Dropzone juni 2011

België - Belgique P.B.

VVJ - Ossenmarkt 3 - 2000 Antwerpen t P206352 Juni 2011 t Jaargang 20 nr. 3 t verschijnt 5x per jaar: feb - apr - jun - sep - dec

2000 Antwerpen Groenplaats

dropzone Tijdschrift voor lok a al jeugdbeleid

IN T ERVIE W t 5p 2 2

“Hou je bestaande definitie van jeugdwerk tegen het licht” EUROPEES JAAR VRIJ W ILLIGER t 5p 1 0

“Beloning zit ook in de groeikansen die je biedt” B B C t 5p 1 5

13 tips om mee te zijn

Echt zijn in je begeleidersrol t 5p 6

BC1697

EDITO Niet naast te kijken Rondhangen. Het thema ging de afgelopen weken en maanden vlotjes en veelvuldig over de tongen. Je kan er niet omheen, en dat is letterlijk zo, als je hier ons pand op de Ossenmarkt buiten stapt en bijna struikelt over rondhangers.

Het is niet weg te branden uit de media. Van een debat in Volt naar aanleiding van het vreemde VIP-plan van de zonechef van de politie-Westkust, waar de Vlaamse Jeugdraad met vuur De Hangmanstem liet klinken. Items in het zevenuur journaal over de song van Straatflik en over de piste van een recreatiedomeinverbod voor overlastige jongeren naar analogie met een stadionverbod.

En het blijft blijkbaar een moeilijke oefening om niet met een mug op een olifant te schieten en voor maatregelen te kiezen die rondhangers zonder slechte bedoelingen ook in de toekomst toelaten om rond te hangen. Een boodschap die we het uiterst gemengde publiek op onze Hangman studiedag van 25 mei diets wilden maken.

Wie niet beter weet zou bijna denken dat Hangman een goede marketeer onder de arm nam om wat buzz te creĂŤren rond het thema zodat de gloednieuwe publicatie die net is verschenen als zoete broodjes verkoopt. In deze Dropzone krijg je een handig kort overzichtje van de artikels in deze publicatie. In de volgende editie mag je dan een uitgebreid verslag verwachten van onze studiedag over hangjongeren.

Jeugddienst Oosterzele vertelt en jeugddiensten wisselen tips uit b e l e id s - e n b e he e rs c y c l u s

Verder in deze Dropzone onder meer:

12

04 o v e r v v j

tt praktijkverhalen over vrijwilligers belonen, de beleidsen beheerscyclus en participatie

26 p r o v i n c i a a l

tt boeiende interviews over allochtoon jeugdwerk en jongeren en authenticiteit.

30 v o o r u b e k e k e n

Marc Ipermans

31 c o l o f o n 32 u i t s m i j t e r PS. hopelijk keek je ook niet naast de vernieuwde vormgeving van ons tijdschrift.

Geniet van deze eerste Dropzone in onze nieuwe huisstijl!

2

t

edito

Roeselaarse jeugddienst vertaalt ‘Youthbank’ naar Vlaamse context.

Vrijwilligers belonen: hoe doe je het? e ur op e e s j a a r v ri j w il l ige r

06

09

10

interview

Is dit echt?

Ontdek hoe jongeren een authentieke begeleidersrol invullen.

15

Rate a plan

Hou de voortgang van je JBP makkelijk bij met deze handige tool!

16

Europees ja ar vrijwilliger

Goed gedaan, doe zo verder!

Beleids- en beheerscyclus

Oosterzele

Wat brengt de BBC er teweeg voor het jeugdbeleid?

p r a k t i jk v oorb e e l d

Beleids- en beheerscyclus

13 tips om mee te zijn

20

18

19

jaarverslag

VVJ in 2010 Een terugblik op het afgelopen jaar, voor en achter de schermen. f o t ore p or ta g e

Buitenspeeldag 2011 Sfeerbeelden van een geslaagde editie!

22

25

Nie u w e p ub l ic at ie

De hangman.

Over jongeren in het straatbeeld

VVJ Nathalie bundelt diverse perspectieven op rondhangen in een gloednieuw boek.

inhoud

t

3

20

praktijkvoorbeeld

JOEF project in Roeselare

Wat gebeurt er als je jongeren een blanco cheque van 6000 euro geeft?

Van jeugddiensten voor jeugddiensten!

J B P 2 0 1 1- 2 0 1 3

Vrijwilligers belonen: de principes en de praktijk.

12

10

28

interview

Met PAJ

Erik De Ceuleneer over allochtoon jeugdwerk als (a)typisch jeugdwerk. facebook

VVJ en jeugddiensten Blijf offline mee met wat er online beweegt. d a g b o e k va n e e n jeugdconsulent

Nele De Schouwer De bezielde ‘one woman’jeugddienst van Affligem over het wel en wee van het jeugdbeleid.

over

VVJ l anceerT vernieuwde v vj.be!

Misschien is het aan je voorbijgegaan, maar VVJ verkaste niet alleen haar secretariaat: ook de website onderging een ware metamorfose!

Benieuwd naar wat de nieuwe site te bieden heeft? Een paar tips om hem te verkennen, enjoy! tt Surf alfabetgewijs naar informatie over allerhande jeugdbeleidsthema’s tt Informeer je over ons vormingsaanbod en schrijf je in tt Lees de laatste editie van Dropzone online tt Snor de laatste nieuwtjes op tt Zoek je eigen jeugddienst of die van anderen op via het kaartje

Log on!

Jeugddienstmedewerkers kregen op 2 mei een account toegestuurd om in te loggen op de website. Zij genieten van een aantal kleine voordelen. Met de login kan je: tt vlotter inschrijven voor vormingen en provinciale bijeenkomsten tt het overzicht inkijken van de vormingen die je de afgelopen jaren bij ons volgde tt de contactgegevens van jeugddienstmedewerkers van andere gemeenten raadplegen tt zelf praktijkvoorbeelden en vacatures van jullie jeugddienst toevoegen aan onze site

R e g e l m at i g u p d at e s In de eerste week van de lancering verwelkomden we meer dan 1300 unieke bezoekers en we stellen de komende weken en maanden alles in het werk om ons bezoekersaantal op peil te houden met nieuwtjes en regelmatige nieuwe pagina’s over jeugdbeleidsthema’s. Kom dus regelmatig een kijkje nemen op www.vvj.be. t

I d e e tj e s ? S u g g e s t i e s ?

We namen half april onze intrek op de Ossenmarkt en zijn er intussen al helemaal ingeburgerd.

4

t

ov er v vj

Laat ze weten aan Leen via lbartholomeus@vvj.be

over

Schrijf je in voor de opleiding jeugdconsulent!

‘Vernieuwend omdat je in het begin zelf nog in je kinderschoenen staat’ ‘Kennismaking met en enthousiasme van andere deelnemers werkt inspirerend’ ‘Veel gehad aan sessies die dieper ingaan op functioneren van jezelf en je dienst’ ‘Onderwerpen zijn goed gekozen en dicht bij leefwereld van jeugdconsulenten’ ‘Je krijgt input waarmee je dingen op een andere/betere manier kan aanpakken’ Zo blikken enkele jeugdconsulenten die de opleiding net hebben afgerond erop terug.

De opleiding biedt basiskennis, visievorming en vaardigheden om een eigentijds jeugdbeleid aan te sturen en uit te voeren.

De driejarige opleiding omvat een oplei-

dingsprogramma op maat van de taken van de gemeentelijke jeugddienst en de veelzijdige job van de jeugdconsulent. VVJ organiseert deze opleiding samen met de afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid. Na drie jaar behaal je de attesten ‘ jeugdconsulent’ en ‘hoofdinstructeur in het jeugdwerk’ uitgereikt en erkend door de Vlaamse overheid. t Deelname kost 500 euro voor het eerste jaar voor acht opleidingsdagen, voor het tweede jaar en het derde jaar betaal je 250 euro.

m e e r i n f o r m at i e ?

Surf naar onze website of vraag het aan VVJ Jitske (jverwimp@vvj.be), 03 821 06 02.

Inschrijven?

Surf naar de website www.vvj.be, door klikken naar opleiding 1e jaar en schrijf je in!

Dropzone nieuwe stijl

Je merkt het, ook de Dropzone zit in een nieuw kleedje helemaal in lijn met onze nieuwe huisstijl. Aan de formule van je blad zijn we grotendeels trouw gebleven: een brede waaier jeugdbeleidsthema’s. een mix van informatie en inspiratie. Een uitgebalanceerde combinatie van theorie en praktijk. t

I d e e tj e s ? S u g g e s t i e s ?

Laat ze weten aan Leen via lbartholomeus@vvj.be.

Vacature

stafmedewerker team praktijkontwikkeling

KALENDER t do 09 t vr 10/06/2011 Starterstweedaagse t vr 10/06/2011 Traject - Medewerkers competentiegericht coachen dag 4

De werking van VVJ is opgedeeld in teams. Het team lokale ondersteuning concentreert zich op het eerstelijnswerk naar de jeugddiensten. Het team praktijkontwikkeling houdt zich bezig met het inhoudelijk opvolgen en uitdiepen van relevante thema’s en het toegankelijk maken van die informatie. VVJ verspreidde begin mei een vacature voor een voltijdse stafmedewerker binnen het team praktijkontwikkeling. Solliciteren kon tot 6 juni, eind juni valt het verdict wie onze nieuwe collega wordt! t

ov er v vj

t

5

t d0 16/06/2011 Opleiding jeugdconsulent 1e jaar

t d0 23/06/2011 Opleiding jeugdconsulent 2de jaar

t do 29 t vr 30/09/2011 Starterstweedaagse

interview

Is dit echt?

Welke criteria jongeren gebruiken om begeleiders als authentiek te beschouwen Tekst: Leen Bartholomeus

t Foto: Marlon Diaz

Pas je begeleidersrol aan aan de verwachtingen van jongeren.

6

t

intervie w

Authenticiteit is een begrip dat snel in de mond genomen wordt als het gaat over je rol als begeleider van jongeren. Maar wat is dat eigenlijk, authenticiteit? En welke criteria gebruiken jongeren om te bepalen of ze een begeleider als authentiek beschouwen? Tom Vermeylen(opleiding Sociaal Werk) en Pedro De Bruyckere (opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs) van de Arteveldehogeschool zochten het uit. De hoofdmoot van het onderzoek gaat over de relatie met leerkrachten. Maar we staan in het interview met Tom uitgebreid stil bij de vertaling naar de praktijk van de vrije tijd.

Wat was voor jullie de aanleiding voor dit onderzoek?

Het begrip authenticiteit wordt te pas en te onpas gebruikt in advies over hoe je als begeleider met jongeren omgaat. “Wees authentiek”. Maar wat betekent dat dan?

We staan vooral stil bij de relatie jongere begeleider in een onderwijscontext, vrije tijd is ook aan bod gekomen, maar in mindere mate.

Hoe zijn jullie te werk gegaan voor het onderzoek?

Studenten uit onze opleidingen hebben interviews afgenomen bij jongeren van het vierde tot het zesde middelbaar uit alle studierichtingen van ASO tot BSO. We kozen bewust voor deze leeftijdscategorie omdat hun identiteit al vrij ver ontwikkeld is. De interviews zijn bij wijze van test ook afgenomen bij studenten. Het viel hen moeilijk om het begrip authenticiteit te omschrijven. Ze gaven er een heel verschillende invulling aan.

Kwam dit ook terug bij de interviews met de jongeren?

Ja. Als je kijkt naar alle interviews, en studierichting en leeftijd buiten beschouwing laat, was het opvallend dat iets meer dan de helft van de jongeren moeite had om het begrip in te vullen. We kozen er bewust voor om hen zelf de criteria te laten noemen die ze aan een authentieke relatie met een begeleider toeschrijven. Op die manier kregen we een zo ruim mogelijk spectrum van antwoorden en werd dit niet vooraf voor hen ingevuld. We vroegen ook bewust naar authenticiteit in de relatie met begeleiders en

bijvoorbeeld niet naar jeugdwerk, om het ruim te houden. Heel veel jongeren verwijzen in hun antwoorden naar een begeleider in het jeugdhuis, jeugdbeweging, sportclub, maar evengoed naar de dictieleerkracht…

Wat waren in een notendop de bevindingen voor de relatie met een leerkracht?

In de relatie met een leerkracht is vakkennis het belangrijkste criterium voor jongeren om een leerkracht als ‘echt’ te beschouwen. Leerlingen verlangen dat je weet waar je over praat en dat je dat kunt vertalen naar de doelgroep aan wie je lesgeeft. Ten tweede schuiven jongeren passie naar voor als criterium. Op drie staat uniciteit: leerkrachten moeten vooral proberen te differentiëren in hun lessen en aanpak.

Een begeleider die erkent en herkent dat iedereen anders is, zal zelf authentiek overkomen.

t Als jongeren een ambitie willen waarmaken in iets waar ze in hun vrije tijd mee bezig zijn, dan verwachten ze vakkennis van de begeleider.

t Kunnen we deze bevindingen doortrekken voor een authentieke relatie met een begeleider in de vrije tijd?

Voor een stuk wel en voor een stuk ook weer niet. De context bepaalt sterk welke verintervie w

t

7

wachtingen jongeren stellen aan hun begeleider. Al zijn er sterke parallellen met de onderwijscontext als je kijkt naar leren in de vrije tijd. Als jongeren een ambitie willen waarmaken in iets waar ze in hun vrije tijd mee bezig zijn, dan weegt ook hier de verwachting naar vakkennis door. Animatoren van het speelplein verwachten bijvoorbeeld van jou als jeugddienstmedewerker dat je hen advies kan geven over hoe je met moeilijke kinderen omgaat. In een recreatieve context zijn andere criteria belangrijker.

Welke?

De persoon van de begeleider is dan belangrijk. Belangrijker zelfs dan de activiteiten zelf. De afstand tussen jongere en begeleider is anders. De relatie met een begeleider in de vrijetijdscontext is veel nauwer. Jezelf zijn wordt dan naar voor geschoven als een belangrijke eigenschap van die begeleider. Jongeren verwachten van hun begeleiders dat ze zo weinig mogelijk verschillen met de mens die ze echt zijn. Jongeren beseffen dat dit veel makkelijker ligt in de vrijetijdscontext. Jongeren beseffen goed dat je als leerkracht een bepaalde rol te vervullen hebt, en dat dit niet altijd toelaat om 100% jezelf te zijn in die rol. Jongeren beseffen dat je als leerkracht in een voortdurende spreidstand zit. Een leerkracht moet niet te veel over zichzelf vertellen, maar een persoonlijk verhaal op het juiste moment geponeerd werkt wel.

Zijn er zaken die in beide contexten belangrijk zijn?

Begeleiders die informeren naar hoe het met je is, die attent zijn, is in beide contexten belangrijk. In een formele context van

interview Zoek de juiste balans tussen afstand en nabijheid. In de jeugdbeweging en in puur recreatieve leersituaties waar de ambitie ondergeschikt is aan het samenzijn, is het belangrijk zo dicht mogelijk bij de jongere te staan.

Als de klemtoon ligt op het samen tijd doorbrengen dan zie je dat de persoon van de begeleider belangrijker is dan het soort activiteit. Zoek contact met de jongeren, toon interesse in hun leefwereld, dat wordt sterk geapprecieerd. Voor de begeleider is het heel belangrijk hoe hij met gasten omgaat. Wat willen jongeren en wat kan ik betekenen voor jongeren en hoe kan ik hen dingen aanreiken? foto © Axelsrose

Zie je voor de jeugddienstmedewerker nog andere manieren om hier mee aan de slag te gaan dan in de context van een vrijetijdsaanbod?

De uitkomst van dit onderzoek benadrukt wat essentieel is voor een authentieke relatie met jongeren. Je kan perfect activiteiten aan de lopende band organiseren Als je weet waarover je praat en je brengt het met passie voor het vak dan zit je quasi zeker goed. en met een lokaal bestuur dat cijfers wil zien is dat ook de makkelijkste optie. Maar kies je ervoor om deze visie klakkeloos te volgen? Of ga je bewust stilstaan bij de betekenis van de jeugddienst voor jongeren en wat de het onderwijs, maar ook in ambitiegerichte vrijetijdsbemeerwaarde kan zijn voor hen? Wat is de plaats van steding verwachten jongeren een grotere afstand in de de jeugddienst en hoe kan die jongeren ondersteunen relatie met de begeleider. Maar ze weten het wel te appreciëren als leerkrachten bij hun verzuchtingen? Het dieper ingaan op waar ze is belangrijk om een band mee bezig zijn in hun vrije Waar ambitie ondergeschikt is aan op te bouwen om te voelen tijd. Deze actieve betrokwat er leeft zodat je korter kenheid van leerkrachten het samen tijd doorbrengen, zie je op de bal kan spelen, kan komt vooral tot uiting tij- dat de persoon van de begeleider anticiperen.

Speel vanuit de jeugddienst dens de eerder informele belangrijker wordt. optimaal je rol als jeugdmomenten zoals tijdens een leswissel, de pauzes of draaischijf in de gemeente.

Hou je vizier open om te kijin de bus op schoolreis. Inken hoe de gemeente kan inspelen op verwachtingen formele momenten zijn belangrijke momenten om aan van jongeren, ook op andere beleidsdomeinen. de relatie tussen begeleider en jongere te werken, en bepalen mee hoe authentiek jongeren de relatie zien.

Het onderzoek brengt op het eerste zicht misschien gewoon evidenties aan de oppervlakte, maar het is niet slecht om als jeugddienst nog eens even stil te staan bij Waar had je zelf nog graag meer over geweten? hoe je hiermee omgaat. Hoe zie je als jeugddienstmedewerker je rol als begeleider? Geef je als jeugddienst Binnen de vrijetijdscontext zijn we niet dieper ingegaan bewust een plek aan authenticiteit en hoe jongeren dit op hoe jongeren begeleiders het liefst zien omgaan met sociale netwerksites, dat lijkt me een boeiend verhaal. invullen? t Willen jongeren je als ‘vriend’ en hoe ga je daar mee om als begeleider? Welke positie neem je in?

t

t

Hoe kunnen begeleiders hiermee aan de slag?

Het is belangrijk om de verwachtingen van jongeren te kennen. Komen ze naar de sportclub puur voor het recreatieve aspect of hebben ze een zekere ambitie en willen ze bijleren? Pas je begeleiderrol aan aan die verwachtingen. Komen jongeren naar een activiteit omdat ze iets willen bijleren, investeer dan veel tijd in het inhoudelijke. Als je weet waarover je praat, terdege onder de knie hebt wat je wil overbrengen en je brengt het met passie voor het vak, dan zit je quasi zeker goed.

8

t

intervie w

I s d at e c h t ?

Een onderzoek van de Arteveldehogeschool uitgevoerd van 1 februari 2010 tot 31 januari 2011 door Tom Vermeylen en Pedro De Bruyckere in samenwerking met studenten ‘Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs’.

Het onderzoeksrapport, alsook de verschillende presentaties van de sprekers van de studiedag over het onderzoek kan je downloaden via: http:// www.arteveldehs.be/jongerenenauthenticiteit.

JBP 2011-2013

De tool om de uitvoering van je JBP op te volgen zit in een nieuw en verbeterd kleedje

RATE-A-PLAN Katrien Vanhove (Karuur)

t

Jeugdbeleidsplannen belanden soms in een kast of een lade om er alleen maar stof te vergaren.

Zeker voor jeugdraden die in de periode tussen de opmaak en het afronden van een plan een groot verloop kennen, is het niet gemakkelijk om de uitvoering van het plan adequaat op te volgen en zo een basis te leggen voor de opmaak van een nieuw plan.

De partners van het vroegere samenwerkingsverband V!RUS ontwikkelden een handige online tool die jeugdraden en jeugddiensten helpt. Rate-aPlan zet jeugdraden en jeugddiensten ertoe aan om het jeugdbeleidsplan doorheen de werking als een echt instrument te hanteren.

Wat is er nieuw?

Het principe van Rate-a-Plan is hetzelfde. Je voegt alle doelstellingen en acties van het jeugdbeleidsplan in en duidt gaandeweg aan of ze afgerond zijn of dat er problemen zijn bij de uitvoering.

De vernieuwde versie van Rate-a-Plan is op twee punten ingrijpend veranderd:

tt Het invoeren van doelstellingen en acties is sterk vergemakkelijkt. Je kan nu via een Excelfile alle doelstellingen en acties in één beweging invoeren.

tt De tweede grote verandering is dat je nu ook de financiële gegevens van je jeugdbeleidsplan kan toevoegen. Zo heb je een volledig overzicht over de uitvoering van het jeugdbeleidsplan.

Bijkomend kan je nu via Rate-a-Plan een financieel overzicht genereren dat je ook als verantwoordingsnota kan gebruiken.

Rate-a-Plan na 2013?

Waarom zou ik Rate-a-Plan gebruiken als het huidige jeugdbeleidsplan het laatste in de rij is? Ook na 2013 zullen gemeentebesturen een planmatig (jeugd)beleid voeren. In de vorm van een meerjarenplan waarin ook doelstellingen en acties ‘ jeugd’ zijn opgenomen. Het gebruiken van Rate-a-Plan kan zeker voor jeugdraden een goede manier zijn om zich voor te bereiden op deze nieuwe beleids- en beheerscyclus.

Aan de slag!

Wil je starten met Rate-a-Plan? Niks is zo gemakkelijk.

tt Surf naar www.rate-a-plan.be en maak een account aan. Dat kan op de homepage van de website.

tt Lees eerst de informatie en aanwijzingen op de startpagina en over het importeren van je doelstellingen en acties. Importeer je doelstellingen en acties. Het kan in één beweging, maar het is toch complex dus hou er even je hoofd bij. Veel succes! t

meer info Contacteer Katrien Vanhove van Karuur, 02 210 61 91 of katrien.vanhove@karuur.be.

J B P 2 0 1 1- 2 0 1 3

t

9

Goed gedaan, doe zo verder!

Tekst: Ilse Holvoet

t Foto: Niklas

Deze schoolse woorden vatten kort en krachtig samen waar het om gaat bij het belonen, motiveren en waarderen van vrijwilligers. Wat er precies achter schuilt, verduidelijken we in dit artikel.

De weg van een vrijwilliger start bij een motivatie om zich in te zetten voor een project of organisatie, of de wens om ergens deel van uit te maken. Vrijwilligers volgen hun gevoel en gaan aan de slag. Wat ze hopen te vinden is vriendschap, verbondenheid,

het gevoel nuttig te zijn, ervaring, en ga zo maar door. De drijfveren zijn heel persoonlijk. Wie werkt met vrijwilligers zorgt ervoor dat de vrijwilligers zich goed voelen in hun vel en gemotiveerd blijven om hun engagement te voltooien en/of vol te houden.

Een goed vrijwilligersbeleid stippelt de hele weg uit die een vrijwilliger aflegt van het moment dat hij binnenkomt in de organisatie, tot het moment dat zijn engagement stopt. Het belonen, motiveren en waarderen van vrijwilligers is één van de aspecten van een dergelijk beleid. Het begint met herkenning.

10

t

Europees ja ar vrijwilliger

Herkenning

‘Herkenning’ betekent weten met wie je werkt, de gevoeligheden kennen. Het betekent ook goed weten wie welke taak krijgt en waarom. Dit veronderstelt een betrokken leiderschap. Wees niet te beroerd om naar de vrijwilligers toe te stappen, een praatje met hen te slaan en af en toe een handje toe te steken. Informeel contact is immers de beste manier om mensen te leren kennen. Geen twee mensen zijn immers gelijk, dus ook geen twee vrijwilligers.

One-size-fits-all praktijken zullen dus niet succesvol zijn.

europees jaar vrijwilliger Niels van de jeugddienst van Holsbeek is zelf een doorwinterde vrijwilliger die van heel wat markten thuis is en op de jeugddienst is vrijwilligers begeleiden deel van zijn job. Hij geeft ons concrete tips over het belonen van vrijwilligers vanuit zijn eigen ervaringen.

“Stem hoe je beloont af op iemands ervaring en zijn/haar taken.” Een eerstejaarsanimator zal bij een taak die in jouw ogen simpel is, misschien al behoefte hebben aan dat schouderklopje.

Of aan de verantwoordelijkheid over een moeilijkere taak om zich beloond en gewaardeerd te voelen. Een ervaren vrijwilliger zal dit niet meer verwachten bij de dagdagelijkse dingen, maar zal het nog steeds appreciëren als je af en toe je waardering laat blijken.

“Belonen is de manier bij uitstek om te laten zien dat je apprecieert wat iemand voor je doet”. Bij onze zeepkistenrace in Holsbeek zijn er 50 vrijwilligers op de been. Sommigen hebben taken met grote verantwoordelijkheid, sommigen dragen twee dagen lang banden de berg op en terug naar beneden. Maar op het einde van dat weekend smaken de frietjes van de frituur of de kebab die ze voorgeschoteld krijgen bij iedereen even goed en dat zorgt ervoor dat de opruim supersnel gaat. Bij eendaagse evenementen zal belonen meestal neerkomen op samen eten en samen tijd doorbrengen. Zo laat je zien dat jij je vrijwilligers apprecieert.

“Bij vrijwilligers die een langdurig engagement opnemen, neemt beloning andere vormen aan.” De simpele dingen komen terug, bijvoorbeeld met je animatorenploeg op vrijdag na het

Probeer echter niet voor iedereen het beste te willen. Soms moet je nu eenmaal keuzes maken en daarbij kun je niet steeds inspelen op de wensen van iedereen, gewoon omdat die heel uiteenlopend zijn.

Erkenning

Je vrijwilligers erkennen betekent aandacht hebben voor hun behoeften, hun vragen ernstig nemen.

Als je met een grote groep vrijwilligers werkt, kan het aangewezen zijn om de vrijwilligers in teams onder te verdelen, met elk hun verantwoordelijke die meteen én het aanspreekpunt is bij vragen of problemen én degene is die de vrijwilliger bijstuurt en evalueert. Je kan ook teams maken op basis van anciënniteit, met een eigen verantwoordelijke voor elk team. Zo creëer je duidelijkheid en zet je een goede stap in de richting van een aangename sfeer.

speelplein allemaal samen iets gaan drinken op kosten van de jeugddienst. Maar hou er rekening mee dat dit waarschijnlijk niet voor alle animatoren voldoende is. Het is belangrijk dat een vrijwilliger zich blijft ontplooien en goed blijft voelen. Belonen gaat dan niet alleen over materiële dingen. Hoofdanimator worden, de beloning om tieneranimator te worden, mee mogen stappen in de jaarwerking om animatorenactiviteiten te organiseren…

Dit zijn ook manieren om te belonen, en vrijwilligers beseffen dit ook. Als zij de eisen kennen waar je aan moet voldoen om een stapje op te schuiven op de ladder, zal het ook aanvoelen als een beloning wanneer ze die stap mogen zetten.

“Beloning kan dus ook zitten in de groeikansen die je biedt.” Op het speelplein waar ik als vrijwilliger actief was (en nog steeds af en toe ben) waren er discussies over het betalen van animatoren. Enkele jaren geleden kwam men tot een systeem. Je eerste twee jaren word je betaald als vrijwilliger, en zelfs niet altijd voor al je weken, gewoon omdat er teveel animatoren zijn.

Als je in die twee jaar een ‘anciënniteit’ verzamelt van vier weken word je daarna betaald onder contract van sociaal culturele status. Dit is een perfect voorbeeld van juist belonen: mensen die er twee jaar staan en voldoen aan de eisen van de jeugddienst groeien door in de werking en worden ervoor gecompenseerd.

De animatoren zien dit ook als een beloning en waardering. Zo kunnen zij zich concentreren op waar het uiteindelijk om gaat: hun speelpleinwerk.

Belonen kan vanalles inhouden: van simpele materiële dingen, tot gestructureerde activiteiten en vrijwilligers meer verantwoordelijkheid geven. Neem een ruime blik op belonen mee doorheen verschillende aspecten van je werking en maak het onderdeel van jouw visie op werken met vrijwilligers. t

Erkenning betekent ook dat je in de juiste vormingsmogelijkheden voorziet voor vrijwilligers die zich willen vervolmaken, of die een extra duwtje in de rug nodig hebben.

Investeren in vorming is gelijk aan investeren in mensen en in kwaliteit voor jouw project of organisatie.

Waardering

Wie zijn vrijwilligers waardeert, laat zien dat het engagement dat ze opnemen waardevol is. Het is zeggen dat ze goed bezig zijn en zo verder mogen doen. Dat doe je door hen te belonen. Dat is een voortdurende taak en vereist een goede kennis van de mensen waarmee je werkt.

Een promotie kan voor bepaalde mensen het summum van waardering zijn, terwijl anderen genoeg hebben aan een eenvoudig bedankingsetentje op het einde van een activiteit.

Europees ja ar vrijwilliger

t

11

Conclusie

Belonen is maatwerk in een dynamische context. Net zoals taken veranderen, veranderen ook de mensen waarmee je werkt naarmate ze langer actief zijn. Ze ondergaan veranderingen in hun privé-leven, op het werk, in de organisatie. Dit vormt hun persoonlijkheid. Als verantwoordelijke is het heel belangrijk om nauw contact te houden met je vrijwilligers. De erkenning die je hen daardoor geeft, zal de basis vormen voor alles wat je in de toekomst nog onderneemt om hen te belonen en te motiveren. t

Interessante l i t e r at u u r Het praktijkboek In-Team. Vervolmaak uw vrijwilligersrelatie in tien stappen. De pocket Inspiratiegids voor een lokaal vrijwilligersbeleid (Eva Hambach, Politeia)

beleids- en beheerscyclus Begin 2011 ging de eerste lading pilootgemeenten aan de slag met dit nieuwe planinstrument. VVJ volgt de komende maanden hoe jeugddiensten van die pilootsteden deze nieuwe manier van plannen aan den lijve ervaren. Wat zien ze concreet veranderen op de werkvloer? Welk potentieel zien ze? Voor welke valkuilen zijn ze op hun hoede? Deze keer is het de beurt aan Mireille van de jeugddienst van Oosterzele, waar de secretaris én de BBC voor een nieuwe wind zorgen.

“Het is nu al voelbaar dat de beleids- en beheerscyclus wat in beweging zet voor jeugdbeleid” Tekst: Mireille Helderweirdt, jeugddienst Oosterzele

t Een nieuwe wind door de administratie De nieuwe gemeentesecretaris laat een nieuwe wind waaien in de Oosterzeelse administratie. We mogen af en toe zelfs spreken van een storm of een orkaan :-). We schrijven procedures uit en er wordt heel wat belang gehecht aan overleg. Dat zorgt voor transparantie en een verhoogde betrokkenheid van iedereen die bij het gemeentebestuur werkt.

Doelen stellen voor 2011 In oktober 2010 werd alle diensten gevraagd naar hun plannen en doelstellingen in 2011. We kregen een prachtig sjabloon en een voorbeeld van hoe men strategische en operationele doelstellingen formuleert, motiveert en verbindt aan financiële middelen. Een document dat heel wat collega’s zware hoofdbrekens kostte. Want niet iedereen is getraind in deze materie zoals wij jeugdconsulenten dankzij het JBP. Toch vroeg het ook van ons een denkoefening, en ik bezorgde de secretaris heel wat hoofdbrekens. Met een andere visie op hoe je doelstellingen formuleert bijvoorbeeld.

De befaamde discussie over wat een strategische en operationele doelstelling precies is. Andere diensten horen het in Keulen donderen, de jeugddienst mengt zich gezwind in de discussie die we van VVJ vormingen kennen.

Mireille ziet heel wat potentieel in de BBC.

12

t

BBC

foto © Chris Campbell

De gemeentelijke administratie is stevig op weg naar een transparantere en eenduidigere werking.

De tussentijdse stavaza Met de beleidsnota’s onder de arm gaan we naar de diensthoofdenvergadering. De diensthoofden kregen als voorbereidende taak de opdracht het document ’stand van zaken’ in te kleuren. Op de jeugddienst nemen we het jeugdbeleidsplan erbij, we leggen de beleidsnota ernaast, en we duiden aan welke doelstellingen zijn gerealiseerd, met welke we bezig zijn en welke nog niet aangeraakt. We maken dezelfde oefening met de jeugdraad. We wegen af wat we zullen opstarten, wat niet en waarom.

Een denkoefening die we tweemaal per jaar per dienst maken en die we op het diensthoofdenoverleg bespreken vooraleer de documenten naar het MAT en het college gaan. Mekaar in grove lijnen informeren over de werkzaamheden is de voornaamste doelstelling van dit overleg.

Welke doelstellingen zet je in de beleidsnota en welke niet?

Het MAT maakte de keuze om enkel opvallende doelstellingen voor 2011 waar ook financiële consequenties aan verbonden zijn op te nemen in de beleidsnota. Die keuze is vatbaar voor verbetering merken we nu op de jeugddienst.

Voor onze dienst staan heel wat doelstellingen over onze dagdagelijkse werking niet in de beleidsnota omdat ze geen grote veranderde financiële impact hebben tegenover voorgaande jaren en omdat er in vergelijking met voorgaande jaren sprake is van ’gelijkblijvend beleid’. Het resultaat is een zeer vertekend beeld van wat

de jeugddienst de afgelopen periode realiseerde. Want over de doelstellingen over je dagdagelijkse werking rapporteer je niet omdat die niet mee in de beleidsnota staan.

t BBC zorgt voor een verschuiving van verantwoordelijkheden.

t Ik verwacht dat we dit de komende maanden verder uitklaren op het diensthoofdenoverleg. Zodat we dit als we de beleidsnota concretiseren voor het volgende jaar anders kunnen aanpakken. Hoe is dan de vraag. Als je alle doelstellingen van alle diensten opneemt is de beleidsnota geen werkbaar instrument meer. Voor andere diensten stelt dit probleem zich ook niet of minder omdat er wel heel wat doelstellingen met ingrijpende financiële veranderingen op stapel staan die wel in de beleidsnota zijn opgenomen.

Veranderingen op de werkvloer: een nieuw bestelbonformulier We maken kennis met het nieuwe bestelbonformulier.

We vullen in het kader van de BBC heel wat extra gegevens in. Bij de bestelbon die je opmaakt geef je aan bij welke operationele en strategische doelstelling die hoort en het daarbij horend budget… Gelukkig krijgen we daar allemaal sjablonen voor – het intranet draait op volle toeren!

BBC

t

13

beleids- en beheerscyclus anderende mentaliteit zorgt, er wordt spontaan meer samengewerkt. De vertaling van die clustering in beleidsvelden en beleidsdomeinen binnen de beleids- en beheerscyclus is er nog niet. Benieuwd wat dat zal geven als dit ook betekent dat we samen een oogje moeten houden op de uitgaven.

De beleids- en beheerscyclus draagt heel wat potentieel in zich foto © Katerha

Ik zie heel wat potentieel in de nieuwe beleids- en beheerscyclus. Ik merk nu al dat er een veel grotere interne transparantie is tussen de gemeentelijke diensten en dat we stevig op weg zijn naar een meer eenduidige werking van de hele gemeentelijke administratie. Procedures zijn veel overzichtelijker en transparanter.

Het verhoogt de betrokkenheid van alle diensten op mekaars werkzaamheden en je voelt dat je wat meer impact hebt op het beleid. Terwijl er vroeger een duidelijke kloof was tussen wie beslist (politiek) en wie uitvoert (administratie) voel je nu dat die kloof zich versmalt. Dit zorgt ook voor een verschuiving van verantwoordelijkheden, benieuwd wat dat voor de toekomst brengt.

De integratie van de BBC is een ingrijpende operatie.

Voor de doelstellingen die niet in de beleidsnota staan, duid je bij de bestelbon ‘gelijkblijvend beleid’ aan.

Impact op het takenpakket van de jeugddienst

De toekomst oogt veelbelovend voor jeugdbeleid

Als diensthoofd maakte beleidsvoorbereiding al deel uit van mijn takenpakket, dat neemt alleen maar toe.

Voor de toekomst werpt dit vooral vragen en kansen op Ik ben minder en minder met beleidsuitvoering bezig. over de plaats van het jeugdbeleid in het globale beJe krijgt de verantwoordelijkheid om doelstellingen leid van de gemeente. BBC te concretiseren. De beis geen kant en klare koek leidsondersteuner brengt die je implementeert. Je de doelstellingen van alle De betrokkenheid van alle voelt nu al hoe het denkpadiensten samen, wat zorgt tronen verandert. Omdat er voor interessante inhoudediensten op mekaars beleidsmatig meer overkoelijke discussies. Het is een werkzaamheden verhoogt. pelend gewerkt wordt komt zeer ingrijpende operatie er extra aandacht voor de die de komende twee jaar heel wat zal vergen, ik hoop doelgroep jeugd in andere beleidsdomeinen. In Oosterzele opent dit de blik voor dat er daarna wat routine in komt. breder jeugdbeleid. Anders gezegd: het wordt moeilijker voor andere diensten om naast jeugdbeleid te kijken.

t

t

Jeugd, sport, cultuur en bib: één departement

De drukker komt binnen met de brochures voor de zomer! Nieuwsgierig openen we met de collega’s van sport de dozen. Mooi! We zijn blij en enthousiast! Voor het eerst hebben we alle activiteiten van het departement ’Vrije tijd’ in één brochure verzameld, een resultaat van onze creatieve departementsbijeenkomsten.

Jeugd, sport, cultuur en bib zijn ondergebracht in één departement en je merkt nu al dat dit voor een ver14

t

BBC

Eindconclusie?

BBC heeft een grote impact op de invulling van je job als diensthoofd. Je stopt veel meer tijd in beleidswerk en er blijft minder tijd over voor veldwerk. Je werkt in een ruimer kader, binnen een globale visie en veel meer afgestemd op de andere diensten. Het effect dat je voelde bij de start van de jeugdbeleidsplannen merk je nu op de ruimere schaal van de gemeente. De voordelen zijn duidelijk voelbaar. t

beleids- en beheerscyclus

13 BBC tips voor de jeugddienst Op de provinciale bijeenkomst VVJ Oost-Vlaanderen van maart verzamelden 23 jeugddiensten, waarvan er acht al in het BBC verhaal zitten (gestart in 2011 of starten in 2012), de volgende jeugddiensttips.

Tekst: Filip Stallaert

t

Foto: Jinn

Er zijn belangrijke keuzes te maken

tt Als jeugddienst vertrekken vanuit een neergeschreven en goedgekeurde visie op jeugdbeleid is een onschatbare troef. Maak er één of hernieuw ze, voor er naar gevraagd wordt of zelfs als er niet naar gevraagd wordt. Werk vanuit deze jeugdbeleidsvisie om deze in de algemene beleidsvisie binnen te brengen en om te zetten in doelen.

tt De eerste belangrijke keuze: onder welk beleidsdomein jeugd terechtkomt. De financiële controle en bewaking gebeurt op dit niveau. Je kan voor meerdere beleidsdomeinen opteren (vb welzijn, vrije tijd) wat voordelen oplevert om breed jeugdbeleid onder te brengen in het meerjarenplan maar wat voor de financiële opvolging meer aandacht vereist. tt Verdedig de keuze voor een Bivalente Jeugddienst die naast actietijd ook plannings- en beleidstijd krijgt. Zonder dit laatste is het op de jeugddienst moeilijk om visie op te bouwen en te bewaken. tt Creëer tijd door bewuste keuzes. Overweeg goed of je zaken niet kan uitbesteden: zowel intern (bij andere diensten: bijvoorbeeld jeugdcultuur, JIP) als extern (bij organisaties: controle speeltuigen). De BBC biedt hier kansen.

De BBC zelf biedt ook k ansen tt Stel voor om in de BBC horizontale doelen, dienstoverschrijvend, in te brengen voor de doelgroep jeugd. Dit is een uitstekende manier om onder andere participatie serieus te verankeren maar ook om jeugdacties beleidsmatig te integreren in alle diensten. In Antwerpen bijvoorbeeld engageert de financiële dienst zich om een spel te ontwikkelen voor jongeren in de hoogste graad van het secundair onderwijs en dit in het kader van de facilitaire doelstelling: Antwerpen, Europese jongerenhoofdstad 2011.

A l s j e u g d d i e n s t h e b j e h e e l wat t e b i e d e n

Nog enkele losse tips om zeker mee te nemen

tt Al bij de start van het planningsproces sta je in stevige ervaringsschoenen. Zorg zo bij de omgevingsanalyse voor de jeugdinsteek. Benut de voorsprong die je hebt in het vinden van bronnen en gegevens. tt BBC is voor heel de gemeentelijke organisatie een leerproces.

Vanuit vorige JBP’s is er op jeugddiensten heel wat planningservaring . tt Laat je inviteren of inviteer jezelf om je jeugddienststerktes in te brengen. Deze sterktes liggen vooral: ∫∫ bij het maken van plannen: procesmatige van een beleidsplan, inhoud formuleren , omzetten in doelstellingen. ∫∫ bij sectoroverschrijdend werken via breed jeugdbeleid. tt Weet op de jeugddienst wat je zwaktes zijn binnen de organisatie en volg gericht vorming in plaats van je enkel nóg sterker te maken op jeugdthema’s! Zou het kunnen dat op dit lijstje financieel beheer bovenaan komt te staan?

BBC

tt Zonder de discussie aan te gaan of ze bestaan of niet. Ook doelen zonder financiële impact -waarvoor je geen werkingsmiddelen begroot - zijn belangrijk en horen thuis in een beleidsplanning want hoe je het ook draait of keert, iemand zal ze moeten omzetten in acties, die personeelstijd en dus geld kosten. tt Het BBC zal enkel werken als het een wisselwerking is tussen top down en bottom up. Enkel zo wordt het BBC verhaal geen doel op zich maar een ondersteuning naar meer en beter beleid. Zo ontstaan er procedures, samenwerking die tijdswinst opleveren. tt Het MAT wordt een belangrijk scharnierpunt. Uit ervaring merken de pioniergemeenten dat de samenstelling hiervan niet gericht was op het maken en/of aansturen van een beleidsplanning waardoor de noodzaak ontstaat het MAT uit te breiden, te wijzigen, nieuwe taken te geven … tt En als toetje misschien wel de belangrijkste tip: wees op de hoogte! Wacht niet op de info, ga er actief naar op zoek. t

t

15

2010

Een jaarverslag geeft je een goed beeld op de werkmethoden, de personeelsformatie, de doelstellingen van een organisatie en de context waarin een organisatie werkt. Dat is niet anders voor het jaarverslag van VVJ’s afgelopen jaar. Een bloemlezing uit het lijvige boekwerk dat we de afdeling Jeugd bezorgden.

Tekst: Marc Ipermans

t

Foto: Inferis

Maatschappelijke context van de jeugdsector tt Minister Bourgeois maakt zijn plannen voor een interne staatshervorming (ISH) en voor planlastvermindering bekend. Daarin is er geen plaats meer voor provinciaal jeugdbeleid en het JBP 2011-2013 gaat op in het strategisch meerjarenplan. tt Er komt veel kritiek op het Groenboek: onder druk van “de sector” komt er meer overleg, maar het was eind 2010 nog onduidelijk wat de uitkomst zou zijn. tt De richtlijnen voor de nieuwe beleids- en beheerscyclus (BBC) zijn goedgekeurd en daarmee is een belangrijke stap in de richting van de strategische meerjarenplanning gezet. tt Vlaanderen bespaart, ook in de jeugdsector. De 10% saldi voor het lokaal jeugdbeleid worden ingehouden en de overheid gaat met een botte kaasschaaf (4,6%) over de subsidies voor VVJ voor 2010. tt 2010 is het laatste jaar van het JBP 2008-2010 met jeugdwerkinfrastructuur en jeugdinformatie als prioriteiten. Nagenoeg alle gemeenten (op de 6 faciliteitengemeenten rond Brussel en de piepkleine gemeenten Herstappe en Bever na) maken een nieuw – laatste – jeugdbeleidsplan 2011-2013 met als prioriteiten brandveiligheid jeugdlokalen en jeugdcultuurbeleid. tt Minister Smet wil de “bovenbouw” van de jeugdsector bijsturen.

Aan de Vlaamse Jeugdraad en Steunpunt Jeugd werd gevraagd een fusie voor te bereiden. Na Nieuwjaar raakte bekend dat ook het VIP Jeugd bij deze fusieoperatie betrokken wordt. tt In het voorjaar van 2010 startte de opmaak van het Vlaams JBP met een stevig participatietraject wat tegen het jaareinde een stevig derde Vlaams Jeugdbeleidsplan opleverde. tt De herziening van het decreet Vlaams jeugdbeleid en kinderrechten start, met belangrijke gevolgen voor sommige landelijke jeugdorganisaties. De term Vlaamse instelling jeugdbeleid die VVJ ook draagt, verdwijnt opnieuw, en we gaan naar vierjarenplannen. tt 2010 was een jaar met maatschappelijke en politieke aandacht voor fuiven en uitgaan, armoede, kinderopvang, rondhangjongeren, (brand)veiligheid jeugdlokalen, jeugdcultuur.

16

t

VVJ J a a r v e r s l a g 2 0 1 0

jaarverslag 2010

VVJ-werking

V o r m i n g e n e r va r i n g s u i tw i s s e l i n g

Ondersteuning

tt In elk van de vijf provincies werden drie à vier provinciale ver-

tt De helpdesk draaide op volle toeren: VVJ beantwoordde meer dan 500 inhoudelijke informatievragen. Uiteraard stond de opmaak van de jeugdbeleidsplannen daarbij centraal. tt Stafmedewerkers gingen langs bij 51 jeugddiensten en we zaten in een 20-tal examenjury’s. tt We deden 5 langere begeleidingen van jeugddiensten rond een specifiek thema. tt We lanceerden een jeugdbeleidspagina op Facebook, waar 570 mensen “vriend” van werden. tt Het Steunpunt Animatie en Programmatie, waarvan de ondersteuning t.e.m. 2010 was voorbehouden voor leden die een facultatief additioneel “STAP-geld” betaalden, werd in de loop van het jaar geïntegreerd binnen de globale VVJ-werking en –lidgeld.

De centrale logistieke ondersteuning van SWAP werd stopgezet in functie van een meer inhoudelijke ondersteuning van een geïntegreerd tienerbeleid, wat o.a. resulteerde in een visietekst over tienerbeleid en blijvende aandacht voor een positief beleid t.a.v. rondhangende jongeren via de verderzetting van de campagne Hangman. De coördinatie en ondersteuning van de Grabbelpas werd versterkt, o.m. door een samenwerking met Uit in Vlaanderen in het kader van Vlieg (website online vanaf februari 2011). tt Op 31 maart 2010 had in bar slechte weersomstandigheden de derde Buitenspeeldag plaats. VVJ verzorgde opnieuw de coördinatie en ondersteuning van de lokale organisatoren. Ondanks het stormachtige weer lieten vele jeugddiensten en kinderen (en hun ouders) zich niet afschrikken en beleefden een fijne, zij het kletsnatte dag. 178 gemeenten namen deel aan de Buitenspeeldag.

C o m m u n i c at i e tt In 2010 werd er veel voorbereidend werk achter de schermen geleverd ter voorbereiding van de verhuis naar het nieuwe moderne VVJ-secretariaat, de nieuwe huisstijl en de nieuwe website. De oude website werd in afwachting van de nieuwe up to date gehouden. In functie van de beleidsprioriteit jeugd & cultuur publiceerden we op onze website de inspiratieteksten “analysekader beleid over jeugdcultuur”, “de leefwereld van kinderen en jongeren”, “niet-professionele kunstbeoefening” (in samenwerking met Forum voor Amateurkunsten) en “cultuureducatie “. Verder waren er dossiers rond de verzelfstandigingsproblematiek in het kader van het gemeentedecreet, de interne staatshervorming en de nieuwe beleids- en beheerscyclus, de problematiek van de draadloze apparatuur. tt Ondertussen verscheen elke maand, buiten augustus, een nummer van Lopend Vuur, met extra edities in maart en november.

Er rolden vijf dikke nummers van Dropzone van de persen. Er werd een evaluatieonderzoek gehouden onder de lezers waaruit een aantal conclusies in de loop van 2011 zullen geïntroduceerd worden in het blad. Bij deze! Er waren opnieuw 2 aanvulafleveringen van het Handboek lokaal jeugdbeleid.

gaderingen gehouden, mee voorbereid door het respectievelijke provinciaal bestuur. Op de 18 provinciale vergaderingen die doorgegaan zijn in 2010 noteerden we in totaal 493 deelnemers, een gemiddelde van ruim 27 deelnemers per vergadering! tt VVJ organiseerde in 2010 drie starterscursussen voor nieuwe jeugddienstmedewerkers, de opleiding jeugdconsulent met aanbod voor de drie jaren van de opleiding, een succesvolle vormingsdriedaagse onder de titel “Camping Malle Plage”, drie keer Plan-kuren (vormingsdagen rond de jeugdbeleidsplanning) en in open aanbod een traject rond zelfmanagement en interne communicatie. Tijdens de driedaagse was er ook een vormingsdag voor schepenen van jeugd. tt In totaal omvatte dit vormingsaanbod 125 vormingssessies.

We mochten daarop 586 deelnemers verwelkomen, samen goed voor 9936 deelnemersuren, excl. CO² wat we organiseren i.s.m.

VDS. CO² was op zich goed voor nog 10 sessies met telkens 14 tot 18 deelnemers en in totaal nogmaals 468 deelnemersuren.

Vertegenwoordigingen en samenwerkingen tt VVJ werkt in 2010 samen met de vijf Vlaamse provinciebesturen. Met provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant had VVJ een convenant waarin meestal de samenwerking op vlak van de provinciale vergaderingen, extra ondersteuning voor startende jeugdconsulenten (bv. op vlak van het JBP), ondersteuning schepenmomenten, ondersteuning provinciale initiatieven, edm. werd uitgewerkt. tt VVJ investeerde in 2010 opnieuw veel in diverse samenwerkingsverbanden: Speelom (veiligheid speelterreinen), Fuifpunt (fuifbeleid), expertisegroep jeugdlokalen, stuurgroep Hangman (hangjongeren). tt Daarnaast participeerde VVJ actief aan diverse overlegstructuren, waarvan we vernoemen: reflectiegroep lokaal jeugdbeleid, platform lokaal van het Steunpunt Jeugd, Intersectoraal overleg Cultuur (ISOC), overleggroep met VVSG, ISB, Locus, VVC en de overheid i.v.m. de verzelfstandigingsproblematiek.

VVJ i n t e r n tt Op het einde van 2010 werd onze subsidieovereenkomst 20112013 met de afdeling Jeugd gefinaliseerd.

tt 2010 was een moeilijk financieel jaar: VVJ kreeg 16.000 euro (4,6%) euro minder subsidie dan in 2009. Ook andere overheden hadden nauwelijks budgettaire ruimte. Voor het eerst sinds lange tijd werd het jaar met een negatief saldo afgesloten. tt Start van de nieuwe organisatiestructuur binnen VVJ met een Team Lokale Ondersteuning, Team Praktijkontwikkeling en Team administratieve ondersteuning met elk een teamverantwoordelijke en Coördinatieteam voor coördinatie. tt Veel personeelswissels: 5 nieuwe collega’s en dus veel nieuwe gezichten en takenpakketten binnen VVJ. tt Veel werk achter de schermen: voor nieuw secretariaat, nieuwe beheerssystemen, nieuwe website, nieuwe huisstijl… t

VVJ J a a r v e r s l a g 2 0 1 0

t

17

foto’s: Ellen De Boeck, Ilse Holvoet

BUITENSPEELDAG 2011, U WAS WEER GEWELDIG! Maar liefst 179 gemeenten en/of organisaties zorgden ervoor dat de vierde Buitenspeeldag lokaal vorm kreeg. De jeugddiensten zorgden voor het leeuwendeel van de organisatie, waarvoor onze dank en appreciatie! www.buitenspeeldag.be t 18

t

f o t o r e p o r ta g e

tekst: Nathalie Van Ceulebroeck

t

De Hangman Over jongeren in het s t r a atb e e l d .

Publicatie verschenen bij Politeia uitgeverij (2011)

De publicatie ’De Hangman. Over jongeren in het straatbeeld’ geeft het woord aan enkele experts uit het veld en uit de academische wereld. Het bundelt bijdragen uit verschillende invalshoeken.

Je krijgt een brede inkijk in de betekenis van rondhangen, het boek biedt een aanzet tot discussie en je krijgt inspiratie aangereikt voor een omvattend beleid waardoor rondhangen mogelijk wordt. tt “De Hangman. Over jongeren in het straatbeeld” bevat een bijdrage van Kaat Sabbe over de beleving van rondhangen.

tt Ontwikkelingspsychologe Petra de Bil schrijft over de kansen die rondhangen biedt.

tt Diederik Cops heeft het over de bedreigingen in termen van gevoelens van overlast en onveiligheid.

tt Twee bijdragen gaan over ruimte: Sven de Visscher staat stil bij de sociale beleving van ruimte en Wouter Vanderstede geeft tips over een jeugdvriendelijke ruimtelijke planning.

Bestel nu!

VVJ leden kunnen het boek bestellen aan de voordeelprijs van 19 euro.

Bestel het boek via www. politeia.be en vermeld bij je bestelling dat je VVJ lid bent.

St u d i e d a g h e r n o m e n w e g e n s s u cc e s

tt In een zesde hoofdstuk gaat Erik Vreven in op het praktijkverhaal van een omvattend beleid op lokaal niveau.

Het liep storm voor onze studievoormiddag over hangjongeren op 25 mei en we moesten heel wat mensen teleurstellen omdat de studiedag volzet was.

Maar er is goed nieuws voor wie er niet bij kon zijn! We hernemen de studievoormiddag eind september, hou www.vvj.be in de gaten voor meer info!

tt We dagen hier ook een nieuwe partner in uit, namelijk het onderwijs.

tt Tenslotte trekt Kathy Lindekens het blik van beeldvorming en media open.

M e e r i n f o r m at i e ?

www.dehangman.be www.politeia.be n i e u w e p u b l i c at i e

t

19

Praktijkvoorbeeld Thema t

participatie

Gemeente t

Roeselare

I n w o n e r s t 57.000 inwoners Bijzonderheid t De 11 medewerkers van jeugddienst Roeselare hebben hun stek in jeugdcentrum DieZie. Naast het klassieke jeugddienstgebeuren hebben we een JOEF-medewerker en Mobiele Jongerenwerker in ons midden die voor ons de vinger aan de pols houden.

Roeselaarse jongeren reiken voor het derde jaar op rij duizenden euros uit aan collega jongeren met een project dat hen weet de charmeren. Het Streekfonds West-Vlaanderen en de jeugddienst van Roeselare faciliteren en ondersteunen. Wij zijn benieuwd naar de succesfactoren en voelden Kurt en Jan van de jeugddienst aan de tand!

“Jongeren hebben alles in handen”

JOEF laat jongeren jongeren-projecten beoordelen en belonen Tekst: Leen Bartholomeus

t Foto: Stefaan Beel

Kan je kort even schetsen hoe het project in elkaar zit?

Het regionale streekfonds en het stadsbestuur van Roeselare stellen elk 3000 euro ter beschikking van een groep jongeren die zelf kunnen kiezen hoe ze dit budget willen verdelen. De begeleiding van de groep jongeren is in handen van een medewerker van de jeugddienst.

Het project is overgewaaid vanuit de Angelsaksische landen. Wij kennen een cultuur van subsidiereglementen in verschillende geuren en kleuren waarbij de subsidiërende overheid een aantal spelregels vastlegt. Dit project is anders.

t Jongeren leggen de spelregels vast.

t Wat is de rol van het Streeksfonds en wat is die van de jeugddienst?

Het Streekfonds heeft de contacten gelegd, de reis betaald en geregeld voor de opleiding van de begeleiders. De opleiding bestond uit een vormingsweekend in Dublin waar dit systeem van werken al meer is ingeburgerd onder de naam Youthbank.

Daar is ook de naam JOEF voor ons project van afgeleid. Het is de fonetische vorm van ‘youth’ en het staat ook voor Jeugd Onder-

neemt En Financiert. De beroepskrachten van Youthbank in Ierland ondersteunen begeleiders in tal van steden. Iemand van de jeugddienst en één van de geïnteresseerde jongeren kreeg de opleiding.

Van waar de filosofie om met een blanco cheque te werken, en jongeren over dat budget te laten beslissen?

Subsidiereglementen zijn een heel goed instrument om het bestaande gestructureerde verenigingsleven met een vaste werking te ondersteunen. Via projectsubsidies kan je een aantal andere zaken opvangen maar dan heb je een aantal beoordelingscriteria nodig. Wij kiezen er bewust voor om jongeren volledig vrij te laten beschikken over een budget waarbij ze zelf alles in handen kunnen én moeten nemen.

Zo treden jongeren in discussie met leeftijdsgenoten over wat zij belangrijk vinden.

Het is een oefening in het omgaan met andere meningen, waarden en normen, en verwachtingen naar derden. Voor de jongeren die projecten indienen is het een unieke kans om hun project te verdedigen tegenover projecten van anderen waarbij ze hun eigen argumentatie moeten opbouwen.

Vinden jullie makkelijk jongeren die zich voor het verdelen van die middelen en het bepalen van de criteria willen engageren?

Het is heel moeilijk om het project aan jongeren uit te leggen. Het is een manier

20

t

prak tijk voorbeeld

van werken die hen onbekend is. Het lukt ons om jongeren te vinden maar we trekken héél wat tijd uit om jongeren individueel aan te spreken en geven een duidelijke schets van wat we van hen verwachten.

We spreken jongeren gericht aan, op basis van hun interesse in de maatschappij en/of een engagement dat ze al opnemen, in een jeugdvereniging, jeugdhuis, als monitor…

t Jongeren leren omgaan met andere meningen, waarden en normen en verwachtingen

t Hoe ‘ronselen’ jullie jongeren voor dit project?

De jongeren die vorig jaar meewerkten aan het project zijn de ideale ambassadeurs die op stap gaan binnen hun vriendenkring.

Daarnaast heeft de JOEF-groep een filmpje gemaakt dat ze vertonen en toelichten op de verschillende leerlingenraden van de dertien middelbare scholen in Roeselare.

De jeugddienst stelt via de eigen kanalen het project voor: de website, e-zine, facebook… JOEF heeft ook zijn eigen website en facebook. We verspreiden ook affiches en flyers.

Welke projecten willen jongeren steunen?

Aan welke voorwaarden moeten projecten voor hen voldoen?

Een aantal criteria liggen vooraf vast. Ze zijn voor een groot stuk gebaseerd op de vaste criteria zoals ze bij Youthbank in Ierland vastliggen. Ze gaan al verschillende jaargangen mee.

tt Wordt het project geleid door jongeren? Dit wil zeggen dat het een idee is van jongeren en dat ook jongeren het uitvoeren. Vanzelfsprekend mogen ze wel ondersteund worden door volwassenen. tt Is het duidelijk en realistisch? Het project moet duidelijk uitgelegd worden, het moet ook haalbaar/realistisch zijn.

De jongeren van JOEF interviewen de indieners van elk project. Zo kunnen ze polsen naar de haalbaarheid en met gerichte vragen achterhalen of het project slaagkansen heeft. tt Wat is de maatschappelijke meerwaarde van het project? Vinden wij jullie project de moeite waard om er geld aan te besteden? tt Het project mag geen commercieel initiatief zijn. Het is niet de bedoeling dat de projecten die wij ondersteunen winst maken.

De criteria die jongeren daaraan toevoegen zijn : 1. Het moet een project zijn waar meerdere mensen baat bij hebben.

2. Na de uitreiking van het geld moet er controle en evaluatie van ons toegelaten worden.

Vzw Den Traveir uit Ledegem kreeg middelen voor het Batjesfestival, een gratis festival voor de Ledegemse jeugd. Zonder financiĂŤle steun is het heel moeilijk om het festival op poten te zetten, zeker in een periode van economische crisis, waarin sponsors vinden niet evident is.

Die projecten krijgen voorrang:

Volgen de jongeren de projecten ook verder op of hoe verloopt de opvolging?

3. Mensen krijgen de kans om dingen te doen die ze anders niet zouden kunnen doen.

4. Het project heeft zonder dit geld geen kans op slagen.

5. Het geld wordt zo besteed dat het op lange termijn effect heeft of bruikbaar is, wat niet wil zeggen dat er geen geld kan gegeven worden aan een eenmalig project.

Het is het derde jaar dat jullie middelen verdelen. Kan je enkele voorbeelden geven van noemenswaardige projecten waar de centen naar toe zijn gegaan?

Maustrofobie is een theaterproject van vzw De Schaduw waarbij jongeren met een mentale beperking nauw betrokken werden. Professionelen uit de theaterwereld begeleidden de jongeren.

Jeugdhuis KAmeleJon is verhuisd. Joef gaf hen de centen om samen met hun leden de nieuwe locatie om te vormen tot een tof en mooi jeugdhuis.

prak tijk voorbeeld

t

21

De opvolging is tot nu toe het zwakke broertje. Die kan beter en sneller. De jongeren proberen een aantal zaken op te volgen. In samenspraak met de jongeren gaan we een aantal criteria vastleggen over hoe projecten tonen hoe ze de centen gebruikt hebben. t

Meer info?

Contacteer Jan van de jeugddienst van Roeselare via jan@diezie.be of 051 272 313. www.youthbank.org

St r e e k f o n d s W e s t- V l a a n d e r e n ?

Het streekfonds is een fonds binnen de schoot van de Koning Boudewijnstichting om projecten te steunen en op te richten in West-Vlaanderen.

Het streekfonds ontvangt giften vanuit de bedrijfswereld en particulieren uit West-Vlaanderen. Ze organiseren ook hun eigen acties om fondsen in te zamelen.

22

t

intervie w

Interview met Erik De Ceuleneer PAJ, Platform Allochtone Jeugdwerkingen

“Waar zelforganisaties actief zijn en sterk staan, maken verzuring en racisme minder kans” VVJ werkt aan een visietekst over jeugdwerkondersteuning. We zoomen daarom op gezette tijden in op een bijzondere jeugdwerkvorm en de ondersteuning die een jeugddienst kan bieden. PAJ, het Platform Allochtone Jeugdwerkingen, is de koepelorganisatie van allochtone jeugdwerkingen. Ze overkoepelen een veertigtal verenigingen in het Antwerpse, een vijftiental in Oost-Vlaanderen en enkele in de andere provincies.

Om allochtone jeugdwerkingen te versterken en jongeren kansen te bieden. Een gesprek over jeugdwerk dat jongeren kansen biedt die ze elders niet krijgen.

Tekst: Nathalie Van Ceulebroeck

t

Foto: PAJ

Waarom organiseren jongeren zich onder de term ‘allochtoon jeugdwerk’ en waarin onderscheidt dit zich van andere vormen van jeugdwerk?

Jongeren organiseren zich niet onder de noemer allochtoon jeugdwerk, maar krijgen wel die stempel. Veel verenigingen zijn ontstaan uit organisaties van volwassenen, vaak sociaal-cultureel volwassenenwerk, maar evengoed uit een (Afrikaanse) kerk of uit een moskee.

De jeugdverenigingen ontstaan bijna altijd vanuit een directe nood en aan activiteiten voor jongeren zoals huiswerkbegeleiding, cultuur- en taallessen… Door hun socio-culturele achtergrond hebben jongeren vaak andere behoeften: nood aan scholing, nood aan een plek voor zichzelf, nood aan informatie en prikkels over hun culturele achtergrond…

Die verenigingen zijn gegroeid naar jeugdwerk, bijvoorbeeld door na de huiswerkbegeleiding nog een spel te spelen. Op die manier begint de jeugdwerkvorm stilaan ingang te vinden. Die andere maatschappelijke taak, waaruit de organisaties begonnen zijn, blijft echter voorop staan.

Zie je een evolutie, verandering in de manier waarop het jeugdwerk georganiseerd wordt?

Bij de verenigingen die door de oudere generaties wer-

den opgericht, hebben we duidelijk een verjongingsoperatie kunnen doorvoeren. Die jongerenverenigingen hebben zich dan ook verzelfstandigd in aparte verenigingen en structuren, los van de ‘moederorganisatie’.

Daarnaast zien we nu dat jongeren meer en meer zelf het initiatief nemen om verenigingen en initiatieven op te starten. Hierbij merken we ook dat ze duidelijk vertrekken vanuit het uitgangspunt ‘ jeugdwerk voor en door jongeren’. PAJ hanteert als criterium voor jeugdwerk dezelfde definitie als het landelijk jeugdwerk: socio-culturele activiteiten voor kinderen en jongeren in de vrije tijd.

Over wat voor activiteiten gaat het concreet?

Jongeren zoeken in hun vrijetijdsbesteding naar herkenbaarheid en selecteren op basis van interesse. Jongeren van allochtone afkomst identificeren zich met hun etnisch-culturele achtergrond. Ze koppelen hier onderling uiteraard een grote herkenbaarheid aan. Hun interesses gaan bijvoorbeeld in de richting van recreatieve sportbeoefening, muziek en dans, debatavonden, culturele feesten vieren…

Elke jongere moet zich kunnen organiseren naar die eigen behoeftes en interesses, en daar biedt allochtoon jeugdwerk een antwoord op. Alle verenigingen staan open voor iedereen, maar in de praktijk zie je dat intervie w

t

23

jongeren op zoek gaan naar iets herkenbaar én dat ouders hen stimuleren om te kiezen voor bijvoorbeeld huistaakbegeleiding, cultuurlessen over hun land van herkomst…

De culturele achtergrond staat dus sterk centraal. Maar dat zie je net zo goed bij het traditionele jeugdwerk als het allochtoon jeugdwerk.

Daarenboven vinden veel jongeren de weg niet naar andere vormen van jeugdwerk en daarom organiseren ze zichzelf.

Welke rol vervult PAJ vanuit zijn missie en visie? Welke ondersteuning biedt PAJ? Verenigingen van allochtoon jeugdwerk hebben een eigen benadering nodig. Ze staan vaak nog in hun kinderschoenen in termen van jeugdwerk, communicatie … en vragen om ondersteuning op maat. Die nood probeert PAJ in te vullen door haar kennis en expertise. PAJ kan dit doen door onze doorgedreven kennis van culturele achtergronden, gevoeligheden, manieren om hen te benaderen …

Naast dit alles ijvert PAJ ook voor meer samenwerking: wijkoverleg tussen verschillende verenigingen organiseren bijvoorbeeld of samenwerking met andere organisaties als KSJ-KSA-VKSJ zoals bvb Triangel, een activiteit voor 6- tot 12- jarigen uit de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant.

Welke ondersteuning kan een jeugddienst bieden aan deze verenigingen? Is dit anders dan voor andere jeugdwerkvormen?

Je kan uiteraard ontzettend veel doen voor deze verenigingen, maar we willen drie vormen van ondersteuning even uitlichten.

1. Leer de verenigingen in jouw gemeente of stad kennen, hierbij moet je vooral inzetten op persoonlijk contact!

Neem de tijd om ze te leren kennen en vorm geen verkeerd beeld door hun brede werking. Vaak organiseren ze naast jeugdwerkactiviteiten ook sport-, cultuur- of huiswerkbegeleiding. Via een lokale erkenning kan je die verenigingen helpen hun jeugdwerkaanbod uit te vergroten. Trek ze dus mee in bad.

Persoonlijk contact is hierbij van groot belang. Ook voor hen geldt het principe ‘onbekend maakt onbemind’. Zij zullen dus soms een afwachtende houding aannemen. Uiteraard kan men altijd beroep doen op PAJ om contacten te leggen.

2. Een vaak gehoorde maar onterechte kritiek op allochtone jeugdwerkingen is dat het geen jeugdwerk zou zijn. Deze verenigingen zoeken niet alleen een formele vorm van erkenning, maar ook valorisatie van wat ze doen. Ze spelen immers in op lokale noden en behoeften van jongeren in hun wijk of buurt. Zij willen dan ook aangesproken worden als lokale actor en stakeholder. Je kan dit bijvoorbeeld doen door hen actief te mobiliseren voor de jeugdraad.

3. Pas reglementen aan zodat ze officieel erkend kunnen worden en kunnen genieten van financiële, logistieke, materiële ondersteuning.

Allochtone jeugdverenigingen vallen bijna altijd uit de boot omdat reglementen zijn afgestemd op een klassiekere vorm van jeugdwerk. In heel wat gemeenten en steden is de bestaande definitie van jeugdwerk aan herinterpretatie toe. De interpretatie die nu veelal gehanteerd wordt focust op de klassieke jeugdbeweging en het jeugdhuis. Andere werkvormen en werksoorten worden uitgesloten of over het hoofd gezien.

Niet alleen allochtoon jeugdwerk kan hiervan profiteren, ook andere en/of

nieuwere vormen van jeugdwerk kunnen zo erkend worden.

De stad Antwerpen bereidt momenteel een aanpassing van het subsidiereglement voor andere vormen van jeugdwerk voor. Ze nemen daarin ondermeer instuif en animatieve sportbeoefening mee. Zodat het jeugdbeleid nauwer aansluit bij de hedendaagse realiteit van het jeugdwerk. t

Meer info www.paj.be

Wat d o e t PAJ ?

Concreet biedt PAJ jeugdwerkorganisaties deze vormen van ondersteuning aan: 1. kadervorming: cursussen en workshops over vzw regelgeving, verzekering, subsidies, planning, maar ook animatorcursus en hoofdanimatorcursus of vorming op maat.

2. administratieve ondersteuning: erkenningsdossiers helpen in orde brengen, informeren over verschillende subsidievormen, ideeën mee vertalen naar een project, ... Evengoed proberen ze een antwoord te bieden op de meest uiteenlopende vragen van verenigingen: de zoektocht naar een zaal voor een activiteit, een spreker enz. Bij dit alles besteden ze extra aandacht aan startende verenigingen.

3. PAJ organiseert zelf een aantal activiteiten. Niet alleen om verenigingen en individuen samen te brengen, maar ook om good practices te creëren vanuit zijn functie als labo voor experimenteel jeugdwerk. Op die manier bieden we kansen voor alle, ook individuele, jongeren. Mic’s up biedt podiumkansen aan jong talent en laat anderen kennis maken met dit talent in de vorm van slam poetry, hiphop, beatbox en comedy. Starkids is een talentenjacht voor kinderen en jongeren. Het speelt zich dus af in wedstrijdverband.

4. PAJ bouwt aan hun vrijwilligerswerking. Er bieden zich voortdurend spontaan kandidaat-vrijwilligers aan. Bovendien wil PAJ de vele animatoren en hoofdanimatoren die bij PAJ de cursus hebben gevolgd stagekansen bieden. Het blijft de ambitie van PAJ landelijk erkend te worden. Vrijwilligers worden ingeschakeld om die structuren mee uit te denken en op te zetten, maar even goed om de PAJ-activiteiten te plannen en uit te voeren. Daarnaast staan zij ook in voor de nieuwsbrief, fanpage op Facebook enz.

24

t

intervie w

facebook

VVJ en jeugddiensten op facebook Geniet offline mee van de opvallendste én leukste statusupdates en acties!

Gala van Den Toffe Gast 14 maart 2 0 1 1 t 1 5 u 1 9

Wuustwezel zet elk jaar een tiental vrijwilligers in de bloemetjes tijdens het ‘Gala van Den Toffe Gast’. Mensen en/of verenigingen kunnen genomineerd worden als ‘toffe gast’ of ‘gouden gast’. Den Toffe Gast wint een trofee en een geldprijs. De gouden gasten krijgen een spiegel met opdruk “ jij bent goud waard”. En alle leidingsploegen van de jeugdverenigingen komen meefeesten.

Meer info 03 690 46 27 of jeugd@wuustwezel.be

Gratis!

1 8 maart 2 0 1 1 t 1 4 u 3 9 VVJ deelde 500 gratis Go4Fun boeken, 150 Grabbelpassjaaltjes, 170 SWAP-lanyards uit via de facebookpagina. Hopla, weer wat geïnspireerde en contente jeugddiensten en jeugdverenigingen erbij.

VVJ zocht

3 1 maart 2 0 1 1 t 1 0 u 5 7 gemeentelijke infrastructuur waar meerdere jeugdwerkinitiatieven onderdak vinden voor jeugddienst Heusden-Zolder. En vond die in Genk, Eeklo, Merksplas, Gent, Wielsbeke, Maasmechelen en Vorselaar.

Meer info bij VVJ Filip op 03 821 06 08 of fstallaert@vvj.be

Let vooral op de datum 1 april 2 0 1 1 t 1 1 u 1 2

Een tiental jeugddiensten reageerden verontwaardigd op volgend bericht: “Jour de Jouer Dehors (Waalse Buitenspeeldag) in Blague-sur-Ourthe in kortgeding door Luikse rechter verboden wegens dreigend geluidsoverlast”. We geven het eindelijk toe, het was maar een grapje.

VVJ maakt de overstap naar een fanpagina 2 6 april 2 0 1 1 t 1 7 u 2 6

Met de volgende woorden: “Vanavond maken we de grote sprong in het onbekende.

We gebruiken een nieuwe Facebook tool om van onze profielpagina een fanpagina te maken. Verschiet morgenvroeg dus niet als je een vriendje minder hebt. Je hebt er immers een dijk van een fanpagina bij.”

Meer info over de switch van profielpagina naar fanpagina bij VVJ Ellen op 03 821 06 05 of edeboeck@vvj.be facebook

t

25

‘Ga at de flyer van jeugddienst Dilbeek gebruiken’ Lazen we op de facebook van Liesbet van jeugdcentrum Vleugel F Leuven. We zochten uit waar het over ging en en vonden bij de jeugddienst van Dilbeek prima sensibiliseringsmateriaal rond alcohol op fuiven dat we jullie niet willen onthouden.

Sinds begin vorig jaar voert de FOD Volksgezondheid het aantal controles rond alcoholverkoop aan minderjarigen op jongerenfuiven gevoelig op. Verschillende jeugddiensten kwamen in contact met de controleurs en zoeken materiaal om fuifgangers te sensibiliseren over de wetgeving. Jeugddienst Dilbeek schakelde hiervoor een grafisch bureau in dat bovenstaande flyer ontwierp. Kort en duidelijk geeft die de wetgeving rond alcohol mee, zowel aan de bezoekers als aan de organisatoren van de fuif. Ook de VAD (Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen) werkte een sensibiliseringscampagne uit met stickers en affiches voor de lokale fuiforganisator. Op hun website (www.vad.be) kan je de infopakketten bestellen.

Meer info bij VVJ Ellen op 03 821 06 05 of edeboeck@vvj.be en bij jeugd@ dilbeek.be

is overal actief!

PROVIN C IAAL Op deze pagina’s maken we plaats voor nieuwtjes uit jouw provincie. Van kort verslag over de voorbije provinciale bijeenkomst tot opmerkelijk nieuws uit een gemeente dat een plek in de schijnwerpers verdient. t

Antwerpen K asterlee presenteert eerste jeugdbeleidspl an met ‘ Vind ik l e u k ’- k n o p p e n

Westvl a anderen

Beleidsplannen zijn niet het meest hippe en toegankelijke leesvoer voor jongeren. Toch streven lokale besturen er naar om jongeren maximaal te betrekken bij hun jeugdbeleid. De jeugddienst van Kasterlee lanceerde daarom een interactieve versie van haar jeugdbeleidsplan 2011-2013.

Samen met twee jonge gasten vertaalden ze het beleidsdocument naar een aantrekkelijk en vernieuwend online concept met icoontjes en ‘Vind ik leuk’-knoppen.

Net gemist!

Op donderdag 17 maart doken 52 (!)West-Vlaamse jeugdconsulenten in het thema fuiven en aanverwanten. Voor de gelegenheid waren we te gast in Zwevegem, in de nieuwe fuifzaal ‘Transfo’. Na een warm onthaal en een vakkundige rondleiding (Veerle, nogmaals bedankt, onze conditie is erop verbeterd) doorheen de nieuwe site, splitsten we op in drie werkgroepen. Een vijftiental geïnteresseerden zocht en kreeg verdieping over lokaal fuifbeleid, met Zwevegem als referentiepunt. Een tweede groepje boog zich over de problematiek van gehoorschade en geluidsbegrenzing. Een laatste groepje VVJ sympathisanten trok z’n stoute schoenen aan en ging de confrontatie aan rond de problematiek alcoholmisbruik, met twee doorwinterde controleurs van FOD volksgezondheid.

Het Kastels jeugdbeleidsplan is opgevat als een vijftigstappenplan. Elke doelstelling kreeg in de online versie haar plekje op een overzichtskaart van het grondgebied. Achter de logo’s van de jeugdverenigingen gaan de doelstellingen schuil rond brandveiligheid in jeugdlokalen, subsidies voor verenigingen en contacten met het gemeentebestuur. Het icoontje van jeugdruimte verbergt de plannen over skate- en speelterreinen en polyvalente sportveldjes. Flikkerende tenten geven het beleid rond (tent-)fuiven weer. En een vergrootglas met lachende gezichtjes geeft de ambitie aan om kinderen, jongeren en jongvolwassenen positief in beeld te brengen.

De integratie van Facebook in dit project zorgt voor de eigentijdse finishing touch. Via de ‘Vind ik leuk’-knoppen bij elk icoon kunnen jongeren hun jeugdvereniging of favoriete doelstellingen delen met hun vrienden. Op hun profiel verschijnt wat ze leuk vinden in het jeugdbeleidsplan 20112013. Op de website wordt bijgehouden hoeveel personen welke doelstellingen de moeite vinden om te like-en.

T h e y ’ r e o n ly h u m a n Femke en Jean-Pierre - zo mogen we de collega’s van de FOD volksgezondheid voortaan aanspreken - bleken te beschikken over een gezonde dosis realiteitszin en vakkennis. Hun missie – het naleven van de wet – nemen ze bijzonder serieus, maar met een flink scheut menselijkheid. Hun opdracht is niet enkel controleren en verbaliseren, maar in de eerste plaats ook informeren. Ze staan ter beschikking om organisatoren (maar ook jeugdraden) te informeren over wat kan en mag. Contactgegevens beschikbaar bij VVJ. Laten we maar besluiten met dit gevleugeld citaat: “Een PV schrijven is verliezen en ik verlies niet graag”. t

Wil je zelf eens rondhangen in het jeugdbeleidsplan van Kasterlee? Surf dan naar www.kKaZz.be en ontdek wat een vuilkar en vliegtuig bijdragen aan het lokale jeugdbeleid. t

meer info

meer info

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/west-vlaanderen

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/antwerpen

C o n ta ct

C o n ta ct

VVJ Koen, 03 821 06 04, ksteuperaert@vvj.be

VVJ Sofie, 03 740 76 44, swillems@vvj.be

26

t

VVJ i s o v e r a l a c t i e f

is overal actief!

Vl a amsbrabant

limburg Wat h e b j e g e m i s t o p d e v o o r bije Provinciale Bijeenkomst?

Fabio trek t na ar Br a zilië!

Fabio Torres, jeugdconsulent in Kortenberg, vertrekt deze maand voor een jaartje naar Brazilië, naar Rio de Janeiro! Hij gaat ginder aan de slag met de jeugd in de favella’s, de sloppenwijken. Als geboren ‘Carioca’ volgt hij na 23 jaar België de kriebels terug naar zijn roots en zijn familie.

We wensen hem een prachtige tijd toe en ontzettend veel voldoening! Volg Fabio via www.uitinrio.be

We hadden het over de nieuwe Beleids- en Beheerscyclus (kortweg BBC), het geïntegreerd instrumentarium waarmee gemeenten in de toekomst hun beleid plannen, de financiële vertaling daarvan maken, bewaken en registeren. Een aantal gemeenten stapten nu al in dit systeem, maar de meerderheid van de besturen wacht op 2014, het officiële startschot voor iedereen.

Jeugddienst Tienen bracht cd u i t m e t l o k a a l ta l e n t

W i l j e s t e r k s ta a n t e g e n d a n ?

Met de cd ‘Sweet and Sour’ wil de jeugddienst lokale artiesten een muzikaal visitekaartje bezorgen om deuren te openen in de rest van Vlaanderen. De titel is enerzijds een verwijzing naar het zoete van de Tiense suiker en anderzijds naar het zure van het citroenzuur dat ook in Tienen geproduceerd worden. Daarnaast dekt deze titel ook de grote muzikale diversiteit op de schijf. Het artwork werd ontworpen door twee jonge Tiense kunstenaars.

Meer info bij jeugddienst Tienen, Bart Bekker, 016 80 45 47. t

Denk dan al eens na over de indeling in beleidsdomeinen die je gemeente zal moeten maken en formuleer beleidsdoelstellingen voor jeugd binnen het breder gemeentelijk geheel. Lees zeker de tips rond de BBC op pagina 12 van deze Dropzone.

Andere trefwoorden die de b i j e e n k o m s t s a m e n vatt e n De Pits – Rondhangen – Erwin Vandenbergh - LISS – BBC praktijkverhaal Mol – Gezellig etentje achteraf – 19 gemeenten, 27 mensen – Voorbij scheurende wagens – Marc Ipermans – Einde t

meer info

meer info

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/limburg

Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/vlaams-brabant

C o n ta ct

C o n ta ct

VVJ Ellen, 03 821 06 05, edeboeck@vvj.be

VVJ Ilse, 03 740 76 42, iholvoet@vvj.be

OostVl a anderen Speelplein Wetteren heeft de provinciale prijs gewonnen van Jeugdwerk voor Allen. Hun initiatieven rond mobiel speelplein leverde hen duizend euro op. Een dikke proficiat!

Oost Vlaanderen telt naast de provinciale bijeenkomst nog enkele regionale platformen: Aulam (regio Dendermonde) sloot in april aan bij de bijeenkomst van de JD Buggenhout rond de alcoholwetgeving, organiseren in mei een schepenbijeenkomst rond de BBC met Bart Kaesemans, die ook zijn bijdrage leverde

op de provinciale bijeenkomst te Wetteren en ze plannen ook nog een jeugdradenbijeenkomst.

In het Meetjesland loopt vanuit de regionale jeugddienst (Meetjesman) een project rond speelruimte waar momenteel de voorstellen vanuit de gemeenten binnenlopen.

In het Waso (waasland) loopt het gehoorschadeproject: één en al oor! De jeugddiensten werken er onder andere aan oordopjes voor fuiven en festivals. t

meer info Alle informatie over de voorbije en volgende bijeenkomsten vind je op www.vvj.be/oost-vlaanderen

C o n ta ct VVJ Filip, 03 821 06 08, fstallaert@vvj.be

VVJ i s o v e r a l a c t i e f

t

27

Uit het leven van een jeugdconsulente.

Naam t

Nele De Schouwer Beroep t

Jeugdconsulente in Affligem Affligem is een kleine, landelijke fusiegemeente (Essene, Hekelgem, Teralfene) in Vlaams-Brabant, op de grens met Oost-Vlaanderen. Sinds 1 januari 2010 is Nele De Schouwer de éénvrouwsdienst die voor een nieuwe shwung in het jeugdaanbod probeert te zorgen. En er is geen twijfel over dat ze daarin slaagt. Ze weet zelfs shwung te brengen in deze rubriek, die voor één keer niet een dag uit het leven van een jeugdconsulent beschrijft, maar wel een dik jaar. Enjoy!

Ambitie t

Van de jeugddienst snel een goed draaiende administratiemolen maken, zodat er véél tijd is voor veldwerk.

HE T MEES T T RO T S OP t

Dat ik me snel een heleboel eigen kan maken heeft me al heel veel goeds opgeleverd.

LEUK W EE TJE t

Nele komt uit de privésector: van Technopolis naar de jeugddienst.

28

t

Dagboek

“De Affligemse jeugd verdient alle centjes dubbel en dik!” t 4 januari 2010 t

Vanaf vandaag ben ik een ambtenaar en mag ik meteen naar de nieuwjaarsreceptie. Dat kan tellen als cliché na 10 jaar in “de privé”.

De collega’s zijn fantastisch, maar het is zoeken naar een computer en een eigen plek. Een kast of kantoorbenodigdheden zijn er al helemaal niet. Gelukkig helpt de sportdienst me aan een stukje bureau en begeleiding bij mijn eerste stapjes in de ambtenarij.

t 24 maart 2010 t

Als ik het verslag maak van de jeugdraad, merk ik dat iedereen er was. Mijn tactiek om eten te voorzien, werpt zijn vruchten af :-).

Op vergaderingen met andere jeugdconsulenten kan ik vertellen hoe blij ik ben met de samenstelling: alle jeugdverenigingen, de jeugdfanfares, speelplein en het jeugdhuis, maar ook een boel ’individuele jongeren’ die hun mening komen vertellen.

t 8 mei 2010 t

Tijd om subsidies en werkingskosten te betalen.

De jeugdraad zet voor het feestjaar “Affligem 30” een parade op touw door de deelgemeentes. En het speelplein helpt naast hun volledige zomerwerking mee aan het project Taalplein, Nederlands voor anderstalige kinderen op het einde van de zomervakantie.

De jeugd van tegenwoordig verdient alle centjes dubbel en dik!

t 14 september 2010 t

Middag-facebook-momentje: het jeugdbeleidsplan is goedgekeurd door gemeenteraad! En een dikke dankjewel, want er was veel input van de Affligemse jeugd en van de schepen. En o ja, ook van de financiële dienst, de sportdienst en de dienst toerisme en onderwijs, het OCMW, jeugdconsulenten van de buurgemeentes, de politie, alle scholen, de preventiewerker, het lokale kinderopvang- en opvoedingsplatvorm, VVJ en zelfs mijn dossierbeheerder. Zoveel mensen die samen meer aandacht willen voor de jeugd, dat kan alleen maar goed aflopen.

t 15 september 2010 t

Te veel vergaderingen op te korte tijd. Mijn overuren swingen de pan uit en dat is niet de bedoeling. Ik vraag om ze vanaf nu op woensdagnamiddag te mogen opnemen. Om bij mijn zoontje te zijn en bij mijn dochtertje die nu naar school gaat. Om wat meer ademruimte te creëren voor mezelf.

Dagboek

t 27 oktober 2010 t

Al het netwerken van de voorbije maanden heeft hulp opgeleverd.

De senioren bakten pannenkoeken op de buitenspeeldag. Het jeugdhuis neemt ’sport op vrijdag’ over, zodat alle Affligemse jongeren één keer per maand vrijblijvend en gratis gebruik kunnen blijven maken van de sporthal. Het OCMW voert vandaag de ’dag van de armoede’ uit, waarbij kinderen uit arme én rijke gezinnen aan hun ouders laten zien hoe zij het verschil tussen arm en rijk ervaren. Bewustmaking via de jeugd, daar krijg ik een kick van. De occasionele stagiair of jobstudent print een mailing of verstuurt fiscale attesten. Alle hulp is altijd welkom, want alles alleen organiseren zou me nu al niet meer lukken.

t 29 januari 2011 t

Ik lig ziek in bed. Affligem Kermist verloopt vlekkeloos zonder mij.

De eind”receptie” van het feestjaar “30 jaar Affligem” is mede dankzij mijn overenthousiasme veranderd in een gigantisch feest voor alle inwoners. Maar na mijn afwezigheid tijdens de parade van de jeugdraad door de Affligemse straten, mis ik ook hier het feestgedruis. De oplossing? Nog eens zo’n evenement organiseren natuurlijk. Ik haal mijn hart ondertussen op aan de redactieraad van het informatieblad, de uitleendienst, controle van speelpleintjes en de opvoedingsondersteuning waarvan ik alle activiteiten coördineer. Kleine gemeente? Veel werk!

t 26 april 2011 t

Dit was de eerste werkdag na een weekje zalige zonvakantie in eigen tuin. Op de fiets naar huis reken ik even uit... vandaag meer dan 13 uur gewerkt. Tja, een clichéambtenaar kan je mij nog steeds niet noemen :-).

Maar als een echte ambtenaar heb ik net een ontwerpbeslissing voor de gemeenteraad geschreven. Ik ken de procedure om iets op een college te brengen intussen als mijn broekzak. Tijdens de vergadering heb ik braaf verslag genomen, al hou ik er zelf een ander standpunt op na. Ik leer dus zeker bij!

En ondertussen heb ik de jeugdraad geholpen met de graffitiworkshop, dossiers van speelstraten in orde gebracht, speelplein verder georganiseerd, en dit stukje geschreven.

Slaapwel liefste dagboek, deze job zal zeker nog lang een boeiende uitdaging blijven... t

t

29

voor u bekeken

N i e u w s ta p p e n p l a n v o o r e e n l o k a a l a l c o h o l- e n d r u g b e l e i d http://www.vad.be/sectoren/lokaal-beleid/een-beleidopzetten/aan-de-slag.aspx Het welzijn, de gezondheid en de veiligheid van burgers staan bovenaan de agenda van Vlaamse steden en gemeenten. Ook wat betreft alcohol en drugs. Daarom ontwikkelde de VAD een stappenplan voor lokale besturen om hen wegwijs te maken in het uitwerken van een lokaal alcohol- en drugbeleid. Om tot een beleid op maat van de gemeente of stad te komen met effecten op korte én lange termijn. t

K i j k e e n s … z o d o e n w i j d at Elke gemeente krijgt binnenkort een exemplaar in de bus, te downloaden via http://www.sociaalcultureel.be/jeugd/gemeenten_doc/publicatie_kijk_ eens.pdf, meer info via jeugd@vlaanderen.be.

Naar aanleiding van de prijsuitreiking ‘vetste gemeente’ presenteert minister Smet een brochure van de afdeling Jeugd “Kijk eens… zo doen wij dat” waarin 60 leuke ideeën uit het lokale jeugdbeleid van gemeenten die hebben meegedongen naar de prijs zijn verzameld. t

Het jeugdbeleid in Vl a anderen: wegwijzer door het beleid Het boek bestellen kan via 0800 30 144 – info@kluwer.be – go.kluwershop.be/scew Het jeugdbeleid in Vlaanderen: Wegwijzer door het beleid brengt het actuele jeugdbeleid in kaart. In Vlaanderen, op lokaal en provinciaal niveau, en in Europa. Het beschrijft niet alleen de huidige situatie en de voorgeschiedenis, maar geeft ook aanzetten tot overdenkingen voor een toekomstig beleid. Daarnaast is er ook ruimte gewijd aan het jeugdwerk en haar invloed op het beleid (en vice versa), vandaag en in het verleden.

Een uitgave van Steunpunt Jeugd en Kluwer met bijdragen van J. Van Gaens, F. Coussée, B. Pieters, N. De Backer, A. Goovaerts, M. Vandemaele, J. Vanhee, D. Wemel, B. Vermeiren. t

30

t

voor u bekeken

voor u bekeken

Colofon H o o f d r e d a ct i e

Leen Bartholomeus Vormgeving

MadeByHanna R e d a ct i e

Internet voor jeugdwerkers Verkrijgbaar bij Jeugdwerknet voor 4 euro. Meer info via 09 231 82 70, info@jeugdwerknet.be.

Een handig boekje met 150 tips en tricks over hoe je als jeugdwerker zelf aan de slag kunt gaan met internet, software, social networks... Voor het boek wist Jeugdwerknet 15 experts van binnen en buiten de jeugdsector te strikken om een bijdrage over hun vakgebied te schrijven. Telkens kort en krachtig in 10 essentiële tips en tricks. Bart Van Belle van De Standaard Online heeft het over ‘schrijven voor het web’, Nel Broothaerts van Child Focus over ‘Privacy Online’, Bram Faems van Klascement over ‘Facebook’... t

Leen Bartholomeus Ellen De Boeck Koen Depreitere Nele De Schouwer Mireille Helderweirdt Ilse Holvoet Jan Inghels Marc Ipermans Sofie Marque Filip Stallaert Koen Steuperaert Nathalie Van Ceulebroeck Katrien Vanhove Wouter Vanvinckenroye Niels Verreckt Jitske Verwimp Sofie Willems Foto’s

Axelsrose, Chris Campbell, Ellen De Boeck, Marlon Diaz, Inferis, Ilse Holvoet, Jinn, Katerha, Niklas, PAJ, Stefaan Beel

S o c i a a l- c u lt u r e l e v e r e n i g i n g e n .

H e t s o c i a a l k a p i ta a l va n d e s a m e n l e v i n g ?

Coverfoto

Tot 15 juni kan je dit boek bestellen tegen een voordelig tarief. Het boek kost 19,95 euro in plaats van 24,95 euro. Stuur een mail naar kathleen. zonderman@khleuven.be om het boek te bestellen en stort op 7865485861-10 met vermelding ‘boek sociale cohesie’.

iStockphoto V. U . m a r c i p e r m a n s REDA C T IE

KHLeuven onderzoekers van het departement sociaal werk publiceerden het boek ‘Sociaal-culturele verenigingen. Het sociaal kapitaal van de samenleving?’, dat een actueel beeld schetst van het verenigingsleven in Vlaamse dorpen. De publicatie is, met concrete tips ter bevordering van de sociale samenhang in dorpen, een helder naslagwerk voor verenigingen, provincies, gemeenten. t

Ossenmarkt 3, 2000 Antwerpen T 03 821 06 06, F 03 821 06 09 E info@vvj.be Dropzone is een tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten vzw.

Dropzone is gratis voor jeugddiensten en partners in het jeugdbeleid. Een jaarabonnement kost 12 euro en kan je aanvragen via smarque@vvj.be

Met steun van

voor u bekeken

t

31

OnzeTITEL helden HIER KAN Tekst: Sofie Willems

t

Onze helden staan klaar om de wereld te redden van de onoverzichtelijke rommel, van regenwolken vol nostalgie, van de axioma’s en de principes, van het tijdverlies en de tikklok, van ons kortetermijngeheugen, van de beleefdheid, soms van de waangedachten dat ze niet meer spelen dat ze geen respect meer hebben dat ze geen waar engagement meer kennen dat ze geen grenzen meer respecteren en dat ze allemaal hetzelfde zijn en allemaal tampons met vodka verkiezen boven huiswerk van de boutades over de lusten en de lasten, dat taaltje en dat toontje Ze staan klaar om de wereld - en henzelf in het bijzonder - te redden van de krant, van Telefacts en Koppen, van de onderzoeksresultaten. Van de toogpraat, en de rook om ons hoofd.

Ze vliegen door de lucht, ze doen dingen bewegen door eraan te denken, ze lezen onze gedachten, ze wandelen door elke muur heen. Ze bevriezen ons, en ze doen ons in brand staan. Ze schoppen tegen onze schenen, soms. En op een dag, maken ze ons onzichtbaar.

En jullie ondersteunen hen En wij ondersteunen jullie Vandaar, dit jaar: onze helden Op een dag nemen ze de wereld over, met hun hele soort.

Echt waar.