ğudan Budizm ve batı ile kuzeyden de Hristiyanlık tarafından sıkıştırılmaktadır. Bütün Abakan Tatarları resmen vaftiz edilmiş olarak gösterildiğinden ve Soyonların çoğu da Budist olduğun dan, şimdi ancak Altaylı dağ Kalmıkları, Teleütler, Karaorman Tatarları ve Şorlar büyük kısımlarıyla açık olarak şamanlığa bağ lıdırlar. Sibirya Tatarlarının bir kısmı ancak son yüzyılda Rus Müslümanlarının etkisi altında kalmıştır. Bunlar Baraba Tatarla rı ile Tara Tatarları (Kurdaklar) ve Tomsk Teleütleri adı verilen boylardır. Şamanların ayin kültünü anlatmadan, önce, şamanlığın dün ya hakkındaki görüşünü açıklamaya çalışacağım. Genel bir de ğerlendirme yapmak istendiği zaman bu iş pek zordur, çünkü hepsinin de birbirini tutmayan ayrı bilgilerden toplanması ge rekmektedir. Şamanlığı araştırırken bize hiçbir yazılı belge de yardım etmemektedir. Örneğin, eski Yunanlılar döneminden kalma yazılı efsanelerin bir bütün olarak toplanmasının zorlu ğunu göz önüne getirirsek, burada genel bir değerlendirme yap manın ne kadar zor olacağı kolayca anlaşılır. Bu yolda bizim için biricik kaynak olan halk, kendisi bile kendi inanışı hakkında an cak karanlık bir düşüncesi vardır. Bizim için tek güvenli kaynak olabilecek şamanlar ise sırlarını açığa vurmaktan korkarlar ve kazançları için çok gerekli gördükleri esrar perdesine bürünür ler. Bu yüzden, Kebizen Misyonerliğind e Hristiyan olmuş iki şa mana rasladığım zaman çok sevinmiş ve daha zengin malzeme elde edeceğimi ümit etmiştim. Ne yazık ki bu kez de ümidim bo şa çıktı, çünkü onlardan, bu konudaki bütün sorularıma şu söz lerden başka cevap alamadım: "Eski Tanrımız, kendisini terket tiğimiz için bize kafi derecede dargındır; şimdi bir de kendisine ihanet ettiğimizi öğrenirse ne yapar? Fakat, eski dinimiz hakkın da konuştuğumuzu duyar diye, Rus Tanrısından daha fazla kor kuyoruz. O zaman nasıl bir kurtuluş yolu buluruz? (anda arga
16