editie 1 december 2020
Droge voeten voor Beek en Neerbeek Noodzakelijke maatregelen om wateroverlast tegen te gaan.
Begrotingskeuzes voor een onzeker jaar. Een handig overzicht van inkomsten en uitgaven.
En nu samen de schouders eronder! Ondernemers en vrijwilligers over wat er wĂŠl kan in coronatijd.
voor ĂŠn door Beekenaren ontwikkeld
Gefeliciteerd! U heeft de allereerste editie van het nieuwe huis-aan-huisblad ‘VeurBaek’ in handen.
B
este Baekenaer. Trots presenteren wij de eerste editie van ‘VeurBaek’; een blad gevuld met Beekse verhalen over onze gemeenschap en gemeente. Het idee voor dit blad is ontstaan tijdens de zomerstages die ik als wethouder elk jaar afleg. Ik loop dan mee met verenigingen, ondernemers en vrijwilligers die op tal van plekken in het Beekse actief zijn. Met iedere stage leer ik Beek weer op een nieuwe manier kennen. En keer op keer sta ik versteld van de gemeenschapszin, het ondernemerschap en de creativiteit waarmee zoveel mensen zich iedere dag inzetten. De meeste ondernemers en vrijwilligers vinden dat zelf trouwens doodnormaal. Juist daarom vinden wij het belangrijk om die ‘doodnormale’ verhalen te vertellen, omdat die verhalen allemaal juist heel bijzonder zijn. En samen vormen die verhalen het succes van Beek. Van ons bloeiend verenigingsleven, ons ondernemerschap en onze sterke tradities en gemeenschapszin. De reden waarom wij er voor kiezen om juist nú dit blad uit te brengen, hangt samen met de bijzondere tijden waarin we leven. Het coronavirus heeft een ongekende impact. Dierbaren worden ziek en sommigen komen zelfs te overlijden. De economie krijgt een klap en mensen verliezen hun baan. Ook sociaal is het een tijd die veel van ons vraagt. Want waar we juist elkaars steun goed kunnen gebruiken, moeten we nu noodgedwongen afstand houden. We hopen dat we met dit blad ook een platform bieden voor Beek om met elkaar in contact te blijven staan. Ik wens u veel leesplezier, blijf gezond, en let een beetje op elkaar.
~ Ralph Diederen wethouder CDA Beek
Volg veurbaek ook op social media voor meer interviews en achtergronden en bezoek onze website: veurbaek.nl
2
Tijd voor meer woningen Bouwen VeurBaek: Michael Theuns in gesprek met Etienne Erkens (aankoopmakelaar en voorzitter NVM-Makelaars Limburg). Toen de coronacrisis begon, kreeg ook de economie een klap. De verwachting was dat in het verlengde hiervan ook de oververhitte huizenmarkt zou gaan afkoelen. De vraag naar betaalbare koop- en huurwoningen blijft echter zelfs in deze tijd onverminderd groot, ook in onze eigen gemeente Beek. Etienne Erkens uit Beek (aankoopmakelaar en daarnaast ook voorzitter van NVM afdeling Limburg) ziet het in zijn dagelijkse werk: “Overbiedingen zijn aan de orde van de dag.” De reden van die overbiedingen is dat het aanbod van betaalbare woningen historisch laag blijft en de vraag heel hoog. “In de hele gemeente Beek staan op dit moment ‘maar’ 23 woningen te koop en zijn er volgens de website funda.nl ongeveer 2.350 serieuze zoekers (op een totaal van bijna 7.500 woningen). In de categorie tot 225.000 euro is het aanbod zelfs op twee vingers te tellen. Verder constateren wij op dit moment dat mensen met een koopwoning die een andere woning willen kopen, eerst die andere woning willen aankopen, alvorens de eigen woning te koop wordt aangeboden. Zo ontstaat een vicieuze cirkel waardoor het aanbod nog verder terug kan gaan lopen en kopers op elkaar zitten te wachten.” Tijd dus om meer woningen te bouwen. Op bouwen zat echter tot voor kort een flinke rem: wie een woning wilde bouwen, moest er ook een slopen of een flink bedrag aan compensatie storten in een sloopfonds. “Een achterhaalde regel, die ooit is ingesteld vanuit de krimpgedachte”, zegt Michael Theuns, fractievoorzitter van het CDA Beek. “Er werd gedacht dat Zuid-Limburg qua bevolking zo snel zou krimpen dat er een woningoverschot
zou zijn en veel huizen leeg zouden komen te staan. Het tegendeel is echter waar: steeds meer jongeren van mijn eigen generatie willen hier in Limburg bouwen aan hun toekomst.” Over versoepeling van deze regels wordt al vele jaren gepraat, maar tot voor kort zonder resultaat. Michael diende daarom in juli een motie in de gemeenteraad waarin gesteld werd dat de gemeente Beek de regionale afspraken over de koppeling van sloop en nieuwbouw dan maar eenzijdig los moest laten. Een plan dat de nodige opschudding veroorzaakte, maar wél met het gewenste succes. Nog op 17 december van dit jaar wordt een beleid door de gemeenteraad aangenomen waardoor het weer mogelijk wordt om te bouwen, zónder compensatie. “De meeste problemen in ons leven worden door de samenleving zelf opgelost, maar soms is er een probleem dat alleen de overheid op kan lossen voor mensen. Dit was zo’n probleem. En ik ben er trots op dat we de barrière voor nieuwbouw eindelijk hebben kunnen slechten.” Er kan dus weer gebouwd worden. De komende tijd verrijzen er in Beek al appartementen op de Prins Mauritslaan (tegenover Eetcafé Napoleon) en op de plek van het voormalige Lampenpaleis. De huidige koopwoningen van oudere Beekenaren die daar gaan wonen, komen weer beschikbaar voor jongere Beekenaren. Dat stemt ook Etienne Erkens enigszins gerust, al zijn we er in zijn ogen nog niet: “Met name in het betaalbare of middensegment zien we echt nog veel te weinig aanbod. Het is daarom goed dat de rem nu van de bouw af gaat en dat er hopelijk meer aanbod komt.”
3
De schouders eronder! Gasterie Genhout Treft (1)
Niemand had een jaar geleden kunnen bedenken hoe erg onze levens zouden veranderen als gevolg van het coronavirus. Het zijn uitdagende tijden voor veel mensen: voor ondernemers die vechten om het hoofd boven water te houden, voor verenigingen die niet samen kunnen komen en bovenal voor diegenen die zelf besmet raken met het coronavirus. Toch zet Beek de schouders eronder en gebeuren er nog veel zaken in deze bijzondere tijd. Wij maakten een rondje door onze gemeente en lieten ondernemers en vrijwilligers aan het woord.
(1) Mitchell Cremers en “Gasterie Genhout Treft”
Boerderij Janssen (2)
Sinds begin dit jaar trekt Mitchell Cremers de kar in het Gemeenschapshuis in Genhout. Een proces dat, zoals hij zelf zegt, “een vliegende start kende”. Door een groot aantal koffietafels en een mooi carnavalsfeest (dat als alternatief diende voor de afgelaste optocht van 16 februari 2020) zag de toekomst er rooskleurig uit. Toen kwam echter de corona-uitbraak en hing de toekomst plots vol onzekerheden aan elkaar. Mitchell is echter iemand die niet bij de pakken gaat neerzitten. De geplande verbouwing van de keuken en de bouw van de serre ging gewoon door. Ondertussen kregen Genhoutenaren al de mogelijkheid om een frietje te gaan halen en vonden vele verenigingen en werkgroepen hun weg naar het Gemeenschapshuis. Met inachtneming van de coronamaatregelen en het voor lief nemen van het feit dat nog niet alles klaar is, treffen jong en oud elkaar op deze manier al regelmatig in de Gasterie. Zo steunen veel Genhoutenaren deze ondernemer door activiteiten te organiseren en voetbalt hij zelf al een aardig balletje mee bij GSV’28.
Bakkerij van den Bongard (3) 4
Plannen heeft Mitchell trouwens genoeg. Zodra het kan wil hij op vrijdag een driegangenmenu serveren (eten wat de pot schaft), met daarbij de keuze uit zeker 100 (!) speciaalbiertjes op de kaart. De verbouwing zorgt daarnaast voor een flexibel gebruik van het Gemeenschapshuis. De gymzaal wacht nog op een facelift, maar ook daar heeft Mitchell al beelden bij. Ondanks alle uitdagingen die corona op zijn pad brengt gaat Mitchell er vol voor. Zoals hij het zelf zegt: “Je moet er het beste van maken.”
(2) Boerderij Janssen: voedsel van eigen bodem
In deze coronatijd worden we ook weer eraan herinnerd dat volle schappen in de supermarkten geen vanzelfsprekendheid zijn. Ook het kopen van lokale producten staat weer helemaal op de kaart. Limburg, maar zeker ook Beek, kent veel mooie agrarische bedrijven die ons van voedsel voorzien. Raadslid Rob Schwillens ging daarom op bezoek bij Boerderij Janssen in Spaubeek. Boerderij Janssen is een gemengd agrarisch familiebedrijf met een akkerbouw- en vleesveetak waarbij kwaliteit boven kwantiteit gaat. Wil Janssen en zijn vrouw Ine Bruls (met hun twee dochters Annemiek en Jolien) zijn trots op het bedrijf dat sinds 1991 uit de kern van Spaubeek verplaatst is naar de huidige locatie: het einde van de Schoolstraat, tegen het buitengebied aan. Traditioneel kennen we Boerderij Janssen natuurlijk van de aardappelen. De aardappelen worden direct of met een tussenschakel aan de consument verkocht. Verder worden er op het bedrijf tarwe, suikerbieten, maïs en gras geteeld. Naast de akkerbouw worden op de boerderij ook Limousinrunderen gehouden. Deze kalven in het voorjaar op natuurlijke wijze, waarna de koeien en kalveren de hele zomer samen in de wei lopen. Alle runderen grazen in de omgeving van Spaubeek en Beek, in hoofdzakelijk natuurweides. ’s Winters verblijven de runderen in de eigen stallen. De twee takken waaruit dit bedrijf bestaat, vullen elkaar aan en lopen in elkaar over. Het rundvee wordt gevoed met de producten uit de akkerbouwtak en de akkerbouwproducten groeien met behulp van de mest van het eigen rundvee. Een prachtig voorbeeld dus van kringlooplandbouw, zoals dat tegenwoordig heet! Consumenten kunnen zelf ook rechtstreeks bij Boerderij Janssen terecht. Eigen aardappelen en eieren, appels, uien en zomerfruit van collega-boeren en telers uit de
regio worden verkocht via de verkoopkist bij de boerderij. Wat veel mensen wellicht niet weten is dat ook het rundvlees direct besteld kan worden. Meer weten over Boerderij Janssen of direct producten kopen bij de boer? Bezoek dan de website: www.boerderij-janssen-spaubeek.nl of ga een keer langs!
(3) “Iedere kern heeft zijn eigen identiteit”
We wandelen een stukje verder Spaubeek in en gaan langs bij banketbakkerij van den Bongard. Onder het genot van een kop koffie en stuk gebak vertelt Trudy van den Bongard haar verhaal. Niet alleen als een gedreven ondernemer, maar ook als iemand die verder kijkt dan de eigen onderneming. Trudy en haar man zijn enorm verbonden met Spaubeek en het dorp gaat beiden enorm aan het hart. Samen proberen ze vanuit hun zaak zo goed mogelijk in te spelen op de behoeften van het dorp. Dat blijkt ook uit de vele verenigingen en stichtingen die op Bakkerij Van den Bongard kunnen rekenen voor hulp. Juist die onderlinge saamhorigheid en hulp maakt het verschil in een kleine gemeenschap. Iets wat in deze bijzondere tijden extra van waarde is. Daarnaast zoeken Trudy en haar man ook de samenwerking buiten de gemeentegrenzen op, onder andere met Zuidhof in Geleen. In hun ogen een speciaal winkelcentrum met een opvallend groot gemeenschapsgevoel, wat volgens Trudy ook voor Spaubeek als voorbeeld kan dienen. In haar ogen heeft elke kern (dus ook Spaubeek) een eigen identiteit en die is door de jaren heen best wel onder druk komen te staan. Zo zie je de middenstand in een kern als Spaubeek stukje bij beetje wegvallen. Hier maakt Trudy zich oprecht zorgen over. Ze is ervan overtuigd dat de zaak in Spaubeek over tien jaar nog bestaat. Op de achtergrond staan de opvolgers al in de startblokken, dus de bedrijfsopvolging zit hier wel snor! Maar Trudy hoopt en vertrouwt erop dat er meer ondernemers gaan opstaan om Spaubeek levendig te houden. Een mooie oproep, die mogelijk (jonge) ondernemers extra motiveert om hun eigen droom waar te maken.
Ken jij Beekse ondernemers, verenigingen, vrijwilligers of dorpsfiguren wiens verhaal echt met de rest van Beek gedeeld moet worden? Draag ze aan voor deze rubriek via info@veurbaek.nl
5
Het einde van 2020 komt in zicht en 2021 staat alweer voor de deur. We weten inmiddels dat ook voor het komend jaar geldt dat onze wereld voor een groot deel bepaald wordt door corona. Dat stelt de gemeente Beek voor veel dilemma’s, maar één ding staat voorop: het is nu niet de tijd om te bezuinigen. Ondernemers en verenigingen zijn volop bezig met overleven en daar moeten wij ze in steunen. Ieder jaar stelt de gemeenteraad in november de begroting vast voor het nieuwe jaar. Door de grote toename van de zorgtaken die gemeenten uitvoeren, zijn de gemeentelijke uitgaven fors gegroeid. Tegelijkertijd is de ruimte die gemeenten hebben om zelf keuzes te maken steeds kleiner geworden. Daarom is het belangrijker dan ooit dat gemeenten hun financiën goed op orde hebben en dat vooral ook zo houden. In Beek zijn we de afgelopen jaren moeilijke keuzes niet uit de weg gegaan. Omdat we eerder op tijd hebben ingegrepen en duidelijke keuzes hebben gemaakt, kunnen we in Beek een stootje hebben. Daarom heeft het college de keuze gemaakt om de financiële uitdagingen die we dit jaar zien zelf op te vangen door inzet van reserves en maatregelen binnen onze eigen bedrijfsvoering. Op die manier zorgen wij ervoor dat er in 2021 géén extra OZB-verhoging komt en dat wij niet hoeven te bezuinigen op ondersteuning aan onze Beekse gemeenschap. Want wij beseffen dat de kracht van Beek komt uit onze ondernemers en verenigingen; zij maken Beek bruisend! Juist ook in deze bijzondere tijden, waarin we elkaar veel minder zien dan we zouden willen en waarin ondernemers moeten
vechten om te kunnen voortbestaan, kunnen wij de toekomst voor Beek alleen veiligstellen door er samen voor te gaan. Tegelijkertijd blijven we niet stilzitten. We gaan in deze tijd geen grote nieuwe projecten lanceren, maar versnellen wel bestaande projecten waar we maar kunnen. Om ook op die manier bij te dragen aan het behouden van werkgelegenheid en het versterken van de leefbaarheid in Beek. Absolute prioriteit houdt het realiseren van passende woningen in Beek en het vergroten van de doorstroming in de woningmarkt, omdat we zien dat de woningprijzen door het dak gaan en zowel ouderen als jongeren geen passende woningen meer kunnen vinden. In 2021 willen we de dienstverlening van de gemeente versnellen en verbeteren, juist om de gemeenschap beter en sneller te bedienen. Maar in 2021 leggen we met u als inwoners ook het fundament voor de toekomstvisie van Beek. Want juist nu is een heldere visie voor de toekomst belangrijk. We zien nog tal van uitdagingen: denk aan het beschermen en versterken van ons ondernemersklimaat, zeker in de detailhandel. Maar ook voor verenigingen moeten wij aan de slag om accommodaties zo in te richten dat ze optimaal gebruikt kunnen worden. Zo bieden wij verenigingen een plek, maar houden wij op lange termijn de kosten in de hand. Kortom, 2021 wordt een uitdagend jaar waarin wij elkaar de ruimte moeten bieden om samen te bouwen aan de toekomst van onze gemeenschap. De allerbelangrijkste succesfactor voor 2021 vormt niet de gemeente, maar onze gemeenschap. Let op elkaar en zorg voor elkaar. Want alleen samen kunnen we weer bouwen aan een mooie toekomst.
2021: Begrotingskeuzes voor een onzeker jaar 6
Droge voeten voor Beek & Neerbeek Z
oals niemand in Beek ontgaan is, was er op zondag 16 augustus sprake van een extreme wolkbreuk boven Beek. Er kwam zóveel water naar beneden, dat het riool die hoeveelheid niet kon verwerken. Het water zocht zijn eigen weg en stroomde naar de laagst gelegen gebieden. Die watermassa had een enorme kracht en dat hebben meerdere inwoners van Beek en Neerbeek helaas opnieuw aan den lijve mogen ondervinden.
“Hoe kan dat?”
Vragen veel mensen in Neerbeek zichzelf af. De waterbuffers bij de Oude Pastorie zagen er immers wel erg leeg uit. Het water dat door de straten stroomde leek de weg richting de bassins niet te vinden, dat moest toch anders kunnen? Helaas zaten er echter (voor het water) onneembare hobbels tussen de straat en de bassins en zaten roosters vol met bladafval. Problemen die zouden worden opgelost bij de aanleg van het vervolgtraject van de Keutelbeek. Gelukkig heeft de gemeente besloten dat dit niet langer op zich kan laten wachten. De noodzakelijke maatregelen zijn daarom versneld gerealiseerd. Inmiddels is bij de waterbuffers tussen Beek en Neerbeek het trottoir verlaagd en is door het realiseren van een inloopconstructie gezorgd dat water geen belemmeringen meer ondervindt om in de buffers te komen. Hierdoor moet bij een volgende stortbui het water, in plaats van rechtdoor richting Neerbeek, eerst rechtsaf de bassins inlopen. Al jaren wordt er druk gepraat en ondertussen ook gewerkt aan het ontkluizen van de Keutelbeek door Beek en Neerbeek. Ontkluizing is noodzakelijk om capaciteit vrij te maken in het riool. Schoon beekwater hoeft namelijk niet
ook te lezen op veurbaek.nl
via het riool naar de waterzuiveringsinstallatie, maar kan via de Geleenbeek naar de Maas stromen. En dat scheelt ook nog eens in de zuiveringskosten, waardoor de ontkluizing zichzelf terugverdiend!
”Ontkluizing is noodzakelijk om capaciteit vrij te maken in het riool.” De ontkluizing is opgesplitst in verschillende fases. Fase 1a is klaar; de voorbereidingen voor fase 1b (vanaf de Luciastraat tot de Oude Pastorie) zijn in volle gang. Voor wat betreft de laatste fase 2 (door Neerbeek) werd tijdens de raadsvergadering van 17 september een motie aangenomen, waarin het college van burgemeester en wethouders werd gevraagd om de uitvoering en aanleg van fase 2 te versnellen. Hierdoor komt er na jaren eindelijk een structurele oplossing voor de wateroverlast en daarmee hopelijk een eind aan de natte voeten bij onze inwoners!
7
VEURBAEK UITGELICHT Samen sta je sterker, want samen is meer dan de optelsom van de losse delen. Als vereniging in een gemeente krijg je dan ook meer voor elkaar wanneer je dat in samenwerking doet. Een prachtig Beeks voorbeeld dat wij hier graag uitlichten is...
Beek Samen, Samen Beek Het is mooi om te zien dat verenigingen hun krachten gebundeld hebben onder deze naam. Samen organiseren zij verbindende activiteiten voor iedereen onder de koepel van Enjoy. Op de website njoybeek.nl/beeksamen is meer informatie te vinden hierover. Helaas hebben de Beek Samen activiteiten in “de week tegen de eenzaamheid” vanwege corona niet plaats kunnen vinden. Wat wel al opgestart is, is de actie “Beek Samen Helpt”. Op dit platform worden vraag en aanbod met elkaar verbonden. Heb je ergens anders hulp bij nodig, dan kun je met hen contact opnemen. Heb je iets te bieden, wil je graag vrijwillig iets voor een ander betekenen dan kun je hier ook terecht. Dat kan via de website, via het emailadres beeksamen@gmail.com of bel 0642914814.
Verder geeft Beek Samen pasjes uit. Ben je lid van een aangesloten vereniging, dan kun je zo’n pasje krijgen. Bij het vertonen van dit pasje, kun je deelnemen aan openbare activiteiten van de aangesloten verenigingen, tegen hetzelfde tarief als de leden. Wij zijn trots op de verenigingen en vrijwilligers van Samen Beek, die in deze bijzondere tijden samen de schouders eronder zetten! Deelnemende verenigingen: Zonnebloem Beek, Vereniging voor Ouderen Neerbeek, ZijActief Spaubeek, Seniorenvereniging Beek/KBO Beek, G.O.N. afdeling Beek, Computer Doe- en Leercentrum Beek, Vincentiusvereniging Beek, Katholiek Vrouwengilde Beek, Damesclub Actief Geverik, Seniorenvereniging Genhout, Zonnebloem Spaubeek
* Deze foto is vóór corona gemaakt!
Meer VeurBaek lezen?
Bezoek veurbaek.nl voor meer nieuwtjes, initiatieven én de digitale versie van deze editie. VeurBaek is een initiatief van CDA Beek. Een initiatief om de verhalen uit de politiek en de samenleving te vertellen, deur aan deur.