Volonté Générale 2011 - n°2
Waarom niet?
Een aantal landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten bevinden zich in een positie die in veel opzichten lijkt op die waarin Oost-Europa zich in 1989 en 1990 bevond. Echter, het politieke klimaat in Europa verschilt wezenlijk van dat van 1989. Europa kampt met problemen die ervoor zorgen dat intensieve ondersteuning van andere staten onwaarschijnlijk wordt. Ten eerste heeft de economische crisis de meeste Europese landen onder druk gezet om hun uitgaven in te krimpen. Als de hele overheid moet bezuinigen is het heel gemakkelijk om hulp aan andere staten te beperken, vooral als het niet gaat om humanitaire hulp na een oorlog of natuurramp. Door dit te doen geeft een regering ook een signaal naar de eigen bevolking: 'jullie zijn belangrijker voor ons dan mensen elders.' In deze context moet ook de beslissing van het kabinetRutte om de het budget voor ontwikkelingssamenwerking te verminderen gezien worden. Een uitzondering op deze algemene Europese tendens vormt de Britse regering, die weigert te korten op hulp aan andere landen, omdat zij haar beschavingsmissie niet wil laten varen. In veel EUlidstaten is de steun aan derde landen echter één van de eerste slachtoffers geworden van bezuinigingsdrang. Ten tweede is het politieke klimaat in heel Europa op dit moment niet meer te vergelijken met dat van tien jaar geleden. Nederland was tien jaar geleden een gidsland, samen met Zwitserland en Scandinavië. In de tussentijd is er in Zwitserland een minarettenverbod ingesteld en hebben in Denemarken en Nederland expliciet moslim-vijandige partijen een serieuze plek aan de onderhandelingstafel gekregen. Het is daarom onwaarschijnlijk dat er in de nabije toekomst veel geld in de richting van staten met een islamitische meerderheid gaat stromen. De islam zal een essentieel element blijven van de politieke ordening van Noord-Afrika en het Midden-Oosten en het zal voor de anti-Islampartijen onmogelijk zijn om toe te staan dat geld besteed wordt aan politieke partijen die de Islam als inspiratie zien. Dit geldt temeer als een deel van dit geld terecht zou kunnen komen bij islamisten, hoe gematigd ook.
Slot De vooruitzichten voor echte democratische ontwikkeling in de Arabische wereld zijn voor de korte termijn niet goed. De democratieën die ontstaan zullen waarschijnlijk gekenmerkt worden door een almachtige meerderheid die zich weinig zal bekommeren om de rechten en noden van minderheden. In de staten van het Arabisch Schiereiland is het wellicht beter als een onvolledig democratisch systeem gebaseerd op alleen maar vertegenwoordiging voor de kleine groep staatsburgers niet toegepast wordt: hun economieën komen vast te zitten en de democratie wordt niet verder uitgebreid. Europa kan nu helpen en een unieke positieve bijdrage leveren, maar de economische crisis en een sterk anti-islamitisch politiek klimaat in veel landen maken een grootschalig programma dat te vergelijken is met de steun aan Oost-Europa na 1989 onwaarschijnlijk. Het is te hopen
40