Venster 2022 - Zomer

ZOMER 2022

Musical

‘Zoals het vroeger was’

OP BEZOEK BIJ...

K.S.V. Sanctus Virgilius

75 JAAR PROTEUS-ERETES

Het 15e lustrum ‘‘Rendez-Vous’’

En: Biertjes op Proteus | Meelopen met PEDUZA | Kruithuis | Marcel van der Lans

VENSTER REDACTIE

Marnix Tijhuis

Annelouk van Mierlo

Sacha Olsthoorn

Lotte Beukers

Voorzitter

Secretaris

Penningmeester

Commissaris Acquisitie

Hannah Godding

Irene Backers

Mandy Vermeijs

Commissaris Aquisitie

Commissaris Abonnees

Commissaris Design

Koos Meesters

Yvo van Rutten

Cathelijn Bogers

Merel Bouma

Commissaris Media

Redacteur

Redacteur

Qualitate Qua

REDACTIONEEL

robeer leden wat meer te betrekken bij het Venster.” Dat zeiden we een jaar geleden tijdens een evaluatie. Het Venster was toen een commissie die wekelijks op zoom vergaderde om een tijdschrift te maken dat bij iedereen thuis bezorgd werd. Het gevoel dat je iets voor de leden van Proteus-Eretes aan het doen bent ontbreekt dan best wel erg. We besloten om een opiniestuk te introduceren, meer voor en nabeschouwingen te schrijven, posters te ontwerpen met overgebleven centen en wat creatiever te worden met de layout van de stukken. Zo konden we, als corona het zou toestaan, er voor iedereen weer staan. Nu een jaar later is dat gevoel van verbintenis met de vereniging helemaal terug. Iedereen die een voor of nabeschouwing schrijft krijgt wel te horen dat men het een leuk stukje vond of dat men teleurgesteld was dat hun ploegje niet (of onjuist) werd genoemd. Dit geeft ons het gevoel dat wij iets doen voor de vereniging en motiveert ons om door te gaan dus blijf vooral alle soorten feedback geven!

Al deze hernieuwde energie heeft ons de drive gegeven om deze editie weer mooier te maken dan de vorige. Daarbij bestaat dit jaar de vereniging ook nog eens 75 jaar en is het Rendez-Vous lustrum groots gevierd. We besloten om groot uit te pakken en te kijken of het mogelijk was om langs te gaan bij de plek waar wij al die jaren geleden zijn ontstaan. Het koste wat tijd en een hoop mails maar door stug doorzetten, omdat je iets interessants wil schrijven voor de (oud)leden van Proteus, is het gelukt en ging het Venster op bezoek bij Virgiel. Dit is slechts één voorbeeld van de stukken uit deze editie maar geeft precies weer waar het Venster voor staat en hoe het proces van een stuk schrijven gaat.

Behalve schrijven en InDesignen is er het afgelopen halfjaar bij het Venster ook veel gelachen. Wekelijkse vergaderingen werden altijd afgesloten met een borrel, waardoor er aan gezelligheid geen gebrek was. Ik vind het super dat deze combinatie nu mogelijk is en ben trots op de groep waar ik het afgelopen halfjaar voorzitter mocht zijn.

nthousiast is een woord dat de gemiddelde Proteër omschrijft, naast praktisch en eigenzinnig. Iedere dag verbaast het me weer wat we samen met deze vereniging aanpakken en oplossen. De verbazing is best terecht. Het is niet vanzelfsprekend dat een coach is die iedere training meefietst, dat er jongerejaars zijn die iedere dag weer de toiletten schoonmaken. Het is ook niet vanzelfsprekend dat er mensen zijn om die toiletten weer te fixen als ze stuk zijn of dat er mensen zijn om iedere dinsdag en donderdag te koken en alle leden te voorzien van een drankje. En tuurlijk wordt er aan alle kanten gemiemeld want het kan altijd beter.

Gelukkig maar. Uiteindelijk zijn we een studentenroeivereniging en mag er aangekloot worden. Maar naast al het miemelen wordt er in stilte gewerkt door de hele vereniging, wedstrijden, evenementen, boeken, magazines worden gemaakt. Er wordt gecoacht, geklokt, geklust en schoongemaakt. Dag in dag uit zijn er altijd mensen op de vereniging die ervoor zorgen dat Proteus-Eretes een prachtige hard roeiende vereniging kan zijn.

Met een bedankborrel kom je niet in de buurt van de waardering die iedereen verdient. Daarom een ode aan alle leden die zich vrijwillig inzetten om de vereniging draaiende te houden. Bedankt!

Met de zomer in aantocht zal het lustrum ook haar spetterend hoogtepunt vieren in de lustrumweek. Samen met de Slotwedstrijden en de OWee zullen alle handjes van de vereniging weer druk in de weer zijn om prachtige feestelijke dagen neer te zetten. Het is zo bizar wat we allemaal zelf kunnen bouwen en bedenken. Ik ben dankbaar dat ik me ook een jaar lang kan inzetten voor deze vereniging. Proteus-Eretes zit voor altijd in je hart. Dat merk je aan onze enthousiaste reünisten vereniging en allerlei oud leden die nog altijd de wedstrijden volgen. Ik wil OPE nogmaals bedanken voor het prachtige lustrumcadeau die we hebben gekregen van hen, de lichte 8+ genaamd Ellen Hogerwerf. Daarnaast wil ik ook namens mijn hele bestuur ook alle partners bedanken. Ook zij hebben dit jaar mogelijk gemaakt.

Wees lief voor elkaar en waardeer elkaar

Veel leesplezier bij deze editie en geniet van het lustrum!

Met Hemelsblauwe groet, Liefs,

Marnix Tijhuis Hoofdredacteur

2 Venster zomer 2022

Julia van Oosterhout h.t. Voorzitter der D.S.R. Proteus-Eretes

15E LUSTRUM Met Kiki Bout

6

ALGEMEEN Hersenen en sport

HELDEN VAN VROEGER Marcel van der Lans

18

OUD PROTEUS-ERETES Winfred kijkt vooruit

OPINIE Meer wedstro's naar de borrel

24

MEELOPEN MET PEDUZA

HOE HET VROEGER WAS Making of the Musical

11

30

21

STUURTJES Van C4+ naar de HEAD

16

22

HISTORIE Het verhaal van het Kruithuis

OP BEZOEK BIJ K.S.V. Sanctus Virgilius

GOUDGEEL GELUK Welke bieren heeft PE?

14

26

QUIZ Ben jij compo of wedstro

29

32

BOOTNAMEN Van Heidrunns

34 Venster zomer 2022 3

LUSTRUM

15 Lustrum e

75 jaar Proteus-Eretes: door de ogen van Kiki TEKST MARNIX TIJHUIS, MANDY VERMEIJS & LOTTE BEUKERS

oe begin je met het opzetten van het 15e lustrum van Proteus-Eretes? Hoe bepaal je de naam, kleuren, activiteiten en nog veel meer en houd je dit tegelijkertijd een half jaar lang geheim voor al je mede Proteërs? Hiervoor spraken Marnix, Mandy en Lotte Kiki Bout, de voorzitter van de Lucie. Lees hieronder haar ervaringen van het afgelopen jaar en kijk met haar vooruit naar de lustrumweek!

Bij een thema hoort natuurlijk ook een logo. Er is oneindig vaak geschetst en gebrainstormd. Een klein voordeel van corona en de zoomvergaderingen was wel dat je heel makkelijk op elkaars scherm kon meekijken en daardoor alles tot in de details kon bekijken.

Ontwerpen is natuurlijk heel erg leuk, maar op een bepaald moment moet er dan toch een definitieve keuze worden gemaakt. Toen kwam het filmpje ‘‘Hexagons are bestagons’’ voorbij. Hier wordt uitgelegd waarom een hexagon de beste vorm is die er bestaat, zeker een aanrader om te kijken. Vrij snel hierna werd besloten om ook als logo voor het lustrum een hexagon te nemen.

Dat logo had ook kleuren nodig. Na wederom vele ontwerpsessies waren de kleuren bepaald: Warm rood, donkerblauw, lichtblauw

Zoom meeting 15:15 Voor Kiki begon het 15e Lustrum van DSR Proteus-Eretes al in het najaar van 2020. Binnen ‘t Beheer was er altijd een beetje een grap dat zij gezamenlijk de lustrum commissie zouden vormen, dus toen de sollicitaties geopend werden, besloot zij te gaan solliciteren. Ze was dat wel bijna vergeten, maar gelukkig had ze 10 minuten voor de deadline haar brief nog gestuurd. Dit was maar goed ook, want niet veel later werd zij uitgenodigd voor een zoom meeting om 15:15.

Het was een strenge lockdown dus helaas moest Lucie15 op deze manier elkaar voor het eerst leren kennen. Desondanks was het enthousiasme niet minder om de uitdaging die voor hen lag samen aan te pakken.

en oker geel. Mooi toeval bleek achteraf dat dit eigenlijk de Proteus kleuren uit elkaar getrokken zijn. Donker en lichtblauw maken hemelsblauw en warm rood met okergeel maken Proteus oranje.

Terwijl het creatieve proces bezig was, werd ook al gekeken naar alle activiteiten die in het lustrumjaar plaats zouden vinden. Het belangrijkste uitgangspunt hierbij was dat de activiteiten toegankelijk zouden zijn voor iedereen. Zo werden het gala en het loodsfeest gepland buiten het wedstrijdseizoen en werden zoveel mogelijk activiteiten gratis gemaakt en op of rond Proteus georganiseerd.

‘‘Hexagons are bestagons’’

De plannen zijn gemaakt Na al het plannen kwam dan eindelijk de grote avond dichterbij: de opening. Hoewel het spannend was, vond Kiki het erg leuk, want na veel commissies te hebben begeleid kon ze eindelijk zelf weer wat organiseren. Zo was de cocktail van die avond door Kiki zelf ontworpen, die met rood ook al een hint was naar een van de lustrum kleuren. Nadat deze binnen no time op was, kwam voor Kiki het grote moment: De speech om het lustrum te openen. Hoewel ze best goed kan speechen, was dit toch even wat anders. Het hele voorterrein stond vol met leden, ereleden, oud leden en de dopjes, die net een week bij de vereniging kwamen kijken. Ook was de voorbereiding niet helemaal ideaal verlopen, de zomer was vrij hectisch geweest.

Desalniettemin hield Kiki een super speech en werd het lustrum groots, met onder andere vuurwerk geopend. Deze avond werd ook de lustrum kleding, waar het komende jaar in geroeid zou worden onthuld.

Er moest natuurlijk een thema bedacht worden. De commissie wilde in het lustrumjaar vooral zoveel mogelijk verbintenis tussen de verschillende jaarlagen, competitie- en wedstrijdroeiers. Ook wilde men na twee zware corona jaren met een stuk minder contact dan normaal iedereen weer samen brengen op de vereniging. Zo ontstond aldus de naam en eveneens het thema ‘‘Rendez-Vous’’.

Eenmaal geopend was het dan tijd voor de eerste activiteit: de Lustrum Rally. Deze werd georganiseerd door de R33cie, waarvan Kiki vanuit de Lucie de QQ’er was. Het was een erg geslaagde dag, vooral die tussenstop bij de geitenboerderij in het Amsterdamse Bos was erg populair. De Lucie deed zelf ook mee aan de rally en kon volop genieten.

De eerste vergadering was op 2 januari 2021. Gezien de lustrumopening pas 8 maanden later plaatsvond, werd het nog een hele uitdaging om alles geheim te houden. De vrienden van Kiki probeerden op borrels elke keer details uit haar te trekken, maar ze bleef sterk en heeft niks losgelaten. Het hebben van een relatie binnen Proteus hielp ook niet. Niks op haar laptop dat lustrum gerelateerd was, mocht open blijven staan, een hele opgave. Uiteindelijk moesten bepaalde details wel losgelaten worden, want er moesten lustrumnummers geschreven worden en de opening moest mooi in beeld worden gebracht, maar tot het laatste moment zijn zoveel mogelijk zaken geheim gehouden.

4 Venster zomer 2022

een code rood. De Lucie kon niet anders dan de borrel uitstellen, die een week later een groot succes was!

Vrijheid wedergekeerd Hierna trokken de corona wolken gelukkig weg en kon de zon weer schijnen over het 15e lustrum van Proteus-Eretes. Helaas stonden na het halflustrum een tijdje geen lustrum activiteiten op het programma, maar volgens Kiki kwam dit juist goed uit. Het leven was weer open en iedereen wilde graag weer de leuke dingen naast Proteus gaan

“Rendez-Vous”

Voorzitter van Lucie15: Kiki Bout

doen, waar nu dus tijd en ruimte voor was. In de tussentijd was er wel een bijzondere gebeurtenis. Ze mochten een nieuwe skiff dopen.

Voor Kiki, wiens eigen roeihalen in een ver verleden liggen, was het toch erg bijzonder om zelf een boot te dopen. Maar ongeluk bracht het zeker niet: vrij snel erna werd Roos de Jong in de “Rendez-Vous” Nederlands Kampioen.

Corona monster Helaas kwam na deze mooie eerste activiteit het corona spook

Toen iedereen weer een beetje gewend was aan de vrijheid was het tijd voor de musical, Zoals het vroeger was. De musical,

weer om de hoek sluipen. Natuurlijk had de Lucie er rekening mee gehouden, maar een uitgesteld gala en een afgelast loodsfeest is toch flink balen. Maar zoals gezegd was de commissie er op voorbereid, voor het hele lustrum was rekening gehouden met vier verschillende corona scenario’s en er was zowel geld als ruimte overgelaten voor vervangende evenementen. Een van deze vervangende activiteiten was de beer mile, het alternatief voor het loodsfeest, georganiseerd door de Lucie zelf. Op de dag voor de strenge lockdown werd het nog een zeer leuke middag, die ook nog eens makkelijk te organiseren was, win win.

georganiseerd door de ShowCo, werd een groot succes, Kiki heeft alleen maar positieve reacties gekregen. Voor meer details hierover, lees vooral het stuk: The making of the musical.

Zoals gezegd werden de corona maatregelen niet alleen verlengd, maar ook aangescherpt. Hierdoor moesten helaas de wintersport, nieuwjaarsborrel en de lustrumreis afgelast worden. Des te groter was het enthousiasme toen er met het halflustrum weer mogelijkheden waren om activiteiten te organiseren. Dat sommige van deze in aangepaste vorm moesten plaatsvinden maakte niemand uit, want men kon weer samen komen op de vereniging om het lustrum te vieren. Het diner, georganiseerd door L.E.K.K.E.R moest helaas uitgesteld worden naar de lustrumweek, maar werd vervangen door een middagje knuffelen met alpaca’s. Op de dag zelf was er nog wel een stress momentje toen de bestuurder die de wollige dieren zou brengen corona bleek te hebben, maar Jasper kon ze gelukkig nog gaan halen. Het leverde een hele gezellige middag op met hele leuke plaatjes, neem vooral nog een kijkje op de site.

Een paar weken later was het tijd voor misschien wel de meest spectaculaire lustrum activiteit: Ter Land, Ter Zee en in de Lucht. Uit de enquête van de zomer was een dergelijke activiteit vaak genoemd en het enthousiasme was dan ook hoog. Helaas was er nog wel een kleine tegenslag: de locatie in de Delftse Hout liet kort van tevoren weten dat het toch niet daar georganiseerd kon worden, maar dat mocht de pret niet drukken. Op het voorterrein werd een schans gebouwd, waar een hele middag teams met zelf gebouwde wagens vanaf gingen. De voertuigen varieerde van skelters met lekke banden tot karren waar 300 euro aan hout in was geïnvesteerd. Het werd een groot spektakel, met gelukkig ook een troostprijs. Op het moment van schrijven zijn dit alle activiteiten die tot nu toe plaats hebben gevonden. Wat heeft het lustrum Rendez-Vous nog voor ons te brengen?

Het symposium kon wel doorgaan, al was het dan in aangepaste vorm. Echter was dit de eerste activiteit die weer afgesloten kon worden met een borrel op de barzolder, wat een warm gevoel met zich meebracht. Tot slot zou het halflustrum af worden gesloten met een groot feest. Dit werd vervangen door een “trapje op, trapje af” borrel.

Eindelijk goed nieuws, de corona maatregelen werden op die dag zelf versoepeld, waardoor er meer mensen konden zijn dan oorspronkelijk gepland. Maar toen gebeurde iets waar na twee jaar aan corona beperkingen niemand meer rekening mee had gehouden: er kwam

Venster zomer 2022 5

6 Venster zomer 2022

Venster zomer 2022 7

Natuurlijk het gala, want geen lustrum op Proteus zonder gala. Helaas blijkt een terugkerend fenomeen bij dit lustrum dat de locatie kort van tevoren wordt afgezegd, ondanks dit heeft de Galacie een mooie avond in Amsterdam georganiseerd. Iedereen kan gaan stralen in een rokkostuum of galajurk en er is een open bar, dus het wordt hoe dan ook een onvergetelijke avond. Daarnaast heeft Proteus ook de NSRF slotwedstrijden toegewezen gekregen. Het roeiseizoen wordt dit jaar groots afgesloten op de Willem Alexander Baan en de ConcLucie zal ervoor zorgen dat het een onvergetelijk weekend wordt.

Wat nog komen gaat Maar het meest wordt natuurlijk uitgekeken naar de lustrumweek.

Al vrij snel had deze Lucie besloten dat het 15e Lustrum van D.S.R. Proteus-Eretes afgesloten moest worden met een knallende lustrumweek. De insteek hierbij was om het vooral voor leden te organiseren, zodat je niet een tweede OWee krijgt. In de zomervakantie zullen alle (oud)-Proteërs samen op de vereniging kunnen vieren dat de vereeniging 75 jaar bestaat. Helaas is dit niet op het oorspronkelijke lustrum terrein, maar niets minder dan onze eigen Beuk zal prima volstaan als vervangende locatie.

Tot slot Voor je weet is dan het lustrum alweer voorbij. Als Kiki nu terugkijkt, is ze heel erg trots op wat ze met haar commissie neer heeft kunnen zetten. Ze hebben namelijk best wel wat pech gehad: De locatie van zowel Te land, ter zee en in de lucht, het gala en de lustrumweek werden afgezegd, door corona en de oorlog in Oekraïne waren er leveringsproblemen voor de kleding en veel activiteiten gingen niet door vanwege corona. De Lucie heeft al deze tegenslagen weten te verwerken en bleef het altijd positief benaderen. Als je even wilde uitrazen tijdens de vergadering kon dat altijd, iedereen bleef elkaar steunen.

Voor de volgende Lucie geeft Kiki mee dat je vooral leuke dingen ernaast moet blijven doen. Ook adviseert ze om realistisch te zijn in je plannen; iedereen heeft een hele hoge lat, dat is natuurlijk niet verkeerd, maar het moet wel mogelijk zijn. In het kort: “Heb plezier, doe vette dingen en wees creatief.” Tegen dopjes die nu vier jaar zonder lustrum mee moeten maken zegt Kiki dat een “normaal’’ Proteus jaar ook genoeg te bieden heeft en ga vooral een commissie doen, dan mag je een van die leuke activiteiten zelf organiseren!

Voor alle mooie commissies binnen Proteus bekijk vooral de website

De lustrumweek zal geopend worden met een openingsfestival. De Lucie zal deze zelf organiseren en het belooft groots te worden. Nadat er vooraf een borrel is geweest voor alle passe partout houders zal voor 500 man het terrein, met een Braziliaans thema, open gaan. Er zal een grote band zijn, Kiki zal weer een mooie cocktail verzorgen en er zijn zelfs geruchten dat er Proteus-Eretes bier zal zijn. Na zo een knaller van een openingsfestival moet er eerst goed hersteld worden. Tijdens de buitendag zal iedereen in beweging moeten

en vergeet niet te genieten van de Lustrumweek die al snel na de tentamens op de stoep staat!

Met of zonder lustrum, Proteus is een vereniging waar we trots op mogen zijn en dit jaar was een showcase van wat we allemaal kunnen bereiken als we allemaal samen werken en er voor elkaar zijn!

‘‘Samen het glas heffen’’ komen, niet heel lastig bij een sportvereniging. Deze dag wordt ‘s avonds afgesloten met een diner vol luxe verrassingen. Hierna volgt de reünistendag, waar het doel is om verschillende generaties Proteus met elkaar te laten integreren. In de vorm van een fancy fair zullen er heel veel standjes zijn waar verschillende dingen te beleven zijn.

Dan is het tijd voor de vriendendag. Iedereen kan zijn vriendjes van vroeger, huisgenoten, studiegenoten of andere vrienden meenemen naar de Beuk. Hier zullen er speciaal biertjes te proeven zijn, zijn er bandjes, karaoke en nog veel meer! Een ideale kans om je vrienden te laten zien waar je al die uren in je studententijd verblijft. Na al deze leuke maar drukke dagen is het hoog tijd om wat tot rust te komen.

Op de dobberdag zal iedereen heerlijk in een badje kunnen genieten van het leven. De grootste uitdaging hier zal zijn om zoveel mogelijk zwembadjes te vullen in een hele korte tijd. Als iedereen aan het eind van de dag opgeladen is, zal de dag afgesloten worden met een cantus.

Tot slot leek het de Lucie leuk om het lustrum in stijl af te sluiten met de Chiquedag. Hier zal iedereen nog een keer zijn of haar mooie kleding uit de kast kunnen halen om voor de laatste keer samen het glas te heffen op het lustrum Rendez-Vous.

8 Venster zomer 2022

Lucie 15

HELDEN VAN VROEGER

n De lichte 8+ op het EK in Kopenhagen met op de derde positie Marcel van der Lans

Helden van vroeger Marcel van der Lans

TEKST KOOS MEESTERS, MARNIX TIJHUIS & YVO VAN RUTTEN

m erelid te worden van ProteusEretes wegens roeiprestaties moet je echt de absolute top hebben gehaald. Denk hierbij aan een medaille op een wereldkampioenschap of de olympische spelen. Waar we erg trots mogen zijn dat er Proteërs zijn die dit bereikt hebben, moeten we niet vergeten dat er in de 75 jaar ook andere roeiers zijn geweest die indrukwekkende prestaties hebben geleverd en bijzondere verhalen hebben meegemaakt.

Bijvoorbeeld Marcel van der Lans, die ruim 15 jaar aanvoerder van de blikkenlijst was en vandaag de dag met 44 blikken op de achtste plek in het lijstje achter in het jaarboek terug te vinden is. Hij heeft gestart op het EK van 1971 en is uitgezonden naar verschillende internationale wedstrijden. Voor het Venster was hij bereid om diep in zijn geheugen te graven en over zijn avonturen te vertellen.

eerste jaar als wedstrijdroeier. Ook in het tweede jaar bleef de teller nog op 0 staan. Maar de aanhouder wint, en ja hoor, het jaar erna was het raak. Marcel blikt in zijn derde jaar op de Head in de lichte 8+.

Dit was de eerste keer dat Proteus de Head won in een lichte 8+. Het licht roeien destijds was nog iets strenger dan nu, de gewichtslimieten lagen nog wat lager. Je mocht niet boven de 70 kilogram wegen en het maximum bootgemiddelde was 67,5 kilogram. Marcel probeerde om in te wegen op 66 kilogram, want hij moest vaak compenseren voor zijn ploeggenoten.

“Daar kunnen we wel even mee doorgaan” Van roeier naar bestuurder Het jaar daarna heeft Marcel niet geroeid. Hij was namelijk gevraagd om bestuur te worden van K.S.S. Alcuin, de sociëteit van Virgiel.

Dat was toen vrij anders dan nu, er was namelijk best wat personeel in dienst. “Als jonge twintiger was je verantwoordelijk voor allemaal mensen met totaal andere problemen dan de problemen waar

Wachten op succes In 1964 kwam Marcel naar Delft om scheikunde te studeren en werd hij “als goed katholiek” lid bij Virgiel. Vanuit Voorburg vertrok hij kaal geschoren, zoals dat moest in die tijd, naar Delft. Na zich georiënteerd te hebben op de vereniging, is Marcel aspirant lid geworden van Balder, de zangvereniging, en van Proteus. Marcel was altijd al in de sport, het roeien beviel hem wel, “daar kunnen we wel even mee doorgaan.’’

Aangezien het fuifroeien destijds enkel voor afgehaakte wedstrijdroeiers was, is Marcel in zijn eerste studiejaar gelijk gaan wedstrijdroeien, destijds raceroeien genoemd. Marcel ging hard genoeg en werd ingeselecteerd voor de lichte 8+. Helaas dateert geen enkele van de 44 overwinningen die Marcel heeft behaald uit zijn

n Marcel met voor zich Jan van Vliet

Venster zomer 2022 9

studenten mee kampen”. Tijdens zijn bestuursjaar heeft Marcel ook de intocht van Harry Droog mogen organiseren, die in 1968 zilver had gewonnen op de Olympische Spelen in Mexico. Dit feest was zo groot dat er zelfs leden van het corps kwamen drinken op Virgiel. Dit is ook het jaar dat Proteus zelfstandig werd, maar aangezien hij niet aan het roeien was, heeft hij dat niet actief meegemaakt.

Na dit bestuursjaar is Marcel gevraagd of hij interesse zou hebben in het coachen van een ploeg. Dat leek Marcel wel wat en toen is hij de eerstejaars 4+ gaan coachen. Deze lichte eerstejaars 4+ zou hij later nog tegenkomen in zijn carrière. Zoals dat wel vaker gaat begon bij Marcel, door anderen te zien roeien, er toch weer wat te knagen. Aangezien er een plekje over was in de 8+, kon Marcel het roeien ook zelf weer oppakken. Vergelijkbaar met hoe de eerstejaars wedstrijdboten nu trainen, trainde Marcel op een dag na elke dag van de week. In het weekend werd vaak een duurtocht gevaren, waarbij ze aanlegden bij de Zweth en bij de Laak. Door het vele trainen in de 8+, was Marcel veel op Proteus en minder op de Sociëteit, en werd zoals hij zelf zegt “een normalere student”.

Helaas kreeg Marcel in deze periode een zware klap te verwerken, zijn vader overleed. Dit had veel impact op hem: “Ik was echt even de weg kwijt.” Hij vertelt dat je in die tijd ook een beetje studeerde om je ouders te plezieren. Zijn vader kwam van de generatie die op de middelbare school met vlag en wimpel konden slagen maar van studeren alleen maar konden dromen, omdat er simpelweg geen geld voor was. Studeren voelde als een voorrecht en je wilde aan je ouders laten zien wat je kon. Het is dan ook begrijpelijk dat Marcel een tijdje niks aan zijn studie deed, maar gelukkig kon hij zijn afleiding vinden in het roeien.

Twee sterke vieren Na het achten heeft Marcel nog een tijd in de 4 geroeid. In deze periode waren er op Proteus twee lichte vieren die erg hard gingen: De Bongenaar vier en de Haase vier, beide vernoemd naar de coaches Jan Bongenaar en Winfred Haase. De Haase vier was de

n De felicitaties worden in ontvangst genomen eerstejaars vier die Marcel had gecoacht in het jaar nadat hij bestuur van de Alcuin had gedaan. Zelf zat Marcel in de Bongenaar 4 en mocht hier gebruik maken van een innovatie in de roeisport. Zijn coach, Jan Bongenaar, had namelijk een asymmetrisch roeiblad ontworpen. Dit was in die tijd een unicum, pas 20 jaar later, toen carbon geïntroduceerd werd bij het roeien, werd deze vorm universeel overgenomen.

Marcel herinnert zich nog een leuke anekdote met deze Bongenaar vier. Ze waren uitgezonden naar een wedstrijd in Haderslev, Denemarken. Met de boot boven op een Volkswagen busje gebonden zijn ze vertrokken. Het stuurtje van de boot zat ook achter het stuur van de bus, maar dit bleek toch een stuk lastiger dan een boot.

Waar je je roeiers altijd nog kan motiveren om wat extra energie uit hun tenen te halen, stopt een auto er gewoon mee als de benzine op is. Zo stonden ze opeens stil bij een afslag ergens in Duitsland.

Noodgedwongen hebben hier hun tent opgezet en hebben daar de nacht doorgebracht. “Raus!” klonk het de volgende ochtend; de politie kwam even kijken wat er aan de hand was. Dat er op een plek gekampeerd werd waar dat niet mocht, vonden ze niet heel erg, maar

n De lichte 4+, v.b.n.s. : Henk van Roijen, Frans Smits, Marcel van der Lans & Jan van Vliet. met stuurman Arthur van Dorsten

10 Venster zomer 2022

het zeker wel, want na het behalen van de nationale titel hadden ze een uitzending naar het EK van 1971 in Kopenhagen verdiend. Bij deze kampioenschappen was het lichte roeien nog een demonstratie nummer, maar dat maakte de strijd niet minder competitief. Het EK zijn ze, in tegenstelling tot de wedstrijden in de 4, gestart met palen met symmetrische bladen, aangezien er op dat moment maar vier palen bestonden met een asymmetrisch roeiblad. Helaas roeiden ze op het EK niet hun beste wedstrijd en werden ze vierde in de finale, maar het verenigingsrecord werd wel aangescherpt naar 6.03.

Na dit EK stapte Marcel met Johan Ganzeman, Frans Smits en Herman Voorendt samen in een 4. Dit waren allemaal roeiers overgebleven uit de lichte 8+ van het EK. Met deze 4 werden bijna alle wedstrijden die gestart werden in de viermet en de vierzonder gewonnen. “Daarmee werden de blikken binnengehaald”, zegt Marcel er zelf over. In 1973 sloot Marcel zijn roeicarrière af met nog maar eens een nationale titel in de lichte vierzonder. Ook verdedigde hij dat jaar hij zijn titel in de lichte twee met, samen met Frans Smits.

“Daarmee werden de blikken binnengehaald’’ n Marcel op de voorkant van ‘Roeien’ v.b.n.s. Herman Voorendt, Frans smits, Marcel van der Lans, Johan Ganzeman en stuurman Ronald Domhoff ze waren minder tevreden over de boot. Bovenop een busje was niet veilig genoeg, het moest met een botenwagen worden gedaan.

Helaas had dit als gevolg dat ze bij de wedstrijd een boot moesten lenen die voor zware roeiers gemaakt was. Hierdoor was de wedstrijd geen succes, maar Marcel heeft wel goede herinneringen aan deze wedstrijd. Ze werden namelijk door een Deens ploegje uitgenodigd om langs te komen in Kopenhagen en konden dus van de wedstrijd een vakantie maken.

In die tijd leefde het lichte roeien in Denemarken en Duitsland, dus Marcel heeft veel uitzendingen daar gehad. Zo had je altijd de open Duitse kampioenschappen in Duisburg en is hij meerdere keren in Berlijn en Kopenhagen geweest. Ook mocht hij voor de Olympische spelen van München in 1972 meedoen aan de voor Olympische wedstrijd. Marcel heeft dus genoeg ervaring met het roeien tegen Duitsers. Men stoorde zich er altijd aan dat de Duitsers een yell deden als ze als eerste over de finish kwamen. Op de weg naar weer eens een wedstrijd in Berlijn werd er besloten om dit zelf ook te doen. De motivatie om de Duitsers hun yell te kunnen laten horen hielp zeker, want ze kwamen als eerste over de finish en het klonk: “Dip dip dip, dop dop dop, Woef!”

Na het roeien Marcel studeerde af in 1974 en heeft in zijn laatste jaar niet meer geroeid. Door het roeien duurde zijn studie wel wat langer, maar hij heeft er altijd van genoten. Vervolgens is hij met zijn vrouw naar Den Haag verhuisd. Vanwege de woningcrisis heeft hij 10 jaar in Den Haag gewoond. Waarna hij naar Voorburg, waar zijn vrouw vandaan kwam, is verhuist en waar hij nu nog steeds woont. Hoewel hij na het afstuderen niet meer echt geroeid heeft, heeft hij toch nog eens een keer ingevallen in de Barbara acht bij Proteus, helaas is hij toen door zijn rug gegaan. De meeste reünies van Proteus en Virgiel is Marcel er wel bij geweest, hij vindt het altijd leuk om de “roeimaten” weer te zien. Marcel is, was en zal altijd een sporter blijven, zo heeft hij na het roeien nog 8 keer aan een marathon mee gedaan.

Tot slot, kijk volgende keer op de barzolder even goed naar de naam van de boot die daar hangt, waarschijnlijk komt hij je bekend voor…. n

n De Haase vier

Op naar het EK Zoals eerder verteld waren er twee lichte vieren die erg hard gingen op Proteus. Op een bepaald moment werd er besloten om de handen ineen te slaan en te kijken wat daarmee bereikt kon worden, ze stapten samen in de 8+. Dit bleek niet heel makkelijk te zijn, want beide ploegen hadden een eigen roeistijl ontwikkeld. Maar hard ging

Venster zomer 2022 11

OPE

Oud Proteus Eretes Op weg naar een ‘divers’ 16e lustrum TEKST WINFRED HAASE

LAYOUT MARNIX TIJHUIS

De Fusie tussen Proteus en Eretes, de positie van vrouwen in de vereniging en de komst van het competitie roeien. Het zijn de ontwikkelingen die ik in het Venster van december 2021 aanmerkte als belangrijkste ontwikkelingen in de 75 jarige geschiedenis van Proteus-Eretes. Een stroom van afwijzingen is mij niet ten deel gevallen. Die kunnen mij zijn ontgaan, want ik zit niet op Twitter, Facebook of Instagram en leef dus in betrekkelijke digitale isolatie. Ik beschouw de stilte maar als een teken van instemming.

Mijn beschouwing in het vorige Venster betrof het verleden. In de toekomst kijken is lastiger. De Britse schrijver en Nobelprijswinnaar Harold Pinter noemde de toekomst: een uitvlucht voor iedereen die nú niets wil doen. Niet van toepassing op Proteus-Eretes, lijkt me. De jaarboeken doen verslag van een op vele fronten actieve vereniging.

zijn vergevorderde plannen om daar wat aan te doen. Waar liggen kansen, of waar zou extra aandacht aan moeten worden besteed?

Voor een vereniging waar wedstrijdroeien corebusiness is, is het verleidelijk daarbij alle kaarten te zetten op het behalen van zoveel mogelijk blikken. Leuk voor de wedstrijdroeiers en goed voor het

Proteus-Eretes heeft altijd begrepen dat boven alles jagen op roeiblikken te mager is voor een aantrekkelijke studentenvereniging.

De cultuur van Proteus-Eretes liet steeds mogelijkheden voor een breed scala aan activiteiten waarin naast sportieve ook andere talenten en vaardigheden aan bod kunnen komen en konden worden ontwikkeld. Zo ontwierp toproeister Roos de Jong voor de roeiequipe de wedstrijdkleding en is zij actief in de commissie Diversiteit en Inclusie van de roeibond. Sportieve ambitie kunnen samen gaan met inzet voor verenigings- of meer algemene doelen. Een punt met betekenis als we naar de toekomt van Proteus-Eretes kijken.

prestige van de vereniging. Alleen de cultuur van Proteus-Eretes was anders. Er werd door leden altijd energie gestoken in andere activiteiten, bijvoorbeeld waarin het meer dan gemiddeld technische vernuft van leden aan bod kan komen. En dat maakt Proteus-Eretes juist zo’n leuke vereniging.

Hoe zal het Proteus-Eretes de komende vijf jaar vergaan? Het antwoord is aan de huidige en komend generatie Proteërs. De uitgangssituatie ligt vast in o.a. enkele harde feiten die zeker gunstig zijn: een in Nederlandse verhoudingen groot aantal leden waarvan een hoog percentage actief is als roeier, coach, bestuurder, commissielid of ‘oproepkracht’; een breed opgebouwde, relatief jonge en goed onderhouden vloot. Minder goed scoort de accommodatie die wat sleets is en niet toekomstbestendig. Maar er

n

Veel belangstelling bij de doop van de 10+

12 Venster zomer 2022

Waar ligt nu een gezonde balans tussen de primaire en secundaire activiteiten? Die vinden is geen makkelijke opgave voor een bestuur dat maar een jaar aan het roer staat, terwijl toch ook lange termijn ontwikkelingen vorm gegeven moeten worden. Deze opgave doet mij herinneren aan het verzoek dat ik zo’n 20 jaar geleden van de inmiddels overleden CEO van Aegon Jaap Peters kreeg. Hij vroeg mij en een ploeggenoot uit m’n veteranenacht, een voormalig actief lid van Nereus, na te denken over beoordelingscriteria waarmee Aegon als sponsor van de roeisport jaarlijks de prijs voor de beste studentenroeiverenigingen in de vorm van een acht kon toekennen.

Dat werd de ‘bestuursbokaal’. Het was ons toen al snel duidelijk, dat niet het aantal blikken of uitgezonden roeiers de maatstaf zou moeten zijn, maar ‘goed bestuur’. Dat aspect had nooit veel

n

Roos de Jong op de huldigingsborrel

aandacht gekregen, terwijl de korte zittingsduur van besturen de studentenverenigingen juist kwetsbaar maakt. Met de aandacht voor ledenwerving en het faciliteren van wedstrijdroeiers zat het meestal wel goed. Waar we meer bestuurlijke zorg voor wenste was het beheer van het kapitaal van de verenigingen: de vloot en het gebouw.

Ook vonden we meer aandacht nodig voor de maatschappelijke rol en -context van de verenigingen en de vertaling daarvan in werving én binding van leden, de relatie met oud-leden, met instituties zoals universiteit en gemeente en met de burger gemeenschap waar een studentenvereniging ook deel van uit maakt. In dat maatschappelijke aspect past het rapport Diversiteit en Inclusie van de Roeibond waaraan Roos de Jong heeft meegewerkt. Roeiend Nederland bestaat nog steeds vooral uit hoogopgeleide witte mannen. ProteusEretes was op een enkele student na met Nederlands-Indische achtergrond de eerste helft van haar bestaan volledig een witte mannenclub. Door de sterke verandering van de studentenpopulatie in Delft hebben de vrouwen nu hun achterstand ruimschoots ingelopen.

Ook voor de andere aspecten van diversiteit is Proteus-Eretes afhankelijk van de populatie van de universiteit en Hogescholen. Maar is het ledenbestand daar dan een afspiegeling van? Het rapport van de commissie Diversiteit en Inclusie geeft ook Proteus-Eretes alle reden om zichzelf die vraag te stellen. En in het verlengde daarvan: voelt iedereen zich welkom en thuis? Relevante vragen voor een vereniging met een maatschappelijke verantwoordelijkheid en een die naar haar eigen toekomst kijkt.

Waar zal Proteus-Eretes over 5 jaar staan? Iedere generatie bestuurders zag donkere wolken aan het firmament opdoemen m.b.t. studieverzwaring en studiefinanciering. Maar het verleden heeft ook geleerd, dat Proteus-Eretes als studentenvereniging zo sterk is, dat steeds adequate oplossingen voor problemen werden gevonden.

En laten we wel wezen. De uitgangssituatie voor de komend vijf jaar is goed: roeien is populair onder studenten en Proteus-Eretes heeft de aantrekkingskracht voor voldoende aanwas van nieuwe leden.

De vloot is meer dan uitstekend. De Beuk is aan een upgrading toe en plannen daarvoor zijn vergevorderd. Het coachkader is breed en versterking in de diepte is in voorbereiding.

Extra aandacht van de vijf besturen tot het weer lustrum is zou uit kunnen gaan naar de zogenaamde zachte kant van de vereniging, de cultuur. En niet om het huidige brede palet aan activiteiten te versmallen tot een scherpere focus op wedstrijdprestaties. ProteusEretes zou zich daarmee te kort doen en juist aan kracht inboeten.

Ook zonder die focus worden er sportieve topprestaties geleverd, zo leert het lange en recente verleden. De vereniging kan inhoud geven aan de aanbevelingen van het rapport van de commissie Diversiteit en Inclusie. Want hoe zit het daarmee op de Beuk en in de boot? Is Proteus-Eretes een afspiegeling van de studentenpopulatie en wordt ieder nieuw lid volwaardig opgenomen in de gemeenschap waar intensief onderling contact en onderlinge betrokkenheid de norm is?

De verenigingscultuur bepaalt dat. Het vraagt om reflectie op eigen gedrag, op verenigingsrituelen en activiteiten. Gaan tot het volgende lustrum vijf besturen een proces van bewustwording faciliteren en waar nodig de vereniging met kleine stapjes bijsturen? Het is aan de leden, maar ik ben er van overtuigd, dat de toekomst voor hen niet is zoals Pinter zegt: een uitvlucht voor niets doen, maar een inspiratie voor actie, zoals dat in het verleden vaak het geval is geweest. Dat is geen hard feit, maar een mening van…………… n

Winfred Haase

Voorzitter Oud Proteus-Eretes

Venster zomer 2022 13

WEDSTRIJDSTUUR

Zonder stuur geen vuur Van C4+ naar bonds8+ TEKST IRENE BACKERS & YVO VAN RUTTEN FOTO’S PAPARAZZI & DANIEL KORVEMAKER

oals velen van ons wel weten loopt een boot een stuk beter met een goed stuurtje. Een combinatie van een goed boot gevoel en de juiste calls op de juiste momenten laat de boot vliegen. Maar hoe word je nou een goed stuurtje? Wij vroegen het aan Ashraf.

Ashraf Morra is een sapje en liep in 2018 zijn IRT (InRoeiTijd). Hier proefde hij voor het eerst van het roeien met zijn ploeg Overdrijven.

Zijn ploeg was roeiend niet heel actief en daarom ging hij opzoek naar een andere bezigheid op de vereniging. Dit deed hij door niet als roeier maar als stuur in de boot te stappen. Het sturen beviel hem wel en zo stuurde hij steeds vaker voor de ploeg Complex, ook een sapjesploeg.

Zijn stuurkunsten werden door de ploeg zeer geapprecieerd en binnen no time werd hij gevraagd als vaste stuur van de ploeg. Na vele trainingen en wedstrijden gestuurd te hebben, vroegen de dames van Complex zich af of hij het sturen van een wedstrijdploeg al eens had overwogen. Aangezien hij nog weinig afwist van wedstrijdsturen en niet zo goed wist bij wie hij moest aankloppen, is hij naar het bestuur gestapt en gaf hij aan dat hij wel interesse had in in het sturen van een wedstrijdploeg.

‘Timmeren nu!’

De stuurcarrière van Ashraf begon met het aanmelden voor de stuurselectie. Maar hoe ziet die selectie er eigenlijk uit? Ashraf vertelt

n

Ashraf op het uittrainingsfeest met EJZ 21.

14 Venster zomer 2022

ons: “Je meldt je aan voor een algehele selectie en niet specifiek voor een bepaalde boot. Tijdens de voortraining kan je kijken of het sturen echt wat voor je is. De ‘echte’ selectie begint tegelijk met de selectie van de roeiers voor de eerstejaarsploegen”. Waar de roeiers hard moeten werken tijdens alle boottrainingen, ergosessies en indoors bestaat de stuurselectie, zoals te verwachten is, uit het sturen tijdens de boottrainingen. “Je wilt tijdens de selectie bij zoveel mogelijk verschillende ploegen sturen. Zo kunnen de roeiers en coaches je leren kennen. Dan is het hopen dat een ploeg je vraagt om vaste stuur te worden”. Bij Ashraf was dit het geval bij Eerstejaars Zwaar ‘20. Ondanks dat dit seizoen bijna volledig afgelast werd, had hij genoeg geproefd van het wedstrijdsturen om te besluiten dat hij nog een jaar wilde sturen bij een wedstrijdploeg. Zo gezegd zo gedaan, Ashraf had ook bij EJZ’21 de touwtjes in handen. Het heeft even geduurd maar toen er, na de zoveelste coronagolf, weer van halfvolle C4’en naar een 8+ werd overgestapt leerde hij ook dat jaar EJZ roeien met zijn favoriete call ‘Timmeren nu!’. Voor degenen die deze term niet kennen: timmeren is gecontroleerd beunen.

Dit jaar heeft Ashraf de dames 8+ vooruit mogen schreeuwen. Ouderejaars dames roeien normaal gesproken in kleine ongestuurde nummers, maar voor sommige wedstrijden springen de acht beste dames samen in een boot.

Deze acht dames vroegen aan Ashraf of hij hen wilde vergezellen in de boot, dit aanbod kon hij natuurlijk niet afslaan. Zo heeft Ashraf de ouderejaars dames acht mogen sturen op onder andere de Amstelbeker, de Heineken Roeivierkamp en de Head of the River Amstel. Als we hem vragen of er veel verschil zit tussen het sturen van een mannen- of damesploeg antwoordt hij zeer stellig: “Ja, helemaal als je EJZ met OJD vergelijkt. Bij EJZ is de basis van het roeien toch vooral beunen met een vleugje techniek, bij dames en zeker OJD met twee olympische roeiers in de boot, wordt er veel meer op techniek geroeid. Dit maakt het voor een stuur ook lastiger om te bepalen wat de juiste calls zijn. Bij het gebeun van EJZ voel en zie je als stuur vrij makkelijk waar er ruimte voor verbetering is, bij het technische roeien van OJD is alles veel subtieler en voel je veel minder verstoringen in de boot. Vooral bij de Heineken Roeivierkamp en de Head was het ook moeilijk te zien wat er te verbeteren was”. Voor degene die zich nu afvragen waarom dat vooral bij deze wedstrijden een probleem was en niet bij de andere wedstrijden; als stuur van een acht zie je voornamelijk de slagen. Bij de Head waren dit onze twee Olympiërs Ellen en Roos, bij de Heineken Roeivierkamp waren dit Ellen, Roos en Lisa Scheenaard. “Het verschil tussen EJZ en OJD is groot maar er zit ook weldegelijk verschil tussen Olympische en niet-Olympische OJD roeiers; Ellen en Roos roeien namelijk nog technischer dan de andere OJD-dames. Met twee Olympiërs als slagenpaar zit er een soort buffer tussen de stuur en de niet-Olympische OJD-dames. Dat maakt het moeilijk om te voelen en te zien wat precies de juiste calls zijn.”

Met de dames heeft Ashraf een aantal mooie wedstrijden mogen varen, waaronder de Amstelbeker. Dit vindt hij de gaafste wedstrijd

vanwege het knock-out systeem. “Bij de Amstelbeker sprint je met twee ploegen tegen elkaar gedurende 750 meter.

Dat is een lange afstand voor een sprint maar je wilt winnen anders moet je gelijk naar huis.” Enthousiast vertelt Ashraf ons over één van zijn stuurmanoeuvres bij de Amstelbeker.

Op papier is er een algehele stremming tijdens de wedstrijd, in de praktijk blijkt die stremming geen stremming te zijn en varen er doodleuk pleziervaarders door de wedstrijd heen. Een van die pleziervaarders zorgde ervoor dat de punt van de 8+ er bijna af was gevaren. Een ervaren stuur als Ashraf laat dat echter niet zomaar gebeuren en zorgde er met goed stuurmanswerk voor dat de acht heel bleef. Gelukkig maar, want anders hadden de dames vroegtijdig het strijdveld moeten verlaten. “Normaal ligt Proteus al vrij snel uit de race maar nu kregen we het voor elkaar om na een redelijk trage start steeds terug te komen en ons puntje ervoor te drukken in de laatste 250 meter. In de kwartfinale wonnen we net van Okeanos en zo stonden we ineens in de halve finale. Halve finale betekent sowieso een finale, voor ons werd dat de B-finale.”

Bij de volgende wedstrijd mocht Ashraf met de dames de wateren van de Heineken Roeivierkamp trotseren. Deze wedstrijd heeft 4 verschillende afstanden met op zaterdag de 2,5 kilometer en de 250 meter, en op zondag de 5 kilometer en de 750 meter. Ashraf vertelt ons hoe fantastisch hij de 5 kilometer vond. Hij had de tijden van alle bootjes vergeleken die op zaterdag gevaren waren en kwam tot de conclusie dat ze tijdens de 5 kilometer drie boten zouden inhalen. Al snel was de eerste boot ingehaald, de tweede en derde werden bij de bocht voor de Rozenoordbrug ingehaald. “Grootse stuur manoeuvre”, zegt Ashraf, “Ik stuurde namelijk precies tussen de twee boten door en het paste exact bij het puntje en het kontje”. n

Ashraf op de Heiniken Roeivierkamp.

Twee weken na de H4K was de Head of the River Amstel. Over deze wedstrijd van 8 kilometer was Ashraf eigenlijk heel erg stil, ook al hebben ze deze afstand geblikt. Wanneer we vragen waarom Ashraf niet zo enthousiast praat over deze wedstrijd, reageert hij met:

“Soms zijn de wedstrijden met de coolste uitslag de saaiste” Na gesnoept te hebben van het harde roeien van de dames, heeft Ashraf grootse dromen, namelijk de onder 23 8+ sturen voor de bond. Het maakt hem niet zoveel uit of dat ook weer een damesboot wordt of toch een mannenboot. Hoe deze selectie gaat verlopen is nog volledig onduidelijk. Het enige wat wel duidelijk is: je moet goed kunnen sturen.

Om ook bij Proteus in de toekomst goede wedstrijdstuurtjes te hebben is er de stuuropleiding. Hier krijg je begeleiding waarbij je tips en handvatten krijgt om een betere stuur te worden. Zo leer je problemen herkennen en mogelijke oplossingen vinden voor deze problemen. In vier modules leer je je eigen stuurstijl te ontwikkelen samen met een van de eerstejaarscoaches en een stuurcoach vanuit de stuurcommissie Cox. Als wedstrijdstuur en als clubacht stuur kom je vervolgens in het stuurgenootschap. Dit is een groep van alle voormalige wedstrijd- en clubstuurtjes die af en toe een uitje ondernemen zoals dit jaar een kerstdiner. n

EN STUR JIJ NU DENK K WIL OOK I ED/ N SPO E E R DE OO VOEL AU D V E A PP M C U R S US E N AC HT I N J O N E R N E INT H T VA K R AC R TO PPE N VINGE

Venster zomer 2022 15

ALGEMEEN

Blik in je Bovenkamer Het is fijn met je brein

TEKST CATHELIJN BOGERS & YVO VAN RUTTEN

ILLUSTRATIE

ANNELOUK VAN MIERLO

ls mensen zeggen dat roeien een denksport is, moeten we ze zeker wel een beetje gelijk geven. Hoewel je met een 2k PR van onder de 6 vrij ver kan komen is er toch altijd nog dat stukje mentale strijd. In de hersenen van een roeier kan het verschil zitten tussen afstappen van een ergometer of je wereldrace varen waarin grenzen met kilometers worden verlegd. In dit artikel zocht de redactie voor jullie uit welk effect sporten heeft op je hersenen.

DE HERSENEN Het brein is het meest ingewikkelde orgaan van het menselijk lichaam.

Je hebt het nodig bij alles wat je voelt, doet en denkt. Naast het aansturen van bewuste processen zoals motoriek, reguleert het brein ook autonome processen zoals onze hartslag en ademhaling.

Om dit allemaal mogelijk te maken bevatten onze hersenen honderd miljard zenuwcellen, ook wel neuronen genoemd. Dat zijn ongeveer evenveel cellen als het aantal sterren in onze melkweg. Deze neuronen communiceren onderling door middel van een combinatie van elektrische en chemische signalen, waardoor de zenuwcellen verbindingen met elkaar kunnen maken. Deze verbindingen zijn je hersencapaciteit en zorgen ervoor dat je kunt nadenken. Naast zenuwcellen bevatten de hersenen ook gliacellen, maar liefst negen keer zoveel als zenuwcellen. Gliacellen zijn steuncellen van de hersenen en verwijderen afgestorven zenuwcellen, verhogen de efficiëntie van informatieoverdracht en zijn een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem van de hersenen. Ook zorgen deze cellen voor de stevigheid van de hersenen.

Vanaf je 30e ontwikkelen je hersenen zich niet verder, vanaf dan komen nieuwe verbindingen in de plaats van zwakke verbindingen, zo is de capaciteit van onze hersenen erg efficiënt. de hersenen hebben een extra stevige afsluiting waardoor alleen vitale stoffen zoals zuurstof en glucose de zenuwcellen kunnen bereiken.

Dit zorgt er helaas ook voor dat vreemde stoffen zoals medicijnen de hersenen vrijwel niet kunnen bereiken.

ST R ES S EN D E IM PACT O P H E T B R EIN Stress is nuttig voor je hersenen. Stress prikkelt je lichaam en hersenen, ook zorgt het voor energie en focus. Pas als je te lange tijd stress ervaart heeft stress een negatief effect op je hersenen.

Je hersenvocht wordt drie keer per dag geheel vervangen, per dag wordt er bijna een halve liter aan hersenvocht geproduceerd door de hersenkamers.

Je hersenen zijn deel van het centrale zenuwstelsel en zijn globaal in te delen in vier hersenkwabben: de frontaalkwab, de pariëtaalkwab, de occipitaalkwab en de temporaalkwab. De frontaalkwab, de grootste kwab, is verantwoordelijk voor het menselijke bewustzijn, deze wordt dus ook wel gezien als het meest geavanceerde deel van de hersenen.

Aangezien de hersenen het belangrijkste orgaan zijn, moeten deze goed beschermd worden. Als eerste heb je de schede, daarin zitten drie hersenvliezen, waarvan de buitenste hard is. Tussen de binnenste twee vliezen bevinden zich veel bloedvaten en hersenvocht.

De hersenen drijven hier in, wat dient als een stootkussen voor de hersenen. Dit hersenvocht wordt drie keer per dag geheel vervangen, voor de afvoer van afvalstoffen en het reguleren van de temperatuur.

Ook is er sprake van immunologische bescherming. De bloedvaten in

16 Venster zomer 2022

Het gevoel van stress wordt veroorzaakt door het stresshormoon cortisol. Het deel van je hersenen dat het meeste wordt beïnvloed door stress is de hippocampus. Dat is het gedeelte van je hersenen dat verantwoordelijk is voor informatieverwerking, het korte termijn geheugen en concentratievermogen. Stress verandert je hersenen qua grootte, structuur en functies. Dit gebeurt met name in deze hippocampus. Daardoor heeft langdurige stress als gevolg problemen met het korte termijngeheugen en met concentreren.

Het stofje cortisol is schadelijk voor de hersenen (neurotoxisch);

“Roeien is makkelijker dan je denkt, maar roeien is moeilijker als je denkt” zenuwuiteinden trekken zich terug en bij langdurige blootstelling aan cortisol kunnen zenuwcellen zelfs afsterven. Afgezien van de positieve invloed op je korte termijn geheugen en concentratievermogen heeft de hippocampus ook een remmende werking op stress. Helaas

Houd een grote opruiming: in huis en daarmee ook in je hoofd.

Je hersenen zijn 24 uur per dag actief. Je slaap werkt als een soort schoonmaakbeurt voor je hersenen, bepaalde cellen krimpen tijdelijk waardoor schalijke stoffen beter kunnen worden afgevoerd. functioneert je hippocampus minder door het stofje cortisol, waardoor deze ook minder goed stress afremt. Oftewel, er ontstaat een neerwaartse spiraal: minder rem op de stress zorgt voor meer stress, wat resulteert in meer cortisol afgifte, wat zorgt voor mindere werking van de hippocampus.

Zodra er minder cortisol wordt aangemaakt door je lichaam kunnen je hersenen herstellen, ze zijn immers plastisch. Er zijn een aantal essentiële stoffen nodig voor het herstellen van hersencellen, een van die stoffen is BDNF (brain derived neurotrofic factor). Een van de tips om minder stress te krijgen is genoeg bewegen. Te intensief sporten veroorzaakt juist een toename van de stresshormonen cortisol en adrenaline, het is dus raadzaam om met mate intensief te sporten. Intensief sporten kan dus te veel van het goede zijn en juist net helpen tegen minder stress krijgen.

Het is belangrijk voor je hersenen om automatisme te doorbreken.

Op die manier worden er nieuwe verbindingen in je hersenen gemaakt.

Een toename in verbindingen zorgt voor meer cognitieve reserve. Je cognitieve reserve is het vermogen om te kunnen compenseren voor schade in je hersenen. Des te meer cognitieve reserve, des te langzamer verouderen je hersenen.

Zo vermindert dagelijkse hersengymnastiek het risico op dementie en andere hersenaandoeningen.

De redactie heeft de thuisarts geraadpleegd om uit te vogelen wat je kan doen om minder gestrest te zijn en dat voor jullie op een rijtje gezet: Probeer meer te ontspannen; doe elke dag iets dat je leuk vindt of probeer wat mindfulness oefeningen Zorg voor regelmaat in uw dag; ga op tijd naar bed en sta op tijd op Neem genoeg tijd om te slapen Eet gezond en genoeg Schrijf op wat je energie geeft en maak daar tijd voor vrij Doe één ding tegelijk en maak daar tijd voor vrij Houd tijd vrij voor onverwachte gebeurtenissen

B E W EG I N G E N S P O R TE N Simpele bewegingen als lopen of fietsen; je denkt er misschien niet eens bij na, toch zijn driekwart van je hersencellen actief tijdens beweging. Zo werken er verschillende onderdelen van je hersenen samen om te kunnen bewegen, ze sturen je spieren aan maar ook bijvoorbeeld je ogen om signalen te ontvangen.

De richtlijn van benodigde beweging voor volwassenen is minimaal 2,5 uur per week matig intensieve beweging (een hogere ademhaling vereist). Doe minstens tweemaal per week oefeningen die je spieren en botten versterken, zit niet te vaak stil. Het effect van voldoende beweging is dat je hersenen goed doorbloed worden, zo krijgen ze de benodigde zuurstof en voedingsstoffen. Ook worden de verbindingen tussen de cellen sterker en verbetert de werking van signaalstoffen waardoor de onderlinge communicatie beter wordt en er worden nieuwe hersencellen gevormd.

Als resultaat blijven je hersenen langer soepel.

Beweging is goed voor je hersenen.

Voldoende beweging vermindert de kans op depressie, dementie en Parkinson. Daarnaast vermindert regelmatige beweging stress en zorgt het voor een betere nachtrust.

Ook bevordert het je denkvermogen; geheugen, aandacht, leren en begrijpen.

De onderdelen van je hersenen die hiervoor zorgen, de prefrontale cortex en hippocampus, zijn namelijk gevoelig voor de positieve effecten van beweging. Verder zorgt beweging overdag voor een betere nachtrust.

De afgifte van het slaaphormoon melatonine wordt op een positieve manier beïnvloed door beweging, zo verbetert je slaap-waak ritme.

Echter is intensief bewegen vlak voor je gaat slapen niet handig, dan is je lichaam nog te actief om in slaap te vallen.

Door beweging vindt er afgifte van verschillende neurotransmitters plaats: dopamine, endorfine en serotonine. Dopamine bevordert het humeur en gevoelens van welbehagen. Ook is het stofje dopamine verantwoordelijk voor motivatie en aandacht, deze worden dus ook

Het geheugen ligt op meerdere plekken in je hersenen, zo kan je kortetermijngeheugen niet meer werken maar je langetermijngeheugen nog wel actief zijn.

Venster zomer 2022 17

ALGEMEEN G R O E PS S P O R TE N

Hersenen van vrouwen zijn kleiner dan die van mannen. Toch presteren beide geslachten hetzelfde. Vrouwen gaan efficiënter om met hun hersenen.

Het formaat van je hersenen zegt niks, het aantal verbindingen wel.

bevorderd door sporten. Uit onderzoek is gebleken dat langdurige beweging de opslag van dopamine in het brein verhoogt. Endorfine is een stofje dat heel snel een stressreactie stil kan leggen, je ervaart dus minder stress als je veel beweegt. Beweging leidt je af van negatieve gedachten en zorgt voor afgifte van het stofje serotonine, ook wel bekend als het gelukshormoon. Zo zorgt genoeg beweging voor een betere mentale gezondheid en kan het zelfs depressieve en angstklachten verminderen. Het stofje serotonine is belangrijk voor je humeur, zelfvertrouwen en impulscontrole. Bovendien ondersteunt dit stofje leerprocessen en werkt het stress verlagend doordat serotonine het stofje cortisol neutraliseert.

“Bewegen is goed, meer bewegen is beter” Ook resulteert genoeg beweging in de aanmaak van BDNF. Dit stofje speelt een grote rol bij herstelprocessen van het brein, specifiek de hippocampus. Je kunt BDNF eigenlijk vergelijken met pokon voor planten. BDNF vertraagt hersenaandoeningen als alzheimer en dementie en het bevordert geheugenfuncties en het concentratievermogen. Ook speelt BDNF een cruciale rol bij het herstellen van bijvoorbeeld een burn-out en chronische stress. Niet intensieve beweging zoals wandelen en fietsen helpt niet voor de aanmaak. Hardlopen blijkt de meest effectieve sport voor de BDNFproductie.

Je hersenen bevatten twaalf keer zoveel cellen als dat er mensen op deze aarde rondlopen; 86 miljard hersencellen.

Een extra bijkomend voordeel van genoeg regelmatige beweging is dat dit je weerstand verbetert, zo wordt je minder snel ziek.

18 Venster zomer 2022

Van sporten krijg je een zogenaamde ‘runners high’: het goed in je vel zitten door sporten. Deze runners high wordt nog meer vergroot tijdens groepssporten, wanneer je trainingen draait in een goed gecoördineerd team. Zo ook bij ergo trainingen en boot trainingen.

Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat je pijngrens hoger ligt bij het beoefenen van groepssporten; er is sprake van meer motivatie bij het sporten in een groep. De opname van opioïden die ontstaan tijdens groepstrainingen, is specifiek bevorderlijk voor de prefrontale cortex, het deel van het brein dat geassocieerd is met je stemming. Hierdoor ervaar je groepstrainingen als prettiger dan solo trainingen. Daarnaast brengt het sporten in groepen natuurlijk een sociaal aspect met zich mee, wat los van het sporten ook goed voor je hersenen is. n

Je gebruikt 100% van je hersenen, zelfs bij de simpelste dingen als om je heen kijken en slapen

Je rechter- en linkerhersenhelften werken beiden even hard.

De hersenen registreren de pijn die we in ons lichaam voelen maar zelf voelen de hersenen geen pijn.

Het brein is ongeveer 1330 gram.

Dit artikel is geschreven aan de hand van informatie verkregen van de hersenstichting, allesoversport, thuisarts, de TedTalk ‘How stress affects your brain’, het minicollege ‘Wat is stress en wat kunnen we er aan doen’ en het artikel ‘Rowers’high: behavioural synchrony is correlated with elevated pain thresholds’

OPINIE

Meer Wedstro’s naar de borrel De opinie van een wedstrijdroeier TEKST

WOUTER HOEPMAN

ILLUSTRATIE

ANNELOUK VAN MIERLO

Zo’n nieuw systeem vereist wat flexibiliteit en zal ook zeker niet in één keer goed gaan. Maar voor een proefperiode aankijken of hier potentie in zit is het zeker waard

e borrels op dinsdag en donderdag zijn een bekend fenomeen onder alle leden, en mee-eten wordt door velen gezien als een aantrekkelijke optie. Echter, wedstro’s lijken hier in verhouding weinig gebruik van te maken, wat zorgt voor onder representatie op de barzolder. Dat is zonde, want meer cohesie binnen de vereniging is goed voor de vereniging en daarom goed voor jou. Hoe zouden we ervoor kunnen zorgen dat meer wedstro’s mee gaan eten?

Tweede ronde Er wordt drie keer met een stoel op de grond gestampt en de hongerige magen bewegen zich als 1 massa naar de tafel waar het laatste eten gegeven wordt aan de kelen die het hardste schreeuwen.

De moeder moet kiezen tussen haar kuikens. Meestal blijkt er nog genoeg eten te zijn voor iedereen, dus gaat het gewoon goed, maar de angst dat het niet zou gebeuren wordt aangewakkerd door het lange wachten.

Waarom komen de wedstro’s minder mee-eten?

De optie om voor een schamele €3.45 een volledige maaltijd uitgeserveerd te krijgen zonder de afwas te hoeven doen spreekt iedereen aan, ook de wedstro’s. Het gaat alleen vaak mis bij het concept ‘een volledige maaltijd’. Een lichte dame eet natuurlijk minder dan een zware bal die net getraind heeft, en daar is niks mis mee.

Als je het lief vraagt aan de uitserveerkracht, wil die je vaak wel een schepje meer of minder geven, maar in de praktijk blijken wedstro’s vaak afhankelijk te zijn van de tweede ronde.

Wanneer je dan met een halfgevulde maag een uur lang loopt te hopen op een tweede ronde, kun je alleen maar teleurgesteld worden. Misschien volgende keer toch niet hopen.

een tweede ronde tot 21:00, omdat er dan nog mogelijk mensen een eerste ronde komen ophalen, wat logisch is. Maar waarom moeten we mensen zoveel marge geven om op te komen dagen voor hun eten? Als je moeder zei dat je om 7 uur thuis moest komen voor het eten was je er toch ook gewoon om 5 over 7? Als je er door een latere training of wat voor reden dan ook niet eerder kunt zijn kun je het gewoon aangeven via de eetlijst, dan zetten ze zonder moeite een bordje apart voor je.

Portiegrootte Het is niet gemakkelijk voor Le Bixy is om in te schatten hoeveel eten ze kunnen uitserveren. De veilige optie blijft altijd om een kleine eerste ronde uit te serveren, zodat niemand met de spreekwoordelijke gebakken peren zit, maar letterlijk geen eten meer heeft. Inkopen worden ook altijd gedaan op basis van een bepaald aantal personen, niet op wie er daadwerkelijk komen eten.

Het zou mooi zijn als er bij het inschrijven voor de eetlijst een extra optie komt voor portiegrootte. Wil je een grotere portie? Prima, kost je 30 cent extra, en Le Bixy kan van tevoren rekening houden met dat je komt. Wil je een kleinere portie? Chill, scheelt je 30 cent, en de kans wordt kleiner dat we aan het eind van de avond voedsel voor een heel weeshuis weg hoeven te gooien. Als je niks invult blijven de bestaande porties gelden. De formule voor inkopen blijft simpel: reken voor iedereen die meer wilt eten 1.3 personen, en iedereen die minder wilt eten 0.7 personen. Dit systeem geeft meer zekerheid aan de persoon die uitserveert, zodat die zich minder hoeft in te houden tijdens de eerste ronde.

19 Venster zomer 2022

Normaal gesproken wordt het eten uitgeserveerd van 19:30 tot 21:00. In de praktijk betekent dat vaak dat je rond 20:00 je eerste happen neemt. Le Bixy kan niet beginnen met het uitserveren van

Laten we het einde van het uitserveren verplaatsen naar 20:30. Als er dan nog een rij staat, spreekt voor zich dat die eerst afgewerkt wordt, waarna meteen de tweede ronde kan beginnen. Dit zorgt in de praktijk voor een stuk minder tijd tussen je eerste en tweede ronde. Dat zorgt weer voor een beter gevulde maag, beter herstel van je training, meer gainz, meer benen, meer blikken, … etc.

Wedstro’s ga gewoon.

Vroeger gingen de Romeinen altijd in groepen naar het toilet voor een grote boodschap. Het was een sociaal proces waarbij Romeinen andere Romeinen aanspoorden en aantrokken om onderdeel te worden van het sociale gebeuren; samen vervulde je je basisbehoeften.

Het doet me deugd om te zien dat een deel van de eerstejaarssectie deze gewoonte heeft overgenomen. Waar bij de ouderejaars af en toe een individu de barzolder op komt lopen, staan de eerstejaars achten ze al op te wachten. Spoor elkaar aan om te gaan ploeghappen op de barzolder. Durf eens een keer een compo aan te spreken, en compo’s, durf eens een keer een wedstro aan te spreken (we bijten niet, althans, de meesten niet). Draai eens een facultatieve training op de dansvloer en verrijk jezelf op een donderdagavond met een Leffe Blond 0.0. Want meer wedstro’s op de borrels is goed voor de vereniging, en wat goed is voor de vereniging, is goed voor jou.

HISTORIE

Het Kruithuis Een donderend verhaal TEKST MARNIX TIJHUIS & SACHA OLSTHOORN

aast het 15e lustrum van Proteus-Eretes is het dit jaar ook het 5e Lustrum van onze sociëteit “De Beuk”. Inmiddels is deze locatie voor vele Protëers een tweede thuis geworden en is deze door de exponentiële toename van het aantal leden de afgelopen 10 jaar toe aan een uitbreiding. Hoog tijd om eens terug te blikken naar de vorige locatie van onze vereniging: Het Kruithuis. Dit rijksmonument, dat oorspronkelijk als tijdelijke locatie van de vereniging zou dienen, was ruim 35 jaar het onderkomen van de vereniging. In deze periode werd Proteus zelfstandig en vond de fusie met Eretes plaats. Maar dit gebouw kent veel meer geschiedenis dan alleen de huisvesting van onze vereniging. Wat dat nou allemaal precies is, zochten Marnix en Sacha uit.

Vreemde locatie Als je erover nadenkt ligt het Kruithuis eigenlijk op een hele gekke locatie. Zoals de naam al zegt werd vroeger daar het buskruit van de stad daar opgeslagen. Het is alleen niet heel handig dat dit gedaan werd op een plek twee kilometer buiten de oude stadsmuren. Mocht de stad aangevallen worden is de vijand waarschijnlijk eerder bij jouw kruit. Veel logischer is natuurlijk om dit in de stad zelf te bewaren. Hoe komt het dan, dat het bij Delft zo ver buiten de stad ligt?

Donderslag bij heldere hemel Het antwoord op deze vraag is simpel: vroeger lag het Kruithuis wel binnen de stadsmuren. Vanaf 1637 was het gevestigd aan het eind van de Geerweg. Echter kwam hier op 12 oktober 1654 verandering in. Om kwart over tien ‘s ochtends vond die dag een enorme explosie plaats in het noordoosten van het centrum van Delft. Al het buskruit, zo’n 90.000 pond, dat in het kruithuis lag opgeslagen, was de lucht in gegaan. Over de oorzaak is alleen bekend dat Cornelis Soetens, die de beheerder van het kruithuis was, de opslagruimte binnen was gegaan om een monster buskruit te halen. Het verhaal gaat dat vonken van zijn brandende lantaarn de ontploffing hebben veroorzaakt. De knal was vervolgens zo hard dat deze zelfs op Texel gehoord zou zijn. Deze ramp kreeg later de naam “De Delftse donderslag”.

‘‘45.000 kilo buskruit was de lucht in gegaan’’ Effect van de ramp Dat het een ramp was, bleek wel uit de verwoesting. Zo’n 500 huizen raakten onherstelbaar beschadigd. Historici schatten dat er minimaal 100 doden zijn gevallen en een dodental van enige honderdtallen De doelen van de schutterij, die grensden aan het kruithuis, waren volledig verwoest. Ook de glas-in-lood ramen van zowel de Oude als Nieuwe kerk, die bij de beeldenstorm 100 jaar eerder nog gespaard waren, gingen verloren. Maar, zoals dat vaker gaat in zware tijden, kon de bevolking van Delft rekenen op de hulp van andere Hollandse steden. Door middel van een collecte kon er al snel begonnen worden met de wederopbouw. Op bijna al het verwoeste gebied werden nieuwe woningen gebouwd, met enkele uitzonderingen. Op de plaats waar de verwoestte doelen van schutterij stonden, kwam de Paardenmarkt, die er vandaag de dag

n Gezicht op Delft na de explosie van 1654 door Egbert Lievensz. van der Poel

20 Venster zomer 2022

nog steeds is. De schutterij verplaatste zich naar het Doelenplein, waar vandaag gezellige terrassen staan. Zo zijn de gevolgen van de Delftse donderslag 400 jaar na dato nog steeds zichtbaar.

Een nieuwe plek Om herhaling te voorkomen werd besloten om het nieuwe Generaliteits Kruitmagazijn van de Staten van Holland buiten de stad te bouwen. Volgens het stadsbestuur zou dit minstens anderhalve kilometer worden. De beroemde architect Pieter Post werd gevraagd om het nieuwe complex te ontwerpen. Niet de minste, hij ontwierp onder andere mee aan Huis ten Bosch, het Mauritshuis en het stadhuis van Maastricht. Zijn ontwerp was in 1659 af en een jaar later was het complex al af. Het oorspronkelijke ontwerp is vandaag de dag nog grotendeels intact. Onder toezicht van Monumentenzorg en de gemeente wordt het pand goed onderhouden. De orginiele tekeningen van het ontwerp zijn nog te vinden in het gemeente archief van Delft en zijn te zien in de achtergrond van dit stuk.

Een nieuw ontwerp Dit ontwerp bestond uit een poortgebouw, een pak- en kuiphuis, een granaathuis, een soldaten- en officierenverblijf in het wachthuis Kortegaard en twee torens. De voorkant van het poortgebouw

oorlog waren er geen wapens en munitie meer aanwezig in de gebouwen en diende het enkel als opslagplaats voor andere militaire goederen. In 1961 werd het Kruithuis na een ruil met de Landmacht overgenomen door de Gemeente Delft en verdween de militaire functie. Kort daarna trokken enkele kunstenaars en hun ateliers in het gebouw. Daarna vestigde de scouting zich in 1963 samen met Proteus in het pand. 31 jaar later, in 1994 besloot de gemeenteraad het monument te privatiseren en werden de scouting en ProteusEretes, dat inmiddels gefuseerd was, vriendelijk verzocht een ander onderkomen te zoeken. De bouwcommissie werd opgericht en er werd begonnen aan de plannen van een nieuw roeigebouw. De vereniging was inmiddels zo hard gegroeid dat het kruithuis ook onvoldoende ruimte bood. Na veel actievoering mocht de scouting uiteindelijk blijven. In 1997 had Proteus-Eretes een nieuw gebouw aan de overkant van de Schie en tekende Scouting Delfland een eeuwigdurend pachtcontract met de gemeente.

Zo blijkt dat het hoofdstuk van Proteus-Eretes maar een klein deel is van bijzondere Kruithuis geval. Nu in de wijk Schieoevers de komende jaren duizenden woningen worden gebouwd is het maar goed dat het gebruik van het gebouw door de jaren heen veranderd is… n

is versierd met het wapen van de Staten Generaal. In het pak- en kuiphuis werd vroeger het buskruit gewogen en verpakt. Het buskruit kon worden opgeslagen in de twee torens, die zich in het midden van het terrein bevinden, omringd door water. De twee torens waren vroeger met elkaar verbonden door middel van een dijk, twee valbruggen en een klein eiland, maar deze zijn verloren gegaan.

Vanuit het water rond de torens kon men dan gelijk via de Schie het buskruit naar de stad en omstreken vervoeren. Door de brug onder het wachthuis kon men vanaf de Schie het terrein op- en afvaren.

De aanlegsteigers bij beide torens zijn later gereconstrueerd in de originele vorm. Tussen de verblijven voor de soldaten en de officieren lag nog een proefkamer, waar de kwaliteit van het buskruit getest kon worden.

Veiligheid Bij het ontwerp is er veel rekening gehouden met een eventuele nieuwe ontploffing. Zeker niet onverstandig, want in dit kruithuis kon 400.000 pond buskruit worden bewaard, een stuk meer dan het oorspronkelijke in de binnenstad. De torens waren voorzien van dubbele deuren, waarvan de binnenste bedekt zijn met koperen beplating en al het hang-en-sluitwerk is gemaakt van koper, om vonkvorming tegen te gaan. De torens hebben een stuk dikkere muren ten opzichte van het dak. Het idee hierbij was dat bij een eventuele volgende ontploffing het dak de lucht in zou gaan, maar de muren zouden blijven staan, wat voor een stuk minder schade in de omgeving veroorzaakt. Of deze theorie daadwerkelijk klopt, is nog altijd een mysterie. Er heeft nog nooit een ontploffing plaatsgevonden.

Latere toevoegingen In 1906 is door het Ministerie van Defensie nog een bakstenen loods aan het terrein toegevoegd, om meer opslagruimte te creëren.

Enkele jaren later, in 1910, werd het woonhuis voor de militaire beheerder op het complex gebouwd.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog hebben Duitse parachutisten het complex aangevallen. Dit was het einde van het gebruik van het Kruithuis door de Koninklijke Landmacht. Na de

n Tekening van de poort met daarboven het wapen

Venster zomer 2022 21

MEELOPEN MET

Meelopen met... PEDUZA Voor een duurzamer Proteus

TEKST CATHELIJN BOGERS, IRENE BACKERS & MARNIX TIJHUIS

ILLUSTRATIE

MANDY VERMEIJS

enietend van een vegan maaltijd kregen Cat, Irene en Marnix een inkijk in de nieuwste commissie van Proteus, PEDUZA. Proteus-Eretes duurzaamheid, is zoals de naam al zegt opgericht om te zorgen voor meer duurzaamheid op alle vlakken van de vereniging. Dit blijkt niet altijd even makkelijk te zijn, bij een studentenvereniging moet het namelijk vaak zo simpel en goedkoop mogelijk. Niet getreurd, PEDUZA is vastberaden om ook Proteus haar steentje bij te laten dragen aan een groenere toekomst.

D O E LE N PEDUZA heeft als grote droom om Proteus de eerste energie neutrale studentenroeivereniging van Nederland te maken. Dit is echter lastig om te bereiken dus ze willen beginnen met bewustzijn over duurzaamheid aan de vereniging en haar leden meegeven, bijvoorbeeld over hoe je jouw huis duurzamer kan maken. Er liggen plannen voor een nieuwsbrief over duurzaamheid, dit geeft leden die geïnteresseerd zijn de juiste handvatten om aan de slag te gaan.

PL A N VA N A A N PA K

n PEDUZA op de duurzaamheidsdag in hun tweedehands commissiekleding

S P O N TA A N O N T S TA A N Het begon allemaal in de herfst van 2020. Isabel was toen deel van het BK Green team, waardoor ze met een bewuste blik naar het dagelijks leven keek. Zij stond ingedeeld voor een schoonmaaktaak waarbij zij het voorterrein vrij moest maken van blaadjes. “Dat vond ik dus echt onzin, er zitten zoveel voedingsstoffen in bladeren voor planten. Daarbij moest ik de bladeren dan in de restbak gooien in plaats van in een groenbak, omdat die er niet is”. Dit was het moment dat ze besloot het bestuurshok binnen te lopen om te kijken of dit niet verbeterd kon worden.

Gewaagd zou je zeggen, maar ze heeft er geen spijt van gekregen.

Een paar dagen later kreeg ze een appje met de uitnodiging om samen met de Commissaris Loods te bespreken wat zij belangrijk vond rondom duurzaamheid en hoe ze dit vorm zou willen geven binnen de vereniging. Zo begon het balletje eenmaal te rollen en is Isabel leden gaan zoeken om PEDUZA een officiële commissie binnen Proteus Eretes te maken. Zo wist ze dat Emma bij een ander green team zat van de TU. Tijdens een afwasbeurt met Marith bleef er veel eten over van de Bixy, wat zij beiden zonde vonden. Zij hebben toen eten ingepakt in bordjes en aluminium folie en aan de borrelaars meegegeven. Simon geniet inmiddels van het burgerleven en werkt bij een groen bedrijf. Nadat hij was vergeten om zichzelf uit te schrijven bij Proteus, zag hij een post op instagram voorbij komen over duurzaamheid binnen de vereniging en besloot nog een laatste goede daad voor de vereniging te doen door zich aan te sluiten bij PEDUZA. Zo en via nog vele andere wegen is een enthousiaste groep commissieleden bij elkaar verzameld.

22 Venster zomer 2022

De eerste stap om de doelen te bereiken is een concreet plan creëren voor duurzaamheid binnen Proteus. Op dit moment staat er een klein stukje over in het beleid maar nog niks concreets. Om een goed plan te kunnen opstellen heeft PEDUZA van Green TU een formulier gekregen voor een duurzaamheidslabel om te kijken op welke vlakken het goed gaat bij Proteus en waar nog werk aan de winkel is.

Om te kijken hoe men op Proteus bezig is met duurzaamheid en of hierover struikelpunten zijn is naar elke commissie een form gestuurd.

Daarnaast is PEDUZA al langs geweest bij de Plan van Bouw, dit was alleen in de opstartfase van de PvB waardoor ze toen nog niet concrete hulp konden bieden. Inmiddels is er wel een persoon binnen de PvB die over verduurzaming van de plannen gaat.

Ook wil PEDUZA graag de borrels verduurzamen. Zo zou er een andere biersoort gedronken kunnen worden die op een duurzame manier is gemaakt, bijvoorbeeld van algen, met opgevangen regenwater of van een brouwerij dichtbij zodat er minder kilometers gemaakt hoeven te worden voordat wij van een biertje kunnen genieten. Op borrels zelf komen er ook nog af en toe wegwerp plastic bekers uit de kast, wat veel afval veroorzaakt. Zo zou hier een muntensysteem kunnen komen, of een inlever systeem voor plexiglazen aan de zijkanten van de bar of op de muren van de barzolder, zodat het makkelijk wordt om die in te leveren en deze goed hergebruikt kunnen worden.

“Maak van Proteus de eerste energie neutrale roeivereniging”

Andere wensen van PEDUZA zijn het vergroenen van het voorterrein, dat geeft voordelen bij heftige regenval en creëer je meer biodiversiteit. Verder wilt PEDUZA kijken naar onze sportkleding. Er wordt veel sportkleding gekocht die weinig wordt gedragen. Het is niet duurzaam dat wedstrijdkleding alleen bij wedstrijden gedragen mag worden. Misschien is er een mogelijkheid om tweedehands Proteus kleding en gadgets te verkopen. Een ander verbeterpunt binnen de vereniging zijn de prullenbakken, nu wordt alles consequent in de restbak gegooid, het zou goed zijn als dat gescheiden zou worden in groen- en restafval.

D U U R Z A A M H E ID S FES T I VA L Naast een visie voor de toekomst van Proteus heeft PEDUZA nu ook al actie ondernomen. De commissie heeft begin juni het duurzaamheids festival georganiseerd. Hier werd een tipje van de sluier van een duurzamer Proteus opgelicht. De hele dag waren er leuke activiteien. Zo kon er plastic uit de Schie worden gevist, hiermee konden ook punten voor de sjaarsladder worden verdiend. Daarnaast kon er in de zon op het balkon heerlijk geluncht worden. Er was keus uit twee vegan broodjes, die onder het genot van een biertje genuttigd konden worden. Deze biertjes waren niet alleen op basis van algen gebrouwen, maar kwamen ook nog eens van de overkant van de

TI PS VO O R J O U Naast de standaard tips als ‘douche minder lang’ en ‘eet wat minder vaak vlees’, zijn wij benieuwd wat PEDUZA nog meer als tips heeft voor ons. Wij vroegen het aan ze.

Kijk eens naar de inhoud van je afwas- en schoonmaakmiddelen, daar bestaan veel duurzame variaties op. “Alles wat een lekker geurtje heeft is waarschijnlijk niet goed”. Zo kun je zelf een sopje maken van azijn, voeg dan voor de geur een citroentje of wat munt toe en je hebt duurzamer schoonmaakmiddel, bijvoorbeeld van het merk Klok! Of gebruik een mengsel van baking soda en water, dit is ook nog eens goedkoper dan schoonmaakmiddel uit de winkel.

Een ander huishoudelijk product dat slecht is voor het milieu door alle plastic deeltjes is wasverzachter. Dit artikel kan je beter laten staan. Ook hoeven kleren niet zo vaak gewassen te worden als men denkt. Koop niet altijd nieuwe kleding, maar bezoek ook eens een tweedehands winkel.

Wat ook zorgt voor minder microplastics in het water is het kopen van een blok zeep en shampoo in plaats van een pompje en een fles.

Dit is ook nog goed voor je eigen portemonnee omdat er in vloeibare

Schie, de Koperen Kat.

zeep en shampoo vooral heel veel water zit.

Op de barzolder konden kledingstukken en stekjes geruild worden.

Verder werd er buiten aan het voorterrein gewerkt. Zo is er een compostbak gemaakt en zijn er aan de Rotterdamse kant van het vlot planten geplant voor extra biodiversiteit en bijen, ook zijn er wat kruiden geplant. Al met al een hele geslaagde duurzame dag!

Zoek je het meer op het gebied van voedsel? Bezoek dan eens de markt in Den Haag waar lokale boeren hun waren verkopen. Dat scheelt heel veel kilometers aan uitstoot. Veel producten komen namelijk van erg ver, let daar eens op! Of eet seizoensgroenten en fruit. n

n Het utopisch Proteus van de toekomst?

Heb jij een goed idee om de vereniging te helpen verduurzamen? Laat het weten via de QR code!

Venster zomer 2022 23

OP BEZOEK BIJ

Op bezoek bij...

K.S.V. Sanctus Virgilius De langste bar van Nederland TEKST

HANNAH GODDING & KOOS MEESTERS

a vorige keer met het Venster het buitenland op gezocht te hebben, gaan we deze keer lekker dicht bij huis op bezoek. Voor de verandering gaan we eens langs een vereniging waar niet geroeid wordt op het water, maar op een goudgele rivier. Namelijk op bezoek bij de K.S.V. Sanctus Virgilius, beter bekend als Virgiel.

Voor de mensen die dit onbekend in de oren klinkt: Virgiel is een studentenvereniging gelegen aan de Oude Delft 57 en is met haar ruim 2000 leden de grootste van Delft. Maar belangrijker: ze is de vereniging waar 75 jaar geleden het verhaal van onze eigen vereniging, Proteus-Eretes, begon!

Nadat wij onze fiets aan de gracht hebben geparkeerd, worden we rondgeleid door de Commissaris Extern, Martijn Oetelmans. Ons bezoek vindt kort na het grootste feest van het jaar plaats, de N8W8, dus wordt er hard gewerkt om al het steigerwerk en de troep op te ruimen.

Naast de bar valt ook nog een houten beeld achterin de sociëteitszaal op. Dit is de Sanctus zelf, maar dan wel de borrel bestendige variant. Want het originele 100 jaar oude beeld staat ergens veilig opgeborgen. De Sanctus is erg belangrijk voor de borrel, want zonder Sanctus mag er geen bier worden geschonken. Andere verenigingen en leden vinden het dan ook erg leuk om de Sanctus te stelen. Bij afwezigheid van de Sanctus mag de voorzitter van Virgiel zijn plek bezet houden zodat de tap open blijft, totdat het beeld terug is.

In de wandpanelen van de sociëteitszaal staan de besturen van Virgiel gegraveerd en na even zoeken vinden we het bestuur van 1969, het jaar waarin Proteus-Eretes onafhankelijk werd van Virgiel. Martijn vertelt dat in de tijd dat Proteus nog bij Virgiel hoorde de zaal een stuk kleiner was en dat waar we nu staan vroeger voor een deel het dak was waar de fusten werden opgeslagen. Ook werd er in de tijd van Proteus in een ander pand geborreld, aan de overkant van de gracht aan de Oude Delft 18.

Als eerste komen we in het hart van de Sociëteit Alcuin aan, namelijk de sociëteitszaal. Hier wordt elke dinsdag en donderdag vanaf vijf voor vijf (16:55) geborreld door de leden. Meteen valt er één ding op, namelijk de bar waarvan geclaimd wordt dat deze de langste van Nederland is. Martijn vertelt ons over het betaalsysteem van de bar, waarbij de tap enkel werkt als je pas op de scanner ligt. Erg handig, want hierdoor heeft Virgiel vrijwel nul tapverlies. Daar staat dan wel weer tegenover dat de tap het niet doet als het betaalsysteem eruit ligt (en we weten van ons eigen betaalsysteem dat dat nog wel eens wil gebeuren).

Het bestuur van Virgiel toen Proteus onafhankeljik werd

24 Venster zomer 2022

We verlaten de sociëteitszaal en gaan naar de zolder, waar zich de commissiekamers (welke met hun glazen wanden een modern contrast zijn met de rest van het oude pand) en het archief bevinden.

De informatie over Proteus ligt helaas te diep verstopt voor ons om te vinden, dus lopen we verder. Inmiddels beginnen we de enorme omvang van deze vereniging te bevatten. We zijn al zoveel trappen op, af, gangen door, hoeken omgegaan, en dat zonder ooit dezelfde ruimte te kruisen. Nu telt Virgiel ook twee maal zoveel leden als Proteus, maar de Sociëteit Alcuin is minstens 4 maal zo groot als onze Beuk.

Wat ook opvalt tijdens onze wandeltocht, zijn de deursloten. Martijn heeft slechts een druppel als sleutel, waarmee hij elke deur in het pand kan openen. Hij legt uit dat je rechten kan krijgen voor bepaalde ruimtes, en dat je met je druppel slechts de deuren kan openen waarvoor je rechten hebt. Zo kan alleen het bestuur in het beroemde Torentje, en wij omdat we met Martijn op pad zijn. Dit Torentje is beroemd omdat er op het schilderij Gezicht op Delft van Johannes Vermeer een torentje staat, echter was dit torentje in 1960 niet meer zichtbaar. De locatie komt ruwweg overeen met de huidige locatie van Virgiel en dus werd het Torentje in 1964 op de sociëteit gebouwd.

Ingang van de sociëteit Alcuin

Of dit nou ook de echte locatie was van het Torentje of niet, het 360 graden uitzicht is prachtig. Mocht je nou echt heel graag het Torentje van binnen willen zien dan kun je het bestuur omkopen met een fles champagne, wat aan de verzameling lege flessen te zien vaak wordt gedaan.

We gaan nog een trap naar beneden (hoeveel trappen heeft deze sociëteit wel niet?) en belanden in de kelder. Hier treffen we een enorme biervoorraad aan, die eigenlijk niet op kan. Mocht het bier nou toch opgaan, dan heeft Virgiel een contract met Heineken waardoor er binnen een paar uur bier moet worden aangeleverd. Martijn legt ons ook uit waar het principe ‘om 5 voor 5 borrelen’ vandaan komt:

“Vroeger waren de leidingen tussen de vaten en de bar ongekoeld, waardoor de eerste paar biertjes in de leiding lauw zijn. De eerstejaars moesten dan om 5 voor 5 naar de borrel komen om de eerste biertjes op te drinken zodat de ouderejaars om 5 uur lekkere koude biertjes konden drinken.”

Het torentje

Bieropslag

Venster zomer 2022 25

We dalen af naar de eetzaal, in welke de grootste open eettafel van Nederland wordt aangeboden. Maar liefst 400 tot 600 man kunnen hier terecht voor een heerlijk bordje avondeten. Daarbij hoort dan ook de reusachtige keuken, welke groter is dan onze barzolder.

Meteen gaat ons hart sneller kloppen, want hier staat een reusachtige wasstraat. Iets wat we op de Beuk niet kennen waardoor veel leden een trauma aan de afwastaak hebben. Op Virgiel was je samen met je club af, wat goed is voor de bonding maar minder goed is voor de effectiviteit. Voornamelijk de eerstejaars krijgen taken (ook wel helden diensten), behalve tijdens de tentamenweken. Dan zijn de tweedejaars aan de beurt, zodat de eerstejaars zich kunnen focussen op het behalen van hun BSA.

Tot slot gaan we nog even langs het bestuurshok waar de Secretaris, Fleur Lycklama à Nijeholt, ons uitlegt hoe het zit met de onderverenigingen van Virgiel, Proteus was tenslotte ook ooit een ondervereniging van Virgiel.

Wasstraat

“Eigenlijk hebben we alles behalve roeien.”

Zo is het, want je kunt het zo gek niet bedenken of Virgiel heeft het. Met zeven onderverenigingen en talloze gezelschappen kun je elke activiteit doen. Mocht je nou toch iets vinden wat nog niet wordt aangeboden, dan kun je, mits er genoeg animo is, gewoon een gezelschap beginnen. Voor de onderverenigingen geldt dat deze onafhankelijk van Virgiel zijn qua geldzaken, bestuur, etc. maar ze worden wel in de gaten gehouden en waar nodig geholpen door moedervereniging Virgiel. Je hoeft niet perse lid te zijn bij Virgiel om lid te mogen worden van een ondervereniging, maar de onderverenigingen dienen wel leden te werven van hun moedervereniging.

Funfact: naast Proteus is er slechts één andere ondervereniging van Virgiel zelfstandig geworden, de rugbyvereniging Thor.

Binnenplaats

De Boekerij

We komen terug in de ontvangsthal, zo komt ons avontuur bij Virgiel dan toch tot een einde. We bedanken Martijn voor de leerzame rondleiding en fietsen terug naar toch wel de mooiste vereniging van Nederland aan de Rotterdamseweg. Waar zullen we volgende keer op bezoek gaan?

Sociëteit Alcuin

Venster zomer 2022 26

QUIZ

27 Venster zomer 2022

MUSICAL

Zoals het vroeger was Een kijkje in de coulisse TEKST

HANNAH GODDING & MANDY VERMEIJS

et het 15e Lustrum zijn er maar liefst 12 lustrumcommissies opgericht om dit jaar het beste lustrumjaar tot nu te maken. Naast de Lustrum EP, het gala en de rally werd er dit jaar ook een echte Proteus-Eretes musical op de planken gezet. De vorige keer dat de vereniging een lustrum musical maakte was maarliefst tien jaar geleden.

Maar hoe zet je in slechts een paar maanden een volledige musical in elkaar? Wij vroegen het de Showco.

In het weekend van 29 april was het zo ver, de musical “Zoals het vroeger was” ging op de planken. In de theaterzaal van X was het spektakel te bekijken in vijf verschillende shows, waarvan maar liefst vier volledig uitverkocht waren. Compleet met zang, dans en romantiek was het een waardige musical, gestoken in een Proteus jasje.

De show ging over een eerstejaars student die het wedstrijdroei wereldje inrolt bij Proteus-Eretes. Een zeer herkenbaar tafereel voor veel leden in de zaal. Een stuk vol humor, met fotogenieke kerstbomen, stereotypische corpsballen, mores op de soos en de liefde tussen de stuur en de slag. Ondanks de voor ons bekende setting, was het zelfs voor iedere externe een begrijpbaar en leuk stuk.

Voor de Showco was dit weekend de finale van een zeer heftige, maar leuke periode. In juli 2021 kregen zij de vraag vanuit de Lucie of ze niet even een musical op zouden willen stellen voor het lustrum. Een fantastisch idee, maar enorm onderschat wat er allemaal komt kijken bij het maken van een musical. In augustus begon het echte werk. Na een brainstorm was al snel duidelijk dat het een stuk voor Proteus, door Proteus moest worden, waarvoor zelf het script geschreven zou worden, met zelfgemaakte muziek. De cast en regie zou uitsluitend uit leden bestaan. De Showco had een flink karwei voor de boeg.

28 Venster zomer 2022

FOTOGRAFIE PAPARAZZI

Het thema van het script was redelijk snel vastgesteld. In een mooi woordweb kwam Romeo en Julia, een petticoat, een roeicarrière en het liedje ”de stuur en de slag” van de Pepcie al snel samen. Oké een onderwerp, check. Nu de inhoud nog. Hiervoor werd een zeer uitgebreide drive opgesteld waarin iedere scène zorgvuldig uitgetypt werd. Dit liep al snel uit tot 20 scènes met maar liefst 26 scènewissels.

Een volledig stuk werd gevormd vol waargebeurde en hilarische momenten. Zo was de kerstdinerscène gebaseerd op de rampdate van een ploeggenoot van een castlid en was er nauw contact met onder andere de wedstrijdsectie om de meest juicy en waarheidsgetrouwe details te kunnen verwerken in het stuk.

“Voor Proteus, door Proteus” Naast het schrijven van een volledig eigen script, wilde de Showco de lat nog wat hoger leggen. Naast het nummer ‘De stuur en de slag’, geschreven door de Pepcie, besloten ze de overige nummers in het stuk zelf te schrijven. Hieruit werd onder andere ‘De ode aan de drie’ geboren. Ondanks dat dit nummer last-minute toegevoegd werd aan het script, wist het zeker de spotlight te pakken. Zelfs het nummer onder de tango was een echte original.

Gelukkig was de Showco ook wat professionele dansers rijk. Zo werd er een indrukwekkende tango ingezet bij de galascène en was er een ergometerdans voor de NKIR bedacht. Een waar spektakel om een synchroondans te zien met acht ergometers. Hiervoor zijn vele danslessen en repetities geweest. Logistiek was een dans in het stuk ook ideaal voor de stressvolle kledingwissels die ondertussen achter de schermen plaats vonden.

Handige en creatieve mensen waren van belang. In twee weken tijd moest er een volledig decor gebouwd worden. Met de vele verschillende scènes moest hier een goed plan voor gemaakt worden.

De droom van een draaiend podium moest hierbij helaas achterwege gelaten worden. Hiervoor kwam een draaiend decormuur in de plaats, multifunctioneel voor maarliefst vier verschillende locaties.

Een roeivereniging is natuurlijk niks zonder boten, maar met een daadwerkelijke acht over het podium flaneren is niet realistisch.

Hiervoor werd geïmproviseerd met vliegende bankjes, boegballen en geknutselde papieren boten. Een carrière in de kunstwereld is zeker nog niet uitgesloten voor de Showco.

Heel de vereniging was enthousiast bij de bekendmaking van de musical. Hoe er eerst geschat werd op een cast van maximaal 30 man, werden er al snel rollen bijgeschreven door het hoge aantal aanmeldingen voor de audities. Het script is hierdoor uiteindelijk opgeschaald, waarin iedere personage een eigen naam heeft. Een flink werkje, vooral als je als eis hebt dat geen van deze namen voor mag komen op de vereniging. Dit ging allemaal zeer vloeiend, totdat dopje Guus roet in het eten moest gooien door lid te worden. Maar dit mocht de pret zeker niet drukken. Creativiteit werd een vereiste om 40 rollen passend te maken in het script. Met leuke rollen, zoals een levende kerstboom, een enthousiaste tv en feestende borrelaars wist de Showco het voor elkaar te krijgen.

Proteus heeft weer bewezen wat voor groot talent er op onze vereniging schuil gaat. Een groot succes in dit vijftiende lustrum. Wie weet zullen we op onze vereniging een commissie zien verschijnen voor een jaarlijkse toneelvoorstelling. n

W I S T J E DAT ... n Er maar liefst 70 leden waren die auditie deden voor de musical. n Al het decor met de benenwagen naar X gelopen is. Hierbij zijn een aantal wieltjes volledig afgesleten. n Het decor een tweede leven heeft gekregen als voertuig bij Te land ter zee en in de lucht. n Het nummer “Ode aan de drie” bijna compleet geschrapt was uit het stuk

Venster zomer 2022 29

ALGEMEEN

Goudgeel geluk

Goedemorgen!

TEKST

LOTTE BEUKERS & MANDY VERMEIJS

roteus-Eretes is vele bieren rijk. Echter is het gebruikelijk om toch maar een normaal biertje te bestellen. Hoog tijd om op onderzoek te gaan en uit te vinden welke verborgen pareltjes er wel niet achter de bar te vinden zijn. Ondanks dat voor ieder smaken verschillen, is het een hele ervaring om een keer iets nieuws te proberen.

Samen met het beheer heeft de redactie van alles geproefd en voor jullie op een rijtje gezet. Met de fantastische verhalen achter de vele bieren hebben we er zeker van genoten.

Proost!

Oud en vertrouwd, al 12 jaar lang de vaste pilsner op onze tap.

Ondanks dat het misschien niet het lekkerste biertje is, is het zeker wel het ideale biertje om de hele borrel op uit te spelen. Een bijzonder eigenaardig biertje wiens smaak toeneemt naarmate zijn temperatuur ook toeneemt. Jupiler is ook zeker een biertje met een Delftse insteek.

Met enkel reclame op RTL7, speciaal voor mannen, is de marketing ook speciaal voor mannen. Toch kan gezegd worden dat een Sjupje voor iedereen een prima biertje is.

Vedett IPA

5,5 % Voor velen hét biertje voor op het balkon in de zomer. Met de zoete, frisse en licht kruidige ondertonen, is dit een echte zonnedans in een glas.

De zeer stevige reputatie van dit gewilde biertje is te bevestigen me het tempo waarin de PEiL fusten er doorheen gingen. Dit toegankelijke biertje is te verkrijgen in een kleine en een normale variant, in het zeer herkenbare Hoegaarden Wit glas.

30 Venster zomer 2022

Jupiler Pilsner

5,2 % Op de IPA wisseltap is altijd iets verrassends te vinden. Ditmaal mochten we genieten van een Vedett IPA. Een licht kaak trekkende ervaring, met een zurige bitter en wat toegevoegde citrus. Voor mensen die van sour drankjes houden is dit zeker een match made in heaven. Probeer vooral een keer de IPA wisseltap en laat je verrassen wat er deze keer op staat.

Hoegaarden Witbier

5,0 %

Infused met gin en jeneverbes, zweeft dit drankje een beetje tussen een biertje en een cocktail. Met een licht tintelende sensatie op je tong heeft het iets weg van prosecco. In contrast met het mannelijke jupiler pilsje is dit biertje misschien toch wel meer een vrouwendrankje. Een goed zomerbiertje me een prettige frisheid, een goed doordrinkbaar biertje.

Grand Prestige Gerstenwijn

Kompaan Gin & Juice

5,4 % Een echte genieter. Dit donkere biertje doet je denken aan de winter, lekker warm bij de openhaard. Met de toevoeging van Barleywine, verandert de smaak aanzienlijk des te ouder het wordt. Het is een kersig en zoet biertje met tinten van zoete koffie en heeft zeker iets weg van port. Na ook nog een duidelijke feature in de naaktkalender van 2022 met het beheer is dit biertje onweerstaanbaar.

10 % Hollandser is er bijna niet, een biertje gebrouwen op ons mooie texel. Deze Skuumkoppe doet zijn naam goed met een waardige schuimkraag. Het is een zoeter biertje met tinten van zure peer. De smaak verdwijnt snel uit de mond en laat een droge nasmaak achter. Zeker geen dorstlesser dus, maar wel een goed speciaalbiertje om goed van te genieten.

Texels skuumkoppe Donkeren Weizen

6,0 %

Leffe Blond

0,0 % Een uiterst goed biertje voor mensen met allergieën.

Dit glutenvrije drankje is een zoete apple cider en een goed alternatief voor ieder die zin heeft in een frisje met alcohol. Met een kleine hoeveelheid koolzuur is dit drankje een frisse versnapering.

Ondanks dat het voor sommigen misschien net te veel weg heeft van kinderchampagne, is het een fantastisch biertje om de zomerse borrel mee te beginnen na een stroeve training.

We zouden Proteus niet zijn als we niet voor ieder wat wils zouden hebben. Voor een dagje alcoholvrij is deze Leffe Blond 0,0% een zekere aanrader. Het is een zoetig noch fris biertje. Toch is het duidelijk nog een biertje. Of dit biertje een daadwerkelijke alcoholvrije variant is van het normale Leffe Blond biertje, valt nog te betwisten.

Desalniettemin is dit biertje een zekere verrijking aan het alcoholvrije assortiment.

Apple bandit Applecider

4,5 % Venster zomer 2022 31

ALGEMEEN

Van Heidrunns HE1 en HE2 naar de A-, O- en Y-palen ILLUSTRATIE ANNELOUK VAN MIERLO

e Heidrunn, een C2, ligt in september 1979 klaar voor de eerste halen van nieuwe eerstejaars. Ernaast liggen de HE roeiriemen: HE1 en HE2. Oftewel, de boot heeft haar eigen palenset. Datzelfde geldt voor zusterschepen Hadda met HA1, HA2 en Hrønn met HR1, HR2. Die palen blijven levenslang bij hun boot, als een huwelijk. Maar dit waren wel de laatste boot-getrouwde palen. In het aanschaf- en toewijzingsbeleid werd sindsdien de palenset losgekoppeld van de boot. De commissaris is zodoende vrij een palenserie toe te wijzen aan een willekeurige boot of ploeg. “Abstractie” heet dit in de hogere logistiek van Asset Management.

Sindsdien krijgen riemen hun eigen leven en hun eigen ID. Die ID begint met een letter voor de hele serie van pakweg 12 palen. Inmiddels is het alfabet doorlopen, en is er dus weer een A-serie op komst.

Voetnoot: de lettercode is een andere dan bij Delfts Blauw aardewerk. Een pottenbakkerij noteert haar leeftijd op haar baksels met oplopende lettercode: A=1 jaar, Z=26, daarna AA voor 27 jaar enzovoorts. De Porceleyne Fles gebruikt nu “ER”: 144 jaar. Mijn vaste leverancier De Blauwe Tulp is AW jaar oud (Kerkstraat 12, ook voor gepersonaliseerd ambachtelijk schilderwerk; gesloten als President Clinton Delft bezoekt).

Bij Proteus-Eretes is dit beleid zo ver doorgevoerd, dat de Commissaris Asset Management zelfs voor de slidings een eigen aanschaf- en toewijzingsbeleid heeft. Nieuwe slidings worden geplaatst in een jonge boot, en de vrijkomende slidings worden doorgeschoven naar een iets oudere boot. En zo het hele trapje af.

Riemen worden niet gedoopt, maar worden opgenomen in de familie met een verf-ritueel. Toch kan ook zonder naam een zeer persoonlijke hechting ontstaan. Zoals in 1996, toen Eerstejaars Zwaar roeide met de Y-serie. Op de bouwplaats van de nieuwbouw lag een stapel heipalen, klaar voor het feestelijk slaan van de Eerste Paal. Eerstejaars Zwaar bedacht dat die palen niet anoniem mochten blijven. En dus werd, in de nacht vóór de eerste paal, op acht heipalen met zwarte verf Y1-Y8 gezet. En zo funderen ze nu De Beuk.

Dierbare herinneringen ook aan de O-serie. In 1988 zagen we in de VRV Proteus een Ringvaart record getrokken worden met de houten O1, 5, 7, 11, 2, 10, 14 en 16. Het baanrecord van 6uur 28min 55sec staat nog steeds, jongens, en nu voor eeuwig want onlangs is de route gewijzigd.

32 venster zomer 2022

Tijdens een ALV in de jaren ‘80 werd gesproken over de aanschaf van een lichte acht. Ene Chris van den Berg, de zwaarste helft van Johan & Chris, oppert “laat ze die acht maar faxen, dan vouwen we er hier wel een bootje van”. Zeer beledigend, een brutale schoffering van een minderheid (minder als in: minder massa). Hiermee stelde hij zijn toekomstige goede naam, aanzien, erelidmaatschap en zelfs bootnaam in de waagschaal. Maar uiteindelijk leerden we dat dit toch een correcte sublimatie was.

Zoals later werkelijk álles geabstraheerd digitaal is geworden: foto, gesprek, contact, gedachte. Dat had Chris goed gezien. Dat roeipalen en boten echt losgekoppeld zijn heeft nog een praktisch gevolg: toen diezelfde Chris voor een uitzending zijn bladen roodwit-blauw schilderde, eindigde aan bakboord het blauw bovenaan.

Abstractie zit ook in de TU-opleiding. Te beginnen in de wiskunde, de taal van het heelal. De schoonheid van een formule en haar toepassing. Onlangs nog was ik in de gelegenheid tegen een minister te zeggen: “Néé, het is geen gólf, het is exponentiéél”. En dat dan elke maand, roepend naar de TV. Na de wiskunde zien wij abstractie in de civiele techniek. De basis is de klassieke bruggenbouw, natuurkunde volgens Newton. Krachten, evenwichten, niet bewegen. Vervolgens de waterbouw: vloeistofmechanica gaat al over golven en energieniveaus. Lange en korte golven, Lobith en Hoek van Holland. En dan, tadaa: de verkeerskunde. De kwantummechanica van civiel.

Aan een wethouder uitleggen hoe groot zijn parkeergarage het best moet worden, dat werk.

Vanuit helikopterview een file beschrijven en voorspellen. Dat wil zeggen het geheel, niet voor een enkele auto. Want als je inzoomt op een auto om te weten of tie rijdt of stilstaat, beïnvloed je de chauffeur en verstoor je zelf je meting.

En ook in de geschiedenis van de vereniging.

Wij weten dat allerlei bepalende identiteiten zijn veranderd of losgelaten. Naam, clubkleuren, tekst en melodie van Het Venster, huisstijl: niets is heilig. Zelf ben ik groot geworden in de tweede kwarteeuw, toch wel het beste kwart tot nu toe. We hadden alles goed voor elkaar: volledige fusie, het katoenen ultramarijne wedstrijdshirt van Jansen en Tilanus, goud, nieuwbouw, en het lettertype ach het lettertype. De contributiebrief met “ProteusEretes”, in hoofdletters in het Optima font. Dan belde de penningmeester of je nog eens naar je contributiebrief wilde kijken. Ja graag zelfs! Trouwens, die penningmeester zag ik onlangs nog bezig. Hij bestuurde een ruimtevaartuig. Op afstand natuurlijk.

Toch is, nadat we het zo goed hadden achtergelaten, alles weer veranderd. De melodie, andere letters, Leids lichtblauw. Waarom niet gewoon ... (loslaten, Ernest, loslaten).

10% korting

op alle pakketten voor Delftse studenten!

Les van instructeur

Oruc Ural

www.verkeersschooldelfland.nl +31 6 14401355 info@verkeersschooldelfland.nl Van Geysterenweg 140 2532 TV Den Haag

D.S.R. Proteus-Eretes Rotterdamseweg 362a Postbus 322 2600 AH Delft (015) 262 3720 info@proteus-eretes.nl www.proteus-eretes.nl Wilt u een abonnement of adverteren? Stuur een mail naar venster@proteus-eretes.nl

Het Venster is het officiële verenigingsorgaan van de D.S.R. Proteus-Eretes. Automatisch geabonneerd zijn ereleden, leden van verdienste, leden, donateurs en adverteerders.

Jaargang 49, juni 2022 Oplage: 900 stuks Voorkantfoto Chris en Johan winnen de KHB zondag 85, uitzending verdiend naar WK Hazewinkel Achterkantfoto Daniël Korvemaker Peter Wiersum stuurt de 10 met

Redactie Annelouk van Mierlo Cathelijn Bogers Hannah Godding Irene Backers Koos Meesters Lotte Beukers Mandy Vermeijs Marnix Tijhuis Merel Bouma Sacha Olsthoorn Yvo van Rutten