Tui n en in de duinen Staatsbosbeheer: cultuurhistorische waarde, een (recreatief) aantrekkelijk landschap en natuur kunnen hand in hand gaan.
Wandelend door de duinen bij het dorp WestTerschelling waan je je regelmatig alleen op de wereld. Zelfs op drukke dagen, hoef je enkel de ‘hoofdpaden’ te mijden om de vakantiedrukte VVV Terschelling Magazine
14
volledig achter je te laten. De natuur om je heen gaat haar eigen gang, zeker als je de rust neemt om een kwartiertje stil te gaan zitten. Groepen mezen vliegen van de ene struik naar de andere op zoek naar insecten. En ben je er in de schemering, dan heb je grote kans op een ontmoeting met één (van de ca 400) reeën op het eiland. De boomvalk vliegt luid ‘kekkend’ op grote hoogte
over, een zanglijster vliegt voorbij met een snavel vol slakken, en verschillende soorten libellen en vlinders laten zich zien. Puur natuur! Maar is dat wel zo? Vervolg je wandeling en dan zie je dat er in de lagere gedeelten van de duinen allerlei hekwerken van juthout en andere gerecyclede materialen zijn geplaatst.
Dit zijn de erfafscheidingen van de volkstuintjes van West-Terschelling. Verspreid in het duingebied ten noordwesten van het dorp liggen ongeveer 100 moestuintjes; door de eilanders ook wel ‘landjes’ of ‘tûntsjys’ genoemd. Deze tuintjes zijn door de bewoners omstreeks 1890 aangelegd. Veel tuintjes zijn al generaties lang in gebruik bij dezelfde families. In tegenstelling tot het oostelijk deel van het eiland hadden de bewoners van West-Terschelling geen ruime erven waar groente kon worden verbouwd. Het hebben van ‘een landje in het duin’ droeg simpelweg bij
aan de voedselvoorziening. Tot dat moment had ‘groente’ enkel bestaan uit geïmporteerde witte en rode kool. De diverse erfafscheidingen van het cultuurhistorische fenomeen ‘tuinen in de duinen’ en de variatie aan teelten op de verschillende landjes vormen een mooie aanvulling op het natuurlijke duinlandschap. Je waant je 100 jaar terug in de tijd. Ook voor de natuur is de differentiatie een aanwinst: de verschillende bloemen en andere gewassen trekken slakken, insecten en vlinders aan. Hier komen weer zanglijsters, verschillende soorten mezen en vinken, kikkers, hagedissen en