Adile Ayda - Sadri Maksudi Arsal

Page 242

dolu bir dildi. Bu dile dönmek 1 924 ile 1 938 arasındaki Ata­ türk İnkilAplatını hiçe saymaktı. Teklifın sunuluş şekli ile ilgili ufak bir tartışmadan sonra, ilk olarak Sadri Maksudi söz aldı ve uzunca bir konuş­ ma yaptı. Konuşmasından bazı cümleler: "Memleketimizde, dil meselesinde iki tez vardır. Birinci tez: ilim dilimizi arapça kelimeler isti/A etmi§tir. Arapça keli­ meleri atıp, onlann yerine türkçe kelimeler üretmeliyiz. .. ikinci tez: lisan yaratılmaz, kendi kendine in1c4af eder. Bu iki tezin hiç biri mutlak surette dogru defik:Ur. .. Arap­ kelimeleri bir iki yıl içinde atmak mümkün defildir. Diger taraftan dil yaratılır: eski Yunanlılar, Romalılar, Araplar keli­ me yaratmqlardır, lisan yaratmqlardır. . . ça

Bizim memlekette üim dili ne ı:aman yaratılmah idi? ls­ tanbul'un fethinden sonra. .. Fakat bu mesele ihmal edildi Ya­ zarlarımız, tarihçilerimiz hem Arapçadan, hem Farsçadan keli­ meler alarak eserlerini yazdılar. . . Böylece Osmanlı lisanı deni­ len lisan Msıl oldu... Türkler için kendi dillerinde bir ilim dili yaratmak zarurf idi. Bu mühim meseleyi deMsı ile Atatürk kavradı. Dil Kurumunu kurdu. .. Dil Kurumu tarafından yaratı­ lan kelimelerin hepsi iyidir, muvaffakiyetlidir, demiyonmı. Fa­ kat muvaffakiyetsiz olanlar tqrit yolla atılmaz. Bir Akademi kurulur, tasfiye işini o yapar. ... Arkadtqlar, bu teklifi, 103 kilinin teklifini reddede­ Bendeniz bir önerge verecefim. Bu teklifin reddedilmesini isteyecefim. . . lim.

Sadri Maksudi'nin konuşmasından sonra, bir hafta­ dan fazla sürecek olan müzakereler başlar. Söz alan konuş­ macılar şunlardır: Necip Bilge, Vasfi Mahir Kocatürk, Ali Canip Yöntem, Reşat Şemsettin Sirer, Feridun Fikri Düşün­ se� Faik Ahmet Barutçu, Tevfik tıer� Ferit Alpiskender, Cezmi Türk, Avni Başman, Halide Edip Adıvar. 230


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.