Welkom Kind(je) Het belang van lezen Prentenboek van het jaar Taalontwikkelingsstoornis
20E EDITIE
Inhoudsopgave 04 Het belang van voorlezen
26 Mediawijsheid in de opvoeding van kinderen tot 6 jaar) 30 (0 Activiteit boeken
05 Prentenboek van het jaar
17 Hoe pak je interactief voorlezen het aan? 14 beste Groente bij onze
07 Onze Thuis-Crèches
24 Welkom Kind 20 Taalontwikkelingsstoornis (TOS) duurzaam
Pagina 2
Voorlezen is niet alleen ontzettend gezellig en leuk, maar kan ook een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van een kind. Voorlezen heeft tal van positieve effecten op zowel de emotionele, cognitieve als sociale ontwikkeling van een kind. Hoe vroeger en regelmatiger kinderen worden voorgelezen, hoe groter de voordelen zijn. Vanaf een leeftijd van drie maanden, kan je al samen met een baby in boeken kijken, zaken benoemen en prenten bekijken. De rol van ouders en gastouders speelt dus een doorslaggevende rol. (Bron: https://www.onderwijswereld-po.nl/lezen/het-belang-van-voorlezen/)
IN DIT WELKOM KIND(JE) BESTEDEN WIJ AANDACHT AAN LEZEN EN TAAL. WAT IS HET BELANG VAN VOORLEZEN EN HOE PROBEREN WIJ DIT TE STIMULEREN?
Pagina 3
Het belang van voorlezen Voorlezen vergroot de woordenschat Voorlezen stimuleert de fantasie Voorlezen helpt kinderen te leren luisteren en zich te concentreren Voorlezen daagt uit om zelf te lezen Voorlezen stimuleert het inlevingsvermogen Voorlezen vergroot de liefde voor boeken Voorlezen draagt bij aan een toename van het zelfvertrouwen Door met het kind ook te praten over het boek, wordt het kind ook gestimuleerd actief met taal aan de slag te gaan
Pagina 4
( Bron: https://www.onderwijswereld-po.nl/lezen/het-belang-vanvoorlezen/)
Prentenboek
van het jaar
Pagina 5
Maar eerst ving ik een Monster (Tjibbe Veldkamp) is verkozen tot het prentenboek van het jaar 2022. Dit boek is niet alleen bedoeld om voor te lezen, maar ook om interactie uit te lokken tussen de volwassene en het kind. Het is een verhaal dat nooit uit is, je kunt altijd verder en verder vertellen. Het is een ode aan de fantasie en de betoverende kracht van verhalen: het ideale boek voor ieder kind (vanaf 4 jaar) dat nooit genoeg voorgelezen kan worden.
Een prentenboek is een mooi middel om interactief voor te lezen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat het een positief effect heeft op het taalbegrip van jonge kinderen (Bosma & Gerrit, 2012) en het stellen van open vragen tijdens het lezen van het prentenboek leidt tot een hoger verhaalbegrip (Corvers, 2005). Tot slot is actief voorlezen (in plaats van passief voorlezen) ook belangrijk voor de aandacht en betrokkenheid van het kind bij het verhaal.
Pagina 6
Alle Thuis-Crèches van Welkom Kind hebben het Op de prentenboek volgende pagina van het jaar volgen een paar ontvangen foto's
Pagina 7
ThuisCrèche Moyra
Pagina 8
Thuis-Crèche hebben, nadat we het Saskia "Wij boek gelezen hebben, zelf Jansen-Vos
Pagina 9
een monster bedacht. Voor sommige kinderen was dat nog wel erg moeilijk. Voor de jonge kinderen hebben ik wat monsters uitgeprint om te kleuren."
Thuis-Crèche "De kinderen moesten met Tina een zak lampje monsters zoeken en vangen uit het doos!"
Pagina 10
Pagina 11
ThuisCrèche Victoria
Pagina 12
Thuis-Crèche Gastouderopvang De Bengels
Pagina 13
Thuis-Crèche Franka "Vrijdagavond hebben alle Thuis-Crèche's van Gastouderbureau Welkom Kind M&W Brabant dit boek in ontvangst mogen nemen. Net met de kinderen er naar gekeken en gelezen... het is wat lastig voor de jongere kindjes om het goed te begrijpen, dus ik verzin er wat dingen bij om het makkelijker te maken."
Pagina 14
ThuisCrèche Renske
Pagina 15
ThuisCrèche Dukela
Pagina 16
Hoe pak je interactief voorlezen het beste aan? Hierbij een aantal tips!
Pagina 17
1. Introduceer het verhaal: Hoe ziet de kaft eruit? Welke illustraties zie je? Waar zou het verhaal over gaan? Stimuleer de fantasie van het kind.aandacht en betrokkenheid van het kind bij het verhaal.
2. Lees het verhaal voor en stel ondertussen open vragen. Begrippen die je tegenkomt kun je ondertussen ook uitleggen
en,
3. Bespreek het verhaal na af loop na. Ging het verhaal hoe je dacht dat het zou gaan? Hoe begon het verhaal ook alweer? Wat was het probleem? Wat was de oplossing? Hoe liep het verhaal af?
wil je van voorlezen helemaal een feest maken? Maak er dan een voorstelling van! Zo wordt voorlezen een geweldige beleving! Pagina 18
Lijkt het je leuk om cursus Interactief Voorlezen te volgen?
Je kunt je inschrijven door op de knop hiernaast te klikken
Pagina 19
Alle ouders en ThuisCrèche's van Welkom Kind kunnen de cursus gratis volgen.
T O S Pagina 20
Taalontwikkelingsstoornis (TOS) In november hebben een aantal gastouders een tweetal van webinars gevolgd van Kentalis. Hierbij zijn we meer te weten gekomen over wat een taalontwikkelingsstoor nis inhoudt en hoe we dit kunnen signaleren. In de tweede webinar stond het onderwerp meertaligheid centraal. Voor een groot deel van onze professionals en ouders is dit een interessant onderwerp omdat zij hiermee te maken hebben. Pagina 21
Daarom vatten we de webinars nog eens kort samen. Een kind leert taal door een drietal van factoren die aanwezig moeten zijn: taalaanbod, interactie en ervaringen. Een TOS is een stoornis in de aanleg om taal (of talen) te verwerven, waarvan een kind in meer of mindere mate last blijft houden. Dit kunnen problemen zijn in het taalbegrip, taalproductie en/of
spraak. Het is een aanlegstoornis en geen achterstand. Het is dus nooit het gevolg van meertaligheid of een laag IQ en het is ook nooit de schuld van de ouder of het kind.
Het signaleren van taalbegripsproblemen: Het kind kan problemen hebben met zich te concentreren en de taakgerichtheid Het kan lijken alsof het kind niet wil meedoen en niet luistert Pagina 22
Het kind kan zich terugtrekken of juist boos worden Het kind kijkt goed naar wat andere kinderen doen en doet het na
Het signaleren van taalproductieproblemen: Moeite met zinsbouw, vervoegen van werkwoorden, begrippen en persoonlijke voornaamwoorden Kleine actieve woordenschat en woordvindingsproblemen
Pagina 23
Moeite met initiatief nemen in communicatie, met vragen stellen en reageren op vragen en met het geven van voldoende informatie zodat de luisteraar het verhaal kan volgen.
Het signaleren van spraakproblemen:
Het kind heeft moeite met het imiteren van klanken in woorden Het kind hoort zelf nog niet altijd of hij de klant goed uitspreekt
Het kind vervangt klanken en maakt deze fouten langer dan leeftijdsgenoten
Het kind vervangt (of ontwijkt) moeilijke woorden door woorden die makkelijk uit te spreken zijn, bijvoorbeeld die en deze
In losse woorden is de verstaanbaarheid beter dan in zinnen en spontaan spreken Bekenden verstaan het kind beter dan onbekenden
Pagina 24
Het kind kan gefrustreerd raken of zich juist terugtrekken
Het is belangrijk om een TOS vroeg te signaleren. Het belangrijkste deel van de taalontwikkeling vindt immers plaats voor het achtste levensjaar. Een TOS kan negatieve gevolgen hebben op de ontwikkeling in leren, lezen, spelling en op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling. Signalering en interventie voor dat het kind 2 jaar is heeft een positief effect op de schoolloopbaan.
Pagina 25
Meertaligheid
Kinderen die in het dagelijks leven afwisselend meer dan één taal gebruiken, zijn meertalig. Het kind heeft vanaf de geboorte verschillende talen aangeboden gekregen of heeft eerst de ene, en toen de andere taal geleerd. Hoewel meertaligheid nooit de
oorzaak is van een TOS, komt het ook bij deze kinderen wel voor. Bij meertalige kinderen komt de ‘stille periode’ vaak voor: een periode waarin het kind met een andere taal in aanraking komt (bij de opvang of op school bijvoorbeeld) en vervolgens een tijd lang zwijgt. Dit is heel normaal en een teken dat het kind zich eerst concentreert op het begrijpen van wat er wordt gezegd. Hoe kleiner de afstand is tussen taal 1 en taal 2, hoe makkelijker het kind de talen leert. Pagina 26
Echter, om beide talen te leren beheersen is het belangrijk dat er een rijk taalaanbod is in beide talen. Personen die van invloed zijn hierbij zijn de ouders, broertjes en zusjes en de bredere omgeving (bijvoorbeeld de opvang en school). Maar ook het kind zelf, de motivatie van het kind om die taal te leren en de taalaanleg en verbale intelligentie van het kind. Het kan soms ook voorkomen dat de tweede taal dominant wordt en er bij de eerste taal zelfs taalverlies optreedt.
Dit is allemaal heel normaal en zijn geen signalen van een TOS.
Maar wat dan wel? Het kind blijft heel lang in de stille periode Het kind gaat zowel in de moedertaal als in het Nederlands laat praten Pagina 27
Extreme moeite met grammatica Het kind is zeer onverstaanbaar Kentalis adviseert in het algemeen aan ouders van meertalige kinderen om hen jong met het Nederlands in aanraking te laten komen, dit aan te moedigen en te belonen, maar niet te forceren of te dwingen. Ook adviseren ze de thuistaal als belangrijk te beschouwen en alle talen te behouden. De ene taal bevordert namelijk de tweede taak, het vergelijken
van deze taalsystemen bevordert de cognitieve ontwikkeling en er kunnen verbindingen gelegd worden tussen generaties. Er is geen eenduidig advies te geven over de strategie die gehanteerd kan worden, het blijft altijd
maatwerk. Voorbeelden van strategieën zijn: Eén ouder één taal strategie Eén situatie één taal strategie Minderheidstaal thuis strategie Beste taal thuis strategie
Meer weten over een taalontwikkelingsstoornis en/of meertaligheid? Raadpleeg de volgende bronnen - TOS-CHECK app - www.kindentaal.nl/snel-test - Download boek: meertalige ontwikkeling van Mirjam Blumenthal - Boek: taalstoornissen bij meertalige kinderen van Manuela Julien - Podcast: kletshead – Hoe weet je of een meertalig kind een taalachterstand heeft (aflevering 4) Pagina 28
Vind je dit interessant onderwerp en wil je er graag meer over weten?
E-learning Taalontwikkeling in de kinderopvang Pagina 29
Op de website van Kentalis kun je meerdere evenementen vinden. Aan deelname zijn geen kosten verbonden. Om de taalontwikkeling onder de aandacht te houden is er een Taalmeter ontwikkeld. Op de Taalmeter zijn de minimum spreeknormen naast de gemiddelde leeftijd bij de lengte gezet. Je kunt de Taalmeter downloaden door hier te klikken.
Bedankt voor het lezen en tot de volgende keer
Pagina 30
