SCAN DE QR-CODE OM DIGITAAL TE DONEREN

BLIJFT U DE ETF LEUVEN STEUNEN?
van de Evangelische Theologische Faculteit vzw
zomer 2025
Afgiftekantoor:
Leuven 1
![]()

van de Evangelische Theologische Faculteit vzw
zomer 2025
Afgiftekantoor:
Leuven 1
Ik, de Leraar... heb mijn verstand aangewend om door wijsheid te zoeken en te doorzoeken wat er allemaal onder de hemel gebeurt; het is een ongelukkige zaak die God aan mensen heeft gegeven om zich mee bezig te houden. (naar Prediker 1:12a, 13; NRSV)
Prediker is het meest praktische boek in de Hebreeuwse Bijbel. “Heeft God werkelijk [x] gezegd?” kwam voor het eerst uit de mond van de slang (Gen. 3:1); maar deze vraag staat ook centraal in onze manier van interpreteren: “Wat bevestigt de oorspronkelijke heilige tekst werkelijk?” Zijn twijfel en geloof vijanden of vrienden? Twijfel bepaalt de Bijbelse Wijsheid. Waarom lijden de rechtvaardigen en bloeien de goddelozen? Wat onderscheidt geloof van dwaasheid? Predikanten en professoren zoeken naar een uitleg die zowel academisch als toepasbaar is. De kerk heeft scholen nodig die zich niet richten op indoctrinatie maar op interpretatie: “geloof dat zoekt te verstaan.” Daarom vraagt de leraar: “Wat zegt God?”
Qoheleth (de auteur van Prediker) merkte op dat alles hebel (“een damp”) is. Net als stoom is het hele leven vluchtig en niet grijpbaar. In de context van Prediker wordt deze “damp” verbonden met “het najagen van wind”. Ons leven heeft een
doel en betekenis. Dat moet ook. Wat het mist is zekerheid en dat veroorzaakt twijfel en soms desillusie. Het christelijk geloof is gebaseerd op een objectieve, verbale openbaring.
Twijfel is de eerste stap op weg naar geloof als die weg redelijk is. Twijfel heeft waardigheid. Het maakt geloven mogelijk, eist feiten, denkt na voordat het handelt, handelt voorzichtig, luistert naar alle opties, vermijdt dogmatisme, verwerpt egoïsme, houdt vast aan de waarheid, gelooft zodra het bewezen is, geeft voorrang aan objectiviteit, ontmaskert manipulatie, reageert nooit overhaast, vereist helderheid en logica en wacht op bevestiging. Twijfel is onze bevrijding. Hoe meer we eerbiedig vragen stellen, hoe meer we onderzoeken, reflecteren, bijstellen en dichter komen bij de bedoeling van de tekst - dichter bij Gods openbaring dan bij onze verwachting.
Dr. W. Creighton Marlowe Gasthoofddocent Oude Testament


Aan de ETF Leuven schenken we bewust aandacht aan de persoonlijke en geestelijke ontwikkeling van de studenten in relatie tot elkaar en hun omgeving. Een van de vele manieren waarop we dit doen is door het studentenpastoraat. Er zijn twee studentenpastors die aan iedereen die aan de ETF Leuven verbonden is – studenten én medewerkers – een luisterend oor willen bieden. Een van hen is André Le Roux. Hij is in het dagelijks leven voorganger en al jaren als vrijwilliger betrokken bij de ETF Leuven. Hij vertelt met veel passie over het studentenpastoraat.
“Ik werk heel graag bij de ETF Leuven. Ik vind het fantastisch om studenten even een schouderklopje te geven of om hen te helpen.” Hij weet als vader van
drie kinderen hoe belangrijk dat is. André: “Toen onze kinderen naar de universiteit gingen, was het zo’n geruststelling om hen daarheen te brengen en te weten dat daar een pastor was die hen kon helpen en voor hen kon bidden als ze in de problemen zouden zijn. Dat wil ik hier graag doen voor de studenten. Hen aanmoedigen, bemoedigen, raad geven… heel informeel.”
André is niet het type dat spreekuur houdt in een kantoor. Hij houdt de drempel voor het studentenpastoraat graag laag. “Ik zoek de studenten op in de wandelgangen, de refter, tijdens de lunch, overal. Daar praat ik met hen, ik kom even langszij”, vertelt hij. “Natuurlijk kan een afspraak in een leslokaal ook, als een student meer privacy vraagt.”
“Ik wil graag klaarstaan voor de studenten. Ik zie mezelf als een reservewiel. Als je auto een lekke band heeft en je komt vast te staan, dan heb je een reservewiel nodig. Dan kan je weer verder. Zo is het ook bij de ETF Leuven”, zegt André. “Studenten gaan met de wat kleinere problemen naar hun mentoren en studiebegeleiders. Maar als er echt iets is dat zij met een studentenpastor willen bespreken, dan ben ik beschikbaar en zoeken ze mij op of maken een afspraak.” André geniet zelf van die gesprekken. “We kunnen samen bidden, ik kan hen bemoedigen, advies geven. En dat doe ik heel graag, zodat het mentaal goed met hen gaat en zij hard kunnen werken. Want het ís hard werken aan een academische opleiding, hier aan de faculteit”, zegt André. “Ik draag er graag aan bij dat studenten in staat zijn om de beste opleiding te krijgen, zodat zij daarna in Gods Koninkrijk een groot verschil kunnen maken.”
Meer over de begeleiding van onze studenten vindt u onder andere in hoofdstuk 7.3 van ons recent verschenen jaarverslag. Scan de QR-code om het jaarverslag te lezen.
Je hele leven omgooien om aan de ETF Leuven een master te volgen? Ja, er zijn studenten die dat doen! Dit is het verhaal van Leon, die besloot om God voltijds te willen dienen en daarvoor een rigoureuze beslissing nam.
“In 2016 ben ik door een ontmoeting met God tot geloof gekomen. Vlak daarna leerde ik Rebecca kennen en in 2018 zijn we getrouwd. Samen hebben we een eenjarige Bijbelschool gevolgd en ik had
het verlangen mij nog meer te verdiepen in de theologie. Door mijn werksituatie was het Evangelisch College (EC) op dat moment een goede match.
Toen het einde van de 4-jarige opleiding aan het EC in zicht kwam, merkte ik dat het verlangen was gegroeid om hiermee verder te gaan. Mijn werk in de IT heb ik altijd met veel plezier en inzet gedaan, maar mijn toekomstbeeld was veranderd: ik wilde Gods kerk voltijds dienen.

Omdat daar in de PKN een predikantenmaster voor nodig is, ben ik daarop gaan oriënteren. De beste route hiervoor was in mijn situatie om door te stromen naar de ETF Leuven en via de pre-master aan een combinatie-master ETF Leuven/PThU te beginnen. Dat betekende wel: mijn baan in de IT opzeggen, ons huis in Barneveld verkopen en met Rebecca en onze twee dochters verhuizen naar Leuven. Een grote stap waarvoor we veel moesten achterlaten, maar waar God ook veel in heeft gezegend.
“Een grote stap waarvoor we veel moesten achterlaten, maar waar God ook veel in heeft gezegend.”
Studeren aan de ETF Leuven combineert de hoogste kwaliteit van academische theologie met een oprechte toewijding aan het evangelie. Het programma gaat diep in op hedendaagse kwesties, wat de studie heel relevant maakt. Het vak Bijbelexegese heeft echt mijn hart. Dieper duiken in het Woord waar God Zichzelf openbaart en waar Hij spreekt. Maar de Historische Theologie heeft mij ook erg verrast. Wij zijn niet de eersten die in God geloven en de wijsheid en rijkdom van hen die ons zijn voorgegaan is erg helpend om vandaag het geloof te leven.
Een van de meest waardevolle aspecten van studeren aan de ETF Leuven is de gemeenschap op de campus. Studenten van over de hele wereld studeren hier. Dit zorgt voor verrijkende gesprekken over hoe het christelijk geloof in verschillende culturen beleefd wordt. Met mijn studies aan de ETF Leuven voel ik me goed voorbereid om in de toekomst predikant te worden."
Meer weten over de mogelijkheden van een pre-master of gecombineerde master? Ons Academisch
Secretariaat geeft graag advies. Stuur een e-mail naar as@etf.edu.
Op 8 en 9 mei vond de vijfde internationale ISFORB conferentie plaats aan de ETF Leuven. Het thema van dit jaar was ‘Godsdienstvrijheid en Kwetsbaarheid’. Er werden bijna dertig presentaties gegeven en één van de hoofdlezingen werd verzorgd door onze eigen prof. dr. Steven C. van den Heuvel. Zoals gebruikelijk was er ook veel gelegenheid voor informele gesprekken en een gezellig

conferentiediner. Ruim 40 deelnemers uit 14 landen, 20 academische instellingen en 8 (religieuze) organisaties namen deel aan de conferentie.
ISFORB is ons Institute for the Study of Freedom of Religion or Belief.
Meer weten?
Scan de QR-code.

De ETF Leuven is gevestigd in een oud kloostergebouw, waar altijd behoefte is aan onderhoud en reparatie. Jarenlang droeg Danny Van der Merwe (rechts) zorg voor onder andere de technische installaties, elektriciteit, de tuin, het sanitair, de riolering en nog meer zaken. Deze werkzaamheden vonden veelal achter de schermen plaats, maar zijn van ongekende waarde voor het prettig kunnen werken, studeren en leven in ons gebouw.
Het was dan ook niet eenvoudig een opvolger met gouden handen te vinden toen zijn vertrek in het zicht kwam. Gelukkig hebben we deze gevonden! Basil Kasparian is inmiddels goed ingewerkt en van Danny mochten we enige tijd geleden afscheid nemen.
We danken Danny voor zijn toewijding, niet enkel aan zijn werk in het gebouw maar ook aan onze gemeenschap in al die jaren!



2024 was het vijfde en laatste jaar in de vijfjarige beleidsperiode waarin de ETF Leuven koerste op het kompas van het meerjarenbeleidsplan ‘Samen duurzaam verder bouwen: Investeren in theologie en religiewetenschappen’. In ons recent verschenen jaarverslag blikken we dan ook niet enkel terug op 2024 maar ook op de belangrijkste ontwikkelingen tijdens die koers.
WE HIER GRAAG MET U:
- In totaal participeren studenten met 30 nationaliteiten uit vier continenten in de verschillende onderwijsprogramma’s.
- Studenten besturen mee. Omdat de ETF Leuven de belangen van de studenten hoogacht, hanteert zij het medebestuursmodel. Dit betekent dat er studentenparticipatie is op het hoogste bestuursniveau, in het bestuursorgaan en de algemene vergadering.
- Op een campus waar gewerkt, gestudeerd en gewoond wordt is sociale veiligheid enorm belangrijk. De ETF Leuven werkt
met een gedragscode sociale veiligheid en duidelijke procedures grensoverschrijdend gedrag. In 2024 zijn deze procedures geijkt aan de nieuwste wetgeving voor het hoger onderwijs. U vindt de gedragscode voor personeel, studenten en iedereen die te gast is op onze website.
- We leiden in totaal 265 studenten op met een beperkte begroting van 2,5 miljoen (!). Dat is heel straf. Slechts 35% van de uitgaven wordt gedekt door overheidssubsidie. Het verzorgen van theologisch onderwijs en onderzoek van hoog academisch niveau kan dan niet zonder ondernemend te zijn.
- De ETF Leuven werkt met vele instellingen in binnen- en buitenland samen. In Nederland zijn onder andere de PThU en de TUU belangrijke samenwerkingspartners, en dat is te meer belangrijk gezien de predikantentekorten in diverse kerken. In dat verband: in 2024 werd een dual degree programma gelanceerd in samenwerking met de Theologische Universiteit Utrecht (TUU). Dit moet

zij-instromers helpen om via een studeerbaar programma zich voor te bereiden op het werk in de kerk. Wij gaan voor samen slim opleiden.
U kunt ons volledige jaarverslag digitaal bekijken door de QR-code te scannen.
WILT U ONS (BLIJVEN) STEUNEN?
U kunt een gift aan de ETF Leuven overmaken door de QR-code op de voorkant van deze nieuwsbief te scannen of rechtstreeks naar www.etf.edu/doneren te gaan.

Rojan is een van onze masterstudenten aan de voltijdsopleiding. Dat hij hier zou gaan studeren, lag niet voor hand. Hoe hij hier terecht kwam noemt hij zelf dan ook “een bijzonder verhaal”. Hij groeide namelijk op in het hoogste noorden van de Lage Landen: Groningen. Hij ging daar naar de middelbare school en volgde er ook zijn bacheloropleiding theologie. Wat maakte dat hij koos voor een master in het verre Leuven?
“Mijn middelbare school en bacheloropleiding waren in het centrum van Groningen. Ik had het erg naar mijn zin tijdens mijn bachelor. Ik ontdekte in die
tijd dat mijn focus en interesse bij de systematische en historische theologie ligt. De logische vervolgstap leek om daarna door te gaan naar een master aan de PThU (destijds nog in Groningen gevestigd, red.). Maar ik vond mezelf daar nog te jong voor en het zou betekenen dat ik slechts een paar honderd meter van mijn middelbare school af zou gaan studeren. Wéér zo in de vertrouwde omgeving.
Zowel mijn studieadviseurs als familie moedigden me aan om breder te gaan kijken. Ik heb toen de programma’s van allerlei universiteiten in Nederland en de ETF Leuven bekeken. En ja, die van

de ETF Leuven, die was gewoon het interessantst.
Wat me erg trok, is de enorme breedheid waarin je mag studeren. De diepgang die wordt aangeboden. Het werd me ook snel duidelijk dat ik hier heel veel verschillende studenten zou ontmoeten en daar ook veel van zou kunnen leren. Na twee open dagen bezocht te hebben, wist ik dat de ETF Leuven de beste keuze voor mij was. Zeker toen ik het programma van de systematische theologie nogmaals goed doorlas. En ja, dat was gewoon erg aantrekkelijk. Ik heb er nog steeds geen spijt van. Ik vind de opleiding erg leuk. Ik voel ook dat ik me erg verdiep. Hier ontdekte ik ook: “het predikantschap is écht een bijzonder ambt. Misschien moet ik daar toch wel serieus over na gaan denken...” Ondanks dat het ambt in de familie zitmijn moeder is dominee - heb ik dat altijd een beetje van me afgehouden. Hier aan de ETF Leuven kwam ik er achter hoe belangrijk het ambt is.
“Wat me erg trok, is de enorme breedheid waarin je mag studeren”
Volgend jaar ga ik naar de PThU om daar de predikantsmaster te doen. Dat was ook het plan: mij hier volop verdiepen in de theologie en dan daar gebruikmaken van de opgedane kennis. Dat is mijn ambitie voor nu.
Ik hoop altijd bezig te mogen zijn met theologie, want ik heb hier echt ontdekt hoe schitterend het is om de boeken in te mogen gaan, in de teksten te mogen lezen. En ja, het allerleukste: om met docenten en studenten over theologie te spreken.”
Na bijna 40 jaar neemt de ETF Leuven afscheid van een fenomeen: boekhouder Bernard Vantieghem. De terugblik op zijn loopbaan is een kleine geschiedenisles en een kijk in de keuken van ons administratief en technisch personeel.
HERINNER JE DE ALLEREERSTE
WERKDAG NOG? MET WAT VOOR VERWACHTING BEGON JE HIER TE WERKEN?
“Tijdens een rondleiding, door de toenmalige administratieve directeur, draaide hij zich ter hoogte van de refter plots om, nam een muntstuk uit zijn broekzak en toonde die mij. Hij zei: ‘Hier bij de ETF moeten we elke frank tweemaal omdraaien’. Dat is wat ik ook altijd heb betracht te doen: met de ons ter beschikking gestelde middelen zo zuinig mogelijk om te springen, toch althans, voor zover het onder mijn controle was.
Voordat ik hier begon, werkte ik al 2 jaar bij een bedrijfsrevisor. Ik had het heel moeilijk met het werken in de seculiere wereld als boekhouder. Er gebeurden, op zijn zachtst gezegd, nogal wat fiscaal ontwijkende zaken. Dus ik bad tot God: ‘Alstublieft, voorzie in iets bij een christelijke organisatie.’ Toen kwam dit op mijn pad. Ik was heel dankbaar dat ik dan hier mijn talenten en door God gegeven gaven kon inzetten. Dus dat was ook de verwachting waarmee ik kwam.”
40 JAAR BOEKHOUDING AAN DE ETF LEUVEN; WAT ZIJN DE GROOTSTE VERANDERINGEN
DIE JE HEBT MEEGEMAAKT IN HET FINANCIEEL BEHEER VAN ONZE FACULTEIT?
“Dat is toch de digitalisatie hè. Toen ik hier kwam, werkten we meestal met pen, papier en rekenmachine. De computer kwam al wel om de hoek kijken. We hadden al een personal computer met een Amerikaans boekhoudsysteem. MIP fund accounting heette dat. Het was een hele uitdaging om dat aan de praat te krijgen voor onze situatie. Nu is natuurlijk alles digitaal, in de cloud en door AI ondersteund.”
WELKE PROJECTEN ZIJN JE HET MEEST BIJGEBLEVEN?
“Er zijn natuurlijk veel grote projecten geweest in de tijd dat ik hier was: de verkoop van een deel van het gebouw, de renovatie van het torengebouw… Maar ik herinner mij ook heel veel kleine projecten en giften. De enorme support die we bijvoorbeeld kregen toen onze stoomketel kapot ging. Ik heb een zwak voor ‘het penninkse van de weduwe’. Voor de kleine giften die mensen met moeite hebben gegeven. Daar ben ik dankbaar voor en dat heeft mij altijd evenveel geraakt als de grote giften.”
WAT VOND JE HET MOOIST AAN JE WERK HIER? EN WAT WAS SOMS EEN UITDAGING?
“Het was dus mijn gebed om te mogen werken voor een christelijke organisatie en ik heb het ook altijd als een voorrecht ervaren. Ik ben daar heel dankbaar voor. Het was mooi om te kunnen samenwerken met christen-collega’s, samen God dienen. Deel te mogen uitmaken van de vorming van jonge mensen voor Gods
Koninkrijk. Dat was eigenlijk het mooiste. Wat ik niet zal missen is de werkdruk. We zijn met een klein team en er waren veel veranderingen. Dat is uitdagend en de bijkomende stress, die ga ik niet missen.”
WAT GA JE HET MEEST MISSEN EN WAAR KIJK JE STIEKEM NAAR UIT NU JE MET PENSIOEN GAAT?
“De collega’s natuurlijk! Zowel de academici als het administratief technisch personeel. Maar ik ben niet iemand die focust op wat ik ga missen. Het leven is nu eenmaal verwelkomen en afscheid nemen. Ik zie uit naar meer tijd te spenderen met mijn echtgenote, kinderen en kleinkinderen. Het rustiger aan te doen, maar wel actief te blijven, zonder al te hoge werkdruk. Ik blijf als vrijwilliger betrokken bij de boekhouding van een aantal organisaties, daarnaast fiets ik graag.”
WELKE BOODSCHAP GEEF JE JE OPVOLGERS BIANCA DUJACQUIER EN PETER LEURS MEE?
“Blijven lachen! Ik vind humor belangrijk. God heeft ons geschapen met de mogelijkheid om te lachen. Volgens mij is belangrijk voor ons mensen om genoeg te lachen, dat relativeert ook het werk en maakt het dragelijker.”


De ETF stand was weer present op de Opwekking conferentie. Er waren nog nooit zo veel bezoekers als tijdens deze editie! Een uitgelezen kans om ons verhaal te vertellen aan potentiële studenten en donateurs.
Dank voor iedereen die studeert en werkt aan de ETF Leuven
Dank dat wij 2025 financieel gezond mochten starten
Dank voor de vriendschappen en relaties in onze leefgemeenschap
Summer Colloquium
18-23 augustus
Doctoraatsweek 1-5 september
Opening academiejaar 22 september
Colofon
Nieuwsbrief van de Evangelische Theologische Faculteit vzw
Uitgave: zomer 2025
Afgiftekantoor: Leuven Philips
V.U.: Jos de Kock
Sint-Jansbergsesteenweg 97
3001 Leuven, België
tel. +32 16 20 08 95
info@etf.edu
www.etf.edu
Bank België: BE86 2300 0873 3050
Bank Nederland:
NL36 INGB 0002 2068 98, t.n.v. Stichting Vrienden van de ETF te Nijmegen
Vormgeving en druk: Verloop, Alblasserdam, NL - verloop.nl
Foto's:
ETF Leuven
Anouck Volkaert
Carleen Struik
Adreswijzigingen aub doorgeven aan info@etf.edu
Bestuur:
Gottlieb Blokland
Koen Celis
Filip De Cavel
Jessie Dezutter
Kim Loyens
Hanneke Schutte
Weet u een plek waar informatie over onze programma's kan worden aangeboden door brochures neer te leggen? Bijvoorbeeld in uw kerk of school? Neem contact op via pr@etf.edu.
Bid voor een goed zomerverlof voor onze studenten en medewerkers
Bid voor de invulling van een aantal vacatures
Bid voor de studenten die zich hebben ingeschreven voor het nieuwe academiejaar
Rinder Sekeris
Anne Theodoor van Olst
Voor wie testamentair een legaat beschikbaar wil stellen: “Ik legateer, vrij van rechten en kosten, aan de Stichting Vrienden van de ETF te Nijmegen, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor Rijnland onder nr. 41017446, een bedrag in contanten, groot €...”
De Evangelische Theologische Faculteit levert diploma’s af die erkend zijn door de overheid.
De Evangelische Theologische Faculteit ontvangt slechts een beperkte werkingsbijdrage van de overheid. De instelling is afhankelijk van giften van vrienden in België en Nederland. In Nederland is de Stichting Vrienden van de ETF erkend als ANBI en zijn de giften aftrekbaar. Voor België zijn de giften ook fiscaal aftrekbaar, het minimale jaarbedrag voor een fiscaal aftrekbare gift bedraagt € 40.
Kom naar een open dag
Voltijdse bachelor + master, theologiejaar en zendingsjaar 22 oktober en 26 november
ETF Open University 21 augustus en 21 november
