stało się to za sprawą odwadniania wyrobisk kopalnianych, które doprowadziły do obniżenia poziomu wód gruntowych i powstania tzw. leja depresyjnego. Zanikły lub zostały zanieczyszczone poziomy użytkowe wód
powierzchniowych i podziemnych. W roku 1788 w kopalni „Fryderyk” koło Tarnowskich Gór uruchomiono pierwszą na kontynencie maszynę parową – służącą do odwadniania wyrobisk. To zwiększyło możliwości pracy w kopalniach. Przemysł zaczął rozwijać się na niespotykaną wcześniej skalę. Od końca XVIII wieku masowo powstawały nowe zakłady. W 1791 roku założono pierwszą państwową kopalnię węgla kamiennego – kopalnię „Królewską” (od 1810 roku „Królowa Luiza"). W tym samym czasie w Chorzowie uruchomiono drugą państwową kopalnię „Książę Karol Heski” (później „Król”). W Śląskich miastach zaczęło brakować wody, której potrzebowali już nie tylko mieszkańcy, ale też przemysł ciężki i powszechnie stosowane maszyny – wszak to era pary. Doświadczając coraz większych problemów z dostępem do wody, rząd pruski postanowił rozwiązać kwestię zaopatrzenia w sposób systemowy. W kwietniu 1873 roku rząd zlecił ustalenie stanu faktycznego możliwości zaopatrzenia GOP w wodę. Potwierdzono, że główną winę za zanik wód oraz ich złą jakość ponosi przemysł wydobywczy. Ustaleń tych dokonał na zlecenie władz centralnych Radca Budownictwa Lądowego – inżynier Veitmeyer. Na terenie Górnego Śląska rozpoczęło się poszukiwanie potencjalnych źródeł zaopatrzenia w wodę. Pierwsze odwierty wykonano już w tym samym, 1873 roku w okolicach wsi Zawada, gdzie oddano dwie studnie głębinowe „Neptun” i „Hackelberg”.
Budowa rurociągu. Zdjęcie z lat 30. XX wieku
ARKADIUSZ TARASIŃSKI GPW S.A.
a to ciekawe!
Dwa Kwadranse | luty 2022
23
ZAMEK W OGRODZIEŃCU POJAWIŁ SIĘ W POPULARNEJ GRZE KOMPUTEROWEJ!
Wirtualny spacer po jurajskiej twierdzy
Zamek w Ogrodzieńcu mogliśmy zobaczyć już między innymi w netflixowej produkcji „Wiedźmin”, kiedyś w serialu „Janosik” czy w telewizyjnym programie „Ślub od pierwszego wejrzenia”. Tutaj też odbywa się popularna Juromania. Teraz jurajska twierdza została zbudowana w bardzo popularnej grze – Minecraft.
N
awet w Minecrafcie zamek robi ogromne wrażenie. Powstał tam dzięki Marcinowi Bielakowi. – To się nazywa GRA warta świeczki. Zamek Ogrodzieniecki zbudowany w Minecraft. Marcin Bielak wielkie dzięki. Jesteśmy zachwyceni – czytamy na profilu FB Zamku Ogrodzieniec. Warto pamiętać, że nic jednak nie zastąpi zamku w całej, rzeczywistej okazałości. Spacer może nam przysporzyć nawet większych emocji niż gra komputerowa. Zwłaszcza w trakcie tzw. ferii z duchami. Na terenie zamku codziennie, do końca lutego, będą pojawiać się zjawy. Komu uda się je sfotografować i podzieli się tym w mediach społecznościowych, ma szansę na świetne nagrody. Wśród nich jest elektryczna hulajnoga Xiaomi, a także aparaty InstaX. Zamek Ogrodzieniec to najsłynniejszy i najbardziej okazały z zamków na Szlaku Orlich Gniazd a jednocześnie prawdopodobnie jedne z najbardziej imponujących ruin w Polsce. Budowla wznosi się na
Górze Janowskiego (zwanej też Zamkową – 515 m n.p.m.), która jest najwyższym punktem Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Nie powinien więc dziwić fakt, że już w XIII wieku za panowania Bolesława Krzywoustego zdecydowano się wznieść w tym miejscu pierwsze mury obronne, które zniszczył najazd tatarski w 1241 roku. Dopiero Kazimierz Wielki wybudował w tym miejscu kamienny zamek. Ogrodzieniecka twierdza często zmieniała właścicieli, spośród
których warto wspomnieć o rodzie Bonerów. Syn pierwszego właściciela z rodu Bonerów, Seweryn, przebudował zamek w stylu renesansowym, a rezydencja zyskała miano drugiego Wawelu. Co ciekawe, ta słynna krakowska familia dorobiła się bajecznej fortuny, która pozwoliła im nie tylko na zakup własnego zamku – do dziś w Krakowie na Rynku stoi charakterystyczna grejpfrutowa kamienica, należąca dawniej do tego słynnego rodu krakowskich finansistów. /MAR/
24
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
[KR 05]
Koleje Śląskie zachęcają do bycia ambasadorem bezpieczeństwa P
ośpiech, brak ostrożności, nieuwaga, nieodpowiedzialność i pewność siebie, to czynniki, które najczęściej są wskazywane jako jedne z powodów wypadków na przejazdach kolejowych. Samochód w zderzeniu z pociągiem niestety nie ma najmniejszych szans! Jedyną ochroną kierowcy jest zatem jego odpowiedzialność i znajomość przepisów ruchu drogowego, dzięki temu kierujący może ocalić nie tylko swoją własność materialną, ale także życie i zdrowie swoje i pasażerów. Wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych stanowią wciąż niski procent udziału w ogólnych statystykach wypadków. Jednak ich skutki są najprostsze do przewidzenia. Za każdym takim wypadkiem stoi tragedia ludzka. Szkody materialne, czy co gorsza te niematerialne, często tworzą traumę nie tylko dla samych kierowców, ale i maszynistów. Żaden bowiem z nich nie rozpoczyna pracy z myślą o możliwości wzięcia udziału w wypadku komunikacyjnym, mając jednak do czynienia z tak ogromna masą i pędem, doskonale zdają sobie sprawę, że właściwie są bezradni. Prócz stron biorących udział w zdarzeniu, warto zawsze pamiętać o zaangażowaniu w akcję służb ratowniczych: straży pożarnej, pogotowia ratunkowego i policji.
Wiele osób wciąż sądzi, że czerwone światło przed przejazdem kolejowo-drogowym jest tylko ostrzeżeniem, a nie kategorycznym zakazem wjazdu na tory! Niektórzy uważają, że przejechanie slalomem między opuszczonymi rogatkami to przejaw sprytu, umiejętności i oszczędność czasu, a nie skrajnej głupoty i igrania ze śmiercią. Rozpędzony pociąg, nawet przy najmniejszych prędkościach, może mieć drogę hamowania równą blisko trzynastu boiskom piłkarskim. Dla powagi sytuacji uzmysłowić należy sobie również masę takiego składu. Każdy błąd na torach może mieć nieodwracalne skutki, gdyż maszynista nie ma szans wyhamować składu w ciągu kilku sekund. Wojewódzki przewoźnik kolejowy bierze udział w kampanii „Bezpieczny Przejazd”, organizowanej przez PKP PLK. Założenia kampanii są jasno określone: podnoszenie świadomości o zagrożeniach wynikających z niezachowania szczególnej ostrożności na przejazdach kolejowo-drogowych, zwrócenie uwagi na aspekty przestrzegania przepisów ruchu drogowego, minimalizacja zdarzeń zagrażających życiu i zdrowiu, kształtowanie zachowań społecznie pożądanych. Ty również możesz się przyczynić do poprawy bezpieczeństwa! Przestrzegaj przepisów ruchu drogowego również w okolicach przejazdów drogowo-kolejowych. Bądź ambasadorem bezpieczeństwa.
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
25
Koleją na co dzień
Koleje Śląskie to jeden z kluczowych przewoźników transportu zbiorowego województwa śląskiego. Dziesiątki składów, ponad 400 uruchamianych pociągów dziennie, tysiące kilometrów po trasach województwa to tylko niektóre liczby opisujące przewoźnika. Spółka dba nie tylko o bezpieczeństwo, wygodę oraz komfort podróży, lecz również o przygotowanie atrakcyjnej taryfy dla podróżnych. Mieszkańcy całego województwa, korzystając z ofert specjalnych, mają możliwość taniego podróżowania do pracy w godzinach szczytu komunikacyjnego, a także w czasie wolnym.
W
2021 roku samorządowy przewoźnik kolejowy rozpoczął modernizację swojej taryfy przewozowej. Jest to największa zmiana od samego początku działalności spółki. Cały proces ma na celu ustalenie jasnej i czytelnej oferty dla wszystkich mieszkańców województwa. Wśród działań mających na celu popularyzację podróży pociągiem uruchomione zostały nowoczesne, jedyne na skalę krajową oferty. Jedną z nich jest oferta „Poza szczytem”, która daje możliwość korzystania z taryfy
przewozowej ze zniżką do 20% w godzinach poza szczytem komunikacyjnym. Warto zaznaczyć, że jest to pionierskie rozwiązanie w skali kraju, jednocześnie podążające za europejskimi trendami transportowymi. Kolejnym bardzo interesującym, z perspektywy pasażera, rozwiązaniem może być wspólna oferta z ZTM. W ramach biletu Silesia24 pasażerowie mają możliwość podróżowania po całym województwie śląskim, kupując jeden wspólny bilet, ważny bez ograniczeń przez 24h w cenie 38 zł.
SUPERBILET natomiast to oferta dla pasażerów, którzy kupują bilety tzw. miesięczne. Jest to oferta będąca odpowiednikiem Metrobiletów, umożliwia podróż pociągami Kolei Śląskich w wybranych strefach Metropolii. Kolej to wygodny, bezpieczny, ekologiczny oraz komfortowy środek transportu.
Koleje Śląskie codziennie podejmują działania mające na celu zachęcać do wyboru kolei jako głównego środka transportu do pracy, do szkoły, na weekend, czy na wycieczkę. Nowa, uproszczona taryfa to kolejny krok przewoźnika ku zapewnieniu pasażerom różnorodności oferty oraz dostępności regionalnego transportu kolejowego.
26 [KR 06]
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
27 [KR 07]
WYSTAWA PRAC LUDWIKI OGORZELEC W MUZEUM ŚLĄSKIM
Sztuka stworzona do miejsca
Już niebawem w Muzeum Śląskim indywidualna wystawa Ludwiki Ogorzelec, artysty uznanej na całym świecie. Będzie to kolejna odsłona sztuki stworzonej do miejsca, czyli site-specific art. Polscy miłośnicy twórczości Ludwiki Ogorzelec z niecierpliwością oczekują otwarcia, które nastąpi już niebawem..
W
ystawa Ludwiki Ogorzelec – artysty rzeźbiarza – będzie się składała z trzech rzeźb budowanych na miejscu w wyznaczonych przestrzeniach muzeum. Antygrawitacja II z cyklu Krystalizacja przestrzeni to wielkich rozmiarów rzeźba zbudowana z linii drzewa, przeniesiona z CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie i adaptowana do nowej, innej przestrzeni w Muzeum Śląskim. Towarzyszył jej będzie pokaz części historycznego cyklu rzeźby mobilnej (drzewo) przywiezionej z paryskiej pracowni artysty. Następna praca to rzeźba site-specific Pochylnia z cyklu Krystalizacja przestrzeni, w której linią krystalizującą jej wielką przestrzeń będzie przezroczysty stretch, tworzący rozświetloną białą strukturę nad głowami widzów schodzących bądź wchodzących po pochyłych chodnikach. Miejscem prezentacji trzeciej pracy site-specific jest Galeria jednego dzieła, czyli wielka betonowa przestrzeń, w której
Ludwika Ogorzelec chce stworzyć Rapsodię przezroczystą z cyklu Krystalizacja przestrzeni. Naprężone między ścianami i krzyżujące się między sobą linki stalowe stworzą konstrukcję, która, ubrana w rozświetlone formy szkła, wraz z dźwiękiem ustanowi emocjonalno-wizualno-dźwiękową przestrzeń, w którą zanurzy się widz. Ludwika Ogorzelec urodziła się 5 stycznia 1953 roku w Chobieni na Dolnym Śląsku. Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (1978–1983), w pracowni prof. Leona Podsiadłego, gdzie uzyskała dyplom magistra sztuki w katedrze rzeźby. Od 1985 roku mieszka w Paryżu. W latach 1985–1987 kontynuowała swój autorski program twórczy w École Nationale Supérieure des Beaux-Arts w Paryżu, u słynnego artysty rzeźbiarza prof. Césara, który zachwycił się pracami Ludwiki Ogorzelec i zaprosił ją do swojej pracowni. Dla niej była to okazja do skonfrontowania siebie – artysty przybyłej z Polski – z tym co w „wielkim
R. Wyrwich
świecie”. Już w 1986 roku wystawiała w Salonie de la Jeune Sculpture, Salonie d’Automne, w następnym roku w Salonie Réalités Nouvelles, Salonie de mai 44e. Rozpoczęła wówczas współpracę z prestiżową Galerie Barbier Beltz w Paryżu. W kolejnych latach zaczęła otrzymywać zaproszenia na wyjazdy artystyczne – rezydencje, wystawy – w USA, Szwecji, Australii, Chinach, Korei, Kanadzie, Japonii, Wietnamie, Libanie, Łotwie, Bangladeszu, Grecji, Szwajcarii, Kostaryce, Niemczech, Austrii, Belgii, Czechach, Wielkiej Brytanii, Bułgarii, Hiszpanii
i oczywiście w Polsce. Ostatnia największa ekspozycja w Polsce ukazująca jej dorobek artystyczny – Szukam momentu równowagi (2020–2021) – odbyła się w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i była jej 107. wystawą indywidualną. W tym samym czasie praca Ludwiki Ogorzelec pokazywana była na wystawie Rzeźba w poszukiwaniu miejsca w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki. Więcej informacji na stronie www.muzeumslaskie.pl
/MP/ [KR 08]
DO POSŁUCHANIA
Bastille
„Give Me The Future” Mistrzowie mrocznej odmiany współczesnego popu wracają w wielkim stylu. Pytają w tekstach o przyszłość, która wcale nie rysuje się optymistycznie. Album idealnie wpisuje się batalistyczno-pandemiczne czasy
Z
daniem krytyków „Give Me The Future" należy traktować jako opowieść o tym, jak rzeczywistość reorganizuje nam rzeczy w głowach — i co możemy z tym zrobić. Tylko czy rzeczywiście mamy aż taką sprawczą moc? Lider grupy Dan Smith w wywiadach promujących najnowsze wydawnictwo jego zespołu stara się przekonywać odbiorcę, że chęć przeniesienia się jak najdalej od naszych problemów towarzyszy nam nieustannie. A swoje życie przetwarzamy patrząc jedynie w ekran telefonu. No cóż, trudno się z nim nie zgodzić. Na nowym albumie Bastille strach o przyszłość jest aspektem dominującym. Artysta nawołuje do bliskości z drugim człowiekiem jako jedynym antidotum na te lęki. Tylko czy to miłość, czy raczej tylko potrzeba zwrócenia na siebie uwagi? Takich pytań na tym albumie jest znacznie więcej. Kapitalnym
zwieńczeniem tych trochę dekadenckich wywodów jest utwór „Promises" nagrane wspólnie z Rizem Ahmedem. Bastille stworzyli muzykę do wiersza napisanego przez aktora. To luźna, acz porywająca piosenka o sensie człowieczeństwa. Miód dla duszy, ale i temat do przemyśleń. /SAD/
28
aKTUALNOŚCI
Dwa Kwadranse | luty 2022
WSZYSTKIE KOLORY REGIONU
Siła góralskiej tradycji
Podczas styczniowej sesji Sejmiku Województwa Śląskiego podsumowano Rok Górali. Była to także okazja do wręczenia odznaczeń za zasługi w działalności promującej góralską kulturę na Śląsku Cieszyńskim i Żywiecczyźnie.
M
arszałek Jakub Chełstowski oraz przewodniczący Sejmiku Jan Kawulok wręczyli Złote Odznaki Honorowe Za Zasługi dla Województwa Śląskiego za organizację i zaangażowanie w Rok Górali w Województwie Śląskim. Otrzymali je m.in. Józef Michałek z Istebnej oraz Zygmunt Greń z Brennej. Podziękowania otrzymał też Bogusław Lalik z Brennej. Przy wsparciu województwa udało się zrealizować wiele imprez, m.in wystawę fotografii upamiętniającą spotkania góralek i górali z papieżem Polakiem „Od koniakowskich koronczarek dla Jana Pawła II”, organizowaną w Brennej imprezę „Od runa do bruclika”, otwarcie bacówki u Greniów, świętojański spektakl plenerowy „Żeby trwała w nas światłość”, Rajd Górali w Szczyrku, organizację Pasterskiego Lata w Beskidzie Małym, Mistrzostw Górali Karpackich w Koszeniu Łąki, przegląd śpiewaków, gawędziarzy i instrumentalistów ludowych „Przeglądacka 2021” w Międzybrodziu Bialskim czy koncert „Górale Patriotycznie” w Żywcu. Uroczysta msza święta połączona z odpustem oraz festyn regionalny wypełniły obchody 95-lecia
istnienia Związku Podhalan na Żywiecczyźnie, których gospodarzem była Milówka. Wydarzenie również świetnie wpisało się w cykl imprez zorganizowanych w ramach Roku Górali. Była również okazja do skosztowania potraw miejscowej kuchni, wystąpił zespół „Istebna”, nie zabrakło także części typowo rozrywkowej: wyboru Cepra i Ceperki Roku. – Rok Górali przywołał obraz pięknych tradycji wciąż obecnych w tej części regionu. Wciąż pielęgnowanych, będących wartością, która przez wieki przetrwała do
Kolorowy korowód ulicami Milówki był jedną z atrakcji obchodów 95-lecia istnienia Związku Podhalan na Żywiecczyźnie.
naszych czasów. Przekazywana jest kolejnym pokoleniom. To też pokazuje, jak różnorodne i ciekawe pod względem kulturowym jest Województwo Śląskie – podkreśla marszałek Jakub Chełstowski.
Styczniowa sesja Sejmiku była okazją do wręczenia odznaczeń za zasługi w działalności promującej góralską kulturę.
stuleci oddzielającej Żywiecczyznę od Śląska Cieszyńskiego. Górale żywieccy mieli znaczny udział w powstaniu młodszych grup góralskich: Orawiaków czy też Górali Czadeckich. W dużej mierze Żywiecczyzna ogniskuje regionalizm góralski zachodniej części Góralszczyzny Polskiej, odgrywając rolę analogiczną do tej, jaką dla całej Góralszczyzny Polskiej odgrywa Podhale. – Jesteśmy mocno związani z tą ziemią, kulturą i tradycją. Tym bardziej się cieszymy, że nasze zaangażowanie w kultywowanie tych wartości zostało dostrzeżone przez władze województwa. Ma to dla nas ogromne znaczenie – przekonuje Władysław Motyka, historyk, honorowy członek Związku Podhalan w Polsce. /MAR/
Charakterystyczny dla Górali Żywieckich jest strój, który w praktyce stanowi kryterium określające zasięg tej grupy oraz kultura duchowa, a także mocno wyodrębniony obszar zasiedlenia. Geograficznie, zachodnia granica jest zarazem pochodną granicy politycznej przez kilka
Beata Białowąs
członek zarządu województwa
– Góralskie tradycje i folklor ciągle zachowują swoją autentyczność. Szacunek dla bogactwa tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie wyraża się m.in. w zachowaniu gwary, stroju ludowego, tańców i śpiewów, które nieprzerwanie towarzyszą góralom, ale także w obronie wartości chrześcijańskich w życiu społecznym i rodzinnym, w zachowaniu dóbr kultury, w dbałości o środowisko i zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego. Stąd silna potrzeba upowszechniania dziedzictwa kulturowego i góralskich tradycji.
polecamy!
Dwa Kwadranse | luty 2022
29 [KR 09]
EXPO 2020
Gospodarcza promocja regionu W dniach 28.01–01.02 br. odbyła się zagraniczna misja gospodarcza do Dubaju zorganizowana przez Fundusz Górnośląski S.A. we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego w ramach projektu „Promocja gospodarcza regionu oraz działania związane z tworzeniem przyjaznych warunków do inwestowania i eksportowania” znanego również pod nazwą Global Silesia. Misje gospodarcze są jednym z elementów projektu mających na celu wsparcie przedsiębiorców z województwa śląskiego w rozwoju działalności eksportowej.
Ś
wiatowa Wystawa Expo to wspaniała okazja, by nawiązać kontakty handlowe, biznesowe oraz zaprezentować walory naszego regionu i pokazać je całemu światu. Głównymi celami obecności regionu na EXPO 2020 była prezentacja potencjału firm województwa śląskiego, a tym samym promocja wzajemnych kontaktów gospodarczych i nawiązanie współpracy z partnerami gospodarczymi z krajów Zatoki Perskiej. Pr z e d s i ę b i o r c y będący uczestnikami misji aktywnie uczestniczyli w spotkaniach z emirackimi firmami w trakcie sesji networkingowej, a także wzięli udział w części oficjal-
nej misji i w ramach Tygodnia Regionalnego Województwa Śląskiego, mieli okazję zaprezentować swoje usługi i produkty podczas konferencji podsumowującej pn. Business Gateway to Europe. Konferencję otworzyli Wojciech Kałuża – wicemarszałek Województwa Śląskiego, Adrian Malinowski – komisarz generalny Sekcji Polskiej EXPO 2020 i Marcin Krupa – prezydent Katowic, a całość wydarzenia podsumował wiceprezes zarządu Funduszu Górnośląskiego S.A. Jacek Miketa, który w swoim wystąpieniu podkreślił potencjał regionu i perspektywy wzajemnej współpracy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. W trakcie misji odbyła się również wizyta śląskich przedsiębiorców w Parku Naukowo-Technologicznym The Sharjah Research, Technology and Innovation Park Free Zone. Przedstawiciele sektora małych i średnich przedsiębiorstw z województwa śląskiego mieli okazję zapoznać się z działalnością Parku, w tym również z możliwościami nawiązania współpracy i relacji biznesowych na rynku Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Rozmowy dotyczyły m.in. współpracy w zakresie wymiany handlowej, możliwości inwestycyjnych, charakterystyki rynku oraz aspektów rozwojowych i logistycznych.
W ramach wydarzenia, przedstawiciele polskiej delegacji w tym wiceprezes Funduszu Górnośląskiego S.A. Jacek Miketa i dyrektor Wydziału Współpracy Zagranicznej Zoriana Czajkowska, uczestniczyli w spotkaniu z przedstawicielami Ministerstwa ds. Rozwoju Gospodarki pod przewodnictwem podsekretarza Dr. Ali Husain Ali Makki. Rozmowy z udziałem władz Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. oraz Chargé d’Affaires w Ambasadzie RP w Abu Zabi Jakuba Sławka dotyczyły możliwości wsparcia dla śląskich przedsiębiorców zainteresowanych wejściem na rynek ZEA i potencjału inwestycyjnego regionu.
30
horoskop
? Y D Z A I GW CO MÓWIĄ
Dwa Kwadranse | luty 2022
Co szykują planety ków dla każdego ze zna ze Zodiaku na najbliżs a ek tygodnie? Kogo cz fart, a kto lepiej na powinien mieć się źcie baczności? Sprawd sami!
, e i w o r d z , ć ś o ł Mi e z d ą i n e i p , a c a pr KOZIOROŻEC (22.12–19.01)
K
oziorożce mają problem. Kilka projektów, które rozpoczęły jeszcze w ubiegłym roku, szumnie zapowiadały zmiany ze swoim udziałem w tle, ale niewiele z tego wyniknęło. Nadchodzi jednak idealny ku temu czas, aby dokończyć to, co rozpoczęły. Jeśli dajmy na to, mierzycie się z egzaminem na prawo jazdy, chcecie zmienić miejsce pracy albo prosić szefa o podwyżkę, to Gwiazdy otoczą Koziorożce opieką i pomogą zrealizować te zamierzenia. Nie odkładajcie zatem niczego na półkę, bo zrobi się z tego wieczne „nigdy”. Łapcie teraz swoje szanse i okazje. Szczęśliwy dzień: środa. Dobra liczba: 20. Pechowa: 33. Bądźcie dobre dla Wodników. To się po prostu opłaci. Zalecana ostrożność w kontaktach z Baranami.
WODNIK (20.01–18.02)
W
odniki zaskoczą same siebie! Nagle poczujecie chęć duchowej odnowy, zaczniecie dociekać kwestii metafizycznych. Mocno zbliżycie się do rodziny – z każdym dniem czuć mocniej tę bliskość. Ta nagła przemiana będzie wynikała z chęci zaprzestania ciągłej gonitwy za sukcesem, który jak się okazuje, nie zawsze jest Wodnikom pisany. Tym razem Wodniki będą szukały radości w tym, co duchowe. Mocno na plus zaskoczycie tym swoje otoczenie. Pozwolicie poznać siebie z zupełnie z innej strony. Te zmiany z wami zostaną. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 19. Pechowa: 5. Wodniki odnajdą się świetnie w kontaktach z Rybami. Nie przekonają się do Bliźniąt i Lwów.
RYBY (19.02–20.03)
R
yby znajdą się na początku w bojowym nastroju. Staną się asertywne i momentami… agresywne. Zostaną do tego sprowokowane i zechcą zawalczyć o swoje. W pracy zaskoczą szefa przebojowością, a rodzinę w domu swoją stanowczością. To Ryby będą teraz odgrywać główną rolę w każdym aspekcie swojego życia. Przyjdą za tym pozytywy – podwyżka i awans w pracy. W domu zaś szacunek, który nie zawsze Rybom okazywano. Teraz mocno się to zmieni! Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 8. Pechowa: 14. Mocno skomplikują się relacje z Pannami i Rakami, które nie znoszą waszego sprzeciwu, ale to Ryby odniosą w batalii sukces. Wodniki zrewanżują się za okazane dobro. Będą znakomitymi sojusznikami w każdej sytuacji.
BARAN (21.03–19.04)
P
rzełom lutego i marca to dobry moment, aby bliżej przyjrzeć się swojemu otoczeniu. I przy okazji ambicjom, jakie mają osoby znajdujące się blisko was. Bo ich ambicje mogą niestety być toksyczne i pod pozorem przyjaźni, mocno na nich ucierpicie. Dlatego lepiej dmuchać na zimne. Dużo analizować, niczego nie obiecywać, a w razie zagrożenia – od razu reagować. Barany są ludźmi sukcesu. Ale wielu chce ogrzać się w waszym blasku. Zupełnie za darmo, niestety. Szczęśliwy dzień: sobota. Dobra liczba: 4. Pechowa: 10. Skorpiony będą chciały „poczęstować” was swoim jadem. Ochronią was Bliźnięta i Ryby.
BYK (20.04–22.05)
B
yki muszą nieco zwolnić tempo i zająć się swoim zdrowiem, które u progu przedwiośnia zacznie nieco szwankować. Nie szukajcie pocieszenia w rodzinie. To zły pomysł. Dobrze zrobi wam odrobina samotności, relaksu, a może nawet małe wojaże. Chodzi o to, aby przeczekać nieco kiepski czas. Towarzyskie spotkania raczej nie są wskazane. Wiele osób źle wam życzy, choć niczego złego Byki nikomu nie zrobiły. Szczęśliwy dzień: wtorek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 1. Koziorożce uparły się, aby Byki skrzywdzić. Co gorsza, będą chciały to zrobić bez jakiegoś wyraźnego powodu. Dobre rady przyjdą od Bliźniąt. Pytanie, czy Byki będą chciały z nich skorzystać. Gwiazdy podpowiadają, że warto.
Dwa Kwadranse | luty 2022
horoskop
31
BLIŹNIĘTA (23.05–21.06)
B
liźniak będzie flirtował! I to bez umiaru, nie bacząc, czy jest samotnym żaglem, czy też jest w stałym związku. Obudzi się w was ta trochę podwójna dusza i usposobienie do miłosnych podbojów. Może nagle się okazać, że szukacie czegoś więcej niż dotąd, drogie Bliźnięta, osiągnęłyście. Uważajcie tylko, aby ta chwila zapomnienia zbyt drogo was nie kosztowała. Nieco rubaszne powiedzenie, że „lepiej zgrzeszyć i żałować niż żałować, że się nie zgrzeszyło”, nie zawsze popłaca. A może być powodem dużych problemów. Przemyślcie to. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 7: Pechowa: 3. Bliźnięta będą atrakcyjne dla osób spod swojego znaku zodiaku. Ich relacje mogą być szalone. Wodniki zafundują im za to zimny prysznic. Może zaboleć!
RAK (22.06–22.07)
P
rzełom lutego i marca dla Raków będzie raczej kiepski. Raki będą rozdrażnione, byle drobnostka będzie doprowadzała je do szału. Ukojeniem może okazać się rodzina, niemniej i tu będziecie dziwnie podejrzliwe i momentami apodyktyczne. Istnieje duże prawdopodobieństwo konfliktu w pracy i podpadnięcia przełożonym. Po 10 marca wszystko będzie stopniowo wracało do normy. Bądźcie ostrożne! Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 9. Pechowa: 11. Rakom nie będą sprzyjały Wagi ani Strzelce. Milsze będą Panny. Tylko ich nie drażnijcie!
LEW (23.07–23.08)
L
wy pod koniec lutego stracą wiele z pewności siebie. Opuści was nagle przebojowość, a pojawi się zwątpienie. Winne temu będą niepotrzebne emocje. Po prostu za bardzo angażujecie się w sprawy, które was nie dotyczą. Czasem po prostu lepiej zająć się sobą. Gwiazdy podpowiadają, że ten nieco apatyczny stan szybko minie. Zalecana jest wizyta u lekarza. Sprawdźcie swój cholesterol. Bywa zabójczy, a przecież jego nadmiar nie jest bolesny. Weźcie sobie tę radę do serca. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 11. Pechowa: 4. Lwa do szewskiej pasji będą doprowadzały Panny. Jak balsam będą działały Barany.
PANNA (24.08–22.09)
O
d pewnego czasu życie Panien jest dość uporządkowane, momentami wręcz nudne. Ten czas się kończy. Szykujcie się na zmiany i to dość rewolucyjne! Pojawią się propozycje pracy, do tego dość zaskakujące. Idźcie za radą Gwiazd i podejmijcie to wyzwanie, a na pozytywne efekty nie będziecie musieli długo czekać. Schowajcie tylko gdzieś głęboko swoją dumę i stwarzaną aurę nieomylności, bo akurat teraz wymagana będzie pokora wzmocniona kreatywnością. Tyle wystarczy, aby konto bankowe się zapełniło, a otoczenie znów Panny doceniło. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 13. Pechowa: 17. Ryby pospieszą wam z pomocą w każdej sytuacji. Byki i Lwy czekają na potknięcie. Nie dajcie im tej satysfakcji!
WAGA (23.09–22.10)
N
ajbliższe tygodnie dla Wag będą czasem prawdziwej sielanki. Rodzinnie wszystko układa się bardzo pozytywnie i harmonijnie. Gwiazdy sugerują niespodzianki w sferze intymnej. Wagi otrzymają informację, że ich rodzina się powiększy. Tak, tak! To dobry moment na takie decyzje! Układ planet zwiastuje wam przy tym wielką pomyślność. Opatrzność będzie nad wami czuwała. Pisane są Wagom także sukcesy zawodowe. Jesteście prawdziwymi szczęściarzami! Szczęśliwy dzień: czwartek. Dobra liczba: 16. Pechowa: 1. Rzadko się zdarza, by jeden znak Zodiaku miał wzięcie u wszystkich pozostałych. Będziecie przyjaciółmi dla każdego. Małym wyjątkiem mogą być Strzelce. Wasze szczęście może ich nieco uwierać. Ale nie okażą się złośliwe.
SKORPION (23.10–22.11)
S
korpiony czeka trudny czas rodzinny. Rzeczywistość wystawi was na próbę, będziecie musiały zmierzyć się z wieloma przeciwnościami losu, które niestety dotyczą życia osobistego Skorpionów. W grę może wchodzić choroba kogoś bliskiego. To nie jest dobry moment na planowanie przyszłości, bo teraźniejszość przyniesie poważne wyzwania. Przydatna będzie cecha Skorpionów – odporność na stres i wrodzona umiejętność chłodnej analizy sytuacji. Szczęśliwy dzień: piątek. Dobra liczba: 2. Pechowa: 19. W każdej sytuacji dzwońcie do Koziorożców i Bliźniąt. Niekoniecznie do Wodników. Zamiast pomóc, dostarczą wam dodatkowych powodów do zmartwień. A i bez tego będziecie mieć ich wystarczająco dużo…
STRZELEC (22.11–21.12)
S
trzelec nie będzie potrafił na przełomie lutego i marca zapanować nad swoimi emocjami. Będzie przy tym miał nie trochę, a całe pokłady fartu, bo kilka sytuacji w waszym życiu zawodowym może wpędzić Strzelce w kłopoty. Unikną ich, ale czy wyciągną wnioski? Nie zawsze Strzelcu masz bowiem rację, a lubisz rządzić. Nie mając przy tym zbyt dużych zdolności przywódczych. Gwiazdy sugerują wstrzemięźliwość względem okazywania swej wyższości. Będzie łatwo obalić wasze tezy. Szczęśliwy dzień: niedziela. Dobra liczba: 20. Pechowa: 1. Raki będą was niemiłosiernie irytować. W przeciwieństwie do Ryb.
32
#STREFA relaksu
Dwa Kwadranse rozrywki UŚMIECHNIJ SIĘ! Kowalska opowiada przyjaciółce, że spotkała czarodzieja: – Obiecał mi wspaniałą pamięć albo wielki biust. – I co wybrałaś? – Wiesz, że nie pamiętam...
Rozmawiają znajomi z pracy: – Powiedz mi Rysiek, dlaczego, od pewnego czasu codziennie zjadasz dwa grejpfruty? – Bo to oczyszcza ciało! – To nie lepiej wziąć prysznic?
Dwa Kwadranse | luty 2022