VanColland Magazine september 2018 by VanColland

Het samenwerkingsverband van alle agrarische en groene sociale regelingen - september 2018 nummer 3

VAN

Magazine

COLLAND THEMANUMME

OOGSTEN

KENNISMAKEN MET AGRARISCHE EN GROENE BEROEPEN WERKT U MET SEIZOENSWERKERS? Zorg dat u aan wettelijke verplichtingen voldoet

HET HELE JAAR ZAAIEN OM NOG BETER TE OOGSTEN

April 2018

Column

magazine van

COLLAND

Wie zaait…. Tussen alle cijfers die elk voorjaar weer over de Nederlandse economie worden gepresenteerd, zit er één met een dikke zwarte rand. Dat zijn de cijfers over bedrijfsongevallen. De agrarische en groene sector staat in de top drie van meest risicovolle sectoren. Dat moet veranderen. We kunnen niet accepteren dat werknemers en werkgevers door een bedrijfsongeval gewond raken. Ook omdat het vaak gaat om ongevallen die voorkomen kunnen worden.

Gedeelde verantwoordelijkheid Als bestuurder van CNV Vakmensen zie ik veiligheid als een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer. Werkgevers moeten zorgen voor een veilige werkplek en goede voorlichting. Werknemers hebben ook een verantwoordelijkheid voor hun eigen veiligheid en die van collega’s. Dat betekent: je houden aan veiligheidsinstructies, beschermingsmiddelen gebruiken en zo nodig je collega’s daar ook op aanspreken. Als we elkaar scherp houden en er samen aan werken, moet het mogelijk zijn het aantal dodelijke ongevallen op het werk in de agrarische en groene sector naar nul terug te brengen.

Stevige ambitie Ik ben erg blij met de stevige ambitie waaronder negen partijen* op een zonnige dag afgelopen juni hun handtekening zetten: nul dodelijke ongevallen op het werk in de agrarische en groene sector in 2020. We gaan de veiligheid op de agrarische en groene bedrijven verbeteren door: 1. samen te werken; 2. een cultuur in de sector te realiseren waarbij veilig werken voorop staat; 3. werkgevers en werknemers te ondersteunen met advies, voorlichting en tools; 4. samen te werken aan technische oplossingen om de veiligheid te verbeteren; 5. het melden en leren van (bijna-)ongevallen te bevorderen. ‘Wie zaait zal oogsten’, zegt het spreekwoord. Hoe meer initiatieven en partijen zich bij deze beweging aansluiten, hoe mooier de oogst zal zijn. U kunt nu al meer lezen over de initiatieven die zijn gestart op www.zeroaccidents2020.nl. Ik wens u en uw werknemers een rijke en veilige oogst toe!

COLOFON VanColland is het magazine van het samenwerkingsverband van alle agrarische en groene sociale regelingen. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 16.000. Uw reactie kunt u sturen naar redactie@colland.nl. HOOFDREDACTEUR Marlies van Loon EINDREDACTEUR Gonny van der Vlis REDACTIE Kim Gerrits, Annemarie van den Hoven, Wendy Kranendonk, Bram Schreuder, Gaby Stokman en Gonny van der Vlis MET BIJDRAGEN VAN Henk Dilling, Ank van Lier en Eva van Rijnswou FOTOGRAFIE Hero Dijkema, Henk de Graaf, Patricia Hermens, Tessa Hockers en Barbara Salem ONTWERP & VORMGEVING Drukwerkstudio.nl - Woerden

Jeroen Warnaar Bestuurslid Stigas namens werknemers

* Deze partijen zijn: LTO Nederland, CUMELA Nederland, Branchevereniging VHG, FNV, CNV Vakmensen, VBNE, Fedecom, Nijhof-Wassink en Stigas. Het initiatief wordt ondersteund door het RIVM en de Inspectie SZW. 2

Magazine VANCOLLAND

DRUK Drukwerkstudio.nl - Woerden VanColland is met de grootste zorg samengesteld. Aan de verstrekte informatie kunt u desondanks geen rechten ontlenen. VanColland is ook digitaal beschikbaar op www.colland.nl.

IN DIT NUMMER

september 2018 nummer 3

04 Een goed pensioen in een mooie wereld

12 Kennismaken met agrarische

06 ‘Er is een sterker ‘wij-gevoel’ ontstaan’

en groene beroepen

‘Werknemers kunnen hier meepraten; de directie staat open voor hun mening’

THEMANUMME

OOGSTEN

Camiel Munnecom, pag. 08

EN VERDER 02 07 10 13 14

Column Jeroen Warnaar Een dag meekijken... Brancheopleiding op maat voor werknemers in de glastuinbouw Het verantwoordingsorgaan van BPL Pensioen De winst van coaching

’In gesprek blijven met werknemers belangrijkste voorwaarde voor gezonde toekomst’

Werkt u met seizoenswerkers? Zorg dat u aan de wettelijke verplichtingen voldoet

19 20 22 23

Ongevalsanalyse: kan dit u ook overkomen? Het hele jaar oogsten om nog beter te zaaien Bewegen uw werknemers genoeg op het werk? Kort nieuws

wSeptember 2018

Tekst: Henk Dilling / Fotografie: Barbara Salem

THEMANUMME

EEN GOED PENSIOEN IN EEN MOOIE WERELD

OOGSTEN

Een artikel over beleggingen lijkt in eerste instantie wat vreemd in deze thema-uitgave, maar dat is het juist niet. BPL Pensioen ‘zaait’ de premies om de pensioenen voor haar deelnemers te kunnen ‘oogsten’. En voor een goede ‘oogst’ kijkt BPL Pensioen ook goed naar waar en wat er gezaaid wordt.

Jaco van der Starre is 32 jaar oud en sinds 2015 bestuurder van BPL Pensioen met beleggingen als aandachtsgebied. Hij gelooft erin dat een goede toekomst niet alleen te maken heeft met een goed inkomen, maar ook met een wereld waarin wij goed kunnen leven. Als bestuurder van BPL Pensioen draagt hij zijn steentje bij aan een goed pensioen voor alle deelnemers én een leefbare toekomst.

‘Veel mensen denken dat duurzaam beleggen ten koste gaat van het rendement. Onderzoeken bevestigen dat dit niet waar is’

‘Iedere belegging moet goed zijn voor de maatschappij, daarmee bedoel ik dat die goed moet zijn voor onze deelnemers én het milieu. Duurzaamheid heeft écht onze aandacht. Niet alleen omdat de overheid dat wil, maar vooral omdat het in onze genen zit. Onze deelnemers zijn voor hun werk afhankelijk van de natuur en daarom beleggen we alleen in bedrijven die binnen een bepaalde sector het best scoren op ESG-criteria. Dat zijn eisen op het gebied van milieu, sociale vraagstukken en goed bestuur. We beleggen bijvoorbeeld niet in landen en bedrijven die vervuilen, mensenrechten schenden en bekend staan om corruptie. We stellen dus duidelijke duurzaamheidseisen aan onze beleggingen. Dat geldt niet alleen voor aandelen, maar ook voor obligaties en vastgoed. Als wij in ondernemingen beleggen, zijn wij als fonds aandeelhouder in die bedrijven. Als aandeelhouder willen wij dat bedrijven duurzaam en verantwoord ondernemen. Dat is beter voor het bedrijf, voor de wereld er omheen en voor de deelnemers van ons pensioenfonds. Daarom gaan we als het nodig is het gesprek aan met de bedrijven waarin we beleggen. Bij onze vastgoedbeleggingen verduurzamen we de woningen die we al hebben en nieuwe woningen die we kopen maken we zo duurzaam mogelijk.’ ‘Veel mensen denken dat duurzaam beleggen ten koste gaat van het rendement. Onderzoeken bevestigen dat dit niet waar is. Goede rendementen en duurzaam beleggen gaan goed samen. BPL Pensioen wil een zo hoog mogelijk pensioen bieden aan iedereen die werkt of heeft gewerkt in de agrarische en groene sector. Als een pensioenfonds alleen zou sparen, dan zou het pensioen lager uitvallen of er zou meer pensioenpremie betaald moeten worden. Door zorgvuldig te beleggen halen we een hoger rendement en kunnen we een goed pensioen tegen betaalbare premies blijven bieden.’ Magazine VANCOLLAND

Deelnemer Maxime Eiselin is milieuwetenschapper en expert groene economie bij IUCN NL (onderdeel van de grootste en oudste unie voor natuurbescherming in de wereld). Eiselin vindt het belangrijk dat zijn pensioenpremie wordt belegd in bedrijven die verantwoord ondernemen en bijdragen aan een duurzame wereld. ‘De natuur is onze basis. Ongeveer veertig procent van de wereldeconomie is afhankelijk van natuurlijk kapitaal. Als de natuur gezond blijft, dan kunnen we daar allemaal de vruchten van plukken. Ik vind het belangrijk dat BPL Pensioen daar een steentje aan bijdraagt door te beleggen in bedrijven die duurzaam ondernemen.’ ‘Ik ben blij dat beleggen met respect voor mens, milieu en samenleving steeds belangrijker wordt. In mijn werk laat ik zien wat de waarde is van de natuur voor onze economie. Omdat die waarde niet altijd zichtbaar is, wordt ons natuurlijk kapitaal kleiner. Biodiversiteit is enorm belangrijk, daarmee bedoel ik de verscheidenheid van dieren, planten en micro-organismen. Die variatie is belangrijk voor het evenwicht in de natuur. Omdat er verschillende soorten zijn, blijft de natuur in evenwicht. Biodiversiteit zorgt voor schoon water, vruchtbare grond en een stabiel klimaat. Het levert ook voedsel en grondstoffen voor huisvesting, kleding, brandstof en medicijnen. Het zijn natuurlijke hulpbronnen die zorgen dat we kunnen bestaan. Het is belangrijk dat we hier zorgvuldig mee omgaan. Ieder mens wil een mooi pensioen, maar wel in een wereld waarin je goed kunt leven.’ ■

‘Als de natuur gezond blijft, dan kunnen we daar allemaal de vruchten van plukken’

BPL PENSIOEN IN TOP DRIE DUURZAAMHEIDSRANGLIJST BPL Pensioen staat al jarenlang in de top drie van pensioenfondsen als het gaat om verantwoord beleggen. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Een actueel voorbeeld van duurzaam beleggen zijn de betaalbare vrijesectorhuurwoningen in Veenendaal, die geen gas en vrijwel geen elektriciteit gebruiken.

BPL Pensioen is de eerste institutionele belegger in Nederland die grootschalig investeert in deze energienotanulwoningen. Duurzaam vastgoed is goed voor het milieu, goed voor de huurders en het levert de deelnemers van het pensioenfonds een duurzaam rendement op.

September 2018

Tekst: Ank van Lier / Fotografie: Henk de Graaf

Schrijnwerkers Blauwe Bessen investeert in taalcursussen voor Poolse werknemers

‘ER IS EEN STERKER ‘WIJ-GEVOEL’ ONTSTAAN’ Dat scholing van werknemers veel kan opleveren, bewijst blauwebessenteler Leon Schrijnwerkers. Hij besloot vorig jaar om zijn Poolse werknemers Nederlandse taalcursussen aan te bieden. Het resultaat? Betere communicatie, minder fouten en een hechter team.

chrijnwerkers Blauwe Bessen is een van de grootste blauwebessenbedrijven van ons land. Vorig jaar opende Leon Schrijnwerkers een nieuw vermeerderingsbedrijf/ plantenkwekerij in Overloon. Hier kweekt hij jaarlijks 1,5 miljoen blauwebessenstruiken op, die wereldwijd worden verkocht.

Daarom besloot hij zijn Poolse werknemers vorig jaar Nederlandse taalcursussen aan te bieden. ‘We spraken eerst vooral Engels met elkaar. Dat ging wel, maar met de nieuwe plantenkwekerij wilde ik het bedrijf professioneler maken. Wanneer je investeert in je bedrijf, moet je ook investeren in je mensen.’

Investeren in bedrijf, investeren in mensen

Language Switch

Op de nieuwe kwekerij werken jaarrond zes Poolse mensen. Sommigen hebben een leidinggevende functie, anderen doen vooral productiewerk. Leon Schrijnwerkers vindt het belangrijk dat hij Nederlands kan praten met zijn vaste mensen. ‘Het maakt de communicatie binnen het bedrijf makkelijker. Bovendien is het een visitekaartje richting klanten.’

Na een zoektocht kwam Schrijnwerkers uit bij Language Switch, een bedrijf dat taal- en bedrijfstrainingen geeft voor agrarische bedrijven in Nederland en België. Language Switch startte vorig jaar met het geven van een basiscursus Nederlands, inmiddels draait er een vervolgcursus. De lessen vinden plaats op de kwekerij in Overloon. De cursussen zijn niet verplicht, maar toch doen alle werknemers mee. ‘Zij weten ook: wil je samen verder komen, dan hoort die taal erbij. Bovendien wonen ze allemaal vast in Nederland; de taal spreken is belangrijk om te kunnen inburgeren.’

Sterker teamgevoel De inspanningen worden beloond: de Poolse werknemers praten volgens Schrijnwerkers steeds beter Nederlands. Hier plukt hij op de werkvloer de vruchten van. ‘Als ik eerst iets uitlegde, begreep niet iedereen dat. Details werden soms niet opgepikt. Hierdoor werd het werk niet altijd goed uitgevoerd. Maar het werkt ook andersom, vertelt Schrijnwerkers. ‘Wanneer de Poolse mensen iets vreemds zien aan een plant en het daarover hebben, pik ik dat nu ook op. Ook is het voor hen makkelijker om zulke dingen aan mij te vertellen.’ Er is ook een sterker teamgevoel ontstaan. ‘Eerst zaten de Poolse werknemers meestal apart en praatten zij alleen met elkaar. Nu is er meer contact tussen de Nederlandse en Poolse werknemers. Ik merk dat er veel meer een ‘wij-gevoel’ is ontstaan en dat komt het bedrijf en de werkprocessen ten goede. De taalcursussen kosten weliswaar wat, maar het is de investering meer dan waard.’ ■

SUBSIDIE VOOR TAALCURSUSSEN Wilt u uw werknemers taalcursussen aanbieden, mogelijk kunt u hiervoor subsidie krijgen via het fonds Colland Arbeidsmarkt. Kijk voor meer informatie op: www.collandarbeidsmarkt.nl/zoek-op-regeling/ #cursusgroepen.

Magazine VANCOLLAND

Tekst: Ank van Lier / Fotografie: Tessa Hockers

EEN DAG MEEKIJKEN

met scholingsconsulent Hans Schilders Blijven leren wordt steeds belangrijker, ook in de agrarische en groene sector. Werknemers vinden bedrijven waar zij zich kunnen ontwikkelen, aantrekkelijker als werkgever. Deze bedrijven kunnen verder doorgroeien en blijven gezond. Scholingsconsulent Hans Schilders helpt akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers hierbij op weg. VanColland keek een dag met hem mee.

mensen kan aantrekken. Het binden van goed personeel wordt steeds belangrijker. Alleen de bedrijven die erin slagen de juiste mensen te vinden en deze kunnen behouden, zullen overleven. Scholing en ontwikkeling speelt hierin een grote rol: werknemers vinden het belangrijk om zich te kunnen ontwikkelen en worden hierdoor extra gemotiveerd.

8.30 uur Nieuwsberichten maken ‘Als scholingsconsulent vind ik het belangrijk om akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers op de hoogte te houden van het laatste nieuws rondom leren en ontwikkelen. Vandaag schrijf ik een nieuwsbericht over een nieuwe vakbeurs voor de vollegrondsgroenteteelt. Dit plaats ik op de website www.talentoogst.nl. Ook verstuur ik regelmatig een nieuwsbrief naar mijn contacten. Op dit moment zijn dat zo’n driehonderd werkgevers en werknemers.’

10.30 uur Op bezoek bij ondernemer ‘Het adviseren van werkgevers en werknemers is een van de belangrijkste onderdelen van mijn werk. Ik bekijk samen met de werkgever welk vakmanschap het bedrijf nodig heeft, of zijn werknemers de juiste capaciteiten hebben en hoe hij goede

Vandaag ben ik bij een akkerbouwer in Zeeland. Ik was al eerder bij hem. We bespreken het advies dat ik voor hem heb geschreven om zijn personeelsbestand ‘toekomstproof’ te maken. Werknemers een opleiding of cursus laten volgen, is daar een belangrijk onderdeel van. Om te kijken welke opleiding het beste bij het bedrijf en de mensen past, schuift ook een cursusaanbieder aan. Zo kunnen we de opleiding afstemmen op de wensen van de werkgever en maatwerk bieden.’

14.00 uur Eigen ontwikkeling ‘De scholingsconsulent akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt werkt in opdracht van de Sectorcommissie Open Teelten. Ik ben in dienst bij Actor, het bestuursbureau voor Colland. Hier krijg ik ook de kans om mezelf te ontwikkelen, bijvoorbeeld door het volgen van cursussen of het bezoeken van congressen. Vanmiddag neem ik deel aan een congres in Utrecht, waar de nieuwste ontwikkelingen worden besproken rondom opleiden en ontwikkelen.’ September 2018

20.00 uur Bijwonen studieclub-bijeenkomst ‘Als scholingsconsulent is het belangrijk om in contact te komen met werkgevers en werknemers. Maar zomaar het telefoonboek pakken en gaan bellen, dat werkt niet. Daarom bezoek ik bijeenkomsten voor akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers. Vanavond ben ik bij een vergadering voor broccolitelers. In de pauze en na afloop praat ik met een aantal werkgevers. Op deze manier leg ik het eerste contact. Dat biedt een opening voor het maken van een afspraak. Dan gaan we samen kijken hoe ik de werknemers en de werkgever kan helpen bij het verder ontwikkelen van vakmanschap, zodat ze een zo mooi mogelijk product kunnen blijven telen.’

‘Het adviseren van werkgevers en werknemers is een van de belangrijkste onderdelen van mijn werk’ 22.00 uur Einde bijeenkomst ‘Tijd om richting huis te gaan en de dag af te sluiten.’ ■ 7

Tekst: Ank van Lier

Herman Vaessen Tuin Boom Groen actief bezig met duurzame inzetbaarheid

‘WE MOETEN HET SAMEN DOEN’

THEMANUMME

OOGSTEN

Herman Vaessen Tuin Boom Groen loopt al jaren voorop als het gaat om duurzaam ondernemen. Ook duurzame inzetbaarheid is een speerpunt; er wordt veel gedaan om werknemers gezond en met plezier aan het werk te houden. Daarnaast wil het hoveniersbedrijf werknemers ervan bewustmaken dat ze hier ook zélf een belangrijke rol in hebben. Dit heeft effect. ‘Duurzame inzetbaarheid is een onderwerp van ons allemaal geworden.’ Sazas ging in gesprek met een paar werknemers van het hoveniersbedrijf.

ook omdat we het zelf belangrijk vinden. Daarom hebben we bijvoorbeeld ook enkele mensen in dienst die vallen onder de Wet sociale werkvoorziening (WSW). Daarnaast zijn we één van de partners in Noord-Limburgs Groen: een bedrijf dat mensen met een beperking inzet voor groenonderhoud. Kortom: duurzaamheid loopt als een rode draad door het bedrijf. En dit past ook bij onze cultuur: Herman Vaessen Tuin Boom Groen wil altijd vooroplopen, een stap verder gaan.’

Open cultuur

Ria van den Munckhof en Camiel Munnecom

ie een bezoek brengt aan Herman Vaessen Tuin Boom Groen in Maasbree kan er niet omheen: duurzaam ondernemen staat hoog op de agenda bij het Noord-Limburgse bedrijf. Zo ligt het dak van de loods vol met zonnepanelen, die het bedrijf en een tuincentrum 8

vlakbij voorzien van stroom. ‘Daarnaast werken we steeds meer met accugereedschap en met zuinige auto’s en tractoren’, vertelt Camiel Munnecom, werkvoorbereider bij het bedrijf. ‘Ook proberen we onze CO2-uitstoot zoveel mogelijk te verminderen. Omdat de markt daarom vraagt, maar Magazine VANCOLLAND

Er is ook veel aandacht voor de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Eigenaar Ralf Vaessen vindt het belangrijk dat zij hun werk met plezier en in goede gezondheid kunnen doen, nu en in de toekomst. Het hoveniersbedrijf heeft bijna zeventig werknemers in dienst, die aanleg- en onderhoudswerk doen voor particulieren, bedrijven en overheden. Ook boomverzorging is een belangrijke activiteit. ‘De directie zet zich al jaren in om het werk zo makkelijk mogelijk te maken’, vertelt administratief medewerkster Ria van den Munckhof. ‘Bijvoorbeeld door speciale machines aan te schaffen. Denk onder meer aan een harnas met een olifantenslurf, dat het werken met

een heggenschaar minder zwaar maakt. Maar er zijn veel meer voorbeelden. Zo werken we normaal gesproken niet op zaterdag en niet te veel ’s avonds en vinden we het belangrijk dat werknemers blijven leren. Ze krijgen de kans om opleidingen te volgen, ook als die niet meteen aansluiten bij hun functie. Maar hierdoor kunnen ze in de toekomst misschien wel ander werk doen binnen ons bedrijf, mocht hun huidige functie te zwaar worden.’ Munnecom benadrukt dat er ook een ‘open’ cultuur is: werknemers krijgen de kans en ruimte om mee te denken. ‘Iedere maand organiseren we toolboxmeetings voor onze werknemers. Hierbij besteden we aandacht aan arbozaken, veilig werken, enzovoorts. Werknemers kunnen hier meepraten; de directie staat open voor hun mening.’

Naar de werkvloer Vooral de laatste jaren is er veel gedaan om duurzame inzetbaarheid ‘tussen de oren’ te krijgen van de werknemers. ‘Het is belangrijk dat zij beseffen dat ze zich ook zelf moeten inzetten om in de toekomst gezond en met plezier aan het werk te kunnen blijven. Bijvoorbeeld

door hulpmiddelen te gebruiken, aan te geven wanneer ze klachten hebben en zo gezond mogelijk te leven. We moeten het samen doen!’, benadrukt Van den Munckhof. Om duurzame inzetbaarheid ook een onderwerp ‘van de werknemers’ te maken, is er sinds twee jaar een speciale projectgroep. Hierin zitten vier werknemers, waaronder Van den Munckhof en Munnecom. ‘Collega’s kunnen bij ons aankloppen wanneer ze klachten hebben of vinden dat werkzaamheden makkelijker of veiliger kunnen. De drempel is dan toch lager dan wanneer ze naar de directeur moeten stappen. Een tijd geleden vroeg iemand bijvoorbeeld om speciale handschoenen. Deze zijn toen ook aangeschaft.’ De leden van de projectgroep kijken ook op welke manier zij werknemers informatie kunnen geven over wat duurzame inzetbaarheid precies betekent en van hen vraagt. ‘Het is belangrijk dat je dit regelmatig doet en de informatie op een luchtige manier brengt’, zegt Munnecom. ‘Kort geleden hebben een voormalig profvoetballer, een handballer en een September 2018

fysiotherapeut daarom bijvoorbeeld een bijeenkomst verzorgd over gezond leven en over hoe je bepaald werk kunt verlichten. Dat prikkelt tot nadenken. Je kunt mensen immers niet dwingen om gezonder te gaan leven en veiliger te gaan werken; het moet vanuit henzelf komen.’

Win-winsituatie Van den Munckhof en Munnecom merken dat de aanpak effect heeft. ‘Ons ziekteverzuim is al jarenlang laag’, zegt Van den Munckhof. ‘Daarnaast maken werknemers steeds meer gebruik van beschikbare hulpmiddelen. Ook spreken ze elkaar aan wanneer iemand onveilig werkt. De cultuur is veranderd.’ Beiden zijn ervan overtuigd dat aandacht voor duurzame inzetbaarheid belangrijk is, zeker nu mensen steeds langer moeten doorwerken. ‘Daarnaast is dit een manier om werknemers aan je bedrijf te binden’, zegt Munnecom. ‘Maar ook voor werknemers heeft deze aanpak voordelen; voor hen is het immers ook niet prettig als ze thuis komen te zitten. Kortom: het is een win-winsituatie.’ ■

Tekst: Gonny van der Vlis

THEMANUMME

OOGSTEN

BRANCHEOPLEIDING OP MAAT VOOR WERKNEMERS IN DE GLASTUINBOUW Het werk in de sector glastuinbouw verandert. Bepaalde beroepen verdwijnen en er komen andere beroepen bij, die meer specialistische kennis vragen. Sociale partners in de sector glastuinbouw (werkgeversvertegenwoordigers LTO Glaskracht en Plantum, en werknemersvertegenwoordigers CNV Vakmensen en FNV) verwachten dat er de komende jaren meer vraag naar vakmensen komt. Ondertussen zien zij ook dat het aanbod aan vakmensen juist afneemt. Er is minder nieuwe instroom. En omdat iedereen langer door moet werken, verwachten ze ook dat werknemers vaker van beroep gaan veranderen.

‘M

et een brancheopleiding kunnen we op al deze dingen inspelen,’ vertelt Anneke Postma. Zij is opleidingsmanager bij Kas groeit. Sociale partners hebben Kas groeit gevraagd om een brancheopleiding te ontwikkelen. ‘Een brancheopleiding is bijvoorbeeld een goede manier om zij-instromers op te leiden voor het vak. Of om huidige werknemers te helpen zich verder te ontwikkelen.’ Wat is een brancheopleiding? ‘Een brancheopleiding wordt door de branche ontwikkeld en erkend. De opleiding is niet geaccrediteerd. Dat betekent dat de opleiding niet is getoetst aan de kwaliteitseisen van de overheid. Iedere branche geeft zelf invulling aan de opleiding en de eisen voor het diploma. De brancheopleiding glastuinbouw is een vakopleiding voor volwassenen, vanaf 23 jaar. De opleiding is bedoeld voor werknemers en potentiële 10

werknemers in de glastuinbouw die nog geen erkend vakdiploma hebben. Of alleen een diploma hebben in een andere richting. We werken bij het ontwikkelen van de brancheopleiding samen met de AOC’s. Zij hebben al veel ervaring met het opleiden van werknemers, die kunnen we goed gebruiken.’ Hoe zijn jullie gestart? ‘We zijn begonnen met het in kaart brengen van de beroepen in de sector, samen met bedrijven. We hebben bekeken wat de verschillende beroepen met elkaar te maken hebben; waar is overlap, wat zijn verschillen en waar verbreden en verdiepen beroepen zich? We hebben ook naar arbeidsmarkttrends gekeken. Waar moeten werknemers in de glastuinbouw bijvoorbeeld in 2020 goed in zijn? Daarna hebben we bekeken wat werknemers moeten leren, zodat ze daar in 2020 ook Magazine VANCOLLAND

echt goed in zijn. Daar kwam de eerste koppeling met opleiden.’ Kun je dat verder uitleggen? ‘We hebben gekeken welke cursussen en opleidingen er al ‘te koop’ zijn. En of dat past bij de beroepen in de sector. Voor teeltmedewerkers willen we een aanvullende opleiding ontwikkelen. Daarmee kunnen bijvoorbeeld zijinstromers zich omscholen. Teamleiders, teeltspecialisten en bedrijfsleiders hebben al een goede basis. Voor hen gaan we aan de slag met een opleidingsmanager en leercoach. Werknemers uit deze groep beginnen met een test om te bepalen waar zij al staan en waar zij behoefte aan hebben. Samen met de opleidingsmanager wordt een leerroute bepaald op basis van het bestaande cursusaanbod, aangevuld met e-learnings en coaching on-the-job. Om bij te houden

SUCCESVOLLE BRANCHEOPLEIDING VOOR HOVENIERS De sector hoveniers heeft al een aantal jaar ervaring met een brancheopleiding. VHG brancheopleiding is een vakopleiding die in de avonduren gegeven wordt en richt zich speciaal op werkenden in de sector of mensen die in de toekomst in de sector willen gaan werken. De opleiding wordt gegeven op een aantal licentiescholen. Max Merkelbach volgde de brancheopleiding en is heel enthousiast.

hoever iemand is met de leerroute, ontwikkelen we een registratiesysteem. De leercoach helpt de student om terug te kijken op zijn leerproces en daar zelf verantwoordelijkheid voor te nemen.

‘Jongeren moeten rond hun twaalfde al kiezen voor een vak en gaan soms op hun achttiende al aan het werk. Logisch dat zij na een paar jaar gaan twijfelen. Ik had ook al een opleiding en een aantal jaar werkervering in een andere richting, toen ik besloot de brancheopleiding te volgen. Mijn vader heeft een hoveniersbedrijf en is betrokken VHG-lid. Hij wees mij op de opleiding. Het grote voordeel

Er komt nog veel meer bij kijken. Werkgevers in de glastuinbouw die die dit lezen en geïnteresseerd zijn kunnen contact opnemen met Kas groeit voor meer informatie, via telefoonummer 088 - 3292070 of info@kasgroeit.nl. Wij leggen het dan graag verder uit.’

van VHG brancheopleiding is dat ik vakken als Nederlands en Engels niet nogmaals hoefde te volgen. Je bent echt bezig met waar je mee bezig hoort te zijn, het vak. Ik denk dat een brancheopleiding ook zeker interessant is voor andere sectoren. In de hovenierssector is het wat mij betreft in ieder geval een groot succes. Het is op dit moment lastig om vakmensen te vinden. Voor werkgevers is de brancheopleiding dan echt een

Wanneer kunnen de eerste deelnemers aan de brancheopleiding starten? ‘Zover zijn we nog niet, al gaat het sneller dan verwacht. We hebben met veel betrokken partijen gesproken en daaruit een projectteam samengesteld. Daarmee gaan we de inhoud en toetsingsmethode verder ontwikkelen.’ ■

uitkomst. Ik heb van collega-hoveniers gehoord dat zij vooral positieve en gemotiveerde mensen zoeken. Die kunnen overdag al wat werkervaring opdoen bij het bedrijf en worden opgeleid via de brancheopleiding.’ Hoveniersbedrijven die premie afdragen aan het fonds Colland Arbeidsmarkt kunnen voor VHG brancheopleiding subsidie aanvragen. Kijk op www.collandarbeidsmarkt.nl voor de voorwaarden.

September 2018

Tekst: Gonny van der Vlis / Fotografie: Hero Dijkema en Patricia Hermens

kennismaken met

AGRARISCHE EN GROENE BEROEPEN

Kinderen moeten al op jonge leeftijd keuzes maken die de richting van hun latere loopbaan bepalen. Vaak worden die keuzes ingegeven door voorbeelden vanuit de familie of tv en YouTube. Als jouw ouders geen tuin hebben, weet je dan wat een hovenier is? En als je niet van de boerderij komt, weet je dan wat een loonwerker doet? Gelukkig zijn er verschillende activiteiten die jonge kinderen helpen om verschillende beroepen in de agrarische en groene sector te leren kennen. Zodat de sector daar later van kan oogsten. VanColland brengt twee initiatieven in beeld.

PETJE AF VOOR KINDEREN DIE OP ZONDAG BEROEPEN LEREN KENNEN

konden ze onder begeleiding

‘Het opleidingsniveau van ouders bepaalt vaak de

met accugereedschappen en

toekomstkansen van kinderen’, vertelt Patricia Hermens,

-machines. En we gingen

locatiemanager bij Petje af Zuid-Limburg. Deze

langs bij een leverancier

organisatie is ervan overtuigd dat ieder kind talent heeft

om kennis te maken met

en gelijke kansen verdient om dat te kunnen ontplooien

alle machines en gereedschappen

én benutten. Daarom organiseert Petje af Zuid-Limburg

waar hoveniers mee werken. Snuffelstages op deze

op 28 zondagen weekendscholen voor kinderen van tien

manier zijn hard nodig om weer jongeren naar de AOC’s

tot en met veertien jaar uit sociale achterstandssituaties.

te krijgen en het tekort aan vakkrachten aan te pakken.’

houtzagen en grasmaaien

‘In blokken van vier weken maken de kinderen kennis met zeven verschillende beroepen. Ieder blok staat in het

Petje af is in het hele land actief. Wilt u een bijdrage

teken van een beroep.’

leveren, kijk dan eens op www.petjeaf.nl of neem contact op via het telefoonnummer:

Hovenier Nic Smeets werd benaderd

088 - 331100. Hermens; ‘Als gastdocent

door een klant die in het bestuur van

heb je een belangrijke rol binnen het

Petje af Zuid-Limburg zit’. Smeets: ‘In

onderwijsprogramma. Je biedt de

drie dagen heb ik de kinderen van Petje

kinderen nieuwe ervaringen, inspireert

af de beste kanten van het hoveniersvak

hen en draagt praktijkkennis over met

laten zien. Ik heb aan de hand van

betrekking tot je beroep. Door deze

een aantal ﬁlmpjes laten zien wat er

nieuwe (leer)ervaringen kan ieder kind

allemaal bij het vak komt kijken en

op zoek naar zijn eigen talenten en

laten zien hoe ik tuinen ontwerp op de

mogelijkheden. Tegelijkertijd bouwen wij

iPad. Na mijn uitleg gingen de kinderen

aan het zelfvertrouwen en een positief

zelf aan de slag met een ontwerp. Ook

zelfbeeld.’

Magazine VANCOLLAND

HET VERANTWOORDINGSORGAAN VAN BPL PENSIOEN

Column

HET VERANTWOORDINGSORGAAN (VO) EN DE OOGST?

Het bestuur van BPL Pensioen legt aan het VO uit waarom bepaalde beslissingen zijn genomen en de wijze waarop dat wordt uitgevoerd. ‘Oogsten’ wil zeggen dat je met iets start (een zaadje of plantgoed) en na een bepaalde periode van zorg en aandacht, een verkoopbaar product oogst. Wij VO-leden investeren in kennis over pensioenregelingen, boekhoudkundige afspraken en gebruiken ons nuchtere boerenverstand bij het stellen van vragen. We ‘zaaien’

LESPROGRAMMA ‘VEILIG OMGAAN MET OPVALLEND LANDBOUWVERKEER’

door dit met elkaar te bespreken en ‘oogsten’ door bestuurders van BPL Pensioen te adviseren. Terugblikkend

CUMELA Nederland heeft voor leerlingen uit groep zeven en acht van

op een jaar, geven wij in het jaarverslag

het basisonderwijs een lesprogramma ontwikkeld over de speciﬁeke

ook een oordeel over het gevoerde

risico’s van bijvoorbeeld tractoren. De leerlingen krijgen les over

beleid. Als u deze column leest wordt

hoe zij in het verkeer veilig omgaan met landbouwvoertuigen op de

er bij mij thuis ook geoogst. Ik ken de

openbare weg. Daarnaast maken zij kennis met de cumelasector en

hectiek die dat met zich meebrengt.

de bedrijven die daarin werkzaam zijn. Én met de AOC als mogelijke

Maar ook het ‘samen’-gevoel als er

opleider.

weer een mooi product in de schuur ligt. Dit ‘samen’ is ook de grondslag van

De les bestaat uit een kort theoretisch deel waarbij de gevaren

onze pensioenregeling. Pech en geluk

van (land)bouwverkeer worden besproken. Vervolgens maken de

delen. De kracht van het collectief met

leerlingen op het buitenterrein kennis met het materieel en krijgen

maatwerk als het

zij inzicht in hun verkeerssituatie en inzicht in de situatie gezien

nodig is.

vanuit de bestuurder van het (land)bouwvoertuig. ‘Door deze opdrachten buiten met de machines krijgen schoolklassen praktische

Dit alles doen we met

kennis en informatie over verkeerssituaties’, vertelt Thijs Veneklaas

één doel voor ogen:

Slots, projectleider vanuit CUMELA. ‘Ze zien echt wat er mis kan

dat u straks ook kunt

gaan. Daarbij worden werknemers en materieel van cumelabedrijven

oogsten, en wel door

ingezet.

een goed pensioen te ontvangen, iedere

De lessen worden begeleid door AOC-leerlingen. Die krijgen

maand weer.

studiepunten voor hun bijdrage. En tegelijkertijd maken de jonge leerlingen op die manier kennis met het agrarisch onderwijs. Hopelijk denken ze daar nog eens aan terug als ze een vervolgopleiding

Jacqueline Tuinenga

kiezen.’ ■

Lid Verantwoordingsorgaan namens werkgevers vanuit CUMELA Nederland

September 2018

Tekst: Annemarie van den Hoven / Fotografie: Marcel van Diepen

DE WINST VAN COACHING Coaching. Ook in de agrarische en groene sector slaat het aan. Bij werknemers, leidinggevenden en werkgevers. ‘Het werkt goed om uitval van werknemers te voorkomen.’

‘Als coach stel ik vragen die ervoor zorgen dat mensen zelf gaan nadenken. Ben je alleen maar goed als je je altijd perfect inzet, of ben je ook oké als je af en toe een steekje laat vallen?’

Iris Voorbergen ‘Bij coaching ga je ervan uit dat mensen zelf heel goed oplossingen kunnen bedenken voor hun problemen’, legt Iris Voorbergen, coach bij Stigas, uit. ‘Als coach stel ik vragen die ervoor zorgen dat mensen zelf gaan nadenken. Bijvoorbeeld: welk probleem wil je oplossen, wat wil je veranderen en wat werkt voor jou? Het is dus iets heel anders dan adviseren. Ik zeg niet hoe iemand iets moet doen. Vaak onderzoeken we de overtuigingen 14

die iemand heeft en kijken we of er vaste patronen zijn die meer in de weg zitten dan dat ze helpen.’ Hoe gaat dat in zijn werk? ‘Laatst had ik een gesprek met een oudere werknemer. Hij had lichamelijke klachten, maar hij vond het lastig om het rustiger aan te doen. Hij legde de lat voor zichzelf erg hoog. Hij wilde altijd op de toppen van zijn kunnen presteren, perfect zijn Magazine VANCOLLAND

en niet toestaan dat het wel eens een dag wat minder gaat. Als coach help ik te onderzoeken hoe haalbaar dat is. Ben je alleen maar goed als je je altijd perfect inzet, of ben je ook oké als je af en toe een steekje laat vallen? Overtuigingen zitten vaak heel diep en zijn al ontstaan in de kindertijd. Alleen zijn veel mensen zich daar niet van bewust. Als je ouders je altijd erg beschermend hebben opgevoed, kun je bijvoorbeeld geloven dat de wereld

WILLEM VAN DER SCHANS (melkveehouderij en zuivelbedrijf Den Eelder): ‘Wij zijn een kleine organisatie met 30 werknemers. Echt een familiebedrijf: iedereen kent elkaar.

een onveilige plek is, waarin je steeds op je hoede moet zijn. Ik help mensen stil te staan bij de vraag: wil ik dit nog steeds zo doen, geloven en voelen? En wat brengt het me om op een meer helpende manier naar mezelf te kijken? Alleen al het denken daarover zet heel veel in gang.’

Een aantal van onze mensen was zo betrokken bij het bedrijf dat ze zich soms te verantwoordelijk voelden. Dat merkten ze ook in hun privéleven. Je kunt het werk voor je mensen zo goed mogelijk organiseren, maar je kunt niet alles oplossen. Daarom

Met wat voor soort vraagstukken komen leidinggevenden bij een coach? ‘Veel leidinggevenden in de agrarische en groene sector hebben eerst een uitvoerende functie gehad en zijn daarna manager geworden. Ze vinden dat ze pas echt hebben gewerkt als ze met hun handen in de grond hebben gezeten. Hun vraag is vaak: er worden nu andere eisen aan me gesteld, hoe kan ik invulling geven aan deze rol? We staan dan stil bij vragen als: wat voor type leidinggevende ben ik? Wat voor type leidinggevende wil ik zijn? En wat moet ik doen - of juist laten - om dat te worden? Veel managers hebben stressklachten. Zo sprak ik pas iemand die heel onrustig en vermoeid was. Continu was hij met zijn werk bezig. Aan het eind van de dag had hij geen energie meer over voor zichzelf en zijn gezin. We hebben het toen over heel praktische zaken gehad als ‘wat doe je met je smartphone na werktijd’, maar ook over waarom hij het zo lastig vindt om te delegeren. Moet je echt elke dag op het werk zijn of gun je het jezelf om ook op anderen te vertrouwen? Het was voor het eerst dat hij zichzelf deze vragen stelde en dat was voor hem een doorbraak. Om het inzicht te versterken geef ik mensen vaak opdrachten mee. Bijvoorbeeld: schrijf bij stress eens op wat je allemaal denkt, welke gevoelens dat oplevert en wat het effect daarvan is. Ook stimuleer ik mensen te oefenen met helpende gedachten als: ’Ik ben goed zoals ik ben, al maak ik af en toe een fout.’

hebben we Iris Voorbergen gevraagd om een aantal gesprekken met hen te voeren. De voordelen? Mensen voelen dat ze serieus worden genomen. Na aﬂoop hebben we met elkaar nieuwe afspraken gemaakt die het werk voor hen minder stressvol maakten. Vaak zit dat in kleine dingen, bijvoorbeeld dat iemand niet altijd het eerste aanspreekpunt is. Uiteindelijk zie je het terug: hun instelling is veranderd, ze zijn zelfverzekerder. En als je mensen happy zijn, dan is dat ook voor je bedrijf pure winst.’

ERIK VAN DER SLUIS (HR-manager bij orchideeënkwekerij Sion): ‘Een collegaleidinggevende liep tegen een

Gaat coaching vaak over zulke levensvragen? ‘Vaak, maar zeker niet altijd. Soms gaat het om heel concrete dingen als: ‘Ik wil gezonder gaan leven, maar het lukt me niet’. Of mensen willen iets veranderen in hun loopbaan, maar weten niet waar te beginnen. Ik vraag dan: wat voor leefstijl of wat voor functie zou het best bij jou passen en bij wie je wilt zijn? En vervolgens: hoe kun je daar, stap voor stap, komen?’

aantal zaken aan. Hij is bijvoorbeeld heel perfectionistisch. We hebben coaching ingezet en het is heel goed bevallen. Wat het hem heeft opgeleverd? Meer rust en inzicht in wanneer het fout gaat. Wij merken het ook. Wanneer ik vroeger tegen hem zei: ‘Je werkt te veel’, kreeg ik

Hoeveel gesprekken heb je voordat het gaat werken? ‘Meestal zijn enkele gesprekken genoeg. Vaak kan er met één gesprek al veel in gang worden gezet.’

als antwoord: ‘Jij hebt makkelijk praten’. Nu zegt hij: ‘Ik zal eens kijken hoe ik het ga oplossen’. Het mooie is dat hij het ook aan een

Wanneer kun je coaching het beste inzetten? ‘Ik zeg altijd: het liefst op tijd. Voordat iemand die het lastig heeft, uitvalt. Coaching is een effectieve manier om uitval van werknemers te voorkomen.’ ■ September 2018

aantal collega’s heeft verteld; zij kunnen hem ondersteunen.’

Tekst: Ank van Lier

25 jaar Sazas, 25 jaar ontwikkelingen in verzuim

‘IN GESPREK BLIJVEN MET WERKNEMERS BELANGRIJKSTE VOORWAARDE VOOR GEZONDE TOEKOMST’ Verzuimverzekeraar Sazas bestaat 25 jaar. In deze periode veranderde de wereld van ziekte en verzuim volledig. De rode draad? Er ligt steeds meer risico op het bordje van de werkgever. En het voorkomen van verzuim is een belangrijkere rol gaan spelen. Bijzonder is dat werkgevers en werknemers in de agrarische en groene sector deze uitdagingen sámen hebben opgepakt. Eelco de Haan (l) en Hans van Bussel (r)

Magazine VANCOLLAND

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

1996 In eerste instantie hoefden werkgevers hun zieke werknemers maar enkele weken door te betalen. In 1996 werd deze periode opgerekt tot een jaar door de wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte. 1994 Wet terugdringing ziekteverzuim; werkgevers moeten vanaf dit moment het loon van een zieke werknemer doorbetalen. Ziekteverzuim, en daarmee ook het voorkomen van verzuim, wordt een echt thema voor werkgevers. 23 augustus 1993 Oprichting Sazas; op initiatief van werkgevers en werknemers in de agrarische sector wordt Sazas opgericht om in te spelen op de komst van de nieuwe ziektewet. Werkgevers sloten zich bij Sazas aan, om het financiële risico van verzuim te beperken en te voorkomen dat werknemers ziek thuis kwamen te zitten.

2006

2007

2006 Vanaf 1 januari was de WAO afgeschaft en de WIA ingevoerd.

2004 Vanaf dit moment moeten werkgevers door aanpassing van de wet een zieke werknemer twee jaar doorbetalen. Dat is vandaag de dag nog steeds het geval.

Samen sta je sterk

In gesprek blijven met je werknemers

Uniek is volgens Hans van Bussel, algemeen directeur, en Eelco de Haan, financieel directeur, dat werkgevers en werknemers in de agrarische en groene sector de extra risico’s die sinds 1993, het jaar waarin Sazas is opgericht, op hen afkwamen echt sámen oppakten. ‘Ze voelen dit als een gezamenlijke taak’, zegt Van Bussel. ‘Een mooi voorbeeld hiervan is de invoering van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), die in 2005 de WAO verving. Deze wet kijkt vooral naar wat een zieke werknemer nog wél kan. De extra financiële risico’s die dit met zich meebracht voor werknemers, hebben werkgevers en werknemers samen afgedekt met de PLUS-verzekering van Sazas. Dit voorkomt dat werknemers te ver teruggaan in inkomen. Binnen de sector bestaat dus echt een cultuur van ‘voor elkaar zorgen’. Dat komt waarschijnlijk doordat de agrarische en groene sector veel kleine bedrijven en familiebedrijven telt, met werknemers die erg betrokken zijn.’

Sazas wil bedrijven helpen om gezond te blijven en werknemers vitaal te houden. ‘Goede communicatie is essentieel om dit te bereiken, benadrukt Hans van Bussel. ‘Werkgevers moeten hun werknemers bijvoorbeeld blijven informeren over het belang van veilig werken; daar ben je nooit mee klaar. Maar ga ook op tijd in gesprek met oudere werknemers: hoe gaat het werk hen af, zijn aanpassingen nodig et cetera. Door met elkaar te praten en goed te luisteren, blijven mensen langer inzetbaar.’

Agrosector wordt steeds meer hightech Deze cultuur draagt er volgens Van Bussel ook toe bij dat het ziekteverzuim in de agrarische en groene sector lager ligt dan het landelijk gemiddelde. En dat al jarenlang. Of de technologische vooruitgang ook invloed heeft op het verzuim, is volgens De Haan lastig te zeggen. ‘De afgelopen jaren is de agrosector steeds meer ‘hightech’ geworden: bloemen komen op roltafels naar de mensen toe, planten en oogsten gaat automatisch, et cetera. Dit vraagt meer hogergeschoold personeel. Hierdoor zien we wel het aantal burn-outklachten toenemen. Daarnaast heeft de vergrijzing invloed op het verzuim: oudere werknemers zijn niet vaker ziek, maar wel langer.’

Volgens Eelco de Haan vinden werknemers het ook steeds belangrijker om zinvol en nuttig werk te doen. ‘Mensen willen echt iets bijdragen. Bijvoorbeeld door mee te denken en te praten over hoe dingen beter kunnen binnen het bedrijf. Dat brengt niet alleen het bedrijf verder, maar geeft werknemers ook meer plezier in hun werk. Daarnaast zijn ze meer betrokken en blijven ze langer en beter inzetbaar. Ook hierbij is communicatie cruciaal. Kortom: in gesprek blijven is de belangrijkste voorwaarde om bedrijven en werknemers gezond te houden.’

Vraag om hulp Hans van Bussel benadrukt tot slot dat werkgevers om hulp moeten vragen als dat nodig is. ‘Gaat het toch mis en komt een werknemer ziek thuis te zitten, klop dan aan bij Sazas voor advies. Er komt veel op een werkgever en werknemer af, terwijl verzuimtrajecten tot dat moment vaak een ‘ver-van-mijn-bed-show’ voor hen waren. Wij hebben veel kennis op dit vlak en kunnen optimaal ondersteunen en ontzorgen. Zo kan de werkgever zich blijven richten op datgene waar het voor hem om draait: het bedienen van klanten.’ ■

September 2018

Tekst: Annemarie van den Hoven

WERKT U MET SEIZOENSWERKERS? ZORG DAT U AAN UW WETTELIJKE VERPLICHTINGEN VOLDOET Op 1 juli vorig jaar is de Arbowet gewijzigd. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat hun werknemers bij een bedrijfsarts terechtkunnen. Deze bedrijfsarts moet de mogelijkheid hebben het bedrijf te bezoeken. Ook moeten werkgevers een basiscontract met een arbodienstverlener afsluiten. Dit geldt ook voor werkgevers die alleen met seizoenwerkers werken. Stigas heeft speciaal voor hen een arbopakket samengesteld. Werkt u met vast personeel? Dan kunt u via uw Sazas Verzuimverzekering een arbopakket afsluiten voor uw werknemers.

THEMANUMME

OOGSTEN

STEEDS MEER SEIZOENSWERKERS ‘Als fruittelersorganisatie zijn we blij met deze dienstverlening. Er werken steeds meer seizoenswerkers in onze sector. Alleen al in de appels en peren zo’n 15.000. Vooral in de peren is de piek heftig; die moeten er binnen drie weken af en als het warm is nog sneller. Je moet als werkgever op een goede manier aan de regels voldoen. Het aantal ziektegevallen

Met dit pakket zijn de volgende zaken voor u geregeld: • Is een van uw seizoenswerkers ziek? Dan begeleidt Stigas hem zolang hij bij u in dienst is. Ook kan hij een second opinion vragen bij een andere bedrijfsarts. • U krijgt een persoonlijk account op MijnStigas.nl. Hiermee kunt u online de risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) voor uw bedrijf maken. Hiermee spoort u risico’s op ongevallen of gezondheidsklachten op en u voldoet ook aan de wettelijke eisen. De Stigasadviseur komt bij u op het bedrijf om u hierbij te ondersteunen. Ook toetst hij de RIE op volledigheid en juistheid. Wanneer uw RIE een update moet krijgen, krijgt u van Stigas een herinnering. • U en uw werknemers krijgen gratis toegang tot het preventiespreekuur van de bedrijfsarts of adviseur van Stigas. Dit spreekuur is er voor vragen over het werk in relatie tot gezondheid. • U ontvangt de digitale nieuwsbrief van Stigas, met daarin de meest actuele informatie over wetgeving en ontwikkelingen op het gebied van gezond en veilig werken. • De Stigas Servicedesk staat voor u klaar voor al uw vragen over veilig en gezond werken en wettelijke verplichtingen.

onder seizoenswerkers is

Wilt u meer informatie of wilt u een pakket afsluiten? Kijk dan op Stigas.nl bij Diensten onder Verzuimbegeleiding en re-integratie. Of bel of mail de Stigas Servicedesk: 085 - 0440700, info@stigas.nl. ■

Herman Bus,

Magazine VANCOLLAND

niet groot, maar als er iets gebeurt, moet je hen wel op een goede manier begeleiden. De kennis die daarvoor nodig is, hebben de meeste werkgevers niet. Dus dan is zo’n pakket een uitkomst. Het mooie is dat je ook je risicoinventarisatie en -evaluatie op orde brengt. Zo bevorder je de veiligheid op je bedrijf en je voldoet aan een belangrijke eis voor GLOBALG.A.P.’

Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO)

Tekst: Annemarie van den Hoven

Zero accidents2020 in

YSE • ON L A

Kan u dit ook overkomen?

YSE • ON AL

VALSAN GE

VOET BEKNELD TUSSEN STEMPEL EN CHASSIS Wat is er gebeurd? ‘Het was op een woensdagmiddag rond half vijf. Ik werkte nog maar net bij het bedrijf. Samen met een collega had ik de hele dag bomen gerooid en het was tijd om naar huis te gaan. Mijn collega bracht de rooimachine nog even naar de loods. Hij zette de stempel omhoog om te gaan rijden. Ik was moe, had geen puf meer om te lopen en besloot in een impuls om achterop de stempel te stappen. Mijn collega zag dat niet. Ondertussen ging de stempel steeds verder omhoog en zo raakte ik bekneld tussen de stempel en het chassis. Ik schreeuwde het uit. Mijn collega verlaagde meteen de stempel en belde de bedrijfshulpverlener. Nadat er eerste hulp was verleend ben ik naar het ziekenhuis gebracht. Het is nu vier weken geleden. Ik kan wel weer lopen, maar werken lukt nog niet.’

Hoe had dit voorkomen kunnen worden? Dit ongeluk is gebeurd door een combinatie van speelsheid en onervarenheid van een jonge werknemer. Ook de vermoeidheid aan het eind van de dag heeft waarschijnlijk een rol gespeeld. De werknemer wist dat hij niet mee mocht rijden op de rooimachine. Dat was hem verteld. Toch ging het mis. De preventieadviseur van Stigas adviseert om jongeren met weinig ervaring altijd te laten begeleiden door een ervaren werknemer. Deze treedt dan op als coach. Daarnaast adviseert hij werkinstructies niet alleen mondeling te geven, maar ook op papier te zetten. ■ September 2018

Tekst: Henk Dilling

Onderzoek is de basis van heldere pensioencommunicatie

THEMANUMME

OOGSTEN

HET HELE JAAR OOGSTEN OM NOG BETER TE ZAAIEN BPL Pensioen zorgt dat uw werknemer goed is geïnformeerd over zijn of haar pensioen. Hoe beter we dat doen, hoe groter het vertrouwen is en hoe minder vragen u krijgt. Onderzoek naar de communicatiemiddelen die we gebruiken en klanttevredenheid helpt ons hierbij. Met deze onderzoeken verbeteren we onze communicatie waar dat wenselijk is. Door het oogsten van ervaringen kunnen we gerichter en duidelijk informatie over pensioen ‘zaaien’. Om welke onderzoeken gaat het nu precies?

LEZERSPANEL Wij vinden het belangrijk dat onze teksten in (digitale) brieven, brochures en op onze website begrijpelijk zijn. Daarom toetsen we dat doorlopend. De leden van het online lezerspanel vragen wij een aantal keer per jaar om een communicatiemiddel te beoordelen. Door te kijken naar de hoeveelheid informatie, of de informatie begrijpelijk is en wat ze van de vormgeving vinden.

‘Een nieuwsbrief laten lezen door een lezerspanel is een goed initiatief. Zo kun je eventuele onduidelijkheden eruit ﬁlteren. Het is goed om te zien dat je opmerkingen ook verwerkt worden in de informatie.’ B. Geerts

‘Het lezerspanel maakt je meer betrokken bij je pensioen.’ A. Kramer

‘Goede en begrijpelijke pensioencommunicatie is essentieel. Je kunt daar als werkgever of werknemer een steentje aan bijdragen door lid te worden van het lezerspanel.’ J. van Gool (werkgever)

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK (KTO) We gebruiken vrijwel elk contactmoment om te informeren naar ervaringen. Bijvoorbeeld als u ons belt, dan vragen we aan het eind van het gesprek wat u vond van onze dienstverlening. Dat is waardevolle informatie die ons helpt om u in de toekomst ook zo goed mogelijk te kunnen helpen.

Magazine VANCOLLAND

A/B-TESTS Gemiddeld tien keer per jaar voeren we een test uit, waarvan u niets merkt. We maken bijvoorbeeld twee versies van de digitale nieuwsbrief die we versturen. De inhoud is hetzelfde, maar we experimenteren met onder andere het wel of niet toevoegen van een inhoudsopgave en de kleur van de links. Een deel van de ontvangers krijgt versie a te zien, een ander deel versie b. We bekijken welke versie het beste werkt en gebruiken die voor volgende nieuwsbrieven.

COMMUNICATIEONDERZOEKEN Communicatie is pas effectief als de juiste informatie, de juiste toon en de juiste kanalen worden gebruikt. Elk jaar vragen we (ex-)deelnemers, gepensioneerden en werkgevers om mee te doen aan een onderzoek naar al onze communicatie-uitingen. Met de uitkomst van het onderzoek kijken we kritisch naar de communicatiemiddelen die we gebruiken of moeten gaan gebruiken. Zo organiseren we bijvoorbeeld meer bijeenkomsten omdat deelnemers aangaven behoefte te hebben aan persoonlijk contact. En bekijken we de mogelijkheden van chat en online videospreekuren.

GEBRUIKERSONDERZOEKEN We testen de gebruiksvriendelijkheid van de website en de pensioenplanner. In opdracht van een onderzoeker voert een aantal deelnemers (een paar keer per jaar) taken uit. Getest wordt of iemand zonder al te lang zoeken, kan vinden wat hij wil en of de informatie te begrijpen is. Op deze manier blijft de digitale communicatie aansluiten bij de wensen en behoeften.

‘Ik vond het prettig om de website te bekijken omdat ik graag informatie wilde over met pensioen gaan.’ P. van Mechelen

‘Ik heb met de pensioenplanner de mogelijkheden onderzocht om te schuiven met mijn pensioenleeftijd. Ik wilde weten wat het voor de hoogte van mijn pensioen betekent als ik eerder of later dan de oﬃciële pensioenleeftijd stop met werken.’ T. van der Helm

‘Ik vind de nieuwe pensioenplanner makkelijker werken. Waar ik op de oude pensioenplanner moeite mee had was het vooraf ingevulde overzicht van uitgaven. Ik vind het beter om het weg te laten of om het zelf in te kunnen vullen.’ F. de Wit

September 2018

Tekst: Kim Gerrits

BEWEGEN UW WERKNEMERS GENOEG OP HET WERK? Bewegen is belangrijk. Dat is niets nieuws, denkt u misschien. Toch wordt het belang van bewegen nog steeds onderschat. We zitten vooral veel op het werk. Ook in de agrarische en groene sector. Denk bijvoorbeeld aan werknemers die een trekker, graafmachine, shovel of andere zelfrijdende machine bedienen en daar langdurig op zitten. Wat zijn de risico’s van te weinig bewegen en hoe kunt u uw werknemers motiveren om meer te bewegen op het werk? Sazas vertelt u er meer over.

op het werk. Dit hoeft lang niet altijd veel te kosten. Sazas zet voor u een aantal tips op een rij:

• Geef uw werknemers de tip om op de fiets naar het werk te komen, om vaker de trap te nemen in plaats van de lift en om staand of wandelend te vergaderen; • Stel regelmatig voor om tijdens de lunchpauze een wandeling te maken; • Zorg dat werknemers niet in de cabine van hun machine eten, maar naar buiten komen om de benen te strekken en wat kniebuigingen te doen; • Plaats een tafeltennistafel binnen uw bedrijf of neem samen deel aan sportevenementen; • Zorg dat werknemers naar het koffiezetapparaat en de printer een stukje moeten lopen; • Wissel werkzaamheden zoveel mogelijk af.

e combinatie van veel stilzitten en weinig bewegen vergroot de kans op hart- en vaatziekten, kanker, overgewicht, depressies en bepaalde vormen van suikerziekte. Misschien kent u de uitdrukking ‘zitten is het nieuwe roken’ wel. Zitten is inderdaad een doodsoorzaak: het vergroot de kans op vroegtijdig overlijden door een slechte bloedsomloop.

aan te doen. Wanneer uw werknemers genoeg bewegen, zijn ze namelijk fitter, productiever en energieker op het werk. Bewegen is ook goed voor de geest: stress, depressies en angsten verminderen aanzienlijk. Als uw werknemers meer bewegen zullen ze zich dus minder vaak ziekmelden. Dit zorgt voor een enorme besparing op verzuimkosten.

Wat meer bewegen u oplevert

Hoe motiveert u uw werknemers?

Te weinig beweging is dus niet goed voor de gezondheid van uw werknemers. Daarom is het belangrijk om er wat 22

Er zijn allerlei manieren om als werkgever te zorgen dat werknemers meer bewegen Magazine VANCOLLAND

Uiteraard is de hoeveelheid beweging op het werk afhankelijk van het soort werk dat verricht wordt. Toch zitten we gemiddeld veel te lang stil. Volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) moeten we vijf dagen per week minstens 30 minuten matig intensief bewegen, zoals fietsen of stevig wandelen. Ook is er een ‘fitnorm’ die voorschrijft om drie dagen per week minstens 20 minuten intensief te bewegen, zoals met krachttraining. 40 procent van onze beroepsbevolking voldoet niet aan deze normen. ■

Kort nieuws

KAS GROEIT BRENGT FUNCTIES IN BEELD Kas groeit helpt de glastuinbouw bij het vinden van nieuw talent door negen verschillende functies in beeld te brengen. Via video’s wordt het werk van o.a. onderhoudsmonteurs, marketingmedewerkers of teeltspecialisten in beeld gebracht. De video’s zijn te bekijken op www.kasgroeit.nl onder ‘Functies in beeld’. Het doel van de video’s is om nieuw talent van buiten de sector en studenten enthousiast te maken en inzicht te geven in de kansen en mogelijkheden binnen de glastuinbouw. Kas groeit gelooft in de toekomst van de glastuinbouw. Door schaalvergroting, automatisering en robotisering zijn er in de sector steeds meer verschillende functies in verschillende vakgebieden. En door de toenemende aandacht voor HR-beleid, loopbaanontwikkeling en scholing worden glastuinbouwbedrijven nog aantrekkelijkere werkgevers, waar werknemers met plezier en passie hun leven lang kunnen leren en werken. Werknemers die eenmaal in de glastuinbouw werken, gaan er niet zo snel meer weg.

KAS GROEIT EN MOBILITEITSCENTRUM GLASTUINBOUW GAAN SAMEN VERDER ALS KAS GROEIT Sinds 2015 ondersteunt Kas groeit werkgevers in de glastuinbouw bij het opleiden en ontwikkelen van werknemers. Daarbij is een steeds hechtere samenwerking met het Mobiliteitscentrum Glastuinbouw ontstaan. Het Mobiliteitscentrum Glastuinbouw helpt werkzoekenden in de glastuinbouwsector sinds 2009 bij het vinden van nieuw werk. Na een periode van hoge werkloosheid heeft er een flinke verschuiving plaatsgevonden naar een tekort aan goede vakmensen. Het Mobiliteitscentrum Glastuinbouw is zich meer gaan richten op nieuwe instroom. Kas groeit en het Mobiliteitscentrum Glastuinbouw versterken elkaar in de sector op het gebied van werk, leren en ontwikkelen en gaan samen verder onder de naam van Kas groeit. Het nieuwe Kas groeit adviseert over werken en leren in de glastuinbouw en is aanspreekpunt voor toekomstige en huidige werknemers en werkgevers die een gesprekspartner zoeken of tools en advies. Kas groeit brengt bedrijven en studenten bij elkaar voor stages, helpt bij het invullen van vacatures, HR-beleid, loopbaanontwikkeling, scholing en leren op de werkplek. Door werkgevers, werknemers en het onderwijs aan elkaar te verbinden, wil Kas groeit zorgen voor meer instroom en de ontwikkeling van werknemers in de glastuinbouw naar een hoger plan tillen.

Rik Paul, bedrijfsleider bij kwekerij de Zuidplas werkte ooit in een andere sector. Hij vertelt trots over zijn ontwikkeling en werk binnen de glastuinbouw:

‘Er is geen glastuinbouw te vinden op de wereld zonder Nederlandse roots. Overal wordt onze kennis over de tuinbouw toegepast’

September 2018

Kort nieuws E-LEARNING VOOR VITALE BEDRIJVEN Vitale bedrijven hebben de toekomst! Maar hoe pak je dat aan, een vitaal bedrijf worden? Stigas heeft een e-learning gemaakt boordevol tips en uitleg van bedrijven die al heel goed op weg zijn. Geen taaie stof maar alles aan de hand van korte filmpjes. Over gezond werken, ontwikkeling en werkplezier bijvoorbeeld. Om u te inspireren, zodat u vervolgens zelf kunt beslissen wat bij uw bedrijf past. Kijk op www.vitalebedrijven.stigas.nl.

TRAKTATIES OP WERK ZORGEN VOOR EXTRA PONDJES Taart voor een verjaardag of een koekje bij de vergadering: lekker, al dat eten tussen het harde werken door. Maar ongemerkt zorgen al die versnaperingen voor flink wat extra calorieën. Sazas deelt graag met u hoe zij zorgen voor steeds minder ‘feest’-calorieën op het werk. • Samen trakteren: collega’s proberen zoveel mogelijk samen te trakteren. Hierdoor zijn er nog steeds lekkere momenten, maar wel minder vaak; • Gezond trakteren: steeds vaker kiezen collega’s ervoor om een gezonde vervanger op gebak te trakteren. Denk dan bijvoorbeeld aan (gezonde/suikervrije) koeken, groente of fruit; • Niet trakteren: niet iedereen wil trakteren. Bij Sazas staat er een fruitmand die wekelijks aangevuld wordt. Zo hebben medewerkers ook niet het gevoel dat ze moeten trakteren.

WERKGEVER VINDT LAGERE FUNCTIE TERECHT BIJ ONGEZONDE LEVENSSTIJL WERKNEMER Bijna de helft van de Nederlandse werkgevers vindt het terecht als werknemers die ongezond leven een lagere functie krijgen. 37% hiervan vindt het een reden om het loon te bevriezen. Dit blijkt uit een onderzoek van verzekeraar CZ. Werkstress en werk-privé balans worden door werkgever en werknemer hierbij gezien als de grootste gezondheidsrisico’s voor het werk. Werknemers zien ook werksfeer en slaapproblemen als een groot risico. Een goed gesprek over dit onderwerp kan een groot verschil maken. Het soort risico speelt wel een rol: fysieke ongemakken blijken eenvoudiger te bespreken dan levensstijl, slaapproblemen en werk-privé balans.

Oplossing rebus Op de achterkant van het vorige magazine VanColland hebben wij u opgeroepen mee te doen met een rebus. De juiste oplossing van deze rebus was: Colland wenst u een fijne zomer. Uit alle inzendingen zijn drie winnaars geloot. Zij hebben inmiddels een beschermingspakket ontvangen.Daarnaast ontving een van hen ook twee vrijkaarten voor Wildlands Adventure Zoo Emmen.

2 GRATIS ARTEN ENTREEKA

BLIJF OP DE HOOGTE Dit magazine is ook digitaal beschikbaar op www.colland.nl

Op de hoogte blijven van actualiteiten, weten regelgeving en ander belangrijk nieuws uit en over de sector? Dat kan via de Colland nieuwsbrief!

MELD U AAN OP WWW.COLLAND.NL Magazine VANCOLLAND