ΛΥΚΟS 10 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
ΕΝΗΧΟΡΙΑ
Αυτό ήθελα να πω γι’ αυτό που ονοµάσατε δύσκολο έργο και σε ότι αναφέρατε για την εταιρεία...δεν έχω εταιρεία… δεν είµαι εταιρεία… δεν το έκανα για κερδίσω χρήµατα… δεν είναι η δική µου δουλειά να κερδίζω λεφτά…
τα εµπόδια… ένα µικρόβιο είναι το ταλέντο αυτό, πιστεύω εγώ… έχει µια µεταφυσική ουσία… δεν µπορεί κανείς να το αναστείλει… βουνά να βάλεις, ότι και να βάλεις ,τα υπερπηδά ο άλλος… γιατί η δηµιουργία και η ουσία του δηµιουργού είναι κάτι που ούτε οι θεωρητικοί, ούτε η Φυσική, ούτε η Βιολογία ούτε η Ψυχολογία, ούτε η Φιλοσοφία µπόρεσαν να το αναλύσουν και να το καθορίσουν…
-Το καταλαβαίνω… Μια που αναφερθήκατε στο διαδίκτυο…ο τρόπος που ο συνθέτης ή ο µουσικός χάνει µέσω διαδικτύου τα πνευµατικά του δικαιώµατα σήµερα είναι ανάλογος µε τον τρόπο που τα έχανε παλαιότερα από τις εταιρείες;
-Αυτό προλαµβάνει και την επόµενη ερώτηση σχετικά µε πενήντα περίπου χρόνια δισκογραφικής παρουσίας: έχετε γράψει µουσική για τον ελληνικό κινηµατογράφο του ’60, avantgarde, σε ύφος κλασικό, σε κρητικά ηχοχρώµατα… Από πού πηγάζει η ενέργεια όλα αυτά τα χρόνια; Είναι αυτό το µικρόβιο που αναφέρατε;
-Όχι, όχι! Οι εταιρείες έκλεβαν τότε αλλά σου έδιναν… Ύστερα, αν ένα πράγµα πουλούσε δεν µπορούσαν να σε κλέψουνε πολύ. Θα σας πω τι έκλεβαν… έκλεβαν ένα 47 - 49%...αλλά σου έµενε το υπόλοιπο, τώρα δε σου µένει τίποτα απολύτως: ανοίγει κάποιος τον υπολογιστή το κατεβάζει και φεύγει, δεν έχει καµία επίπτωση… ενώ αν ήσουν έξυπνος τότε… υπήρχαν καλλιτέχνες που πήραν πολλά λεφτά στη ζωή τους, γινήκανε ζάµπλουτοι… δεν θα είχαν καµία ελπίδα αν δεν ήσαν αυτά τα καθεστώτα… πουλάγανε εκατόν πενήντα χιλιάδες δίσκους… τροµακτικά λεφτά. Να σκεφτείς ότι ένας συνθέτης έκανε µια κινηµατογραφική επιτυχία και πούλησε πενήντα χιλιάδες (µόνο) και έγινε πλούσιος… διότι ήταν όλα δικά του… τού έµεναν δέκα ευρώ ας πούµε από το κάθε cd, επί πενήντα χιλιάδες είναι µισό εκατοµµύριο ευρώ!
-Εκεί έγκειται αυτό. Τώρα είµαι ένας πρεσβύτης, καλώς εχόντων των πραγµάτων θα έπρεπε να κάτσω να ηρεµήσω κάπου. Δεν µπορώ να ηρεµήσω… θέλω να γράψω …πιστεύω ότι το έχω µέσα µου και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο το γράφω. Βέβαια η ποιότητα και η ποσότητα του ταλέντου που σου δίνει ο θεός δε µετριέται µε τίποτα… -Εµείς πάντως χαιρόµαστε που αυτό το µικρόβιο το έχετε ακόµα και γράφετε καινούργια έργα… -Το έχω… αυτή είναι η δουλειά µου, αυτή είναι η ζωή µου…
-Έχετε σχολιάσει αρκετές φορές την έλλειψη στήριξης, οικονοµικής και ηθικής, από το ελληνικό κράτος… έλλειψη ανάλογη υπάρχει και στη «εταιρεία» σας υποθέτω, την «ΙΔΑΙΑ»…
-Μιλούσατε λίγο πριν για τις συνθέσεις σας πάνω σε γραπτά του Παπαδιαµάντη και λίγο νωρίτερα για τη µουσική που γράψατε για κλασικές ελληνικές ταινίες. Είναι για σας πιο ευχάριστη η σύνθεση πάνω σε λόγο ή σε εικόνα;
-Δεν πήρα ποτέ, από κανέναν καµιά βοήθεια! Αλλά αυτό δε µε νοιάζει, δεν έχω ζητήσει εξ’ άλλου. Ήρθαν άνθρωποι και µου είπαν… να σου δώσουµε λεφτά… ο Βαρδινογιάννης ο Γιώργος που πηγαίναµε σχολειό µαζί… και άλλοι… δεν θέλησα βοήθεια. Γιατί εγώ έκατσα και έκανα ένα υπέρογκο έργο – για µένα, αυτό µπορώ, άλλοι µπορούν καλύτερα, δε χωράει καµία αµφιβολία γι’ αυτό – και αν έχοντας τελειώσει το έργο έρθει κάποιος και σου δώσει πέντε ψωροδεκάρες θα πρέπει να δώσεις αντισταθµίσµατα… και αυτά συνεπάγονται πολλά και διάφορα, µη επιθυµητά… Αν σου δώσω λεφτά, αµέσως και χωρίς να σου ζητήσω ανταλλάγµατα είσαι υπόλογος, όταν µε βλέπεις πρέπει να έχεις µια άλφα στάση απέναντί µου: αυτό το απέφυγα και το έκανα συνειδητά και χαίροµαι που το έκανα, παρ’ όλη την αφαίµαξη του ταπεινού µου βαλαντίου… δηλαδή λεφτά που πήρα από ταινίες µου στην Ευρώπη – αυτά ήταν τα χρήµατα τα πολλά που πήρα στη ζωή µου – αυτά όλα τα έδωσα για να εκδώσω το έργο µου αυτό.
-Δεν µπορεί να τεθεί ένα τέτοιο θέµα, για µένα… εξαρτάται από την ποιότητα της εικόνας και την ποιότητα του στίχου, εξαρτάται από τη διάθεση που θα έχεις εσύ, από πολλά πράγµατα… Σε κάθε περίπτωση το να γράφεις µουσική είναι κάτι επώδυνο… έχει ηδονές αλλά έρχονται αργότερα, πολύ αργότερα, όταν πια έχεις αποκτήσει την βεβαιότητα ότι αυτό που έκανες είναι κάτι. Εγώ µπορώ –και µου αρέσει πολύ – να ασχολούµαι µε όλα τα είδη της δουλειάς µου, µουσικός είµαι… αν ήµουν µαραγκός και µου έλεγες θέλω να µου κάνεις µια καρέκλα δε θα µπορούσα να σου πω κάνω µόνο τραπέζια… το λέω αυτό επειδή πολλοί συνάδελφοι λένε “εγώ κάνω µόνο avant garde ” ή “εγώ κάνω µόνο τραγούδια”… δε µε ενδιαφέρει αυτό εµένα… -..και ο Ξενάκης έλεγε «εγώ δε γράφω τραγούδια»…
-Όταν όµως ο Μαµαγκάκης της παγκόσµιας αναγνώρισης παραγνωρίζεται στον τόπο του, ο νέος Μαµαγκάκης γιατί να γίνει συνθέτης;… ή µπορεί να γίνει συνθέτης;
-Ναι… Το τραγούδι το έχουν αλώσει εντελώς… διάφοροι… όποιος θέλει γράφει τραγούδια! Και τραγουδίστριες… δεν ξέρει µουσική, δεν ξέρει τίποτα, γράφει τραγούδια… Για να γράψεις µουσική δε χρειάζεται πολύ µεγάλο ταλέντο, για να γράψεις ένα καλό
-Αν είναι να γίνεις συνθέτης θα γίνεις συνθέτης ο κόσµος να χαλάσει! Ας είναι και το ίντερνετ και βουνά
45