UKELELE M AG A Z I N E
N L
N o . 1
“Euforie is een prikkel die ontprikkelt. Het is heel fijn zo’n happy place te hebben.”
o.a. in dit nummer
I N T E R V I E W M I C H A B L A N K
D E C
O P S C H O O L I R E N E D E B R U I N
2 0 2 1
OVER OUDEREN S Y LV I A P I J N AC K E R
INHOUD
4 11 13 15 16 19 20 22 23
VO O R WO O R D Heleen Lutjeboer
OVER OUDEREN S Y LV I A P I J N AC K E R Even vergeten dat ik vergeet
COLOFON
Dit magazine is een initiatief van: Menno van der Bruggen en Heleen Lutjeboer E-mail: heleenlutjeboer@gmail.com Tekst & Redactie: Heleen Lutjeboer Realisatie: Ukuleleplein.nl Vormgeving: Menno van der Bruggen Illustraties: Menno van der Bruggen Foto voorpagina: Micha Blank Met dank aan: Micha Blank, Sylvia Pijnacker Monique Verschuure, Irene de Bruin en Lisa Poelma voor hun input en medewerking. Aan de kerstfoto inzendingen werkten mee: Nicolas Proost, Jeroen Kalkers, Peter Verhoeven, Marc Vierboom en Maaike Loeffen, Marie-Therese Hubrechsen, Marcel van der Zwet, Joke Sunny en Irene Groenendijk
NO. 1
I N T E R V I E W M I C H A B L A N K
In gesprek met een bijzondere ukelelespeler.
O P S C H O O L I R E N E D E B R U I N Een vrolijke start van de dag.
K E R S T C O L L AG E & P U Z Z E L L AT E N W E H E T H E B B E N
OV E R
Verschillende ukelelematen.
C O N TAC T C L OW N Mimi.
LESSEN & WORKSHOPS V R A AG H E T D E U K U L E L E M A N Vraag & antwoord.
T H E
U K E L E L E
Lisa Poelma.
L A D Y
U K E L E L E I N D E S C H I J N W E R P E R S The Rebel.
U K E L E L E T H E M A Kersttab van Heleen.
TA B
Lieve lezers, ukeleleliefhebbers, Al langere tijd liep ik met het plan in gedachten om
Het verhaal van Lisa gaat over haar muzikale
een Nederlandstalig ukelele tijdschrift te gaan ma- carrière (en dat van haar moeder) Hoe ze begon, ken. Hoe leuk zou dat zijn! Dus toen Menno mij twee
waar ze nu staat en wat haar toekomstplannen
maanden geleden vroeg wat ik er van vond om het zijn. Dit is de rubriek ‘Promo’ wat een terugkomend eens te gaan proberen, twijfelde ik geen moment. onderwerp wordt. We zijn gewoon een begin gaan maken!
Ja, je leest het goed: terugkomend. We streven ernaar
En hier ligt ie dan!
om vier keer per jaar een editie uit te brengen.
Mijn persoonlijke drive om een magazine te maken Verder geeft Menno uitleg over de verschillende mais dat ik met stijgende verbazing steeds weer merk ten die de ukelele kent, beantwoordt hij lezersvrahoe onbekend en ondergewaardeerd de ukelele is!
gen en neemt hij ons mee in de interessante wereld
En dat terwijl het zo’n prachtig, veelzijdig muziekin- van een bijzondere ukelele, The Rebel. Ook heeft hij strument is die in ieder muziekgenre in te zetten is!
een landkaartje gemaakt waarop ukeleledocenten
Van klassiek tot modern, en alles daartussen.
en muziekscholen staan. In het volgende magazine
Het verdient een magazine!
mag dat aangevuld worden! De kerstdagen komen eraan en ook daar hebben wij aan gedacht. Nieuws-
Nog een beetje zoekende naar vaste rubrieken, gierig geworden? Veel lees- en kijkplezier en vooral vormgeving en patronen is het in deze eerste uit- positieve inspiratie gewenst. gave vooral een leuke verzameling geworden van mooie, interessante ukeleleverhalen: Een prachtig, boeiend interview met Micha. Monique heeft een verhaal geschreven over haar bijzondere ervaringen als contactclown mét ukelele. Sylvia beschrijft de emoties die loskomen wanneer zij samen met de ouderen waarmee ze werkt liedjes zingt over vroeger en nu. Irene schrijft een stukje over hoe belangrijk muziek is in het onderwijs en hoe de ukelele daarbij zo’n mooie rol kan spelen.
“Want wees nou eerlijk, zo’n prachtig, veelzijdig instrument als de ukelele verdient toch een eigen Magazine?” Heleen Lutjeboer
UKELELE M AG A Z I N E
N L
Even vergeten dat ik vergeet...
“oooh ik weet het gewoon, het gaat als vanzelf” die opluchting te zien in de ogen van mensen met “hoofd-dingen” dat vanzelfsprekende weten, ik vind dat telkens weer zo ontroerend.
De ukelele maakt het hart open en als het hart
afwisseling van vrolijk, naar droefheid zorgen
open is kan alles beter stromen. En dat geeft een
ervoor dat alle emoties er mogen en kunnen zijn.
fijn en veilig gevoel. Daarbij gebruik ik veel spel met accenten. Opa’s De ukelele met zijn koddige formaat en zijn vrolijke
zonder gebit bij de Zuiderzeeballade. Waarin de
geluid raakt gelijk de vrolijke snaar bij mensen.
grap en de traan bij “ome die is dood” zelden zo dichtbij in één lied zitten. En dat is lekker!
Het afstemmen in het contact, het eenvoudig
Ook uitdagen tot meeblèren is zo heerlijk. “Ik ver-
maken van de liedjes, de bekendheid en ook de
scheurde je foto met grote uithalen bijvoorbeeld.
UKELELE M AG A Z I N E
N L
Sylvia Pijnacker (53), woonachtig in Alkmaar.
2 dochters van 21 jaar en 24 jaar. Werkzaam in ouderenzorg en eigen project ZorgIn. Ik heb heel veel hobby’s waaronder ukelele spelen. Ik geloof in de kracht van de eenvoud. Initiatiefneemster van “ouwe meuk” (Ukelele spelen in de zorg)
Even de frustratie eruit gooien. Het lucht echt op. Het eenvoudig maken en de perfectie loslaten Dat zie je gewoon voor je neus gebeuren. Daar zorgt ervoor dat er ruimte is voor plezier en heel kan geen therapiesessie tegenop.
veel spel waarbij je in verbinding blijft met de mensen.
De ukelele trekt je direct naar het moment van
We reizen zo van: ik hou van Holland naar de Mid-
nu en als nu veilig en prettig voelt is dat goud. Er dellandse zee, naar de Noordpool. Van Indonesië komen levensverhalen naar de oppervlakte die in
met Terang Boelang naar Bronsgroen eikenhout.
liefde gedeeld mogen worden. Die kwetsbaarheid, het verlangen en ook acceptatie van de verliezen En dat is genieten met een grote G . Ik hou van de in het leven. Dat blijft mij raken, telkens weer.
ukelele zo groots in al zijn kleinigheid en vrijheid.
Pagina 5
In gesprek met... Micha Blank (Amsterdam, 1970) speelt sinds 2018 ukelele. Sindsdien is haar alter ego KatMadam en noemt ze zichzelf Volksartiest Van Mijn Amsterdamse Huiskamer, een kwinkslag naar de eretitel Volksartiest van de USSR/Russische Federatie, die toegekend wordt aan artiesten die 20 jaar in het vak zitten en een uitzonderlijke prestatie hebben geleverd. Uitzonderlijk goed vindt Micha zichzelf niet (“Ik ben nog steeds een laag-op-de-hals-strummer.”), maar de term ‘uitzonderlijk’ in de zin van ‘buitengewoon’ is wel op haar van toepassing. Bovendien heeft ze 20 jaar niét gezongen.
denken, strelend, zodat je gaat voelen of kietelend zodat je gaat lachen. Humor is een grote factor in Micha’s werk. “Iemand ontroeren is geweldig, maar iemand laten lachen is het mooiste wat er is. Je hebt iemands leven wat leuker gemaakt, al is het maar voor een seconde.” 1> Wanneer ben je ukelele gaan spelen en hoe kwam dit leuke instrument in je leven? “De ukelele is in 2018 indirect vanuit Rusland en Vanuit haar huiskamer en haar M2 Studio, een hoek het hiernamaals aan komen waaien. In het kader van een vierkante meter in de slaapkamer, schrijft, van mijn vaders sterfdag op 1 april zocht ik op Youspeelt en zingt ze allerlei soorten liedjes, van Rus- Tube naar een mooie versie van Kalinka, een van sische volksliedjes tot Nederlandse kleinkunst en zijn lievelingsliedjes. Ik had zelf sinds zijn dood alles wat daar tussenin zit en buiten valt. Ze wil in 2002 nauwelijks meer gezongen, maar toen ik niet vastzitten aan een genre, want ieder lied af- Vadim Ananev - de eerste tenor van het Aleksandzonderlijk heeft zijn eigen ‘ziel’. Haar belangrijkste rovkoor en Volksartiest van de Russische Federatie voorwaarde voor het spelen van een lied is dat het - Kalinka hoorde zingen, gingen mijn stembanden het hart moet raken. Priemend, zodat je gaat na- open. Niet lang daarna zag ik de ukelele-akkoorden van Kalinka op internet en tot mijn verbazing snapte ik die gekke hokjes met puntjes. Dus kocht ik een ukelele om te zien of ik die hokjes echt zo logisch waren als ze eruit zagen. “ >>> M AG A Z I N E N L
UKELELE
Micha Blank alias KatMadam
2> Wat was je eerste ukelele en was je meteen verknocht? “Mijn eerste ukelele was een elektrische solid body sopraan, de Fazley MINI ST240B. Ik wilde niemand storen met mijn gestuntel. Toch merkte ik dat ik het beter op een akoestische uke kon leren en dat een concertmaat beter bij mijn grote handen paste. Dat klopte, al kan ik inmiddels ook sopranino’s bespelen. Het was geen liefde op het eerste gezicht. Ik wilde geen Brigitte Kaandorp zijn en met de Hawaiiaanse sfeer heb ik artistiek gezien niet zoveel. Een kampvuur- of mantraspeler ben ik ook niet, dus ik voldoe niet aan het stereotype beeld van het ‘ukelelemeisje’. Ik heb geen ukelelespelers als groot voorbeeld. Misschien is dat ook niet zo erg, want gaandeweg heb ik zelf een manier gevonden om me de ukelele zowel muzikaal als gevoelsmatig eigen te maken. Dat heeft een vlucht genomen toen ik in 2020 een oudejaarsconference maakte. Daarin grijp ik de macht terug op het recht te zijn wie je bent en leuk te vinden wat je leuk vindt. Ik werd op de middelbare school gepest met mijn passie voor de Nederlandse kleinkunst en met name met mijn bewondering voor Wim Kan. Met Revanche voor Wim Kan neem ik revanche voor mezelf èn voor hem, want in dezelfde tijd dat ik jengelend nagezongen werd
UKELELE M AG A Z I N E
N L
met zijn bekendste liedje, probeerde hij revanche te nemen op zijn criticasters voor zijn slecht ontvangen laatste oudejaarsconference. Hij stierf voor hij revanche kon nemen, dus deed ik het. Daarom heten mijn snaarinstrumenten allemaal - op één na - Corry, naar Kans vrouw Corry Vonk.
De ukelele heeft, net als Wim Kan en een advocaatje met slagroom geen cool imago, maar wat is cool? Datgene doen wat in de mode is, is te makkelijk, al vindt men je nog zo cool. Je eigen weg volgen en dan soms dingen naar je hoofd toegesmeten krijgen, omdat je ‘raar’ bent, dat maakt je mijns inziens echt cool. Autonomie is key.” 3> In je posts ben je -gelukkig- heel open over een vorm van autisme waarmee je te kampen hebt. Helpt de ukelele je hierbij? Zeker. Ik ben constant overprikkeld en gespannen. Dat uit zich ook in lichamelijke klachten als chronische spierspanning en zenuwpijn, met name in mijn handen. Door ukelele te spelen, span ik de spieren in mijn handen op een andere manier aan, waardoor de onbewust gespannen spieren rust krijgen. Een liedje schrijven en/of instuderen of gewoon maar wat pielen zet de stuiterballenkermis in mijn brein niet stil, maar laat de stuiterballen meer in harmonie met elkaar tegen mijn schedeldak kaatsen. Dat geeft rust waardoor ik de immer
Beeld uit “Revanche voor Wim Kan“ 2020 een oudejaarsconference
dat ik autistisch was. Ik heb de eerste 41 jaar van mijn leven gedacht dat ik niet hard genoeg werkte om de voor anderen meest vanzelfsprekende dingen als iemand aankijken te kunnen. Nu eis ik mijn waarde op, want die is veel groter dan ik al die jaren heb gedacht. Ik pas me nu aan aan mijn mogelijkheden in plaats van aan de omgeving waarin ik me bevind. Dat houdt in dat ik niet buiten de deur optreedt, maar alleen tussen de vier muren van mijn huis, met als enige publiek Blub de kat. Zelfs mijn “Euforie is een prikkel die ontprikkelt. man ziet me niet vaak live opHet is heel fijn zo’n happy place te hebben.” treden. Dat wil niet zeggen dat ik me nooit zal laten overhalen. Er zijn een paar Die gun ik iedereen, autist of niet. mensen, zoals mijn oude vriend, schrijver David Mijn autisme is er de voornaamste oorzaak van dat de Poel, Ukuleleman Menno van der Bruggen en ik de Kleinkunstacademie niet af heb kunnen maken, al duurde het in 1991 nog 20 jaar voor ik wist bijna lege batterij wat kan bijvullen. Ik word ook gewoon heel blij van mijn ukeleles. Als ik ze aan de muur zie hangen, als ik een liedje speel, maar vooral als ik een nieuw akkoord in de vingers krijg of een liedje uitvogel waar ik de akkoorden niet van kan vinden. De allergrootste euforie ontstaat echter als ik zelf een liedje schrijf en het een logisch geheel met een kop, een staart èn een hart is geworden.
Pagina 9
heerlijk vindt als ik speel en zing, heeft er ook een paar. Alle Flight Travel ukeleles, waaronder Kittige Corry, Ketchup Corry en Bliksemse Corry zijn van hem.
Geriatrisch Initiatiefnemer Sylvia Pijnacker voor wie ik me eventueel in de prikkels wil werken. Als Paolo Conte of Vadim Ananev opeens voor mijn neus staat of ik een moppie mee wil zingen, hoef ik geen seconde na te denken. Als Wim Kan of Freddie Mercury aanklopt, sta ik klaar voor hun hand de tweede keer de deur raakt.
5> Hoeveel uur per dag speel je gemiddeld? Dat is heel verschillend. Er zijn dagen dat ik de uke eerder pak dan mijn eerste kop koffie en pas wegleg als Blub op schoot voor de ukelele gaat liggen, omdat hij het bedtijd vindt. Er zijn ook dagen dat ik mijn Corry’s aan de muur laat hangen, maar dat komt niet heel vaak voor. Meerdere keren per dag grijp ik wel even een Corry bij de strot om iets uit te proberen, iets in te studeren of even de handjes te laten wapperen om ze ukeleleklaar te houden.
6> Ik weet dat je er verstand van hebt dus ik ben benieuwd, wat zijn je favoriete snaren en waarom? Ondertussen heb je een behoorlijke collectie uke- Het is meer gevoel dan wijsheid, hoor. Snaarvoorleles aangelegd. Het Ukelele Verslavings/Verzamel keuren zijn heel persoonlijk. En ik heb na drie jaar Syndroom (UAS) is iets wat alleen ukeleleliefhebbers nog steeds het gevoel dat ik een beginner ben. Dat begrijpen, dus daar gaan we geen medisch/psycholo- is ook zo, want ik speel meer op gehoor dan op gische uitleg over geven. techniek, al wil ik die wel verbeteren. Ik ben nog steeds een strummer, maar de Island Strum? Hoe 4> Hoeveel heb je er inmiddels? gaat die? Foto’s? Beschrijf er ‘ns een paar? Ik hou van dunne snaren, zoals de Aquila Red SeIk heb 38 snaarinstrumenten, waarvan twee elektri- ries en de Flight Japanese Fluorocarbons. Rotosche gitaren met vier snaren, een cigar box gitaar, sound snaren voelen zacht aan. Dat is heel prettig een guitalele, een balalaika en 33 ukeleles. Ik heb als je gevoelige vingers hebt. Daarom zijn de Low dus 37 Corry’s en een BlubBlub. Ze zijn overigens niet G snarensets van Worth ook fijn. De lage G-snaar is allemaal van mij. Mijn kat Blub, die een wezenlijk on- niet omwonden, maar glad fluorocarbon. Dat raspt derdeel vormt van mijn KatMadampersonage en het niet zo als je over de frets schuift.
UKELELE M AG A Z I N E
N L
7> Van welke muziekdocent/docenten heb jij nuttige lessen en tips mogen ontvangen? Er is momenteel een groot aanbod van online uke-
lele tutors. Je ziet soms door de bomen het bos niet meer. Ook het niveau laat nog wel eens te wensen over. Ik pluk wat kennis hier en ik pluk wat kennis daar, ook van medespelers op de facebookpagina Ukelele Nederland. Op YouTube vind ik Phil Doleman fijn om naar te kijken en ik vind Bernadette Plazola van Bernadette Teaches Music heel duidelijk in haar uitleg. Ik heb geen idee of Rachel Webley van Ukulele Wales goed les geeft, maar ik word wel vrolijk van haar filmpjes. In het Nederlands is de NTR-cursus van Marcel en Eveline van het Ukulele Paradijs een must voor beginners. 8> Wat is je allerliefstebijzonderstelekkerstspelende ukelele? En nu niet zeggen dat ze je allemaal even lief zijn hè? Ze zijn me toch allemaal op hun eigen manier even dierbaar, zelfs de Corry’s waar ik nauwelijks op speel. Mijn vingers staan elke dag anders, dus de ene dag is Kale Corry (Kala KA-TEMB Tenor) favoriet, de andere dag Corry van de Ringdijk (Mahalo Pearl Bariton), de volgende dag Rockin’ Corry (Ibanez Iceman Tenor) en een dag later BlubBlub (Flight Blackbird Sopraan). BlubBlub heeft een speciaal plekje in mijn hart, omdat ik hem van mijn man heb gekregen en Menno van de headstock een kattenkoppie heeft gemaakt. Daarom is BlubBlub mijn enige uke die geen Corry heet. Er zijn meer Corry’s waar ik een emotionele band mee heb en dat is Corry de Luidspreker (Leho Resonator concert), Corry met de Trommel (Kmise Concert Banjo) en Tribal Corry (Luna Tribal guital-
ele), omdat ik die van mijn ouders (postuum van mijn vader) heb gekregen. Barre Corry (Diamondhead Bariton) en Grote Corry (Fazley Telecaster met 4 snaren) hebben me, samen met Corry met de Trommel geholpen mijn oudejaarsconference te maken. Corry de Grote Liefde (Tanglewood Tiare T3) heeft mijn man deze zomer voor me uit Spanje meegenomen. Om hem heel te houden in het bagageruim heeft hij een nestje van zijn kleren gemaakt in zijn reistas om de uke in te vervoeren. En dan is er natuurlijk de enige echte Corry Vonk. Toen een vriendin van een vriendin in 2018 hoorde dat ik ukelele wilde leren spelen, kreeg ik haar Clifton ukelele. Die vriendin is de weduwe van een meneer Vonk. Dat maakt de Corrycirkel prachtig rond. >>>
Pagina 11
Voor de beeldvorming een overzicht van de Corry’s 1 Corry de Eerste - Fazley MINI ST240B elektrische ukelele 2 Corry Vonk - Clifton Lidl sopraan ukelele, gekregen van Linda Waaker, weduwe van Jan Vonk 3 Communistische Corry - Fazley FUK118NT concert ukelele met opdruk van Lenin met balalaika 4 Fazley K4021-W sopraan ukelele 5 Fazley K4023-W Concert ukelele 6 Fazley K4026-W Tenor ukelele 7 Ronde Corry - Kmise JT-1401 Banjo Ukelele 4 String Ukelele Concert 8 Corry de Luidspreker - Leho LHUC-MM-RS-TB Resophonic Concert Ukelele 9 Tattoo Corry - Luna Guitars Uke Tribal 6-String Baritone 10 Barre Corry - Diamond Head DU-200B deluxe natural mahogany baritone ukelele 11 Grote Corry - Fazley FTL218BK elektrische gitaar zwart telecaster model 12 Corry van de Straat - Harley Benton ST-Junior BK Standard Series stratocaster model 13 Русский Корри of Russische Corry New Russian Balalaika Prima School /Doff (BPS) 14 Micro Corry - Ortega Keiki series K1-PUR sopranino ukelele paars 15 Leho Aleho ALUP-M pineapple ukelele 16 Leho Aleho ALUC-M concert ukelele 17 Leho Aleho ALUT-M tenor ukelele 18 Kale Corry - Kala KA-TEMB Exotic Mahogany tenor ukelele 19 Rode Kool Corry - Flight Travel Series TUS35 Purple sopraan ukelele 20 Ketchup Corry - Flight Travel Series TUS35 Red Purple sopraan ukelele 21 Houtskool Corry - Flight Travel Series TUS35 Black sopraan ukelele 22 Bliksemse Corry - Flight Travel Series TUS35E Black elektrisch-akoestische sopraan ukelele 23 Japanse Corry - Flight Travel Series TUS32 Sakura sopraan ukelele 24 Corry met de Lange Nek - Flight Travel Series TUSL35 Black Concert Scale sopraan ukelele 25 Kattige Corry - Flight Travel Series TUC Kitty concert ukelele 26 Snarige Corry - Baton Rouge V2-T8E Sun 8 string Ukelele 27 Baton Rouge VX1/BB-CB Baritone 8 string 28 Corry Hawaï - Mahalo Pineapple sopraan ukelele 29, 30, 31: Corry Wie van de Drie elk van de drie Fazley K7023 concert ukelele naturel 32 Corry onder de Regenboog - Fazley K6023 concert ukelele regenboog 33 Rockin’ Corry - Ibanez UICT10 Iceman Black E/A tenor ukelele 34 BlubBlub - Flight Natural Series NUS310 Blackbird ukelele met kattenoortjes, gezaagd door Menno van der Bruggen van Ukuleleplein 35 Corry de Grote Liefde - Tanglewood Tiare T3 concert ukelele, gekregen van Khalid 36 Corry de Sigaar - James Neligan Cask-Firkin Cigarbox Tenor Guitar 37 Corry van de Ringdijk - Mahalo Ukeleles MPEARL4 Pearl Series 4-String RH Acoustic Baritone Ukelele 38 Corry de Roversdochter - Harley Benton DOTU UKE-S Pirate Skull 39 Harley Benton DOTU UKE-S Sugar Skull
UKELELE M AG A Z I N E
N L
9> Heb je nog tips voor ukelelespelers? Wees de beste versie van jezelf, maar streef geen perfectie na. Perfectie bestaat niet. Het is juist het imperfecte wat iets interessant maakt en je hebt veel meer plezier in wat je doet. Techniek is een fantastische houvast en het is zeker verstandig technieken en muziektheorie te leren, maar muziek is emotie. Er zijn mensen die met drie akkoorden hele volksstammen boven hun theewater krijgen en er zijn hooggeschoolde virtuozen die een samenscholingsverbod van meer dan 3 personen nooit zullen overtreden met hun spel. Wees daarom lief voor jezelf als je er maanden over doet om het Bb-akkoord zonder plokken te spelen. Wees ook lief voor je uke. Omarm hem/haar
als een geliefde als je speelt, of in ieder geval als een dierbare vriend. Een met liefde omhelsde ukelele geeft niet alleen mooiere tonen, maar ook zelfvertrouwen, ontspanning en blijdschap. Men noemt dat ook wel geluk.
Ukelele in de klas Goeiemorgu!
zijn, en vooral te zingen met hun leerlingen. Zodat je op ieder moment van de dag deze sfeer kunt creëren. Mijn naam is Irene de Bruin en ik En een ukelele bleek hierin een heerlijk hulpmiddel te ben gewoon verzot op muziek. Vooral zijn. Veel leerkrachten vinden het toch lastig om ‘zomuziek en kinderen zijn een combinatie maar’ een liedje te gaan zingen in de klas. Met een die naar mijn idee gewoon MOET. Het begeleidingsinstrument is dat ineens heel anders. is heerlijk om met kinderen en muziek bezig te zijn. Daarbij klinkt een ukelele vrolijk en veel kinderliedjes zijn al met een paar akkoorden te begeleiden. De Ik vergeet dan de hele wereld om me heen… meeste leerkrachten zijn verrast hoe snel je met dit Ik heb 15 jaar in het onderwijs gewerkt als groeps- instrument prima aan de slag kunt in je klas, en de leerkracht en ben daarna begonnen als muziek- leerlingen reageren ook nog eens heel positief. docent op scholen. Bij mijn muzieklessen neem ik eigenlijk altijd in ieder geval mijn gitaar mee. Voor Neem nu eens het onderstaande liedje, wat voor alle groepsleerkrachten heb ik vrijwel altijd een ukelele groepen een leuke vrolijke start van de dag kan zijn. klaarliggen, want mocht het liedje het toelaten, dan Twee akkoorden en het speelt gewoon lekker weg. Dit liedje nodigt ook nog eens uit om zelf of samen met kan die daarmee lekker meedoen! je leerlingen een andere tekst te maken. Plezier verzeHet zou namelijk zo fijn zijn als leerkrachten ook en- kerd en, mocht er een drempel zijn geweest om te zinthousiast worden om in de klas met muziek bezig te gen met je klas: daar ben je meteen overheen!
(Vrij naar een liedje van de Wannabees. Geluidsbestand vind je hier: http://www.muzirene.nl/uncategorized/goeiemorgu/)
Pagina 13
Kerst collage
Kerstpuzzel kerstbal kestliedje noot ukelele kerstmuts flappie concert
zingen kerstboom onderhoud bariton stemknop fret tenor
UKELELE M AG A Z I N E
N L
Laten we het hebben over ukelelematen D o o r :
M e n n o
v a n
d e r
B r u g g e n
groter dan het concertformaat. Dezelfde voorHet is belangrijk om te weten dat er geen goed of
delen van dat grotere formaat zijn hier aanwe-
fout is bij het kiezen van een maat ukelele. Alle
zig: je krijgt nog meer ruimte op de toets om de
maten bieden wat je als speler nodig hebt. Maar
akkoorden vorm te geven en de grotere body zorgt
misschien is er wel de beste pasvorm voor jou.
voor nog meer resonantie. De tenor uke klinkt een
Er zijn 4 belangrijke ukelele-maten verkrijgbaar.
stuk dieper dan de andere opties, dus het wijkt een
De Sopraan
beetje af van de traditionele ukelele-klank. Je kunt zeggen dat de klank al meer richting een gitaar
De sopraanukelele is de traditionele grootte voor
gaat, zeker als je weet dat het monteren van een
een ukelele. Met een lengte van 20”-21” is het de
Lage G-snaar een aanlokkelijke mogelijkheid is op
kleinste body van het stel en geeft het een heldere, een tenor in een wat hogere prijsklasse.’ pittige toon. Was de sopraan jaren terug nr 1, dat
De Bariton
is nu de concert.
De Concert
De grootste optie is de bariton-ukelele van 30”. Een bariton-ukelele is bijna een eigen ukelele-catego-
Een concertukelele is iets langer en de body is iets
rie omdat deze anders is bespannen en gestemd
groter dan de sopraan, namelijk 23”. Dit geeft iets
dan de andere modellen. De bariton is gestemd als
meer ruimte voor de vingers op de toets. Het geluid
DGBE en dat is dezelfde stemming als de hoog-
zal qua klank vaak wat voller klinken dan de sop-
ste vier snaren van de gitaar. Nu heeft de bariton
raan maar het wil niet altijd zeggen dat een gro-
echt wel zijn eigen ‘sound’. Deze geeft eigenlijk de
tere body meer volume heeft. Wel is het concert-
diepste klank van alle ukelele types en is geweldig
model geschikt voor iedereen die op zoek is naar
voor iedereen met een diepe stem. Er zijn mensen
de traditionele ukeleleklank. De concert geniet dus
die op een bariton GCEA-snaren leggen, net zoals
van beide voordelen van de sopraan en de tenor.
bij de andere ukeleletypes. Maar misschien past
De Tenor In de afgelopen jaren is de tenor een populaire keuze geworden. Met 26” is de tenor een slagje
een andere ukelele dan beter bij je. Heb je vragen? Je mag ze altijd aan me stellen!
Pagina 15
Graag neem ik je mee in een bijzondere wereld... Ik ben Monique en werk onder andere met kinderen met een verstandelijke beperking die nog thuis wonen. Ik ben dan contactclown Mimi. Zo’n twee jaar geleden startte ik aan de clownschool met ukelele spelen. Graag neem ik je mee in deze bijzondere wereld van Mimi en ik wil je daar wat over vertellen. De kinderen die ik bezoek leven in het nu en denken niet aan morgen. Ze zijn vaak vrolijk maar soms ook bang of in zichzelf gekeerd. Ze kunnen niet of maar een beetje praten. Toch kunnen ze wel degelijk communiceren. Op een andere manier. Het is dus niet altijd gemakkelijk om contact te maken. Als contactclown Mimi probeer ik een manier te
altijd gaat zij er in mee en soms doet ze er nog een
vinden om in hun wereldje te komen. Dit contact
schepje bovenop.
maken ontstaat spontaan. Ter plekke verzin ik wat
Dat de kinderen even zichzelf mogen zijn is heel
ik ga doen want van tevoren weet ik niet hoe een
belangrijk. Ze voelen zich gezien en begrepen.
kind reageert. De kinderen krijgen vaak meer zelf-
Hierdoor kunnen ze weer stapjes zetten in de an-
vertrouwen omdat alles wat er gebeurt in het spel
dere doelen die hun ouders of school voor hen
met Mimi goed is. Mimi keurt niets af! Sterker nog, hebben opgesteld.
Monique Vershuure woonachtig in Kerkdriel. Moeder van drie dochters, drie dochters, één van 19 en een tweeling van 17.
UKELELE M AG A Z I N E
N L
Mijn ervaringen zijn amper met een pen te beschrij-
Zó simpel is het dus hoe de ukelele de sfeer positief
ven. Als ik aan de bezoeken terugdenk geeft mij dat
kan veranderen!
vaak een warm gevoel. Een gevoel van dankbaar-
Uiteraard speel ik ook wel eens een liedje maar
heid, en soms is het zó mooi dat ik ook wel eens een
meestal is het ontdekken van wat je allemaal met
traantje laat.
de ukelele kan al genoeg om het ijs te breken. Van
Dat ouders mij binnen laten in hun huis, mij het
de lach op hun gezicht word ik helemaal blij.
vertrouwen geven dat ik met hun zoon of dochter
Daarmee wordt mijn inzet al ruim beloond.
mag spelen is toch geweldig? Soms zijn ouders he-
Sinds die twee jaar dat de ukelele in mijn leven is,
lemaal ontroerd als ze zien dat hun kind dat ene
is er veel veranderd. In het begin van de opleiding
stapje voorwaarts maakt.
als contactclown leek het mij wel leuk, maar dat het zo’n belangrijke plaats in mijn leven zou nemen had
Neem nou Iris*, zij was zó bang dat ze bij haar moe-
ik nooit verwacht!
der weg kroop. Ik ging op de grond zitten, maakte
Inmiddels ben ik de trotse eigenaar van drie sop-
me klein zodat zij groter was en na een poosje won
raantjes en één tenor ukelele. Het spelen brengt mij
haar nieuwsgierigheid het van de angst. Dát was al
plezier en geeft mij rustmomenten. Ik oefen en zing
een cadeautje! We hebben gespeeld met ballonnen, meestal vrolijke liedjes, maar vaak ook probeer ik een speeldoosje en natuurlijk ook met de ukelele.
wat nieuws of geks uit wat ik later als clown Mimi
De ukelele is bij ieder kind een succes. Ik neem al-
weer kan gebruiken bij de kinderen.
tijd mijn gele Flight Travel mee. Het begint meestal met ritmisch tikken op de klankkast. Snel, langzaam, Liefs, Monique. hard of zachtjes. Cirkeltjes wrijven geeft een heel rustgevend geluid. Je ziet de kinderen zich dan ontspannen. Ook wordt er samen lekker hard aan de snaren geplukt en het geluid bezorgt hen meestal een grote lach. En dan is er nog niet eens één liedje gespeeld!
Pagina 17
Ukelele Nederland
Harald Boxtart - Gouda Ukelele lessen www.ukulelegitaargouda.nl
Maurice Rugebregt - Nijmegen Ukelele lessen 06 44136127
Ukelele Essentials - Hooge Mierde Workshops - Lessen - Specials www: ukelele-essentials.nl
Ukelimburg - Linne Workshops - Lessen - Tutorials www.ukelimburg.nl
Ukelele Essentials Ukelele EssentialsWorkshops –Lessen –Specials & Strum-a-Longs “The place to be”, in de Brabantse Kempen (Hooge Mierde), om de essentiële basis vaardigheden te leren op de ukelele, vooral voor absolute beginners! Privé of kleine groepen met veel persoonlijke aandacht in een muzikale sfeer! Groot repertoire mantra’s, popsongs, spirit songs, traditional songs. NIEUW: “Rhythm of the Heartbeat”... Native American Drum & Uke waarbij wij eerst op de djembe drummen en vervolgens de Indiaanse liederen vertalen naar de ukelele. Voor meer info: www.ukelele-essentials.nl / info@ukelele-essentials.nl
UKELELE M AG A Z I N E
N L
Vraag het “de Ukuleleman” Welke ukelele moet ik kopen?
Natuurlijk stijgt de
Het is niet de makkelijkste vraag die ik als ukelele-
breedheid in klank,
specialist krijg. Een ukelele adviseren aan iemand
kwaliteit en looks met de
die je niet kent, nooit hebt gezien, en dan raad ge-
prijs mee. Mocht je jouw budget wat kunnen ver-
ven via de telefoon, dat valt niet mee.
hogen dan heb je meer mogelijkheden om iets in
Had je dan maar meer zicht in wat de bedoeling is
je eigen smaak en wensen aan te schaffen. Het
van die persoon. Hoe ziet het er over een paar jaar
voordeel hiervan is dat het kopen van een volgen-
uit? Was het een bevlieging of de start van een nieuwe
de ukelele minder snel ter sprake komt. Iets wat
hobby? Een heuse ukelele carrière misschien?
een dozenschuiver of een winkel om de hoek je niet zal vertellen.
De eerste ukelele die je koopt mag je niet belemmeren in je motivatie om door te gaan met spelen!
Nu is het wel zo dat voor veel ukelelespelers het
De uke moet dus van dermate kwaliteit zijn dat je
aankopen van een ukelele ongeveer hetzelfde is
er langere tijd op kunt spelen. Het geluid moet ook
als schoenen kopen. Vaak wordt als geldende re-
aangenaam zijn want de speler én de eventuele
den gebruikt dat er bij ieder gezelschap, optreden,
huisgenoten moeten er iedere dag naar luisteren.
muziekstijl of liedje een andere ukelele nodig is.
De kreuntjes die ik wel eens hoor zitten bij de sop-
Gelukkig maar dat er dus heel veel verschillende
raan en de tenor. Dus een veilige middenweg om
ukes te verkrijgen zijn.
mee te beginnen is de middenmaat: de concertukelele.
Om te beginnen heeft een concert-ukelele alle voordelen qua comfort en bespeelbaarheid. De
Nu kost het aanschaffen van een ukelele je ook
sopraan geeft het ultieme ukelelegeluid en de
niet de kop dus je kunt bijna zonder zorgen een
tenor speelt ruimer en lekker strak door de hogere
ukelele binnen je budget kiezen. Wat erg belangrijk
snaarspanning.
is, is de bespeelbaarheid. Ergens online een (duur) model kopen bij een dozenschuiver of een winkel
Dus het advies is:
om de hoek kan je zwaar tegenvallen.
Koop er eerst één en daarna de volgende.
Een ukelele moet lekker klinken en makkelijk be-
De perfecte ukelele bestaat niet.
speelbaar zijn. Met die bespeelbaarheid kun je wel eens pech hebben.
Heb je een vraag voor deze rubriek? stuur je vraag
Het is dus belangrijk dat het instrument nagekeken
naar de redactie en wie weet komt jou vraag de
is en indien nodig afgesteld wordt!
volgende keer aan bod.
Pagina 19
UKELELE M AG A Z I N E
N L
‘I need a Doctor’ klinkt het door de speakers bij de
mers met de groep te spelen in de O’Ceallaigh
ouders van Lisa.
Traditional Music Bar.
Meer dan 30000 streams op Spotify en ze heeft
Bijna dagelijks klonk ukelelemuziek door de
nog veel meer voor haar luisteraars in petto! Hier
radiatorbuizen wanneer haar moeder boven in de
en daar hoort ze in haar omgeving dat mensen het
studeerkamer aan het spelen was. Eén nummer,
knap vinden wat ze allemaal al gepresteerd heeft. ‘I don’t want to set the world on fire’ van The Ink En dat met haar kleine gitaartje. Lisa zegt lachend, Spots werd zó vaak in een bepaalde periode ge‘Klein gitaartje? Nu voelt mijn ukelele zich wel heel
oefend dat ze op een gegeven moment maar op
erg beledigd hoor!’
zolder is gaan zitten. Nu kunnen ze er nóg om lachen.
Lisa (28) is een vrolijke down to earth singer-song-
Drie jaar geleden begon Lisa met het schrijven van
writer en heeft op hele jonge leeftijd al van alles
haar eigen muziek. Ze begeleidt zichzelf daarbij op
aan muziek gedaan. De appel valt niet ver van de
haar aNueNue ukelele die ze bemachtigd heeft in
boom. Ook haar ouders zijn zeer muzikaal.
Bangkok tijdens een wereldreis met haar vader.
Lisa Poelma, The Ukelele Lady...
Haar moeder heeft inmiddels al zoveel ukeleles dat ze bijna een muziekwinkel kan beginnen. Vorig jaar kreeg Lisa een van haar moeders ukeleles cadeau. Het is een van warm hout gemaakte Pukanala sopraan die
Na de middelbare school is ze gaan studeren aan
ook versterkt bespeeld kan worden. Lisa realiseert
de School voor de Kunsten waar haar muzikale en
zich goed dat het niet makkelijk is om een ukelele
theatrale talenten helemaal tot hun recht kwamen.
weg te geven. Er zit immers een stukje van je ziel in zo’n instrument. Lisa heeft grootse plannen voor de toekomst. Nu haar single ‘Doctor Doctor’ is gereleased smaakt dat naar meer! Samen met platenlabel Musique Pont en A.J.Grand werkt ze nu aan een album. Haar uiteindelijke doel is om op het Northsea Jazz Festival te gaan spelen met haar eigen nummers. Nieuwsgierig
geworden
naar
Lisa
Poelma,
The Ukelele Lady? Je kunt haar volgen op Instagram en Facebook Kort daarna kwam ze via haar moeder in aanraking
via @lisapoelmaofficial.
met de Groninger Ukulele Society (GUS). Samen gingen ze er vaak naartoe om verschillende num-
Pagina 21
THE REBEL Een stukje over een zeer opvallend ukelelemerk.
Als je een oog werpt op de Rebel J-serie
Tussen de vele merken en het ‘geweld’ van de laat-
dan zie je dat er niet bezuinigd is op materiaal en
ste jaren in Ukeleleland vallen merken soms op.
aandacht. De serie kenmerkt zich door eenvoud.
Zo ook The Rebel! Achter de Rebel staat een klein
De body is van massief mangohout. Dit mango-
team van ervaren ukelelebouwers en creatieve
hout heeft op zich al een mooi verhaal...
ontwerpers uit Thailand. De afgelopen jaren hebben ze de meest unieke en prachti-
Mango
ge ukelele series gemaakt.
De mangobomen zijn niet gekweekt voor
Luthiers van Rebel die eerder bouwden aan
houtproductie en het hout voor de Rebel
de KoAloha Opia wilden meer maar KoAloha
is ook niet verkregen door bijvoorbeeld
wilde geen veranderingen aan hun ontwerp.
ontbossing. De mangoboom heeft zijn hele
Het Rebel-team ging zelfstandig door met
leven de mooiste en lekkerste vruchten
als uitgangspunt het steeds verder verbete-
gegeven. Als zo’n boom aan het eind van
ren van hun ukelele.
zijn leven is wordt hij pas gebruikt voor de
The Rebel is nu uitgegroeid tot een merk
productie van, in dit geval, de ukelele.
met sensationele speeleigenschappen.
Daardoor is de houtstructuur erg verrassend en bij iedere Rebel is de houttekening anders.
J-serie
Bij de satijn matte modellen zie je dat
De J-serie van The Rebel is misschien
er weer een ander mangohout gese-
wel de eenvoudigste serie. Toch zie
lecteerd is.
je zelfs aan deze modellen al veel innovaties. Iedere Rebel is voorzien van een bouwjaar. En bij ieder bouwjaar
Klank Kenmerkend voor de Rebel is dat het de warmte van mahonie heeft
zie je al kleine verschillen.
en de sprankeling van Koa. Het
Het zal je dan ook niet ver-
beste uit twee werelden zou je
wonderen dat het hier niet
kunnen zeggen, maar je kunt
om uiterlijke kenmerken gaat.
ook zeggen, één plus één is
Het gaat hier om specialisaties
drie! Iedereen heeft een an-
toegepast door de Rebel-kunstenaars. We hebben het dus niet over
der gehoor maar een Rebel zou je toch echt een keer zelf moeten
ukelelemerken die in grote producties worden
hebben bespeeld om erachter te komen wat er zo
gemaakt om de ukelelemarkt te bestormen.
bijzonder is aan deze ukelele!
Achterpagina Pagina 23
UKELELE M AG A Z I N E
N L
www.facebook.com/ukelelemagazine