VORMING voor kansengroepen
VOORWOORD
Vormingplus Midden- en Zuid-West-Vlaanderen (MZW) heeft als opdracht om het vrijetijdsleren toegankelijk te maken voor iedere inwoner van de regio Kortrijk-Roeselare-Tielt. Maar mensen in kansarmoede ervaren dikwijls drempels om deel te nemen aan vorming of cultuur. Dat is niet anders bij ons eigen vormingsaanbod en daarom, om deze opdracht waar te maken, doen we inspanningen om die drempels te verlagen. De ervaring leert ons dat we verschillende sporen moeten volgen om vorming aantrekkelijk en bereikbaar te maken voor deze doelgroep. Die sporen klaren we uit in de hierna volgende bladzijden. We stellen er onze cursussen, workshops en projecten voor en hopen je te inspireren om samen vorming aan te bieden, op maat van de kansengroepen, en van daaruit de brug te slaan naar een grotere participatie aan vorming en cultuur.
2 | VORMINGPLUS
Word je bij het lezen van deze brochure enthousiast, zit je met vragen of wil je ons voorstellen suggereren? Aarzel niet om contact op te nemen. We horen het graag. â– Rie Vanduren stafmedewerker Vormingplus MZW 056 26 06 02 rie.vanduren@vormingplus.be
INHOUD
INLEIDING EN PRAKTISCHE AFSPRAKEN 4
ACTIVITEITENAANBOD 5 Held met Geld 5 Sterk 6 Ik zeg neen 7 Oe is ’t? 8 Zelfzorg: een gezonde basis van de yoga 9 Kruiden proeven en testen 10 Koken 11 Facebook en Instagram 12 Smartphonefotografie 13 Verkiezingen: waarover gaat het? Hoe moet ik stemmen? 14
BRUGVORMING EN PROJECTEN 15
VORMINGPLUSABONNEMENT EN REDUCTIETARIEVEN 16
ACHTERGROND 17 “Vorming maakt sterker” Nieuwe coaches voor werking kansengroepen
17
Mensen sterker maken Samenwerking tussen Vormingplus en OCMW’s
21
VORMINGPLUS | 3
INLEIDING EN PRAKTISCHE AFSPRAKEN
INLEIDING en praktische afspraken De hierna geselecteerde activiteiten zijn door Vormingplus MZW ontwikkeld op maat van de doelgroep. Wij hebben deze doelgroep (de zogenaamde ‘kansengroepen’) beperkt tot mensen die beschikken over een gering financieel budget en een beperkte ervaring hebben met vorming. Al dan niet hebben ze een diverse achtergrond. De activiteiten worden in de context van de deelnemers uit de kansengroepen georganiseerd: op locatie, in de gemeente waar de deelnemers wonen, of binnen een vereniging of organisatie waar de deelnemers mee vertrouwd zijn.
N
aast het aanbrengen van de gekozen inhoud is elke activiteit gericht op het versterken van het zelfbeeld van de deelnemer. De docenten en begeleiders, ervaren en gescreend door Vormingplus MZW, zijn in staat rekening te houden met de diversiteit van de deelnemers en bereid inhoud en stijl aan te passen aan het doelpubliek. In overleg met Vormingplus MZW kan de activiteit worden aangepast aan een concrete vraag vanuit de organisatie (het aantal sessies, de concrete inhoud van een activiteit,...), op voorwaarde dat de activiteit een samenwerking is tussen diverse partners in de stad of gemeente. Elke activiteit, ingebed in een reeks, kan afgesloten worden met een publieksmoment.
WAT BIEDT VORMINGPLUS? • Vormingplus regelt de praktische organisatie van de activiteit, staat in voor de coaching en regelt de financiële vergoeding met de docenten; • na afloop ontvangen de deelnemers een Vormingplusabonnement (zie verder p. 16). WAT VERWACHT VORMINGPLUS VAN DE AANVRAGER? • De aanvrager zorgt voor een geschikte locatie, op maat van de inhoud van de activiteit; • regelt de toeleiding naar de activiteit en staat in voor de promotie ervan; • bepaalt de (eventuele) deelnameprijs en int de betalingen. KOSTPRIJS De kostprijs per sessie bedraagt € 120. In deze prijs zijn de verplaatsingskosten van de begeleider inbegrepen, de eventuele ingrediënten of bijkomend materiaal niet. ■ * prijs onderhevig aan wijzigingen.
4 | VORMINGPLUS
Flickr. com - Great Beyond
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
HELD MET GELD De workshop ‘Held met Geld’ vertrekt vanuit het beperkte budget van de deelnemers. Allerlei aspecten komen aan bod: administratie, energieverbruik, ICT, vrijetijdsbesteding, gezonde voeding, zelfvertrouwen en communicatie. De deelnemers krijgen meer zicht op • de financiële steun die mogelijk is (bvb. vrijetijdsparticipatie); • vermindering van uitgaven (bvb. de V-test van de VREG); • de mogelijkheden om de eigen administratie (beperkt) op te nemen. In alle onderdelen wordt de zelfredzaamheid in het dagelijkse leven benadrukt. Deze heel concrete cursus vertrekt vanuit de kwaliteiten en mogelijkheden van de deelnemers, die zelf aan de slag gaan, bvb. met het klasseren van facturen of het opzoeken van informatie op internet.
De reeks wordt afgesloten met een publieksmoment waar gasten op worden uitgenodigd (zoals de OCMW-voorzitter, medewerkers van de sociale dienst of de directeur van Vormingplus MZW) en ervaringen uit de cursus worden uitgewisseld. ■
PRAKTISCH Aantal sessies: 5 Duur sessie: 2u30 Voorzie een lokaal met tafels en stoelen, internetaansluiting, beamer en scherm en een (flap-)bord. Maximum 12 deelnemers
VORMINGPLUS | 5
Flickr.com - kendrick
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
STERK ‘Sterk’ wil mensen versterken in hun zelfbeeld, en doet dit heel concreet rond de volgende onderwerpen: • communicatie; • grenzen stellen; • lichaamstaal; • zelfbeeld. Het verhaal van de deelnemers, hun ervaringen en vragen bepalen de concrete invulling van deze cursus, die vertrekt van een krachtenbenadering: de deelnemers leren hun kwaliteiten en mogelijkheden zien en worden uitgenodigd om er mee aan de slag te gaan. Deze workshop kan indien gewenst worden aangevuld met een sessie stijladvies of lichaamswerk.
6 | VORMINGPLUS
De reeks wordt afgesloten met een publieksmoment, waarop gasten worden uitgenodigd (zoals de OCMW-voorzitter, medewerkers van de sociale dienst of de directeur van Vormingplus MZW) en ervaringen uit de cursus worden uitgewisseld. ■
PRAKTISCH Aantal sessies: 5 à 7 Duur sessie: 2u30 Voorzie een lokaal met grote tafel met stoelen en een (flap-)bord. Maximum 12 deelnemers
Flickr. com - nahid-v
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
IK ZEG NEEN Vaak merken we dat “neen” zeggen moeilijk is wanneer ons iets wordt gevraagd. In deze workshop wordt heel concreet rond deze moeilijkheid gewerkt.
Maar het gaat uiteraard ook, aan de hand van heel concrete oefeningen, over keuzes maken, over grenzen bewaken en “ja”-zeggen'. Want waarop zeg ik “neen” of “ja” , en doe ik dat uit angst? Wat wil ik aanpakken en waarom doe ik dat nu niet? Deze workshop kan worden gecombineerd met de workshop ‘Sterk’ (zie p. 6), dat inhoudelijk aansluit bij dit programma. ■
PRAKTISCH Aantal sessies: 3 Duur sessie: 2u30 Voorzie een lokaal met een grote tafel met stoelen en een (flap-)bord. Maximum 12 deelnemers
VORMINGPLUS | 7
Flickr. com - *RICCIO
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
OE IS ’T? Praten over datgene wat je echt bezig houdt en luisteren naar het verhaal van anderen. Mogen praten en gevoelige zaken ter sprake brengen, maar daarin ook grenzen bewaken. Wat een ander zegt beluisteren en ruimte geven, zonder de privacy te schenden. Dat is de essentie van de workshop ‘Oe is ‘t?’ De volgende vragen komen aan bod: • Hoe ga je om met je verhaal? • Wat zeg je wel en wat niet? • Hoe breng je je verhaal? • Wat doe je met gevoelige verhalen van anderen? ■
8 | VORMINGPLUS
PRAKTISCH Aantal sessies: 3 à 4 Duur sessie: 2u Voorzie een gezellig lokaal met stoelen in een kring of rond 1 tafel. Maximum 12 deelnemers
Flickr.com - Rob.Bertholf
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
ZELFZORG een gezonde basis van de yoga Zorg dragen voor jezelf op een eenvoudige en goedkope manier: het kan. Al kloppend, masserend en wrijvend leren de deelnemers van deze yogacursus hun lichaam soepel en gezond houden. Ze leren houdingen en bewegingen die het lichaam versterken en de ademhaling verbeteren. Daarnaast worden ook enkele trucjes verklapt om even de zorgen te vergeten en te glimlachen naar zichzelf. â–
PRAKTISCH Aantal sessies: 1 tot 3 (wekelijks of tweewekelijks) Duur sessie: 2u Voorzie een warm lokaal, per persoon een stoel en een matje, eventueel enkele dekens en kussens. Deelnemers dragen gemakkelijke kledij, warme sokken en een warme trui, maar geen schoenen. Maximum 14 deelnemers
VORMINGPLUS | 9
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
KRUIDEN proeven en testen Kruiden zijn een dankbaar onderwerp om mee aan de slag te gaan: van workshops tot wandelingen, van lezingen over relaxerende of medicinale kruiden tot wellness. De mogelijkheden zijn heel divers: • In diverse workshops over exotische kruiden, tuinkruiden of winterse kruiden, proeven en testen de deelnemers en nemen een paar producten mee naar huis. • Liever de natuur in? Een (culinaire) wandeling behoort ook tot de mogelijkheden. • Een kruidenwellness met verwennerij voor de deelnemers toont dat een duur bezoek aan een wellnesscentrum niet hoeft, je kan immers zelf een scrub, masker of voetbad maken. ■
PRAKTISCH
10 | VORMINGPLUS
© Flickr.com - Chiot’s Run
Aantal sessies: 1 tot 5 Duur sessie: 2u30 Voorzie een lokaal afgestemd op de specifieke keuze van de activiteit (ev. een kookvuur, water ...). Maximum 14 deelnemers
© Flickr.com - yassan-yukky
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
KOKEN Koken kan eenvoudig, gezond en budgetvriendelijk. Met deze kookworkshops krijgen deelnemers gegarandeerd zin om zelf te kokkerellen: enkel proevertjes maar evengoed volwaardige maaltijden. In een groep met veel ouders wordt specifiek aandacht besteed aan de tafelmomenten met kinderen. Ouders kunnen indien gewenst ook hun kinderen meebrengen naar de workshops.
De deelnemers krijgen de recepten en overschotten mee naar huis. ■
PRAKTISCH Aantal sessies: vanaf 1 sessie - wekelijks, tweewekelijks of maandelijks (bv. aansluitend op de voedselbedeling) Duur sessie: 2u30 à 4u Voorzie een lokaal met ruime keuken met kookmateriaal (Vormingplus kan instaan voor kookvuur en -potten), eetmateriaal, afwasspullen en een eetruimte. Deelnemers brengen potjes mee om de restjes mee naar huis te nemen. Maximum 12 deelnemers
VORMINGPLUS | 11
© Hans Dinkelberg
Tijdens de sessies: • wordt zoveel mogelijk gewerkt met ingrediënten die te verkrijgen zijn bij de voedselbedeling of de sociale kruidenier; • krijgen seizoensproducten voorrang; • wordt getoond wat allemaal mogelijk is als je restjes uit de frigo gebruikt; • besteden we ook aandacht aan hygiëne; • krijgen ouders te horen hoe ze kinderen leren eten wat op tafel komt; • wordt dieper ingegaan op afvalverwerking en recyclage; • krijgen de deelnemers tips om budgetvriendelijk aankopen te doen in de buurt.
Flickr.com - Jason A. Howie
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
FACEBOOK EN INSTAGRAM Sociale media zoals Facebook en Instagram maken onlosmakelijk deel uit van het leven van veel mensen. Maar hoe werken ze? In 4 lessen leren deelnemers hoe ze een Facebook-account aanmaken, hoe ze vrienden kunnen toevoegen en hun startpagina en tijdslijn kunnen beheren. De volgende onderwerpen komen aan bod: • Wat kun je allemaal doen Facebook? • Hoe stuur je een privébericht naar je vrienden? • Hoe speel je samen online spelletjes? • Facebookupdates en -verhalen plaatsen, hoe doe je dat? • Je eigen foto-albums beheren. Maar vooral ook: wat wil je écht en hoe bescherm je je privacy?
12 | VORMINGPLUS
We gaan ook dieper in op het fenomeen Instagram. • Hoe maak je een Instagram-account aan? • Hoe maak je zelf leuke foto’s en ontdek je inspirerende foto’s en Instagram-fotografen? Tijdens deze lessen gaan de deelnemers praktisch en concreet aan de slag op de computer. Er wordt stap voor stap gewerkt en er is steeds ruimte voor vragen en input van de deelnemers. Deze reeks kan gecombineerd worden met de workshop smartphone fotografie (zie p. 13). ■
PRAKTISCH Aantal sessies: 4 Duur sessie: 2u Voorzie een lokaal met computers voor internetaansluiting voor elke deelnemer, een beamer en scherm. Maximum 12 deelnemers
SMARTPHONE FOTOGRAFIE
Flickr.com - olleeriksson
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
Hoe maak je op een leuke manier een originele foto? Tijdens deze tweedelige workshop sta je stil bij de basisprincipes van fotografie en probeer je het allemaal zelf uit met behulp van je eigen smartphone, geïnspireerd door bekende fotografen. Je ontdekt interessante apps om op je smartphone te installeren en zo nog betere foto’s te maken. Na de eerste bijeenkomst is een moment voorzien waarop je samen de foto’s van de deelnemers bekijkt en nog wat extra tips krijgt. Tip: deze workshop kan worden gecombineerd met de workshop 'Facebook en Instagram' (zie p.12). ■
PRAKTISCH Aantal sessies: 2 Duur sessie: 2u Voorzie een lokaal met beamer en scherm. De deelnemers brengen hun eigen smartphone mee. Maximum 12 deelnemers
VORMINGPLUS | 13
Flickr.com - Sebastiaan ter Burg
AC T I V I T E I T E N A A N B O D
VERKIEZINGEN Waarover gaat het? Hoe moet ik stemmen? In aanloop naar de verschillende verkiezingen die er de komende jaren zitten aan te komen (gemeentelijk, Vlaams, federaal, provinciaal en Europees) wil deze cursus inzicht verschaffen in • de werking van de gemeente; • de politieke structuur van België en Europa; • de stemplicht en het nut van een stem uit te brengen; • het geldig stemmen. Er wordt ook aandacht besteed aan andere kanalen waar je als burger je stem kan laten horen. ■
14 | VORMINGPLUS
PRAKTISCH Aantal sessies: 1 tot 3 Duur sessie: 2u Voorzie een lokaal met internetaansluiting, beamer en scherm. Maximum 12 deelnemers
B R U G VO R M I N G E N P R O J E C T E N
BRUGVORMING EN PROJECTEN SPECIFIEKE VORMINGSPROJECTEN
OPLEIDING BRUGFIGUREN
Naast het educatief aanbod dat organisaties, verenigingen en gemeentebesturen kunnen aanvragen, wordt Vormingplus MZW ook geregeld gevraagd specifieke vormingsprojecten op touw te zetten. Het kan o.a. gaan om: • vormingstrajecten voor kansengroepen; • vorming binnen een sociaal-artistiek project; • vorming in een buurtproject waarin ook de kansengroep betrokken wordt; • dialoog organiseren tussen mensen met en zonder armoede-ervaring (bvb. naar aanleiding van de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober).
Vormingplus leidt ook brugfiguren op. Mensen uit de kansengroep die een vrijwillige brugfunctie opnemen, dat wil zeggen: intermediair zijn tussen hun eigen netwerk, het beleid en tal van organisaties. Tijdens deze opleiding (duur: ongeveer twee trimesters) wordt de sociale kaart van de gemeente verkend maar komt ook persoonsvorming aan bod.
Vorm, inhoud, de duur van het project en de financiële afspraken worden in onderling overleg bepaald. Voor meer info of een concrete vraag: contacteer Rie Vanduren via rie.vanduren@vormingplus.be of 056 26 06 02.
VORMING BUITEN DE EIGEN CONTEXT Vormingplus organiseert in eigen huis activiteiten voor wie eerder vorming in de eigen context volgde: ‘Zeker van mezelf, rust in mezelf’ (cursus assertiviteit), ‘Sterk via lichaamswerk’ of een bezoek aan een tentoonstelling behoren tot de opties. Inhoud en stijl van deze brugvorming worden telkens aangepast aan de kansengroep. Wie echter deelneemt aan deze brugvorming overwint drempels zoals die vaak in andere situaties worden ervaren: naar een nieuwe plek gaan, een andere groep mensen ontmoeten of een langere verplaatsing. Coaches van Vormingplus (lees hierover het artikel op p. 16) dragen daarom extra zorg voor een aangepaste toeleiding. ■
VORMINGPLUS | 15
ABONNEMENT EN R E D U C T I E TA R I E V E N
VORMINGPLUSABONNEMENT en reductietarieven Elke deelnemer aan een van bovenstaande activiteiten ontvangt na afloop van een vormingsreeks of -project een Vormingplusabonnement. Dit abonnement is 6 maanden geldig en geeft gratis toegang tot het volledige open aanbod van Vormingplus MZW, waarvoor kan worden ingeschreven via vormingplusmzw.be. Opgelet: dit abonnement kan niet noodzakelijk worden aangewend voor vorming aangeboden door partners van Vormingplus MZW. Na 6 maanden kan het abonnement, mits betaling van € 5, telkens opnieuw worden verlengd voor eenzelfde duur. Vormingplus MZW voorziet geregeld bijeenkomsten in eigen huis om abonnees met dit abonnement het aanbod te leren kennen. Dit maakt de toegang tot het open educatieve aanbod makkelijker. Daarnaast wordt voor specifieke doelgroepen korting toegepast op de deelnameprijs van dat aanbod: • Sociaal tarief: voor mensen met verhoogde tegemoetkoming geven we een reductie van 80 %, op vertoon van de UiTPAS of na vermelding van het cijfer van de ziekenfonds-sticker. We raden mensen aan om gebruik te maken van de UiTPAS of een andere vrijetijdspas indien deze wordt gebruikt in de gemeente. • Reductietarief: mensen met vervangingsinkomen of in het bezit van een studentenkaart hebben recht op een bijdragevermindering van 50 %. ■
16 | VORMINGPLUS
VORMING MAAKT STERKER Nieuwe coaches voor werking kansengroepen
V
ormingplus investeert al jaren in een werking op maat van kansengroepen. Door de grote vraag naar trajecten hebben we ons team recent versterkt met nieuwe coaches. Carine Vannieuwenhuyse, Nadine Deltour en Leen Accou zijn drie van hen. Ze voelen zich na een paar maanden als een vis in het water.
AC H T E R G R O N D
“Wij leren enorm veel van onze deelnemers”. “Ik ben nu 2 jaar op pensioen, en het was tijd om weer eens een engagement te zoeken”, zegt Carine Vannieuwenhuyse. “Ik sta héél erg achter deze werking en ik ben blij dat Vormingplus zoveel aandacht besteedt aan deze doelgroep.” Leen Accou herinnert zich het moment waarop ze besloot om coach te worden. “Rie Vanduren had me gevraagd om te assisteren bij het project voor brugfiguren, de Wijsneuzen. Dat was een heel boeiende ervaring. Ik gaf vroeger met plezier les in het beroepsonderwijs, waar veel mensen uit kwetsbare groepen les volgen. Zo kwam ik dikwijls met hun familie in contact.” Ook Nadine Deltour zag verbindingen met haar vroegere werk. “Ik was professioneel leerlingenbegeleidster en had heel regelmatig contacten met kansarmen. Ik heb het steeds bijzonder
eerlijke mensen gevonden, maar ze leggen soms een heel eenzame weg af. Vandaar dat ik het heel belangrijk vind dat ze mij vertrouwen, dat ze zichzelf mogen blijven en mensen vinden die naar hen luisteren.” HET BELANG VAN HET LUISTEREND OOR Een luisterend oor hebben: het komt enkele keren ter sprake in het gesprek wanneer we polsen naar de kwaliteiten van een goeie begeleider. Dat er naar de deelnemers wordt geluisterd is misschien wel de belangrijkste eigenschap van een begeleider. Volgens Nadine moeten deelnemers zich goed kunnen voelen in een groep: “Je moet af en toe eens zeggen: ‘je hebt dat talent, je moet door doen, je doet dat goed.’ Dat is belangrijk.”
VORMINGPLUS | 17
AC H T E R G R O N D
“Ik besef heel goed dat waar je wieg staat, bepalend is voor de kansen die je krijgt in het leven.” Leren luisteren naar elkaar geldt voor iedereen in de groep. Carine vindt het sterk dat de deelnemers zo goed meegaan in het verhaal: “Er wordt naar elkaar geluisterd, ze zijn sterk met elkaar begaan. Problemen worden aangekaart en alle deelnemers zoeken mee naar oplossingen.” “Ik zou willen dat ze bevestigd worden in hun sterke kanten, dat ze mogen ervaren dat ze veel lotgenoten hebben en uit de verhalen van die
18 | VORMINGPLUS
medestanders ook energie kunnen putten of iets kunnen leren. Maar ze mogen ook weten dat wij evenzeer van hen kunnen leren,” aldus Leen. Ze haalt herinneringen aan haar vader op: “Bij ons thuis hadden we het niet breed. Mijn vader was een ongeschoolde arbeider maar hij was een heel wijze man. Hij wou vooral dat we een diploma zouden behalen, en dus kregen wij de kansen daartoe. Ik besef heel goed dat waar je wieg staat, bepalend is voor de kansen die je krijgt in het leven. Ik ben dan ook blij dat wij daar iets voor terug kunnen doen. Ik sta niet in de schoenen van mensen in armoede, maar ik wil wel proberen met hen mee te gaan en hen en hun verhalen au sérieux nemen. Het is een zoeken en leren hoe ik dat op een zo goed mogelijke manier kan doen, want ik voel ik dat ik nog heel veel te leren heb. Ik probeer te zijn wie ik ben en mee te zoeken. Vanuit mijn werk in de jeugd- en volwassenenbeweging ken ik wel wat methodieken die ook in die groepen te gebruiken zijn.” Carine vult verder aan: “Ik haal veel voldoening
AC H T E R G R O N D
uit dit werk, leer heel veel bij, krijg de kans om bij te scholen, maar ik leer ook de doelgroep beter kennen. Het maakt me milder en minder oordelend.” Verder somt ze nog enkele taken van de begeleider op: “het vermogen hebben om nieuwe materie boeiend door te geven en te kunnen inspelen op de behoeften van de doelgroep. Achterhalen waarin ze sterker willen worden en hoe we hen daarin kunnen helpen.” VORMINGPLUS MOET BUITEN HAAR MUREN BLIJVEN WERKEN Leen: “Telkens weer valt het op dat de deelnemers dezelfde dag, soms een uur op voorhand moeten aangespoord worden om te komen. Maar eenmaal aanwezig vertellen ze ons achteraf dat het hen zoveel deugd deed om er te zijn. In de cursus rond budgetteren organiseerden we een quiz over ‘recycleren’. Een man die voor zijn werk bij de gemeente dagelijks naar het containerpark moest en alles wist over recycleren nam mijn werk over. Hij was op dat moment de
enthousiaste lesgever, en hij straalde.” Op de vraag even vooruit te blikken en een wens voor de toekomst te formuleren, antwoordt Carine: “Ik zou willen dat Vormingplus blijft inzetten op haar werking voor kansengroepen en dat een grotere groep medewerkers hieraan meewerkt, zodat we meer ideeën of ervaringen kunnen uitwisselen.” Leen formuleert het als volgt: “ik ben blij dat jullie hier zo sterk in geloven en dat iedereen kansen krijgt. Maar zoveel hangt af van de organisatie ter plaatse. De stap naar Vormingplus, het gebouw, het tijdschrift, zal altijd heel groot blijven. Vormingplus zal buiten haar muren moeten blijven werken en dus samenwerken met OCMW’s en verenigingen om dergelijke projecten op te zetten. Wat wij doen is echt maar een eerste aanzet. Ik denk dat het pas begint op het einde van onze sessies, wanneer de deelnemers zich de vraag stellen: ‘Wat doe ik hier nu mee?’”
VORMINGPLUS | 19
AC H T E R G R O N D
Nadine besluit: “Het is heel belangrijk dat kwetsbare mensen kans krijgen om vorming te volgen, daardoor voelen ze zich al veel sterker. Vormingplus kan daar een eerste stap toe zijn, om van daaruit verder te gaan. Ik geef een voorbeeld: in de ouderenraad in Kuurne zie ik niemand die kansarm is. Misschien hadden kwetsbare mensen hierin kunnen meestappen als ze maar vorming hadden gekregen en de uitnodiging hadden gezien. En zo gaat het met gelijk welke organisatie. Dat is spijtig. Dus stap voor stap en kleinschalig proberen zo veel mogelijk mensen er toe brengen om zoveel mogelijk vorming te kunnen volgen. Ik wil dat ze de stap durven zetten. Ik ben er van overtuigd dat vorming hen sterker kan maken, en dat ze zo hun waardigheid terug kunnen vinden.� ■Interview: Maarten Vanhee
20 | VORMINGPLUS
Dit artikel verscheen eerder in het Vormingplus-programmazine in de lente van 2016.
Wens je meer info over onze werking voor kansengroepen? Heb je interesse om zelf ook als vrijwilliger mee te werken? Contacteer Rie Vanduren: rie.vanduren@vormingplus.be of Linda Accou: linda.accou@vormingplus.be
AC H T E R G R O N D
EEN ANDERE KIJK VERRIJKT Samenwerking tussen Vormingplus en OCMW’s
D
e kansengroepenwerking van Vormingplus is actief op de meest diverse plaatsen in de regio Kortrijk-Roeselare-Tielt. Een goede samenwerking is de basis voor een geslaagd project. Veelal ontkiemt die in overleg en samenwerking met een lokaal OCMW. Stafmedewerkers Rie Vanduren en Linda Accou werken dagelijks met kansengroepen en maken volgende reflectie. Wanneer we een project voor mensen in armoede opzetten is het versterken van mensen steevast de grondtoon en het vertrekpunt. Heel vaak zoeken we hiervoor samenwerking met organisaties die mensen samenbrengen. Dat kan een vereniging zijn waar armen het woord nemen, of een buurtwerking. Een OCMW is voor
ons een interessante partner omdat zij mensen bereiken die deze sociale context niet hebben. Zo kunnen we inhaken op de directe hulpverlening die een OCMW biedt en van daaruit een stap verder zetten. Een project dat we samen met een OCMW opstarten kan mensen versterken waardoor ze hun sociaal netwerk uitbreiden. In een project als ‘Word een held met geld’ is het uitgangspunt nog steeds de manier waarop je jouw beperkte budget beter kan beheren. Het is een situatie die iedere deelnemer kent. Maar omdat we in groep werken gaat het verder dan de gewone budgetbegeleiding waar een 1-op-1-relatie geldt tussen maatschappelijk werker en cliënt. In zo’n project leggen we de nadruk op het versterken van de mens in zijn geheel. Het parcours dat we in deze projecten bewandelen is heel belangrijk.
VORMINGPLUS VORMINGPLUS|| 21
AC H T E R G R O N D
Als het slaagt krijgen we de deelnemers mee, heel voorzichtig, naar nóg andere contexten; dat kan ons eigen educatief aanbod zijn, waar we diverse vormingen aanbieden, maar evenzeer het aanbod van anderen. We vullen vormingswerk heel breed in; soms leunen we aan bij welzijn, soms komen vorming en het sociaal-artistieke heel dicht bijeen. We slaan bruggen met diverse sectoren, en inspireren elkaar. CARAVAN VOOR STILTE Maar we beseffen dat het voor de deelnemers niet altijd evident is. We leggen dat parcours dan ook vaak af via diverse tussenstappen. Een mooi voorbeeld hiervan is ons stilte-project. Dat is ontstaan in onze algemene werking, vanuit een bekommernis en een pleidooi voor meer stilte, rust en ruimte in de samenleving. Met onze stilte-caravan dragen
“Het enthousiasme van maatschappelijke werkers van de sociale dienst is heel belangrijk.”
Het is voor ons een blijvende zorg om ook hen die méér begeleiding nodig hebben mee te nemen. En het is geen eenrichtingsverkeer. Het grootste deel van onze werking (ons educatieve aanbod) richt zich naar mensen zonder armoede-ervaring. Ook bij hen moeten we de armoede-problematiek blijven aankaarten. Een van de speerpunten van onze werking is dan ook al vele jaren de aandacht die we met lezingen en debatten, maar evengoed met een initiatief als de inleefweek armoede, besteden aan het thema armoede. Het is een bewuste keuze om maatschappelijk relevante vorming aan te bieden, en dit samen met mensen met armoede-ervaring. WIN-WIN Wat we in de toekomst hopen? Heel eenvoudig: dat we in méér gemeenten kunnen samenwerken o.a. met de OCMW’s. Het enthousiasme van maatschappelijke werkers van de sociale dienst is daarbij heel belangrijk. Hoewel ze dikwijls de handen meer dan vol hebben, en soms in een vrij strak kader werken, zijn hun ervaringen, in hun dagelijks praktijk maar zeker ook hun deelname in een project, heel zinvol. Het zijn ervaringen die hen, zo leren ons eerdere projecten, vaak een andere kijk op armoede, én op hun cliënten, bijbrengen. En ook de cliënten krijgen een ander beeld van de Sociale Dienst en hun medewerkers. Het is een win-winsituatie voor alle partijen. ■ Dit artikel verscheen eerder in het
we dat pleidooi uit op verschillende plaatsen in de regio Midden- en Zuid-West-Vlaanderen. Die caravan, die we derdehands op de kop hebben getikt, werd opgeknapt samen met enkele deelnemers van een project. En zo zijn zij ondertussen Vormingplusmedewerkers en -vrijwilligers geworden, die vanuit hun kwaliteiten mee werken.
22 | VORMINGPLUS
Vormingplus-programmazine in de lente van 2016.
COLOFON MEER LEZEN Lees over wat ons boeit op www.detoekomstmakers.be Volg ons op Facebook - Vormingplus MZW CONTACT Rie Vanduren stafmedewerker Vormingplus MZW 056 26 06 02 rie.vanduren@vormingplus.be
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Bart Noels p/a Wandelweg 11, 8500 Kortrijk EINDREDACTIE Maarten Vanhee VORMGEVING Hannes Desmet - buro345.be DRUK
VORMINGPLUS MZW Wandelweg 11, 8500 Kortrijk 056 26 06 00 info@vormingplusmzw.be www.vormingplusmzw.be IBAN BE 69 0014 0920 44 78 Volkshogeschool Midden- en Zuid-West-Vlaanderen vzw is erkend door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
Flickr.com - Robert Tinney